ECLI:NL:RBGEL:2016:6565

Rechtbank Gelderland

Datum uitspraak
25 oktober 2016
Publicatiedatum
6 december 2016
Zaaknummer
05/780056-16
Instantie
Rechtbank Gelderland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Veroordeling van minderjarige verdachten voor openlijk geweld tijdens rellen in Geldermalsen

Op 25 oktober 2016 heeft de Rechtbank Gelderland, zittingsplaats Arnhem, uitspraak gedaan in een zaak tegen vier minderjarige verdachten die betrokken waren bij openlijk geweld tijdens rellen in Geldermalsen op 16 december 2015. De rechtbank heeft vastgesteld dat de verdachten geweld hebben gepleegd tegen politieambtenaren en beveiligers, waarbij onder andere stenen, flessen en vuurwerk zijn gegooid. Twee van de vier verdachten zijn vrijgesproken, terwijl de andere twee zijn veroordeeld tot respectievelijk een deels voorwaardelijke en een onvoorwaardelijke werkstraf. De rechtbank heeft de ernst van het geweld en de impact op de betrokken politieagenten en de samenleving in overweging genomen bij het bepalen van de straffen. De zaak werd behandeld door de meervoudige kamer voor kinderstrafzaken, waarbij de kinderrechter de leiding had. De uitspraak is gedaan na een zorgvuldige afweging van de feiten en omstandigheden, waarbij ook de persoonlijke situatie van de verdachten is meegewogen.

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND
Team jeugd
Zittingsplaats: Arnhem
Parketnummer : 05/780056-16
Tegenspraak
vonnis van de meervoudige kamer voor kinderstrafzaken d.d. 25 oktober 2016
in de zaak van
de officier van justitie bij het arrondissementsparket Oost-Nederland
tegen
[verdachte]
geboren op [geboortedatum] te Geldermalsen, wonende te [adres].
Raadsman: mr. C.G.M. van Rossum, advocaat te Bemmel.
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van 11 oktober 2016.

1.De inhoud van de tenlastelegging

Aan verdachte is tenlastegelegd dat:
hij op of omstreeks 16 december 2015 te Geldermalsen openlijk, te weten op of
aan een of meer openbare wegen, gelegen in/nabij het centrum en/of het gemeentehuis van Geldermalsen, in elk geval op of aan een openbare weg, in vereniging geweld heeft gepleegd tegen een of meer aldaar aanwezige dienstdoende politieambtenaren en/of medewerkers van de beveiliging en/of (politie-)voertuigen en/of het gemeentehuis en/of hekwerk/dranghekken, welk geweld bestond uit het -met kracht- duwen en/of trappen tegen en/of trekken aan en/of optillen/omhoogduwen van dat/die hekwerk/dranghekken en/of het wegduwen van dat/die hekwerk/dranghekken in de richting van die (zich vlak daarachter bevindende) politieambtena(a)r(en) en/of medewerker(s) en/of het gooien van een of meer stenen en/of (bier-)flessen, althans enig voorwerp, in de richting van die politieambtena(a)r(en) en/of medewerker(s) en/of (politie-)voertuig(en) en/of tegen/door/naar (een of meer ruiten van) het
gemeentehuis en/of het ter hand nemen en/of kapotgooien van (delen van) stenen/stoeptegels/klinkers en/of het gooien van (delen van) stenen/stoeptegels/klinkers en/of flessen en/of (volle) blikjes bier/drank en/of -zwaar- vuurwerk en/of (een) rookbom(men) tegen/naar/in de richting van die politieambtena(a)r(en) en/of medewerker(s) en/of die/dat (politie-)voertuig(en) en/of het gemeentehuis en/of het slaan, stompen, schoppen en/of (omver-)trekken/duwen van die politieambtena(a)r(en) en/of medewerker(s) en/of het omvergooien van, het schoppen/duwen tegen en/of trekken aan dat/die hekwerk/dranghekken en/of het getalsmatig versterken van de groep van waaruit geweldshandelingen werden gepleegd en/of het -met de groep- opdringen in de richting van die politieambtena(a)r(en) en/of die medewerker(s) en/of het -vanuit de groep- luidkeels provoceren van en/of
uitdagend/beledigend schreeuwen naar die politieambtena(a)r(en) en/of die
medewerker(s).

2.Het onderzoek ter terechtzitting

De zaak is ter terechtzitting van de kinderrechter van 10 juni 2016 met gesloten deuren onderzocht. Daarbij zijn verdachte noch zijn raadsman verschenen. De kinderrechter heeft de terechtzitting geschorst en de zaak verwezen naar de meervoudige kamer voor kinderstrafzaken van 11 oktober 2016 op een nader te bepalen tijdstip, vanwege de complexiteit alsmede de maatschappelijke impact van de zaak.
De zaak is op 11 oktober 2016 ter terechtzitting met gesloten deuren onderzocht. Daarbij is verdachte verschenen. Verdachte is bijgestaan door mr. C.G.M. van Rossum, advocaat te Bemmel.
De officier van justitie, mr. W.E.M. van Erp, heeft ter terechtzitting van 11 oktober 2016 haar eis geformuleerd.
De raadsman en verdachte hebben ter terechtzitting van 11 oktober 2016 het woord ter verdediging gevoerd.
3. De beslissing inzake het bewijs [1]
I Algemene overwegingen ten aanzien van het tenlastegelegde feit
Op grond van de bewijsmiddelen worden de volgende feiten en omstandigheden, die verder ook niet ter discussie staan, vastgesteld. Hierbij wordt zoveel mogelijk de chronologische volgorde aangehouden.
Op 8 december 2015 werd door de burgemeester van de gemeente Geldermalsen de gemeenteraad onder embargo op de hoogte gebracht van de mogelijke komst van een asielzoekerscentrum (verder: AZC). Op 11 december 2015 zou het embargo eraf gaan omdat het dan via een persconferentie openbaar zou worden gemaakt. [2]
Op 10 december 2015 werd echter publiekelijk bekend dat de gemeente Geldermalsen toestemming wilde geven voor het bouwen van een AZC voor 1500 mensen op een braakliggend bedrijventerrein. Snel na deze bekendmaking ontstond er veel commotie onder de burgers van Geldermalsen. [3] Er werden protestborden geplaatst en via social media werden veel berichten uitgewisseld waarin hevig ongenoegen en/of ongerustheid werd geuit. [4]
Voor 16 december 2015 werd daarom een extra openbare raadsvergadering gepland over het AZC. De aanvragen stroomden bij de gemeente binnen om bij deze raadsvergadering aanwezig te zijn en spreektijd te krijgen. Er konden ongeveer 100 mensen in de raadszaal aanwezig zijn en in de centrale hal van het gemeentehuis konden nog eens 110 mensen het debat via een videoscherm volgen. [5] In totaal konden dus 210 mensen aanwezig zijn. Het ongenoegen van de inwoners van de gemeente Geldermalsen dat ze niet aanwezig konden zijn bij deze raadsvergadering en de onvrede over de snelheid en de manier waarop de gemeenteraad dit onderwerp wilde behandelen, leidde tot veel oproepen op social media om toch naar het gemeentehuis te komen om het ongenoegen kenbaar te maken. [6] Besloten werd om 33 politiemensen in te zetten om de inspraakavond ongestoord te kunnen laten verlopen en de openbare orde rond het gemeentehuis te handhaven. Ook was vanuit Tiel op afroep een sectie Mobiele Eenheid (verder: ME) (24 personen) en een aanhoudingseenheid van de ME (8 personen) beschikbaar. [7]
Er werd afgesproken dat op 16 december 2016 het voorplein van het gemeentehuis aan de Kuipershof door middel van hekken zou worden afgesloten om belangstellenden buiten te houden. [8] Bij het toegangshek stonden beveiligers die in het bezit waren van lijsten met namen van mensen die aanwezig mochten zijn bij de raadsvergadering. [9] Voor het gemeentehuis waren hekken geplaatst die waren vastgemaakt met tiewraps om de boel bij elkaar te houden. [10]
Omstreeks 19:00 uur waren ongeveer 300 demonstranten aanwezig op het voorterrein van het gemeentehuis, aan de openbare weg de Kuipershof. Daaronder bevond zich een luidruchtige groep van ongeveer 40 personen waarvan sommigen een T-shirt droegen met opschrift “AZC NEE”. [11]
Omstreeks 19:45 uur begonnen de raadszaal en de centrale gang vol te lopen en was de sfeer nog gemoedelijk. Vanaf de Plantage te Geldermalsen was een lopende demonstratie die omstreeks 19:45 uur arriveerde op de Kuipershof bij het gemeentehuis. Vlak daarna tot aan het begin van de vergadering begon de sfeer op de Kuipershof te veranderen. [12] Vanuit voornoemde luidruchtige groep, die steeds groter aan het worden was, werd geroepen “de ramen gaan eruit, de hekken gaan eruit”. [13] De situatie werd zo dreigend dat werd besloten om alle 33 politiemensen te verzamelen op het voorplein tezamen met de beveiligers. [14]
Om 20:00 uur begon de raadsvergadering en vanaf dat moment werd de sfeer grimmig. Het afgebakende voorterrein was leeg, maar de opdringerige groep die bij het hek stond, inmiddels uitgegroeid tot een grote groep, probeerde het hek te openen. De menigte van inmiddels enkele honderden personen drong op naar het voorterrein en werd gesommeerd achteruit te gaan, waaraan aanvankelijk gehoor werd gegeven. Het hek dat diende als nooduitgang werd daarop met tiewraps vastgezet. [15]
Daarna werd steeds meer (zwaar) vuurwerk gegooid richting de politiemensen in wier buurt het vuurwerk ook ontplofte. Door de politiemensen werd een linie gevormd tussen de hekken en de ingang van het gemeentehuis. Er werd met bierflessen, vuurwerk en andere projectielen gegooid in de richting van de politie, beveiliging en de raadszaal. [16]
Het hekwerk werd geforceerd door een grote kwade groep die wederom het voorterrein opkwam. De menigte werd opnieuw gesommeerd achteruit te gaan onder waarschuwing voor geweldgebruik. Omdat op deze sommatie niet werd gereageerd, heeft de politie een charge uitgevoerd. Daarop volgde een frontale aanval van de nog verder gegroeide mensenmenigte die het gemeentehuis in wilde. Er werd door de geüniformeerde politiemensen wederom in linie een charge uitgevoerd waarbij zij werden teruggedrongen tot tegen de hoofdingang van het gemeentehuis. Hierbij werden voortdurend bierflessen, zwaar vuurwerk en andere projectielen gegooid. [17]
De situatie werd zo bedreigend dat portofonisch werd gevraagd om ‘assistentie collega’. Dit is het uiterste bericht dat collega’s in het nauw zitten, vrezen voor hun leven en ondersteuning willen. [18]
Omstreeks 20:20 uur arriveerde de te hulp geroepen ME op de Kuipershof bij het gemeentehuis. [19] Met luidsprekers werd door de ME gevorderd dat mensen zich moesten verwijderen, waarbij werd aangekondigd dat anders geweld zou worden gebruikt. [20] De menigte richtte zich tegen de ME. Er waren volgens schattingen op dat moment tussen 1.000 en 1.200 boze mensen aanwezig. De ME-leden gingen al vechtend door de menigte naar de afzethekken bij het gemeentehuis en zij werden hierbij bekogeld met zwaar vuurwerk, flessen, blikjes en andere projectielen. [21] Een ME-busje werd vernield doordat de spiegels werden kapotgeslagen met een verkeersbord of een stok. [22]
De sfeer werd nog grimmiger. De ME moest geweld gebruiken om bij de collega’s van de basispolitiezorg (verder: BPZ) te komen. Voor het hek werd een linie gevormd om een veilige ruimte te creëren voor de collega’s uit de BPZ. [23]
De ME heeft met de gehele sectie een aantal charges uitgevoerd. Op een gegeven moment was de ME genoodzaakt zich achter de hekken terug te trekken om de toegangsdeur tot het gemeentehuis te beveiligen. Enkele groepen demonstranten waren aan het ophitsen, door af te tellen naar een aanval richting de ME. Er werd geroepen: “Gooien, gooien”. Er werd vanuit de menigte met blikken, flessen en stenen naar het gemeentehuis en de ME gegooid. Vuurwerk ontplofte in de nabijheid van de politiemensen. De hekken werden steeds harder heen en weer getrokken en geduwd. Op een gegeven moment begaven de hekken het en bestormden de demonstranten de ME en het gemeentehuis. Door demonstranten werd geroepen: “We gaan gooien jongens, we gaan stoeptegels en keien verzamelen”. [24]
Een ME’er werd door een man vastgepakt en viel op de grond met de man bovenop hem. Door de ME werden waarschuwingsschoten gelost om de collega te kunnen ontzetten. Tot verbazing van sommige politiemensen reageerde de mensenmassa niet op de waarschuwingsschoten. Even later kon de belaagde ME’er weer opstaan doordat hij omhoog werd getrokken door zijn collega’s. De ME is hierop als groep naar achteren gelopen richting de hekken voor het gemeentehuis, maar de menigte bewoog met de ME mee. Er bleef vanuit de menigte op de Kuipershof vuurwerk, stenen, stoeptegels, klinkers en andere voorwerpen zoals fietsen, stokken en verkeersborden gegooid worden naar de ME en het gemeentehuis. Ook werden vanuit de menigte op de Kuipershof slaande en schoppende bewegingen gemaakt richting de ME. Na de waarschuwingsschoten werd het commando “terugtrekken” gegeven, waarop de geüniformeerde politiemensen zich terugtrokken in het gemeentehuis en de ME poogde de linie bij de afzethekken te handhaven en zo het gemeentehuis te beveiligen. [25]
Eén van de vuurwerkbommen is op het dak van het halletje van de toegangsdeur van het gemeentehuis beland. De knal van deze vuurwerkbom heeft kennelijk een gat in het dak gemaakt. [26]
Delen van het hekwerk werden opgetild en richting de ME gegooid. Toen bleek dat de ME de situatie niet meer kon beheersen, is de burgemeester medegedeeld dat de veiligheid van de aanwezige mensen in het gemeentehuis niet langer gegarandeerd kon worden. [27]
Omstreeks 20:27 uur nam de burgemeester de beslissing om de vergadering af te breken en moest iedereen voor zijn of haar veiligheid de raadszaal verlaten. [28] Er werd op dat moment van alles, waaronder stenen, tegen de ruiten van de raadszaal gegooid. Nadat de burgemeester en de andere aanwezigen uit de raadszaal waren geëvacueerd, bleken verschillende ramen gesneuveld en lag de zaal vol met glasscherven. [29]
Omstreeks 21:08 uur kwam er een tweede sectie ME bij. [30] Via de megafoon werd toen de menigte gevorderd te vertrekken. Omdat er geen beweging kwam in de menigte, hebben beide ME-secties het plein aan de Kuipershof schoongeveegd. [31] Het publiek dat uiteen gedreven werd, gooide veel vuurwerk en stenen naar de chargerende ME en ME voertuigen. Het publiek bleef in groepjes elders in het centrum of ging weg. Omstreeks 21:45 uur was het rustig bij het gemeentehuis. De ME dreef het publiek de achtergelegen woonwijk in vanaf de Kuipershof richting de Koningsspil. Terwijl de ME hiermee bezig was, werden er vanaf een groep van ongeveer 100 personen stenen gegooid in de richting van de ME. De groep stond verspreid over de straten. Vanuit deze groep werden verschillende voorwerpen gegooid naar de bus van de ME en de ME linie. Er kwamen harde voorwerpen aan tegen de bus. Ook werd er zwaar vuurwerk gegooid in de richting van het ME-voertuig. Vanuit de groep werden voorts dingen geschreeuwd waaronder “kankerpolitie oprotten”. [32]
II A. nadere overweging met betrekking tot openlijke geweldpleging
De beoordeling door de rechtbank
Vast staat dat op 16 december 2015 op openbare wegen, gelegen nabij het centrum en/of het gemeentehuis van Geldermalsen massaal geweld heeft plaatsgevonden, dat kan worden gekwalificeerd als openlijke geweldpleging. Het geweld was gericht tegen aldaar aanwezige dienstdoende politieambtenaren, medewerkers van de beveiliging, (politie-) voertuigen, het gemeentehuis en hekwerken/dranghekken. Daarbij is geduwd en getrapt tegen en getrokken aan die hekwerken/dranghekken die vervolgens zijn opgetild, omhoog- en weggeduwd in de richting van de (zich vlak daarachter bevindende) politieambtenaren en/of beveiligingsmedewerkers. Daarnaast is met verschillende projectielen gegooid, waaronder zwaar vuurwerk, blikjes, flessen, stenen en stoeptegels richting het gemeentehuis, politieambtenaren, politievoertuigen en beveiligingsmedewerkers. De spiegels van een ME-voertuig zijn kapotgeslagen. Ook is door de menigte provocerend geschreeuwd naar de politieambtenaren en beveiligingsmedewerkers.
II B. de rol van verdachte ten aanzien van de openlijke geweldpleging
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het feit wettig en overtuigend kan worden bewezen.
Het standpunt van de verdediging
Door de verdediging is geen bewijsverweer gevoerd.
De beoordeling door de rechtbank
Verdachte heeft ter terechtzitting verklaard dat hij de avond van 16 december 2015 bij het gemeentehuis in Geldermalsen heeft gestaan om te demonstreren tegen de komst van een AZC in Geldermalsen. Hij was daar om 19:30 uur en is voor het gemeentehuis gaan staan. Op het moment dat er stenen op de ramen van het gemeentehuis werden gegooid, is verdachte naar achteren gaan staan tussen een andere groep mensen bij een standbeeld. Na de komst van de ME is het geweld volgens verdachte losgebarsten. Verdachte heeft daar ook aan meegedaan. Hij heeft een van de hekken omhoog getild. Ook heeft hij een leeg bierflesje gegooid naar het gemeentehuis en een steen naar een ME-busje. Verdachte heeft de politie ook nog uitgescholden met onder meer de woorden “zielenpieten en mierenneukers”. [33]
Verdachte heeft tijdens zijn verhoor bij de politie verklaard dat hij drie keer heeft gegooid, te weten eerst een steen, toen een flesje en nog een steen. [34]
In het dossier bevindt zich een proces-verbaal waarin verbalisant [verbalisant] haar bevindingen aangaande camerabeelden weergeeft. Op deze camerabeelden is te zien dat ‘NN39’ zich in de menigte bevindt op het moment dat de raadsvergadering nog niet is geschorst. De ME staat dan in linie en houdt de menigte met moeite op afstand. Te zien is dat ‘NN39’ zijn arm omhoog beweegt en iets gooit naar de ME-ers. Het voorwerp dat hij gooit is niet goed te zien, het lijkt op een flesje of blikje. Kort hierna is de ME zich achteruit aan het terugtrekken naar een plek achter de hekken. Te zien is ‘NN39’ die vooraan staat. De groep waarin ‘NN39’ zich bevindt bestormt onder luid gejoel de hekken waarachter de ME-ers zich zojuist hebben teruggetrokken nadat er waarschuwingsschoten zijn gelost. Een deel van de groep breekt door de hekken heen en tegelijkertijd worden de hekken opgetild. Ook ‘NN39’ doet hieraan mee. ‘NN39’ rent samen met anderen naar het hekwerk, pakt het hek vast en tilt dit omhoog. Nadat de raadsvergadering is geschorst, is op de camerabeelden te zien dat diverse personen vlak achter de hekken staan. Vanuit deze groep personen worden voorwerpen over de hekken gegooid. Te zien is dat ‘NN39’ met zijn lichaam naar voren valt en kennelijk een gooiende beweging maakt. Er is niet te zien wat hij gooit. Vanuit de menigte wordt nog wel doorlopend geroepen. Ook worden er voorwerpen tegen de ramen van de raadszaal gegooid. ‘NN39’ maakt deel uit van deze menigte. Op de beelden is niet te zien dat hij iets roept of gooit. [35]
Door verdachte is ter terechtzitting bevestigd dat hij in ‘NN39’ zichzelf op de hiervoor weergegeven camerabeelden heeft herkend. [36]
De rechtbank is van oordeel dat verdachte, door ook zelf twee stenen en een bierflesje te gooien vanuit de groep die voorwerpen en vuurwerk naar de ME en de raadszaal aan het gooien was, en door samen met anderen een hek op te tillen en de politie te beledigen, een significante en wezenlijke bijdrage heeft gehad aan de tenlastegelegde openlijke geweldpleging. Hij heeft aldus bijgedragen aan de sfeer van geweld en intimidatie jegens de politieambtenaren. Door deze bijdrage kunnen de vele andere deelnemers aan het openlijk geweld zich gesterkt hebben gevoeld in hun eigen aandeel. Daarnaast heeft verdachte de groep getalsmatig versterkt en heeft hij zich op geen enkel moment van het door de anderen uitgeoefende geweld gedistantieerd.
De rechtbank acht dan ook overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de tenlastegelegde openlijke geweldpleging, op de wijze zoals hierna is vermeld.
Bewezenverklaring
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat bewezen wordt geacht dat:
hij op
of omstreeks16 december 2015 te Geldermalsen openlijk, te weten op
of
aan een of meeropenbare wegen, gelegen
in/nabij het centrum en/of het gemeentehuis van Geldermalsen,
in elk geval op of aan een openbare weg,in vereniging geweld heeft gepleegd tegen
een of meeraldaar aanwezige dienstdoende politieambtenaren en/of medewerkers van de beveiliging en/of (politie-)voertuigen en/of het gemeentehuis en/of hekwerk/dranghekken, welk geweld bestond uit het -met kracht- duwen en/of trappen tegen en/of trekken aan en/of optillen/omhoogduwen van dat/die hekwerk/dranghekken en/of het wegduwen van dat/die hekwerk/dranghekken in de richting van die (zich vlak daarachter bevindende) politieambtena(a)r(en) en/of medewerker(s) en
/ofhet gooien van
een of meerstenen en/of (bier-)flessen,
althans enig voorwerp,in de richting van die politieambtena(a)r(en) en/of medewerker(s) en/of (politie-)voertuig(en) en/of tegen/door/naar (
een of meerruiten van) het
gemeentehuis en
/ofhet ter hand nemen en/of kapotgooien van (delen van) stenen/stoeptegels/klinkers en
/ofhet gooien van (delen van) stenen/stoeptegels/klinkers en/of flessen en/of (volle) blikjes bier/drank en/of -zwaar- vuurwerk en/of (een) rookbom
(men
)tegen/naar/in de richting van die politieambtena(a)r(en) en/of medewerker(s) en/of die/dat
(politie-)voertuig(en) en/of het gemeentehuis en
/ofhet slaan, stompen, schoppen en/of (omver-)trekken/duwen van die politieambtena(a)r(en) en/of medewerker(s) en
/ofhet omvergooien van, het schoppen/duwen tegen en/of trekken aan dat/die hekwerk/dranghekken en
/ofhet getalsmatig versterken van de groep van waaruit geweldshandelingen werden gepleegd en
/ofhet -met de groep- opdringen in de richting van die politieambtena(a)r(en) en/of die medewerker(s) en
/ofhet -vanuit de groep- luidkeels provoceren van en/of
uitdagend/beledigend schreeuwen naar die politieambtena(a)r(en) en/of die
medewerker(s).
Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.
Hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd is niet bewezen. Verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.
De beslissing dat verdachte het bewezenverklaarde heeft begaan, is gegrond op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat. Voor zover meer feiten bewezen zijn verklaard, worden de bewijsmiddelen alleen gebruikt voor het feit of de feiten waarop deze betrekking hebben.

4.De strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert op:
Openlijk in vereniging geweld plegen tegen personen of goederen.
Het feit is strafbaar.

5.De strafbaarheid van verdachte

Niet is gebleken van feiten of omstandigheden die de strafbaarheid van verdachte geheel uitsluiten.
Verdachte is dus strafbaar.

6.De motivering van de sanctie(s)

De officier van justitie heeft ter terechtzitting gevorderd dat aan verdachte wordt opgelegd een werkstraf voor de duur van negentig uren.
De raadsman van verdachte heeft ter terechtzitting verzocht rekening te houden met de persoonlijke omstandigheden van verdachte. Verdachte neemt de verantwoordelijkheid voor zijn handelen en is eerlijk geweest over zijn aandeel in het openlijk geweld. Er is geen kans op herhaling. Verzocht wordt een lagere werkstraf op te leggen dan door de officier van justitie gevorderd.
Bij de beslissing over de straf die aan verdachte moet worden opgelegd, heeft de rechtbank zich laten leiden door de aard en de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder dit is begaan, alsmede de persoon van verdachte zoals van een en ander uit het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.
In het bijzonder heeft de rechtbank het navolgende in aanmerking genomen.
De rechtbank heeft allereerst rekening gehouden met de ernst en omvang van het geweld dat tegen de aanwezige politiemensen en beveiligers is gebruikt. Gelet op de persoonlijke ervaringen van de betrokken politiemensen, zoals die zijn gerelateerd in het procesdossier, was de situatie op 16 december 2015 voor hen zeer gewelddadig, beangstigend en intimiderend. Door een grote woedende mensenmassa van naar schatting meer dan 1.000 personen, zijn de nog geen 70 medewerkers van de basispolitiezorg, mobiele eenheid en arrestatie-eenheid ernstig in het nauw gedreven. Sommigen van hen hebben ongeveer 45 minuten - zonder beschermende kleding - stand moeten houden tegen de aanzwellende menigte die hen belaagde. De aanwezige politiemensen hadden tot taak de orde te handhaven en het gemeentehuis en de aldaar aanwezige personen te beschermen. Bij de uitoefening van hun taken zijn zij geslagen en geschopt. Er zijn hekken omver geworpen en er is met zwaar vuurwerk, glaswerk en straatstenen naar hen gegooid. Zij zijn bedreigd en beledigd en werden zelfs gehoond omdat ze dit werk voor weinig geld zouden doen. In het bijzonder door het rondom hen ontploffende vuurwerk en de naar hen gegooide straatstenen hebben de politiemensen persoonlijk angst gevoeld. Een enkeling vermeldt zelfs bang te zijn geweest zijn kinderen niet meer te kunnen zien. De rechtbank is zich ervan bewust dat dergelijke beangstigende ervaringen ook bij professionele politiemensen sporen nalaat en hun functioneren in de toekomst voor langere tijd kan beïnvloeden. Zoals ook door verschillende politiemensen is verklaard, acht de rechtbank het een wonder dat er geen zwaargewonden zijn gevallen. Enkele politiemensen ervaren ten gevolge van de gebeurtenissen slapeloosheid, concentratieverlies, pijn en druk op de oren. Bij één politieambtenaar is door een arts zelfs gehoorschade vastgesteld.
De ME die de politiemensen voor het gemeentehuis te hulp is geschoten, heeft zich, als gevolg van het vele geweld jegens hen bestaande uit onder meer het gooien van (zwaar) vuurwerk, stenen, flessen, en blikken bier aanvankelijk moeten terugtrekken. Als gevolg daarvan is de raadsvergadering afgebroken, waarna de raadsleden, de burgemeester en overige aanwezigen zijn geëvacueerd. Daardoor is het democratisch proces verstoord. Dit raakt de Nederlandse samenleving diep in de fundamenten van onze rechtsstaat.
De rechtbank heeft daarnaast bij de bepaling van de op te leggen straf gelet op de specifieke rol van verdachte en de aard en ernst van hetgeen bewezen is verklaard, alsmede de omstandigheden waaronder dit is begaan. Verdachte heeft - door twee stenen en een bierflesje te gooien, het hekwerk op te tillen en door politiemensen te beledigen - een wezenlijke bijdrage geleverd aan het openlijk geweld.
De rechtbank heeft voorts rekening gehouden met de persoon en de persoonlijke omstandigheden van verdachte, waarbij onder meer is gelet op:
  • het Uittreksel Justitiële Documentatie betreffende verdachte, gedateerd 30 augustus 2016;
  • het rapport van de Raad voor de Kinderbescherming (verder: de Raad), gedateerd 9 mei 2016.
Uit het Uittreksel Justitiële Documentatie van 30 augustus 2016 volgt dat verdachte nog niet eerder door een strafrechter is veroordeeld. Wel heeft verdachte een transactie opgelegd gekregen wegens vernieling.
De Raad heeft op 9 mei 2016 onder meer het volgende gerapporteerd en geadviseerd. Verdachte neemt verantwoordelijkheid voor zijn gedrag en accepteert hier de gevolgen van. Er zijn voldoende beschermende factoren die de kans op herhaling verkleinen. Hij heeft een goede relatie met zijn ouders die regels opstellen, toezien op de naleving van deze afspraken en er consequenties aan verbinden. Jeugdreclasseringscontacten en een leerstraf lijken op dit moment geen meerwaarde te hebben om herhaling te voorkomen. De Raad adviseert een onvoorwaardelijke taakstraf in de vorm van een werkstraf op te leggen, omdat dit de meest pedagogisch passende strafafdoening is.
Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen oordeelt de rechtbank, in navolging van de eis van de officier van justitie, dat voor de afdoening van de onderhavige zaak in aanmerking komt een werkstraf voor de duur van negentig uren. Bij het bepalen van de hoogte van deze straf is rekening gehouden met de ernst van het gepleegde openlijke geweld, de maatschappelijke impact daarvan en het forse aandeel dat verdachte daarin heeft gehad. Ook is rekening gehouden met de leeftijd van verdachte, zijn documentatie en zijn persoonlijke omstandigheden.

7.De toegepaste wettelijke bepalingen

De beslissing is gegrond op de artikelen 77a, 77g, 77h, 77m, 77n en 141 van het Wetboek van Strafrecht.

8.De beslissing

De rechtbank, rechtdoende:
Verklaartbewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder punt 3, heeft begaan.
Verklaartniet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.
Verstaatdat het aldus bewezenverklaarde oplevert het strafbare feit zoals vermeld onder punt 4.
Verklaartverdachte hiervoor strafbaar.
Veroordeeltverdachte wegens het bewezenverklaarde tot
een werkstraf gedurende
90 ( negentig) uren.
Bepaaltdat, voor het geval de veroordeelde de werkstraf niet naar behoren verricht, vervangende jeugddetentie zal worden toegepast voor de duur van
45 (vijfenveertig) dagen.
Bepaaltdat deze werkstraf binnen één (1) jaar na het onherroepelijk worden van dit vonnis moet worden voltooid.
De termijn binnen welke de werkstraf moet worden verricht, wordt verlengd met de tijd dat de veroordeelde rechtens zijn vrijheid is ontnomen alsmede met de tijd dat hij ongeoorloofd afwezig is.
Dit vonnis is gewezen door mr. I. de Waal-van Wessem, kinderrechter als voorzitter mr. W. Bruins, kinderrechter, en mr. A.S.W. Kroon, kinderrechter, in tegenwoordigheid van mr. D.G. Wessels-Harmsen, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 25 oktober 2016.

Voetnoten

1.Het bewijs is terug te vinden in het in de wettelijke vorm door verbalisanten van de politie Oost Nederland, Team Grootschalige Optreden, opgemaakte proces-verbaal met BHV nummer 2015614794 , TGO België, gesloten op 24 maart 2016 en in de bijbehorende in wettelijke vorm opgemaakte processen-verbaal en overige schriftelijke bescheiden, tenzij anders vermeld. De vindplaatsvermeldingen verwijzen naar de pagina’s van het doorgenummerde dossier, tenzij anders vermeld.
2.Het proces-verbaal van aangifte van [aangever], d.d. 22 december 2015, p. 1000.
3.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1003.
4.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1003.
5.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1003 en p. 1004.
6.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1004.
7.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1004.
8.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1005.
9.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1005.
10.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1005 en het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 19 december 2015 p. 1015.
11.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 19 december 2015, p. 1015 en p. 1016.
12.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1005.
13.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 19 december 2015, p. 1016.
14.Het proces-verbaal van bevindingen d.d. 21 december 2015, p. 1006.
15.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1006 en het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 17 december 2015, p. 1013.
16.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 17 december 2015, p. 1023.
17.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 17 december 2015, p. 1014.
18.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 19 december 2015, p. 1017.
19.Een schriftelijk bescheid inhoudende “journaal 16 december 2015”, p. 1009 en 1010.
20.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 19 december 2015, p. 1017.
21.Het proces-verbaal van aangifte van [aangever 2], d.d. 6 januari 2016, p. 1081 en het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1095.
22.Het proces-verbaal van aangifte vernieling dienstvoertuig d.d. 9 maart 2016, p. 1260 en p. 1261.
23.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 19 december 2015, p. 1017 en het proces-verbaal van bevindingen d.d. 20 maart 2016, p. 1092-1093.
24.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 17 december 2015, p. 1025 en het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 17 december 2015, p. 1036 en p. 1037 en het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1095.
25.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 20 maart 2016, p. 1093 en p. 1094 en het proces-verbaal van bevindingen d.d. 17 december 2015, p. 1025.
26.Het proces-verbaal van verhoor aangever van [aangever 3], d.d. 17 december 2015, p. 1108 alsmede het proces-verbaal van aangifte van [aangever 4], d.d. 26 december 2015, p. 1322.
27.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1007.
28.Het proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige], d.d. 24 december 2015, p. 1124, het proces-verbaal aangifte door burgemeester M.W.M. de Vries, d.d. 22 december 2015, p. 1127 en het proces-verbaal uitwerken meldkamer geluidsfragmenten, d.d. 21 januari 2016, p. 1053.
29.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 21 december 2015, p. 1008.
30.Het proces-verbaal uitwerken meldkamer geluidsfragmenten, d.d. 21 januari 2016, p. 1058.
31.Het proces-verbaal van aangifte van [aangever 3], d.d. 17 december 2015, p. 1106.
32.Het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 17 december 2015, p. 1175, het proces-verbaal van bevindingen, d.d. 18 december 2015, p. 1301, het proces-verbaal van bevindingen, d.d.17 december 2015, p. 1303.
33.De verklaring van verdachte, afgelegd ter terechtzitting van 11 oktober 2016.
34.Het proces-verbaal van verhoor van verdachte d.d. 11 februari 2016, p, 2397.
35.Het proces-verbaal van bevindingen van verbalisant [verbalisant], d.d. 26 januari 2016, p. 1608-1609.
36.De verklaring van verdachte, afgelegd ter terechtzitting van 11 oktober 2016.