ECLI:NL:RBGEL:2022:1521

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK GELDERLAND

Team kanton en handelsrecht

Zittingsplaats Zutphen

zaaknummer / rolnummer: C/05/378854 / HZ ZA 21-1

Vonnis van 23 maart 2022

in de zaak van

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

DS SMITH PACKAGING NETHERLANDS B.V.,

gevestigd te Eerbeek,

eiseres,

advocaat mr. W.J.L. de Clerck te Leiden,

tegen

de rechtspersoon naar Duits recht

ETHOSENERGY GMBH,

gevestigd te Mülheim (Duitsland),

gedaagde,

advocaat mr. D. Knottenbelt te Rotterdam.

Partijen zullen hierna DSS en Ethos Duitsland genoemd worden.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

het incidenteel vonnis van 12 mei 2021 en de daarin vermelde stukken
het tussenvonnis van 21 juli 2021 en de daarin vermelde stukken
de nagekomen producties van de zijde van DSS.

1.2.

Op 25 november 2021 heeft de mondelinge behandeling plaatsgevonden. Door de griffier zijn van het verhandelde ter zitting aantekeningen gemaakt.

1.3.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

DSS is een onderneming die zich bezighoudt met (onder meer) de vervaardiging van golfpapier en karton. DSS heeft een eigen warmtekrachtcentrale (hierna: WKC) om elektriciteit op te wekken ten behoeve van het productieproces in haar fabriek “
De Hoop” in Eerbeek.

2.2.

Op 10 juni 2014 heeft DSS een overeenkomst gesloten met Ethos Duitsland (toen nog Wood Group Gas Turbine Services GmbH genaamd, productie 9 van Ethos Duitsland)
“Agreement with regard to maintenance works at the DS Smith Paper De Hoop Mill Power Plant in Eerbeek, The Netherlands”, hierna te noemen: de onderhoudsovereenkomst (productie 2 van DSS). Op grond van de onderhoudsovereenkomst heeft Ethos Duitsland de onderhoudswerkzaamheden aan de WKC op zich genomen voor de periode van 1 juli 2014 tot 1 april 2017.

2.3.

Artikel 1.1 van de onderhoudsovereenkomst tussen DSS en Ethos Duitsland bepaalt onder meer:

“(…) “Planned maintenance” shall refer to all antipicated works that have been included in a plan and which are necessary for maintaining the installation (with the exception of a major overhaul of the steam turbine). (…)”

2.4.

In artikel 1.17.1.A. van de onderhoudsovereenkomst is het volgende opgenomen:

“The Contractor is responsible for the functioning of the installation.”

2.5.

In 2016 heeft DSS geconstateerd dat er problemen zijn met een turbine van de WKC. DSS heeft de turbine vervolgens laten onderzoeken. Na onderzoek en een boorscoopinspectie op respectievelijk 24 en 29 augustus 2016 is gebleken dat rotorbladen van de turbine waren beschadigd en vervangen moesten worden (productie 3 en 4 van DSS).

2.6.

DSS heeft vervolgens met Ethos Energy B.V. (hierna: Ethos Nederland) een overeenkomst gesloten om de turbine te laten repareren (hierna: de reparatieovereenkomst). Van eind 2016 tot medio 2017 heeft Ethos Nederland reparatiewerkzaamheden verricht.

2.7.

Op 19 januari 2017 heeft Ethos Duitsland onder meer het volgende bericht verzonden aan DSS (productie 17 DSS):

“(…)

The announced time delay is due to the fact that further damage of the steam turbine only be found during the actually inspection and repair procedure. For example also the damage of the casing were found only now. Meanwhile, the work has increased from the repair of the fixed limits of the insurance damages and now the work has expanded to a major overhaul. Our contract with DS Smith does not include the entire scope of a DT-Major overhaul. Of course, we are responsible for visual inspections within the framework of a DT-Minor inspection, but the current scope of work includes much more. (…)”

2.8.

Op 2 februari 2017 heeft de heer [hoofd WKC bij DSS] (hierna: [hoofd WKC bij DSS] ), hoofd WKC bij DSS, aan Ethos Nederland per e-mail, waarin “De Hoop” staat voor DSS (zie hiervoor rechtsoverweging 2.1), onder meer het volgende bevestigd (productie 13 Ethos Duitsland):

“(…)

Tijdens het overleg is aangegeven dat reparaties welke onder groot onderhoud vallen door De Hoop betaald worden. (…)”

En op 8 februari 2017 heeft [hoofd WKC bij DSS] aan Ethos Duitsland onder meer het volgende per e-mail verzonden, waarmee DSS aan Ethos Duitsland heeft bevestigd dat de onderhoudskosten (“Maintenance costs within the contract”) worden gesplitst van de kosten van de reparatiewerkzaamheden en dat DSS de onderhoudskosten aan Ethos Duitsland blijft betalen (productie 18 DSS):

“(…)

I am glad to hear that Ethos is willing to do the maintenance in the near future.

(…)

We still do not have clarity regarding what is included and excluded in actual contract. (…)

We agreed the following split regarding cost:

Cost covered by our insurance ( DS Smith)
Maintenance cost within the contract (Ethos Energy)
Additional cost for repairs as in Major Overhaul definition (DS Smith) (…)”

2.9.

Op 14 februari 2017 hebben partijen een schematisch overzicht gemaakt van de uit te voeren reparatie- en onderhoudswerkzaamheden en de bijkomende werkzaamheden (productie 19 DSS). Achter de genoemde werkzaamheden is opgenomen onder de verantwoordelijkheid van welke partij die werkzaamheden uitgevoerd werden, waarbij “DS Smith” staat voor DSS, “Damage ST” staat voor Ethos Nederland en “Ethos Mülheim” voor Ethos Duitsland. Voor de HP-regelklep is het volgende vermeld:

“(…)

HD control valve Activities Remarks

Control valve Drawing Zg43553.1 Disassamble for Inspection Inspection done is in acceptable condition Major Overhaul DS Smith (…)”

Voor de stoomturbine als geheel is in het overzicht onder meer het volgende vermeld:

“(…)

SteamTurbine Activities Remarks

Open Turbine for inspection Done Damage ST

(…)

Assemble Steam turbine Damage ST

(…)

Re -Install Steam turbine Install Steam turbine back in building Damage ST

Reconnect Cableling steam turbine Damage ST

Reconnect Piping steam turbine Damage ST

(…)

Commissioning after inspection Cable connections Damage ST

Function test Damage ST

Commission and start up ST Damage ST

(…)”

2.10.

Op 14 februari 2017 heeft een medewerker van Ethos Nederland een interne mail verzonden waarin onder meer het volgende is opgemerkt (productie 15 Ethos Duitsland):

“(…)

-
2 LP + HP control valves (agreed that this is part of a major overhaul);

Disassembly;

Inspection;

Repair (2 new spindles for the LP control valves)

Assembly;

(…)”

2.11.

Op 6 juni 2017 is de turbine terug gebracht naar de fabriek van DSS.

2.12.

Op 24 juli 2017 heeft Ethos Nederland een factuur verzonden aan DSS voor (een deel van) de werkzaamheden die zijn uitgevoerd onder de reparatieovereenkomst (productie 8 bij incidentele conclusie Ethos Duitsland). Op de factuur is onder meer vermeld dat deze betrekking heeft op het
“Samenbouwen stoomturbine in Holten (Zie bijgaande overzichten timesheets)”. Achter de factuur zijn de werkbrieven van werknemers van Ethos Nederland, waarnaar wordt verwezen in de omschrijving van de werkzaamheden, toegevoegd. Op de werkbrieven is onder meer opgenomen dat werknemers van Ethos Nederland op 2 en 3 januari 2017 hebben gewerkt aan de
“demontage Regelklep”en op 3 januari 2017 aan de
“Hoge druk klep”. Vervolgens is op een werkbrief vermeld dat op 8 mei 2017 onder meer is gewerkt aan
“Re-building steamturbine”en
“Inst. HP control valve”. DSS heeft de factuur van Ethos Nederland betaald.

2.13.

Op 31 juli 2017 heeft DSS de WKC voor het eerst na de reparatie van de turbine geprobeerd te starten maar dat mislukte. Vervolgens is de WKC na nog twee mislukte pogingen op 4 en 7 augustus 2017, op 9 september 2017 opgestart, waarbij zich opnieuw problemen hebben voorgedaan.

2.14.

Naar aanleiding van de problemen is onderzoek gedaan door dhr. [naam 1] van Dekra Solutions B.V. In zijn rapport van 19 februari 2018 heeft hij onder meer opgenomen dat de problemen zijn ontstaan doordat (1) een HP-regelklep verkeerd was gemonteerd en (2) doordat een drill bit (een stukje van een boor) was achtergelaten in de turbinemotor en grote schade heeft veroorzaakt aan de LP-turbine (productie 5 van DSS).

2.15.

Op 29 november 2017 is door Ethos Nederland een rapport opgesteld: “Final report repair and overhaul Eerbeek” (productie 16 Ethos Duitsland). In dit rapport is onder meer het volgende opgenomen:

“(…)

After inspection of the removed and opened steam turbine (…) approval was given by DS Smithin November 2016 to repair blade carriers and steam turbine rotor and also to assemble and install the steam turbine into the power plant. (…)

5.2

Scope of work performed on auxiliary equipment and valves

(…)

HP control valves open and close

(…)

5.3

Steam turbine skid installation and commissioning support

(…)

Prepare power plant for operation with steam turbine

Install valves

Move steam turbine skid into power plant

(…)

Commissioning of the steam turbine skid was performed by Mr. [naam 2] , Mr. [naam 3] (ControlCare) and Mr. [naam 4] (…). HP and LP control valves were done.

(…)”

2.16.

Bij brief van 14 februari 2019 heeft DSS aan Ethos Duitsland bericht dat zij Ethos Duitsland, naast Ethos Nederland, aansprakelijk stelt voor de schade aan de turbine van de WKC en dat zij haar schade voorlopig op € 9.675.239,00 raamt. DSS heeft Ethos Duitsland gevraagd binnen twee weken te berichten dat Ethos Duitsland haar aansprakelijkheid erkent. (productie 6 van DSS)

2.17.

Ethos Duitsland heeft geen aansprakelijkheid erkend voor de door DSS geleden schade.

3.Het geschil

3.1.

DSS vordert, na wijziging van eis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:

een verklaring voor recht dat Ethos Duitsland tekort is geschoten jegens DSS in de uitvoering van de onderhoudsovereenkomst en gehouden is de schade die DSS daardoor heeft geleden te vergoeden;

Ethos Duitsland te veroordelen tot betaling aan DSS van een bedrag van

€ 12.515.023,98 exclusief BTW, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 14 februari 2019;

3. Ethos Duitsland te veroordelen aan DSS te vergoeden enig bedrag dat DSS niet meer aan BTW zal kunnen verrekenen uit hoofde van de Wet op de Omzetbelasting 1968 als gevolg van enig onder 2. toegewezen bedrag;

4. een certificaat als bedoeld in artikel 53 van Brussel I (herschikt) af te geven waarin de toegewezen vorderingen van DSS worden vermeld;

5. Ethos Duitsland te veroordelen in de proceskosten, te vermeerderen met de nakosten.

3.2.

Ethos Duitsland voert gemotiveerd verweer en concludeert tot niet ontvankelijk verklaring van DSS in haar vorderingen dan wel afwijzing van de vorderingen met veroordeling van DSS in de proceskosten. De werkzaamheden die hebben geleid tot de gestelde schade van DSS zijn namelijk niet uitgevoerd door Ethos Duitsland, maar door Ethos Nederland, aldus Ethos Duitsland.

4.De beoordeling

Internationale aspecten

4.1.

Ethos Duitsland is gevestigd in Duitsland. Allereerst zal ambtshalve worden beoordeeld of de Nederlandse rechter rechtsmacht heeft en welk recht van toepassing is.

4.2.

Niet in geschil is dat partijen de in r.o. 2.2 genoemde onderhoudsovereenkomst hebben gesloten. DSS heeft haar vorderingen in de hoofdzaak gebaseerd op die onderhoudsovereenkomst.

4.3.

Op grond van artikel 7, aanhef en lid 1 onder a van de Verordening van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2012 betreffende de rechtelijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (nr. 1215/2012, Brussel I bis) geldt dat ten aanzien van verbintenissen uit overeenkomst, een persoon met woonplaats op het grondgebied van een lidstaat in een andere lidstaat kan worden opgeroepen voor het gerecht van de plaats waar de verbintenis die aan de eis ten grondslag ligt, is /moet worden uitgevoerd. Niet in geschil is dat uitvoering van de onderhoudsovereenkomst door Ethos Duitsland plaatsvond in Nederland, zodat de Nederlandse rechter bevoegd is kennis te nemen van het geschil tussen partijen.

4.4.

De vraag welk recht op de onderhoudsovereenkomst van toepassing is moet worden beantwoord aan de hand van de Verordening van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (nr. 593/2008, Rome I). Nu in artikel 1.16 van de onderhoudsovereenkomst een rechtskeuze voor Nederlands recht is overeengekomen, is ingevolge artikel 3 Rome I Nederlands recht van toepassing.

Tekortkoming in de nakoming

4.5.

DSS stelt dat Ethos Duitsland is tekortgeschoten in de nakoming van de onderhoudsovereenkomst. De rechtbank stelt in dit kader voorop dat iedere tekortkoming in de nakoming van een verbintenis de schuldenaar verplicht om de schade die de schuldeiser, DSS, hierdoor lijdt, te vergoeden, behalve wanneer de tekortkoming niet aan de schuldenaar, Ethos Duitsland, kan worden toegerekend (artikel 6:75 BW). In dit kader zal DSS moeten stellen en zo nodig bewijzen dat Ethos Duitsland in de nakoming van de op haar rustende verbintenis tekort is geschoten.

4.6.

Primair zou de tekortkoming van Ethos Duitsland volgens DSS bestaan uit het

- na een door Ethos Duitsland uitgevoerde inspectie - verkeerd terug monteren van een

veer van de HP-regelklep en het achterlaten van een boor (“drill bit”) in de turbine waardoor schade is ontstaan aan de turbine. Dit is ter zitting nader toegelicht. Waar het in eerdere stukken in deze procedure om de verkeerde montage van de HP-regelklep leek te gaan, is ter zitting gebleken dat het in deze zaak de verkeerde montage van een veer van de HP-regelklep betreft. Subsidiair stelt DSS zich op het standpunt, in het geval de rechtbank het verweer van Ethos Duitsland honoreert en vaststelt dat de veer van de HP-regelklep niet door Ethos Duitsland is teruggeplaatst, dat de tekortkoming van Ethos Duitsland bestaat uit het niet toezien op het correct in elkaar zetten van de turbine (en dus de montage van de veer) door Ethos Nederland en door de turbine niet te controleren voordat deze werd opgestart na afronding van de reparatiewerkzaamheden. Volgens DSS volgt uit de onderhoudsovereenkomst namelijk dat het de verantwoordelijkheid was van Ethos Duitsland, althans dat DSS daarop mocht vertrouwen gezien de formulering van de taken van Ethos Duitsland in de onderhoudsovereenkomst, in het bijzonder artikel 1.17.1.A (zie hiervoor, rechtsoverweging 2.4), dat zij de turbine grondig zou controleren na afronding van alle werkzaamheden van zowel Ethos Duitsland zelf, maar ook van Ethos Nederland. Indien Ethos Duitsland de turbine grondig had gecontroleerd, had zij eventuele fouten (verkeerde montage veer HP-regelklep) dan wel achtergebleven onderdelen (drill bit) geconstateerd en konden die mankementen verholpen worden alvorens de turbine werd opgestart, aldus DSS. Nu Ethos Duitsland dit heeft nagelaten, is zij volgens DSS aansprakelijk voor de schade die DSS heeft ten gevolge van de verkeerde montage van de veer van de HP-regelklep en de achtergebleven boor.

4.7.

Ethos Duitsland betwist het voorgaande en betoogt primair dat de veer van de

HP-regelklep niet door haar in het kader van haar werkzaamheden uit hoofde van de onderhoudsovereenkomst, maar door Ethos Nederland in het kader van de reparatieovereenkomst is gemonteerd. Ethos Duitsland stelt dat zij vanuit de onderhoudsovereenkomst slechts gehouden was om de veer aan een visuele inspectie te onderwerpen nadat deze door Ethos Nederland was losgemaakt en uit de turbine was gehaald. Het demonteren en weer assembleren van de gehele turbine, dus ook het terugplaatsen en monteren van de veer van de HP-regelklep, viel onder de verantwoordelijkheid van Ethos Nederland en is ook door haar uitgevoerd. Van enige fout aan de zijde van Ethos Duitsland kan dus geen sprake zijn, aldus Ethos Duitsland. Ten aanzien van het subsidiaire standpunt van DSS heeft Ethos Duitsland aangevoerd dat op haar geen verantwoordelijkheid rust vanuit de onderhoudsovereenkomst om werkzaamheden van een andere partij te controleren.

4.8.

Hieromtrent geldt het volgende. Niet in geschil is dat tussen DSS en Ethos Duitsland sprake was van een onderhoudsovereenkomst voor de periode 1 juli 2014 tot

1 april 2017. In die op schrift gestelde overeenkomst (zie hiervoor, rechtsoverweging 2.2) waren de werkzaamheden opgenomen die Ethos Duitsland in het kader van onderhoud uitvoerde gedurende de looptijd van de overeenkomst. Voor de benodigde reparatiewerkzaamheden in 2016 heeft DSS een reparatieovereenkomst gesloten met Ethos Nederland. Deze overeenkomst stond geheel los van de onderhoudsovereenkomst met Ethos Duitsland. Dit betekent dat Ethos Nederland belast was met de werkzaamheden die behoorden bij de reparatie, zo ook het uit elkaar halen en na de reparatie weer assembleren van de turbine. Dit volgt ook uit de afspraken die partijen hebben gemaakt en op papier hebben gezet (productie 19 DSS, rechtsoverweging 2.9). In de onderhoudsovereenkomst daarentegen, zijn geen taken die betrekking hebben op het uit elkaar halen van de turbine door Ethos Duitsland opgenomen. Indien het demonteren van de HP-regelklep ten behoeve van de inspectie van de veer, en het terug monteren na inspectie, tot het takenpakket van Ethos Duitsland behoorde in het kader van de onderhoudsovereenkomst, ligt het bovendien in de lijn der verwachting dat Ethos Duitsland deze werkzaamheden gedurende de looptijd van de onderhoudsovereenkomst ook al eerder uitgevoerd zou hebben. Daar is echter geen sprake van. Ter zitting is immers door DSS zelf naar voren gebracht dat de betreffende veer van de HP-regelklep niet eerder door Ethos Duitsland was geïnspecteerd omdat de veer zich op een onbereikbare plek bevond en de turbine niet eerder op een dergelijke wijze uit elkaar is gehaald. Voorts is door DSS ter zitting naar voren gebracht dat zij aan Ethos Duitsland heeft verzocht om de veer voor de eerste maal te inspecteren voordat de onderhoudsovereenkomst zou eindigen omdat de turbine en voor het eerst ook de HP-regelklep in het kader van de reparatiewerkzaamheden door Ethos Nederland volledig uit elkaar gehaald zouden worden en de betreffende veer daardoor van zijn (normaliter onbereikbare) plek gehaald zou worden.

4.9.

Tussen partijen is niet in geschil dat Ethos Nederland de turbine uit elkaar heeft gehaald - en heeft vervoerd naar haar werklocatie - teneinde de reparatiewerkzaamheden uit te kunnen voeren. Vervolgens heeft Ethos Duitsland, zoals hiervoor vermeld op verzoek van DSS, de veer aan een visuele inspectie onderworpen terwijl deze tezamen met andere losse onderdelen aldaar uitgestald lag. Ethos Duitsland heeft verklaard dat de veer zich in acceptabele conditie bevond (productie 19 DSS, rechtsoverweging 2.9,
“inspection done is in acceptabel condition”) en met Ethos Duitsland is de rechtbank het eens dat de werkzaamheden van Ethos Duitsland daarmee in het kader van de onderhoudsovereenkomst en de verzochte inspectie van de veer afgerond waren. Achter de overige werkzaamheden op de lijst van DSS die betrekking hebben op de veer van de HP-regelklep staat immers “Major overhaul DS Smith” en partijen waren juist overeengekomen dat de “major overhaul” werkzaamheden niet onder de onderhoudsovereenkomst vielen (rechtsoverweging 2.8).

4.10.

Ter zitting heeft DSS nog betoogd dat het terugplaatsen van de veer volgens haar niet onder het re-assembleren van de turbine viel, maar door Ethos Duitsland is gedaan in het kader van de inspectie die zij heeft uitgevoerd omdat het volgens DSS in de lijn der verwachtingen ligt dat een professionele partij, die een onderdeel inspecteert, dat onderdeel na de inspectie terugplaatst. Waar DSS haar verwachting op baseert, gezien de constatering dat Ethos Duitsland de betreffende veer van de HP-regelklep niet eerder heeft geïnspecteerd dan wel heeft ge(de)monteerd, heeft zij desgevraagd ter zitting niet kunnen toelichten. Ethos Duitsland heeft deze stelling van DSS ook gemotiveerd betwist door te wijzen naar onder andere de gemaakte werkafspraken (productie 19 DSS), waarin ten aanzien van de veer van de HP-regelklep voor Ethos Duitsland alleen de verzochte inspectie tot taak is opgenomen (zie ook rechtsoverweging 4.9). Voorts heeft Ethos Duitsland verwezen naar de werkbrieven van werknemers van Ethos Nederland die achter de factuur van 24 juli 2017 van Ethos Nederland waren gevoegd (productie 8 incidentele conclusie Ethos Duitsland, rechtsoverweging 2.12), waaruit blijkt dat de HP-regelklep is gedemonteerd en later is teruggeplaatst door een werknemer van Ethos Nederland in het kader van het re-assembleren van de turbine. Bovendien was de directeur van Ethos Nederland aanwezig tijdens de mondelinge behandeling en hij heeft bevestigd dat de veer van de HP-regelklep is teruggeplaatst door werknemers van Ethos Nederland. Tegenover deze gemotiveerde en met schriftelijke stukken onderbouwde betwisting van Ethos Duitsland, lag het op de weg van DSS om haar stelling, dat de veer door Ethos Duitsland terug geplaatst zou moeten zijn, nader te onderbouwen, maar dit heeft zij nagelaten. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat niet als vaststaand kan worden aangenomen dat de veer van de HP-regelklep door Ethos Duitsland is teruggeplaatst dan wel dat DSS mocht verwachten dat Ethos Duitsland de veer zou terugplaatsen. In dit kader is enige tekortkoming aan de zijde van Ethos Duitsland dan ook niet vast komen te staan.

4.11.

Vervolgens werpt zich de vraag op of DSS er gerechtvaardigd op mocht vertrouwen dat Ethos Duitsland erop toe zou zien dat het in elkaar zetten van de stoomturbine correct verliep nadat de reparatie was afgerond door Ethos Nederland, en dat Ethos Duitsland de turbine zou onderwerpen aan een controle voordat deze werd opgestart. Ook van deze verwachting heeft DSS niet duidelijk kunnen maken waar zij die op baseert. Het staat, gelet op het voorgaande, immers vast dat het re-assembleren van de turbine tot het takenpakket van Ethos Nederland behoorde en dat Ethos Nederland ook die werkzaamheden heeft uitgevoerd. In de onderhoudsovereenkomst is niets opgenomen omtrent het toezien op werkzaamheden die uitgevoerd worden door derden. Ook is geen verplichting tot een controle achteraf opgenomen in de onderhoudsovereenkomst. Zoals hiervoor is overwogen in rechtsoverweging 4.8 heeft DSS zelf ter zitting aangegeven dat de betreffende veer van de HP-regelklep niet eerder door Ethos Duitsland was geïnspecteerd en dat zij Ethos Duitsland heeft verzocht de veer voor de eerste maal aan een inspectie te onderwerpen toen de turbine in het kader van de reparatieovereenkomst door Ethos Nederland volledig uit elkaar gehaald zou worden. Ook hieruit blijkt dat het uit elkaar halen, in elkaar zetten van de turbine dan wel het houden van toezicht en controle daarop niet tot het (standaard) takenpakket van Ethos Duitsland behoorde. Dat Ethos Duitsland vanuit de onderhoudsovereenkomst verantwoordelijk was voor het functioneren van de turbine (rechtsoverweging 2.4) betekent in elk geval ook niet dat zij verantwoordelijk is voor werkzaamheden die door derden zijn uitgevoerd in opdracht van DSS. Bovendien heeft de volledige re-montage van de turbine door Ethos Nederland plaatsgevonden na einde van de onderhoudsovereenkomst. Op welke grond Ethos Duitsland volgens DSS gehouden zou zijn om na einde van de onderhoudsovereenkomst toe te zien op het correct re-monteren en functioneren van de turbine is in deze procedure dan ook niet duidelijk geworden. Daar komt bij dat ter zitting is vastgesteld - in lijn met het einde van de onderhoudsovereenkomst per 1 april 2017 - dat Ethos Duitsland in het geheel niet aanwezig was bij de eerste opstart van de turbine op 31 juli 2017 en ook niet daarna. Indien DSS de overtuiging had dat Ethos Duitsland belast was met het houden van toezicht op de turbine en in dat kader ook moest toezien op de correcte uitvoering van allerlei werkzaamheden - ook door derden – zou van DSS verwacht mogen worden dat zij erop gestaan zou hebben dat Ethos Duitsland aanwezig zou zijn geweest bij de opstart van de turbine op 31 juli 2017. Uit de takenlijsten (rechtsoverweging 2.9, productie 19 DSS) en ter zitting is echter gebleken dat de benodigde (controle) handelingen voor de opstart tot het takenpakket behoorden van en zijn uitgevoerd door DSS zelf en werknemers van Ethos Nederland. Dit betekent dat de enkele personen die volgens DSS eerst bij Ethos Duitsland werkzaam waren en later bij Ethos Nederland, en die aanwezig waren bij de opstart van de turbine, aldaar waren in het kader van de werkzaamheden die zij uitvoerden vanuit de reparatieovereenkomst met Ethos Nederland. De onderhoudsovereenkomst was immers inmiddels geëindigd en er rustte daarom geen enkele verplichting op die personen in het kader van de onderhoudswerkzaamheden vanuit Ethos Duitsland.

4.12.

De slotsom is dat de door DSS aangevoerde feiten en omstandigheden, ook in onderlinge samenhang bezien, niet tot de conclusie kunnen leiden dat zij er gerechtvaardigd op mocht vertrouwen dat Ethos Duitsland had moeten toezien en eventueel had moeten controleren dat de werkzaamheden door Ethos Nederland naar behoren waren uitgevoerd. Van een toerekenbare tekortkoming door Ethos Duitsland in de nakoming van onderhoudsovereenkomst kan derhalve ook op deze gronden geen sprake zijn.

4.13.

Ten aanzien van het achtergebleven boortje heeft DSS zelf verklaard dat niet meer te achterhalen is door wie deze in de turbine is achtergelaten. Alleen al hierom kan Ethos Duitsland niet aansprakelijk worden gehouden voor schade die het gevolg is van het in de turbine achtergelaten boortje. Er kan gezien het voorgaande ook geen sprake zijn van de door DSS gestelde alternatieve causaliteit op grond van artikel 6:99 BW. Ten aanzien van de montage van de veer van de HP-regelklep is immers vastgesteld dat dit niet door Ethos Duitsland is uitgevoerd en ook is vastgesteld dat een inspectie van de werkzaamheden van Ethos Nederland niet tot de verbintenissen van Ethos Duitsland behoorde. Van alternatieve causaliteit in de zin van artikel 6:99 BW is enkel sprake indien de aangerichte schade het gevolg kan zijn van twee of meer gebeurtenissen voor elk waarvan een persoon aansprakelijk is en vaststaat dat de schade door tenminste een van deze gebeurtenissen is ontstaan. Nu van een tekortkoming aan de zijde van Ethos Duitsland niet is gebleken, kan zij ook niet in het kader van alternatieve causaliteit aansprakelijk zijn voor eventuele tekortkomingen waarvan niet te achterhalen is aan wie deze te wijten zijn.

Conclusie

4.14.

Al het voorgaande leidt tot de conclusie dat DSS er niet in is geslaagd om te bewijzen dat er sprake is van enige tekortkoming aan de zijde van Ethos Duitsland en daarom worden alle vorderingen van DSS afgewezen.

4.15.

Bij deze stand van zaken behoeven de nadere stellingen van DSS ten aanzien van de schade (de hoogte en de precieze oorzaak) en de betwistingen vanuit Ethos Duitsland geen bespreking.

Proceskosten en Nakosten

4.16.

DSS zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van Ethos Duitsland worden begroot op:

- griffierecht € 4.131,00

- salaris advocaat €
7.998,00(2,0 punten × tarief € 3.999,00)

Totaal € 12.129,00

4.17.

De gevorderde veroordeling in de nakosten is in het kader van deze procedure slechts toewijsbaar voor zover deze kosten op dit moment reeds kunnen worden begroot. De nakosten zullen dan ook worden toegewezen op de wijze zoals in de beslissing vermeld.

5.De beslissing

De rechtbank

5.1.

wijst de vorderingen af,

5.2.

veroordeelt DSS in de proceskosten, aan de zijde van Ethos Duitsland tot op heden begroot op € 12.129,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over dit bedrag met ingang van veertien dagen na de datum van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,

5.3.

veroordeelt DSS in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 157,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat DSS niet binnen 14 dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 82,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak, en te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over de nakosten met ingang van veertien dagen na de betekening van dit vonnis tot aan de voldoening,

5.4.

verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. D.T. Boks, mr. P.F.A. Bierbooms en mr. Ö Sari en in het openbaar uitgesproken op 23 maart 2022.

Tekortkoming in de nakoming van onderhoudsovereenkomst tussen DS Smith Packaging Netherlands B.V. en Ethosenergy GmbH

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND

1.De procedure

2.De feiten

3.Het geschil

4.De beoordeling

Internationale aspecten

5.De beslissing