Uitspraak
Rechtbank den haag
Team handel - voorzieningenrechter
zaak- / rolnummer: C/09/649646 / KG ZA 23/525
Vonnis in kort geding van 16 augustus 2023
in de zaak van
Videoslots Limitedte Pietà (Malta),
eiseres,
advocaten mr. O.G. Trojan en mr. A.F. van Gent, beiden te Den Haag,
tegen:
Kansspelautoriteitte Den Haag,
gedaagde,
advocaten mr. J.L. Naves en mr. W.J. Poot, beiden te Den Haag.
Partijen worden hierna respectievelijk aangeduid als ‘Videoslots ’ en ‘Ksa’.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 25 juli 2023, met producties 1 tot en met 10;
- de door de Ksa overgelegde conclusie van antwoord, met producties 1 tot en met 9;
- de door Videoslots overgelegde producties 11 en 12.
1.2.
De mondelinge behandeling heeft plaatsgevonden op 8 augustus 2023. Beide partijen hebben ter zitting pleitnotities overgelegd.
1.3.
De datum voor het wijzen van vonnis is bepaald op vandaag.
2.De feiten
Op grond van de stukken en het verhandelde ter zitting wordt in dit geding van het volgende uitgegaan.
2.1.
Videoslots biedt met een vergunning van de Maltese kansspelautoriteit kansspelen aan in een aantal Europese landen. Zij biedt haar diensten niet aan in Nederland.
2.2.
De Ksa is uit hoofde van de Wet op de kansspelen (Wok) belast met het toezicht op en de handhaving van de naleving van onder meer de Wok. Tot de wettelijke taken van de Ksa behoort onder meer het reguleren van de kansspelmarkt door vergunningen te verlenen aan kansspelaanbieders. Verder kan de Ksa handhavend optreden door bijvoorbeeld een boete op te leggen bij overtredingen van de Wok.
2.3.
In verband met een op 31 maart 2022 ingediende vergunningsaanvraag door ‘Mr Vegas Limited’, een zusterbedrijf van Videoslots, is het woordmerk van de Ksa in april 2022 enige tijd zichtbaar geweest op de website van Videoslots.
2.4.
Op 15 april 2022 heeft de Ksa een voornemen tot het opleggen van een last onder dwangsom aan Videoslots gestuurd wegens het zonder vergunning van de Ksa op de Nederlandse markt aanbieden van diensten met betrekking tot online kansspelen, zijnde een overtreding van artikel 1, lid 1 aanhef en onder a, van de Wok, en wegens het opzettelijk in strijd met de waarheid het vermoeden wekken dat een kansspelvergunning is verleend, zijnde een overtreding van artikel 1, lid 1 aanhef en onder d, van de Wok. Nadat Videoslots schriftelijk was opgekomen tegen dit voornemen en de Ksa bij controles op 2 mei 2022 en 18 mei 2022 had geconstateerd dat Videoslots de overtredingen had gestaakt, heeft de Ksa bij brief van 24 mei 2022 aan Videoslots meegedeeld dat zij afziet van het opleggen van een last onder dwangsom.
2.5.
De Ksa heeft op 14 juli 2022 een rapport opgesteld waarin zij heeft geconstateerd dat Videoslots artikel 1, lid 1 aanhef en onder a, van de Wok heeft overtreden. Bij brief van 2 september 2022 heeft Videoslots een schriftelijke zienswijze op het rapport gegeven, die zij tijdens een hoorzitting op 13 september 2022 mondeling heeft toegelicht. Vervolgens heeft Videoslots een schriftelijke reactie gegeven op het verslag van de hoorzitting, op een rapportdossier en op de antwoorden die de afdeling Handhaving van de Ksa heeft gegeven op aanvullende vragen van de afdeling Juridische Zaken & Vergunningen van de Ksa.
2.6.
Bij besluit van 20 december 2022 heeft de raad van bestuur van de Ksa vastgesteld dat Videoslots artikel 1, lid 1 aanhef en onder a, van de Wok heeft overtreden en is aan Videoslots een boete opgelegd van € 9.874.000,--. Daarbij is het gebruik van het woordmerk van de Ksa op de website van Videoslots meegenomen als boeteverhogende omstandigheid. Het besluit wordt hierna ‘het Boetebesluit’ genoemd. Bij besluit van dezelfde datum heeft de Ksa besloten om het Boetebesluit openbaar te maken door publicatie op de website van de Ksa (hierna ‘het Openbaarmakingsbesluit’).
2.7.
Op 12 januari 2023 heeft Videoslots bezwaar gemaakt tegen het Boetebesluit. De gronden van het bezwaar zijn op 25 april 2023 aangevuld. Op het bezwaar is nog niet beslist.
2.8.
In een uitspraak van 1 maart 2023 heeft de voorzieningenrechter van het Team Bestuursrecht van de rechtbank Den Haag de door Videoslots gevraagde voorlopige voorzieningen (primair schorsing van het Boetebesluit en subsidiair schorsing van de opgelegde betalingsverplichting) afgewezen vanwege het ontbreken van spoedeisend belang, terwijl evenmin was gebleken dat het Boetebesluit evident onrechtmatig is. In een uitspraak van dezelfde datum is het verzoek van Videoslots tot schorsing van het Openbaarmakingsbesluit afgewezen, samengevat omdat het belang van de Ksa bij openbaarmaking zwaarder weegt dan het belang van Videoslots om geen nadelen te ondervinden door die openbaarmaking.
2.9.
De Ksa heeft het Boetebesluit op 3 maart 2023 gepubliceerd op haar website en op dezelfde datum heeft zij een persbericht op haar website geplaatst over (onder meer) het Boetebesluit (dat daarbij ook als bijlage is bijgevoegd), waarbij (samengevat) een toelichting is gegeven op de boeteverhogende omstandigheden en waarin is vermeld aan welke kansspelaanbieders een boete is opgelegd.
2.10.
Op 12 mei 2023 heeft [de Voorzitter], de voorzitter van het bestuur van de Ksa, hierna ‘de voorzitter’, een artikel met de titel
“Illegaal gokaanbod mag niet lonen”geplaatst op de website van de Ksa, hierna ‘het artikel’. Het artikel is ook gedeeld op de Linkedin-pagina van Videoslots. In het artikel is, voor zover hier van belang, het volgende vermeld:
“Illegaal gokaanbod mag niet lonen”geplaatst op de website van de Ksa, hierna ‘het artikel’. Het artikel is ook gedeeld op de Linkedin-pagina van Videoslots. In het artikel is, voor zover hier van belang, het volgende vermeld:
2.11.
Bij brief van 25 mei 2023 heeft Videoslots de Ksa verzocht om het artikel aan te passen op de in die brief vermelde wijze en om een rectificatie te plaatsen op de website en op de Linkedin-pagina van de Ksa.
2.12.
De Ksa heeft in een brief van 16 juni 2023 (samengevat) aan Videoslots meegedeeld dat zij, hoewel zij van mening is dat de inhoud van het artikel niet onrechtmatig is, het artikel op 15 juni 2023 uit welwillendheid en onverplicht heeft aangepast. De vierde alinea van het artikel luidt na de wijziging als volgt:
In de laatste zin heeft de Ksa de woorden ‘die overtreding’ dus vervangen door ‘dit’ en aan de laatste zin is toegevoegd ‘als boeteverhogende factor bij het vaststellen van de hoogte van de boete’. Verder heeft de Ksa aan het slot van het artikel toegevoegd:
3.Het geschil
2.13.
Videoslots vordert – zakelijk weergegeven – de Ksa te veroordelen (1) tot plaatsing van een rectificatie op de homepage van haar website, zoals omschreven in de dagvaarding; (2) tot publicatie van een rectificatie op de onderliggende webpagina waarop de blog van de voorzitter staat, zoals omschreven in de dagvaarding; (3) tot publicatie van een rectificatie op het Linkedin-account van de Ksa, inclusief een link naar de onderliggende webpagina waarop de blog van de voorzitter staat, zoals omschreven in de dagvaarding, en daarbij te bepalen dat (4) de berichten als bedoeld in (1) en (3) binnen 48 uur na betekening van het vonnis worden geplaatst en twee maanden worden gehandhaafd en (5) dat het bericht als bedoeld in (4) binnen 48 uur na betekening van het vonnis wordt geplaatst en twee maanden wordt gehandhaafd en daarna zolang de blog van de voorzitter zichtbaar is, een en ander (6) op straffe van een dwangsom en (7) met veroordeling van de Ksa in de proceskosten, te vermeerderen met de wettelijke rente, en voorts (8) in goede justitie te bepalen voorzieningen te treffen, waaronder begrepen wijzigingen in de tekst van de door Videoslots gevorderde publicaties.
2.14.
Daartoe stelt Videoslots – samengevat – het volgende. In het artikel wordt ten onrechte de suggestie gewekt dat aan Videoslots een boete is opgelegd omdat zij welbewust en opzettelijk het woordmerk van de Ksa op haar website heeft geplaatst om Nederlandse spelers naar haar website te lokken. Verder wordt Videoslots over één kam geschoren met aanbieders van kansspelen die zich niets lijken aan te trekken van de Nederlandse wetgeving en wordt zij in verband gebracht met illegale activiteiten. Daarmee suggereert het artikel dat Videoslots opzettelijk de bepalingen van de Wok overtreedt. Door het artikel wordt Videoslots aangetast in haar goede eer en naam en door het plaatsen van het artikel heeft de Ksa dan ook onrechtmatig jegens Videoslots gehandeld. Als gevolg van de onrechtmatige en ongefundeerde beschuldigingen door de Ksa lijdt Videoslots (reputatie)schade. Nu de gewekte negatieve beeldvorming met de op 15 juni 2023 gewijzigde versie van het artikel onvoldoende is rechtgezet, heeft Videoslots belang bij de gevorderde rectificaties.
2.15.
De Ksa voert verweer, dat hierna, voor zover nodig, zal worden besproken.
3.De beoordeling van het geschil
Rechtsmacht en toepasselijk recht
3.1.
Deze zaak heeft een internationaal karakter. Op grond van het bepaalde in artikel 33 lid 2 en 3 Wok, in samenhang met artikel 4 van de Verordening (EU) nr. 1215/201 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2012 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (EEX-vo II), komt aan de Nederlandse rechter, in dit geval de voorzieningenrechter in kort geding, rechtsmacht toe. Gelet op de vestigingsplaats van de Ksa is de voorzieningenrechter in de rechtbank Den Haag bevoegd om van het geschil tussen partijen kennis te nemen. De voorzieningenrechter zal bij de beoordeling van het geschil Nederlands recht toepassen, omdat partijen uitdrukkelijk zijn overeengekomen dat hun geschil aan dat recht zal worden onderworpen.
Is het (gewijzigde) artikel onrechtmatig?
3.2.
Videoslots heeft zich op het standpunt gesteld dat het (gewijzigde) artikel onrechtmatig is en dat haar belang om niet lichtvaardig te worden blootgesteld aan verdachtmakingen door een toezichthoudende overheidsinstantie moet prevaleren boven het belang van de Ksa om bepaalde zaken bij het publiek bekend te maken. Volgens Videoslots zijn de in het artikel geuite beschuldigingen ernstig, vinden deze onvoldoende steun in de feiten en hebben deze aanzienlijke gevolgen voor Videoslots.
3.3.
De voorzieningenrechter is van oordeel dat onvoldoende is gebleken dat het artikel passages of onjuistheden bevat die tot de conclusie kunnen leiden dat sprake is van onrechtmatig handelen door de Ksa en die de door Videoslots gewenste rectificaties kunnen rechtvaardigen. Daarvoor is het volgende redengevend.
3.4.
Videoslots heeft aan haar vorderingen ten grondslag gelegd dat in het artikel ten onrechte de suggestie wordt gewekt dat Videoslots welbewust en opzettelijk het woordmerk van de Ksa op haar website heeft getoond om spelers naar haar website te lokken en verder dat, hoewel haar naam niet in het artikel wordt genoemd, door de verwijzing naar een boete van bijna € 10.000.000,-- voor derden duidelijk is dat het om Videoslots gaat, te meer omdat het Boetebesluit op 3 maart 2023 op de website van de Ksa is gepubliceerd en omdat in het artikel wordt verwezen naar het persbericht van 3 maart 2023, waarin de naam van Videoslots wel wordt genoemd. Volgens Videoslots wordt in het artikel geïmpliceerd dat Videoslots opzettelijk het vermoeden heeft gewekt dat aan haar een vergunning is verleend en dat Videoslots opzettelijk in strijd met de Wok heeft gehandeld.
3.5.
Zoals de Ksa terecht heeft aangevoerd blijkt uit de titel van het artikel en de inhoud van de eerste alinea daarvan voor de lezer van het artikel voldoende duidelijk dat het artikel over illegaal gokaanbod en de illegale markt gaat, waarbij in de tweede alinea een toelichting wordt gegeven op het (doel van het) boetebeleid van de Ksa dat op 1 oktober 2021 in werking is getreden. Vervolgens wordt in de derde alinea van het artikel vermeld dat met de nieuwe beleidsregels goede resultaten zijn geboekt, dat hard wordt opgetreden tegen overtredingen en dat eind 2022 aan zeven verschillende partijen boetes van in totaal bijna € 28.000.000,-- zijn opgelegd. In de vierde alinea geeft de voorzitter hierop dan een nadere toelichting, in die zin dat aan zeven aanbieders een op (geschatte) omzet gebaseerde boete is opgelegd en dat het in twee gevallen ging om boetes van ruim € 12.000.000,-- en € 10.000.000,--. Daarbij zijn de partijen aan wie die boetes zijn opgelegd niet bij naam genoemd. Wel is door de voorzitter een verklaring gegeven voor de hoogte van de boetes, namelijk omdat één van de partijen al eerder was beboet, maar de illegale activiteiten toch had voortgezet, en omdat de andere partij ten onrechte het woordmerk van de Ksa op haar website heeft laten zien, terwijl juist het woordmerk spelers moet helpen te bepalen of zij te maken hebben met een legale aanbieder, zodat die overtreding mede daarom hoog is opgenomen.
3.6.
Anders dan Videoslots heeft gesteld blijkt uit (de samenhang tussen) de eerste vier alinea’s van het artikel, in combinatie met de titel daarvan, niet dat de voorzitter heeft beweerd dat Videoslots is beboet omdat zij opzettelijk het woordmerk van de Ksa heeft gebruikt en evenmin dat daarin wordt geïmpliceerd dat Videoslots opzettelijk het vermoeden heeft gewekt dat aan haar een vergunning is verleend of dat zij opzettelijk in strijd met de Wok heeft gehandeld. Uit de context blijkt immers voldoende duidelijk dat in het artikel met ‘overtreding’ gedoeld wordt op het illegaal (zonder vergunning) aanbieden van kansspelen in Nederland en niet op het tonen van het woordmerk van de Ksa, terwijl het woord ‘opzettelijk’ in het artikel helemaal niet wordt genoemd. De door Videoslots veronderstelde beweringen en implicaties vinden daarmee dan ook geen steun in de inhoud van het artikel.
3.7.
Verder heeft Videoslots betoogd dat zij in de vijfde alinea van het artikel over één kam wordt geschoren met andere kansspelaanbieders aan wie een boete is opgelegd en die zich niets aantrekken van de Nederlandse wetgeving en dat zij ten onrechte in verband wordt gebracht met kwade opzet en criminele activiteiten. De Ksa heeft echter voldoende duidelijk gemaakt dat in de vijfde alinea van het artikel in algemene zin, mede aan de hand van voorbeelden, wordt ingegaan op de ernst van de in de vierde alinea beschreven overtredingen, dat deze alinea betrekking heeft op alle kansspelaanbieders aan wie een boete is opgelegd en niet alleen op Videoslots en dat daarom van de voorzitter niet kon worden gevergd dat hij verdere nuances of kanttekeningen in het artikel aanbracht. Daar komt nog bij dat in de vijfde alinea wordt gesproken over aanbieders die zich niets ‘lijken’ aan te trekken van de Nederlandse wetgeving en die niet het beste met hun spelers ‘lijken’ voor te hebben. Anders dan Videoslots heeft gesteld wordt dan ook niet gesuggereerd dat de beschreven aanbieders zich daadwerkelijk niets van die wetgeving aantrekken of dat zij daadwerkelijk niet het beste met hun spelers voor hebben. Nog daargelaten dat deze alinea niet specifiek betrekking heeft op Videoslots, valt niet in te zien waarom de door de voorzitter gekozen formulering onrechtmatig is jegens Videoslots. Videoslots heeft dit in ieder geval niet overtuigend onderbouwd.
3.8.
Tegen de achtergrond van het voorgaande heeft Videoslots niet aannemelijk gemaakt dat het artikel onrechtmatig jegens haar is. Datzelfde geldt voor het op 15 juni 2023 gewijzigde artikel, nu Videoslots onvoldoende concreet heeft gemaakt waarom de daarin in de vierde alinea aangebrachte wijziging of de aan het slot van het artikel toegevoegde passage onrechtmatig jegens haar zijn. In het gewijzigde artikel wordt immers alleen nader toegelicht waarom het plaatsen van het woordmerk van de Ksa op de website van Videoslots hoog wordt opgenomen als boeteverhogende factor bij het vaststellen van de hoogte van de boete.
3.9.
Een en ander betekent dat voor de door Videoslots gevorderde rectificaties/publicaties geen aanleiding bestaat. De vorderingen zoals weergegeven in 3.1. in (1 tot en met 7) worden daarom afgewezen. Datzelfde geldt voor de vordering zoals weergegeven in 3.1. in (8), omdat gesteld noch gebleken is dat Videoslots bij toewijzing van die vordering (afzonderlijk) belang heeft. Wat partijen nog hebben gesteld en aangevoerd met betrekking tot de door Videoslots gestelde (reputatie)schade kan gelet op deze beslissing onbesproken blijven.
3.10.
Videoslots zal, als de in het ongelijk gestelde partij, worden veroordeeld in de kosten van dit geding. Onder de proceskosten vallen ook de nakosten. De nakosten worden begroot op het bedrag genoemd in het liquidatietarief civiel (per 1 februari 2023: € 173,--). In geval van betekening worden een extra bedrag aan salaris (per 1 februari 2023: € 90,--) en de explootkosten van betekening toegekend. De proceskosten en de nakosten die zijn begroot op € 173,-- dienen te worden betaald binnen veertien dagen nadat dit vonnis is uitgesproken. De nakosten die zijn begroot op € 90,-- en de explootkosten dienen te worden betaald binnen veertien dagen na de betekening van dit vonnis.
4.De beslissing
De voorzieningenrechter:
4.1.
wijst het gevorderde af;
4.2.
veroordeelt Videoslots in de kosten van dit geding, tot dusver aan de zijde van de Ksa begroot op € 1.755,--, waarvan € 1.079,-- aan salaris advocaat en € 676,-- aan griffierecht, te vermeerderen met nakosten zoals vermeld in 3.10.;
4.3.
verklaart deze kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. H.J. Vetter en in het openbaar uitgesproken op 16 augustus 2023.
mvt