ECLI:NL:RBGEL:2022:6884

Rechtbank Gelderland

Datum uitspraak
6 december 2022
Publicatiedatum
9 december 2022
Zaaknummer
C/05/405785 FA RK 22-1998
Instantie
Rechtbank Gelderland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht; Personen- en familierecht
Procedures
  • Beschikking
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Bevoegdheid en toepasselijk recht bij verzoek tot vernietiging huwelijk en echtscheiding

In deze zaak heeft de rechtbank Gelderland op 6 december 2022 uitspraak gedaan in een verzoek tot vernietiging van een huwelijk en echtscheiding. De vrouw, verzoekster, heeft de Nederlandse nationaliteit en de man, verweerder, de Marokkaanse nationaliteit. Het huwelijk is in 2020 in Marokko gesloten. De vrouw verzoekt de rechtbank om het huwelijk te vernietigen op basis van bedrog, omdat zij stelt dat de man niet uit liefde met haar is gehuwd, maar om een verblijfsvergunning te verkrijgen. Subsidiair verzoekt zij om vernietiging op basis van dwaling. De man verzet zich tegen de verzoeken van de vrouw en vraagt om echtscheiding, waarbij hij stelt dat het huwelijk vanuit liefde is aangegaan.

De rechtbank heeft vastgesteld dat de Nederlandse rechter bevoegd is, omdat beide echtgenoten hun gewone verblijfplaats in Nederland hebben. De rechtsgeldigheid van het huwelijk dient beoordeeld te worden aan de hand van het Marokkaans recht, aangezien het huwelijk in Marokko is gesloten. De rechtbank oordeelt dat de vrouw onvoldoende feiten heeft aangedragen om aan te tonen dat er sprake is van bedrog of dwang, zoals bedoeld in het Marokkaanse recht. Daarom wijst de rechtbank het verzoek om vernietiging van het huwelijk af.

Ten aanzien van het verzoek om echtscheiding, dat ook voor 1 augustus 2022 is ingediend, is Brussel II-bis van toepassing. De rechtbank concludeert dat het huwelijk duurzaam is ontwricht en spreekt de echtscheiding uit. De proceskosten worden gecompenseerd, zodat iedere partij de eigen kosten draagt. De beschikking is openbaar uitgesproken door rechter A.E.H. Bovy, in tegenwoordigheid van griffier M.M. Verschuren.

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND

Familie- en jeugdrecht
Locatie Arnhem
Zaakgegevens: C/05/405785 FA RK 22-1998
Datum uitspraak: 6 december 2022
beschikking echtscheiding
in de zaak van:
[naam vrouw],
wonende op een bij de rechtbank bekend adres,
verzoekster, hierna te noemen de vrouw,
advocaat: mr. C.B.F. Refuge te Nijmegen,
t e g e n
[naam man] ,
wonende op een bij de rechtbank bekend adres,
verweerder, hierna te noemen de man,
advocaat: mr. S.M. Wolff te Zwolle.

1.Het procesverloop

1.1.
Dit verloop blijkt uit:
het verzoekschrift met bijlagen, ingekomen op 16 juli 2022;
het exploot van betekening van 7 juli 2022;
het verweerschrift met zelfstandig verzoek met bijlagen, ingekomen op 18 oktober 2022;
het verweerschrift op het zelfstandig verzoek met bijlagen, ingekomen op 25 oktober 2022.
1.2.
Beide partijen zijn op 8 november 2022 gehoord, bijgestaan door hun advocaten.

2.De feiten

2.1.
De vrouw heeft de Nederlandse nationaliteit en de man heeft de Marokkaanse nationaliteit.
2.2.
Zij zijn op [datum] 2020 te [plaats] (Marokko) met elkaar gehuwd.

3.Het verzoek, het verweer tevens zelfstandig verzoek en het verweer daarop

3.1.
De vrouw verzoekt de rechtbank om bij beschikking, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
  • primair: het huwelijk te vernietigen op basis van bedrog;
  • subsidiair: het huwelijk te vernietigen op basis van dwaling:
  • meer subsidiair: de echtscheiding tussen partijen uit te spreken.
Een en ander kosten rechtens.
Tijdens de mondelinge behandeling heeft de vrouw toegelicht uitdrukkelijk niet te verzoeken om nietigheid van het huwelijk. Zij baseert haar verzoek om vernietiging wegens bedrog van het huwelijk op Nederlands recht, artikel 3:44 Burgerlijk Wetboek (BW). De vrouw voelt zich bedrogen door de man omdat de man niet uit liefde met haar is gehuwd, maar om een verblijfsvergunning in Nederland te verkrijgen. Subsidiair verzoekt de vrouw vernietiging van het huwelijk op grond van dwaling, artikel 6:228 BW, omdat zij gedwaald heeft in de redenen waarom de man met haar is gehuwd. Tijdens de mondelinge behandeling heeft de vrouw desgevraagd aangevuld dat zij zich zou baseren op artikel 63 Mudawana als Marokkaans recht van toepassing zou zijn.
3.2.
De man verzoekt de rechtbank:
  • ten aanzien van het verzoek van de vrouw om het huwelijk te vernietigen op grond van bedrog dan wel dwaling, de vrouw niet-ontvankelijk te verklaren dan wel de verzoeken af te wijzen;
  • ten aanzien van het meer subsidiaire verzoek tot echtscheiding, het verzoek toe te wijzen.
Zelfstandig verzoekt de man, uitvoerbaar bij voorraad:
  • uit te spreken de echtscheiding tussen partijen;
  • te bepalen dat zonder verdere vergoedingsplicht aan de man wordt toegedeeld ter verdeling van de beperkte huwelijksgoederengemeenschap:
• een tweepersoons bed, grijze stof
• een grijs gasfornuis met oven
• een witte kast waarvan de helft met spiegel
• een grijze zitbank van zachte stof
- te bepalen dat de vrouw dient te vergoeden aan de man de verkoopopbrengst van de [auto] , kenteken [nummer] uit [jaartal] , geschat op € 5.000,-.
De man stelt dat Marokkaans recht van toepassing is op de vraag of het huwelijk vernietigbaar is. Vernietiging van het huwelijk naar Marokkaans recht kan volgens hem alleen op grond van dwaling, niet op grond van bedrog. Naar Nederlands recht is volgens de man vernietiging van het huwelijk niet mogelijk.

4.De beoordeling

Vernietiging huwelijk wegens bedrog of dwaling
Bevoegdheid
4.1.
De rechtbank stelt vast dat het verzoek van de vrouw betrekking heeft op het huwelijk en dat het verzoek dateert van voor 1 augustus 2022 en daarom is Verordening (EG) nr. 2201 / 2003 van de Raad van de Europese Unie van 27 november 2003 (Brussel II-bis) in beginsel van toepassing. De rechtbank stelt vervolgens echter vast dat Brussel II-bis hier niet van toepassing is omdat de man vraagt om vernietiging van het huwelijk en uit artikel 1 lid 1 onder a Brussel II-bis volgt dat de verordening van toepassing is op zaken betreffende echtscheiding, scheiding van tafel en bed en nietigverklaring van het huwelijk. Als Brussel II-bis niet van toepassing is, wordt de rechtsmacht van de rechter met betrekking tot de nietigheid en geldigheid van het huwelijk vervolgens toch bepaald door de artikelen 3, 4 en 5 van Brussel II-bis, zo blijkt uit artikel 4 lid 1 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Op grond van artikel 3 lid 1 Brussel II-bis is de Nederlandse rechter bevoegd omdat beide echtgenoten hun gewone verblijfplaats in Nederland hebben.
Toepasselijk recht
4.2.
Op grond van artikel 10:31 BW dient de rechtsgeldigheid van het huwelijk van partijen te worden beoordeeld aan de hand van het Marokkaans recht, omdat het huwelijk in Marokko tot stand is gekomen. Gelet hierop is de rechtbank van oordeel dat ook de vraag of, en zo ja, op welke gronden het huwelijk van partijen kan worden vernietigd naar Marokkaans recht dient te worden beoordeeld. De rechtbank gaat dus voorbij aan het standpunt van de vrouw dat Nederlands recht moet worden toegepast.
Inhoudelijke beoordeling
4.3.
De vrouw stelt dat de man met haar is getrouwd, enkel en alleen om aan een verblijfsvergunning te komen. De man betwist dat; hij stelt dat partijen vanuit liefde met elkaar zijn getrouwd.
4.4.
Artikel 61 van de Mudawana luidt:
- Het huwelijk dat vernietigbaar is vanwege zijn overeenkomst, kan vóór of na de consummatie vernietigd worden in de navolgende gevallen:
1. Indien het huwelijk was gesloten gedurende een levensbedreigende ziekte van een van beide echtgenoten, tenzij de zieke na de huwelijkssluiting geneest;
2. Indien het huwelijk is bedoeld om een huwelijk mogelijk te maken voor degene die reeds driemaal is verstoten;
3. Indien het huwelijk is voltrokken zonder [huwelijks]voogd en zulks vereist was;
- De verstoting of echtscheiding welke in voornoemde gevallen plaatsvinden voordat de beschikking tot vernietiging is uitgesproken, blijven in stand.
4.5.
Artikel 63 van de Mudawana luidt:
- Degene van beide echtgenoten die onder dwang of door bedrog omtrent de feiten is aangezet tot het aanvaarden van het huwelijk danwel deze [feiten] als voorwaarden heeft doen laten opnemen in de [huwelijks]overeenkomst, kan zowel voor als na de consummatie de vernietiging van het huwelijk verzoeken gedurende een periode van maximaal twee maanden nadat de dwang is opgeheven, of nadat kennis is verkregen over het bedrog. De verzoeker heeft het recht schadevergoeding te vorderen.
4.6.
Gesteld noch gebleken is dat een van de voorwaarden van artikel 61 Mudawana zich voordoet.
4.7.
Uit het gevoerde partijdebat maakt de rechtbank op dat partijen een turbulente tijd doormaken, waarbij over en weer forse beschuldigingen worden geuit en die ook over en weer worden betwist. De vrouw vindt dat de man het huwelijk heeft misbruikt voor een verblijfsvergunning en wijst op een zelf naar het Nederlands vertaalde appwisseling (in het Berbers); de man beschuldigt de vrouw van huiselijk geweld en hij stelt dat zij psychiatrische klachten heeft (en hij verwijst naar diverse aangiften en huisartsmutaties). De man stelt dat hij het huwelijk vanuit liefde is aangegaan (en hij wijst op appjes die dat onderbouwen) en hij betwist ten stelligste dat hij het huwelijk is aangegaan voor een verblijfsvergunning. Tegen de achtergrond van deze stellingen is de rechtbank van oordeel dat de vrouw onvoldoende feiten en omstandigheden heeft gesteld op grond waarvan kan worden aangenomen dat de man haar heeft aangezet tot het aangaan van het huwelijk enkel met de bedoeling om een verblijfsvergunning te krijgen, aldus dat sprake is geweest van dwang of bedrog door de man, zoals is bedoeld in artikel 63 Mudawana.
4.8.
Op grond van het voorgaande wijst de rechtbank het verzoek om vernietiging van het huwelijk af.
Echtscheiding
Bevoegdheid
4.9.
Op grond van het voorgaande komt de rechtbank toe aan de verzoeken om echtscheiding van partijen. Ten aanzien van deze verzoeken overweegt de rechtbank als volgt. Omdat de echtscheidingsverzoeken zijn ingediend voor 1 augustus 2022 is Brussel II-bis van toepassing. Op grond van artikel 3 lid 1 Brussel II-bis komt de Nederlandse rechter rechtsmacht toe, nu de echtgenoten hun gewone verblijfplaats in Nederland hebben.
Toepasselijk recht
4.10.
Op het echtscheidingsverzoek zal de rechtbank op grond van artikel 10:56 lid 1 BW Nederlands recht toepassen.
Inhoudelijke beoordeling
4.11.
De rechtbank stelt vast dat beide partijen hebben verzocht om een echtscheiding. Daarmee staat naar het oordeel van de rechtbank vast dat het huwelijk duurzaam is ontwricht. De rechtbank zal daarom de echtscheiding uitspreken.
De vermogensrechtelijke afwikkeling
4.12.
Tijdens de mondelinge behandeling heeft de man zijn verzoek ten aanzien van een vergoedingsrecht ter verdeling van de beperkte huwelijksgoederengemeenschap ingetrokken. De rechtbank hoeft daarom niet meer te beslissen op dit verzoek.
Proceskosten
4.13.
Voor zover de vrouw heeft verzocht de man in de kosten van de procedure te veroordelen overweegt de rechtbank dat zij vanwege het huwelijk van partijen de proceskosten tussen partijen zal compenseren.

5.De beslissing

De rechtbank:
5.1.
spreekt de echtscheiding uit tussen de partijen, die met elkaar gehuwd zijn op [datum] 2020 te [plaats] (Marokko);
5.2.
compenseert de kosten van dit geding aldus dat iedere partij met de eigen kosten belast blijft;
5.3.
wijst het meer of anders verzochte af.
Deze beschikking is gegeven door mr. A.E.H. Bovy, rechter, in tegenwoordigheid van mr. M.M. Verschuren, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 6 december 2022.