Uitspraak
vonnis
RECHTBANK GELDERLAND
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Zutphen
zaaknummer / rolnummer: C/05/398877 / HZ ZA 22-31
Vonnis van 19 oktober 2022
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie],
gevestigd te [vestigingsplaats],
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie,
advocaat mr. W.A.J. Hagen te Arnhem,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
RITTAL B.V.,
gevestigd te Zevenaar,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. M.A.A. Gockel-Gieskes te Zevenaar.
Partijen zullen hierna [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] en Rittal genoemd worden.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding
- de conclusie van antwoord in conventie en van eis in reconventie
- de conclusie van antwoord in reconventie
- de conclusie van dupliek in conventie en van repliek in reconventie
- de conclusie (van repliek in conventie en) van dupliek in reconventie.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
Rittal houdt zich onder meer bezig met kastsystemen, stroomverdeling, klimatisering en IT-infrastructuren en verzorgt de daarbij behorende software en service. Zij maakt deel uit van een wereldwijd concern met het hoofdkantoor in Duitsland.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] is een transportbedrijf.
2.2.
Partijen hebben op 31 januari 2018 een wegvervoerscontract gesloten voor de duur van 3 jaar, ingaand op 1 februari 2018 en eindigend op 31 januari 2021.
2.3.
In deze overeenkomst hebben zij het volgende vastgelegd:
“(…)Artikel 2 Procedure overeenkomst
2.1.
Rittal zendt transportopdrachten voor het verzenden van goederen via platform Eurolog GmbH, die door deze aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ter beschikking worden gesteld.
2.2.
Rittal zendt tegelijkertijd informatie over de te versturen artikelen aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie].
2.3.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] stelt uit de in lid 1 en 2 vergaarde informatie een document voor de eindgebruiker samen in de vorm van een zogenaamde tweede pakbon. Deze tweede pakbon wordt door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] bij aflevering aan de eindgebruiker overhandigt.
Artikel 3 Data/IT
(…)
3.2.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] verplicht zich via het genoemde platform minimaal de volgende gegevens per ladingdrager (Handling Unit) aan Rittal aan te bieden:
- aankomst op het depot
- geladen in de routewagen
-afgeleverd bij de klant (ja of nee met reden).
Artikel 4 Uitgangspunten met betrekking tot het vervoer
4.1.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zal de aflevering van goederen verzorgen zoals nader toegelicht in dit contract en de bijlagen.
4.2.
De goederen zullen door medewerkers van Rittal willekeurig, dat wil zeggen op generlei wijze gesorteerd op geografische ligging en/of klanten en/of leveringen, geladen worden in door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ter beschikking gestelde trailers.
4.3.
Goederen worden vervolgens in het depot van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] gelost, geconsolideerd op adresniveau en geladen door medewerkers van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie], teneinde de goederen op de volgende werkdag bij de klanten van Rittal af te leveren.
(…)
Artikel 5 Algemene voorwaarden
5.1.
Op deze overeenkomst zijn de Algemene Vervoerscondities 2002, zoals laatstelijk zijn gedeponeerd bij de griffie van de rechtbank te Rotterdam onder nummer 2/2015 van toepassing.
(…)
5.3.
In geval van tegenstrijdigheden tussen de bepalingen genoemd in lid 1 en 2 van dit artikel en de bepalingen van dit contract (met inbegrip van de bijlagen) gelden de bepalingen van dit contract.
(…)
Artikel 8 Ontbinding
(…)
8.2.
Partijen kunnen deze overeenkomst eveneens met onmiddellijke ingang ontbinden, indien een der partijen toerekenbaar tekortschiet in de op die partij rustende verplichtingen en daarin volhardt ondanks een schriftelijke ingebrekestelling van de wederpartij waarin de nalatige partij is aangemaand om binnen 14 dagen na die aanmaning alsnog aan haar verplichtingen te voldoen.
Artikel 9 Kritiek Prestatie Indicatoren
Rittal behoort bij de meeste A klanten tot de top 3 van de best presterende leveranciers. Voor [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] betekent dit dat maandelijks minimaal 97% van de in totaal door Rittal aangeboden colli eerstvolgende werkdag (geen weekenden) bij de klant onbeschadigd, compleet en indien een tijdstip is afgesproken, op tijd worden afgeleverd. Partijen spreken af dat binnen 1 jaar na de ingangsdatum van deze overeenkomst wordt beoogd te groeien van 97% naar 98,5%.
Tevens wordt een klantgerichte, vriendelijke instelling van chauffeurs verwacht.
Artikel 12 Diversen
(….)
12.4.
Indien [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] niet voldoet aan de KPI genoemd in artikel 9 dan wel aan haar verplichtingen genoemd in bijlage 1, bijlage 2 en bijlage 5 schiet [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] toerekenbaar tekort in de nakoming van haar verplichtingen als bedoeld in artikel 8 lid 2. (…)”
2.4.
In bijlage 2 hebben partijen Operationele Transport Afspraken (OTA) gemaakt. Deze OTA hebben betrekking op goederen die door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in opdracht van Rittal worden vervoerd in Nederland. Partijen hebben daarin onder meer afgesproken dat na de beginfase, met waarschijnlijk een intensief contact, afspraken zullen worden gemaakt over hoe te handelen in bepaalde situaties, zodat de communicatie kan worden verminderd.
2.5.
Over de tweede pakbon hebben partijen in de OTA het volgende afgesproken.
“(…)
2e pakbon
Uit de door Rittal beschikbaar gestelde zending gegevens maakt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] een document voor onze klant in de vorm van een zogenaamde tweede pakbon. Deze tweede pakbon, welke identiek (gelijk) dient te zijn aan onze originele pakbon (zwart/wit) wordt bij aflevering aan de eindgebruiker overhandigt. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] maakt een optie om de tweede pakbon per afleveradres aan of uit te kunnen zetten, deze optie volgt in de 2e fase. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] bouwt het document volledig op. Rittal kan geen template beschikbaar stellen.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] krijgt eind week 5 van hun leverancier een eerste versie van de 2e pakbon opgeleverd. (…)”
Partijen hebben voorts afgesproken:
“Communicatie met Rittal klanten betreffende problemen met leveringen verlooptaltijdvia Rittal.”
“Communicatie met Rittal klanten betreffende problemen met leveringen verlooptaltijdvia Rittal.”
Ook wordt verwacht dat de vrachtwagens die materialen van Rittal vervoeren onder meer zijn voorzien van een laadklep.
2.6.
Bijlage 5 bestaat uit voorschriften voor de handling van de goederen, de zogenaamde Handhabungsrichtlinien.
2.7.
Tijdens een bespreking op 12 oktober 2018 heeft de algemeen directeur van Rittal, [algemeen directeur 1] aan [algemeen directeur 2], algemeen directeur van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie], meegedeeld dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] tekort schiet in de nakoming van haar verplichtingen. [algemeen directeur 1] heeft aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] een brief overhandigd, waarin Rittal meedeelt ontevreden te zijn over de uitvoering van de verplichtingen door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie]. Rittal schrijft dat problemen zich (blijven) voordoen bij het aantal schades, de afhandeling van manco’s, de 2e pakbon, communicatie, status informatie en vertragingen. De brief besluit met:
“(…) Wij manen jullie aan om binnen 14 dagen na dagtekening van deze brief alsnog aan al jullie verplichtingen uit hoofde van het wegvervoerscontract te voldoen. Voor zover jullie daar niet aan voldoen, stellen wij jullie nu reeds voor alsdan in gebreke en zeggen jullie aan dat wij het wegvervoerscontract met ingang van 1 november 2018 zullen ontbinden en dat dus op 31 oktober 2018 de laatste zendingen door jullie worden afgeleverd. (…)”
2.8.
Bij brief van 31 oktober 2018 heeft de advocaat van Rittal [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] bericht dat sinds 12 oktober 2018 geen verbeteringen zijn geconstateerd op een van de onderwerpen die zijn aangekaart in de brief van 12 oktober 2018 en nadien in het gesprek op 17 oktober 2018. Hij schrijft dat de nakoming van de verplichtingen voor Rittal van wezenlijk belang is. Rittal heeft benadrukt dat het betreurenswaardig is te constateren dat de kwaliteitsbeleving die zij heeft nog steeds niet, ondanks ingebrekestelling, overeenkomt met de kwaliteit die [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] klaarblijkelijk kan leveren. Zij ziet daarom geen andere mogelijkheid dan het contract te ontbinden op grond van de artikelen 8.2 en 12.4 van de overeenkomst. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft zelf ingestemd met een ingebrekestellingstermijn van 14 dagen, zodat Rittal niet inziet waarom die termijn te kort zou zijn. De laatste zendingen van Rittal zullen die dag door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] worden afgeleverd, zo wordt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] meegedeeld.
3.De vordering in conventie
3.1.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] vordert dat de rechtbank bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
I voor recht verklaart dat Rittal toerekenbaar tekort is geschoten jegens [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] door het Wegvervoerscontract zonder rechtens te respecteren grond te ontbinden en in de uitvoering van dat Wegvervoerscontract, zo nodig onder ontbinding van die overeenkomst,
II Rittal veroordeelt tot betaling van alle door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] geleden schade, vermeerderd met de daarover verschuldigde wettelijke handelsrente vanaf de dag van ontbinding door Rittal welke schade nader dient te worden opgemaakt en te vereffenen volgens de wet
III de zaak verwijst naar een schadestaatprocedure,
IV Rittal veroordeelt in de kosten van deze procedure, te vermeerderen met nakosten en rente.
3.2.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] baseert haar vorderingen in het licht van de vaststaande feiten op de stelling dat Rittal ongerechtvaardigd het Wegvervoerscontract heeft ontbonden omdat er geen sprake was van een aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] toe te rekenen tekortkoming. Rittal heeft geen medewerking verleend om het proces te verbeteren zodat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] alsnog aan de verplichtingen kan voldoen. Aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] is geen daadwerkelijke herstelmogelijkheid geboden, zodat er feitelijk geen deugdelijke ingebrekestelling is geweest. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft altijd te kennen gegeven met het Wegvervoerscontract verder te willen gaan en de beëindiging van de overeenkomst moet daarom geheel voor rekening van Rittal komen. Zij dient de schade van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie], bestaande uit het positief contractsbelang, te vergoeden en haar weigering de overeenkomst verder uit te voeren dient zo nodig te leiden tot ontbinding van de overeenkomst, aldus [eiseres in conventie, verweerster in reconventie].
4.Het verweer in conventie
4.1.
Rittal heeft geconcludeerd tot afwijzing van de vorderingen van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie], althans deze ongegrond te verklaren, met veroordeling van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in de kosten van het geding, vermeerderd met de nakosten en wettelijke rente daarover, een en ander voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad.
4.2.
Op het verweer van Rittal zal hierna, voor zover van belang, nader worden ingegaan.
5.De vordering in reconventie
5.1.
Rittal vordert dat de rechtbank bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
I voor recht verklaart dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] toerekenbaar tekort is geschoten jegens Rittal inzake de uitvoering van het tussen partijen gesloten Wegvervoerscontract,
II voor recht verklaart dat het tussen partijen gesloten Wegvervoerscontract door Rittal op 31 oktober 2018 rechtsgeldig is ontbonden,
III [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] veroordeelt tot betaling van alle door Rittal geleden schade, vermeerderd met de daarover verschuldigde wettelijke handelsrente vanaf de dag van ontbinding, althans vanaf 13 juni 2019, welke schade nader dient te worden opgemaakt en te vereffenen volgens de wet
IV de zaak verwijst naar een schadestaatprocedure en
V [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] veroordeelt in de kosten van deze procedure, te vermeerderen met nakosten en rente.
5.2.
Rittal baseert haar vorderingen in het licht van de vaststaande feiten op de stelling dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] op tal van onderwerpen toerekenbaar tekort is geschoten en dat zij schade heeft geleden door de wijze waarop [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] de overeenkomst heeft uitgevoerd. Zij heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] bij brief van 13 juni 2019 geïnformeerd over de omvang van de schade en aanspraak gemaakt op de wettelijke handelsrente over het uiteindelijk vast te stellen schadebedrag.
6.Het verweer in reconventie
6.1.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft geconcludeerd tot niet-ontvankelijk verklaring van Rittal in haar vorderingen van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie], althans haar deze als ongegrond en onbewezen te ontzeggen, met veroordeling van Rittal in de kosten van het geding, vermeerderd met de nakosten en wettelijke rente daarover, een en ander voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad.
6.2.
Op het verweer van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zal hierna, voor zover van belang, nader worden ingegaan.
7.De beoordeling
in conventie en in reconventie
7.1.
De vorderingen in conventie en in reconventie hangen zodanig samen, dat zij eerst tezamen besproken zullen worden.
7.2.
Kernvraag is of [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit de overeenkomst met Rittal. Daarbij is het in beginsel aan Rittal te stellen en zo nodig bewijs te leveren dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] tekort is geschoten. Rittal heeft daaraan immers het rechtsgevolg verbonden dat zij gerechtigd was de overeenkomst met [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] te ontbinden, hetgeen [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] betwist. Wel kan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in de onderhavige situatie, als eisende partij, niet volstaan met een enkele ontkenning, maar dient zij haar betwisting deugdelijk te onderbouwen.
7.3.
In haar brief van 12 oktober 2018 heeft Rittal de volgende klachten geuit over de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] aan haar verleende diensten.
Ondanks de invoering van het -duurdere- ‘dedicated rijden’, door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] voorgesteld als oplossing voor de vele schades, is het aantal schades onverminderd hoog gebleven. Een aantal klanten wil niet meer door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] beleverd worden.
Klanten klagen regelmatig over manco’s. Deze klachten zijn regelmatig met [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] besproken, maar dit heeft niet tot verbeteringen geleid.
De toezegging dat de 2e pakbon op 17 augustus 2018 gereed zou zijn, is [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] niet nagekomen.
Er wordt te laat of niet gereageerd op e-mails of telefoontjes. De dienstverlening van de customerservice is niet verbeterd, ondanks wekelijkse gesprekken hierover.
Nog steeds wordt niet voldaan aan de verplichting per handling unit de zogenaamde statusinformatie aan te leveren, hoewel toegezegd was op z’n minst een functioneel ontwerp in week 34 met Rittal te bespreken.
In strijd met de afspraken worden vertraagde zendingen niet de volgende dag voor 12.00 uur geleverd.
Rittal beklaagt zich er voorts over dat tegen de afspraken in ook chauffeurs worden ingeschakeld die de Nederlandse taal niet machtig zijn.
7.4.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft betwist dat zij tekort is geschoten in de nakoming van de overeenkomst en stelt dat zij voldeed aan de KPI dat maandelijks minimaal 97% van de door Rittal aangeboden colli onbeschadigd, compleet en op tijd moet worden afgeleverd. Het voldoen aan deze KPI is de kern van de overeenkomst, de andere verplichtingen zijn in veel gevallen dienend als bijbehorende verplichtingen die zien op administratieve verplichtingen. Ook Rittal heeft in de periode voor de ingebrekestelling zich hoofdzakelijk gericht op de schademeldingen en niet op die andere zaken. Die worden nu in deze procedure aangevoerd om de gestelde tekortkoming te onderbouwen, aldus [eiseres in conventie, verweerster in reconventie].
7.5.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] kan niet gevolgd worden in haar stellingen dat er alleen sprake is van een relevante tekortkoming als de KPI lager dan 97% zijn, dat alle andere zaken daaraan ondergeschikt zijn en dus niet kunnen leiden tot een toerekenbare tekortkoming.
Volgens het Wegvervoerscontract is niet alleen het niet voldoen aan artikel 9 over de KPI een aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] toe te rekenen tekortkoming, maar ook het niet voldoen aan de verplichtingen uit de bijlagen 1 en 2. In bijlage 2 zijn de verplichtingen voor wat betreft de tweede pakbon en de te leveren statusinformatie verder uitgewerkt en vastgelegd. Deze verplichtingen vormen dus een wezenlijk onderdeel van de overeenkomst tussen partijen.
7.6.
Voor wat betreft de vraag of [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] tekort is geschoten doordat zich (te) veel schades (klacht a), manco’s (klacht b) en vertragingen (klacht e) voordeden, geldt het volgende.
Partijen hebben over en weer sterk uiteenlopende overzichten van het aantal schades en berekeningen van schadepercentages in het geding gebracht; [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] om te onderbouwen dat zij aan de norm van 97% klachtvrij voldeed en Rittal als weerlegging daarvan.
7.7.
Rittal heeft als productie 86 een exceloverzicht in het geding gebracht van het aantal klachten over de periode oktober 2017 tot en met oktober 2018. In de periode na 1 januari 2018 werd het transport verzorgd door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie]. Volgens dit overzicht had [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] behalve in de maand maart 2018 bij haar leveringen meer dan 3% schades en manco’s. Als productie 87 heeft Rittal een overzicht in het geding gebracht van de tussen 22 mei 2018 en 27 september 2018 gemelde klachten over door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] verzorgd transport.
7.8.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft voor wat betreft exceloverzicht van productie 86 aangevoerd dat dit overzicht nieuw is voor haar en dat Rittal bij de berekening van de schadepercentages niet is uitgegaan van handling units maar van leveringen.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft op basis van dit overzicht van Rittal en uitgaande van 2,4 handling units per levering de schadepercentages opnieuw berekend. Het schadepercentage is dan lager dan 3%, aldus [eiseres in conventie, verweerster in reconventie]. Zij heeft als productie 15 een exceloverzicht in het geding gebracht waarin volgens haar de schadepercentages op de juiste wijze zijn berekend. Zonder nadere toelichting, die ontbreekt, kan de rechtbank uit deze productie alleen opmaken dat een levering gemiddeld 2,4 handling units bevat.
Maar wat hier ook van zij, uit Rittals overzicht blijkt dat de schademeldingen bij vervoer door de andere vervoerder zowel in absolute aantallen als in procenten berekend aanzienlijk minder zijn dan bij vervoer door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie]. Zo was volgens deze berekening in de maand april 2018 bij het vervoer door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] sprake van klachten bij 3,30% van de leveringen en bij de andere (vaste) vervoerder 0,68% en in de maand juli 2018 respectievelijk 5,15% en 0,76%.
7.9.
Aan de hand van productie 87 van Rittal heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] haar hierna onder 7.12 te bespreken schadeoverzichten geproduceerd. Zij kent dus dit overzicht. Zij heeft de schademeldingen op zich niet weersproken, maar aangevoerd dat in dit overzicht veel schades staan die niet concreet zijn gemeld en niet tot haar verantwoordelijkheid behoorden, maar tot die van Rittal omdat deze schades hun oorzaak vinden in de wijze van laden door Rittal, aldus [eiseres in conventie, verweerster in reconventie].
Rittal heeft een en ander betwist en meent dat ook meldingen en reclamaties onder de KPI vallen. Zij kan daarin gevolgd worden.
Artikel 15.2 AVC bepaalt dat een geadresseerde binnen een week een schriftelijke klacht dient te richten tot de vervoerder, waarin de algemene aard van de schade of het verlies is aangegeven. Is dat niet gebeurd, dan wordt de vervoerder geacht de zaken in dezelfde staat te hebben afgeleverd als ontvangen.
Partijen hebben in afwijking van deze regeling in de OTA vastgelegd dat de communicatie met Rittal-klanten over problemen met de leveringen altijd via Rittal verloopt en daarmee hebben zij de bepaling in de AVC over het melden van klachten opzij gezet. Daar komt nog bij dat partijen naar aanleiding van de klachten van relaties van Rittal veelvuldig per mail of persoonlijk contact daarover hebben gehad, maar dat toen door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] nimmer is meegedeeld dat de schades volgens artikel 15.2 van de AVC moesten worden gemeld. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] kan zich er dan nu niet meer op beroepen dat iedere klacht moet worden aangemeld volgens de AVC.
Voorts geldt dat de stelling van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat zij niet verantwoordelijk is voor klachten van klanten van Rittal als gevolg van een onjuiste manier van laden door Rittal, geen stand houdt. Uit de door partijen gegeven beschrijving van de gang van zaken, zoals ook opgenomen in de overeenkomst, blijkt dat de door Rittal in trailers geladen goederen door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in haar bedrijf in Duiven werden omgeladen in voor de verschillende regio’s bestemde trailers van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie].
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] is als vervoerder verplicht bij het overladen de verlading door Rittal te controleren en in geval van (zichtbare) schade deze niet af te leveren. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] is aansprakelijk voor een juiste wijze van belading. Dat betekent dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in beginsel verantwoordelijk is als bij klanten van Rittal goederen beschadigd worden afgeleverd en dat ook deze schades moeten worden meegerekend bij de KPI.
7.10.
Uit productie 87 van Rittal blijkt dat er dagelijks meerdere klachten zijn over beschadigde vracht. Ook blijkt uit dit overzicht een toenemende ergernis bij de medewerkers en klanten van Rittal over de afhandeling van het transport en de klachten door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie]. Echter kan uit dit overzicht niet worden afgeleid om welk percentage klachten in verhouding tot het aantal pakketten het gaat. Dit en de betwisting van de juistheid van productie 86 leidt tot het oordeel dat niet is aangetoond dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] maandelijks minder dan 97% van de colli onbeschadigd, compleet en op tijd leverde.
7.11.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft ter onderbouwing van haar betwisting als producties twee (elkaar overlappende) overzichten van het aantal schades per week in 2018 in het geding gebracht waaruit zou moeten blijken dat de schadepercentages ruimschoots onder de 3% bleven.
Volgens haar heeft zij als productie 8 een aantal van de wekelijkse schadeoverzichten in het geding gebracht die zij van Rittal heeft ontvangen. Productie 8 is echter een interne e-mail van [medewerker 1] van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] aan [algemeen directeur 2] en [medewerker 2] van 10 juli 2018 met de mededeling dat hij van Rittal geen schade had ontvangen en dat ‘langzaam’ gesproken kan worden van een trendbreuk. Productie 9 is een eveneens interne e-mail van diezelfde [medewerker 1] van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] aan [medewerker 2] en [algemeen directeur 2] met daarbij een overzicht van schades per week in 2018 over de weken 12 tot en met 26. [medewerker 1] schrijft dat dit het overzicht van de schadeaantallen is nadat hij de update van [medewerker 3] van Rittal, rb) heeft bijgewerkt. Productie 10 van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] is een overzicht van de schades per week in 2018 over de weken 21 tot en met 42.
Bij vergelijking van de beide overzichten valt op dat volgens productie 9 in week 22 elf meldingen zijn gedaan van elf schades bij 780 zendingen, wat een schadepercentage van 1,41% oplevert, terwijl er volgens productie 10 in diezelfde week 22 bij 780 zendingen 7 schades waren, 0,89% schade.
Zonder nadere toelichting, die ontbreekt, is dit niet te rijmen.
7.12.
Over deze producties heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in haar laatste conclusie verklaard dat zij aan de hand van de door Rittal aan haar verstrekte overzichten haar eigen overzichten heeft opgesteld en in het geding heeft gebracht. Daarin heeft zij alleen opgenomen de schadegevallen die haar volgens de voorschriften van de Algemene Vervoerscondities 2002 (AVC) zijn gemeld en de klachten die volgens haar voor haar verantwoordelijkheid komen.
De rechtbank begrijpt hieruit dat de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] als productie 8 (lees 9) en 9 (lees 10) in het geding gebrachte schadeoverzichten niet de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] van Rittal ontvangen schadeoverzichten zijn, zoals [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat aanvankelijk heeft doen voorkomen, maar door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zelf vervaardigde overzichten. Zoals hiervoor onder 7.10 overwogen, heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] daarin een groot aantal schadegevallen ten onrechte niet meegerekend.
Met deze overzichten heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] de stelling van Rittal dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] onder de maat presteerde, dus niet kunnen weerleggen.
7.13.
Weliswaar is niet gebleken dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] maandelijks minder dan 97% van de colli onbeschadigd, compleet en op tijd leverde, maar wel is komen vast te staan dat er veel klachten waren over het transport door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] en dat die klachten ook met [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] werden gedeeld. Zo heeft Rittal bij brief van 26 april 2018 aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] geschreven dat het aantal klachten onverminderd hoog blijft en dat het begrip van de klanten voor de situatie in hoog tempo vermindert. Rittal biedt hulp aan door bijvoorbeeld het overdragen van kennis over de afhandeling van haar producten. De constatering dat de klachtenstroom hoog blijft is begin juni 2018 voor partijen aanleiding te kiezen voor het voor Rittal veel duurdere zogenaamde ‘dedicated’ vervoer, wat betekent dat het transport voor Rittal verzorgd wordt door vaste chauffeurs met vaste los- en laadtijden. Volgens Rittal heeft dat niet tot verbetering geleid. Haar stelling dat meerdere klanten haar te verstaan hebben gegeven dat zij niet meer beleverd wilden worden door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie], is door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] niet weersproken.
Rittal heeft aldus tegenover de betwisting door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] voldoende aangetoond dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] tekort schoot in de nakoming van haar verplichting het transport zo schadevrij mogelijk te verrichten.
Tweede pakbon
7.14.
Rittal verwijt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] voorts dat zij haar afspraken over de tweede pakbon niet is nagekomen. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft dit betwist en aangevoerd dat er geen sprake is geweest van verzuim harerzijds, omdat wel een (papieren) tweede pakbon aan de klanten van Rittal werd overhandigd. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft aangevoerd dat na de start van de samenwerking de afspraken zijn aangepast, omdat een papieren pakbon niet meer van deze tijd is. Geprobeerd zou worden om het proces rond de verstrekking van de tweede pakbon te digitaliseren, maar de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] specifiek daarvoor aangeschafte software bleek niet naar behoren te werken. Op uitdrukkelijk verzoek van Rittal is de doorontwikkeling van deze software vervolgens stilgelegd, aldus [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in haar dagvaarding.
In haar conclusie van antwoord in reconventie stelt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat overeengekomen is de optie in te bouwen om te kunnen kiezen voor een door de afzender, Rittal, aan de geadresseerde te verstrekken digitale pakbon in plaats van een door de vervoerder te verstrekken papieren pakbon. In de OTA is uitsluitend opgenomen dat in de tweede fase van de samenwerking door haar zou worden gekeken naar een softwarematige oplossing, waarmee de pakbon zou worden gedigitaliseerd en klantspecifieker zou kunnen worden aangeleverd. Volgens [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft zij aan deze verplichting voldaan en zij verwijst daarvoor naar de producties 40 tot en met 48 van Rittal.
In haar conclusie van (repliek in conventie en) dupliek in reconventie heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] aangevoerd dat Rittal niet wilde dat aan haar klanten digitaal een tweede pakbon werd verstrekt. Omdat Rittal erop stond dat haar klanten een papieren tweede pakbon ontvingen, is geopteerd voor de oplossing dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] een door Rittal geproduceerde tweede pakbon aan de geadresseerde overhandigde. Daarmee werd voldaan aan haar verplichting een pakbon af te geven, aldus [eiseres in conventie, verweerster in reconventie].
De rechtbank gaat voorbij aan deze weinig consistente stellingen van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie].
Voor de zeer beperkte en door Rittal betwiste uitleg door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] van haar verplichtingen bij de ontwikkeling van de tweede pakbon is geen steun te vinden in het wegvervoerscontract en de bijlagen en evenmin in de producties 40 tot en met 48. Volgens de overeenkomst diende [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] de gehele pakbon te ontwikkelen en zou zij al in de vijfde week van haar leverancier een eerste versie krijgen opgeleverd. In de correspondentie tussen partijen over de ontwikkeling van de tweede pakbon is geen enkele steun te vinden voor de stelling van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat Rittal niet wilde dat aan haar klanten een digitale pakbon werd verstrekt en dat de doorontwikkeling van de software voor het digitaliseren van de tweede pakbon door Rittal is stopgezet. Veeleer blijkt uit deze correspondentie dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] er niet in slaagde een pakbon te construeren die voldeed aan de eisen die Rittal daaraan stelde.
Zo heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] op 31 juli 2018 definitieve versies van de tweede pakbon aan Rittal gestuurd en is van de zijde van Rittal daarop gereageerd met
“nog een paar kleine opmerkingen”.Bij e-mailbericht van 10 augustus 2018 wordt aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] gevraagd of de deadline van week 34 gehaald kan worden. In de e-mail van 17 augustus 2018 schrijft de medewerker van Rittal aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat hij helaas na de laatste versie van 31 juli niks meer heeft vernomen en dat hij erg benieuwd is of aan de pakbon akkoord kan worden gegeven, zodat
“ons kantoor logistiek de 2e pakbon niet meer hoeft bij te voegen aan de transporten (…)”. Vast staat dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] op 22 augustus 2018 heeft meegedeeld dat de tweede pakbon niet klaar was voor ‘livegang’ en dat deze situatie sindsdien niet is gewijzigd.
“nog een paar kleine opmerkingen”.Bij e-mailbericht van 10 augustus 2018 wordt aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] gevraagd of de deadline van week 34 gehaald kan worden. In de e-mail van 17 augustus 2018 schrijft de medewerker van Rittal aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat hij helaas na de laatste versie van 31 juli niks meer heeft vernomen en dat hij erg benieuwd is of aan de pakbon akkoord kan worden gegeven, zodat
“ons kantoor logistiek de 2e pakbon niet meer hoeft bij te voegen aan de transporten (…)”. Vast staat dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] op 22 augustus 2018 heeft meegedeeld dat de tweede pakbon niet klaar was voor ‘livegang’ en dat deze situatie sindsdien niet is gewijzigd.
Uit het voorgaande blijkt dat Rittal voldoende heeft aangetoond dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] haar toezegging dat de 2e pakbon op of omstreeks 17 augustus 2018 gereed zou zijn, niet is nagekomen. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft -ook na ingebrekestelling- geen bruikbare papieren of digitale versie ontwikkeld van de tweede pakbon zoals door partijen overeengekomen, en is mede daardoor tekort geschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit de overeenkomst met Rittal.
Statusinformatie en verzamel-CMR
7.15.
Ook ten aanzien van deze onderwerpen staat vast dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] er niet in geslaagd is een verzamel-CMR te ontwikkelen zoals tussen partijen besproken en ook niet in staat was per ladingdrager de zogenaamde track-and-trace informatie te verschaffen. Vast staat dat soft ware problemen digitalisering van de statusinformatie in de weg stond. Voor het verweer van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat het overleg daarover van de agenda is gehaald omdat [medewerker 3] van Rittal geen tijd had, is geen steun te vinden in de stukken.
De klantenservice van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie]
7.16.
Naar aanleiding van de mededeling van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat zij weinig kan met Rittals generieke klacht over de communicatie heeft Rittal een aantal voorbeelden van de volgens haar slechte afhandeling van klachten door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] gegeven. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft als reactie hierop een grote hoeveelheid mails in het geding gebracht die Rittal in een willekeurige periode van twee weken aan de klantenservice van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft gestuurd. Het gaat volgens haar om tientallen berichten die zien op reguliere communicatie en niet op klachten.
Rittal heeft aangevoerd dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] vaak telefonisch onbereikbaar was voor Rittal en niet of te laat reageerde op verzoeken van Rittal. Door die slechte telefonische bereikbaarheid verliep nagenoeg alle communicatie per e-mail, aldus Rittal. Zij heeft als productie 55 een e-mail van 24 mei 2018 van [medewerker 4] van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] aan [medewerker 5] van Rittal in het geding gebracht. Daarin schrijft [medewerker 4], teamleider Customer Service, naar aanleiding van een klacht van [medewerker 5] over het servicecenter dat als gevolg van teveel hectiek het contactpunt met de buitenwereld, de Customer Service, ook overbelast is en het lastig is alles correct te kunnen afhandelen.
Naar het oordeel van de rechtbank is met enkel het in het geding brengen van een grote hoeveelheid e-mails niet het met voorbeelden onderbouwde verwijt weerlegd dat de klantenservice van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] slecht functioneerde en moeilijk bereikbaar was. Ook wat betreft de communicatie met de klanten van Rittal schoot [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dus tekort.
7.17.
Dit alles leidt al tot het oordeel dat Rittal na betwisting voldoende heeft aangetoond dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zodanig tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit de overeenkomst dat zij gerechtigd was de overeenkomst te ontbinden.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft gesteld dat die ontbinding niet was toegestaan, omdat er sprake was van een valse ingebrekestelling. Rittal heeft haar meegedeeld dat zij hoe dan ook met de samenwerking zou stoppen en dat de ingebrekestelling slechts tot doel had te voldoen aan de juridische voorwaarden voor het verbreken van de samenwerking. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft daaruit en uit het feit dat Rittal al afspraken had gemaakt met een andere vervoerder, geconcludeerd dat geen medewerking meer zou worden verleend aan het verbeteren van de desbetreffende onderdelen, terwijl dat volgens haar wel noodzakelijk was.
Voor zover [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft gemeend dat het geen zin meer had zich nog in te spannen voor wat betreft haar dienstverlening en het ontwikkelen van de tweede pakbon en dergelijke omdat zij ervan uitging dat Rittal geen medewerking meer zou verlenen, komt dat voor haar rekening. Uit de correspondentie tussen partijen blijkt niet dat Rittal haar medewerking heeft geweigerd.
Rittal heeft in dit verband nog aangevoerd dat de verplichtingen tot het verstrekken van een verzamel-CMR, de statusinformatie en een tweede pakbon geen onuitvoerbare verplichtingen zijn en dat dit blijkt uit het feit dat het de opvolgende vervoerder Melis is gelukt om binnen een week na het sluiten van het contract aan vrijwel alle verplichtingen te voldoen. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft dit niet weersproken. Met de termijn van 14 dagen is dus in de gebrekestelling een redelijke termijn gegeven.
7.18.
Rittal heeft haar stelling dat na de ingebrekestelling op 12 oktober 2018 de dienstverlening van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] niet is verbeterd onderbouwd met een aantal voorbeelden van door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] slecht afgehandelde schadegevallen. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft deze voorvallen niet weersproken. Onweersproken is ook dat na de ingebrekestelling [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] haar verplichtingen tot het verstrekken van een verzamel-CMR, de statusinformatie en een tweede pakbon niet is nagekomen.
Overwogen wordt dat niet gebleken is dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zich na de ingebrekestelling nog heeft ingespannen om alsnog aan haar verplichtingen te voldoen. Veeleer wijzen de in het geding gebrachte gespreksverslagen erop dat de inspanningen van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] nadien vooral erop gericht zijn geweest Rittal van haar ongelijk voor wat betreft de dienstverlening door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] te overtuigen.
7.19.
Omdat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ook na deugdelijk in gebreke te zijn gesteld niet heeft voldaan aan haar verplichtingen uit de overeenkomst, was Rittal gerechtigd de overeenkomst met [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] te ontbinden, zoals zij dat heeft gedaan. De situatie doet zich dan ook niet voor dat Rittal schadeplichtig is, omdat zij -zoals [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] stelt- onterecht de overeenkomst heeft ontbonden en vervolgens tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen jegens [eiseres in conventie, verweerster in reconventie]. De door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] gevorderde verklaring voor recht zal dus niet worden gegeven en de vorderingen Rittal te veroordelen tot betaling van een schadevergoeding en de zaak daartoe te verwijzen naar de schadestaatprocedure zullen eveneens worden afgewezen.
7.20.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zal als de in het ongelijk gestelde partij in conventie in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Rittal worden begroot op:
- griffierecht € 667,00
- salaris advocaat
1.126,00(2 punten × tarief € 563,00 )
1.126,00(2 punten × tarief € 563,00 )
Totaal € 1.793,00
Voorts in reconventie
7.21.
Al hetgeen hiervoor in conventie is overwogen, leidt ertoe dat de gevorderde verklaringen voor recht zullen worden gegeven. De vordering [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] te veroordelen tot betaling van alle door Rittal geleden schade zal worden afgewezen, omdat deze verjaard is.
[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft in dit verband een beroep gedaan op het bepaalde in artikel 28 van de Algemene Vervoerscondities 2002 (AVC 2002). Daarin staat dat alle op de vervoerovereenkomst gegronde of met die overeenkomst verband houdende rechtsvorderingen verjaren door verloop van een jaar. Volgens [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft Rittal die termijn laten verstrijken.
Dit verweer slaagt.
Rittal heeft niet weersproken dat artikel 28 AVC 2002 van toepassing is op de overeenkomst tussen partijen. Vast staat dat Rittal bij (niet in het geding gebrachte) brief van 13 juni 2019 [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft geïnformeerd over de hoogte van de door haar geleden schade en aanspraak heeft gemaakt op de wettelijke handelsrente over het uiteindelijk vast te stellen schadebedrag. Ervan uitgaande dat de termijn van verjaring op 14 juni 2019 is gaan lopen, is de verjaringstermijn verstreken op 14 juni 2020. De dagvaarding is op 18 oktober 2021 aan Rittal uitgebracht. Gesteld noch gebleken is dat tussen 14 juni 2019 en 14 juni 2020 de verjaringstermijn op enigerlei wijze is gestuit. De schadevordering is dus verjaard en daarom niet voor toewijzing vatbaar.
7.22.
De uitkomst van de procedure in reconventie, waarbij elk van partijen deels in het ongelijk is gesteld, is aanleiding de kosten van deze procedure tussen partijen te compenseren, zodat zij ieder de eigen kosten dragen.
8.De beslissing
De rechtbank
in conventie
8.1.
wijst de vorderingen af,
8.2.
veroordeelt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in de proceskosten, aan de zijde van Rittal tot op heden begroot op € 1.793,00, vermeerderd met de wettelijke rente daarover vanaf 14 dagen na het wijzen van het vonnis indien en voor zover deze niet binnen die termijn zijn voldaan,
8.3.
veroordeelt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in de nakosten aan de zijde van Rittal en begroot het nasalaris op een bedrag van € 157,-- zonder betekening en veroordeelt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] voorwaardelijk, voor het geval zij niet binnen 14 dagen na aanschrijving in der minne aan de in dit vonnis uitgesproken veroordeling voldoet en indien betekening plaatsvindt en noodzakelijk is, in de kosten van betekening, tot op heden begroot op € 82,-- voor salaris van de advocaat en de kosten van het betekeningsexploot, vermeerderd met de wettelijke rente daarover vanaf 14 dagen na het wijzen van het vonnis indien en voor zover deze niet binnen die termijn zijn voldaan,
8.4.
verklaart deze kostenveroordelingen uitvoerbaar bij voorraad,
en in reconventie
8.5.
verklaart voor recht dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] toerekenbaar tekort is geschoten jegens Rittal inzake de uitvoering van het tussen partijen gesloten Wegvervoerscontract,
8.6.
verklaart voor recht dat het tussen partijen gesloten Wegvervoerscontract door Rittal op 31 oktober 2018 rechtsgeldig is ontbonden,
8.7.
compenseert de kosten van deze procedure tussen partijen aldus dat ieder de eigen kosten draagt,
8.8.
wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen door mr. K.H.A. Heenk en in het openbaar uitgesproken op
19 oktober 2022.
Ap/kh