ECLI:NL:RBDHA:2023:2484

Uitspraak

Rechtbank DEN HAAG

Enkelvoudige kamer

Rekestnummer: FA RK 21-7533

Zaaknummer: C/09/620488

Datum beschikking: 27 februari 2023

Voornaamswijziging en vaststelling geboortegegevens

Beschikking op het op 9 november 2021 ingekomen verzoekschrift van:

[verzoeker01] ,

verzoekster,

hierna aangeduid als verzoeker,

wonende op een bij de rechtbank bekend adres,

advocaat: mr. K. Smienk te Vught.

Als belanghebbende wordt aangemerkt:

de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente [plaats01] ,

zetelend te [plaats01] ,

hierna te noemen: de ambtenaar.

Procedure

De rechtbank heeft kennisgenomen van de stukken, waaronder:

het verzoekschrift;
het F9-formulier van 26 november 2021 met bijlage, van de zijde van verzoeker;
het e-mailbericht van 2 december 2021 van de zijde van verzoeker;
de brief van 17 februari 2022 van de ambtenaar, met bijlagen;
de brief van 6 maart 2022 van de zijde van verzoeker;
de F9-formulieren van 5 september 2022 en van 6 september 2022 van de zijde van verzoeker;
het F9-formulier van 24 november 202 van de zijde van verzoeker;
het F9-formulier van 16 januari 2023 met bijlagen van de zijde van verzoeker;
de brief van 1 februari 2023 van de ambtenaar.

Verzoek en standpunt ambtenaar

Het verzoekschrift strekt ertoe dat de rechtbank last geeft tot wijziging van de voornaam van verzoeker van “ [voornaam01] ” in “ [voornamen01] ” en dat de rechtbank daarbij de geboortegegevens van verzoeker vaststelt en de ambtenaar gelast om een latere vermelding van wijziging van het geslacht toe te voegen aan de geboorteakte, een en ander voor zover mogelijk met uitvoerbaarverklaring bij voorraad.

De ambtenaar heeft in zijn brief van 1 februari 2023 een voorstel gedaan over de wijze waarop de geboortegegevens van verzoeker kunnen worden vastgesteld.

Feiten

Verzoeker is Burger van Kongo.
Van verzoeker is geen geboorteakte ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand.
Verzoeker beschikt over een verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd op de voet van artikel 8, onder a van de Vreemdelingenwet 2000.
Verzoeker is als kind naar Nederland gekomen en op [datum01] 2005 voor het eerst in de basisregistratie personen opgenomen. Hij is in 2007 uit huis geplaatst.
Bij beschikking van deze rechtbank van [beschikkingsdatum01] 2011 zijn de ouders van verzoeker ontheven van het gezag over verzoeker.

Beoordeling

Rechtsmacht en toepasselijk recht

Omdat verzoeker in Nederland woont, heeft de Nederlandse rechter rechtsmacht op grond van artikel 3 aanhef en onder a van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.

Ingevolge artikel 10:19, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek (BW) is Congolees recht op het verzoek van toepassing. Volgens het Congolese internationale privaatrecht wordt ten aanzien van de naam van een persoon ook aangesloten bij de nationaliteit van die persoon. Dat betekent dat ook naar Congolees internationaal privaatrecht Congolees recht op het verzoek van toepassing is.

Congolees recht

Naar Congolees recht geldt dat voor- en geslachtsnamen in beginsel niet voor wijziging vatbaar zijn. Echter, in geval er sprake is van gerechtvaardigde belangen van degene die verzoekt om wijziging van zijn naam kan deze naam worden gewijzigd door de vredesrechter of kinderrechter (Tribunal de paix of Tribunal pour enfants) van zijn woonplaats, mits de wijziging niet in strijd is met artikel 58 Code de la Famille. Een dergelijke wijziging is ook mogelijk ten aanzien van de voornaam of voornamen van een minderjarige, waarbij diens wettelijk vertegenwoordiger het verzoek doet bij de volksrechtbank.

Inhoudelijke beoordeling

Op basis van de eigen regels van het Congolese recht, kan de rechter van de woonplaats van een verzoeker onder omstandigheden een (voor)naamswijziging uitspreken. In het onderhavige geval woont verzoeker vanaf 2005 in Nederland. Verzoeker heeft geen woonplaats meer in Congo zodat er geen Congolese rechter als bevoegde rechter aangewezen kan worden. Dat maakt dat het verzoek naar Congolees recht niet kan worden toegewezen.

Artikel 8 EVRM

Blijkens artikel 10:18 BW geven de regels aangaande het toepasselijke recht op het namenrecht uitvoering aan de op 5 september 1980 te München tot stand gekomen Overeenkomst inzake het recht dat van toepassing is op geslachtsnamen en voornamen. Volgens artikel 4 van deze Overeenkomst kan het aangewezen recht slechts worden uitgesloten, indien dat kennelijk onverenigbaar is met de openbare orde.

Verzoeker wil zijn voornaam wijzigen omdat hij transgender is. Hij reist nu als man met een verblijfsvergunning waarop zijn huidige voornaam ‘ [voornaam01] ’ staat en de geslachtsaanduiding ‘vrouw’. Om die voornaam en geslachtsnaam te kunnen wijzigen, moet er een geboorteakte van verzoeker zijn ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Omdat het recht van Congo verzoeker niet in staat stelt zijn voornaam te wijzigen, komt de rechtbank niet toe aan vaststelling van de geboortegegevens van verzoeker. Dat zou ook betekenen dat de geslachtsaanduiding van verzoeker niet gewijzigd kan worden. Bezien in het licht van artikel 8 (bescherming van het recht op privéleven) van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (hierna: EVRM) is ontzegging van een geslachtsregistratie overeenkomstig de innerlijke overtuiging in strijd met voormeld artikel 8. In 2003 heeft het EVRM reeds bevestigd dat het recht op genderidentiteit en persoonlijke ontwikkeling een fundamenteel element van artikel 8 EVRM vormt en genderidentiteit één van de meest intieme aspecten van het privéleven en één van de meest wezenlijke elementen van zelfbeschikking vormt (EHRM 12 juni 2003,ECLI:EC:ECHR:2003:0612JUD003596897, Van Kück tegen Duitsland, par. 69 en 73). In dit licht is de rechtbank van oordeel dat het in strijd met de Nederlandse openbare orde is als verzoeker niet in staat is om zijn voornaam en geslachtswijziging te kunnen registreren. Dit maakt dat de rechtbank van oordeel is dat het op grond van artikel 10:19 BW toepasselijke recht met een beroep op artikel 8 EVRM opzij gezet moet worden en zal de rechtbank het verzoek beoordelen op basis van het recht van de gewone verblijfplaats van verzoeker.

Wijziging voornaam

Naar het oordeel van de rechtbank is voldoende gebleken van een zwaarwichtig belang bij toewijzing van het verzoek tot voornaamswijziging. De gevraagde voornamen zijn geoorloofd naar de maatstaven van artikel 1:4, tweede lid, BW. De rechtbank zal dat verzoek derhalve toewijzen.

Een voornaamswijziging komt eerst tot stand doordat van de beschikking waarbij de voornaamswijziging is gelast een latere vermelding aan de geboorteakte wordt toegevoegd.

Hier te lande is geen geboorteakte ten name van verzoeker ingeschreven. Verzoeker heeft bij zijn inleidende verzoekschrift diverse kopieën overgelegd van niet gelegaliseerde documenten. Het betreffen een vordering tot een verlate aangifte van geboorte van
[datum02] 2004, een certificaat van [datum03] 2004 waaruit volgt dat er geen geboorteakte van verzoeker is ingeschreven in Congo en een op [datum02] 2004 opgemaakte geboorteakte. Omdat de documenten niet zijn gelegaliseerd, kan de echtheid hiervan niet worden getoetst zodat niet van de op deze documenten genoemde gegevens kan worden uitgegaan.

Verzoeker heeft ook een beschikking van deze rechtbank van [beschikkingsdatum01] 2011 overgelegd. In deze beschikking is vastgesteld dat verzoeker ten tijde van het huwelijk van zijn ouders [moeder01] (de moeder) en [vader01] (de vader) is geboren op [geboortedatum01] 2002 te [geboorteplaats01] , Congo, met de Congolese nationaliteit.

Hoewel deze documenten stuk voor stuk een aanwijzing bevatten over de afkomst van verzoeker, zitten er geen inschrijfbare documenten tussen. Dat betekent dat de rechtbank zal beoordelen of de geboortegegevens van verzoeker vastgesteld kunnen worden.

Vaststelling geboortegegevens

Op grond van artikel 1:25c BW kunnen de geboortegegevens van een buiten Nederland geboren persoon worden vastgesteld onder de in dat artikel genoemde gronden. Onder meer kunnen geboortegegevens worden vastgesteld als op grond van dit boek een latere vermelding aan de akte van geboorte moet worden toegevoegd (art 1:25c lid 1 onder c BW). Van deze situatie is sprake. Uit de stukken blijkt dat het voor verzoeker niet mogelijk is om een door de plaatselijke voorschriften door een bevoegde instantie opgemaakte geboorteakte over te leggen. Met de ambtenaar is de rechtbank van oordeel dat de geboortegegevens van verzoeker kunnen worden vastgesteld.

De rechtbank is van oordeel dat uit de inhoud van de in het geding gebrachte stukken voldoende aanwijzingen zijn verkregen omtrent de omstandigheden waaronder en de datum waarop de geboorte van verzoeker moet hebben plaatsgehad. De rechtbank sluit aan bij hetgeen verzoeker heeft verzocht en de ambtenaar heeft geconcludeerd. Daarbij heeft verzoeker aangegeven ermee in te stemmen dat er geen oudergegevens zullen worden vastgesteld.

Het verzoek tot vaststelling van de geboortegegevens is op navolgende wijze als op de wet gegrond voor toewijzing vatbaar.

Wijziging van het geslacht

Op grond van artikel 1:28, derde lid, BW kan degene die de Nederlandse nationaliteit niet bezit, aangifte doen als bedoeld in het eerste lid, als hij gedurende een tijdvak van ten minste één jaar onmiddellijk voorafgaand aan de aangifte woonplaats heeft in Nederland en een rechtsgeldige verblijfstitel heeft.

Niet in geschil is dat verzoeker ten minste één jaar voorafgaand aan de aangifte woonplaats in Nederland heeft gehad en dat hij over een rechtsgeldige verblijfstitel beschikt.

Het ligt op de weg van verzoeker om zich tot de ambtenaar te wenden om aldaar van zijn overtuiging tot het andere geslacht te behoren aangifte te doen. Het verzoek om de ambtenaar een last te geven om een latere vermelding toe te voegen van de wijziging van het geslacht zal, gelet op het bepaalde in artikel 1:28 BW, als niet op de wet gegrond worden afgewezen.

Uitvoerbaarverklaring bij voorraad

Omdat de aard van de zaak zich verzet tegen het uitvoerbaar bij voorraad verklaren van de beschikking, zal de rechtbank het hiertoe strekkend verzoek afwijzen.

Beslissing

De rechtbank:

stelt de volgende voor het opmaken van een geboorteakte noodzakelijke gegevens vast:

Geslachtsnaam : [geslachtsnaam01]

Voornaam : [voornaam01]

Geboortedatum : [geboortedatum01] 2002

Geboorteplaats : [geboorteplaats01] , Congo

Geslacht F vrouwelijk

gelast de wijziging van de voornaam van verzoeker in die zin dat de voornamen zullen luiden: “ [voornamen01] ”;

wijst af het meer of anders verzochte.

Deze beschikking is gegeven door mr. J.M. Vink, rechter, bijgestaan door mr. I.M. Talstra - Touwen als griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 27 februari 2022.