6.3Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank houdt bij de strafoplegging rekening met de ernst van het gepleegde feit, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, zoals daarvan uit de rapportages en tijdens het onderzoek op de terechtzitting is gebleken.
De rechtbank neemt hierbij in het bijzonder het volgende in aanmerking.
Ernst van het feit
De verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan een poging tot zware mishandeling, door het slachtoffer een hondenriem om de nek te doen, deze strakker aan te trekken en vervolgens, nadat de verdachte en het slachtoffer op de grond terecht zijn gekomen, op het slachtoffer te zitten en hem met de vuist in het gezicht te slaan. Als gevolg van dit plotselinge agressieve handelen van de verdachte heeft het slachtoffer meerdere zwellingen en (schaaf)wonden opgelopen. Naast het fysieke letsel, heeft het handelen van de verdachte ook een mentale impact op het slachtoffer en zijn familie gehad. Uit de verklaring van de moeder van het slachtoffer op de zitting volgt dat het slachtoffer slecht slaapt, nachtmerries heeft, snel angstig is en geen vertrouwen in vrienden meer heeft. Dit alles rekent de rechtbank de verdachte zwaar aan.
Strafblad
De rechtbank stelt aan de hand van de Justitiële Documentatie van 28 maart 2023 vast dat de verdachte niet eerder is veroordeeld voor een strafbaar feit.
Persoon van de verdachte
De rechtbank heeft kennis genomen van het rapport van de Raad voor de Kinderbescherming van 25 april 2023 en van de Pro Justitia-rapportage van 4 november 2022. Er is, samengevat, als volgt gerapporteerd.
Rapport Raad voor de Kinderbescherming
De verdachte heeft moeite om zijn emoties goed te reguleren, hetgeen regelmatig tot stress en spanning leidt. Hiernaast heeft de verdachte moeite om (sociale) informatie op een goede manier te verwerken. Hij kan rigide zijn in zijn denken en handelen, en beschikt over beperkte adequate copingvaardigheden om juiste keuzes te maken.
De verdachte is net gestart bij de Waag., De behandeling hier zal zich richten op de emotieregulatie, impulsiviteit en rigiditeit van denken. Hiernaast zal er vanuit de Waag aandacht zijn voor psycho-educatie (t.a.v. ADHD en autisme) en de hierbij horende beperkingen, mogelijk met ondersteuning van medicatie.
Het voortzetten van jeugdreclassering en coaching is nodig om praktische zaken in
samenspraak met de verdachte en moeder te regelen en hen hierbij te ondersteunen
(zelfstandig/begeleid wonen, behandeling, scholing/arbeid).
De verdachte heeft laten zien vatbaar te zijn voor externe begeleiding, komt zijn afspraken goed na en er is geen sprake van nieuwe politie contacten. Dit is positief en bemoedigend, hiervoor verdient hij een compliment.
Pro Justitia-rapportage, opgesteld door [naam 1] , GZ-psycholoog
Vastgesteld is dat bij de verdachte sprake is van een aandachtdeficiëntie-hyperactiviteitsstoornis en een autismespectrumstoornis bij een (ten minste) gemiddelde intelligentie. Deze stoornissen waren ook aanwezig ten tijde van het ten laste gelegde.
In de aanloop naar het ten laste gelegde hebben de problemen om emoties adequaat te (laten) reguleren geleid tot oplopende stress en spanning. Daarnaast is er sprake van beperkingen in de (sociale) informatieverwerking, rigiditeit in denken en handelen en onvoldoende adequate copingvaardigheden om complexe (sociale) situaties op te lossen. Hierbij spelen de onderliggende problemen in de emotieregulatie en prikkelverwerking geen helpende rol. Geadviseerd wordt om het ten laste gelegde in een verminderde mate aan de verdachte toe te rekenen. Het risico op recidive ziet vooral op de uit de stoornissen voortkomende beperkingen en betreffen voornamelijk de problemen in de (sociale) informatieverwerking, de beperkingen in de emotieregulatie en de beperkte copingvaardigheden. Alles wegend wordt het risico op toekomstig gewelddadig gedrag als laag tot matig geschat.
Behandeling en begeleiding van de verdachte kan het risico op recidive verminderen. De verdachte is gebaat bij een omgeving die hem helpt om zijn emoties te reguleren, met name wanneer er sprake is van oplopende stress en spanning. Passend bij het proces van volwassen worden, kan de moeder van de verdachte daar steeds minder een rol in spelen, hoewel hij niet zonder een aanspreekpunt kan. Behandeling en begeleiding, gericht op de emotieregulatie, de impulsiviteit en rigiditeit van denken is belangrijk. De problemen in de (sociale) informatieverwerking van waaruit de autismespectrumstoornis en de ADHD voortkomen, zijn niet op te lossen. Wel lijkt medicamenteuze ondersteuning passend om de onrust en impulsiviteit tegen te gaan. In de lijn die de jeugdreclassering voor ogen heeft, zou een aanmelding bij De Waag passend zijn voor de behandeling, tussentijds kan de behandeling bij Youz doorgang vinden en afgerond worden. De begeleiding kan worden vormgegeven door de jeugdreclassering. De verdachte zal mogelijk zijn leven lang in meer of mindere mate een vorm van begeleiding en coaching nodig hebben.
[naam 2] heeft, namens de Raad voor de Kinderbescherming, als deskundige op de zitting het volgende aangegeven. Door zijn ADHD en ASS heeft de verdachte enerzijds moeite met het filteren en prioriteren van signalen die van buitenaf komen, anderzijds heeft hij moeite met het inschatten van sociale situaties. Deze stoornissen spelen al zijn hele leven een rol in hoe hij omgaat met moeilijkheden. Door behandeling bij De Waag kan voorkomen worden dat de verdachte opnieuw in een situatie als onderhavige terechtkomt. Het is positief dat de verdachte hier voor open staat en hier gemotiveerd voor is. Dat hij uitzicht heeft op een baan bij de NS en daar iets kan doen wat hij leuk vindt en waar hij goed in is, draagt bovendien bij aan de zelfstandigheid van de verdachte en het opbouwen van een goede toekomst.
[naam 3] heeft, namens de jeugdreclassering, als deskundige ter terechtzitting aangegeven dat de verdachte zich goed heeft gehouden aan de schorsende voorwaarden. Hij heeft de behandeling bij Youz afgerond en is inmiddels gestart met behandeling bij De Waag. Het is al merkbaar dat hij nadenkt over hoe hij beter met spanningsvolle situaties kan omgaan. De verdachte heeft veel spijt van wat er is gebeurd. De verdachte is inmiddels aangenomen bij de Techniekfabriek van de NS, maar daar is een VOG voor nodig. Sleutelen is zijn lust en zijn leven, wat maakt dat deze baan recidive verminderend zal werken. Vanwege de VOG wordt een voorwaardelijke werkstraf geadviseerd, in plaats van een voorwaardelijke jeugddetentie.
Toerekeningsvatbaar
De rechtbank neemt de conclusies van de deskundigen voor wat betreft de toerekeningsvatbaarheid over en acht de verdachte daarom verminderd toerekeningsvatbaar.
Strafmodaliteit en strafmaat
De rechtbank heeft bij het bepalen van de straf rekening gehouden met de aard en de ernst van het bewezenverklaarde feit, de oriëntatiepunten, de justitiële documentatie, de persoon en persoonlijke omstandigheden van verdachte zoals die blijken uit de hiervoor genoemde rapporten en hetgeen door betrokkenen ter zitting naar voren is gebracht. De rechtbank vindt, gelet op de ernst van het feit, een aanzienlijke jeugddetentie op zijn plaats, waarvan het grootste gedeelte voorwaardelijk zal worden opgelegd. Gelet op de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte is het belangrijk dat hij voor een langere periode behandeling heeft en wordt ondersteund waar dat nodig is. Daarom zal de rechtbank aan het voorwaardelijk deel van de straf bijzondere voorwaarden verbinden, die hierna zullen worden benoemd.
De rechtbank houdt er bij de strafoplegging rekening mee dat de verdachte na het incident in behandeling is gegaan en daar nog steeds gemotiveerd voor is. Daarnaast heeft de verdachte op de zitting berouw getoond en heeft hij zijn verantwoordelijkheid genomen voor wat hij heeft gedaan. De rechtbank ziet er belang in dat de verdachte aan de slag kan bij de NS, in een functie waarin hij zijn passie voor sleutelen kwijt kan. Dit draagt niet alleen bij aan het verlagen van de recidive, maar ook aan het opbouwen van een goede toekomst voor de verdachte.
Dadelijke uitvoerbaarheid
De verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan een misdrijf dat is gericht tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen, te weten een poging tot zware mishandeling.
Gelet op de persoon van de verdachte is de rechtbank van oordeel dat er ernstig rekening mee moet worden gehouden dat de verdachte wederom een dergelijk misdrijf zal begaan. Daarom zal de rechtbank bevelen dat de hierna te stellen voorwaarden en/of het uit te oefenen toezicht, dadelijk uitvoerbaar zijn.