ECLI:NL:RBGEL:2023:3515

Rechtbank Gelderland

Datum uitspraak
21 juni 2023
Publicatiedatum
21 juni 2023
Zaaknummer
417718
Instantie
Rechtbank Gelderland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht; Aanbestedingsrecht
Procedures
  • Kort geding
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Uitsluiting van inschrijver in aanbestedingsprocedure wegens ongeldige inschrijving en de gevolgen voor rechtsbescherming

In deze zaak heeft de Rechtbank Gelderland op 19 juni 2023 uitspraak gedaan in een kort geding tussen Start People B.V. en de Dienst voor het Kadaster en de Openbare Registers. Start People was uitgesloten van deelname aan een aanbestedingsprocedure voor het verstrekken van uitzenddiensten, omdat haar inschrijving niet voldeed aan de gestelde eisen. De inschrijving was ongeldig verklaard omdat de TarievenTool, een essentieel document, niet rechtsgeldig was ondertekend. Start People heeft de voorzieningenrechter verzocht om de gunningsbeslissing van het Kadaster in te trekken en om een inhoudelijke beoordeling van haar inschrijving te laten plaatsvinden. De rechtbank oordeelde dat het Kadaster terecht had besloten om Start People uit te sluiten, omdat de inschrijving niet voldeed aan de eisen zoals vastgelegd in de Offerteaanvraag. De rechtbank benadrukte dat inschrijvers verantwoordelijk zijn voor de volledigheid van hun inschrijving en dat het beginsel van gelijke behandeling en transparantie in het aanbestedingsrecht strikt moet worden nageleefd. De vorderingen van Start People werden afgewezen, en de rechtbank wees de kosten van de procedure toe aan Start People, die als in het ongelijk gestelde partij werd aangemerkt. De vordering van Timing, die als tussenkomende partij was toegelaten, werd ook toegewezen, waarbij Start People werd veroordeeld in de proceskosten.

Uitspraak

RECHTBANK Gelderland

Civiel recht
Zittingsplaats Arnhem
Zaaknummer: C/05/417718 / KG ZA 23-120
Vonnis in kort geding van 19 juni 2023
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
START PEOPLE B.V.,
statutair gevestigd en kantoorhoudende te Almere,
eisende partij,
hierna te noemen: Start People,
advocaten: mrs.: W.J.W. Engelhart en M.A.N.M. Copier te Utrecht,
tegen
de publiekrechtelijke rechtspersoon, zijnde een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO),
DIENST VOOR HET KADASTER EN DE OPENBARE REGISTERS,
zetelende en kantoorhoudende te Apeldoorn,
gedaagde partij,
hierna te noemen: het Kadaster,
advocaten mrs.: P.F.C. Heemskerk en F.J.P. Stoop,
waarin heeft gevorderd als tussenkomende partij, althans voegende partij aan de zijde van
het Kadaster, te worden toegelaten:
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
TIMING UITZENDTEAM B.V.,
gevestigd te Apeldoorn,
eisende partij in het incident tot tussenkomst, althans voeging,
hierna te noemen: Timing,
advocaat: mr. S.C. Brackmann te Rotterdam.

1.De procedure

In de hoofdzaak en in het incident
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding,
- de akte overlegging producties 1 tot en met 8 namens Start People,
- de incidentele conclusie houdende een verzoek tot tussenkomst subsidiair voeging,
- de akte wijziging eis namens Start People,
- de mondelinge behandeling van 23 mei 2023,
- de pleitnota van Start People,
- de pleitnota van het Kadaster,
- de pleitnota van Timing.

2.De feiten

In de hoofdzaak en in het incident
2.1.
Start People verzorgt uitzend- en detacheringsdiensten en diensten met betrekking tot werving en selectie van personeel voor haar opdrachtgevers.
2.2.
De tussen Start People en het Kadaster gesloten overeenkomst op grond waarvan Start People voor het Kadaster uitzenddiensten verricht eindigt na de overeenkomen vijfjaarstermijn op 1 juni 2023.
2.3.
Op 15 december 2022 heeft het Kadaster een Europese openbare aanbestedingsprocedure gestart voor het verstrekken van een nieuwe opdracht inzake de inhuur van uitzendkrachten (hierna: de aanbestedingsprocedure).
2.4.
De nieuwe opdracht is opgedeeld in twee percelen. Perceel 1 ziet op het inhuren van uitzendkrachten schaal 4 tot en met 8 en perceel 2 ziet op het inhuren van klant contact medewerkers schaal 4 tot en met 8. Beide overeenkomsten hebben een maximale looptijd van vijf jaar. Per perceel wordt de opdracht gegund aan de partij met de economisch meest voordelige inschrijving, aan de hand van de beste prijs-kwaliteit verhouding, waarbij de prijs voor 30% meetelt en de kwaliteit voor 70%.
2.5.
In de Offerteaanvraag ten behoeve van de Europese openbare aanbesteding Uitzendkrachten van 8 februari 2023 (hierna: de Offerteaanvraag) staat onder meer het volgende:

2.8 Inschrijfvoorwaarden
De inschrijving dient, naast de overige in dit document opgenomen voorwaarden, te voldoen aan:
(…)
b. De Inschrijving dient volledig te zijn. Dit houdt in dat in de Inschrijving alle stukken op de in deze Offerteaanvraag voorgeschreven wijze zijn opgenomen. Een onvolledige Inschrijving wordt uitgesloten van de verdere beoordelingsprocedure, tenzij het Kadaster het ontbreken van bepaalde informatie aanmerkt als een kennelijk materiële fout of de inschrijving een eenvoudige precisering behoeft. Het ontbreken van documenten in het kader van de gunningscriteria wordt niet aangemerkt als een kennelijke materiele fout of een fout die eenvoudige precisering behoeft.
c. De Inschrijving dient geldig te zijn. Dit houdt in dat Inschrijver een onvoorwaardelijke Inschrijving heeft ingediend en dat alle documenten, daar waar gevraagd, rechtsgeldig zijn ondertekend. Het is niet toegestaan vaste tekst van standaardformulieren te wijzigen. Een ongeldige Inschrijving zal terzijde worden gelegd en uitgesloten worden van verdere beoordeling.
d. De Inschrijving dient aan alle eisen, zoals opgenomen in het programma van eisen te voldoen dan wel dienen alle eisen onvoorwaardelijk geaccepteerd te zijn en te zijn inbegrepen bij de geoffreerde prijs. Een Inschrijving die hier niet aan voldoet zal terzijde worden gelegd en uitgesloten worden van verdere beoordeling.
(…)
2.9
Indienen van de Inschrijving
(…)
2.1
Vorm en inhoud van de Inschrijving
De Inschrijving dient onderstaande te bevatten:
(…)
(…)
5. Gunningscriterium en beoordeling
5.1
Gunningscriterium
Er zal worden gegund aan de voor het Kadaster Economisch Meest Voordelige Inschrijving, aan de hand van de beste prijs-kwaliteit verhouding (BPKV). De inschrijvingen die in voorgaande beoordelingsstappen zijn uitgesloten van verdere beoordeling/deelname en door het Kadaster terzijde zijn gelegd, worden niet verder beoordeeld en kunnen niet als Economisch Meest Voordelige Inschrijving worden aangemerkt.
(…)
5.2.
Sub-gunningscriterium G1 Prijs
Voor het indienen van de gegevens ten behoeve van het sub-gunningscriterium Prijs wordt gebruik gemaakt van de TarievenTool. (…)
Voor het invullen van de aspecten met betrekking tot het tarief dient de Inschrijver gebruik te maken van Bijlage 3a Invulblad TarievenTool Perceel 1 en Bijlage 4a Invulblad TarievenTool Perceel 2. (…)”
2.6.
Start People heeft zich tijdig ingeschreven voor de nieuwe opdrachten die onderwerp zijn van de aanbestedingsprocedure.
2.7.
Tijdens de aanbestedingsprocedure is er op een drietal momenten een Nota van Inlichtingen gepubliceerd, te weten op 24 januari 2023, 14 februari 2023 en 20 februari 2023. In de tweede Nota van Inlichtingen van 14 februari 2023 staat onder meer het volgende:
(…)
2.8.
Bij brief van 23 maart 2023 heeft het Kadaster Start People het volgende bericht:
“(…)
Uitsluiting
Na een grondige beoordeling is gebleken dat uw Inschrijving voor perceel 1 en 2 niet voldoet aan alle gestelde vereisten waaraan een Inschrijver minimaal dient te voldoen om voor gunning in aanmerking te komen. Uw Inschrijving dient daarom als ongeldig te worden aangemerkt. Daarom wordt uw organisatie uitgesloten van deelname aan deze aanbestedingsprocedure.
Motivering
Wij hebben geconcludeerd dat uw Inschrijving niet aan de gestelde voorwaarde zoals benoemd in de Offerteaanvraag in paragraaf 2.8 lid c voldoet. Hier stelt het Kadaster dat een Inschrijving onvoorwaardelijk dient te worden ingediend, wat onder meer inhoudt dat alle documenten, daar waar gevraagd, rechtsgeldig zijn ondertekend. In paragraaf 2.10 van de Offerteaanvraag wordt expliciet aangegeven dat de Inschrijving een ingevulde en rechtsgeldig ondertekende TarievenTool dient te bevatten. Na beoordeling is echter gebleken dat de door u bijgevoegde TarievenTool niet rechtsgeldig is ondertekend.
Het is voor het Kadaster bij Inschrijving daardoor niet mogelijk geweest om vast te stellen of het prijzenblad (hetgeen de TarievenTool de facto inhoudt) rechtsgeldig is ondertekend. Een handtekening ontbreekt immers. Het laten toestaan van herstel van dit ondertekeningsgebrek zou in strijd zijn met het transparantie- en gelijkheidsbeginsel. Volgens vaste jurisprudentie is het Kadaster gehouden zich te houden aan zijn in de aanbestedingsdocumenten voorgeschreven wijze van beoordelen van inschrijvingen en de sancties die daarop zijn gesteld in die documenten te volgen: paragraaf 2.8 lid c van de Offerteaanvraag schrijft voor om in dit geval uw Inschrijving uit te sluiten van verdere beoordeling.
(…)”
2.9.
Start People is het niet eens met de beslissing van het Kadaster en zij heeft daarom het onderhavige kort geding tegen het Kadaster geëntameerd.
2.10.
Het Kadaster heeft de opdracht op 7 april 2023 voorlopig gegund aan Timing.

3.Het geschil

In de hoofdzaak
3.1.
Start People vordert na wijziging eis dat de voorzieningenrechter bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
Primair:
I. het Kadaster gebiedt om haar gunningsbeslissing van 7 april 2023, waarmee de opdracht voor perceel 1 en waarmee de opdracht voor perceel 2 voorlopig werd gegund aan Timing, in te trekken en ingetrokken te houden;
II. het Kadaster gebiedt haar beslissing van 23 maart 2023, waarmee de inschrijvingen van Start People ongeldig zijn verklaard, in te trekken en ingetrokken te houden,
III. het Kadaster gebiedt over te gaan tot een inhoudelijke beoordeling van de inschrijvingen van Start People en mede op basis daarvan een nieuwe voorlopige gunningsbeslissing te nemen (in zowel perceel 1 als in perceel 2), waartegen rechtsbescherming openstaat;
IV. in het geval er door het beoordelingsteam van het Kadaster reeds inhoudelijk naar de inschrijvingen van Start People is gekeken, in plaats van het gevorderde onder III., het Kadaster gebiedt over te gaan tot een nieuwe beoordeling/herbeoordeling van de inschrijvingen van Start People en mede op basis daarvan een nieuwe voorlopige gunningsbeslissing te nemen (in zowel perceel 1 als in perceel 2), waartegen rechtsbescherming openstaat;
V. het Kadaster gebiedt om de beoordeling als gevorderd onder IV. te laten uitvoeren door een nieuw daartoe te benoemen, onafhankelijk, beoordelingsteam;
VI. in het geval het gevorderde onder V. wordt toegewezen, het Kadaster gebiedt het nieuwe beoordelingsteam de volledige inhoudelijke beoordeling van de inschrijvingen opnieuw te laten doen, dat wil zeggen: als zodanig alle ontvangen en geldige inschrijvingen inhoudelijk te beoordelen.
Subsidiair:
VII. het Kadaster gebiedt om haar gunningsbeslissing van 7 april 2023 waarin de opdracht voorlopig wordt gegund aan Timing in te trekken en ingetrokken te houden;
VIII. het Kadaster gebiedt om de aanbestedingsprocedure te staken en gestaakt te houden en, voor zover zij de opdracht die onderwerp is van de aanbestedingsprocedure nog wenst te gunnen, tot heraanbesteding over te gaan;
In alle gevallen:
IX. het gevorderde op te leggen op straffe van verbeurte van een eenmalige en in geval van overtreding van het betreffende gebod/verbod direct opeisbare dwangsom ter hoogte van € 250.000,00 ineens, te vermeerderen met een bedrag van € 5.000,00 voor iedere dag, een dagdeel daaronder begrepen, dat de overtreding voortduurt, althans een door de voorzieningenrechter in goede justitie te bepalen bedrag;
X. het Kadaster en/of Timing veroordeelt in de kosten van deze procedure, waaronder een vergoeding voor nakosten, in geval van betekening van het vonnis te vermeerderen met de kosten daarvan, met bepaling dat wanneer deze kosten niet binnen zeven dagen na dagtekening van het vonnis zijn voldaan, daarover vanaf de achtste dag na dagtekening wettelijke rente verschuldigd is.
3.2.
Het Kadaster voert verweer. Het Kadaster concludeert tot niet-ontvankelijkheid van Start People, dan wel tot afwijzing van de vorderingen van Start People.
3.3.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
In het incident
3.4.
Timing vordert dat de voorzieningenrechter bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
In het incident:
I. Primair: Timing toestaat tussen te komen in het onderhavige kort geding;
II. Subsidiair: indien en voor zover de voorzieningenrechter mocht oordelen dat tussenkomst niet kan worden toegestaan, Timing toestaat zich te voegen aan de zijde van het Kadaster;
In de hoofdzaak:
III. Start People niet-ontvankelijk verklaart, althans haar vorderingen afwijst, althans haar deze ontzegt;
en
IV. enkel en alleen als de voorzieningenrechter mocht oordelen dat een vordering vereist zou zijn voor tussenkomst, het Kadaster veroordeelt de gunningsbeslissing in stand te houden en vervolgens de opdracht definitief aan Timing te gunnen, indien en voor zover het Kadaster de opdracht nog immer wenst te verstrekken;
een en ander, zowel in het incident als de hoofdzaak, met veroordeling van Start People en/of het Kadaster in de kosten van het geding aan de zijde van Timing, waaronder begrepen een redelijke tegemoetkoming in de kosten van rechtsbijstand van Timing, alsmede de nakosten (zonder of met betekening) van het vonnis, met aantekening dat als niet binnen veertien kalenderdagen na het vonnis aan de proceskostenveroordeling is voldaan daarover de wettelijke rente is verschuldigd vanaf de vijftiende kalenderdag na dagtekening van het vonnis tot aan de dag der algehele voldoening.
3.5.
Start People en het Kadaster voeren geen verweer tegen de incidentele vordering van Timing. Start People voert wel verweer tegen de vorderingen van Timing in de hoofdzaak.
3.6.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

In het incident
4.1.
Start People en het Kadaster hebben geen verweer gevoerd tegen de vordering tot tussenkomst van Timing. Timing heeft bovendien een rechtstreeks en in rechte te erkennen belang om als tussenkomende partij in het geding te komen, omdat Timing de inschrijver is aan wie de aanbestedende dienst voornemens is de opdracht te gunnen. Timing zal daarom worden toegelaten als tussenkomende partij.
4.2.
Start People zal in de kosten van het incident worden veroordeeld, welke kosten worden begroot op nihil.
In de hoofdzaak
4.3.
De spoedeisendheid van de vorderingen vloeit voldoende voort uit de stellingen van Start People.
4.4.
Het bezwaar van Start People tegen de beslissing van het Kadaster van 23 maart 2023 waarbij Start People is uitgesloten van de aanbestedingsprocedure komt er in de kern genomen op neer dat Start People meent dat haar inschrijvingen ten onrechte ongeldig zijn verklaard. Start People voert daartoe aan dat het Kadaster met haar antwoord op vraag 315 in de Nota van Inlichtingen (nader) heeft vastgesteld welke documenten moesten worden ondertekend en dat het Kadaster strikt genomen haar ‘spelregel’ uit paragraaf 2.10 van de Offerteaanvraag heeft laten vallen. Het Kadaster heeft bij de tweede Nota van Inlichtingen niet de voor Inschrijving vereiste TarievenTool verstrekt als ‘te ondertekenen bijlage’. Gelet daarop mocht Start People er op vertrouwen dat de TarievenTool niet hoefde te worden ondertekend. Daarnaast bevat de TarievenTool volgens Start People in tegenstelling tot andere documenten in zijn geheel geen handtekeningenveld en heeft het Kadaster uitdrukkelijk aangegeven dat de TarievenTool niet door Inschrijvers mocht worden aangepast, op straffe van uitsluiting. Start People meent gelet op de door haar genoemde en toegelichte omstandigheden dat het Kadaster niet bij haar standpunt kan blijven dat de inschrijvingen van Start People ongeldig zijn. Subsidiair stelt Start People zich op het standpunt dat – mocht er al sprake zijn van een gebrek en mocht dat niet vatbaar zijn voor herstel – er dan sprake is van een gebrek dat het resultaat is van onduidelijke ‘spelregels’ van het Kadaster en dat kan alleen worden gerepareerd door een heraanbesteding.
4.5.
Het Kadaster en Timing voeren gemotiveerd verweer tegen de vorderingen van Start People. Volgens het Kadaster en Timing zijn de inschrijvingen van Start People op juiste gronden ongeldig verklaard en is Start People terecht uitgesloten van de aanbestedingsprocedure. Het Kadaster en Timing voeren daartoe aan dat Start People, kort samengevat, niet heeft voldaan aan de in de Offerteaanvraag gestelde inschrijfeisen- en voorwaarden, nu de TarievenTool niet door Start People is ondertekend ten tijde van haar inschrijvingen. Bovendien leent het ondertekeningsgebrek zich volgens het Kadaster en Timing niet voor herstel omdat dat in strijd is met het gelijkheidsbeginsel, het transparantiebeginsel en zou leiden tot willekeur, zodat de vorderingen van Start People dienen te worden afgewezen.
4.6.
Bij de beoordeling van dit geschil staat voorop dat de aanbestedende dienst het beginsel van gelijke behandeling van inschrijvers moet respecteren en dat dit beginsel tot transparantie verplicht, zodat de naleving ervan kan worden gecontroleerd (vgl. HvJ EU 29 april 2004, zaak C-496/99 Succhi di Frutta). Het beginsel van gelijke behandeling van inschrijvers strekt ertoe de ontwikkeling van een gezonde en daadwerkelijke mededinging tussen de aan de aanbestedingsprocedure voor een overheidsopdracht deelnemende ondernemingen te bevorderen en vereist dat alle inschrijvers bij het opstellen van het in hun offertes gedane voorstel dezelfde kansen krijgen: voor alle mededingers moeten dezelfde voorwaarden gelden. Het transparantiebeginsel strekt in samenhang daarmee ertoe te waarborgen dat elk risico van favoritisme en willekeur door de aanbestedende dienst wordt uitgebannen en impliceert dat alle voorwaarden en modaliteiten van de gunningsprocedure in het aanbestedingsbericht of in het bestek worden geformuleerd op een duidelijke, precieze en ondubbelzinnige wijze, zodat enerzijds alle behoorlijk geïnformeerde en normaal oplettende inschrijvers de juiste draagwijdte kunnen begrijpen en deze op dezelfde wijze kunnen interpreteren en anderzijds de aanbestedende dienst in staat is om metterdaad na te gaan of de offertes van de inschrijvers beantwoorden aan de criteria die op de betrokken opdracht van toepassing zijn.
4.7.
Uitgangspunt in het aanbestedingsrecht is verder dat een inschrijver verantwoordelijk is voor de volledigheid van zijn inschrijving en dat de aanbestedende dienst bij de beoordeling van de inschrijving moet uitgaan van de inschrijving zoals die bij het sluiten van de inschrijvingstermijn is ontvangen. De beginselen van gelijke behandeling en transparantie laten volgens vaste rechtspraak slechts in uitzonderlijke gevallen ruimte voor wijziging of aanvulling van een eenmaal gedane inschrijving na het verstrijken van de termijn, te weten indien een inschrijving een eenvoudige precisering behoeft of om kennelijke materiële fouten recht te zetten, en onder de restrictie dat de wijziging er niet toe mag leiden dat in werkelijkheid een nieuwe inschrijving wordt voorgesteld (vgl. HvJ EU 29 maart 2012, zaak C-599/10 (SAG)) en er geen ongeldigheidssanctie op het gebrek is gesteld (vgl. HvJ EU 6 november 2014, zaak C-42/13 (Cartiera dell’Adda)).
4.8.
Artikel 2.10 van de bij de onderhavige aanbestedingsprocedure behorende Offerteaanvraag bepaalt dat inschrijvers bij de indiening van hun inschrijving op de onderhavige aanbestedingsprocedure een ingevulde en rechtsgeldig ondertekende TarievenTool dienen in te dienen. Op grond van artikel 2.8 lid c van de Offerteaanvraag moet een inschrijving geldig zijn, hetgeen inhoudt dat de inschrijver een onvoorwaardelijke inschrijving heeft ingediend waarbij alle documenten, daar waar gevraagd, rechtsgeldig zijn ondertekend. Voormeld artikel bepaalt dat het niet is toegestaan vaste tekst van standaardformulieren te wijzigen en dat een ongeldige inschrijving terzijde zal worden gelegd en uitgesloten van verdere beoordeling.
4.9.
Met inachtneming van het voorgaande overweegt de voorzieningenrechter als volgt. Vaststaat dat Start People ten tijde van haar inschrijvingen de in artikel 2.10 van de Offerteaanvraag bedoelde TarievenTool niet heeft ondertekend en dat dit er – in de lijn van het bepaalde in artikel 2.8 lid c van de Offerteaanvraag – toe zou moeten leiden dat de inschrijvingen worden uitgesloten van verdere beoordeling. De vraag is echter of het voorschrift van artikel 2.10 van de Offerteaanvraag niet is komen te vervallen, zoals Start People stelt. Start People betoogt dat zij er op grond van de in de tweede Nota van Inlichtingen opgenomen vraag en antwoord 315 op mocht vertrouwen dat zij de TarievenTool niet (meer) ondertekend hoefde in te dienen ten tijde van inschrijving. Hierin kan Start People echter niet worden gevolgd. Daartoe heeft het volgende te gelden.
4.10.
Onweersproken is dat de achtergrond van vraag 315 in de tweede Nota van Inlichtingen nadrukkelijk niet is gelegen in twijfel over het vereiste van ondertekening van de TarievenTool, maar in het algemeen zag op de (on)mogelijkheid voor twee tekenbevoegden daar waar de te ondertekenen bijlagen in het kader van de aanbestedingsprocedure maar voorzagen in één ondertekeningsveld. Daarop heeft het Kadaster de te ondertekenen bijlagen die voorzagen in één ondertekeningsveld voorzien van een tweede ondertekeningsveld en de nieuwe versies gepubliceerd bij de tweede Nota van Inlichtingen. De TarievenTool bevatte van meet af aan geen aangewezen ondertekeningsveld en is daarin door het Kadaster dan ook niet meegenomen. Het Kadaster heeft artikel 2.10 van de Offerteaanvraag naar aanleiding van vraag en antwoord 315 in de tweede Nota van Inlichtingen ook niet naderhand gewijzigd, zodat de betreffende inschrijvingseis uit voormeld artikel ongewijzigd is gebleven. Dit was ook voor alle inschrijvers helder. In de Offerteaanvraag zijn namelijk wijzigingen ten aanzien van de vorige versie gemarkeerd met doorhalingen en gele markeringen. Er zijn echter geen (doorhalingen en geel gemarkeerde) wijzingen aangebracht in artikel 2.10 bij de instructie over de ondertekening van de TarievenTool, ook niet in versie 3.0 die tegelijkertijd met de tweede Nota van Inlichtingen is gepubliceerd. Onder al de hiervoor genoemde omstandigheden mocht een behoorlijk geïnformeerde, normaal oplettende inschrijver er dan ook niet vanuit gaan dat enkel de in vraag en antwoord 315 aangehaalde documenten de te ondertekenen bijlagen betroffen en dat betekent dat Start People de TarievenTool ondertekend had moeten indienen ten tijde van haar inschrijvingen conform het bepaalde in artikel 2.10 van de Offerteaanvraag.
4.11.
Start People heeft verder nog naar voren gebracht dat de TarievenTool geen ondertekeningsveld bevatte en dat zij op grond van artikel 2.8 lid c van de Offerteaanvraag de TarievenTool niet mocht wijzigen, zodat zij ook om die reden niet gehouden kan worden aan het voorschrift om de TarievenTool te ondertekenen. Maar ook deze stelling gaat niet op. Voor iedere behoorlijk geïnformeerde en normaal oplettende inschrijver mocht duidelijk zijn dat met “wijzigen” wordt bedoeld het inhoudelijk aanpassen van de TarievenTool, waardoor inschrijvingen onderling niet meer vergelijkbaar zouden zijn. Dat betreft een andere situatie. Start People had de TarievenTool kunnen ondertekenen door bijvoorbeeld het document te printen, nat te tekenen en vervolgens weer te uploaden. Daarvoor was geen “wijziging” van het betreffende document nodig.
4.12.
Het bovenstaande betekent dat de inschrijvingen van Start People gebrekkig zijn. Volgens Start People moet zij dan nog wel in de gelegenheid worden gesteld om het gebrek in haar inschrijvingen te herstellen. Volgens het Kadaster en Timing leent het onderhavige gebrek zich echter gelet de vaste jurisprudentie niet voor herstel.
4.13.
Hieromtrent geldt het volgende. Zoals hiervoor onder 4.7. al is overwogen, is herstel niet mogelijk indien in de aanbestedingsstukken is bepaald dat het ontbrekende stuk of de ontbrekende informatie op straffe van uitsluiting moet worden verstrekt. Dat betekent dat het bieden van de mogelijkheid van herstel door het Kadaster niet geldt voor het ontbreken van een rechtsgeldig ondertekende TarievenTool, nu dit gebrek expliciet met uitsluiting is gesanctioneerd. Het gaat ook niet om een gering gebrek. Met de ondertekening wordt de inschrijving immers gevalideerd. Uitsluiting van de inschrijving is in dit geval niet disproportioneel en niet in strijd met het zorgvuldigheidsbeginsel. Bij dit alles spelen het transparantiebeginsel, het gelijkheidsbeginsel en het vertrouwensbeginsel een grote rol. Inschrijvers moeten er op kunnen vertrouwen dat het Kadaster haar eigen uitgangspunten niet zou verlaten en dat Start People niet in een betere positie komt te verkeren dan de andere inschrijvers die zich wel van aanvang door ondertekening van de TarievenTool aan hun inschrijving hebben gebonden. Het Kadaster behoeft Start People dan ook niet in de gelegenheid te stellen om de fout in de inschrijvingen te herstellen.
4.14.
De slotsom is dat het Kadaster de inschrijvingen van Start People terecht als ongeldig kon aanmerken en haar op goede gronden van de aanbestedingsprocedure heeft uitgesloten. Voor de behoorlijk geïnformeerde en normaal oplettende inschrijver had duidelijk moeten zijn dat de TarievenTool moest worden ondertekend. Voor de – subsidiair gevorderde – heraanbesteding is geen grond nu er geen sprake is van een gebrek in de procedure. De vorderingen van Start People zullen dan ook integraal worden afgewezen. Afwijzing van de vorderingen van Start People leidt tot toewijzing van de door Timing onder III. ingestelde vordering in de hoofdzaak. Het door Timing onder IV. gevorderde in de hoofdzaak – voor zover die vordering al zou zijn vereist – wordt afgewezen wegens gebrek aan voldoende belang, nu het Kadaster immers voornemens is de Opdracht definitief te gunnen aan Timing.
4.15.
Start People zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld, aan de zijde van het Kadaster en Timing ieder afzonderlijk tot op heden begroot op:
  • griffierecht € 676,00
  • salaris advocaat
Totaal € 1.755,00
4.16.
De door Timing gevorderde wettelijke rente en nakosten zullen worden toegewezen op de wijze zoals in de beslissing vermeld.
4.17.
Timing zal als de in het ongelijk gestelde partij in haar vordering in tussenkomst (zie onder IV.) in de proceskosten van het Kadaster worden veroordeeld. Nu niet aannemelijk is dat het Kadaster (extra) proceskosten heeft moeten maken in de procedure tegen de tussenkomende partij Timing zullen de proceskosten van het Kadaster echter op nihil worden begroot.

5.De beslissing

De voorzieningenrechter
In het incident
5.1.
laat Timing toe als tussenkomende partij in het kort geding van Start People tegen
het Kadaster,
5.2.
veroordeelt Start People in de proceskosten in het incident, aan de zijde van Timing begroot op nihil,
In de hoofdzaak
Ten aanzien van de vorderingen van Start People op het Kadaster
5.3.
wijst de vorderingen van Start People af,
5.4.
veroordeelt Start People in de proceskosten, aan de zijde van het Kadaster tot dit vonnis vastgesteld op € 1.755,00, waarin begrepen € 1.079,00 aan salaris advocaat,
5.5.
verklaart de proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,
Ten aanzien van de vorderingen van Timing op Start People
5.6.
wijst de vordering onder III. toe op de wijze als hiervoor onder 5.3. is vermeld,
5.7.
veroordeelt Start People in de proceskosten, aan de zijde van Timing tot aan de uitspraak van dit vonnis begroot op € 1.755,00, waarin begrepen € 1.079,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de vijftiende dag na betekening van deze uitspraak tot de dag van volledige betaling,
5.8.
veroordeelt Start People in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op:
- € 173,00 aan salaris advocaat,
- te vermeerderen met € 90,00 aan salaris advocaat en met de explootkosten als Start People niet binnen veertien dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden,
- en te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over de nakosten met ingang van de vijftiende dag na deze uitspraak tot de dag van volledige betaling,
5.9.
verklaart de proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,
5.10.
wijst het meer of anders gevorderde af,
Ten aanzien van de vordering van Timing op het Kadaster
5.11.
wijst de vordering onder IV. af,
5.12.
veroordeelt Timing in de door het Kadaster gemaakte proceskosten, tot aan de uitspraak van dit vonnis begroot op nihil.
Dit vonnis is gewezen door mr. D.T. Boks en in het openbaar uitgesproken en ondertekend door mr. G.F. van den Berg in tegenwoordigheid van de griffier op 19 juni 2023.