ECLI:NL:RBDHA:2023:15000

• Datum uitspraak: 5 oktober 2023
• Publicatiedatum: 5 oktober 2023
• Zaaknummer: C-09-654542-KG ZA 23-832
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Kort geding
• Rechters: S.J. Hoekstra-van Vliet
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Kort geding over schorsing en ontzetting binnen politieke partij 50Plus

Op 5 oktober 2023 heeft de Rechtbank Den Haag uitspraak gedaan in een kort geding tussen een groep leden van de politieke partij 50Plus en de partij zelf. De eisers, bestaande uit drie leden, vorderden de schorsing van drie bestuursleden en de bevestiging dat een recent ontzettingsbesluit van het Hoofdbestuur van 50Plus niet rechtsgeldig was. De voorzieningenrechter oordeelde dat de beslissing over het ontslag van bestuursleden in beginsel bij de Algemene Vergadering ligt en dat er geen grond was voor een voorlopige maatregel. De vordering tot schorsing van de bestuursleden werd afgewezen, omdat de kwestie op korte termijn aan de Algemene Vergadering voorgelegd zou worden. Wel werd het tweede ontzettingsbesluit van het Hoofdbestuur geschorst, omdat de verweten gedragingen grotendeels dateren van vóór het eerste ontzettingsbesluit en er onvoldoende grond was voor ontzetting. De voorzieningenrechter benadrukte het belang van een ordelijke Algemene Vergadering en dat de leden van 50Plus hun stemrecht moeten kunnen uitoefenen. De uitspraak heeft grote implicaties voor de interne machtsverhoudingen binnen 50Plus, vooral met de aankomende Tweede Kamerverkiezingen in het vooruitzicht.

Uitspraak

Rechtbank den haag

Team handel - voorzieningenrechter

zaak- / rolnummer: C/09/654542 / KG ZA 23-832

Vonnis in kort geding van 5 oktober 2023

in de zaak van

1. [eisende partij sub 1] te [plaats 1] , gemeente [gemeente 1] ,

2.
[eisende partij sub 2] te [plaats 2] , gemeente [gemeente 2] ,

3.
[eisende partij sub 3] , te [plaats 1] , gemeente [gemeente 1]
,

eisers,

advocaten mrs. O.R. van Hardenbroek en A.J. Kievit te Den Haag,

tegen:

de vereniging
50Plus te Den Haag,

gedaagde,

advocaten mrs. R. Simons en S.B. Piekhaar-Bouthoorn te Rotterdam.

Eisers worden hierna gezamenlijk aangeduid als [eisende partij sub 1 c.s.] en ieder afzonderlijk als [eisende partij sub 1] , [eisende partij sub 2] en [eisende partij sub 3] . Gedaagde wordt hierna aangeduid als 50Plus.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding met daarbij en nadien overgelegde producties 1 tot en met 14

- de door 50Plus overgelegde producties 1 tot en met 12.

1.2.

Op 3 oktober 2023 is de mondelinge behandeling gehouden. Hierbij zijn door beide partijen pleitnotities overgelegd. Tijdens de zitting is vonnis bepaald op vandaag.

1.3.

[eisende partij sub 1 c.s.] hebben in de door hen uitgebrachte dagvaarding naast 50Plus ook nog de heren [de voorzitter] (hierna: [de voorzitter] ), [de penningmeester] (hierna: [de penningmeester] ) en [bestuurslid1] (hierna: [bestuurslid1] ) als gedaagden opgenomen. De dagvaarding is echter alleen betekend op het kantooradres van 50Plus en aan het kantooradres van de advocaat van 50Plus. [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] hebben geen woonplaats gekozen ten kantore van 50Plus of ten kantore van de advocaat van 50Plus. Aan hen is dus niet rechtsgeldig een dagvaarding uitgebracht. [de voorzitter] en [bestuurslid1] zijn ook niet ter zitting verschenen. [de penningmeester] was wel aanwezig, maar alleen in zijn hoedanigheid van bestuurslid van 50Plus. Gelet op dit alles zijn [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] dus niet rechtsgeldig in persoon in deze procedure betrokken en heeft dit vonnis alleen te gelden als vonnis tussen [eisende partij sub 1 c.s.] en 50Plus. [eisende partij sub 1 c.s.] zijn niet in de gelegenheid gesteld om [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] alsnog op rechtsgeldige wijze (tegen een andere datum) te dagvaarden. [eisende partij sub 1 c.s.] hebben dat niet verzocht en de spoedeisendheid van de vorderingen van [eisende partij sub 1 c.s.] staat ook in de weg aan een behandeling van de vorderingen van [eisende partij sub 1 c.s.] op een later moment.

2. De feiten

Op grond van de stukken en het verhandelde ter zitting wordt in dit geding van het volgende uitgegaan.

2.1. 50

Plus is een politieke partij. 50Plus wil deelnemen aan de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november 2023.

2.2.

Op grond van de statuten van 50Plus (hierna: de Statuten) is de Algemene Vergadering, de ledenvergadering op landelijk niveau (hierna: AV), het hoogste orgaan binnen 50Plus. Daarnaast is er een Hoofdbestuur (hierna: HB). Het HB bestaat op grond van de Statuten uit zeven personen (een voorzitter, een vice-voorzitter, een secretaris, een penningmeester en drie algemene bestuursleden) en wordt gekozen door de AV uit de leden van 50Plus. Het HB is op grond van de Statuten belast met de dagelijkse leiding van 50Plus en met de uitvoering van de besluiten van de AV. Op grond van de Statuten is er naast het Hoofdbestuur een Dagelijks Bestuur (hierna: DB), dat bestaat uit de voorzitter, de vice-voorzitter, de secretaris en de penningmeester. Het HB kan taken en bevoegdheden delegeren aan het DB.

2.3.

Voor het laatst op 24 juni 2023 hebben verkiezingen plaatsgevonden voor het HB van 50Plus. Toen is de [de voorzitter] door de AV gekozen als voorzitter van het HB, [de penningmeester] is gekozen als penningmeester en [bestuurslid1] als algemeen bestuurslid. Daarnaast is mevrouw [de vice-voorzitter] (hierna: [de vice-voorzitter] ), gekozen als vice-voorzitter en de heer [bestuurslid2] als algemeen bestuurslid. Omdat er bij de verkiezingen in juni 2023 niet voldoende kandidaten waren bestaat het HB momenteel uit vijf personen, waarbij de functies van secretaris en één algemeen bestuurslid niet zijn opgevuld. [de voorzitter] , [de vice-voorzitter] , en [de penningmeester] vormen momenteel het DB.

2.4.

[eisende partij sub 1 c.s.] zijn al geruime tijd lid van en actief voor 50Plus. Voorafgaand aan de bestuurswisseling in juni 2023 maakte [eisende partij sub 1] deel uit van het HB van 50Plus en hij had zich evenals [de voorzitter] kandidaat gesteld voor de functie van voorzitter voor de verkiezingen van 24 juni 2023.

2.5.

Voor zover nu relevant staat in de Statuten het volgende:

“(…)

Artikel 4: Lidmaatschap

(…)

e.
Alle leden met uitzondering van geschorste leden hebben toegang tot de Algemene Vergadering en hebben daar ieder het recht op het uitbrengen van één stem.

(…)

Artikel 5: Einde lidmaatschap

a.
Het lidmaatschap van 50PLUS eindigt door:

(…)

4.
ontzetting uit het lidmaatschap.

I.
Dit geschiedt door het Hoofdbestuur en kan alleen worden uitgesproken wanneer een lid in strijd met de statuten, reglementen of besluiten van 50PLUS handelt of wanneer het lid 50PLUS op onredelijke wijze benadeelt;

II.
Ontzetting uit het lidmaatschap geschiedt middels een aangetekend schrijven met opgaaf van reden. Hiertegen is binnen vier weken na ontvangst van het besluit beroep mogelijk bij de Commissie van Beroep als bedoeld in artikel 9.

Gedurende de beroepstermijn en hangende het beroep is het lid geschorst;

(…)

Artikel 9: Commissie van Beroep

a.
Onafhankelijk van de Algemene Vergadering en het Hoofdbestuur functioneert de Commissie van Beroep. Leden en aspirant leden kunnen bij de Commissie van Beroep bezwaar aantekenen tegen een beslissing van het Hoofdbestuur over niet-toelaten, schorsen of ontzetting uit het lidmaatschap. De commissie doet bindende uitspraken.

b.
Deze Commissie van Beroep wordt op voordracht van het Hoofdbestuur gekozen door de Algemene Vergadering; leden worden benoemd voor een periode van drie jaar.

c.
Naast de gekozen leden van de Commissie van Beroep worden op voordracht van het Hoofdbestuur drie plaatsvervangende leden benoemd die in geval van belet van een van de vaste leden van de Commissie van Beroep de opengevallen plaats kunnen innemen.

d.
De commissie functioneert volgens een reglement dat door de Algemene Vergadering wordt vastgesteld.

(…)”

2.6.

In het Huishoudelijk Reglement (hierna: HHR) staat, voor zover nu relevant, het volgende:

“(…)

2. Algemene Vergadering, agenda, stemmingen en besluitvorming en moties en amendementen

2.1.

Algemene Vergadering, Taken en Bevoegdheden

(…)

2.1.2.

De Algemene Vergadering:

(…)

d. kiest de lijsttrekker en stelt de kieslijst van de Landelijke en Europese Verkiezingen vast;

(…)

k. behandelt en besluit over amendementen en moties op concept verkiezingsprogramma’s bij landelijke en Europese verkiezingen.

(…)

2.4

Stemmingen

(…)

2.4.8

Elk stemgerechtigd lid kan voor maximaal twee andere stemgerechtigde leden stemmen bij volmacht. De volmacht dient te voldoen aan de door het Hoofdbestuur gestelde eisen.

(…)

5.
Commissies

(…)

5.4.

Commissie van Beroep

5.4.1

De Commissie van Beroep bedoeld in artikel 9 van de statuten oordeelt over:

(…)

b. besluit van het Hoofdbestuur tot schorsing van een lid;

c. ontzetting uit het lidmaatschap.

5.4.2

De commissie bestaat uit drie (3) juridisch onderlegde leden van 50PLUS, die zich kunnen laten vervangen door drie (3) plaatsvervangende leden in het geval van ontstentenis of conflicterende belangen.

5.4.3

De leden en plaatsvervangende leden worden benoemd door de Algemene Vergadering voor een periode van drie (3) jaar, met de mogelijkheid van een eenmalige herbenoeming van drie (3) jaar.

(…)

5.4.5

De commissie behandelt een beroep en doet een bindende uitspraak in een samenstelling van drie (3) leden.

5.4.6 (…)

Leden kunnen beroep instellen tegen een beslissing van het Hoofdbestuur tot schorsing, ontzetting uit het lidmaatschap.

5.4.7

Het beroep dient op straffe van niet ontvankelijkheid met redenen omkleed binnen vier (4) weken na ontvangst van de beslissing van het Hoofdbestuur te worden ingesteld bij de commissie. Het beroep wordt ingesteld door middel van een e-mail of een brief. De commissie is gevestigd op het partijkantoor.

5.4.8

Het beroepschrift bevat ten minste:

- naam, adres, telefoonnummer en zo mogelijk het e-mailadres van degene die beroep aantekent;

- de inhoud en een kopie van het bestreden besluit;

- de bezwaren tegen het bestreden besluit;

- de bijlagen waarnaar wordt verwezen;

- de door het (aspirant)lid gewenste beslissing van de commissie;

(…).

(…)

5.4.11

Nadat de commissie het (aangevulde) beroep heeft ontvangen stelt zij het Hoofdbestuur in de gelegenheid om daar binnen veertien (14) dagen op te reageren.

5.4.12

De Commissie bepaalt binnen veertien (14) dagen, nadat alle stukken zijn ontvangen, een datum waarop, alsmede de locatie waar het beroep zat worden behandeld (…)

5.4.12

Binnen veertien (14) dagen na het stuiten van de hoorzitting doet de commissie schriftelijk uitspraak. Deze uitspraak is bindend. (…)

(…)”

2.7.

Op 30 september 2023 was een AV gepland. Op de agenda van deze AV stonden onder meer:

• stemming over vijf “ontslagmoties”, die strekken tot ontslag per direct van het volledige HB;
• verkiezing van de lijsttrekker van 50Plus voor de Tweede Kamerverkiezingen;
• verkiezing van de resterende kandidatenlijst van 50Plus voor de Tweede Kamerverkiezingen.

Hierbij heeft het HB – na voordracht van een kandidatenselectiecommissie – een kandidatenlijst voorgesteld, met mevrouw [naam01] (hierna: [naam01] ) als lijsttrekker op nummer 1. [eisende partij sub 1] staat op de door het HB voorgestelde kandidatenlijst op nummer 25. [eisende partij sub 1 c.s.] hebben amendementen ingediend die er toe strekken dat [eisende partij sub 1] op nummer 1, als lijsttrekker, op de kandidatenlijst wordt geplaatst en dat [eisende partij sub 2] als nummer 6 op de kandidatenlijst wordt geplaatst. Ook stemming over deze amendementen stond voor de AV van 30 september 2023 geagendeerd.

2.8.

In aanloop naar de AV van 30 september 2023 heeft het DB, onder mandaat van het HB, twee besluiten genomen over de mogelijkheid van personen die zich na 7 juli 2023 als lid van 50Plus hebben aangemeld om bij de AV aanwezig te zijn (volgens het besluit waren deze personen ‘kandidaat-lid’, mochten zij aanwezig zijn op de AV, maar hadden zij geen stemrecht) en over de wijze waarop met volmacht gestemd kon worden op de AV.

2.9.

[eisende partij sub 1 c.s.] hebben in kort geding gevorderd voormelde besluiten te schorsen (procedure in kort geding met kenmerk C/09/654186/ KG ZA 23-798, hierna: het eerste kort geding). In aanloop naar de mondelinge behandeling van het eerste kort geding heeft het HB bij besluit van 25 september 2023 [eisende partij sub 1] ontzet uit het lidmaatschap van 50Plus, kort gezegd, omdat hij de media had geïnformeerd over het kort geding (hierna ook: het eerste ontzettingsbesluit). Ook van dit ontzettingsbesluit hebben [eisende partij sub 1 c.s.] in het eerste kort geding schorsing gevorderd.

2.10.

Op 26 september 2023 is het eerste kort geding ter zitting behandeld en bij vonnis van 28 september 2023 is op de vorderingen in het eerste kort geding beslist. Tijdens de zitting op 26 september 2023 heeft [de voorzitter] toegezegd dat de aanmeldingen van de personen die in voornoemd besluit als kandidaat-lid zijn aangemerkt alsnog op korte termijn zouden worden beoordeeld en dat deze personen vóór de AV van 30 september 2023 erover zouden worden geïnformeerd of zij als volwaardig lid bij de AV aanwezig kunnen zijn. Omdat de voorzieningenrechter ervan uitging dat deze toezegging nagekomen zou worden, is de vordering op dit punt in het vonnis van 28 september 2023 afgewezen. De vordering ten aanzien van het besluit over de volmachten is eveneens afgewezen, kort gezegd omdat het besluit niet in strijd is de met de Statuten en/of het HHR en evenmin aannemelijk werd geacht dat een bodemrechter zal oordelen dat het besluit in strijd met de eisen van de redelijkheid en billijkheid is. In het vonnis van 28 september 2023 is de vordering om het besluit tot ontzetting van [eisende partij sub 1] te schorsen wel toegewezen. Daartoe is in het vonnis van 28 september 2023 samengevat overwogen, dat niet aannemelijk is geworden dat het geschil tussen partijen pas door het persbericht van [eisende partij sub 1] bij de media bekend is geworden en dat de inhoud van het persbericht niet van zodanige aard is dat de partij daardoor ‘onredelijk’ wordt benadeeld. Bovendien is een kort geding openbaar, zodat het geschil ook op die manier bekend zou zijn geworden, zo staat in het vonnis vermeld.

2.11.

Per e-mail van 29 september 2023 om 19.25 uur is een besluit van het HB aan [eisende partij sub 1] toegestuurd, waarin [eisende partij sub 1] op grond van artikel 5 lid a, onder 4, punt II van de Statuten met onmiddellijke ingang is ontzet uit het lidmaatschap van 50Plus, met bepaling dat hij gedurende de termijn van vier weken waarbinnen eventueel beroep tegen dit besluit kan worden ingesteld is geschorst (hierna ook: het tweede ontzettingsbesluit). Het besluit is ondertekend door [de voorzitter] en [de penningmeester] . Het besluit is gebaseerd op verschillende (volgens het HB aan [eisende partij sub 1] te verwijten) gebeurtenissen die zich hebben afgespeeld vóór het eerste ontzettingsbesluit en ook (grotendeels) vóór de AV van 24 juni 2023.

2.12.

Per e-mail van 29 september 2023 om 20.57 uur heeft [eisende partij sub 1] een ‘spoed verweer’ ten aanzien van het tweede ontzettingsbesluit aan de Commissie van Beroep toegezonden. In dit ‘spoed verweer’ verzoekt [eisende partij sub 1] – zakelijk weergegeven – om de ontzetting door middel van een voorziening vooruit te schuiven tot aan de behandeling ervan, omdat anders de verkiezingen voor de kandidatenlijst al voorbij zijn.

2.13.

Op 29 september 2023 heeft de Commissie van Beroep een voorlopige voorziening gegeven, inhoudende dat het tweede ontzettingsbesluit wordt opgeschort totdat de Commissie van Beroep uitspraak heeft gedaan. Iedere verdere beslissing is aangehouden. Deze beslissing is door alle drie de leden van de Commissie van Beroep ondertekend.

2.14.

Op 30 september 2023 is aan [eisende partij sub 1] , nadat hij zich naar de vergaderlocatie had begeven, te kennen gegeven dat hem geen toegang tot de AV werd verleend en is hem kenbaar gemaakt dat volgens het HB de schorsingsbeslissing van de Commissie van Beroep niet rechtsgeldig is. [eisende partij sub 1] is uiteindelijk onder begeleiding van de politie uit het gebouw verwijderd.

2.15.

[de voorzitter] heeft voorafgaand aan de AV de aanwezige leden toegesproken. In die toespraak heeft hij aangekondigd dat hij tijdens een volgende AV zal aftreden als voorzitter van 50Plus. Vervolgens is – na opening van de vergadering – de AV geschorst. Er is niet over enig agendapunt gestemd of beslist.

3. Het geschil

3.1.

[eisende partij sub 1 c.s.] vorderen, zakelijk weergegeven en voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:

de bestuursleden [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] te schorsen tot en met de volgende AV van 50Plus, op straffe van een dwangsom;

te bevestigen dat het tweede ontzettingsbesluit is geschorst bij beslissing van de Commissie van Beroep van 29 september 2023, althans het tweede ontzettingsbesluit te schorsen tot en met de volgende AV van 50Plus;

[de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] te verbieden zich vanaf de betekening van dit vonnis nog langer voor te doen als bestuurders van 50Plus, op straffe van een dwangsom;

althans een andere voorziening te treffen die het mogelijk maakt dat de leden van 50Plus tijdens een AV kunnen stemmen over de onderwerpen die op de agenda stonden van de AV van 30 september 2023 en wel op zodanig moment dat besluitvorming tijdens die AV nog kan leiden tot amendering van de concept kandidatenlijst van 50Plus, zodat de definitieve kandidatenlijst tijdig voor 9 oktober 2023 om 17.00 uur bij de Kiesraad kan worden ingediend;

met veroordeling van 50Plus in de werkelijke kosten van de procedure.

3.2.

Daartoe voeren [eisende partij sub 1 c.s.] – samengevat – het volgende aan.

3.2.1.

Tijdens de AV van 30 september 2023 heeft één van de leden van de Commissie van Beroep na het welkomstwoord van [de voorzitter] aandacht willen vragen voor de schorsing van het tweede ontzettingsbesluit. [de voorzitter] heeft dit lid van de Commissie van Beroep niet het woord gegeven en heeft hem onder politiebegeleiding uit de zaal laten verwijderen. Naar aanleiding van vragen uit de zaal over het eerste kort geding heeft [de voorzitter] geantwoord dat hij verdere vragenstellers ook uit de zaal zou laten verwijderen. Vervolgens heeft een ander lid van 50Plus voorgesteld om de moties tot ontslag van het bestuur (voorzieningenrechter: zie onder 2.7) niet meer in behandeling te nemen en gevraagd om zijn voorstel daartoe in stemming te nemen. Hierop werd met hoongelach gereageerd vanuit de zaal. Toen duidelijk werd dat een stemming over de moties tot ontslag van het HB niet vermeden kon worden, heeft [de voorzitter] de AV geschorst. Als gevolg van de schorsing van de AV heeft er geen verkiezing plaatsgevonden voor de lijsttrekker en de kandidatenlijst voor de aankomende Tweede Kamerverkiezingen. Daarmee is de opzet van het HB om [naam01] als lijsttrekker aan de verkiezingen deel te laten nemen voorlopig geslaagd, aldus [eisende partij sub 1 c.s.]

3.2.2.

[eisende partij sub 1 c.s.] stellen verder dat het eerste ontzettingsbesluit bij rechterlijke toetsing geen stand heeft gehouden. De in aanvulling op de eerdere argumenten aangevoerde gronden in het tweede ontzettingsbesluit rechtvaardigen geen vergaande beslissing als ontzetting uit het lidmaatschap. De nieuwe aan [eisende partij sub 1] verweten feiten dateren van (ver) voor het eerste royement en worden betwist. Ook uit de timing van het tweede royement blijkt dat het HB er hoe dan ook voor wil zorgen dat er niet op [eisende partij sub 1] gestemd kan worden. Dat is dan ook de werkelijke reden dat het HB hem het lidmaatschap heeft ontnomen.

3.2.3.

[eisende partij sub 1 c.s.] vinden dat de leden van 50Plus in de gelegenheid moeten worden gesteld om tijdens een AV te stemmen over (onder meer) hun lijsttrekker. Het HB heeft tijdens de AV van 30 september 2023 ten onrechte geweigerd om de moties tot ontslag van de leden van het HB in stemming te brengen en heeft de AV geschorst om te voorkomen dat de AV hen zou (kunnen) ontslaan en/of andere besluiten zou (kunnen) nemen die tegen de wil van het HB ingaan. De AV is het hoogste orgaan binnen 50Plus. Dat het HB haar mening boven de wet en statuten heeft geplaatst en het de AV onmogelijk heeft gemaakt gebruik te maken van haar democratisch stemrecht, rechtvaardigt schorsing van de bestuursleden. Het is [eisende partij sub 1 c.s.] bekend dat [bestuurslid2] zich binnen het HB heeft uitgesproken tegen de gang van zaken en dat [de vice-voorzitter] zich niet heeft uitgesproken en dus neutraal lijkt te zijn. Toewijzing van de vordering tot schorsing van [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] zal leiden tot de situatie waarin [bestuurslid2] en [de vice-voorzitter] tijdelijk het HB vormen. Zij kunnen dan met ondersteuning van het partijkantoor de geschorste AV van 30 september 2023 tijdig heropenen, aldus nog steeds [eisende partij sub 1 c.s.]

3.3. 50

Plus voert verweer, dat hierna, voor zover nodig, zal worden besproken.

4. De beoordeling van het geschil

Vooraf

4.1.

Het spoedeisend belang van [eisende partij sub 1 c.s.] is niet in geschil en is gelet op de datum waarop de kandidatenlijst voor deelname aan de Tweede Kamerverkiezingen bij de Kiesraad moet worden ingeleverd (9 oktober 2023) gegeven.

4.2.

[eisende partij sub 1 c.s.] kunnen in hun vorderingen worden ontvangen. Zij hebben allemaal belang bij die vorderingen, die immers verband houden met hun wens dat procedures binnen de partij waarvan zij lid zijn goed verlopen en dat de persoon die zij als lijsttrekker van die partij willen hebben kandidaat kan blijven.

Schorsing bestuursleden

4.3.

Tussen partijen is in geschil wat de reden was van de schorsing / beëindiging van de AV op 30 september 2023. Volgens [eisende partij sub 1 c.s.] is dat gebeurd om te voorkomen dat voor [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] nadelige besluiten genomen zouden worden door de AV. Volgens 50Plus is de vergadering op advies van de zaalmanager beëindigd uit veiligheidsoverwegingen, vanwege ontstane onrust. Wat daar ook van zij, vast staat dat de vergadering is beëindigd – waarbij beide partijen uitgaan van een schorsing van de vergadering – en dat er door de AV niet is gestemd over de lijsttrekker en de kandidatenlijst.

4.4.

Tijdens de zitting op 3 oktober 2023 is besproken dat partijen er een gezamenlijk belang bij hebben dat nog vóór 9 oktober 2023 een AV plaatsvindt, op 7 of 8 oktober 2023, zodat alsnog – zoals op grond van artikel 2.1.2 onder d van het HHR is vereist – gestemd kan worden over de lijsttrekker en de kandidatenlijst. [de penningmeester] heeft namens het HB gesteld dat het HB zich inspant om die AV nog tijdig – fysiek of digitaal – georganiseerd te krijgen.

4.5.

Zoals ook tijdens de zitting is besproken gaat de voorzieningenrechter ervan uit dat het HB uiterlijk dit weekend een AV laat plaatsvinden, waarbij de geschorste AV van 30 september 2023 wordt voortgezet. [de penningmeester] heeft tijdens de zitting toegezegd dat tijdens de hervatting van de geschorste AV de reeds eerder toegezonden agenda zal worden gehanteerd. Tussen partijen staat vast dat het eerste (inhoudelijke) punt op die agenda de moties tot ontslag van het HB zijn en [de penningmeester] heeft bevestigd dat daarover dan ook als eerste gestemd zal worden.

4.6.

Bij deze stand van zaken ziet de voorzieningenrechter geen aanleiding tot het treffen van een ordemaatregel strekkende tot schorsing van [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] . De beslissing over ontslag van bestuurders ligt immers in beginsel bij de AV en deze kwestie wordt op korte termijn aan de AV voorgelegd. Er is geen grond om vooruitlopend daarop een ordemaatregel te treffen. Hierbij is ook in aanmerking genomen dat binnen het bestek van dit kort geding over en weer een heleboel verwijten worden gemaakt, maar dat niet is vast te stellen wat er precies is gebeurd tijdens de AV, welke verwijten [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] gemaakt kunnen worden en waarom er aanleiding zou zijn deze bestuursleden wel te schorsen en de andere twee bestuursleden niet. 50Plus stelt terecht dat de vordering in zoverre arbitrair voorkomt. Verder kan niet uit het oog verloren worden dat er op de kortst mogelijke termijn gehandeld moet worden om te bewerkstelligen dat de AV nog georganiseerd kan worden, hetgeen ernstig bemoeilijkt wordt als het grootste deel van het HB zou worden geschorst.

4.7.

Gelet hierop wordt de vordering tot schorsing van [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] afgewezen. De vordering onder iii (om [de voorzitter] , [de penningmeester] en [bestuurslid1] te verbieden zich voor te doen als bestuurders) treft hetzelfde lot.

Tweede ontzetting [eisende partij sub 1]

4.8.

Het HB heeft [eisende partij sub 1] bij besluit van 29 september 2023 opnieuw ontzet als lid van 50Plus. Naar aanleiding van het ‘spoed verweer’ van [eisende partij sub 1] heeft de Commissie van Beroep van 50Plus een voorlopige voorziening getroffen, waarbij het tweede ontzettingsbesluit is geschorst totdat de Commissie van Beroep uitspraak heeft gedaan. Vaststaat dat het HB die beslissing van de Commissie van Beroep naast zich heeft neergelegd. 50Plus heeft ter toelichting gesteld dat dit is gedaan omdat de Commissie van Beroep niet de bevoegdheid heeft een ordemaatregel te treffen, dat niet aan de (procedurele) vereisten zoals neergelegd in de Statuten en het HHR is voldaan en dat elke vorm van onafhankelijkheid bij de Commissie van Beroep ontbreekt.

4.9.

De voorzieningenrechter verwerpt dit verweer. De Commissie van Beroep is op grond van de Statuten benoemd door de AV. Gelet op de wijze van benoeming is uitgangspunt dat de leden van die Commissie onafhankelijk zijn. Er is geen aanleiding om in deze situatie van iets anders uit te gaan. De stellingen van 50Plus dat de leden van de Commissie van Beroep ‘zich bevinden in het kamp van [eisende partij sub 1] en zij hem publiekelijk steunen’ is, zo dat al juist zou zijn, onvoldoende om niet uit te gaan van de onafhankelijkheid van de Commissie van Beroep in een concreet geval. Als een Commissie van Beroep – zoals hier – gevormd wordt door de eigen leden van de vereniging, is daaraan inherent dat niet valt uit te sluiten dat de individuele leden van de Commissie mogelijk meer ‘op de hand’ zijn van de ene kandidaat dan de andere. Dat betekent echter niet dat het HB naar believen de zeggenschap kan ontnemen aan deze - op grond van de Statuten ingestelde - commissie en haar beslissingen naast zich neer kan leggen.

4.10.

Daaraan doet niet af dat in dit geval een voorlopige voorziening is gegeven. 50Plus stelt terecht dat in de Statuten en het HHR niet is voorzien in de mogelijkheid voor de Commissie van Beroep om een voorlopige voorziening te treffen. De voorzieningenrechter is echter van oordeel dat de Commissie van Beroep daar in dit geval op goede gronden toe over heeft kunnen gaan. Gezien de feitelijke gang van zaken – waarbij de dag nadat het eerste ontzettingsbesluit door de voorzieningenrechter was geschort, op de avond vóór de AV (en grotendeels op grond van al veel langer bekende verweten gedragingen) een tweede schorsingsbesluit werd genomen, waardoor de AV de mogelijkheid werd ontnomen op [eisende partij sub 1] als lijsttrekker te stemmen – kon de Commissie van Beroep in dit geval in redelijkheid besluiten een voorlopige voorziening te treffen. Dit wordt niet anders door de omstandigheid dat het ‘spoed verweer’ van [eisende partij sub 1] niet voldeed aan enkele formele voorschriften voor het indienen van bezwaar, nu uit dit ‘spoed verweer’ van [eisende partij sub 1] voldoende duidelijk bleek waarom hij het niet eens was met het tweede ontzettingsbesluit. Het wordt evenmin anders door de omstandigheid dat door de commissie geen hoor en wederhoor zou zijn toegepast. Daarvoor was door de door het HB op zo’n korte termijn genomen beslissing (vlak voor de AV) simpelweg geen tijd. Bovendien was uit het tweede ontzettingsbesluit het standpunt van het HB voldoende duidelijk. Aangetekend wordt nog dat het besluit van het HB zelf onverhoeds en zonder toepassing van hoor en wederhoor is genomen.

4.11.

Nu het HB ervan uitgaat dat het besluit tot opschorting van de Commissie van Beroep niet rechtsgeldig is, zal de voorzieningenrechter op dit punt een ordemaatregel treffen die in lijn is met de beslissing van de Commissie van Beroep. Voor een inhoudelijk andere beslissing ziet de voorzieningenrechter geen aanleiding. Hierbij neemt de voorzieningenrechter in aanmerking dat het grootste deel van de aan [eisende partij sub 1] verweten gedragingen dateren van ruimschoots vóór het eerste ontzettingsbesluit en zelfs van vóór de AV van 24 juni 2023 en dat er eerder kennelijk geen reden is geweest om [eisende partij sub 1] op grond van deze gedragingen te ontzetten als lid. Mede in het licht hiervan is voorshands onvoldoende aannemelijk geworden dat er voldoende grond is om te komen tot ontzetting van [eisende partij sub 1] en dat de Commissie van Beroep en/of een bodemrechter zal oordelen dat de beslissing tot ontzetting van [eisende partij sub 1] in stand moet blijven.

Vordering onder iv en overige opmerkingen

4.12.

Tijdens de zitting zijn nog meer dingen besproken die mogelijk in de weg staan aan een goed verloop van een dit weekend te organiseren AV. Aangezien verder geen vorderingen zijn ingesteld kan de voorzieningenrechter geen nadere ordemaatregelen treffen. Voor zover de vordering onder iv (strekkende tot het treffen van ‘een andere voorziening’) moet worden gezien als een zelfstandige vordering strekkende tot het treffen van nog meer ordemaatregelen merkt de voorzieningenrechter op, dat die vordering onvoldoende bepaald is en dus niet kan leiden tot enige beslissing. Door de inrichting van die vordering was voor 50Plus immers niet duidelijk waartegen zij zich te verweren had. Het nemen van een beslissing op grond van die vordering zou daarom in strijd zijn met de goede procesorde.

4.13.

De voorzieningenrechter ziet wel aanleiding voor de volgende opmerkingen. Zoals ter terechtzitting besproken – en door beide partijen uitdrukkelijk erkend – is het in het belang van (het voortbestaan van) 50Plus dat nog dit weekend een AV kan plaatsvinden en dat het HB zich maximaal inspant om dit te realiseren (fysiek of digitaal). Partijen dienen zich over en weer tevens in te spannen om deze vergadering op een ordelijke manier te laten verlopen. [eisende partij sub 1 c.s.] moeten zich daarbij realiseren dat zij geen bestuursfunctie of een anderszins bijzondere positie binnen 50Plus hebben. Zij hebben op de AV dezelfde rechten en bevoegdheden als elk ander lid van de partij. Zij moeten in de gelegenheid worden gesteld gebruik te maken van die bevoegdheden, maar kunnen van het HB niet meer verlangen dan dat het handelt conform de Statuten en het HHR. Dat kan ook betekenen dat het HB beslissingen neemt waar [eisende partij sub 1 c.s.] het niet mee eens zijn. Zolang die beslissingen worden genomen binnen de kaders van de Statuten en het HHR zullen [eisende partij sub 1 c.s.] zich daarbij moeten neerleggen. Daartegenover staat dat (het HB van) 50Plus zich moet realiseren dat [eisende partij sub 1 c.s.] reguliere leden van de partij zijn, met bijbehorende rechten. Het is – gezien de gebeurtenissen in de afgelopen periode – begrijpelijk dat [eisende partij sub 1 c.s.] de indruk hebben gekregen dat het HB tracht te voorkomen dat op de AV op [eisende partij sub 1] als lijsttrekker gestemd kan worden. Van het HB kan verlangd worden dat zij er voor zorg draagt dat de AV zich op deugdelijke wijze over de kandidaatstelling van [eisende partij sub 1] kan uitspreken. Daarbij past niet dat een lid dat zich kandidaat heeft gesteld voor het lijsttrekkerschap op basis van ‘oude’ gedragingen de avond voorafgaand aan een AV uit het lidmaatschap wordt ontzet. De voorzieningenrechter gaat er dan ook van uit dat het HB/DB [eisende partij sub 1] voorafgaand aan de te houden AV niet nogmaals zal schorsen.

4.14.

De voorzieningenrechter merkt verder eigener beweging nog op dat 50Plus er volgens haar goed aan zou doen de komende AV door
een onafhankelijke derde (bijvoorbeeld een notaris) te laten voorzitten. Gelet op de emoties op de AV van 30 september 2023 en de (tenminste) twee ‘kampen’ die er lijken te bestaan binnen 50Plus, komt het de voorzieningenrechter voor, dat de inzet van een onafhankelijk vergadervoorzitter de kansen op een rustig verloop van de komende AV aanzienlijk zou kunnen vergroten. Overigens wordt daarbij aangetekend dat de beslissing om een onafhankelijke derde in te schakelen als vergadervoorzitter uiteindelijk bij het HB ligt.

4.15.

De voorzieningenrechter merkt verder nog op dat – gelet op de korte termijn die er nog resteert – 50Plus zich tot het uiterste moet inspannen om zoveel mogelijk leden zo snel mogelijk (via e-mail en de website) te informeren dat er dit weekend een AV zal zijn en dat de uiteindelijke uitnodiging eveneens zo snel mogelijk (via e-mail en de website) bekend moet worden gemaakt. Voor de AV op 30 september 2023 golden termijnen voor aanmelding voor de AV (uiterlijk op 27 september 2023) en het indienen van machtigingen (uiterlijk op 25 september 2023). Dergelijke aanmeldingstermijnen zullen feitelijk nu niet meer gehanteerd kunnen worden, noch voor het aanmelden voor de AV, noch voor het indienen van machtigingen. [de penningmeester] heeft namens het HB tijdens de zitting dat probleem erkend en toegezegd dat ook leden die niet aanwezig waren op de AV van 30 september 2023 gelegenheid zullen krijgen aanwezig te zijn.

4.16.

Tijdens de zitting is ook nog gesproken over de manier waarop met machtigingen omgegaan moet worden. Dit was ook onderwerp van geschil in het eerste kort geding. Thans zijn hierover geen vorderingen voorgelegd en de voorzieningenrechter zal daarover geen ordemaatregel treffen. Tijdens de zitting is gebleken dat diverse volmachten die tijdig voor de AV van 30 september 2023 per mail aan 50Plus zijn toegezonden, niet als geldig zijn aangemerkt, omdat deze – anders dan volgens 50Plus was voorgeschreven – niet vanaf het eigen e-mailadres van de volmachtgever zijn toegezonden. Wat daar verder ook van zij, namens 50Plus is tijdens de zitting toegezegd dat die machtigingen nog in behandeling zullen worden genomen als deze alsnog via het e-mailadres van de volmachtgever aan 50Plus worden toegezonden en dat ook nieuwe volmachten, indien deze op de juiste manier verzonden zijn, in aanmerking zullen worden genomen. Ook hiervoor geldt dat 50Plus er goed aan zou doen de volmachten door een onafhankelijke derde (zoals een notaris) te laten controleren, om zo nieuwe discussies te voorkomen.

Proceskosten

4.17.

Omdat partijen over en weer deels in het ongelijk worden gesteld, zal de voorzieningenrechter bepalen dat iedere partij de eigen proceskosten draagt.

5. De beslissing

De voorzieningenrechter:

5.1.

schorst het besluit van het Hoofdbestuur van 50Plus van 29 september 2023 tot ontzetting uit het lidmaatschap met onmiddellijke ingang van [eisende partij sub 1] totdat – voor zover het Hoofdbestuur van 50Plus het genomen besluit niet alsnog intrekt – op het door [eisende partij sub 1] tegen dat besluit in te stellen of ingestelde beroep door de Commissie van Beroep is beslist;

5.2.

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

5.3.

bepaalt dat iedere partij de eigen kosten draagt;

5.4.

wijst af het meer of anders gevorderde.

Dit vonnis is gewezen door mr. S.J. Hoekstra-van Vliet en in het openbaar uitgesproken op 5 oktober 2023.

idt