ECLI:NL:RBDHA:2024:9823

Uitspraak

Rechtbank DEN HAAG

Strafrecht

Meervoudige kamer

Parketnummer: 09-053509-21 (ontneming)

Datum uitspraak: 6 juni 2024

Vonnis ingevolge artikel 36e van het Wetboek van Strafrecht

De rechtbank Den Haag heeft op de vordering van het openbaar ministerie en naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting het navolgende vonnis gewezen in de zaak ten aanzien van de veroordeelde:

[de verdachte](hierna: de veroordeelde of: [de verdachte] ),

geboren op [geboortedag] 2005 te [geboorteplaats] ,

BRP-adres: [adres] , [postcode] [woonplaats] .

1.Het onderzoek op de terechtzitting

Het onderzoek is gehouden op de terechtzitting van 17 mei 2024 (inhoudelijke behandeling) en op 27 mei 2024 (sluiting van het onderzoek ter terechtzitting).

De rechtbank heeft kennisgenomen van het standpunt dat de officier van justitie mr. J. Roosma op de terechtzitting heeft ingenomen en van hetgeen door de veroordeelde en zijn advocaat mr. D.M. Siemerink-Looten, advocaat te Den Haag, op de terechtzitting naar voren is gebracht.

2.De inhoud van de vordering

De inleidende schriftelijke vordering van het openbaar ministerie strekt ertoe dat de rechtbank het door de veroordeelde wederrechtelijk verkregen voordeel zal schatten en vaststellen op een bedrag van € 43.697,23 en aan de veroordeelde de verplichting oplegt tot betaling aan de staat van dat bedrag.

3.De grondslag voor ontneming

De veroordeelde is op 6 juni 2024 door deze rechtbank, voor zover van belang, veroordeeld wegens de volgende strafbare feiten:

medeplegen van afdreiging, meermalen gepleegd;
afpersing, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen.

Uit het onderzoek leidt de rechtbank af dat de veroordeelde wederrechtelijk voordeel heeft verkregen door middel van of uit de baten van deze bewezen verklaarde strafbare feiten.

De grondslag voor ontneming van dat voordeel is daarom een veroordeling wegens strafbare feiten als bedoeld in artikel 36e, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht.

Uit het onderzoek leidt de rechtbank daarnaast af dat de veroordeelde wederrechtelijk voordeel heeft verkregen door middel van of uit baten van andere strafbare feiten. Er bestaan voldoende aanwijzingen dat zij door de veroordeelde zijn begaan. Deze aanwijzingen ontleent de rechtbank aan de volgende feiten en omstandigheden.

De veroordeelde is samen met [medeverdachte 1] (hierna: [medeverdachte 1] ) en [medeverdachte 2] (hierna: [medeverdachte 2] ) veroordeeld voor het medeplegen van afdreiging en (met een ander dan [medeverdachte 1] of [medeverdachte 2] ) afpersing in vereniging van verschillende slachtoffers. De aangevers hebben bedragen overgemaakt op bankrekeningen van ‘money mules’. Van die bankrekeningen is in sommige gevallen vervolgens een bedrag gepind (en afgestaan) of overgemaakt naar een rekening herleidbaar naar de veroordeelde dan wel [medeverdachte 2] . Dat betreft een groter bedrag dan door de aangevers is overgemaakt. Dit is onder andere het geval bij de aangiftes van [naam 1] en [naam 2] .

Uit de bewijsmiddelen komen sterke aanwijzingen naar voren dat de veroordeelde op grotere schaal en gedurende langere tijd bezig is geweest met afdreigen en oplichten. Dit leidt de rechtbank af aan de gevonden inhoud op de telefoons van de veroordeelden en de gekoppelde rekeningnummers en telefoonnummers aan de telefoons van de veroordeelden. Uit die gegevens komt ook naar voren dat de veroordeelden daarbij met elkaar samenwerkten.

Gelet op de verklaringen van de ‘money mules’ dat zij de bedragen op hun bankrekening hebben afgestaan aan de veroordeelde of [medeverdachte 2] , acht de rechtbank het aannemelijk dat ook die hogere bedragen afkomstig zijn uit afdreiging dan wel oplichting, gepleegd door de veroordeelde, [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] .

Het plegen van andere strafbare feiten door de veroordeelde kan op grond daarvan buiten redelijke twijfel worden vastgesteld. De grondslag voor ontneming van dat voordeel is daarom, naast de bewezen verklaarde strafbare feiten, een ander feit of andere feiten als bedoeld in artikel 36e, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht.

4.De schatting van het wederrechtelijk verkregen voordeel

4.1.

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft de vordering ter zitting gewijzigd in die zin, dat het wederrechtelijk verkregen voordeel wordt geschat op een bedrag van € 15.050,48.

De officier van justitie heeft zich bij de berekening (grotendeels) gebaseerd op het rapport berekening wederrechtelijk verkregen voordeel (hierna ook: het rapport), opgemaakt op 2 december 2021. De conclusie van dit rapport is, dat het door de veroordeelde en de mededaders totale wederrechtelijk verkregen voordeel € 43.697,23 bedraagt. In het rapport is ervan uitgegaan dat aan de veroordeelde een derde van de opbrengst is toegekomen.

De officier van justitie komt echter op een ander bedrag uit dan het rapport omdat zij bij de berekening uitgaat van een andere toedeling van de opbrengst aan de veroordeelden, waarbij zij in beginsel uitgaat van de specifieke zaken die aan de veroordeelden ten laste zijn gelegd. Daarnaast gaat zij steeds uit van het voor de veroordeelde gunstigste bedrag, wanneer haar berekening afwijkt van de berekening per aangifte in het rapport.

Op de specifieke berekening per aangever zal hierna – voor zover van belang – in worden gegaan. In totaal komt de officier van justitie met betrekking tot de aangiftes (zaak 2 ( [naam 1] ), zaak 3 ( [naam 2] ), zaak 4 ( [naam 3] ), zaak 7 ( [naam 4] ), zaak 8 ( [naam 5] ), zaak 9 ( [naam 6] ), zaak 10 ( [naam 7] ), zaak 12 ( [naam 8] ), zaak 13 ( [naam 9] ) en zaak 14 ( [naam 10] )) op een bedrag van € 5.602,60.

Verder rekent de officier van justitie de veroordeelde, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] de volgende twee voordeelposten toe:

Post A (in het rapport ‘Overig 2’):

Aan het telefoonnummer [telefoonnummer] (gelinkt aan [medeverdachte 2] ) stonden 13 rekeningen gekoppeld. Zes van deze rekeningen waren al gekoppeld aan een aangifte, welke al bekend was in dit onderzoek. Vijf van de overige rekeningen zijn opgevraagd en uitgelopen.

Van dit overzicht zijn de bekende binnengekomen tikkie betalingen op de rekeningen van de ‘money mules’ afgetrokken. Ook zijn de betaalde tikkie betalingen van de bekende aangevers van dit overzicht afgetrokken. Er zijn maar vier slachtoffers terug gevonden in het tikkie overzicht of op de rekeningen van de ‘money mules’. In totaal is er op deze vijf rekeningen € 27.612,40 aan geldbedragen binnengekomen. Deze bedragen zijn gezien de omschrijving of naam afkomstig uit sexting. Deze slachtoffers hebben geen aangifte gedaan. Het voordeel voor de verdachten zou € 27.612,40 euro zijn. Gelet op de samenwerking tussen de veroordeelde, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] , is het genoten voordeel voor ieder € 9.204,13.

Post B (in het rapport ‘Overig 3’):

Aan de telefoon van de veroordeelde waren 17 rekeningnummers van Bunq gekoppeld. Vijftien rekeningnummers waren op naam gesteld. Dit waren onder andere de namen: [naam 11] . [naam 12] , [naam 13] of [naam 14] . Dertien van deze rekeningen waren gekoppeld aan "iPhone van [medeverdachte 2] " met twaalf verschillende telefoonnummers. In totaal is er € 1.391,26 euro binnengekomen. Gelet op de samenwerking tussen de veroordeelde, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] , is het genoten voordeel voor ieder € 463,75.

Ten aanzien van posten A en B heeft de officier van justitie een voorwaardelijk aanhoudingsverzoek gedaan. Indien en voor zover de rechtbank van oordeel is dat het onvoldoende aannemelijk is dat de veroordeelde het in die posten genoemde voordeel heeft genoten, omdat de onderliggende gegevens van de banktransacties niet aan het dossier zijn toegevoegd, heeft de officier van justitie verzocht de zaak aan te houden, zodat zij de onderliggende gegevens van de banktransacties – die door de politie zijn onderzocht – alsnog aan het dossier kan toevoegen.

De kosten die in mindering moeten worden gebracht op het genoten voordeel, bestaan uit het aanschaffen van een telefoon en worden geschat op € 220,00.

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het door de veroordeelde wederrechtelijk verkregen voordeel daarom moet worden geschat op een bedrag van

€ 15.050,48.

4.2.

Standpunt van de verdediging

De advocaat van de veroordeelde heeft zich op de terechtzitting van 17 mei 2024 op het standpunt gesteld dat alleen de betalingen die zijn gedaan op de rekening van de zus van de veroordeelde en naar de veroordeelde zijn overgeboekt, als wederrechtelijk verkregen voordeel kunnen worden gezien. Verder heeft de veroordeelde mogelijk enig voordeel genoten in de zaak [naam 1] , waardoor deze opbrengst voor een beperkt deel aan de veroordeelde toegerekend kan worden. De vordering moet voor het overige worden afgewezen, omdat de veroordeelde het genoemde wederrechtelijk voordeel niet heeft verkregen.

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat het door de veroordeelde wederrechtelijk verkregen voordeel hoogstens kan worden geschat op een bedrag van ruim € 2.000,00, waarvan de kosten van de mobiele telefoon van € 220,00 moeten worden afgetrokken.

4.3.

Bewijsmiddelen

De rechtbank gebruikt de volgende bewijsmiddelen.

1. De gebruikte bewijsvoering in het vandaag, 6 juni 2024, gewezen vonnis van deze rechtbank in de strafzaak tegen de veroordeelde. Deze bewijsvoering neemt de rechtbank hier over en is (voor de leesbaarheid) als
bijlageaan dit vonnis gehecht.
De voor de schatting van het wederrechtelijk verkregen voordeel redengevende feiten en omstandigheden ontleent de rechtbank rechtstreeks aan de in de strafzaak gebezigde bewijsmiddelen. In de ontnemingszaak verbindt de rechtbank op grond van dezelfde overwegingen dezelfde gevolgtrekkingen aan die bewijsmiddelen als in de strafzaak.

2. Het rapport berekening wederrechtelijk verkregen voordeel dat op 2 december 2021 is opgemaakt, met bijlagen.

4.4.

Oordeel van de rechtbank

De rechtbank gaat voor de schatting van het wederrechtelijk verkregen voordeel uit van de volgende berekening.

De rechtbank zal, net als de officier van justitie, alleen voordeel uit een aangifte aan de veroordeelde toerekenen als de veroordeelde voor dit feit in de strafzaak ook is veroordeeld en daarbij uitgaan van de voor de veroordeelde gunstigste berekening. Dit betreft voor de veroordeelde de zaken van aangevers [naam 1] , [naam 2] , [naam 4] en [naam 6] .

Toerekening

De rechtbank gaat ervanuit dat de veroordeelde, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] van de bewezenverklaarde strafbare feiten hebben geprofiteerd. De verklaring van de veroordeelde ter terechtzitting van 17 mei 2024 dat hij maar heel weinig geld aan de feiten over heeft gehouden, acht de rechtbank, gelet op de onderlinge gesprekken die zijn aangetroffen in de telefoons van de veroordeelden, volstrekt ongeloofwaardig. Aan het dossier en het verhandelde ter terechtzitting valt echter geen indicatie te ontlenen voor de verdeling van de opbrengst. Op basis van het dossier lijken de veroordeelden allen verschillende onderdelen van de afdreiging te hebben uitgevoerd, zoals het voeren van gesprekken met potentiële slachtoffers en zich daarbij voordoen als vrouw met wie tegen betaling seksueel contact mogelijk is, het sturen van dreigberichten en betaalverzoeken, het regelen van een bankrekening waarop het geld van de slachtoffers gestort kan worden en het innen van die bedragen. De veroordeelde heeft geen inzicht gegeven in de (onderlinge) verdeling van het behaalde voordeel en ook overigens zijn er geen concrete aanknopingspunten voorhanden voor een afwijkende verdeelsleutel tussen de veroordeelde en zijn mededaders dan op basis van gelijke verdeling. De rechtbank zal daarom bij de zaken waarvoor [medeverdachte 1] of [medeverdachte 2] ook veroordeeld zijn, het totale wederrechtelijk verkregen voordeel pondspondsgewijs toerekenen.

Aangevers

Aangever [naam 1] heeft in totaal € 225,00 overgemaakt naar het rekeningnummer van [naam 15] . [naam 15] heeft aangifte gedaan tegen de veroordeelde, omdat hij haar rekening heeft gebruikt om het geld afkomstig uit afdreigingen op te laten storten. Er is in totaal € 2.273,00 aan Tikkie-betalingen binnengekomen op haar rekening, die weer zijn overgeboekt naar de rekening van veroordeelde. De veroordeelde is als medepleger voor dit feit veroordeeld. De rechtbank rekent dit bedrag pondspondsgewijs toe aan de veroordeelde en aan [medeverdachte 2] , waardoor een bedrag van
€ 1.136,50per veroordeelde overblijft.

Aangever [naam 2] heeft in totaal € 450,00 overgemaakt op rekeningen [naam 16] en [naam 17] . Nadat € 350,00 van [naam 2] op de rekening van [naam 16] binnenkwam, is er gelijk € 450,00 overgemaakt naar de rekening van de zus van de veroordeelde. De rechtbank acht het daarom aannemelijk dat de gepinde
€ 450,00voordeel is dat de veroordeelde heeft genoten en zal dit hem toerekenen. Van de overige bedragen die aan [naam 16] en [naam 17] zijn overgemaakt is niet duidelijk of die aan de veroordeelde zijn toegekomen.

Aangever [naam 4] heeft in totaal € 629,20 euro aan giftcards gekocht en aan zijn afdreigers afgestaan. De veroordeelde is als medepleger voor dit feit veroordeeld.De rechtbank rekent dit bedrag pondspondsgewijs toe aan de veroordeelde en aan [medeverdachte 1] , waarna een bedrag van
€ 314,60per veroordeelde overblijft.

Aangever [naam 6] heeft verklaard in totaal € 940,00 euro overgemaakt. De rechtbank acht het aannemelijk dat dit bedrag het voordeel is dat de veroordeelde heeft genoten en zal hem daarom
€ 940,00toerekenen.

Posten A en B

De rechtbank is van oordeel dat er onvoldoende aanwijzingen zijn dat de veroordeelde daadwerkelijk voordeel ter hoogte van deze bedragen heeft genoten. De omschrijvingen bij de Tikkie-betalingen (post A) en de tenaamstellingen van de Bunq-rekeningen (post B) doen vermoeden dat deze rekeningen gebruikt zijn voor afdreigen en oplichten, maar het is onvoldoende aannemelijk geworden dat de veroordeelde over alle bedragen van alle rekeningen die gekoppeld zijn aan de telefoon (en telefoonnummer) van [medeverdachte 2] heeft beschikt.

De rechtbank wijst het voorwaardelijke verzoek om aanhouding en om het toevoegen van stukken aan het dossier van de officier van justitie af, omdat dit verzoek dermate laat in het proces is gedaan en een dusdanige vertraging op zal leveren, dat dit in strijd is met de goede procesorde. De rechtbank komt bovendien op grond van de hiervoor weergegeven overweging al tot afwijzing van dit onderdeel van de vordering.

De rechtbank berekent de opbrengst voor de veroordeelde aldus op € 2.841,10.

Kosten

De rechtbank volgt het rapport en het standpunt van de officier van justitie ten aanzien van de gemaakte kosten van de veroordeelde. Uit het dossier blijkt dat de kosten die de veroordeelde heeft moeten maken voor het plegen van de delicten bestaan uit de aanschaf van een mobiele telefoon. De rechtbank zal de kosten van de aanschaf van een telefoon schatten op € 220,00 en in mindering brengen op de vastgestelde opbrengst van € 2.841,10.

De bij deze berekening gebruikte aantallen en bedragen ontleent de rechtbank aan de inhoud van de genoemde wettige bewijsmiddelen. Redengevend voor deze schatting zijn de daar vermelde feiten, omstandigheden en gevolgtrekkingen.

4.5.

Conclusie schatting wederrechtelijk verkregen voordeel

Op grond van het voorgaande schat de rechtbank het door de veroordeelde wederrechtelijk verkregen voordeel op een bedrag van
€ 2.621,10.

5.De vaststelling van de betalingsverplichting

5.1.

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de betalingsverplichting moet worden vastgesteld op hetzelfde bedrag als het door de officier van justitie geschatte wederrechtelijk verkregen voordeel, namelijk € 15.050,48.

5.2.

Standpunt van de verdediging

De verdediging heeft betoogd dat de betalingsverplichting moet worden vastgesteld op

een lager bedrag dan het wederrechtelijk verkregen voordeel, omdat rekening moet worden gehouden met de toegewezen en betaalde vordering van de benadeelde partij en de overschrijding van de redelijke termijn. De matiging op grond van de overschrijding van de redelijke termijn moet tenminste 50 procent bedragen.

5.3.

Oordeel van de rechtbank

Zoals door de verdediging naar voren gebracht, is de redelijke termijn in deze zaak overschreden. Nu de rechtbank de opgelegde straf in de strafzaak aanzienlijk heeft verminderd, vanwege de forse overschrijding van de redelijke termijn, ziet de rechtbank geen aanleiding om de betalingsverplichting te matigen.

De rechtbank zal de aan de benadeelde partij toegekende vordering niet in mindering brengen op het bedrag waarop het wederrechtelijk voordeel wordt geschat, omdat deze nog niet is voldaan. De omstandigheid dat de veroordeelde bij oplegging van een ontnemingsmaatregel te maken zou krijgen met meerdere schuldeisers betekent nog niet dat de veroordeelde in een rechtens te respecteren belang wordt getroffen. De veroordeelde kan, als hij de benadeelde partij en/of de Staat ten behoeve van die benadeelde partij (deels) heeft betaald, op grond van artikel 6:6:26 van het Wetboek van Strafvordering een onderbouwd verzoek doen tot het verminderen of kwijtschelden van het ontnemingsbedrag. Het opleggen van een ontnemingsmaatregel naast de bestaande (terug)betalingsverplichting dient dan ook als extra stimulans voor de veroordeelde om het voordeel dat hij heeft genoten daadwerkelijk terug te betalen.

5.4.

Conclusie vaststelling betalingsverplichting

Op grond van het voorgaande stelt de rechtbank de betalingsverplichting vast op een bedrag van
€ 2.621,10.

6.Het toepasselijke wetsartikel

De op te leggen maatregel is gegrond op artikel 36e van het Wetboek van Strafrecht.

7.De beslissing

De rechtbank:

wijst het (voorwaardelijke) verzoek van de officier van justitie tot aanhouding en het toevoegen van stukken aan het dossier af;

stelt het bedrag waarop het door de veroordeelde wederrechtelijk verkregen voordeel wordt geschat vast op
€ 2.621,10;

legt de veroordeelde de verplichting op tot betaling van
€ 2.621,10aan de staat ter ontneming van het wederrechtelijk verkregen voordeel;

bepaalt de duur van de gijzeling die met toepassing van artikel 6:6:25 van het Wetboek van Strafvordering ten hoogste kan worden gevorderd op 0 dagen.

Dit vonnis is gewezen door:

mr. B. Martinez-Hammer, kinderrechter, voorzitter,

mr. A.M.A. Keulen, kinderrechter,

en mr. B.A. Sturm, kinderrechter,

in tegenwoordigheid van mr. R. van Warners, griffier,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 6 juni 2024.

Mr. B. Martinez-Hammer is buiten staat dit vonnis te ondertekenen.