Uitspraak
vonnis
RECHTBANK GELDERLAND
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Arnhem
zaakgegevens 8546856 \ CV EXPL 20-5217 \ 520 \ 682
uitspraak van
vonnis
in de zaak van
[eiseres]
wonende te [woonplaats]
eisende partij
gemachtigde Skála Legal
tegen
de naamloze vennootsch
ap Menzis Zorgverzekeraar N.V.
ap Menzis Zorgverzekeraar N.V.
gevestigd te Wageningen
gedaagde partij
gemachtigde mr. Z. de Jong
Partijen worden hierna [eiseres] en Menzis genoemd.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 26 mei 2020 met de producties 1 t/m 10
- de conclusie van antwoord met de producties 1 t/m 5
- de conclusie van repliek met productie 11
- de conclusie van dupliek met de producties 1 t/m 3
- de akte uitlating van [eiseres].
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
[eiseres] heeft voor het jaar 2020 met Menzis een zorgverzekeringsovereenkomst gesloten, te weten de Menzis Basis verzekering en een aanvullende verzekering genaamd Extra Verzorgd 1. In de door Menzis overgelegde verzekeringsvoorwaarden Menzis Basis 2020 is onder meer het volgende bepaald:
A16 Als u een nota indient
(…)
Waaraan moet een nota voldoen:
(…)
Als een nota niet is opgesteld in het Nederlands, Engels of Duits, kan Menzis u vragen een vertaling van de nota te sturen. De vertaling moet plaatsvinden door een beëdigd vertaler. U moet de vertaling zelf betalen.
(…)
Buitenland
(…)
Attentie: Alarmcentrale
Als u in het buitenland bent en u heeft daar zorg nodig, belt u dan met de Alarmcentrale op +31 317 455 555. Dit telefoonnummer staat ook op uw zorgpas. De Alarmcentrale is dag en nacht bereikbaar. Schakelt u de Alarmcentrale direct in bij spoedeisende zorg.
2.2.
[eiseres] heeft een doorlopende reis-/ongevallenverzekering afgesloten bij de Nederlandse Skiverzekering (NSkiV).
2.3.
[eiseres] is op 22 januari 2020 tijdens haar wintersportvakantie in Frankrijk geblesseerd geraakt, waarna zij contact heeft opgenomen met de alarmcentrale van NSkiV. [eiseres] is vervolgens behandeld door Franse zorgverleners en heeft hiervoor twee nota’s ontvangen (en voldaan) ten bedrage van in totaal € 308,89.
2.4.
Op 8 februari 2020 wilde [eiseres] de in Frankrijk gemaakte zorgkosten online bij Menzis declareren. Omdat de nota’s in het buitenland waren uitgeschreven, moest [eiseres] een declaratieformulier invullen en dit per post naar Menzis versturen. Op de website van Menzis werd het volgende vermeld:
Heeft u buiten Nederland zorgkosten gemaakt?
Zorgkosten in het buitenland kunt u declareren met het declaratieformulier Buitenland hieronder. (…)
Is uw rekening geschreven in een andere taal dan Nederlands, Engels of Duits? Laat deze dan vertalen door een beëdigde vertaler. Stuur de vertaalde rekening op. U betaalt zelf de vertaling.
2.5.
[eiseres] heeft de nota’s en de medische verklaring laten vertalen en heeft daarvoor op 29 februari 2020 een factuur ontvangen van € 301,81 (inclusief verzending per aangetekende post).
2.6.
Op 4 maart 2020 heeft Menzis van [eiseres] een declaratieformulier ziektekosten buitenland ontvangen. De gedeclareerde zorgkosten bedroegen € 308,89. Menzis heeft de zorgkosten vergoed, in die zin dat ze ten laste van het eigen risico van [eiseres] zijn gebracht.
2.7.
[eiseres] heeft op 19 maart 2020 Mandaat Assuradeuren verzocht om onder meer de zorgkosten die ten laste van het eigen risico van [eiseres] zijn gekomen te vergoeden. Tevens heeft [eiseres] om vergoeding van de vertaalkosten verzocht. Bij e-mailbericht van 26 maart 2020 heeft Mandaat Assuradeuren medegedeeld dat de geclaimde vertaalkosten niet onder de dekking van de reisverzekering vallen.
2.8.
Bij brief van 10 april 2020 heeft [eiseres] Menzis verzocht om tot vergoeding van gemaakte vertaalkosten over te gaan. Bij brief van 29 april 2020 heeft Menzis dit verzoek als volgt afgewezen:
We mogen in onze verzekeringsvoorwaarden opnemen, dat men op eigen kosten buitenlandse zorgnota’s laat vertalen, als deze niet in het Duits of Engels zijn opgesteld. Bij uw declaratie wordt u meteen opmerkzaam gemaakt op het feit dat de kosten voor de vertaling voor eigen rekening komen. U kunt dan de afweging maken of dit voor u de moeite waard is, wegen de zorgkosten op tegen de kosten voor de vertaling? Menzis heeft deze voorwaarden opgenomen omdat er onvoldoende kennis is van de Franse taal om facturen, die in deze taal zijn opgesteld te kunnen beoordelen. Het heeft niets met discriminatie te maken.
Binnen de Europese Unie bestaat vrij verkeer van diensten. Dit geldt ook voor zorg. Het zegt echter niets over de werkwijze waarop de zorgkosten vergoed moeten worden. Misschien is hierin de rechterlijk uitspraak HR, 15-01-2016, nr. 14/05661, interessant voor u.
3.De vordering en het verweer
3.1.
[eiseres] vordert dat de kantonrechter bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:
I. Menzis veroordeelt tot betaling van € 310,61 (bestaande uit vertaalkosten ten bedrag van € 301,81 en portokosten voor het aangetekend versturen van de vertaalde en originele stukken van € 8,80) te vermeerderen met de wettelijke rente over € 301,81 te berekenen vanaf 24 april 2020 tot aan de dag van algehele voldoening;
II. Menzis veroordeelt tot betaling van de kosten van dit geding, waaronder in de nakosten.
3.2.
[eiseres] legt – kort gezegd – aan haar vordering ten grondslag dat Menzis toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van de verzekeringsovereenkomst.
3.3.
Menzis voert verweer. Op de stellingen van partijen zal hierna voor zover relevant nader worden ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.
Vooropgesteld wordt dat sprake is van een consumentenovereenkomst.
4.2.
[eiseres] betwist allereerst dat bepaling A16 onderdeel uitmaakt van de verzekeringswaarden, zodat Menzis zich volgens [eiseres] niet op die bepaling kan beroepen.
De kantonrechter verwerpt dat verweer. Uit de overgelegde verzekeringsvoorwaarden (Menzis Basis 2020) volgt dat deze bestaan uit vier onderdelen, te weten de voorwaarden die zien op de Menzis Basis verzekering, op de aanvullende verzekering, op de tandartsverzekering en algemene voorwaarden. Tot die laatste voorwaarden – die gelden voor alle drie de verzekeringen, respectievelijk voor de aanvullende en de tandartsverzekering, en regels bevatten over bijvoorbeeld opzeggen, premiebetaling en het indienen van een nota – behoort bepaling/voorwaarde A16. Dat deze voorwaarden geen onderdeel uitmaken van de verzekeringsvoorwaarden kan dan ook niet gevolgd worden.
4.3.
[eiseres] voert voorts aan dat zij pas kennis heeft genomen van de algemene voorwaarden toen deze werden overgelegd als productie bij de conclusie van antwoord. Volgens [eiseres] zijn de verzekeringsvoorwaarden niet aan [eiseres] toegestuurd, niet ter hand gesteld en evenmin per e-mail digitaal naar haar gestuurd. [eiseres] verbindt evenwel geen rechtsgevolg, zoals vernietiging, aan haar stelling, zodat dit verweer wordt gepasseerd. Dit geldt ook voor de stelling van [eiseres] dat een wijziging (te weten dat de verzekerde voortaan de vertalingskosten moet betalen) – voor zover daar al sprake van zou zijn – niet zou zijn gemeld aan [eiseres] door Menzis.
Aan de stelling dat de door Menzis overgelegde algemene voorwaarden nog niet zouden zijn goedgekeurd door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) verbindt [eiseres] het rechtsgevolg dat niet is voldaan aan de substantiëringsplicht. Menzis heeft evenwel aangevoerd dat voorwaarde A16 in de versie (van 29 november 2019) die zij heeft verstuurd naar de NZa dezelfde is als de versie die dateert van 6 februari 2020. Nu [eiseres] geen stukken heeft overgelegd waaruit het tegendeel volgt, valt niet in te zien dat Menzis niet aan haar substantiëringsplicht zou hebben voldaan. Dit betekent dat uitgegaan dient te worden van de door Menzis als productie 1 overgelegde verzekeringsvoorwaarden.
4.4.
De kantonrechter dient op grond van rechtspraak van het Hof van Justitie (4 juni 2009, C 243/08, punt 32) en de Hoge Raad (HR 13 september 2013 ECLI:NL:HR:2013:691, r.o. 3.5.3) ambtshalve te beoordelen of het beding op grond waarvan de vertaalkosten voor rekening komen van de verzekerde onredelijk bezwarend is. Een beding in algemene voorwaarden is ingevolge artikel 6:233 aanhef en sub a BW vernietigbaar indien het, gelet op de aard en de overige inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de voorwaarden tot stand zijn gekomen, de wederzijds kenbare belangen van partijen en de overige omstandigheden van het geval, onredelijk bezwarend is voor de wederpartij. Deze bepaling moet, waar nodig, worden uitgelegd overeenkomstig de Richtlijn 93/13/EEG van 5 april 1993 inzake oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten (hierna: de richtlijn).
In artikel 3 lid 1 van de richtlijn is bepaald dat een beding in een overeenkomst
waarover niet afzonderlijk is onderhandeld (zoals in deze zaak het geval is bij de algemene
voorwaarden van Menzis) als oneerlijk wordt beschouwd indien het, in strijd met de goede
trouw, het evenwicht tussen de uit de overeenkomst voortvloeiende rechten en verplichtingen
van de partijen ten nadele van de consument aanzienlijk verstoort. Bij de beoordeling daarvan moet de rechter alle hem bekende omstandigheden op het moment waarop de overeenkomst is gesloten in aanmerking nemen, rekening houdend met de aard van datgene waarop de overeenkomst betrekking heeft. Daarbij moet de rechter niet beoordelen hoe het beding uiteindelijk uitwerkt en door de gebruiker ervan wordt toegepast, maar dient hij te beoordelen hoe het beding zou kunnen uitwerken. In het geval wordt vastgesteld dat een beding ‘oneerlijk’ is in de zin van artikel 3 lid 1 van de richtlijn mag de kantonrechter de in rekening gebrachte kosten niet matigen, maar is hij zonder meer verplicht dat beding voor de consument buiten beschouwing te laten (HvJ 30 mei 2013, C 488/11, punt 57), tenzij de consument zich hiertegen verzet (HvJ 4 juni 2009, C 243/08, punt 35).
4.5.
In het licht van het voorgaande acht de kantonrechter de volgende omstandigheden van belang. Op grond van het beding dient een verzekerde zorg te dragen voor een vertaling van de medische stukken en nota’s in geval de verzekerde in het buitenland gemaakte zorgkosten wenst te declareren, tenzij die stukken in het Engels of Duits zijn opgesteld.
In het onderhavige geval is sprake van Franstalige stukken en was [eiseres] op grond van de verzekeringsvoorwaarden (en de vermelding op de website van Menzis) gehouden om deze te laten vertalen, hetgeen zij ook heeft gedaan. Op zichzelf bezien is het vragen om een vertaling van in het buitenland opgemaakte medische stukken en nota’s door Menzis niet onbegrijpelijk, nu van haar niet verwacht kan worden dat zij kennis heeft van alle voertalen in Europa dan wel daarbuiten. In deze zaak gaat het echter om de Franse taal, een taal die naast het Engels en Duits tot de meest gesproken talen binnen de Europese Unie behoort. Daarnaast is van belang dat het vragen om een vertaling de nodige kosten (al gauw honderden euro’s) voor de verzekerde met zich brengt en in bepaalde gevallen – zoals het onderhavige – er toe leidt dat de hoogte van het te declareren bedrag niet opweegt tegen de te maken kosten. Anders gezegd het beding kan ertoe leiden dat een verzekerde onevenredig veel kosten moet maken en het verhindert mogelijk in sommige gevallen dat een verzekerde een Franse zorgnota declareert, waardoor het recht op uitbetaling (ervan uitgaande dat de verleende zorg wordt vergoed door Menzis) wordt belet. Op deze wijze wordt er met het beding in feite een soort extra eigen risico gecreëerd. Dit terwijl van een grote zorgverzekeraar als Menzis verwacht mag worden dat zij medische stukken en nota’s in één van de meest voorkomende voertalen van de Europese Unie, te weten de Franse taal, kan vertalen. Het evenwicht tussen de uit de (verzekerings)overeenkomst voorvloeiende rechten en verplichtingen van partijen wordt met het beding in het geval sprake is van Franse stukken ten nadele van de consument (verzekerde) verstoord. Het beding valt naar het voorlopig oordeel van de kantonrechter dan ook aan te merken als oneerlijk in de zin van de Richtlijn en kan daarom als onredelijk bezwarend worden aangemerkt.
4.6.
Menzis voert nog aan dat indien [eiseres] vanuit Frankrijk de alarmcentrale had gebeld (verzekerde heeft enkel de alarmcentrale van haar reisverzekering gebeld) er geen vertaalkosten nodig waren geweest. Volgens Menzis heeft de alarmcentrale
de mogelijkheidom een garantie te geven dat de zorgkosten worden vergoed, door bijvoorbeeld een kopie van een European Health Insurance Card (EHIC) te mailen naar de zorgaanbieder.
de mogelijkheidom een garantie te geven dat de zorgkosten worden vergoed, door bijvoorbeeld een kopie van een European Health Insurance Card (EHIC) te mailen naar de zorgaanbieder.
Een mogelijkheid is evenwel geen garantie. Bovendien stelt Menzis niet dat in het onderhavige geval de kosten van de zorg van [eiseres] in Frankrijk hoe dan ook waren vergoed als zij de alarmcentrale had gebeld en/of haar eigen EHIC had getoond.
4.7.
Consequentie van het oordeel dat het beding onredelijk bezwarend is dat dit vernietigbaar is. Vernietiging van het beding zal tot gevolg hebben dat [eiseres] niet gehouden was tot vertaling van de stukken, zodat [eiseres] onnodig kosten heeft gemaakt. Dit maakt dat Menzis onrechtmatig jegens [eiseres] heeft gehandeld en dat zij gehouden is de schade (de gemaakte vertaalkosten en de kosten van aangetekende verzending) aan [eiseres] te vergoeden.
4.8.
Alvorens een beslissing te nemen zal Menzis eerst in de gelegenheid worden
gesteld zich over het voorlopig oordeel van de kantonrechter uit te laten bij akte, te nemen uiterlijk vier weken na de datum van dit vonnis. [eiseres] zal vervolgens vier weken de mogelijkheid krijgen om hierop bij antwoordakte te reageren.
4.9.
Iedere verdere beslissing zal worden aangehouden.
5.De beslissing
De kantonrechter
5.1.
stelt Menzis in de gelegenheid om zich uiterlijk vier weken na 20 januari 2021 bij akte uit te laten over hetgeen is overwogen in rechtsoverweging 4.5., waarna [eiseres] hierop uiterlijk vier weken later bij antwoordakte kan reageren;
5.2.
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door de kantonrechter mr. E. Horsthuis en in het openbaar uitgesproken op