ECLI:NL:RBGEL:2022:5581

Rechtbank Gelderland

Datum uitspraak
29 september 2022
Publicatiedatum
29 september 2022
Zaaknummer
C/05/405932 / KG ZA 22-213
Instantie
Rechtbank Gelderland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht; Verbintenissenrecht
Procedures
  • Op tegenspraak
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Kort geding over nakoming koopovereenkomst van een binnenvaartschip met geschillen over eigendom en gebruiksrecht

In deze zaak, die voor de Rechtbank Gelderland is behandeld, betreft het een kort geding waarin de eiser, [eis.conv./verw.reconv.], vordert dat de gedaagde, [ged.conv./eis.reconv.], medewerking verleent aan de levering van een stalen motorvrachtschip, genaamd [naam schip], dat in eigendom is van [ged.conv./eis.reconv.]. De eiser stelt dat hij de koopprijs van € 15.650,00 volledig heeft voldaan en dat de gedaagde zijn verplichtingen uit de koopovereenkomst niet nakomt. De gedaagde betwist dit en voert aan dat de koopakte niet op zichzelf staat, maar deel uitmaakt van een reeks mondelinge afspraken, en dat de eiser niet aan zijn verplichtingen heeft voldaan. De voorzieningenrechter oordeelt dat de vordering tot levering van het schip toewijsbaar is, omdat de eiser aannemelijk heeft gemaakt dat hij de koopprijs heeft betaald en dat de gedaagde in verzuim is. De rechter wijst de gedaagde op dat hij binnen een maand na betekening van het vonnis moet meewerken aan de levering van het schip. Daarnaast wordt de vordering van de gedaagde tot opheffing van het conservatoir beslag afgewezen, omdat de gedaagde moet leveren. De proceskosten worden gecompenseerd, wat betekent dat elke partij zijn eigen kosten draagt.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK GELDERLAND

Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Arnhem
zaaknummer / rolnummer: C/05/405932 / KG ZA 22-213
Vonnis in kort geding van 29 september 2022
in de zaak van
[eis.conv./verw.reconv.],
wonende te [plaats] ,
eiser in conventie,
verweerder in reconventie,
advocaten mr. S.H.R.B. Wahlbrinck en mr. J.H.A. van den Wildenberg te Tilburg,
tegen
[ged.conv./eis.reconv.],
wonende te [plaats] ,
gedaagde in conventie,
eiser in reconventie,
advocaat mr. J.J.P.T. van Summeren te Arnhem.
Partijen zullen hierna [eis.conv./verw.reconv.] en [ged.conv./eis.reconv.] genoemd worden.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • het proces-verbaal van de zitting, gehouden op 18 augustus 2022;
  • het e-mailbericht van 1 september 2022 van mr. Wahlbrinck;
  • de akte tweede termijn middels het nemen van een akte van 14 september 2022 van mr. Van Summeren;
  • de akte naar aanleiding van het proces-verbaal van de zitting gehouden op 18 augustus 2022, tevens houdende akte eiswijziging ex artikel 130 Rv van 15 september 2022 van mr. Wahlbrinck.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
[eis.conv./verw.reconv.] en [ged.conv./eis.reconv.] zijn broers van elkaar.
2.2.
Op 17 juni 2010 is [ged.conv./eis.reconv.] eigenaar geworden van een stalen motorvrachtschip bestemd voor de binnenvaart, met brandmerk [brandmerk] , genaamd [naam schip] (hierna: het schip). De door [ged.conv./eis.reconv.] betaalde koopprijs bedroeg € 35.000,00 exclusief 19% btw. Het schip is een registergoed. In de openbare registers van het Kadaster is [ged.conv./eis.reconv.] als eigenaar van het schip vermeld. Het enige in de openbare registers van het Kadaster ten laste van het schip ingeschreven hypotheekrecht betreft een (reeds uiterlijk op 17 juni 2010) vervallen, maar nog niet doorgehaald hypotheekrecht.
2.3.
Vanaf omstreeks 2014 verblijft [ged.conv./eis.reconv.] gedurende grote delen van het jaar voor werkzaamheden in Afrika. In verband daarmee heeft hij, ter behartiging van zijn belangen, aan [eis.conv./verw.reconv.] een algemene notariële volmacht verstrekt. [ged.conv./eis.reconv.] heeft deze volmacht herroepen op 13 april 2022.
2.4.
Op 28 maart 2014 hebben partijen een ‘KOOPAKTE’ ondertekend. Daarin is onder meer vermeld:
‘(…)
De ondergetekende:[ged.conv./eis.reconv.] (…)
Hierna te noemen: “Verkoper”;
Die verklaart te hebben verkocht en bij deze in eigendom over te dragen aan de
Mede-ondergetekende
[eis.conv./verw.reconv.] (…)
Hierna te noemen: “Koper”
Die verklaart van de verkoper te hebben gekocht en bij deze in Eigendom te aanvaarden; Het stalen motorvrachtschip genaamd “ [naam schip] ” Gemerkt “ [brandmerk] ” (…)
VOORWAARDEN EN BEPALINGEN
Artikel 1
De Koopprijs bedraagt €15.650,- welke door de koper zal worden voldaan aan verkoper.
(…)
Artikel 3
Het verkochte schip word geleverd vrij van huur en/of charter en vrij van inschrijving van scheepshypotheken en overgeschreven beslagen en zonder dat daarop welke bevoorrechte schuld ook drukkende is, dus geheel vrij en onbelast.
Artikel 4
De koper aanvaardt het gekochte schip zoals het door hem is bezichtigd en in de staat, waarin het zich heden bevind.
Artikel 5
Verkoper waarborgt de koper het rustig en vreedzame bezit van het schip, doch is tot geen enkele vrijwaring gehouden.
Artikel 6
De lusten en lasten van het verkochte schip zijn van heden af ten bate, onderscheidenlijk ten laste van de koper.
(…)
Artikel 8
Voor zover daarvan bij deze akte niet is afgeweken, blijft tussen partijen gelden hetgeen eventueel verder nog tussen hen, schriftelijk dan wel mondeling, is overeengekomen met betrekking tot deze verkoop en koop.
(…)’
2.5.
Op of omstreeks de datum van ondertekening van de koopakte is de feitelijke zeggenschap van het schip overgegaan van [ged.conv./eis.reconv.] naar [eis.conv./verw.reconv.] en heeft [ged.conv./eis.reconv.] alle bij het schip behorende (eigendoms)papieren overhandigd aan [eis.conv./verw.reconv.] . Sindsdien houdt [eis.conv./verw.reconv.] het schip onder zich.
2.6.
Op 29 december 2018 hebben partijen, in aanwezigheid van enkele naaste familieleden, een ‘Afbetalingscontract’ ondertekend. Daarin is onder meer vermeld:
‘(…) Onder toezicht van:
[betrokkene 1]
[betrokkene 2]
[betrokkene 3]
Afbetalingscontract
In overleg met dhr. [eis.conv./verw.reconv.] [vzr: [eis.conv./verw.reconv.] ] en dhr. [ged.conv./eis.reconv.] [vzr: [ged.conv./eis.reconv.] ] is op zaterdag 29 december 2018 in drievoud opgemaakt onderstaand afbetalingscontract.
Dhr. [eis.conv./verw.reconv.] zal vanaf 1 januari 2019 een bedrag van € 250,00 (…) per maand overmaken tot een totaalbedrag van € 15.650,00 (…).
Indien er in de tussenliggende tijd meer dan het minimale maandbedrag van tweehonderdvijftig euro zal worden afgelost dan zal dit van het totaalbedrag worden afgetrokken waardoor de loopduur van de afbetaling minder lang zal zijn.
Na betaling van het gehele bedrag zal het schip
[naam schip]eigendom worden van dhr. [eis.conv./verw.reconv.] , waarbij er gebruikersrecht zal zijn voor dhr. [ged.conv./eis.reconv.] , [betrokkene 4] en [betrokkene 5] in goed overleg met dhr. [eis.conv./verw.reconv.] . Totdat het volledige bedrag betaald is, zal het schip eigendom zijn van dhr. [ged.conv./eis.reconv.] . Indien er niet voldaan wordt aan de betalingstermijnen, in die zin dat als er een betalingsachterstand is van minimaal drie maanden dan vervallen bovenstaande afspraken en zal het schip eigendom blijven van dhr. [ged.conv./eis.reconv.] . (…)’
2.7.
In de periode van januari 2019 tot en met mei 2022 heeft [eis.conv./verw.reconv.] eenenveertig termijnen van € 250,00 (totaal € 10.250,00) overgemaakt naar een bankrekening op naam van [ged.conv./eis.reconv.] . In juni 2022 heeft [eis.conv./verw.reconv.] een bedrag van € 5.400,00 overgemaakt naar diezelfde bankrekening. Het totaal door [eis.conv./verw.reconv.] overgemaakte bedrag is € 15.650,00.
2.8.
Op 28 juni 2022 heeft [eis.conv./verw.reconv.] , met verlof van de voorzieningenrechter van de rechtbank Oost-Brabant, ten laste van [ged.conv./eis.reconv.] op het schip conservatoir leveringsbeslag doen leggen. Het beslag is ingeschreven in de openbare registers van het Kadaster.
2.9.
In de afgelopen periode is door/namens partijen gesproken en gecorrespondeerd over afspraken die partijen (zouden) hebben gemaakt en de nakoming daarvan.

3.Het geschil in conventie

3.1.
[eis.conv./verw.reconv.] vordert dat de voorzieningenrechter, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:
I. [ged.conv./eis.reconv.] veroordeelt om binnen één week na betekening van dit vonnis medewerking te verlenen aan alle voor de onvoorwaardelijk en onbezwaarde levering van het schip benodigde (notariële) rechtshandelingen, zulks op straffe van een dwangsom;
II. bepaalt dat, indien [ged.conv./eis.reconv.] niet of niet tijdig voldoet aan het gevorderde onder I. hierboven, dit vonnis in de plaats zal treden voor de wil van [ged.conv./eis.reconv.] , althans de door [ged.conv./eis.reconv.] te verrichten rechtshandelingen, voor zover vereist voor het opstellen van de notariële akte die is vereist voor de levering van het schip en bepaalt dat dit vonnis in de plaats zal treden van de te passeren notariële akte van levering of deel daarvan zoals hiervoor genoemd, alsmede bepaalt dat dit vonnis na het verstrijken van twee weken sedert de betekening van het vonnis in de openbare registers kan worden ingeschreven;
III. [ged.conv./eis.reconv.] veroordeelt in de kosten van het conservatoir leveringsbeslag begroot op € 1.044,44;
IV. [ged.conv./eis.reconv.] veroordeelt in de kosten van het geding.
3.2.
[eis.conv./verw.reconv.] heeft aan zijn vorderingen, samengevat, het volgende ten grondslag gelegd. Partijen hebben een koopovereenkomst gesloten in de vorm van de Koopakte (2014) en de Afbetalingsovereenkomst (2018). Overeengekomen is dat [eis.conv./verw.reconv.] het schip van [ged.conv./eis.reconv.] zou kopen tegen betaling van € 15.650,00 en dat [ged.conv./eis.reconv.] na volledige betaling hiervan het schip aan [eis.conv./verw.reconv.] zou leveren. Aanvullende mondelinge afspraken zijn niet gemaakt, althans deze doen niet af aan de leveringsverplichting van [ged.conv./eis.reconv.] . Omdat [eis.conv./verw.reconv.] jegens [ged.conv./eis.reconv.] aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan, is het voorwaardelijk eigendom van het schip overgegaan van [ged.conv./eis.reconv.] naar [eis.conv./verw.reconv.] . [eis.conv./verw.reconv.] is sinds 2014 economisch eigenaar van het schip en draagt sindsdien alle lusten en lasten. [ged.conv./eis.reconv.] is gehouden om mee te werken aan de levering van het schip, maar hij weigert dat. [ged.conv./eis.reconv.] is zodoende tekortgeschoten in de nakoming van de uit de koopovereenkomst voortvloeiende verplichtingen. [eis.conv./verw.reconv.] lijdt hierdoor schade. [ged.conv./eis.reconv.] is in gebreke gesteld en in verzuim geraakt. De koopakte omvat ook de (on)roerende zaken aan boord van het schip. Die zaken bevonden zich ten tijde van het ondertekenen van de Koopakte aan boord van het schip en daarbij komt dat [eis.conv./verw.reconv.] als houder van de zaken wordt vermoed deze voor zichzelf te houden en als bezitter daarvan wordt hij vermoed de eigenaar daarvan te zijn. Het overeengekomen gebruiksrecht van het schip ten behoeve van [ged.conv./eis.reconv.] en [betrokkene 4] en [betrokkene 5] betreft een persoonlijk recht (obligatoire bruikleenovereenkomst), niet zijnde een in de leveringsakte op te nemen recht van bewoning, een recht van vruchtgebruik of een kwalitatieve verplichting. Het gebruiksrecht zou enkel van toepassing zijn in de periode dat [eis.conv./verw.reconv.] het schip voor [ged.conv./eis.reconv.] zou houden en daarna zou het gebruiksrecht in goed overleg met [eis.conv./verw.reconv.] moeten worden uitgeoefend. [ged.conv./eis.reconv.] is welkom op het schip en [eis.conv./verw.reconv.] heeft hem de toegang tot het schip niet ontzegd. [ged.conv./eis.reconv.] heeft een woonadres in Nederland en voor een slaapplaats is hij niet van het schip afhankelijk. De discussie over de onroerende zaken en het gebruiksrecht staat aan de vordering tot levering niet in de weg. [eis.conv./verw.reconv.] heeft recht op levering. [eis.conv./verw.reconv.] wil voor het schip een woonvergunning verkrijgen en daarvoor is van belang dat hij eigenaar is van het schip. Het voorgaande maakt dat [eis.conv./verw.reconv.] bij zijn vorderingen een spoedeisend belang heeft.
3.3.
[ged.conv./eis.reconv.] voert verweer. Hij heeft daartoe, samengevat, het volgende aangevoerd. In 2014 wilde [ged.conv./eis.reconv.] het schip als verjaardagscadeau aan [eis.conv./verw.reconv.] geven. Daartoe is de Koopakte opgesteld. Die akte staat niet op zichzelf, maar maakt deel uit van diverse, nadere mondelinge afspraken inzake de vrijgevigheid van [ged.conv./eis.reconv.] jegens [eis.conv./verw.reconv.] . De overeenkomst omvat niet de roerende zaken aan boord van het schip, zoals werkgereedschap en machines. De bedoeling van partijen was dat het schip een familie- en werkschip zou blijven en de door [eis.conv./verw.reconv.] beoogde transformatie naar een woonschip sluit daarbij niet aan. [eis.conv./verw.reconv.] kreeg de mogelijkheid het schip in eigendom te verkrijgen voor een fractie van de werkelijke waarde als door [eis.conv./verw.reconv.] aan een aantal voorwaarden zou worden voldaan. De afspraken zagen onder meer op het door [eis.conv./verw.reconv.] verkopen van diverse zaken van [ged.conv./eis.reconv.] , het verrichten van diverse werkzaamheden aan het schip, het verrichten van werkzaamheden op het perceel van de ouders van partijen en het ten minste gedurende een etmaal per jaar aanmeren van het schip bij de ligplaats van [ged.conv./eis.reconv.] . Verder is het schip verkocht onder voorbehoud van een bij notariële akte te vestigen levenslang recht van vruchtgebruik, althans het daarvan afgeleide recht van gebruik en bewoning ten behoeve van [ged.conv./eis.reconv.] en [betrokkene 4] en [betrokkene 5] . Dit laatste ziet op een daadwerkelijk gebruik en verblijf op het schip als ware [ged.conv./eis.reconv.] daarvan nog steeds de eigenaar/bezitter, overeenkomstig de uitoefening van het recht in het verleden. [eis.conv./verw.reconv.] is zijn verplichtingen niet (geheel) nagekomen, zodat hij geen recht op nakoming heeft. Bij gebreke van duidelijkheid over de reden van de door [eis.conv./verw.reconv.] gedane betalingen - deze kunnen ook zien op door [eis.conv./verw.reconv.] voor [ged.conv./eis.reconv.] verkochte zaken - betwist [ged.conv./eis.reconv.] dat de koopsom volledig door [eis.conv./verw.reconv.] is voldaan. Verder heeft [eis.conv./verw.reconv.] [ged.conv./eis.reconv.] afgelopen jaren de toegang tot het schip ontzegd. [eis.conv./verw.reconv.] verkeert in verzuim. Van een tekortkoming in de nakoming of verzuim aan de zijde van [ged.conv./eis.reconv.] is geen sprake, zodat [eis.conv./verw.reconv.] geen nakoming kan vorderen. [eis.conv./verw.reconv.] heeft verder meermaals misbruik van zijn bevoegdheid gemaakt (artikel 3:13 BW). In de eerste plaats heeft [eis.conv./verw.reconv.] tweemaal, ten onrechte, op basis van de volmacht geprobeerd om het schip aan zichzelf te leveren, wat als eigenrichting is te beschouwen. Daarnaast heeft hij conservatoir beslag doen leggen en deze kortgedingprocedure aanhangig gemaakt, terwijl [ged.conv./eis.reconv.] - gelet op de bij [eis.conv./verw.reconv.] bekende moeilijke bereikbaarheid van [ged.conv./eis.reconv.] in Afrika - geen redelijke termijn tot nakoming is gegeven en hij evenmin in de gelegenheid is gesteld zich behoorlijk te kunnen verweren. Het enkele doel van [eis.conv./verw.reconv.] is het schaden van [ged.conv./eis.reconv.] . Het vorderen van nakoming is naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar. Wat de roerende zaken betreft, betekent toewijzing van de vordering een directe inbreuk op het eigendomsrecht van [ged.conv./eis.reconv.] . [eis.conv./verw.reconv.] heeft tot slot bij zijn vorderingen geen spoedeisend belang. Toewijzing van de vordering betekent dat [ged.conv./eis.reconv.] geen inkomen en geen slaapplaats meer heeft tijdens zijn verblijf in Nederland. Zijn belangen moeten zwaarder wegen dan die van [eis.conv./verw.reconv.] , aldus [ged.conv./eis.reconv.] .
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, ingegaan.

4.Het geschil in reconventie

4.1.
[ged.conv./eis.reconv.] vordert dat de voorzieningenrechter, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:
I. het conservatoir leveringsbeslag opheft, althans [eis.conv./verw.reconv.] beveelt om het beslag op te (laten) heffen, zulks op straffe van het verbeuren van een dwangsom;
II. [eis.conv./verw.reconv.] veroordeelt in de kosten van dit geding, de nakosten daaronder begrepen, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover.
4.2.
[ged.conv./eis.reconv.] heeft - in aanvulling op zijn verweer in conventie - aan zijn vorderingen, samengevat het volgende ten grondslag gelegd. De vorderingen van [eis.conv./verw.reconv.] zijn summierlijk ondeugdelijk; hij heeft jegens [ged.conv./eis.reconv.] geen vordering tot nakoming, hij maakt misbruik van recht en hij heeft artikel 21 Rv geschonden. Het belang van [ged.conv./eis.reconv.] bij opheffing van het beslag weegt zwaarder dan het belang van [eis.conv./verw.reconv.] bij handhaving daarvan. Het opleggen van een dwangsom is proportioneel en noodzakelijk, aldus [ged.conv./eis.reconv.] .
4.3.
[eis.conv./verw.reconv.] voert verweer. Hij heeft daartoe, samengevat, het volgende aangevoerd. Afwijzing van de vorderingen in conventie rechtvaardigt niet zonder meer het oordeel dat die vorderingen ondeugdelijk zijn en dat het beslag moet worden opgeheven. Van een ondeugdelijke vordering is geen sprake. Van misbruik van recht en schending van artikel 21 Rv door [eis.conv./verw.reconv.] is geen sprake. Het belang van [eis.conv./verw.reconv.] bij handhaving van het conservatoir beslag - ter voorkoming van overdracht of bezwaring van het schip door [ged.conv./eis.reconv.] of verhaal daarop door zijn schuldeisers - weegt zwaarder dan dat van [ged.conv./eis.reconv.] . [eis.conv./verw.reconv.] heeft - gelet op de mogelijke risico’s van opheffing van het beslag - er belang bij dat ingeval van toewijzing van de reconventionele vordering, de beslissing niet uitvoerbaar bij voorraad wordt verklaard, aldus [eis.conv./verw.reconv.] .
4.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, ingegaan.

5.De beoordeling in conventie en in reconventie

Algemeen toetsingskader

5.1.
De voorzieningenrechter stelt voorop dat een vordering in kort geding slechts dan toewijsbaar is als aannemelijk is dat eenzelfde vordering in een eventuele bodemprocedure een zodanige kans van slagen heeft, dat het treffen van de voorlopige voorziening(en) vanwege het spoedeisend karakter gerechtvaardigd is. Gelet op het voorlopige karakter van de kortgedingprocedure past geen uitgebreid onderzoek naar de feiten en is er geen plaats voor nadere bewijsvoering en/of een deskundigenonderzoek.
5.2.
De voorzieningenrechter gaat voorbij aan het verweer van [ged.conv./eis.reconv.] dat het geschil te complex is voor behandeling in kort geding, aangezien dat - zoals hierna zal blijken - niet het geval is.
5.3.
Het spoedeisend belang van [eis.conv./verw.reconv.] volgt voldoende uit de aard en grondslag van zijn vorderingen onder I. en II. Van [eis.conv./verw.reconv.] kan redelijkerwijs niet worden verlangd dat hij de uitkomst van een bodemprocedure afwacht. Dit betekent dat [eis.conv./verw.reconv.] ontvankelijk is.
Eiswijziging
5.4.
De voorzieningenrechter is van oordeel dat de na de zitting verzochte eiswijziging in strijd is met de goede procesorde, omdat het toelaten ervan tot gevolg heeft dat nadere proceshandelingen - zoals een nieuwe mondelinge behandeling en/of nadere aktewisseling - zouden moeten worden verricht, wat zich niet verdraagt met het spoedeisende karakter van de kortgedingprocedure. Dit laat onverlet dat de voorzieningenrechter steeds bevoegd is om, ook in afwijking van het petitum, een zodanige maatregel te treffen als in de omstandigheden van het geval passend is, mits deze maatregel blijft binnen het kader van de rechten en belangen waarin eiser vraagt te worden beschermd zoals dat blijkt uit het gevorderde, de stellingen die daartoe betrokken zijn en uit de bespreking ter zitting. In de verdere beoordeling zal op de al dan niet te treffen maatregelen worden ingegaan.
Door partijen gemaakte afspraken
5.5.
Het geschil spitst zich toe op de vraag welke afspraken al dan niet door partijen zijn gemaakt en wat de strekking daarvan is.
5.6.
Tussen partijen is niet in geschil dat [ged.conv./eis.reconv.] het schip aan [eis.conv./verw.reconv.] heeft verkocht voor € 15.650,00. Volgens [ged.conv./eis.reconv.] is sprake van een voorwaardelijke verkoop, in die zin dat [eis.conv./verw.reconv.] , naast betaling van de koopsom, ten behoeve van onder meer [ged.conv./eis.reconv.] diverse activiteiten zou verrichten, maar [ged.conv./eis.reconv.] heeft dit tegenover de gemotiveerde betwisting van [eis.conv./verw.reconv.] niet of onvoldoende onderbouwd, zodat dit niet kan worden aangenomen. Verder heeft [ged.conv./eis.reconv.] aangevoerd dat helemaal niet vaststaat dat [eis.conv./verw.reconv.] de gehele overeengekomen koopsom aan hem heeft betaald, omdat de betalingen van [eis.conv./verw.reconv.] aan hem evengoed betrekking kunnen hebben op zaken die [eis.conv./verw.reconv.] voor hem zou verkopen. De voorzieningenrechter gaat aan dit niet nader onderbouwde (en door [eis.conv./verw.reconv.] weersproken) verweer voorbij en acht, mede gelet op het bepaalde in artikel 6:43 lid 1 BW, aannemelijk dat de betalingen die [eis.conv./verw.reconv.] aan [ged.conv./eis.reconv.] heeft gedaan, de gehele overeengekomen koopsom betreffen. Omdat partijen zijn overeengekomen dat [ged.conv./eis.reconv.] het schip na (af)betaling van de koopsom aan [eis.conv./verw.reconv.] zou leveren, is hij daartoe in beginsel verplicht. [ged.conv./eis.reconv.] heeft dit ter zitting ook erkend. Omdat partijen (verder) geen tijd voor de nakoming hebben bepaald, kan terstond nakoming van de verbintenis worden gevorderd (artikel 6:38 BW). [ged.conv./eis.reconv.] heeft ook aangevoerd dat hij niet in verzuim is, maar voor nakoming is dat niet nodig.
5.7.
Partijen zijn ook verdeeld over het antwoord op de vraag wie na de levering van het schip eigenaar is van de diverse zaken die zich aan boord van het schip bevinden. In de Koopakte en het Afbetalingscontract is niets over zaken aan boord van het schip vermeld. Nu de hoofdvordering de levering van het schip betreft - en [ged.conv./eis.reconv.] in deze procedure geen afgifte van een of meer zaken heeft gevorderd - kan het antwoord op deze vraag in het midden blijven. De levering van het schip wijzigt immers de eigendom van die zaken niet, althans, dat is niet gesteld. Van een inbreuk op een eigendomsrecht, zoals [ged.conv./eis.reconv.] heeft aangevoerd, is dan ook geen sprake. Het mag zo zijn, zoals [eis.conv./verw.reconv.] stelt, dat hij als houder/bezitter van de zaken wordt vermoed de eigenaar daarvan te zijn, maar dat doet aan het voorgaande niet af. In een eventuele bodemprocedure kan worden vastgesteld welke rechten / verplichtingen partijen ten aanzien van bepaalde zaken hebben. Het voorgaande betekent dat de vordering tot levering van het schip in beginsel toewijsbaar is, met dien verstande dat de levering niet meer omvat dan sec het schip (het registergoed).
5.8.
Tussen partijen is niet in geschil dat een gebruiksrecht is overeengekomen. Het geschil spitst zich toe op de vraag of het overeengekomen gebruiksrecht aan toewijzing van de vordering tot levering van het schip in de weg staat. De voorzieningenrechter begrijpt het verweer van [ged.conv./eis.reconv.] aldus dat partijen met het overeenkomen van het gebruiksrecht de vestiging van een zakelijk recht in de zin van Boek 5 BW, althans een overeenkomst met goederenrechtelijke werking beoogden. Bij gebreke van enig aanknopingspunt daarvoor in de Koopakte en het Afbetalingscontract en gelet op de gemotiveerde betwisting van [eis.conv./verw.reconv.] , gaat de voorzieningenrechter aan dit verweer voorbij, zodat moet worden aangenomen dat het gebruiksrecht uitsluitend verbintenisrechtelijke werking heeft. Zelfs als moet worden aangenomen dat partijen in 2014 en 2018 beoogden dat het schip een familieschip zou blijven, zoals ook de vader van partijen ter zitting heeft verklaard, is dit onvoldoende om anders te oordelen, nu onvoldoende concreet is wat hiermee bedoeld wordt. Hierbij komt dat [ged.conv./eis.reconv.] heeft nagelaten om het gebruiksrecht zoals het in het verleden zou zijn uitgeoefend en in de toekomst zou moeten worden uitgeoefend voldoende te concretiseren / kwantificeren. Het voorgaande betekent dat levering van het schip kan plaatsvinden, zonder dat ter zake van het gebruiksrecht een voorziening in de leveringsakte moet worden getroffen. Dit laat onverlet dat moet worden aangenomen dat het gebruiksrecht, anders dan [eis.conv./verw.reconv.] lijkt te veronderstellen, veel meer omvat dan dat [ged.conv./eis.reconv.] (en met hem [betrokkene 4] en [betrokkene 5] , die in deze procedure geen partij zijn) ‘welkom is om aan boord van het schip een kopje koffie te komen drinken’; de levering van het schip doet niets af aan hetgeen in 2018 is overeengekomen, te weten: gebruik, in overleg. Dat in de situatie sprake is van een zekere afhankelijkheid van [eis.conv./verw.reconv.] , is op zichzelf geen reden om anders te oordelen. [eis.conv./verw.reconv.] is (wordt) immers eigenaar en mogelijk bewoner van het schip. Wat de strekking van het gebruiksrecht ook is - het is in de eerste plaats aan partijen om hier zelf in redelijkheid invulling aan te geven - het staat aan toewijzing van de vordering tot levering van het schip niet in de weg.
Belangenafweging
5.9.
De voorzieningenrechter is van oordeel dat een afweging van de wederzijdse belangen van partijen als weergegeven onder 3.2. en 3.3. niet leidt tot andere oordelen. [ged.conv./eis.reconv.] is vast in staat een slaapplaats te vinden als hij in Nederland is; dat hoeft niet persé op het schip.
5.10.
Het voorgaande betekent dat de vordering onder I. tot het verlenen van medewerking aan de levering van het schip toewijsbaar is, met dien verstande dat de termijn - gelet op het (mogelijke) verblijf van [ged.conv./eis.reconv.] in Afrika en het in de openbare registers van het Kadaster ingeschreven hypotheekrecht - wordt gesteld op één maand na betekening van dit vonnis. De onder I. gevorderde dwangsom is niet toewijsbaar wegens gebrek aan belang, zoals hierna zal blijken.
5.11.
Het gevorderde onder II. is toewijsbaar voor zover dat ziet op het voor de wil van [ged.conv./eis.reconv.] , althans de door hem te verrichten rechtshandelingen, in de plaats treden van dit vonnis. Bij deze stand van zaken bestaat geen belang meer bij het overigens onder II. gevorderde - het voor de notariële akte of een deel daarvan in de plaats treden van dit vonnis - zodat de vordering in zoverre niet toewijsbaar is.
Conservatoir beslag
5.12.
[ged.conv./eis.reconv.] heeft opheffing van het beslag gevorderd, maar daarvoor bestaat gelet op het voorgaande geen grond, aangezien hij moet gaan leveren.
Beslagkosten
5.13.
Ingevolge artikel 706 Rv kunnen beslagkosten worden teruggevorderd. Dit geldt niet indien het beslag nietig, onnodig of onrechtmatig was, maar daarvan is hier geen sprake. Hoewel in een kort geding een vordering tot betaling van een geldsom kan worden toegewezen zonder dat omtrent de rechtspositie van partijen ten gronde uitspraak is gedaan, geldt daarbij op basis van vaste jurisprudentie dat - gelet op het vereiste spoedeisend belang - terughoudendheid op zijn plaats is. Uit de enkele omstandigheid dat een spoedeisend belang bestaat bij de hoofdvordering (in dit geval: levering), volgt niet dat een zodanig belang ook bestaat bij met die vordering samenhangende kosten. Dit laat onverlet dat, indien die hoofdvordering voldoende spoedeisend is, de proceseconomie ermee gediend is dat in dezelfde procedure ook over een daarmee nauw verwante vordering zoals de beslagkosten kan worden beslist, zodat partijen daarvoor niet op een bodemprocedure zijn aangewezen. De hoogte van de gevorderde beslagkosten blijkt uit de door [eis.conv./verw.reconv.] overgelegde beslagstukken en [ged.conv./eis.reconv.] heeft daartegen geen verweer gevoerd. Het gevorderde bedrag zal worden toegewezen.
Proceskosten
5.14.
Gelet op de relatie tussen partijen worden de proceskosten gecompenseerd, in die zin dat elke partij de eigen kosten draagt.

6.De beslissing

De voorzieningenrechter
in conventie
6.1.
veroordeelt [ged.conv./eis.reconv.] om binnen één maand na betekening van dit vonnis medewerking te verlenen aan alle voor de onvoorwaardelijk en onbezwaarde levering (vrij van beslagen eventuele overige zekerheidsrechten) van het stalen motorvrachtschip genaamd “ [naam schip] ”, gemerkt “ [brandmerk] ”, benodigde (notariële) rechtshandelingen,
6.2.
bepaalt dat, indien [ged.conv./eis.reconv.] niet of niet tijdig voldoet aan de veroordeling onder 6.1., dit vonnis in de plaats zal treden voor de wil van [ged.conv./eis.reconv.] , althans de door [ged.conv./eis.reconv.] te verrichten rechtshandelingen, voor zover vereist voor het opstellen van de notariële akte die is vereist voor de levering van het stalen motorvrachtschip genaamd “ [naam schip] ”, gemerkt “ [brandmerk] ”,
6.3.
veroordeelt [ged.conv./eis.reconv.] in de kosten van het conservatoir leveringsbeslag, begroot op
€ 1.044,44,
6.4.
compenseert de proceskosten, in die zin dat elke partij de eigen kosten draagt,
6.5.
wijst het meer of anders gevorderde af,
6.6.
verklaart dit vonnis in conventie uitvoerbaar bij voorraad,
in reconventie
6.7.
wijst de vorderingen af,
6.8.
compenseert de proceskosten, in die zin dat elke partij de eigen kosten draagt.
Dit vonnis is gewezen door mr. G.J. Meijer en in het openbaar uitgesproken op 29 september 2022.