ECLI:NL:RBGEL:2021:8224

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK GELDERLAND

Team kanton en handelsrecht

Zittingsplaats Zutphen

zaaknummer / rolnummer: C/05/372575 / HZ ZA 20-276

Vonnis van 25 augustus 2021

in de zaak van

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

CHIQUITA EUROPE B.V.,

gevestigd te Gorinchem,

eiseres in conventie,

verweerster in reconventie,

advocaat mrs. E.M. Tjon-En-Fa en W. Kroeze te 's-Gravenhage,

tegen

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

PARTNERS NETWORK FRUIT B.V.,

gevestigd te Nunspeet,

gedaagde in conventie,

eiseres in reconventie,

advocaat mrs. A.H. de Haas van Dorsser en J.M. van den Hil te Amsterdam.

Partijen zullen hierna Chiquita Europe B.V. en Partners Network Fruit B.V. genoemd worden.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

het tussenvonnis van 12 mei 2021
de akte na tussenvonnis tevens houdende vermindering van eis van Chiquita Europe B.V.
de akte na tussenvonnis 12 mei 2021: nadere bewijslevering van Partners Network Fruit B.V.
de akte na tussenvonnis 12 mei 2021: kennelijke omissies en misslagen; ondeugdelijke grondslag van Partners Network Fruit B.V.
de antwoordakte na tussenvonnis 12 mei 2021: omvang vordering van Partners Network Fruit B.V.
de antwoordakte ‘nadere bewijslevering’ van Chiquita Europe B.V.
de antwoordakte ‘kennelijke omissies en misslagen; ondeugdelijke grondslag’ van Chiquita Europe B.V.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De verdere beoordeling

in conventie

2.1.

De rechtbank blijft bij hetgeen zij in het tussenvonnis van 12 mei 2021 heeft overwogen en geoordeeld. In dat tussenvonnis is aan Chiquita Europe B.V. op één punt en aan Partners Network Fruit B.V. op twee punten nader bewijs opgedragen, hetgeen hierna wordt besproken.

Bewijs Chiquita Europe B.V. van het door Partners Network Fruit B.V. verschuldigde saldo.

2.2.

Chiquita Europe B.V. is in de gelegenheid gesteld om, aan de hand van haar administratie, aan te tonen wat zij vanaf augustus 2017 voor leveringen van fruit aan Partners Network Fruit B.V. heeft gefactureerd en wat er door Partners Network Fruit B.V., of derden namens Partners Network Fruit B.V., in diezelfde periode aan Chiquita Europe B.V. is betaald.

2.3.

Bij akte na tussenvonnis, tevens houdende vermindering van eis, heeft Chiquita Europe B.V., zo stelt zij, aan de hand van cijfers uit haar administratie (overgelegd in productie C-44 bij deze akte en in eerder overgelegde producties C-25 en C-36 tot en met C-39) het totale openstaande saldo dat aan Partners Network Fruit B.V. toegerekend moet worden berekend door de totale waarde van de orders die na 1 augustus 2017 zijn geplaatst te vergelijken met de som van de betalingen die na 1 augustus 2017 door of namens Partners Network Fruit B.V. zijn verricht. Volgens een tabel, opgenomen in paragraaf 3 van deze akte, bedraagt het totaal aan Partners Network Fruit B.V. gefactureerde bedrag in deze periode $ 12.103.258 ($ 5.129.253 + $ 6.233.913 + $ 740.092). Chiquita Europe B.V. stelt dat zij in deze periode in totaal van Partners Network Fruit B.V. en andere Partners Network-vennootschappen aan betalingen een bedrag van $ 11.891.776 heeft ontvangen

($ 4.526.732 + $ 6.176.848 + $ 1.188.196). Er resteert derhalve een nog openstaand saldo over de periode vanaf augustus 2017 van $ 211.482 ($ 12.103.258 min $ 11.891.776). Echter, zo stelt Chiquita Europe B.V., de som van betalingen in deze periode moet worden gecorrigeerd. Een deel van de in deze periode verrichte betalingen moet worden toegerekend aan het nog door andere Partners Network-vennootschappen verschuldigd gebleven saldo, dat is ontstaan in de periode tot augustus 2017 (door Chiquita Europe B.V. ook wel aangeduid als de “PN&PNWE”-periode). Het nog openstaande saldo in de periode tot augustus 2017 is door Chiquita Europe B.V. begroot op $ 726.096. Uit een bij paragraaf 5 in deze akte opgenomen tabel blijkt dat het gaat om een bedrag van in totaal $ 501.372 dat door Partner Network-vennootschappen, hierna ook: PN, vanaf 1 augustus 2017 aan Chiquita Europe B.V. is betaald en dat door Chiquita Europe B.V. wordt toegerekend aan het saldo uit de PN&PNWE-periode en daarop in mindering wordt gebracht. De betalingen tot het bedrag van $ 501.372 kunnen dus niet worden toegerekend aan de vanaf augustus 2017 aan Partners Network Fruit B.V. gefactureerde bedragen. Derhalve komt het door Partners Network Fruit B.V. nog aan Chiquita Europe B.V. verschuldigde saldo over die periode op $ 712.854 ($ 211.482 + $ 501.372), zo begrijpt de rechtbank de stellingen van Chiquita Europe B.V. In verband daarmee heeft Chiquita Europe B.V. haar vordering verminderd tot dit bedrag, overigens onder handhaving van haar primaire vordering (groot

$ 927.858).

Afwijzen vordering vanwege onjuistheden?

2.4.

Partners Network Fruit B.V. stelt dat de berekening van Chiquita Europe B.V. van het saldo op meerdere, hierna nog te bespreken, punten onjuistheden bevat. Chiquita Europe B.V. heeft derhalve niet aan haar bewijsopdracht voldaan en de vordering zou reeds om die reden moeten worden afgewezen, aldus Partners Network Fruit B.V. De rechtbank gaat daar niet in mee. Voor zover de berekening van het saldo niet correct is of op onjuiste gegevens is gebaseerd, zal dat kunnen leiden tot vermindering van hetgeen Partners Network Fruit B.V. nog aan Chiquita Europe B.V. verschuldigd is. De gevolgtrekking dat vanwege onjuistheden in de berekening de gehele vordering van Chiquita Europe B.V. moet worden afgewezen vindt geen steun in het recht; het is geen alles of niets kwestie.

Onjuiste ingangsdatum?

2.5.

Partners Network Fruit B.V. heeft gesteld dat Chiquita Europe B.V. in het door haar als productie C-44 overgelegde transactieoverzicht de (visueel zichtbare) splitsing tussen facturen van voor en na 1 augustus 2017 verkeerd heeft aangebracht, namelijk bij een factuur van 23 juni 2017 (factuur 17004023) in plaats van bij de eerste factuur van na

1 augustus 2017, te weten de factuur met nummer 17004883. Aangezien Partners Network Fruit B.V. aan deze stelling geen concrete gevolgen verbindt en kennelijk ervan uit gaat, althans zo lijkt uit haar stellingen te volgen, dat Chiquita Europe B.V. in haar getalsmatige onderbouwing wel is uitgegaan van die eerste factuur in augustus 2017, gaat de rechtbank aan deze stelling van Partners Network Fruit B.V. voorbij.

Twee betwiste facturen

2.6.

Partners Network Fruit B.V. stelt dat het openstaande saldo lager is dan Chiquita Europe B.V. aan de hand van de overgelegde facturen beweert. Partners Network Fruit B.V. wijst in dat verband op twee facturen die volgens haar onjuist zijn. In de eerste plaats gaat het om factuur 17005433 (d.d. 13 augustus 2017), ter hoogte van $ 13.500 waarvan Partners Network Fruit B.V. stelt dat de betreffende lading geweigerd is zodat het bedrag niet in rekening had mogen worden gebracht. Dit volgt ook uit de door Partners Network Fruit B.V. als productie Pe.4 overgelegde e-mail van 5 januari 2018 met daarbij gevoegde bijlagen alsmede uit een factuur die als productie P28 bij antwoordakte na tussenvonnis door Partners Network Fruit B.V. is overgelegd. Daarnaast betreft het een factuur met nummer 17006453 (d.d. 25 oktober 2017) waarvan Partners Network Fruit B.V. stelt dat het op de factuur opgenomen bedrag $ 18.576 te hoog is. Dit blijkt onder andere uit de balans van Chiquita Europe B.V.

2.7.

Chiquita Europe B.V. zal in de gelegenheid gesteld worden om bij akte op de stellingen van Partners Network Fruit B.V. over deze twee facturen te reageren.

Omvang van de betalingen

2.8.

Partners Network Fruit B.V. stelt dat Chiquita Europe B.V. ‘ten minste’ een betaling, een bedrag van $ 15.660, verricht door een derde partij ([betrokken partij 1]) ten onrechte niet heeft meegenomen bij de berekening van het saldo. Chiquita Europe B.V. zal in de gelegenheid gesteld worden om zich bij akte over deze stelling uit te laten. Gelet op de, in relatie tot de hoofdsom, beperkte omvang van het bedrag dat hiermee is gemoeid, komt het de rechtbank voor dat de kosten van doorprocederen op dit punt niet opwegen tegen het treffen van een regeling.

Betalingen PN wel of niet toe te rekenen aan het door Partners Network Fruit B.V. verschuldigde saldo?

2.9.

Partners Network Fruit B.V. stelt dat betalingen tot in totaal een bedrag van

$ 501.372, waarvan door Chiquita Europe B.V. is gesteld dat die door een derde, PN, zijn verricht en dat die niet in mindering kunnen worden gebracht op het door Partners Network Fruit B.V. nog verschuldigde saldo, uitdrukkelijk ‘gealloceerd’ zijn aan orders van Partners Network Fruit B.V. Ter onderbouwing van haar stelling heeft Partners Network Fruit B.V. als producties P31 en P32 overzichten van de PN-betalingen overgelegd met bijbehorende allocatie-instructies en onderliggende e-mails. Dit betekent volgens Partners Network Fruit B.V. dat Chiquita Europe B.V. in ieder geval $ 501.372 minder van haar heeft te vorderen dan zij stelt.

2.10.

Als hoofdregel geldt dat toerekening van een betaling ziet op de verbintenis die de schuldenaar, of degene die de schuldenaar daartoe heeft gemachtigd, bij betaling aanwijst (art. 6:43 BW). Chiquita Europe B.V. heeft nog niet kunnen reageren op de stelling van Partners Network Fruit B.V. dat de PN-betalingen gealloceerd zijn aan orders van Partners Network Fruit B.V. noch op de daartoe gegeven onderbouwing, met name de producties P31 en P32. Chiquita Europe B.V. zal daartoe in de gelegenheid worden gesteld.

Transactiekosten

2.11.

Partners Network Fruit B.V. stelt dat Chiquita Europe B.V. ten onrechte de door de bank aan haar in rekening gebrachte transactiekosten aan Partners Network Fruit B.V. heeft doorberekend. Voor de betalingen verricht in 2017 en 2018 schat Partners Network Fruit B.V. het ten onrechte aan haar doorberekende bedrag op $ 5.460.

2.12.

Chiquita Europe B.V. heeft op deze stellingen nog niet kunnen reageren en zal in de gelegenheid worden gesteld dit bij akte alsnog te doen. Gelet op de, in relatie tot de hoofdsom, beperkte omvang van het bedrag dat hiermee is gemoeid komt het de rechtbank voor dat de kosten van doorprocederen op dit punt niet opwegen tegen het treffen van een regeling.

Bewijsvoering Partners Network Fruit B.V.

Spot-price premium Chiquita bananen

2.13.

Partners Network Fruit B.V. is toegelaten bewijs te leveren van het feit dat zij, ter berekening van het verschil tussen de overeengekomen vaste prijs voor bananen in de eerste kwartaal van 2018 en de zogeheten spot-price van premium Chiquita bananen in die periode, voor die laatste categorie is uitgegaan van de juiste prijs.

2.14.

Partners Network Fruit B.V. heeft gesteld dat wanneer partijen in deze markt spreken van de “spot-price” het gaat om de prijs die wordt gerapporteerd door een onafhankelijke partij, zoals bijvoorbeeld Sopisco of Bananatraders. Partners Network Fruit B.V. heeft vervolgens, aan de hand van rapportages van deze twee partijen, overgelegd in de producties P22 en P23 (in de akte na tussenvonnis 12 mei 2021: nadere bewijslevering), betoogd dat haar berekening van het prijsverschil, groot $ 325.830, correct is.

2.15.

De rechtbank gaat daar niet in mee. Zoals Chiquita Europe B.V. in haar antwoordakte heeft betoogd, is haar bereidheid om een vergoeding toe te kennen voor het prijsverschil in het eerste kwartaal van 2018 voortgekomen uit het feit dat zij leveringsproblemen ondervond om wekelijks een vaste hoeveelheid bananen tegen de overeengekomen vaste prijs te leveren. Partijen zijn na dat eerste kwartaal van 2018 teruggekeerd naar hun gebruikelijke handelwijze, te weten inkoop van bananen op basis van door Chiquita Europe B.V. gehanteerde dagprijzen. De dagprijzen werden door Chiquita Europe B.V. berekend hoofdzakelijk op basis van de prijs die zij aan de fruittelers voor inkoop van het fruit moet betalen. Gesteld noch gebleken is dat Chiquita Europe B.V. haar dagprijzen bepaalde aan de hand van gemiddelde prijzen zoals die door Sopisco of Bananatraders zouden zijn vastgesteld. In het kader van de bedoelde compensatie is het dan ook niet aannemelijk dat Chiquita Europe B.V. ermee zou hebben ingestemd dat het prijsverschil zou worden berekend op basis van gemiddelde prijzen zoals die zouden zijn vastgesteld door partijen als Sopisco of Bananatraders. Een afspraak in die zin is niet door Partners Network Fruit B.V. aangetoond. Het ligt juist voor de hand dat bedoeld is te vergoeden het verschil tussen de vaste prijs en de dagprijs die Chiquita Europe B.V. aan Partners Network Fruit B.V. zou hebben berekend indien partijen voor dat kwartaal geen afwijkende afspraak zouden hebben gemaakt.

2.16.

Chiquita Europe B.V. heeft er bovendien op gewezen dat uit de door Partners Network Fruit B.V. aangehaalde rapportages van Sopico en Bananatraders – feitelijk nieuwsbrieven van deze organisaties – de door Partners Network Fruit B.V. gestelde spot-price niet duidelijk is af te leiden. Het is de rechtbank op basis van deze rapportages ook niet direct duidelijk hoe Partners Network Fruit B.V. tot de door haar genoemde spot-prices komt. Voorts geldt dat, zoals Chiquita Europe B.V. heeft gesteld, Partners Network Fruit B.V. haar berekening van het totale prijsverschil, volgens haar $ 325.830, onvoldoende duidelijk heeft gespecificeerd.

2.17.

Aangezien Partners Network Fruit B.V. niet in het haar opgedragen bewijs is geslaagd, zal de rechtbank ervan uitgaan dat het te compenseren bedrag op grond van de ‘difference in price’ afspraak $ 106.247 bedraagt, zoals door Chiquita Europe B.V. is genoemd en in haar antwoordakte is onderbouwd. Voor nader bewijs, waar Partners Network Fruit B.V. om heeft verzocht (akte na tussenvonnis van 12 mei 2021: nadere bewijslevering bij randnummer 10), ziet de rechtbank geen aanleiding aangezien op dit punt de bewijslast op Partners Network Fruit B.V. rust en zij niet in het bewijs is geslaagd.

Dead freight invoice claim

2.18.

Partners Network Fruit B.V. is toegelaten bewijs te leveren van betaling van de “freight invoice”, groot een bedrag van $ 20.000. Partners Network Fruit B.V. heeft in dat verband nogmaals gewezen op haar productie P14 en gesteld dat daaruit volgt dat het bedrag niet is overgemaakt naar [betrokken partij 2] maar dat de kosten in een tussen hen bestaande balans zijn verrekend. Ter verdere onderbouwing van die stelling heeft Partners Network Fruit B.V. als productie P26 een e-mail met bijlage van [betrokken partij 2] van 16 januari 2020 overgelegd. Partners Network Fruit B.V. wijst specifiek op pagina 12 van de bijlage waar een regel is toegevoegd getiteld ‘dead freight’ alsmede het bedrag van $ 20.000 en op pagina 13 waarop te zien zou zijn dat het bedrag van $ 20.000 is betaald. Daarnaast wijst Partners Network Fruit B.V. op een verklaring van [betrokkene], overgelegd als productie P27.

2.19.

Voor wat betreft de beide e-mails waar Partners Network Fruit B.V. op wijst geldt, zoals Chiquita Europe B.V. terecht heeft opgemerkt, dat daaraan voorbij moet worden gegaan nu die in de Russische taal zijn gesteld en een vertaling ontbreekt. De inhoud van de e-mails valt dan ook niet te beoordelen. Datzelfde lot treft de bijlage die bij de als productie P26 overgelegde e-mail is gevoegd nu niet is vast te stellen van wie die bijlage afkomstig is zodat ook niet kan worden nagegaan wat precies de betekenis is van informatie in de oranje gekleurde regels, waar Partners Network Fruit B.V. op wijst. De in productie P27 overgelegde verklaring van [betrokkene] overtuigt evenmin. Chiquita Europe B.V. wijst er terecht op dat de inhoud van die verklaring strijdig lijkt te zijn met de stellingen van Partners Network Fruit B.V. omdat verklaard wordt dat sprake is van een op de bankrekening van [betrokken partij 2] ontvangen bedrag van $ 20.000 terwijl Partners Network Fruit B.V. nu juist heeft gesteld dat er geen bedrag is overgeboekt maar dat het in een balans is verrekend. Chiquita Europe B.V. heeft bovendien vraagtekens gezet bij de persoon [betrokkene] omdat uit zijn LinkedIn-profiel (overgelegd als productie C-46) lijkt te moeten worden afgeleid dat deze persoon sinds april 2013 niet meer in dienst is van [betrokken partij 2] maar bij [betrokken partij 3]. Hoewel niet is uit te sluiten dat [betrokken partij 2] in vennootschappelijk verband staat met [betrokken partij 3] had het op de weg van Partners Network Fruit B.V. gelegen om hierover duidelijkheid te verschaffen en ook over de precieze positie en bevoegdheden van [betrokkene] bij [betrokken partij 2].

2.20.

Het voorgaande in samenhang bezien heeft Partners Network Fruit B.V. niet bewezen dat sprake is van een betaling (al dan niet door verrekening in een balans) van een bedrag $ 20.000 aan [betrokken partij 2]. Dit bedrag kan dan ook niet worden verrekend met het nog aan Chiquita Europe B.V. verschuldigde saldo.

Overige kwesties

2.21.

Partners Network Fruit B.V. heeft in een tweede akte, genaamd ‘akte na tussenvonnis 12 mei 2021: kennelijke omissies en misslagen; ondeugdelijke grondslag’, een reeks van stellingen betrokken, vooral gericht tegen de inhoud van genoemd tussenvonnis. De rechtbank zal daar hierna op ingaan, echter niet op alle onderdelen die Partners Network Fruit B.V. aanvoert. Een deel van de opmerkingen betreft de interpretatie en selectie van stellingen, waarbij het aan de rechtbank is om te beoordelen of stellingen relevant zijn en voldoende zijn weersproken of niet.

2.22.

Partners Network Fruit B.V. stelt dat de rechtbank bij de weergave van de feiten ten onrechte heeft overwogen dat op iedere COC de aansprakelijkheidsbeperking van Chiquita Europe B.V. voorkomt. Partners Network Fruit B.V. stelt dat zij graag in de gelegenheid was gesteld om aanvullend bewijs over te leggen van het bezwaar dat zij zou hebben gehad tegen een verandering van werkwijze door Chiquita Europe B.V., inhoudende dat zij omstreeks december 2015 de aansprakelijkheidsbeperking van Chiquita Europe B.V. heeft afgewezen. Bij e-mail van 8 april 2021 heeft Partners Network Fruit B.V. verzocht om nadere stukken in het geding te mogen brengen, maar dit is (door de rolrechter) afgewezen.

2.23.

Onjuist is dat de rechtbank bij overweging 2.7. heeft overwogen dat op “
iedere” COC de geciteerde aansprakelijkheidsbeperking voorkomt. Het bezwaar gaat om die reden al niet op. Het is bovendien aan Partners Network Fruit B.V. om tijdig de stukken in het geding te brengen die zij nodig acht ter onderbouwing van haar stellingen. De rolrechter heeft kunnen beslissen dat het verzoek, ruim een maand na de mondelinge behandeling, te laat was. Volledigheidshalve wijst de rechtbank op dit punt nog op haar overweging 4.32. in het tussenvonnis, waaruit eveneens volgt dat de rechtbank niet als vaststaand heeft aangenomen dat op iedere COC de aansprakelijkheidsbeperking voorkomt.

Dat in overweging 2.12 het standpunt van Partners Network Fruit B.V. niet correct is weergegeven kan de rechtbank niet volgen. Voor zover het bezwaar is dat daar niet alle stellingen van Partners Network Fruit B.V. zijn weergeven, vormt dat geen grondslag om daarvan terug te komen. De rechtbank ziet geen reden om terug te komen op de overwegingen 2.7, 2.12 en 4.3, zoals Partners Network Fruit B.V. verzoekt; voor zover in die overwegingen al sprake zou zijn van bindende eindbeslissingen is niet gebleken dat die berusten op een onjuiste feitelijke of juridische grondslag.

2.24.

De bij 8 tot en met 10 in genoemde akte aangevoerde bezwaren tegen het oordeel van de rechtbank vallen evenmin in de categorie onjuiste feitelijke of juridische grondslag. De daar geuite bezwaren zijn gericht tegen de beoordeling door de rechtbank; Partners Network Fruit B.V. geeft onvoldoende precies aan welke bindende eindbeslissing zij aanvecht en op grond van welk criterium de rechtbank daarvan zou moeten terugkomen.

2.25.

Partners Network Fruit B.V. gaat tot slot in deze akte ook nog in op het oordeel van de rechtbank in reconventie. De rechtbank laat dit buiten beschouwing nu de vordering in reconventie bij eindvonnis is afgedaan zodat er in deze instantie geen plaats meer is voor een verdere behandeling van deze vordering. Datzelfde geldt voor het verzoek van Partners Network Fruit B.V. aan de rechtbank, in de ‘antwoordakte na tussenvonnis 12 mei 2021: omvang vordering’, zoals geformuleerd bij randnummer 38 van die akte. Ook dit betreft de reconventie en is een gepasseerd station.

2.26.

Iedere verdere beslissing zal worden aangehouden.

3.De beslissing

De rechtbank

in conventie

3.1.

bepaalt dat de zaak weer op de rol zal komen van
22 september 2021voor het nemen van een akte door Chiquita Europe B.V. over hetgeen is vermeld onder 2.7, 2.8, 2.10 en 2.12, waarna het schriftelijk debat tussen partijen in beginsel is geëindigd,

3.2.

houdt iedere verdere beslissing aan,

Dit vonnis is gewezen door mr. P.F.A. Bierbooms, mr. S.A.M. Vrendenbarg-Elsbeek en mr. K.H.A. Heenk en in het openbaar uitgesproken op 25 augustus 2021.

PB/VR/KH