ECLI:NL:RBGEL:2020:3772

• Datum uitspraak: 27 juli 2020
• Publicatiedatum: 27 juli 2020
• Zaaknummer: 05/881036-18
• Instantie: Rechtbank Gelderland
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Strafrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: P.C. Quak; Y. van Wezel; M. Hoedeman
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Veroordeling van een matroos van de Koninklijke Marine wegens feitelijke aanranding en schennis van de eerbaarheid

Op 27 juli 2020 heeft de militaire kamer van de Rechtbank Gelderland een 28-jarige matroos van de Koninklijke Marine veroordeeld voor het plegen van feitelijke aanranding van de eerbaarheid en schennis van de eerbaarheid. De zaak betreft een incident dat plaatsvond op 17 mei 2018 in een portacabin op de marinebasis in Den Helder, waar de verdachte samen met medeverdachten de aangever, een medemilitair, heeft vastgehouden en gedwongen tot ontuchtige handelingen. De militaire kamer oordeelde dat de gedragingen van de verdachte en zijn medeverdachten niet alleen de lichamelijke en geestelijke integriteit van de aangever hebben aangetast, maar ook de reputatie van de krijgsmacht ernstig hebben geschaad. De verdachte werd veroordeeld tot een voorwaardelijke militaire detentie van 30 dagen, waarvan 27 dagen voorwaardelijk, en een taakstraf van 120 uren. Daarnaast werd de verdachte verplicht om een schadevergoeding van € 500,00 aan de aangever te betalen. De militaire kamer benadrukte dat de gedragingen van de verdachte in strijd waren met de sociaal-ethische normen binnen de Nederlandse samenleving en dat seksuele intimidatie binnen de krijgsmacht niet wordt getolereerd.

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND

Team strafrecht

Zittingsplaats Arnhem

Parketnummer: 05/881036-18

Datum uitspraak : 27 juli 2020

Tegenspraak

vonnis van de meervoudige militaire kamer

in de zaak van

de officier van justitie

tegen

[verdachte] ,

geboren op [geboortedag] 1992 te [geboorteplaats] ,

wonende te [adres] ,

raadsman: mr. M.J. Smit, advocaat te Rotterdam.

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van 27 januari 2020 en 13 juli 2020.

1. De inhoud van de tenlastelegging

Aan verdachte is ten laste gelegd dat:

Feit 1

hij op of omstreeks 17 mei 2018 in de gemeente Den Helder, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, door geweld of een andere feitelijkheid en/of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid, bestaande dat geweld of die andere feitelijkhe(i)d(en) hierin dat verdachte en/of zijn mededader(s) die [benadeelde] stevig bij de armen en/of de benen heeft/hebben vastgepakt en/of vastgehouden en/of die [benadeelde] op/tegen/over een tafel heeft/hebben gedrukt en/of die [benadeelde] op/naar de grond heeft/hebben gewerkt en/of geduwd en/of die [benadeelde] op/tegen de grond heeft/hebben gedrukt en/of geduwd en/of

hierin dat verdachte en/of zijn mededaders misbruik heeft/hebben gemaakt van uit (een) feitelijke verhouding(en) voortvloeiend overwicht van hem/hen die [benadeelde] heeft/hebben gedwongen tot het plegen en/of dulden van een of meer ontuchtige handelingen, te weten het met de (ontblote) penis slaan en/of tikken op/tegen de (rechter)heup, althans het lichaam van die [benadeelde] en/of het maken neukbewegingen op/tegen het lichaam van die [benadeelde] en/of het op korte afstand van het gezicht van die [benadeelde] tonen van billen en/of anus en/of testikels;

Feit 2

hij op of omstreeks 17 mei 2018 in de gemeente Den Helder de eerbaarheid heeft geschonden

door zich op een niet openbare plaats, te weten een portacabin op de rijkswerf van de marinebasis van de Koninklijke Marine, met een ontbloot geslachtsdeel te hebben bevonden, terwijl een ander, te weten [benadeelde] , daarbij zijns/haars ondanks tegenwoordig was.

2. Overwegingen ten aanzien van het bewijs ^[1]

De feiten

Op grond van de bewijsmiddelen wordt het volgende, dat verder ook niet ter discussie staat, vastgesteld.

Matroos [verdachte] (verdachte), korporaal [medeverdachte 1] (medeverdachte), sergeant [medeverdachte 2] (medeverdachte) en matroos [benadeelde] (aangever) waren als militairen werkzaam bij de Koninklijke Marine. Op 17 mei 2018 bevonden zij zich gezamenlijk in een portacabin op de rijkswerf van de marinebasis te Den Helder, gemeente Den Helder. ^[2]

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden geacht dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de onder 1 en 2 ten laste gelegde feiten.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft bepleit dat verdachte integraal dient te worden vrijgesproken. De raadsman heeft daartoe aangevoerd dat geen sprake is geweest van de in feit 1 ten laste gelegde ontuchtige handelingen, omdat een seksuele intentie ontbrak. Daarnaast hebben de handelingen zich afgespeeld binnen de cultuur van de onderzeedienst en betrof het een grap dan wel een ontgroeningsritueel van aangever. Tot slot heeft verdachte het swaffelen met blote penis en de neukbewegingen ontkend terwijl steunbewijs daarvoor ontbreekt. Derhalve kunnen deze handelingen niet wettig en overtuigend worden bewezen, aldus de raadsman.

Beoordeling door de militaire kamer van de ten laste gelegde gedragingen - feiten 1 en 2

Aangever [benadeelde] heeft verklaard dat hij ongeveer vijf weken voorafgaand aan het onderhavige incident op 17 mei 2018 was overgeplaatst van de onderzeeboot [naam 1] naar [naam 2] , waarna hij al snel te maken kreeg met pesterijen. ^[3] In die weken werd aangever vooral door medeverdachte [medeverdachte 2] uitgemaakt voor homo en in het verlengde daarvan werden door [medeverdachte 2] richting aangever opmerkingen gemaakt over pijpen en kontneuken. Volgens aangever had dit te maken met het feit dat hij aanvankelijk oorbellen droeg. Verdachte maakte deel uit van een hecht groepje waarvan medeverdachte [medeverdachte 2] de leiding had. ^[4]

Op 17 mei 2018 waren verdachte, [medeverdachte 2] en aangever in de portacabin die fungeerde als kantine.

Uit de door aangever afgelegde verklaringen volgt dat [medeverdachte 2] toen vroeg aan aangever of hij weleens iemand gepijpt had. Aangever antwoordde hierop dat hij dit niet heeft gedaan en ook niet ging doen. Vervolgens zei [medeverdachte 2] dat aangever de verdachte [verdachte] wel kon pijpen. Aangever gaf wederom aan dat hij dat niet wilde doen. [medeverdachte 2] zei daarop tegen verdachte [verdachte] dat hij zijn broek uit moest trekken. Verdachte [verdachte] trok vervolgens zijn broek uit tot op zijn knieën. Aangever wilde hierop weglopen. [medeverdachte 2] zei vervolgens tegen de ook aanwezige korporaal [medeverdachte 1] dat hij aangever vast moest houden, omdat het dan makkelijker zou gaan. [medeverdachte 1] heeft daarop aangever vastgepakt, aanvankelijk alleen aan diens arm en later door zijn eigen arm om aangever heen te doen. Ook [medeverdachte 2] pakte aangever vast.

Terwijl aangever door zowel [medeverdachte 2] als [medeverdachte 1] werd vastgehouden, kwam verdachte [verdachte] naar hem toe en pakte ook hij aangever vast. Aangever zag en voelde dat verdachte met zijn penis tegen zijn rechterheup sloeg. Aangever zag dat verdachte met zijn rechterhand zijn slappe penis vast pakte en deze in het rond slingerde tegen het been van aangever aan. Verdachte had hierbij zijn bovenbroek op kniehoogte, terwijl zijn onderbroek half aan was met zijn geslachtsdeel eruit. ^[5] Aangever probeerde los te komen en pakte daartoe de deurklink. [medeverdachte 2] trok de vingers van aangever van de deurklink af. [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] drukten aangever daarna tegen de tafel aan. Hierdoor kwam aangever voorover gedrukt met zijn buik op de tafel terecht. Verdachte maakte toen neukbewegingen tegen aangever zijn kont aan. Aangever had zelf zijn broek wel aan, maar hij voelde het geslachtsdeel van verdachte [verdachte] tegen zich aan komen.

Vervolgens werd aangever met zijn buik op de grond gedrukt en vastgehouden door [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] . Verdachte [verdachte] ging – nog steeds met naar beneden getrokken broek en onderbroek – op aangever liggen en maakte wederom neukbewegingen tegen aangever aan. Aangever voelde de penis van verdachte tegen zijn kont. Aangever zag ook dat verdachte dit deed, omdat hij met zijn hoofd naar de rechterkant gedraaid lag om te zien wat er gebeurde. Toen verdachte van aangever afging, ging hij gehurkt bij het gezicht van aangever staan en trok op een afstand van ongeveer 10 centimeter van het gezicht van aangever zijn blote billen open. Aangever zag zijn anus en zijn ballen. Aangever werd op dat moment nog steeds vastgehouden door [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] . Vervolgens werd aangever losgelaten en is hij naar buiten gegaan om een sigaret te roken. ^[6]

Aangever heeft verder verklaard dat hij daaropvolgend weer naar binnen ging omdat, zoals hij dat uitdrukte, hij zich niet wilde laten kennen. Medeverdachte [medeverdachte 2] stond toen in de portacabin intimiderend tegenover aangever en zei: “
Doe nou niet zo stom en laat eens zien hoe je pijpt” en
“Als ik het zeg dan moet je dat doen”. Vervolgens hield [medeverdachte 2] een vinger bij het gezicht van aangever en zei:
“Doe maar eens voor op mijn vinger hoe je pijpt”. Aangever zei telkens dat hij dat niet ging doen.

Aangever ging daarna naar de keuken, waar verdachte, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] met een hamer om hem heen kwamen staan. Aangever kon daardoor naar eigen zeggen geen kant op. [medeverdachte 2] had de hamer vast en zei:
“Of je pijpt nu deze hamer of je pijpt [verdachte] ” . [medeverdachte 2] hield daarbij de hamer heel dicht bij de mond van aangever. Aangever zei dat hij dit niet ging doen. [medeverdachte 2] zei dat aangever zijn mond open moest doen en dat hij hem er wel in zou stoppen. Aangever zei wederom dat hij dit niet ging doen. [medeverdachte 2] zei dat ze het anders net zo gingen doen als eerder. Aangever heeft vervolgens zelf de hamer gepakt en gezegd: “
Moet ik pijpen, zo zal ik pijpen” en heeft zijn tanden in de hamer gezet. ^[7]

Later is door medeverdachte [medeverdachte 2] nog tegen aangever gezegd:
“Het maakt niet uit. Als je het hier niet doet dan doe je het wel op zee”. Waarop medeverdachte [medeverdachte 1] tegen aangever zei:
“Daar kan je geen kant op”. ^[8]

Op 8 oktober 2018 heeft aangever aanvullend verklaard dat hij echt de penis van verdachte [verdachte] in slappe toestand heeft gezien. Het was geen vinger van [verdachte] die hij aanzag voor een penis. ^[9]

Getuige korporaal [getuige 1] , die ook in de portacabin aanwezig was, heeft verklaard dat hij niet zoveel over het incident kwijt wilde. Wel heeft hij verklaard dat aangever en [medeverdachte 2] in de portacabin een woordenwisseling kregen waarbij getuige [getuige 1] het woord homo hoorde vallen. [medeverdachte 2] nam het voortouw en pakte samen met [medeverdachte 1] en verdachte aangever beet, tilde hem op en legde hem neer. Ze hebben aangever vastgehouden op de grond. Getuige [getuige 1] heeft ook gezien dat, naar de getuige meent, verdachte [verdachte] zijn broek naar beneden trok en zijn billen liet zien toen aangever op de grond lag. Getuige [getuige 1] hoorde dat er later in de keuken een woordenwisseling tussen aangever en [medeverdachte 2] ontstond. ^[10]

Getuige korporaal [getuige 2] , die ook in de portacabin aanwezig was, heeft verklaard dat hij zich niet zoveel van het incident kon herinneren, misschien omdat hij druk was met zijn telefoon. Wel kon hij verklaren dat verdachte, [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en aangever in de portacabin met elkaar in gesprek waren. Hij zag op zeker moment dat aangever op de grond lag en, volgens getuige [getuige 2] , aan het stoeien was met [medeverdachte 1] . ^[11] Hierna liep aangever naar buiten. Aangever kwam weer binnen en ging zitten. [medeverdachte 2] ging toen voor aangever staan. Volgens getuige [getuige 2] hebben zij het wel over pijpen gehad. Daarna is aangever naar de keuken gelopen en liep medeverdachte [medeverdachte 2] achter hem aan. ^[12]

Getuige korporaal [getuige 3] , die ook in de portacabin aanwezig was, heeft verklaard dat hij niet veel heeft gezien of gehoord omdat de radio aan stond. Wel heeft hij meegekregen dat [medeverdachte 2] in de portacabin aan aangever vroeg of hij voor wilde doen hoe hij pijpte en dat ze hem een hamer gaven. Aangever zei dat hij dat niet wilde doen. [medeverdachte 2] ging nog even door en zei “pak hem anders even vast”. [medeverdachte 1] en verdachte [verdachte] pakten aangever toen vast aan zijn armen. Daarbij ging aangever ook naar de grond. Daar lagen ze te stoeien, zag getuige [getuige 3] , waarbij aangever tegenstribbelde. ^[13]

Medeverdachte [medeverdachte 1] heeft bij de Koninklijke Marechaussee verklaard dat hij in zijn eerdere verklaringen tegenover de Marechaussee had gelogen en dat het fout is wat hij, [verdachte] en [medeverdachte 2] op 17 mei 2018 in de portacabin hadden gedaan. Daarbij heeft hij verklaard dat [medeverdachte 2] , zo begrijpt de militaire kamer, de gangmaker is geweest en zelfs wel ergere dingen heeft gedaan. Volgens [medeverdachte 1] werden hijzelf en verdachte [verdachte] er in meegetrokken. [medeverdachte 1] heeft gehoord dat [medeverdachte 2] in de portacabin aan verdachte [verdachte] de opdracht gaf om zijn broek uit te doen. [medeverdachte 1] zag verdachte daarna met zijn broek op zijn enkels. Ook zag hij dat de broek en de onderbroek beide naar beneden waren. Dat zag hij toen aangever op de grond was gevallen. Verdachte liet zijn blote kont zien ‘als een baviaan’, terwijl aangever op de grond lag. [medeverdachte 1] lag links en [medeverdachte 2] lag aan de andere kant van aangever.

In de keuken heeft [medeverdachte 1] gezien dat [medeverdachte 2] de hamer voor het gezicht van aangever hield. [medeverdachte 1] hoorde dat [medeverdachte 2] in de keuken tegen aangever zei: “
Laat maar zien hoe je de hamer pijpt”. Aangever pakte de hamer en heeft twee keer in de hamer gebeten. ^[14]

Medeverdachte [medeverdachte 2] heeft verklaard dat hij in de portacabin, samen met verdachte en [medeverdachte 1] , aangever heeft vastgepakt en dat ze op de grond zijn gevallen. Ook heeft [medeverdachte 2] gezegd tegen aangever dat hij een hamer moest pijpen. ^[15]

Verdachte zelf heeft verklaard dat [medeverdachte 2] tegen hem heeft gezegd:
“Doe je broek uit”. Verdachte heeft zijn broek hierna uitgedaan en zijn billen laten zien. Daarvoor was al, vooral door [medeverdachte 2] , gesproken over pijpen. [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] hadden aangever voorover tegen de tafel hadden gedrukt en verdachte zelf had zijn vinger door zijn gulp, aldus de suggestie oproepend dat die vinger zijn ontblote penis was, tegen de rechterzijde van aangever aangezet. Daarna hebben verdachte, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] aangever op de grond gelegd. Verdachte is daarop met zijn broek op zijn enkels naar aangever gelopen en heeft op een afstand van ‘tussen 10 centimeter en 1 meter’ zijn ‘reet’ aan aangever laten zien. Daarbij bukte hij en had hij zijn handen op zijn billen. Hierbij kon aangever zeker zijn anus en mogelijk zijn ballen hebben gezien, aldus verdachte. Vervolgens ging aangever naar de keuken en zijn [medeverdachte 2] , [medeverdachte 1] en verdachte achter hem aan gelopen. Verdachte had een hamer meegenomen. Tegen aangever is in de keuken wederom gesproken over pijpen en toen heeft verdachte [verdachte] de hamer aan medeverdachte [medeverdachte 2] gegeven. [medeverdachte 2] heeft daarbij tegen aangever iets gezegd in de trant van “
je pijpt de hamer of [verdachte] ”. Verdachte zag dat aangever dat niet fijn vond. Hij heeft verklaard te denken dat het erg intimiderend was voor aangever. ^[16]

De militaire kamer overweegt allereerst dat de verklaringen van aangever worden bevestigd door de verklaring van zijn vader [naam 3] die het verhaal van aangever heeft gehoord, alsmede door de inhoud van een WhatsApp-bericht dat aangever aan zijn vader heeft gestuurd. ^[17]

De verschillende, gedetailleerde, verklaringen van aangever zijn naar het oordeel van de militaire kamer ook consistent en wijken onderling niet af.

Vervolgens overweegt de militaire kamer dat uit de hiervoor aangehaalde verklaringen van [getuige 1] , [getuige 2] , [getuige 3] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 1] en van verdachte, volgt dat de verklaringen van aangever vrijwel geheel, ook op detailniveau, worden bevestigd. De militaire kamer acht de verklaringen van aangever dan ook betrouwbaar en zal van de juistheid daarvan uitgaan. Dat geldt ook voor de enkele gedragingen waarvan de getuigen en (mede-) verdachte(n) hebben verklaard die niet te hebben gezien, dan wel niet te hebben gedaan. Met betrekking tot de ten laste gelegde neukbewegingen overweegt de militaire kamer nog in het bijzonder dat aangever die weliswaar niet heeft gezien, maar wel heeft hij deze bewegingen, waarvan verdachte heeft verklaard dat hij deze met een vinger zou hebben gemaakt, gevoeld.

Voor de overtuiging dat aangever de waarheid heeft gesproken, acht de militaire kamer voorts van belang dat alle drie verdachten in eerste instantie ontkennende en zelfs grotendeels identieke verklaringen hebben afgelegd, terwijl verdachte en zijn medeverdachte [medeverdachte 1] na confrontatie met afgeluisterde gesprekken hebben erkend dat zij, samen met [medeverdachte 2] , afspraken hebben gemaakt over het verhaal dat zij aan de Marechaussee zouden ophangen. ^[18] In het bijzonder weegt de militaire kamer daarbij mee dat uit de verklaring van verdachte van 6 september 2018 valt af te leiden dat zelfs is afgesproken om aangever als ‘homohater’ ongeloofwaardig te maken. ^[19] De verklaringen van verdachte en diens medeverdachten, voor zover ontkennend, acht de militaire kamer daarom niet geloofwaardig.

Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, is de militaire kamer voorts van oordeel dat verdachte in nauwe samenwerking een significante en wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan het tenlastegelegde in feit 1. Verdachte heeft - ten aanzien van feit 1 samen met diens medeverdachten - ook misbruik gemaakt van een uit feitelijke verhoudingen voortvloeiend overwicht, niet alleen omdat aangever fors in de minderheid was, maar ook omdat aangever pas enkele weken werkzaam was op de [naam 2] .

De uitspraken van medeverdachten [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] tegen aangever ^[20] “Het maakt niet uit. Als je het hier niet doet dan doe je het wel op zee” en
“Daar kan je geen kant op” merkt de militaire kamer als bedreigend aan.

Met betrekking tot feit 2 overweegt de militaire kamer dat verdachte op aangeven van sergeant [medeverdachte 2] zijn broek heeft uitgedaan en zijn blote billen aan aangever heeft laten zien. Aangever heeft daarbij ook zicht gehad op de geslachtsdelen van verdachte. ^[21] Het tonen van blote billen en geslachtsdelen op een niet openbare plaats waarbij een ander zijns ondanks aanwezig is, levert op het misdrijf van, kort gezegd, schennis van de eerbaarheid.

Op basis van het vorenstaande heeft de militaire kamer de overtuiging bekomen dat alle in de feiten 1 en 2 ten laste gelegde gedragingen op 17 mei 2018 te Den Helder door verdachte zijn begaan.

Beoordeling door de militaire kamer van de vraag of sprake is van ontuchtige handelingen

De militaire kamer ziet zich vervolgens voor de vraag gesteld of de gedragingen, zoals genoemd in feit 1, kunnen worden aangemerkt als ontuchtige handelingen. De militaire kamer stelt daartoe voorop dat uit de wetsgeschiedenis en jurisprudentie volgt dat een ontuchtige handeling, zoals bedoeld in artikel 246 van het Wetboek van Strafrecht, een handeling is van seksuele aard die in strijd is met een sociaal-ethische norm. De beoordeling of een handeling als zodanig kan worden aangemerkt, hangt af van de aard van de gedraging en de omstandigheden van het geval, waarbij ook de intentie van de verdachte een rol kan spelen.

De militaire kamer overweegt dat, alvorens deze gedragingen hebben plaatsgevonden, meermalen door verdachte en/of diens medeverdachten tegen aangever is gesproken over (homo)seksualiteit, waarbij woorden als ‘pijpen’ en ‘kontneuken’ zijn gebruikt. Aldus geschiedden de gedragingen binnen een seksuele context.

Bovendien is de militaire kamer van oordeel dat deze gedragingen in strijd zijn met sociaal-ethische normen zoals die binnen de Nederlandse samenleving gelden.

Het betoog van de verdediging dat deze gedragingen moeten worden geplaatst in het kader van hetgeen gebruikelijk en aanvaardbaar wordt geacht binnen de cultuur van de onderzee-dienst volgt de militaire kamer niet. Immers, van belang is wat in het algemeen aanvaardbaar wordt geacht binnen de Nederlandse samenleving als geheel.

Voor de krijgsmacht geldt dat eens temeer, omdat seksuele en niet-seksuele pesterijen en intimidatie binnen Defensie niet worden geaccepteerd. Daarom worden op verschillende niveaus binnen Defensie juist veel inspanningen verricht om dit soort gedrag uit te bannen.

Daarnaast acht de militaire kamer voor de vraag of sprake was van een grap van belang dat aangever onmiddellijk ter plaatse, meermalen en voor de aanwezigen kenbaar, heeft aangegeven dat hij niet wilde meewerken aan de gebeurtenissen op 17 mei 2018.

De militaire kamer komt dan ook tot de conclusie dat de gedragingen, zoals ten laste gelegd onder feit 1, ook het tonen van billen, anus en geslachtsdelen, als ontuchtig moeten worden aangemerkt.

3. Bewezenverklaring

Naar het oordeel van de militaire kamer is overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:

Feit 1

hij op
of omstreeks 17 mei 2018 in de gemeente Den Helder, tezamen en in vereniging met
een of meer anderen,
althans alleen, door geweld en een andere feitelijkheid en/of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid,

bestaande dat geweld hierin dat verdachte en
/of zijn mededader(s) [benadeelde] stevig bij de armen
en/of de benen heeft/ hebben vastgepakt en/of vastgehouden en
/of die [benadeelde] op/tegen/over een tafel
heeft/ hebben gedrukt en
/of die [benadeelde]
op/ naar de grond
heeft/ hebben gewerkt
en/of geduwd en/of die [benadeelde]
op/ tegen de grond
heeft/ hebben gedrukt
en/of geduwd en
/of bestaande die andere feitelijkheid hierin dat verdachte en
/of zijn mededaders misbruik
heeft/ hebben gemaakt van uit
(een) feitelijke verhouding
( en
) voortvloeiend overwicht van
hem/ hen,

die [benadeelde] heeft
/hebben gedwongen tot het
plegen en/of dulden van
een of meer ontuchtige handelingen, te weten het met de
( ontblote
) penis slaan
en/of tikken op/tegen
de (rechter)heup, althans het lichaam van die [benadeelde] en
/of het maken van neukbewegingen op/tegen het lichaam van die [benadeelde] en
/of het op korte afstand van het gezicht van die [benadeelde] tonen van billen en
/of anus en
/of testikels;

Feit 2

hij op
of omstreeks 17 mei 2018 in de gemeente Den Helder de eerbaarheid heeft geschonden

door zich op een niet openbare plaats, te weten een portacabin op de rijkswerf van de marinebasis van de Koninklijke Marine, met een ontbloot geslachtsdeel te hebben bevonden, terwijl een ander, te weten [benadeelde] , daarbij zijns
/haars ondanks tegenwoordig was.

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.

Verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

4. De kwalificatie van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert op:

Ten aanzien van feit 1:

feitelijke aanranding van de eerbaarheid, terwijl het feit is gepleegd door twee of meer verenigde personen,

Ten aanzien van feit 2:

schennis van de eerbaarheid op een niet openbare plaats, terwijl een ander daarbij zijns ondanks tegenwoordig is.

5. De strafbaarheid van het feit

De feiten zijn strafbaar.

6. De strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.

7. Overwegingen ten aanzien van straf en/of maatregel

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft geëist dat verdachte ter zake van het onder 1 en 2 tenlastegelegde zal worden veroordeeld tot een voorwaardelijke militaire detentie voor de duur van 2 weken, met een proeftijd van 2 jaren. Daarnaast heeft de officier van justitie oplegging gevorderd van een taakstraf van 120 uren, te vervangen door 60 dagen hechtenis.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft ten aanzien van de strafmaat verzocht om rekening te houden met het feit dat de gehele procedure aanzienlijk lang heeft geduurd waardoor verdachte lange tijd in grote onzekerheid heeft geleefd. Verdachte is geschorst bij Defensie en heeft hiervan nadelige psychische gevolgen ondervonden. Bovendien heeft hij spijt van hetgeen zich op 17 mei 2018 heeft afgespeeld.

Beoordeling door de militaire kamer

De militaire kamer heeft bij de bepaling van de op te leggen straf gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard, de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon en de omstandigheden van de verdachte zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken, waarbij onder meer is gelet op:

- het uittreksel justitiële documentatie, gedateerd 27 mei 2020;

- een reclasseringsadvies van Reclassering Nederland, gedateerd 29 oktober 2019.

De militaire kamer heeft bij de straftoemeting in het bijzonder in aanmerking genomen dat het slachtoffer van de aanranding tijdens zijn werk tegen zijn wil en onder dwang is geconfronteerd met de blote billen en geslachtsdelen van verdachte, zijnde een collega-militair. Het slachtoffer heeft ook neukbewegingen door verdachte moeten dulden.

Dit zijn vernederende feiten die een ernstige inbreuk hebben gemaakt op de lichamelijke en geestelijke integriteit van het slachtoffer.

Daarnaast gaat het om kwalijke feiten omdat zij het aanzien van de krijgsmacht in het algemeen op ernstige wijze schaden. De militaire kamer weegt hierbij mee dat al sinds jaren, ook al in 2018, en op verschillende manieren veel publiekelijke aandacht wordt gegeven aan het terugdringen van seksuele en niet-seksuele pesterijen en intimidatie binnen de krijgsmacht.

Tevens weegt de militaire kamer mee dat het slachtoffer een nieuw bemanningslid op de onderzeeboot [naam 2] was, hetgeen hem kwetsbaar maakte. Voorafgaand aan de gebeurtenissen op 17 mei 2018 was hij ook al enkele weken gepest door collega-militairen uit het groepje waarvan verdachte deel uitmaakte.

Verdachte heeft er actief aan bijgedragen dat het slachtoffer is vernederd, voor de ogen van andere militairen.

Voorts weegt de militaire kamer mee dat uit de telefoontaps is gebleken dat door het groepje van verdachte niet alleen is afgesproken om hun verklaringen bij de Marechaussee met elkaar af te stemmen, maar ook dat getuigen werden benaderd, alsmede dat bevriende collega’s werden benaderd om elders binnen de Koninklijke Marine op zoek te gaan naar aangever, mogelijk om verhaal te halen.

De militaire kamer neemt het verdachte zeer kwalijk dat hij geen oog heeft gehad voor de belangen van het slachtoffer, noch voor de belangen van de krijgsmacht. Daar staat wel tegenover dat verdachte ter terechtzitting blijk heeft gegeven van oprechte spijt.

Het aandeel van verdachte in het bewezenverklaarde rechtvaardigt in beginsel oplegging van een onvoorwaardelijke militaire detentie, waarbij ook in aanmerking wordt genomen dat artikel 22b, eerste lid en onder a, van het Wetboek van Strafrecht voorschrijft dat een taakstraf niet wordt opgelegd in geval van veroordeling voor een misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van zes jaren of meer is gesteld en dat een ernstige misbruik op de lichamelijke integriteit van het slachtoffer ten gevolge heeft gehad. Dit geval doet zich hier voor.

Anderzijds overweegt de militaire kamer dat verdachte slechts een meeloper was en dat hij niet hoger in rang was dan het slachtoffer. En anders dan zijn medeverdachten heeft hij oprecht berouw getoond. Daarom zal de militaire kamer met betrekking tot de op te leggen onvoorwaardelijke vrijheidsstraf volstaan met de tijd die reeds in inverzekeringstelling is doorgebracht.

Alles afwegende acht de militaire kamer een militaire detentie voor de duur van 30 dagen, waarvan 27 dagen voorwaardelijk, passend en geboden. Hiervan zal de tijd die verdachte in verzekering heeft doorgebracht worden afgetrokken. Daarnaast zal de militaire kamer een taakstraf opleggen van 120 uren.

De militaire kamer merkt hierbij nog op dat het passend is in het kader van de militaire strafrechtspleging een eventuele tenuitvoerlegging van de vervangende hechtenis van 60 dagen, voor het geval de taakstraf niet naar behoren zou worden uitgevoerd, te doen plaatsvinden in het Militair Penitentiair Centrum.

7a. De beoordeling van de civiele vordering(en), alsmede de gevorderde oplegging van de schadevergoedingsmaatregel

De benadeelde [benadeelde] heeft zich in het strafproces gevoegd ter verkrijging van schadevergoeding ter zake van de bewezen verklaarde feiten.

Gevorderd wordt – bij herstelvordering van 3 juli 2020 – een totaalbedrag van € 2.500,00 wegens immateriële schade te vermeerderen met de wettelijke rente.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft geadviseerd de vordering van de benadeelde partij volledig toe te wijzen, met bepaling dat deze hoofdelijk zal worden opgelegd. Dit bedrag dient tevens te worden vermeerderd met de wettelijke rente. Voorts heeft de officier van justitie de schadevergoedingsmaatregel ex artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht gevorderd.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft primair verzocht de vordering niet-ontvankelijk te verklaren wegens de door hem bepleite vrijspraak. Subsidiair heeft de raadsman verzocht de vordering niet-ontvankelijk te verklaren, omdat de psychische schade onvoldoende is onderbouwd.

Beoordeling door de militaire kamer

Naar het oordeel van de militaire kamer is de benadeelde partij door verdachte en zijn medeverdachten aangerand, waaraan pesterijen van de benadeelde partij vooraf zijn gegaan.

De drie verdachten hebben er samen voor gezorgd dat de benadeelde partij niet kon ontsnappen aan hen. Hij is gedwongen de aanranding te ondergaan en is daarbij ook bedreigd en dat heeft hij als zeer schokkend ervaren. Ook de ten gevolge daarvan, gedwongen, overplaatsing buiten de onderzeedienst was voor hem erg pijnlijk en frustrerend. Er is hierdoor sprake van een opeenstapeling van inbreuken op zijn levenssfeer.

Als gevolg hiervan heeft de benadeelde partij immateriële schade geleden. De benadeelde partij is door het handelen van verdachte op andere wijze in de persoon aangetast, als bedoeld in artikel 6:106, eerste lid en sub b, van het Burgerlijk Wetboek.

De militaire kamer acht de vordering van de benadeelde partij voldoende onderbouwd.

Ten aanzien van de hoogte van de vordering is de militaire kamer van oordeel dat de totale hoogte van de gevorderde schadevergoeding in verhouding staat tot de aard van de ernst van de inbreuk, maar dat een schadevergoeding naar evenredigheid van het aandeel van verdachte (en diens medeverdachten) dient te worden toegekend. Het voorstel tot een hoofdelijke verdeling zal de militaire kamer dan ook niet volgen.

Gelet op de rol van verdachte bij de bewezen verklaarde feiten en in het bijzonder de omstandigheid dat hij als ondergeschikte van zijn beide mededaders vooral een meelopersrol vervulde, hoe weerzinwekkend ook, zal de militaire kamer de immateriële schade als gevolg van verdachte’s handelen begroten op een bedrag van € 500,00.

Concluderend

Naar het oordeel van de militaire kamer is komen vast te staan dat de benadeelde partij als gevolg van het handelen van verdachte immateriële schade van € 500,00 heeft geleden, waarvoor verdachte naar burgerlijk recht aansprakelijk is. De vordering dient tot dit bedrag te worden toegewezen. Wat betreft het meer of anders gevorderde moet de vordering, als in zoverre ongegrond worden afgewezen.

De militaire kamer ziet, ook ter bescherming van de benadeelde partij, aanleiding om voor dit bedrag aan verdachte op basis van het bepaalde in artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht de verplichting op te leggen tot betaling aan de Staat van het toe te wijzen bedrag ten behoeve van genoemde benadeelde partij.

De proceskostenvergoeding is daar niet bij inbegrepen.

De gevorderde wettelijke rente is toewijsbaar vanaf 17 mei 2018.

8. De toegepaste wettelijke bepalingen

De beslissing is gegrond op de artikelen 14a, 14b, 14c, 36f, 57, 239, 246 en 248 van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 6 en 11 van het Wetboek van Militair Strafrecht.

9. De beslissing

De meervoudige militaire kamer:

 verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder punt 3, heeft begaan;

 verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;

 verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert de strafbare feiten zoals vermeld onder punt 4;

 verklaart verdachte hiervoor strafbaar;

 veroordeelt verdachte wegens het bewezenverklaarde tot een
militaire detentie voor de duur van
30 (dertig) dagen ;

 bepaalt, dat een gedeelte van deze militaire detentie groot 27 (zevenentwintig) dagen,
niet ten uitvoer zal worden gelegd , tenzij de rechter later anders mocht gelasten, wegens niet nakoming van na te melden voorwaarde voor het einde van de proeftijd die op
twee jaren wordt bepaald, te weten:

 dat de veroordeelde zich niet zal schuldig maken aan een strafbaar feit;

 beveelt dat de tijd, door veroordeelde vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde detentiestraf in mindering zal worden gebracht;

 een
taakstraf gedurende
120 (honderdtwintig) uren , met bevel dat indien deze straf niet naar behoren wordt verricht vervangende hechtenis zal worden toegepast voor de duur van 60 (zestig) dagen;

De beslissing op de vordering van de benadeelde partij

 veroordeelt verdachte ten aanzien het bewezenverklaarde tot betaling van
schadevergoeding aan de
benadeelde partij [benadeelde] , van een bedrag van
€ 500,00 (vijfhonderd euro) , vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 17 mei 2018 tot aan de dag der algehele voldoening en met betaling van de kosten van het geding en de tenuitvoerlegging door de benadeelde partij gemaakt, tot op heden begroot op nihil;


wijst af het restant van de vordering jegens veroordeelde tot schadevergoeding van de benadeelde partij [benadeelde] ;

 legt aan veroordeelde de
verplichting op
om aan de Staat , ten behoeve van de benadeelde partij [benadeelde] , een bedrag
te betalen van € 500,00 (vijfhonderd euro), vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 17 mei 2018 tot aan de dag der algehele voldoening, met bepaling dat bij gebreke van betaling en verhaal van de hoofdsom 10 dagen gijzeling zal kunnen worden toegepast zonder dat de betalingsverplichting vervalt;

 bepaalt dat, indien veroordeelde heeft voldaan aan de verplichting tot betaling aan de Staat daarmee de verplichting tot betaling aan de benadeelde partij in zoverre komt te vervallen en andersom dat, indien veroordeelde heeft voldaan aan de verplichting tot betaling aan de benadeelde partij daarmee de verplichting tot betaling aan de Staat in zoverre komt te vervallen.

Dit vonnis is gewezen door mr. P.C. Quak (voorzitter) en mr. Y. van Wezel, rechters, en kolonel mr. M. Hoedeman, militair lid, in tegenwoordigheid van mr. S. de Rooij, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 27 juli 2020.

Mr. Van Wezel is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen

Voetnoten

1. Het bewijs is terug te vinden in het in de wettelijke vorm door [naam 4] , opperwachtmeester werkzaam bij de Koninklijke Marechaussee, opgemaakte proces-verbaal, proces-verbaalnummer 181210.1200.7329, gesloten op 10 december 2018 en in de bijbehorende in wettelijke vorm opgemaakte processen-verbaal en overige schriftelijke bescheiden, tenzij anders vermeld. De vindplaatsvermeldingen verwijzen naar de pagina’s van het doorgenummerde dossier, tenzij anders vermeld.

2. Het proces-verbaal van bevindingen informatief gesprek zeden, p. 22-23, alsmede de verklaring van verdachte ter terechtzitting van 13 juli 2020.

3. Het proces-verbaal van bevindingen informatief gesprek zeden, p. 22, alsmede het proces-verbaal van aangifte [benadeelde] , p. 27 e.v..

4. Het proces-verbaal van aangifte [benadeelde] , p. 27 en p. 30.

5. Processen-verbaal van verhoor aangever [benadeelde] d.d. 23 mei 2018, p. 30, en d.d. 8 oktober 2018, p. 36.

6. Het proces-verbaal van aangifte [benadeelde] , p. 27 en p. 30-31.

7. Het proces-verbaal van aangifte [benadeelde] , p. 27 en p. 31.

8. Het proces-verbaal van aangifte [benadeelde] , p. 27.

9. Het proces-verbaal van verhoor aangever [benadeelde] d.d. 8 oktober 2018, p. 36-37.

10. Het proces-verbaal van verhoor getuige [getuige 1] , p. 55.

11. Het proces-verbaal van verhoor getuige [getuige 2] , p. 66 en 68.

12. Het proces-verbaal van verhoor getuige [getuige 2] , p. 70.

13. Het proces-verbaal van getuige [getuige 3] , p. 88.

14. Het 3e proces-verbaal van verhoor verdachte [medeverdachte 1] , p. 358-361.

15. 1e en 3e proces-verbaal van verhoor [medeverdachte 2] d.d. 10-11 september 2018, p. 273-274, p. 299.

16. Het 3e proces-verbaal van verhoor verdachte [verdachte] , p. 413-416, alsmede de verklaring van verdachte in diens eigen zaak afgelegd ter terechtzitting van 13 juli 2020.

17. Schriftelijk bescheid; zijnde een WhatsAppbericht gedateerd 22 mei 2018, p. 84-85.

18. Proces-verbaal van verhoor van [medeverdachte 1] , p. 358 en p. 362, alsmede proces-verbaal van verhoor [verdachte] d.d. 5 september 2018, p. 409, evenals het proces-verbaal van verhoor van verdachte d.d. 10 september 2019, p. 301.

19. proces-verbaal van verhoor [verdachte] d.d. 6 september 2018, p. 418

20. Het proces-verbaal van aangifte [benadeelde] , p. 27.

21. Het proces-verbaal van aangifte [benadeelde] , p. 27 midden, p. 30-31, alsmede de verklaring van verdachte ter terechtzitting van 13 juli 2020..