ECLI:NL:RBDHA:2024:4604

Rechtbank Den Haag

Datum uitspraak
2 april 2024
Publicatiedatum
3 april 2024
Zaaknummer
24-006838
Instantie
Rechtbank Den Haag
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Raadkamer
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Onttrekking aan het verkeer van geneesmiddelen besteld op internet en de toepassing van de Geneesmiddelenwet

Op 1 september 2023 controleerde een opsporingsambtenaar van Douane Nederland een pakket in Den Haag, geadresseerd aan de belanghebbende, dat acht potjes met in totaal 1.440 tabletten melatonine bevatte. Deze tabletten werden op 3 september 2023 in beslag genomen. De officier van justitie diende op 16 maart 2024 een vordering in om de tabletten onttrokken aan het verkeer te verklaren, omdat deze zonder vergunning waren ingevoerd, in strijd met artikel 18 van de Geneesmiddelenwet (Gnw). De belanghebbende voerde aan dat de tabletten voor eigen gebruik waren en in Nederland vrij verkrijgbaar zijn, en dat de uitzondering voor persoonlijk gebruik ook zou moeten gelden voor verzending per post.

De rechtbank behandelde de vordering op 19 maart 2024 en hoorde zowel de belanghebbende als de officier van justitie. De rechtbank oordeelde dat de tabletten aan de belanghebbende toebehoren en dat deze als geneesmiddelen zijn aan te merken. De rechtbank concludeerde dat de belanghebbende geen vergunning had om de tabletten in te voeren en dat de uitzondering voor eigen gebruik niet van toepassing was, omdat de tabletten per post waren verzonden. De rechtbank verwees naar de wetsgeschiedenis en concludeerde dat de wetgever niet had beoogd een ruimere uitleg van de uitzondering toe te staan.

De rechtbank oordeelde dat het ongecontroleerde bezit van de tabletten in strijd was met de wet en het algemeen belang, en dat de vordering van de officier van justitie moest worden toegewezen. De rechtbank verklaarde de 1.440 melatoninetabletten onttrokken aan het verkeer, met als overweging dat de in beslag genomen tabletten niet waren goedgekeurd door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen en dat het bezit van dergelijke tabletten schadelijk kan zijn voor de volksgezondheid. De beslissing werd uitgesproken op 2 april 2024 door rechter B.W. Mulder.

Uitspraak

Rechtbank DEN HAAG
Strafrecht
Raadkamernummer: 24-006838
Beslissing van de rechtbank Den Haag, enkelvoudige raadkamer in economische strafzaken, op de vordering ex artikel 552f Wetboek van Strafvordering (Sv) van de officier van justitie bij deze rechtbank, in de zaak tegen:

[belanghebbende] ,

geboren op [geboortedatum] 1952,
wonende op het adres [adres] , [postcode] [woonplaats]
(hierna: de belanghebbende).

Inleiding

Op 1 september 2023 is door een opsporingsambtenaar werkzaam bij Douane Nederland bij een sorteercentrum van PostNL in Den Haag een pakket afkomstig uit de Verenigde Staten gecontroleerd, dat was geadresseerd aan de belanghebbende. Het pakket bevatte acht potjes met elk 180 tabletten. Deze in totaal 1.440 tabletten bevatten volgens het opschrift elk 12 mg melatonine. Op 3 september 2023 zijn de tabletten door de Douane in beslag genomen.
De vordering van de officier van justitie is ingekomen op de griffie op 16 maart 2024. De vordering strekt ertoe dat de in beslag genomen tabletten worden onttrokken aan het verkeer.

De procedure in raadkamer

De rechtbank heeft deze vordering op 19 maart 2024 in openbare raadkamer behandeld, gelijktijdig met een door de belanghebbende ingediend klaagschrift ex artikel 552a Sv (raadkamernummer 23-027160). De belanghebbende is gehoord. Tevens is de officier van justitie mr. S.N. Mentrop-Huliselan gehoord.
De rechtbank heeft kennisgenomen van het proces-verbaal van Douane Nederland, met nummer [nummer] .

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd de onttrekking aan het verkeer van de tabletten te bevelen. Hij heeft daartoe aangevoerd dat de tabletten kunnen worden aangemerkt als een geneesmiddel en dat het verboden is om deze in te voeren zonder vergunning op grond van artikel 18, eerste lid, van de Geneesmiddelenwet (hierna: Gnw). Voorkomen moet worden dat geneesmiddelen op de markt komen die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid of waarvan de werking niet is vast komen te staan. Het ongecontroleerde bezit van dergelijke geneesmiddelen is in strijd met de wet en het algemeen belang.

Het standpunt van de belanghebbende

De belanghebbende heeft zich op het standpunt gesteld dat de vordering moet worden afgewezen. Hij heeft daartoe aangevoerd dat de tabletten bestemd zijn voor eigen gebruik en in Nederland vrij verkrijgbaar zijn. Hij heeft de tabletten online besteld bij een Amerikaanse firma, omdat zij daar goedkoper zijn. Hij heeft in één keer zoveel tabletten besteld in verband met de verzendkosten. De tabletten zijn goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration. De belanghebbende beroept zich op de uitzondering voor persoonlijk gebruik bedoeld in artikel 18, zesde lid, onder a, van de Gnw. Deze bepaling zou ook van toepassing moeten zijn op geneesmiddelen voor persoonlijk gebruik die per post worden verstuurd, aldus de belanghebbende.

Het oordeel van de rechtbank

Op grond van het dossier en het verhandelde in raadkamer stelt de rechtbank vast dat de in beslag genomen tabletten aan de belanghebbende toebehoren, dat het geneesmiddelen zijn als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder b, van de Gnw, en dat aan de belanghebbende geen vergunning is afgegeven om geneesmiddelen in te voeren. Dit heeft tussen partijen ook niet ter discussie gestaan.
De tabletten waren afkomstig uit de Verenigde Staten, zodat sprake is van het invoeren van geneesmiddelen. [1] Ingevolge artikel 18, eerste lid, van de Gnw is het verboden om zonder daartoe strekkende vergunning geneesmiddelen in te voeren. Ingevolge artikel 18, zesde lid, aanhef en onder a, van de Gnw is het eerste lid niet van toepassing op het invoeren van geneesmiddelen die kennelijk zijn bestemd voor eigen gebruik door de persoon die de desbetreffende geneesmiddelen vervoert. Naar het oordeel van de rechtbank kan de belanghebbende zich niet met succes beroepen op deze uitzondering. Nog daargelaten de vraag of 1.440 melatoninetabletten kunnen worden aangemerkt als kennelijk bestemd voor eigen gebruik, staat daaraan in de weg dat de belanghebbende de tabletten per post heeft laten verzenden, zodat hij niet degene was die de tabletten heeft vervoerd. Voor zover de belanghebbende heeft betoogd dat deze uitzondering breder moet worden uitgelegd, volgt de rechtbank hem daarin niet. De tekst van deze bepaling en de geschiedenis van de totstandkoming daarvan geven de rechtbank geen aanleiding tot een dergelijke uitleg. Blijkens de memorie van toelichting heeft de wetgever beoogd een uitzondering te maken voor “het over de grens meenemen van geneesmiddelen die de betrokkene zelf gebruikt” en betreft het hier dezelfde uitzondering die al was vervat in artikel 54, eerste lid, onder c, van het Besluit bereiding en aflevering van farmaceutische produkten. [2] Volgens die bepaling gold het verbod tot invoer niet indien een persoon bij het overschrijden van de grens “in het bezit is” van een farmaceutisch product dat kennelijk voor zijn eigen gebruik bestemd is. Ook de tekst van die bepaling laat dus geen ruimte voor de door de belanghebbende voorgestane uitleg. [3]
Dat betekent dat de tabletten voorwerpen zijn met betrekking tot welke een strafbaar feit is begaan. [4] Voor onttrekking aan het verkeer is ingevolge artikel 36c van het Wetboek van Strafrecht verder vereist dat het ongecontroleerde bezit van de tabletten in strijd is met de wet of het algemeen belang. De rechtbank overweegt daarover als volgt. Geneesmiddelen kunnen door hun (bij)werkingen schadelijk zijn voor de (volks)gezondheid. De overheid bewaakt daarom streng de toelating, kwaliteit en werkzaamheid van geneesmiddelen door het vergunningenstelsel in de Gnw. Geneesmiddelen die zijn ingevoerd zonder vergunning, onttrekken zich aan het toezicht daarop. Dat geldt ook voor de in beslag genomen tabletten. Op zich is het juist dat, zoals de belanghebbende heeft gesteld, melatoninetabletten in Nederland ‘over the counter’ verkrijgbaar zijn, maar wel in een lagere dosering dan de in beslag genomen tabletten. [5] Daarbij komt dat de in beslag genomen tabletten niet zijn goedgekeurd door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. Het ongecontroleerde bezit van 1.440 van dergelijke tabletten is naar het oordeel van de rechtbank in strijd met het algemeen belang.
Het voorgaande betekent dat de vordering van de officier van justitie zal worden toegewezen.

Beslissing

De rechtbank wijst de vordering van de officier van justitie toe en verklaart onttrokken aan het verkeer 1.440 melatoninetabletten.
Aldus gedaan te Den Haag door mr. B.W. Mulder, rechter, in tegenwoordigheid van mr. R. Ringeling, griffier, en uitgesproken ter openbare zitting van 2 april 2024.

Voetnoten

1.Ingevolge artikel 1, eerste lid, onder cc, dd en hh, van de Gnw moet onder invoeren worden verstaan het binnen het grondgebied van Nederland brengen van geneesmiddelen vanuit een staat die geen lid is van de Europese Unie of partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte.
2.Kamerstukken II 2003-04, 29 359, nr. 3, p. 39.
3.De geschiedenis van de totstandkoming van de Gnw bevat één aanknopingspunt voor een andersluidende uitleg. In de nota naar aanleiding van het verslag beantwoordt de minister een vraag van de leden van de fractie van D66 of het verbod op invoer ook het verbod op invoer voor persoonlijk gebruik betreft, “bijvoorbeeld van geneesmiddelen die via internet zijn besteld” (Kamerstukken II 2003-04, 29 359, nr. 6, p. 34). In zijn antwoord verwijst de minister naar de uitzondering voor persoonlijk gebruik in artikel 9, zesde lid, van het oorspronkelijke wetsvoorstel. Die bepaling bevatte een uitzondering voor het invoeren van geneesmiddelen die kennelijk zijn bestemd voor eigen gebruik “door de persoon die de desbetreffende middelen invoert”. Die bewoordingen zouden ook het doen versturen per post kunnen inhouden. Nu die bewoordingen echter niet zijn gehandhaafd in het uiteindelijke artikel 18, zesde lid, en gelet op de verwijzing naar het BBA, kent de rechtbank daaraan echter geen doorslaggevende betekenis toe.
4.Ingevolge artikel 1, onder 1°, van de Wet op de economische delicten is overtreding van artikel 18, eerste lid, van de Gnw een economisch delict.
5.https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/m/melatonine