ECLI:NL:RBGEL:2016:1940

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND

Team strafrecht

Zittingsplaats Arnhem

Parketnummer : 05/720211-15

Datum uitspraak : 30 maart 2016

Tegenspraak

vonnis van de meervoudige kamer

in de zaak van

de officier van justitie bij het arrondissementsparket Oost-Nederland

tegen

[verdachte] ,

geboren op [geboortedatum] te [geboorteplaats] , wonende te [woonplaats] ,

thans gedetineerd te [inrichting] .

Raadsman: mr. H.G. Koopman, advocaat te Amsterdam.

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen

van 23 december 2015 en 16 maart 2016.

1.De inhoud van de tenlastelegging

Aan verdachte is, na een op 16 maart 2016 toegewezen vordering wijziging tenlastelegging, ten laste gelegd dat:

hij op of omstreeks 11 september 2015 te Nijmegen,

ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in

vereniging met een ander of anderen, althans alleen,

opzettelijk [slachtoffer] van het leven te beroven, met dat opzet tezamen en in

vereniging met een ander of anderen, althans alleen, zich naar Nijmegen heeft

begeven en/of

- dat hij, verdachte, en/of zijn mededader een vuurwapen (uit een tasje) heeft

gepakt en/of

- dat hij, verdachte, en/of zijn mededader een vuurwapen op voornoemde [slachtoffer]

heeft gericht en/of

- dat hij, verdachte en/of zijn mededader (terwijl voornoemde [slachtoffer] zich op

korte afstand van hem, verdachte en/of zijn mededader bevond) meermalen

althans één maal (een) kogel(s) in de richting van het lichaam van voornoemde

[slachtoffer] heeft geschoten,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

hij, op of omstreeks 11 september 2015 te Nijmegen,

tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen,

met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen een doos

met spijkerbroeken en/of wiet althans goederen en/of geld, in elk geval enig

goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer] , in elk geval aan een

ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededaders,

welke diefstal werd voorafgegaan, vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of

bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer] ,

gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden, gemakkelijk te maken

en/of om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan

zijn mededaders hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit

van het gestolene te verzekeren,

welk geweld en/of welke bedreiging met geweld hierin bestond dat verdachte

en/of diens mededader met die [slachtoffer] heeft gevochten en/of met een vuurwapen

op de schouder van die [slachtoffer] heeft geslagen en/of die [slachtoffer] met een

vuurwapen heeft bedreigd en/of met een vuurwapen op die [slachtoffer] heeft geschoten,

terwijl het feit plaatsvond op de openbare weg;

althans indien het vorenstaande onder 2 niet tot een bewezenverklaring leidt, dat

hij, op of omstreeks 11 september 2015 te Nijmegen,

ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om

tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen,

met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening weg te nemen goederen/geld van zijn/hun gading, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer] , in elk geval aan een

ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), en daarbij die voorgenomen diefstal te doen voorafgaan en/of te doen vergezellen en/of te doen volgen van geweld en/of bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer] ,

te plegen met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden, gemakkelijk te maken

en/of om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan

zijn mededader(s) hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit

van het gestolene te verzekeren,

met een of meer van zijn mededader(s), althans alleen,

die [slachtoffer] met een vuurwapen op de schouder heeft/hebben geslagen en/of de deur van de [auto] heeft/hebben geopend en een (aan die [slachtoffer] toebehorende) doos met spijkerbroeken en/of verdovende middelen althans enig goed heeft/hebben weggepakt en/of
die [slachtoffer] met een vuurwapen heeft/hebben bedreigd en daarbij heeft/hebben gezegd ‘naar achteren, naar achteren’ en/of
met die doos (vervolgens) is/zijn weggelopen en/of
op die [slachtoffer] heeft/hebben geschoten toen die [slachtoffer] achter hem, verdachte en/of zijn mededader(s) aan kwam lopen teneinde die doos weer terug te krijgen

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

2. Overwegingen ten aanzien van het bewijs^[1]

Vrijspraak voor feit 1Met de officier van justitie en de verdediging is de rechtbank van oordeel dat niet wettig en overtuigend kan worden bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het onder 1 tenlastegelegde feit. Alvorens de rechtbank toekomt aan het beoordelen van de vraag of er sprake was van een nauwe en bewuste samenwerking met medeverdachte [medeverdachte] , stelt de rechtbank vast dat de poging doodslag door [medeverdachte] al niet wettig en overtuigend kan worden bewezen. Niet kan worden uitgesloten immers dat [medeverdachte] met een gaspistool – en dus niet met scherpe munitie – heeft geschoten zodat het opzet op het intreden van de dood niet bewezen kan worden. De rechtbank zal verdachte derhalve vrijspreken van het onder 1 tenlastegelegde feit.

Ten aanzien van feit 2

De feiten

Op grond van de bewijsmiddelen wordt het volgende, dat verder ook niet ter discussie staat, vastgesteld.

Op 11 september 2015 was medeverdachte [medeverdachte] in Nijmegen bij [slachtoffer] (hierna: [slachtoffer] ). Op enig moment ontstond er een schermutseling tussen [medeverdachte] en [slachtoffer] . [medeverdachte] heeft met een wapen geschoten.^[2]

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden geacht dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het primair tenlastegelegde feit. Verdachte heeft samen met een of meer medeverdachten een voltooide diefstal met geweld, ofwel ripdeal, gepleegd.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging stelt zich op het standpunt dat verdachte een doos uit de auto van [slachtoffer] heeft weggenomen. Wat in die doos zat, is onbekend. Verdachte heeft geen geweld gebezigd tegen [slachtoffer] en heeft ook niet nauw en bewust samengewerkt met [medeverdachte] ten aanzien van de geweldshandelingen, zodat verdachte daarvan moet worden vrijgesproken.

Beoordeling door de rechtbank

De rechtbank acht, voor het antwoord op de vraag wat op 11 september 2015 is gebeurd, is volgende van belang.

[slachtoffer] heeft tegenover de politie een verklaring afgelegd. Hoewel de rechtbank het gedeelte van de verklaring van [slachtoffer] , dat hij spijkerbroeken verkocht, niet aannemelijk vindt, vindt de rechtbank de verklaring van [slachtoffer] voor het overige wel geloofwaardig. Zijn verklaring wordt ook gesteund door andere bewijsmiddelen. De rechtbank zal deze verklaring dan ook tot het bewijs bezigen.

[slachtoffer] heeft verklaard dat hij in Nijmegen de Lingestraat in kwam rijden om zijn “handel” te verkopen. Er was een dikke Marokkaan die interesse in de handel had. Er lag een zakje wiet naast de pook in de auto. De Marokkaan vroeg waar de handel was. [slachtoffer] zei dat het in een doos lag die achterin de auto zat. Er ontstond een worsteling, [slachtoffer] dacht dat de Marokkaan het zakje wiet wilde jatten. De Marokkaan pakte een vuurwapen en sloeg [slachtoffer] op zijn schouder. Ondertussen werd de deur van de achterkant van zijn auto open gemaakt. Daarop zag [slachtoffer] een Antilliaan. De Antilliaan pakte de doos die achterin stond. [slachtoffer] zei dat hij de doos los moest laten. Daarop kwam de Marokkaan er aan, met een pistool in zijn hand. De Marokkaan richtte het pistool op [slachtoffer] en zei dat hij naar achteren moest gaan. De twee renden weg, dezelfde richting op. De Marokkaan draaide zich om en schoot richting [slachtoffer] .^[3]

Getuige [getuige 1] heeft verklaard dat hij een forse negroïde man zag lopen met een bruine doos. Achter deze man liep een man met een Marokkaans uiterlijk. De man had een schoudertasje. Daar achter liep [naam 1] ofwel [slachtoffer] [rechtbank: [slachtoffer] ]. De Marokkaanse jongen schoot op hem. De negroïde man en Marokkaanse man liepen dezelfde kant op. [getuige 1] ging achter hen aan en bleef hen volgen. Hij belde de politie.^[4]

Getuige [getuige 2] heeft verklaard dat hij drie mannen zag, waaronder een kale Antilliaan en een man in een rood shirt. De man in het rode shirt schoot. Daarop renden ze in de richting van de Waterstraat.^[5]

De agenten die de melding van de schietpartij kregen, gingen ter plaatse. Onderweg hoorden zij dat beide daders richting de Marialaan renden. Eén dader zou een rode trui/T-shirt dragen en de andere dader betrof een stevige Antilliaan. Op enig moment zagen de agenten, vlakbij de plaats delict, een gezette Antilliaanse man lopen. Dit bleek verdachte te zijn. Verdachte werd aangehouden. Getuige [getuige 1] was eveneens ter plaatse aanwezig en hij zei dat dit één van de daders was en dat de andere dader met een rode trui of T-shirt en een heuptasje weg was gerend richting de Wolfskuilseweg.^[6]Vervolgens is medeverdachte [medeverdachte] aangehouden.^[7]

De rechtbank concludeert uit vorengaande verklaringen dat medeverdachte [medeverdachte] de (dikke) Marokkaan is met het rode shirt en het schoudertasje waar [slachtoffer] en de getuigen over spreken. Verdachte is de (stevige/gezette) kale negroïde man/Antilliaan. Verdachte is degene geweest die de doos uit de auto van [slachtoffer] pakte en hiermee wegrende. Medeverdachte [medeverdachte] rende dezelfde kant op. Toen [slachtoffer] de achtervolging inzette, schoot [medeverdachte] .

De telefoon van [medeverdachte]^[8]is uitgelezen. Gebleken is dat verdachte (hierna: P) op 11 september 2015 contact heeft gehad met ‘ [naam 2] ’ (hierna: M), waarbij de rechtbank de volgende berichten van belang vindt:

M: ‘Als die mn zegt om met hem mee te gaan gaa maar we volgen jullie’

P: ‘Swa er staan twee anti s hier he’

‘Voor die deur’
M: Mak je niet drulk’

P: Swa’

‘Ze horen bij die mocro he (…)’
‘zeker swa’

‘Want hij gin tegen me praten’

‘Hij zij hij komt er aan’

M: Ik laat je geen gekke dingen doen tg’

P: ‘Oke swa let op he’

‘Hore ze bij die rasta dan’

M: ‘Rstg mn is die eigenaar die rasta van het’

‘Hij komt nu’

P: ‘Ik vertrouw die negers niet’

‘Laat ze weggaan dan’

M: ‘Denk eraan links rteks’

‘Doe je dngen mn’

‘Ze zijn nks’

‘Die mn komt’

‘Swa’

P: ‘Jullus zin. Raar hij praat. EG ze man’

M: ‘Serieus pak die dingen mn’

P: ‘Die man doet moeilijk (…)’

‘Maar hij heb in auto hij wil geen zaken doen op straat’

‘Hij zegt wacht op die rasta’

M: ‘Kijk als hij heeft die dngen in de auto pk alles mn’

P: ‘Swa je denkt makkelijk’

‘Ze zijn drie man’

‘Twee auto’s’

M: ‘Maak je druk niet met antys mn’

‘Geloof me’

‘Ze zijn nir bijt hem’

‘(…) Wijs die mn die geld een beetje’

‘Mn laat ze alleen kijken die envelope’
P: ‘Swa hij weet ik heb Fels als (…)’

‘Swa hij wil geen zaken buiten doen’

‘Geloof me nou maar’

M: ‘Ga met hem man’

‘Zeg hem je wil kijken’

‘Dasn pken mn’

‘Ja tg’

‘Aleen kijken als mooie top is mn’^[9]

Zowel verdachte als medeverdachte [medeverdachte] ontkennen dat ‘ [naam 2] ’ verdachte betreft. De rechtbank kan dan ook niet uitsluiten dat er mogelijk een derde persoon in het spel was met wie verdachte en [verdachte] samenwerkten. Dit kan stroken met het berichtje van ‘ [naam 2] ’ aan verdachte waarin staat ‘
wevolgen jullie’. Ook getuige [getuige 3] heeft verklaard over een mogelijke derde dader. Blijkens de verklaring van deze [getuige 3] reden twee getinte personen in een auto. De bijrijder stapte uit en pakte de doos. De magere man zei even later dat hij geript was.^[10]Hieruit blijkt dat er kennelijk een derde persoon bij verdachte in de auto zat op het moment dat [medeverdachte] bij [slachtoffer] in de auto zat.

Terwijl [medeverdachte] bij [slachtoffer] in de auto zat, kreeg hij instructies hoe hij het aan moest pakken. ‘ [naam 2] ’ stelde [medeverdachte] gerust door te schrijven dat hij zich niet druk hoefde te maken omdat hij hem, [medeverdachte] , geen rare dingen zou laten doen. Vervolgens stelde ‘ [naam 2] ’ [medeverdachte] gerust over de ‘antys’ [rechtbank: Antillianen] en souffleerde hij [medeverdachte] wat hij moest zeggen. De rechtbank maakt hieruit op dat er op voorhand kennelijk een plan was gemaakt hoe de verdachten het aan zouden gaan pakken. Het planmatige van deze actie leidt de rechtbank eveneens af uit het feit dat verdachte vanuit Almere, ‘ [naam 2] ’ waarschijnlijk vanuit Rotterdam en [medeverdachte] vanuit Amsterdam naar Nijmegen zijn gekomen om de wiet in het bezit te krijgen.

Ook is uit vorenstaande getuigenverklaringen gebleken dat verdachte en [medeverdachte] dezelfde kant op renden. Dit sterkt de rechtbank in haar overtuiging dat er op voorhand plannen waren gemaakt.

Met betrekking tot de vraag wat verdachte en [medeverdachte] gestolen hebben, acht de rechtbank het volgende van belang.

Getuige [getuige 3] heeft verklaard dat de gestolen doos sterk naar wiet rook.^[11][medeverdachte] heeft verklaard dat hij wiet wilde kopen van [slachtoffer] .^[12]Uit de reeds aangehaalde Whatsapp gesprekken tussen [medeverdachte] en ‘ [naam 2] ’ blijkt dat er is gesproken over ‘mooie top’.

Gelet op vorenstaande acht de rechtbank wettig en overtuigend bewezen dat verdachte en [medeverdachte] een doos met wiet van [slachtoffer] hebben weggenomen. Met betrekking tot de vraag of dit een voltooide diefstal (met geweld) betreft, overweegt de rechtbank dat verdachte en [medeverdachte] als heer en meester over de doos hebben beschikt. Immers verdachte had de doos al onder zich en dat heeft enige tijd voortgeduurd. Er is dus sprake van een voltooide diefstal met geweld; ze hebben een doos wiet van [slachtoffer] geript.

Ten aanzien van de vraag of verdachte en [medeverdachte] alle handelingen tezamen en in vereniging hebben gepleegd, dus ook de door [medeverdachte] uitgevoerde geweldshandelingen, overweegt de rechtbank dat het plannen en uitvoeren van een “ripdeal” impliceert dat de aanmerkelijke kans op het gebruik van geweld bewust wordt aanvaard. Het is immers een feit van algemene bekendheid dat ripdeals – de beroving van de ene crimineel door de andere – heel vaak met (grof) geweld gepaard gaan. Omdat verdachte op voorhand wist wat ze gingen doen, heeft hij willens en wetens de aanmerkelijke kans aanvaard dat er geweld gebruikt zou worden en dat er geschoten zou worden. Derhalve stelt de rechtbank vast dat er sprake is geweest van een nauwe en bewuste samenwerking tussen verdachte en [medeverdachte] en een eventuele derde dader, zodat verdachte ook voor het geheel van handelingen aansprakelijk is.

3.Bewezenverklaring

Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 2 primair tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:

hij op
of omstreeks11 september 2015 te Nijmegen tezamen en in vereniging met een of meer anderen,
althans alleen,met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen een doos met
spijkerbroeken en/ofwiet
althans goederen en/of geld, in elk geval enig

goed, geheel of ten deletoebehorende aan [slachtoffer] ,
in elk geval aan een ander

of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededaders,welke diefstal werd voorafgegaan, vergezeld en
/ofgevolgd van geweld en
/ofbedreiging met geweld tegen die [slachtoffer] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden, gemakkelijk te maken en
/ofom bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en
/ofaan zijn mededaders
hetzijde vlucht mogelijk te maken, en het bezit van het gestolene te verzekeren, welk geweld en
/ofwelke bedreiging met geweld hierin bestond dat verdachte en
/ofdiens mededader met die [slachtoffer] heeft gevochten en
/ofmet een vuurwapen op de schouder van die [slachtoffer] heeft geslagen en
/ofdie [slachtoffer] met een vuurwapen heeft bedreigd en
/ofmet een vuurwapen op die [slachtoffer] heeft geschoten, terwijl het feit plaatsvond op de openbare weg.

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.

Verdachte moet daarvan worden vrijgesproken.

4.De kwalificatie van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert op:

Ten aanzien van feit 2 primair:

‘diefstal door twee of meer verenigde personen, voorafgegaan, vergezeld en gevolgd van geweld en bedreiging met geweld gepleegd tegen personen met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden, gemakkelijk te makken en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en zijn mededader(s) de vlucht mogelijk te maken en het bezit van het gestolene te verzekeren’

5.De strafbaarheid van het feit

Het feit is strafbaar.

6.De strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.

7.Overwegingen ten aanzien van straf en/of maatregel

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft geëist dat verdachte ter zake van het 2 primair tenlastegelegde zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 24 maanden met aftrek van de tijd in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft verzocht om een gevangenisstraf gelijk aan het voorarrest op te leggen gelet op de geringe bewezenverklaring.

Beoordeling door de rechtbank

De rechtbank heeft bij de bepaling van de op te leggen straf gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard, de omstandigheden waaronder dit is begaan, mede gelet op de persoon en de omstandigheden van de verdachte zoals van een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken, waarbij onder meer is gelet op het uittreksel uit het algemeen documentatieregister, gedateerd 29 januari 2016.

Verdachte en zijn medeverdachte(n) zijn vanuit verschillende steden in het land naar Nijmegen gekomen om van [slachtoffer] een hoeveelheid wiet te rippen.

De medeverdachte van verdachte zat bij [slachtoffer] in de auto en vroeg naar zijn voorraad. Hij kreeg telefonisch - via de Whatsapp - instructies. Verdachte opende daarop de auto van [slachtoffer] en pakte de doos met wiet. Samen, met de doos wiet, sloegen ze op de vlucht. [slachtoffer] kwam achter hen aan gerend. Toen hij kennelijk te dichtbij kwam, pakte de medeverdachte zijn wapen en schoot hij richting [slachtoffer] .

Deze uiterst gewelddadige ripdeal heeft midden op de dag plaatsgevonden in een woonwijk in Nijmegen. Er waren diverse mensen op straat die ongewild getuige zijn geworden van deze schietpartij. Een dergelijke feit zorgt voor veel maatschappelijke onrust en zorgt voor gevoelens van angst. Hoewel niet vast is komen te staan dat de medeverdachte van verdachte met scherpe munitie heeft geschoten, doet dit niet af het feit dat de omstanders het wapen voor een echt vuurwapen hebben kunnen aanzien.

Verdachte heeft zich op zijn zwijgrecht beroepen en heeft geen enkele verantwoordelijkheid genomen voor het feit. De rechtbank acht, gelet op vorenstaande, de gevangenisstraf zoals geëist door de officier van justitie passend en geboden.

8.De toegepaste wettelijke bepalingen

De beslissing is gegrond op de artikelen 10, 27, 310 en 312 van het Wetboek van Strafrecht.

9.De beslissing

De rechtbank:

 spreekt verdachte vrij van het onder 1 tenlastegelegde feit;

 verklaart bewezen dat verdachte de overige tenlastegelegde feiten, zoals vermeld onder punt 3, heeft begaan;

 verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;

 verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert het strafbare feit zoals vermeld onder punt 4;

 verklaart verdachte hiervoor strafbaar;

 veroordeelt verdachte wegens het bewezenverklaarde tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
24 (vierentwintig) maanden;

 beveelt dat de tijd, door veroordeelde vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht.

Dit vonnis is gewezen door mr. D.R. Sonneveldt (voorzitter), mr. W.L.F. Prisse en

mr. C.M.E. Lagarde, rechters, in tegenwoordigheid van mr. H.L. Miedema, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 30 maart 2016.