Uitspraak
vonnis
RECHTBANK GELDERLAND
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Zutphen
zaaknummer / rolnummer: C/05/393348 / HZ ZA 21-317
Vonnis van 23 maart 2022
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
SIDEKICK EVENTS B.V.,
gevestigd te Apeldoorn,
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie,
advocaat mr. J. de Wrede te Amersfoort,
tegen
de stichting
STICHTING HEIDEWEEK EDE,
gevestigd te Bennekom,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. T.J. van Veen te Ede Gld.
Partijen zullen hierna Sidekick en de stichting genoemd worden.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 12 januari 2022
- de akte ter comparitie van de zijde van de stichting
- de antwoordakte in reactie op akte ter comparitie van de zijde van Sidekick
- de akte overlegging producties van de zijde van Sidekick
- het proces-verbaal van mondelinge behandeling van 10 maart 2022.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
Sidekick houdt zich bezig met het organiseren van evenementen. De stichting organiseert jaarlijks de zogenaamde Heideweek, vier dagen met meerdere eendaagse evenementen, in de laatste week van augustus van het jaar.
2.2.
Op 17 april 2021 hebben Sidekick en de stichting een overeenkomst van opdracht gesloten, waarbij Sidekick de Heideweek zou organiseren tegen betaling door de stichting van een bedrag van in totaal € 309.403,79 inclusief btw en afdracht Buma. In die overeenkomst is het volgende bepaald over het voortijdig beëindigen van het evenement:
“
Bij annulering evenement door opdrachtgever (Productiekosten)
Bij annulering evenement door opdrachtgever (Productiekosten)
In afwijking van het bepaalde in artikel 6.2. van de algemene voorwaarden zijn partijen het volgende overeengekomen:
(…)
D. bij annulering van het evenement vanaf 15 juli 2021 tot en met 16 augustus 2021 is de Opdrachtgever, met inachtneming van punt E, een vergoeding van maximaal 100% van het totaalbedrag incl. btw van de productiekosten verschuldigd;
(…)
B. Bij annulering door Rijksoverheid
Als het evenement door de Rijksoverheid wordt verboden vanwege de corona situatie, dan is er sprake van een overmachtsituatie en worden de reeds betaalde bedragen aan Sidekick Events B.V., met inachtneming van de betalingsafspraken met o.a. de leveranciers en boekingskantoren zoals vermeld in bijlage 2 en met uitzondering van de reeds door opdrachtgever aan Sidekick Events B.V. betaalde voorbereidingskosten, binnen 30 dagen aan opdrachtgever terugbetaald.
ALGEMEEN
Onder Rijksoverheid dient in dit verband te worden verstaan: alle nationale, provinciale, regionale en gemeentelijke instanties, bekleed met bevoegd gezag.
Stichting Heideweek Ede (opdrachtgever) is bevoegd om gemaakte overeenkomst(en) te ontbinden als het evenement op last van de rijksoverheid wordt afgelast in het kader van Corona/Covid-19.
(…)”
2.3.
Op deze overeenkomst zijn de algemene voorwaarden van Sidekick van toepassing verklaard. Daarin staat, voor zover hier van belang, over annulering van het evenement:
“
(…)
(…)
6.2
Opdrachtgever kan de Overeenkomst annuleren per aangetekende post.
Bij een voortijdige annulering door de Opdrachtgever, is de opdrachtgever aan Sidekick Events b.v. verschuldigd:
(…)
C. bij annulering één maand voor het evenement is de Opdrachtgever het volledige bedrag (100%) van het totaal bedrag van de opdracht, productie en/of artiesten verschuldigd;
(…)”
2.4.
Bij e-mail van 16 juli 2021 heeft de voorzitter van de stichting aan Sidekick het volgende laten weten:
“
(…) Eerst maar even de opmaat naar ons telefoongesprek van gisteren.
(…) Eerst maar even de opmaat naar ons telefoongesprek van gisteren.
Zoals je weet en hebt meegemaakt was het een ongelofelijke uitdaging en zeker niet eenvoudig om in de afgelopen maanden bij een telkens veranderende coronasituatie de organisatie van de Heideweek 2021 weer opnieuw ter hand te nemen en voor de zoveelste keer op basis van nieuwe overheidsmaatregelen weer in goede banen te leiden. Na de persconferentie van 18 juni jl. en de daarbij per 26 juni jl. aangekondigde versoepelingen leken we in het door ons zo gewenste rustige vaarwater terecht te komen en hebben we na een langdurige en intensieve samenwerking inzake het vergunningentraject met de gemeente Ede vol vertrouwen de vergunningsaanvraag afgerond door conform hun verzoek op 8 juli jl. het op de Heideweek 2021 gebaseerde Veiligheids- en Coronaplan als definitief in te dienen. So far so good.
Op 9 juli jl. volgde naar aanleiding van de snel verslechterende coronasituatie alweer een nieuwe persconferentie waarin tot zaterdag 14 augustus voor de zoveelste keer nu weer aanmerkelijke verscherpingen werden aangekondigd. En toen werd het voor ons allemaal plotseling ineens erg spannend. We hebben daar samen na de persconferentie over gesproken. Het plan dat daar uit voortvloeide was dat we als verkenning alle partijen zouden benaderen met de vraag om samen met ons op te trekken naar de nieuwe streefdatum van 14 augustus en waarbij de overeengekomen vooruitbetalingen etc. tot de 14e augustus achterwege zouden blijven. Zou op 14 augustus, of zoveel eerder als door het kabinet bekendgemaakt, blijken dat de Heideweek door kon gaan dan zouden wij alle partijen binnen 24 uur betalen en konden we ons eindelijk gaan richten op de opbouw op maandag 16 augustus in opmaat naar hopelijk een schitterende Openingsavond op vrijdag de 20e. En al kreeg jij logischerwijs niet iedereen meteen te pakken omdat bijv. leveranciers door de maatregelen vanuit opbouw meteen weer in afbouw geraakten, de tendens voor jou deel leek positief. Afspraken rond betalingen leken tot zover akkoord en doorschuiven bij annulering bleek een serieuze optie. So far so good.
En toen kwamen op 12 juli jl. Securitas en op 13 juli jl. de gemeente Ede als een duveltje uit een doosje bij ons op de radar.
(…)
De gemeente Ede bevestigt op 14 juli schriftelijk hetgeen op 13 juli tijdens een telefoongesprek op zijn verzoek door de wethouder is meegedeeld. Daarin wordt het volgende gesteld:
- Als op 14 augustus na de persconferentie van het kabinet de Coronamaatregelen voor evenementenexactzo zijn als de regels die tot 10 juli geldig waren dan kan de vergunning worden gebruikt, anders niet.
- Als op 14 augustus na de persconferentie van het kabinet de Coronamaatregelen voor evenementen niet exact zo zijn als de maatregelen die tot 10 juli geldig waren dan kan de vergunningnietworden gebruikt.
So far not good, helaas! Naar aanleiding van alle nieuwe ontwikkelingen sinds de laatste persconferentie komt het bestuur op 14 juli jl. met spoed bij elkaar en komt tot de conclusie dat er gelet op de fors oplopende coronabesmettingen, de stellingname van de gemeente Ede m.b.t. de vergunning en de stellingname van Securitas een situatie van overmacht is ontstaan waarvan het verder laten oplopen van de risico’s en de hoge kosten die (door partijen) in opmaat naar de Heideweek nog gemaakt moeten worden onverantwoord is.
Het bestuur besluit de organisatie van de Heideweek 2021 noodgedwongen te moeten staken en wil met wederzijds vertrouwen en in goed onderling overleg met jou en betrokken partijen tot een finale oplossing komen. Dat voorstel heb ik je gisteren telefonisch gedaan en het strookt grotendeels met jouw tekst, te weten:
- Toezegging om onder gelijke voorwaarden door te schuiven naar 2022
- Artiesten ontvangen een annuleringsfee van 10% van het totale artiestenkosten excl. BTW, excl. Buma t.b.v. volledige afkoop
- Leveranciers doorschuiven naar 2022.
- Sidekick ontvangt ter finale kwijting een annuleringsfee van 20% van de totale productiekosten minus de door de Heideweek inmiddels betaalde voorschotten
- Wanneer je de toegezegde bedragen niet hoeft te besteden aan het vergoeden van annuleringskosten dan zijn dat jouw verdiensten en kunnen deze bespaarde bedragen door jou behouden worden.
Afwachten tot 14 augustus is een groot risico en o.i. niet verstandig op basis van de huidige (corona)ontwikkelingen. Niet alleen wij gaan dan zeer waarschijnlijk onnodig hoge kosten maken in opmaat naar de Heideweek met het grote risico dat na 14 augustus niet versoepeld gaat worden en de Heideweek in haar oorspronkelijke opzet noodgedwongen geannuleerd moet worden. In dat geval blijft iedereen met lege handen achter. (…)”
2.5.
Van de kant van Sidekick is op 19 juli 2021 als volgt op die e-mail gereageerd, voor zover hier van belang:
“
(…) Sidekick is echter gebonden aan overeenkomsten met de leveranciers en artiesten waarin afspraken staan over annulering. Als de leveranciers en artiesten niet instemmen met mijn voorstel en ik kan geen regeling met ze treffen dan kunnen zij Sidekick houden aan de afspraken over annulering die in de overeenkomst staan. Stemmen zij wel in met mijn voorstel dan is dat mooi meegenomen.
(…) Sidekick is echter gebonden aan overeenkomsten met de leveranciers en artiesten waarin afspraken staan over annulering. Als de leveranciers en artiesten niet instemmen met mijn voorstel en ik kan geen regeling met ze treffen dan kunnen zij Sidekick houden aan de afspraken over annulering die in de overeenkomst staan. Stemmen zij wel in met mijn voorstel dan is dat mooi meegenomen.
Dit hebben wij vanmiddag ook besproken toen wij elkaar aan de telefoon hadden. Als oplossing daarvoor gaf jij aan dat als een leverancier of artiest niet instemt we de overeenkomst met de betreffende leverancier of artiest dan gewoon laten doorlopen totdat er meer duidelijkheid is over de maatregelen na 13 augustus a.s. Dit is echter geen optie.
Ten eerste omdat Stichting Heideweek deze week naar buiten brengt dat de Heideweek ook dit jaar niet doorgaat en ten tweede is het geen optie omdat Stichting Heideweek een overeenkomst cq. opdrachtbevestiging heeft met Sidekick. Sidekick heeft de overeenkomsten gesloten met de leveranciers en artiesten. Stichting Heideweek is in deze geen partij in de overeenkomst tussen Sidekick en de leveranciers en artiesten en kan daarom niet bepalen of Sidekick die overeenkomsten al dan niet nu al moet annuleren. Sidekick kan het risico ook niet nemen om te wachten met het ontbinden of te annuleren van de overeenkomsten met de leveranciers en artiesten tot na 13 augustus a.s.
(…)”
3.Het geschil
in conventie
3.1.
Sidekick vordert samengevat - veroordeling van de stichting tot betaling van € 284.167,50, althans € 270.470,67 of een ander door de rechtbank te bepalen bedrag, vermeerderd met rente en kosten.
3.2.
De stichting voert verweer.
3.3.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
in reconventie
3.4.
De stichting vordert samengevat - veroordeling van Sidekick tot betaling van € 10.449,38, vermeerderd met rente en kosten.
3.5.
Sidekick Events B.V. voert verweer.
3.6.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4.Waar gaat deze zaak over?
4.1.
Kon de stichting de overeenkomst reeds op 16 juli 2021 rechtsgeldig ontbinden met een beroep op overmacht wegens Coronamaatregelen?
5.De beoordeling
in conventie
4.2.
Tussen partijen staat vast dat het oorspronkelijk de bedoeling was een meerdaags gratis evenement te organiseren voor maximaal 6000 mensen per avond in de periode van 20 tot en met 28 augustus 2021 in Ede op verschillende buitenlocaties zonder zitplaatsen. Op het Kuiperplein in Ede zou een groot podium komen waar meerdere artiesten zouden optreden. Sidekick zou verantwoordelijk worden voor het verzorgen, leveren en coördineren van de volledige inrichting van dit plein als evenemententerrein. Op het moment dat partijen de overeenkomst sloten leek een dergelijk evenement mogelijk, zij het onder voorwaarden zoals het gebruik van toegangstesten. Vast staat dat vanaf 26 juni tot 10 juli 2021 evenementen buiten waren toegestaan en dat met een coronatoegangsbewijs geen vaste zitplaats en geen anderhalve meter maatregel gold. Dit heet in de volksmond de periode ‘Dansen met Janssen’.
4.3.
Vast staat dat vanaf 10 juli tot en met 13 augustus 2021 strengere maatregelen golden omdat het aantal besmettingen sneller steeg dan voorzien en de meeste mensen besmet raakten op plekken waar grote groepen mensen feesten en uitgaan, aldus de overheid. Evenementen waren vanaf 10 juli 2021 alleen toegankelijk als iedereen een vaste zitplaats heeft en op anderhalve meter afstand van elkaar zit. Bij gebruik van het coronatoegangsbewijs (testen voor toegang) kon op deze locaties extra publiek aanwezig zijn, maar dan moest iedereen een zitplaats hebben en mocht maximaal twee derde van de capaciteit worden gebruikt. Dit betekende voor de Heideweek maximaal 4000 mensen per avond, maar belangrijker nog: iedereen moest een zitplaats hebben.
4.4.
Vast staat ten slotte dat vanaf 14 augustus tot en met 19 september 2021 grote festivals niet door mochten gaan. Voor evenementen buiten met coronatoegangsbewijs gold een maximum van 750 bezoekers. Tussen partijen staat vast dat de Heideweek zoals die was beoogd in de periode van 20 tot en met 28 augustus 2021 niet door kon gaan.
4.5.
De redenering van Sidekick komt er op neer dat tijdens het beroep op overmacht door de stichting – op 16 juli 2021 – geen sprake was van Coronamaatregelen die ook nog zouden gelden voor de periode waarin de Heideweek zou plaatsvinden. Dat betekent volgens haar dat de Heideweek niet verboden was door de overheid op 16 juli 2021. Dat de overheid vanaf 14 augustus nog strengere maatregelen heeft afgekondigd en dat toen het evenement wel verboden was, is niet relevant. Evenmin had de gemeente de Heideweek verboden ten tijde van het beroep op overmacht. De gemeente had volgens Sidekick een vergunning verleend; mogelijk zou die vergunning worden ingetrokken naar aanleiding van eventueel geldende overheidsmaatregelen.
4.6.
De stichting stelt dat het reeds op 16 juli 2021 onmogelijk was om de Heideweek zoals beoogd te organiseren omdat er geen 6000 bezoekers per avond waren toegelaten en alle bezoekers een vaste zitplaats moesten krijgen. De veiligheidsplannen waren daarop niet ingericht. Daarbij komt dat de gemeente de vergunning enkel wilde verlenen onder de opschortende voorwaarde dat de landelijke overheid op 14 augustus 2021 de Dansen met Janssen situatie zou toestaan.
4.7.
De rechtbank stelt vast dat op 16 juli 2021 het oorspronkelijke plan van maximaal 6000 bezoekers zonder vaste zitplaats vanwege de vanaf 10 juli 2021 geldende landelijke Coronamaatregelen niet meer kon worden gerealiseerd en dat dit op zich een voldoende reden had kunnen vormen voor ontbinding van de overeenkomst door de stichting als gevolg van overmacht. Het evenement zoals dat was gepland was immers verboden. De stichting heeft hier blijkens haar e-mail van 16 juli 2021 echter niet voor gekozen. Tussen Sidekick en de stichting is besproken dat er geen vooruitbetalingen zouden worden gedaan, dat annulering vooruit geschoven zou worden en dat (de persconferentie van) 14 augustus zou worden afgewacht.
4.8.
Op 13 juli 2021 kreeg de stichting echter van de gemeente Ede het volgende bericht, dat deels is overgenomen in de e-mail van de stichting aan Sidekick van 16 juli 2021:
“
(…) De ingediende vergunningaanvraag + coronaplan op basis van de Coronamaatregelen die geldig waren tot 10 juli wordt doorlopen en bij positieve adviezen van de diensten kan de vergunning onder voorbehoud worden verleend. Deze voorbehouden zijn:
(…) De ingediende vergunningaanvraag + coronaplan op basis van de Coronamaatregelen die geldig waren tot 10 juli wordt doorlopen en bij positieve adviezen van de diensten kan de vergunning onder voorbehoud worden verleend. Deze voorbehouden zijn:
- Als op 14 augustus na de persconferentie van het kabinet de Coronamaatregelen voor evenementenexactzo zijn als de regels die tot 10 juli geldig waren dan kan de vergunning worden gebruikt, anders niet.
- Als op 14 augustus na de persconferentie van het kabinet de Coronamaatregelen voor evenementen worden verscherpt of de maatregelen worden versoepeld ten opzichte van de huidige maatregelen, maar niet exact zo zijn als de maatregelen die tot 10 juli geldig waren dan kan de vergunningnietworden gebruikt.
- (…)”
4.9.
De stichting heeft in die betreffende e-mail weliswaar meerdere redenen aangevoerd voor de ontbinding van de overeenkomst – de fors oplopende coronabesmettingen, de stellingname van de gemeente en de stellingname van Securitas – maar enkel de grond verbod door de overheid vanwege de corona situatie kan leiden tot een rechtsgeldig beroep op overmacht als bedoeld onder B in de overeenkomst “Bij annulering door Rijksoverheid”. Door partijen is bepaald dat onder Rijksoverheid ook de gemeentelijke instanties wordt verstaan. De gemeente heeft op 14 juli 2021 niet het Heideweek evenement verboden maar heeft wel strenge eisen gesteld aan het definitief verlenen van de vergunning. Zonder vergunning is evenzeer sprake van een verbod en – anders dan Sidekick meent – is van het definitief verlenen van de vergunning blijkens de tekst van de e-mail van de gemeente van 14 juli 2021 geen sprake. Gelet op het snelle terugdraaien van de versoepelingen – die golden van 26 juni tot 10 juli 2021 – vanwege de oplopende Corona aantallen mocht de stichting er reeds op 16 juli 2021 van uitgaan dat de Coronamaatregelen na 14 augustus 2021 niet exact zo zouden zijn als de maatregelen die golden tot 10 juli 2021 (Dansen met Janssen). Door tijdig in te grijpen, heeft de stichting haar schade en mogelijk de schade van Sidekick getracht te beperken. Zij had er ook voor kunnen kiezen te wachten met ontbinding tot 14 augustus 2021, maar dat had, zoals door haar ter zitting is aangegeven, geleid tot hogere kosten bij haar zelf maar ook bij haar toeleveranciers. Nu Sidekick desgevraagd heeft geantwoord dat de stichting op 14 augustus 2021 wel een beroep had kunnen doen op de overmachtclausule valt niet in te zien waarom de stichting dat niet reeds in anticipatie op strengere maatregelen vanaf 14 augustus 2021 had kunnen doen. Dat zou anders zijn geweest als de Coronamaatregelen vanaf 14 augustus 2021 exact zo hadden geluid als de maatregelen die golden tot 10 juli 2021, maar dat geval doet zich niet voor. De ervaring leerde dat van overheidswege opgelegde maatregelen binnen een kort tijdsbestek konden wijzigen. Bovendien is van belang dat Sidekick op dit moment nog geen schade heeft geleden en mogelijk ook geen schade zal lijden. Zij heeft – terecht – direct na de ontbinding door de stichting op 16 juli 2021 op haar beurt de overmachtclausule uit haar contracten met artiesten en leveranciers ingeroepen. Mocht die clausule dezelfde zijn, zoals namens Sidekick ter zitting is verklaard, dan zou ook dat beroep terecht zijn gedaan door Sidekick. Gesteld noch gebleken is dat Sidekick door artiesten of leveranciers is aangesproken om schade te betalen, laat staan dat Sidekick bedragen heeft betaald aan artiesten of leveranciers.
4.10.
De stichting heeft op 16 juli 2021 de overeenkomst in afwachting van de persconferentie op 14 augustus 2021 mogen ontbinden. Door de onmogelijkheid het Heideweek evenement te organiseren, heeft zij terecht een beroep gedaan op de clausule B, zodat de vordering van Sidekick zal worden afgewezen.
4.11.
Sidekick zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van de stichting worden begroot op:
- griffierecht € 4.200,00
- salaris advocaat
6.227,50(2,5 punten × tarief VI € 2.491,00)
6.227,50(2,5 punten × tarief VI € 2.491,00)
Totaal € 10.427,50
in reconventie
4.12.
De stichting stelt dat zij, nu terecht is ontbonden op grond van de overmachtclausule, uitsluitend aan Sidekick verschuldigd was de reeds betaalde voorbereidingskosten, die neerkomen op 10% van de annuleringsfee voor de leveranciers en boekingskantoren als vermeld in bijlage 2 bij de overeenkomst. Omdat zij teveel heeft betaald, dient Sidekick het bedrag van € 10.449,38 terug te betalen, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf het nemen van de conclusie van eis in reconventie.
4.13.
Aanvankelijk heeft Sidekick gesteld dat de stichting heeft nagelaten de voorbereidingskosten van € 3.000,00 exclusief btw in mindering te brengen, maar na verduidelijking door de stichting bij akte ter comparitie heeft Sidekick bij antwoordakte in reactie op akte ter comparitie dit verweer laten varen. Enig ander verweer tegen terugbetaling van het gevorderde bedrag is niet aangedragen. Dat betekent dat het gevorderde bedrag vermeerderd met de wettelijke rente zal worden toegewezen.
4.14.
Sidekick zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van de stichting worden begroot op:
- salaris advocaat
1.245,00(1 punt × factor 0,5 × tarief € 2.491,00)
1.245,00(1 punt × factor 0,5 × tarief € 2.491,00)
Totaal € 1.245,00
5.De beslissing
De rechtbank
in conventie
5.1.
wijst de vorderingen af,
5.2.
veroordeelt Sidekick in de proceskosten, aan de zijde van de stichting tot op heden begroot op € 10.427,50,
5.3.
verklaart dit vonnis in conventie wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,
in reconventie
5.4.
veroordeelt Sidekick om aan de stichting te betalen een bedrag van € 10.449,38, vermeerderd met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over het toegewezen bedrag met ingang van 3 november 2021 tot de dag van volledige betaling,
5.5.
veroordeelt Sidekick in de proceskosten, aan de zijde van de stichting tot op heden begroot op € 1.245,00,
5.6.
verklaart dit vonnis in reconventie tot zover uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. K.H.A. Heenk en in het openbaar uitgesproken op 23 maart 2022.
KH/PB