ECLI:NL:RBDHA:2024:14057

Uitspraak

RECHTBANK DEN HAAG

Zittingsplaats ’s-Gravenhage

MD/bc

Zaak-/rolnr.: 10828889 RL EXPL 23-20303

10 september 2024

Vonnis van de kantonrechter in de zaak van:

de buitenlandse publiekrechtelijke rechtspersoon Stad Antwerpen,gevestigd te Antwerpen, België,
eisende partij,
gemachtigde: mrs. T.H. Geukes Foppen en S.J.J.Q. Lemmen,

tegen

de besloten vennootschap International Trader B.V.,

gevestigd te Den Haag,
gedaagde partij,
procederend in persoon.

Partijen worden hierna aangeduid als Stad Antwerpen en International Trader.

1.Procedure

1.1.

De kantonrechter heeft kennis genomen van de volgende stukken:

de dagvaarding van 17 september 2023, met producties;
de mondelinge conclusie van antwoord, met productie;
de akte aanvullende producties aan de zijde van Stad Antwerpen, ingekomen op 13 augustus 2024;
de mondelinge behandeling op 15 augustus 2024 en de daarbij overgelegde aanvullende producties van Stad Antwerpen.

1.2.

Vonnis is bepaald op vandaag.

2.Feiten

2.1.

Op 27 november 2015 heeft het Vlaams Parlement een decreet betreffende lage-emissiezones aangenomen (hierna: het decreet^[1]).

2.2.

Op 26 februari 2016 heeft de Vlaamse Regering een Besluit betreffende lage-emissiezones aangenomen. Gemeentes in Vlaanderen kunnen op basis dit decreet een lage emissiezone inrichten. Een gemeente kan aan de toegang tot een lage emissiezone de betaling van een geldsom verbinden (artikel 6 van het decreet).

2.3.

Ter uitvoering van het decreet heeft Stad Antwerpen het Gemeentelijk Reglement Lage-Emissiezone Antwerpen (hierna: het Reglement) aangenomen en gepubliceerd. Zij heeft sindsdien lage emissiezones aangewezen waarin enkel motorvoertuigen mogen rijden die voldoen aan de ingestelde emissienormen. Uitgezonderd zijn mensen die beschikken over een zogenaamde lage emissiezone(LEZ)-dagpas.

2.4.

Op 25 juni 2020 heeft Stad Antwerpen aan International Trader een geldboete van € 150,- opgelegd. International Trader is in de gelegenheid gesteld om bezwaar in te dienen tegen de opgelegde geldboete.

3.Vordering, grondslag en verweer

3.1.

Stad Antwerpen vordert veroordeling van International Trader bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad om aan Stad Antwerpen te betalen een bedrag van € 150,-, met veroordeling van International Trader in de kosten van deze procedure.

3.2.

Stad Antwerpen legt aan deze vordering het volgende ten grondslag. Ter vermindering van de uitstoot van kwalijke en vervuilende gassen heeft Stad Antwerpen het Reglement aangenomen, waarmee zogenaamde lage emissiezones zijn aangewezen. Voertuigen die deze emissiezones binnenrijden moeten voldoen aan de emissienormen. Gebleken is dat International Trader op 11 juni 2020 een emissiezone binnenreed met een voertuig dat niet voldeed aan de emissienormen en dat zij ook niet in het bezit was van een LEZ-dagpas. Hiermee heeft International Trader gehandeld in strijd met de geldende wetgeving en is zij een geldboete van € 150,- verschuldigd. Ook civielrechtelijk is er een grondslag voor toewijzing van de vordering van Stad Antwerpen. Enerzijds heeft International Trader een onrechtmatige daad gepleegd door een norm te overtreden, anderzijds is er sprake van een reglement waarvan Stad Antwerpen nu nakoming vordert. Er is aldus een verbintenis ontstaan tot betaling van genoemd bedrag.

3.3.

International Trader heeft verweer gevoerd, waarop hierna – voor zover van belang – zal worden ingegaan.

4.Beoordeling

Bevoegdheid

4.1.

Gelet op het internationale karakter van deze procedure moet de kantonrechter eerst beoordelen of hij bevoegd is van het geschil kennis te nemen.

4.2.

Stad Antwerpen heeft op basis van voormeld decreet een lage emissiezone op een afgebakend gedeelte van haar grondgebied ingevoerd. In de artikelen 2.1 en 2.2 van het Reglement staat beschreven welke motorvoertuigen zijn toegestaan en in artikel 2.3 staat vermeld dat de overige motorvoertuigen die daar niet onder vallen niet zijn toegelaten en dat bij overtreding hiervan (artikel 7.2) een sanctie staat van € 150,-.

4.3.

Het Reglement bindt daarmee iedere persoon die binnen het toepassingsgebied valt vanaf de publicatie van het Reglement. Hierdoor ontstaat een ‘reglementaire’ rechtsverhouding. Dit is naar Belgisch recht een verbintenis die niet is aangegaan door middel van een rechtshandeling van de schuldenaar, maar die voortvloeit uit de wet.^[2]

4.4.

Stad Antwerpen heeft International Trader op basis van voornoemde artikelen 2.3, en 7.2 van het Reglement een boete opgelegd, omdat zij – kort gezegd – heeft vastgesteld dat een auto op naam van International Trader zich in een lage emissiezone bevond, terwijl deze auto niet aan de geldende emissienormen voldeed.

4.5.

Omdat de opgelegde boete geen rechtelijke beslissing tot veroordeling tot betaling van een geldboete is mist de EEX-Verordening^[3]toepassing. Artikel 1 lid 1 van Brussel I-bis^[4]mist eveneens toepassing, omdat dat die verordening van toepassing is in burgerlijke zaken en handelszaken, maar geen betrekking heeft op administratiefrechtelijke zaken. Naar het oordeel van de kantonrechter is van dat laatste hier sprake, omdat de boete aan International Trader eenzijdig is opgelegd door een overheidsorgaan, gebaseerd op een besluit van de gemeenteraad waartegen een bezwaarprocedure openstaat.

4.6.

Nu geen andere verordeningen of verdragen van toepassing zijn kan de bevoegdheid van de kantonrechter worden ontleend aan het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv). Artikel 2 Rv bepaalt namelijk dat de Nederlandse rechter rechtsmacht heeft, indien gedaagde in Nederland zijn woonplaats heeft en de zaak bij dagvaarding moet worden ingeleid. Voor het onderhavige geschil is geen specifieke procedure aangewezen, zodat de dagvaardingsprocedure bij de civiele rechter als restcategorie van toepassing is. International Trader is gevestigd in Den Haag en het beloop van het geschil zit onder de competentiegrens. De kantonrechter is daarom bevoegd om van het onderhavige geschil kennis te nemen.

Toepasselijk recht

4.7.

Op grond van Rome II^[5]moet aansluiting worden gezocht bij de plaats waar de door de eisende partij gestelde feiten, op grond waarvan zij de boete heeft opgelegd, zich hebben voorgedaan. Dat is hier Antwerpen te België. Daarnaast komt de vordering voort uit een verbintenis die uitsluitend in België kan ontstaan. Verder is gesteld noch gebleken dat uit het geheel van omstandigheden volgt dat de rechtsverhouding tussen partijen nauwer verbonden is met een ander land, bijvoorbeeld Nederland. Op grond hiervan is de kantonrechter van oordeel dat Belgisch recht van toepassing is op het onderhavige geschil.

De vordering van Stad Antwerpen wordt toegewezen

4.8.

Vastgesteld kan worden dat de vordering van Stad Antwerpen is gebaseerd op het Reglement. Met Stad Antwerpen is de kantonrechter van oordeel dat een autobestuurder de regels van het Reglement aanvaard op het moment dat deze een lage emissiezone inrijdt. De lage emissiezones zijn voorzien van waarschuwings- en verkeersborden waardoor het voor autobestuurders duidelijk is dat zij een lage emissiezone binnenrijden waar het Reglement van toepassing is. Voorts ontstaat met het binnenrijden van een lage emissiezone naar Belgisch recht een rechtsverhouding van reglementaire aard. Indien een voertuig een lage emissiezone inrijdt, terwijl het voertuig niet voldoet aan de geldende emissienormen en evenmin conform artikel 2.2 van het Reglement is geregistreerd, dan is de houder van dat voertuig op grond van artikel 2.3 van het Reglement een geldboete verschuldigd. Voor een eerste overtreding geldt een geldboete ter hoogte van € 150,-. Stad Antwerpen vordert nu betaling van die geldboete op grond van nakoming van het Reglement.

4.9.

International Trader betwist dat de ingebrachte foto van het voertuig van International Trader binnen een lage emissiezone is gemaakt. Daarmee betwist zij dat er een verbintenis uit de wet is ontstaan. Aan de foto zelf valt op zichzelf inderdaad niet te zien of deze al dan niet binnen een lage emissiezone is gemaakt. International Trader heeft echter van Stad Antwerpen een brief ontvangen waaruit volgt dat de foto ter hoogte van de Schijnpoortweg te Antwerpen is gemaakt (productie 2). Tijdens de mondelinge behandeling heeft Stad Antwerpen nadere stukken overgelegd waaruit blijkt dat de Schijnpoortweg onderdeel is van de lage emissiezone en dat er aan deze weg een vaste flitscamera is geplaatst. Hiermee heeft Stad Antwerpen naar het oordeel van de kantonrechter voldoende onderbouwd gesteld dat het voertuig van International Trader op 11 juni 2020 in Antwerpen een lage emissiezone is binnengereden. Verder heeft International Trader niet weersproken dat aan de rand van de lage emissiezones duidelijk herkenbare waarschuwings- en verkeersborden staan opgesteld. International Trader is met het passeren van die borden akkoord gegaan met het Reglement.

4.10.

Dat het voertuig van International Trader niet voldeed aan de geldende emissienormen is niet betwist. Evenmin is betwist dat International Trader die dag niet over een LEZ-dagpas beschikte. Dit betekent dat International Trader heeft gehandeld in strijd met artikel 2.2 van het Reglement. Om die reden zal de gevorderde geldboete van

€ 150,- worden toegewezen.

4.11.

International Trader zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van deze procedure. De proceskosten aan de zijde van Stad Antwerpen worden als volgt begroot:

griffierecht € 128,-

dagvaardingskosten € 109,33

gemachtigdensalaris € 80,- (2 salarispunten van € 40,-)

nakosten
€ 20,-

totaal € 337,33

5.Beslissing

De kantonrechter:

5.1.

veroordeelt International Trader om aan Stad Antwerpen te betalen een bedrag van € 150,-;

5.2.

veroordeelt International Trader in de proceskosten van € 337,33, te voldoen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe. Als International Trader niet tijdig aan een van de veroordelingen voldoet, dan moet zij ook de betekeningskosten betalen;

5.3.

verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door kantonrechter mr. N.F.H. van Eijk en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 10 september 2024.