ECLI:NL:RBDHA:2022:4032

Uitspraak

RECHTBANK DEN HAAG

Zittingsplaats Middelburg

Bestuursrecht

zaaknummer: NL22.713

uitspraak van de enkelvoudige kamer in de zaak tussen

[Naam], eiseres

V-nummer: [Nummer]

(gemachtigde: mr. B. Manawi),

de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, verweerder

(gemachtigde: mr. E van Hoof).

ProcesverloopBij besluit van 20 december 2021 (het bestreden besluit) heeft verweerder de asielaanvraag van eiseres in de verlengde procedure afgewezen als ongegrond.

Eiseres heeft tegen het bestreden besluit beroep ingesteld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

De rechtbank heeft het beroep op 31 maart 2022 op zitting behandeld. Eiseres is verschenen, bijgestaan door haar gemachtigde. Als tolk is verschenen B.H.M. van Brunschot. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door zijn gemachtigde.

Overwegingen

1. Eiseres stelt te zijn geboren op [Geboortedatum] en de Ugandese nationaliteit te bezitten. Zij heeft op 3 juni 2021 een asielaanvraag ingediend. Aan deze asielaanvraag heeft zij het volgende ten grondslag gelegd. Ten tijde van haar verblijf in Panama heeft eiseres commentaar geplaatst en berichten gedeeld op sociale media over de situatie in Uganda. Haar telefoon is gehackt en zij vermoedt dat dit erop wijst dat de Ugandese autoriteiten haar sociale media-activiteiten in de gaten houden. Nadat zij in mei 2021 is teruggekeerd naar Uganda, is zij achtervolgd door mensen op motoren, terwijl zij alleen in de auto van haar broer reed. Eiseres vermoedt dat dit mensen van de overheid waren. Haar familie is namelijk betrokken bij de oppositiepartij NUP.^[1]Eiseres vermoedt daarnaast dat haar tante is gedood door de autoriteiten vanwege haar politieke betrokkenheid. Een paar dagen na de achtervolging hebben mensen ’s nachts het huis van haar broer overvallen. Deze mensen zochten haar en haar broer. Alhoewel eiseres en haar broer zich hebben kunnen verstoppen, zijn het huismeisje en de vriend van haar broer mishandeld. Vervolgens is eiseres gevlucht en heeft zij een week ondergedoken gezeten bij een vriendin. Daarna is zij met hulp van reisagent [Naam 2] het land uit gevlucht. Op het vliegveld moest zij een uur wachten bij de incheckbalie, omdat de vrouw die haar incheckte contact op moest nemen met de leidinggevende. Doordat er een storing in het hele systeem was en de leidinggevende niet kwam, werd zij toch doorgelaten.

2. Het asielrelaas van eiseres bevat volgens verweerder de volgende relevante elementen:

Identiteit, nationaliteit en herkomst;

Politieke overtuiging en betrokkenheid;

Problemen naar aanleiding van politieke overtuiging.

3. Verweerder heeft in het bestreden besluit de verklaringen over de identiteit, nationaliteit en herkomst van eiseres geloofwaardig geacht. Zowel de politieke overtuiging en betrokkenheid als de problemen naar aanleiding van de politieke overtuiging zijn ongeloofwaardig geacht. Eiseres is er volgens verweerder niet in geslaagd om aannemelijk te maken waarom zij als familielid van aanhangers op lokaal niveau van de NUP-partij gevaar loopt. Uit de functies, activiteiten en periodes dat de familieleden zich binnen de partij hebben ingezet, blijkt niet dat zij als een serieus gevaar worden gezien door de regering. Er kan dan ook niet gevolgd worden dat haar familieleden, laat staan eiseres zelf, hierdoor gezocht wordt. De NUP is bovendien een legale, door de overheid erkende partij, met miljoenen leden en aanhangers. Verder blijft staan dat van eiseres verwacht mag worden dat zij meer en op zijn minst eenduidig kan verklaren, los van de vraag of haar betrokkenheid bij de partij moet worden gezien als actief of ‘guilty by association’ (hierna: ‘schuldig door associatie’). Dat eiseres niet veel weet te verklaren over de partij zelf, heeft gezien de gehele context eveneens gevolgen voor de geloofwaardigheid van de gestelde problemen. Daarbij komt dat eiseres heeft nagelaten om bewijsstukken over te leggen over haar gestelde activiteiten op sociale media. Eiseres heeft op geen enkele manier inzichtelijk gemaakt waarom zij specifiek zou zijn gemonitord door de Ugandese autoriteiten. De verklaring over een aantal telefoontjes is onvoldoende voor een ander oordeel. Daarnaast is er geen enkele indicatie dat deze telefoontjes met vreemde landcodes afkomstig zouden zijn van de Ugandese autoriteiten. Ten aanzien van de achtervolging met de motorrijders is nog steeds onduidelijk hoe eiseres aan haar broer heeft weten uit te leggen waar zij op dat moment was, terwijl zij zich op onbekend terrein bevond. De verklaring van eiseres dat zij gezocht wordt door de Ugandese autoriteiten rijmt verder niet met de omstandigheid dat zij bij haar vertrek niet werd tegengehouden op de luchthaven. Op welke wijze de reisagent heeft bijgedragen aan het daadwerkelijke vertrek is verder niet eerder naar voren gebracht en niet nader gemotiveerd, aldus verweerder.

4. Eiseres voert aan dat het bestreden besluit onzorgvuldig tot stand is gekomen en ondeugdelijk is gemotiveerd. Het standpunt van verweerder dat uit de functies, activiteiten en de periodes dat de familieleden zich binnen de NUP hebben ingezet niet blijkt dat zij als serieus gevaar worden gezien door de regering, is onjuist. Het is in zijn algemeenheid bekend dat in Uganda activisten van de oppositie door veiligheidstroepen achtervolgd worden, gevangen genomen worden en/of worden mishandeld. Er hoeft daarvoor alleen maar bekend te zijn dat een familie(lid) banden heeft, actief is of opkomt voor de oppositie. Ter onderbouwing verwijst eiseres naar een artikel in de Guardian.^[2]Uit verschillende berichten, waaronder een nieuwsbericht van Reuters,^[3]blijkt verder dat mensen puur omdat zij een link hebben met de oppositie, zomaar in de nacht worden aangevallen en vermoord. Eiseres volgt verweerder verder niet in zijn stelling dat de NUP zodanig groot is dat het onmogelijk is om gewone leden of sympathisanten te arresteren of te vervolgen. Ter onderbouwing verwijst eiseres naar een artikel van ‘The Observer’.^[4]

Eiseres stelt verder dat haar berichten op sociale media verwijderd zijn door de autoriteiten. Dit is niet vreemd, omdat het vaak voorkomt dat Afrikaanse landen toegang tot sociale media beperken of uitschakelen. Dit gebeurt met name in Uganda. Ter onderbouwing verwijst eiseres naar een artikel^[5]en een rapport van het US Department of State.^[6]Eiseres is daarnaast van mening dat verweerder de zienswijze niet betrekt bij zijn overweging dat niet valt in te zien waarom eiseres gemonitord of gezocht zou worden door de Ugandese autoriteiten. Eiseres heeft immers verklaard dat zij in de negatieve belangstelling van de Ugandese autoriteiten staat, omdat zij in Panama heeft gewoond en daar actief was op sociale media. Deze aandacht werd na haar terugkomst in Uganda versterkt door de politieke activiteiten van haar familie. Verweerder heeft geen oog voor de samenhang der dingen. De stelling van verweerder dat nu eiseres niet dermate veel weet te verklaren over de partij zelf, dit gevolgen heeft voor de geloofwaardigheid van de gestelde problemen, is ook onjuist. Op het moment dat eiseres tijdens het nader gehoor nog meer over de NUP wilde uitleggen is zij door de hoormedewerker afgekapt.^[7]Verweerder motiveert bovendien niet waarom überhaupt kennis van eiseres verlangd had mogen worden, nu eiseres heeft verklaard dat zij voor haar vertrek uit Uganda niet politiek actief was en gevaar loopt door de politieke activiteiten van haar familie.

Bij aanvullende gronden van beroep heeft eiseres tot slot een brief van 17 februari 2022 met bijlagen van de landenspecialisten van VluchtelingenWerk Nederland overgelegd. Het standpunt van verweerder dat alleen kopstukken van de NUP te maken zouden krijgen met geweld is gelet op deze brief onjuist. Ook de argumentatie van verweerder dat de NUP zodanig groot is dat het onmogelijk is om gewone leden of sympathisanten te arresteren of te vervolgen, kan onder verwijzing naar deze brief volgens eiseres geen stand houden. Tot slot bevestigt deze brief ook dat de Ugandese regering tegenstanders in de gaten houdt op sociale media, online inhoud censureert, internet communicatie controleert en internetgebruikers heeft gestraft die uiteenlopende politieke opvattingen hadden.

De rechtbank oordeelt als volgt.

Politieke overtuiging en betrokkenheid

5. Verweerder heeft de politieke overtuiging en betrokkenheid van eiseres niet ten onrechte ongeloofwaardig geacht. In dit verband heeft verweerder terecht overwogen dat, los van de vraag of haar betrokkenheid moet worden gezien als actief of ‘schuldig door associatie’, van eiseres verwacht mag worden dat zij meer en op zijn minst eenduidig kan verklaren. Verweerder heeft bij zijn beoordeling kunnen betrekken dat eiseres wisselend heeft verklaard over de gestelde aanleiding van haar vervolging. Enerzijds noemt eiseres haar activiteiten op sociale media terwijl ze in het buitenland was, terwijl zij anderzijds heeft verklaard dat haar redenen recent zijn begonnen.^[8]Daarbij komt dat zij ook heeft verklaard dat zij pas bij terugkomst in Uganda te weten is gekomen dat er politieke spanningen waren.^[9]Verweerder heeft verder terecht aan eiseres tegengeworpen dat zij foutieve informatie heeft verstrekt over het logo en de oprichter van de partij. Daarnaast heeft verweerder kunnen overwegen dat eiseres summiere, algemene kennis heeft over de NUP, ondanks dat zij heeft verklaard de partij via sociale media te volgen.^[10]De rechtbank volgt verweerder verder in zijn in het verweerschrift ingenomen standpunt dat de onderbreking door de gehoormedewerker tijdens het nader gehoor niet leidt tot een ander oordeel. In dit verband heeft verweerder terecht gewezen op het feit dat eiseres niet alsnog bij de correcties en aanvullingen heeft aangegeven wat zij door de onderbreking niet naar voren heeft kunnen brengen, dan wel dat dit ziet op de ideologie en standpunten van de partij. Verder heeft verweerder de stelling van eiseres dat van haar niet verwacht mag worden dat zij kennis bezit van de NUP, omdat zij heeft aangegeven voor haar vertrek uit Uganda niet politiek actief te zijn geweest, niet hoeven volgen. Eiseres heeft immers zelf verklaard dat zij de partij volgde op sociale media (en zich online kritisch uitliet).

6. Verweerder heeft verder niet ten onrechte overwogen dat eiseres niet aannemelijk heeft gemaakt dat zij als familielid van aanhangers van de NUP gevaar loopt. Hierbij heeft verweerder kunnen betrekken dat de NUP een legale partij is, een enorm aantal aanhangers heeft en dat eiseres hier zelf niet actief bij is betrokken. Verweerder heeft zich in het verweerschrift verder terecht op het standpunt gesteld dat uit de in beroep overgelegde artikelen en het rapport van VluchtelingenWerk Nederland niet blijkt dat familieleden van aanhangers van de NUP op lokaal niveau in de negatieve belangstelling staan van de autoriteiten van Uganda, dan wel dat zij worden vervolgd. De overgelegde artikelen en het rapport zijn algemeen van aard en zien op de algemene situatie van NUP aanhangers in Uganda en de beperkte toegankelijkheid tot sociale media in Uganda, niet op familieleden van aanhangers.

Problemen naar aanleiding van politieke overtuiging

7. Verweerder heeft aan eiseres kunnen tegenwerpen dat zij de bij zienswijze aangekondigde bewijsstukken over haar berichten op sociale media niet heeft overgelegd terwijl zij hier ruim de tijd voor heeft gehad. Verweerder heeft eiseres terecht niet gevolgd in haar stelling in beroep dat haar berichten op sociale media zijn verwijderd door de Ugandese autoriteiten. Uit de overgelegde artikelen en het rapport van VluchtelingenWerk Nederland volgt immers slechts dat de Ugandese autoriteiten de toegang tot het internet beperken, de inhoud van berichten censureren en internetgebruikers met uiteenlopende politieke opvattingen hebben opgepakt en gestraft vanwege hun commentaar op sociale media. Verweerder heeft zich in het verweerschrift verder niet ten onrechte op het standpunt gesteld dat met de enkele stelling dat eiseres in het buitenland woonde, niet alsnog aannemelijk is gemaakt waarom haar online activiteiten in Panama werden gemonitord. Verweerder heeft voorts niet ten onrechte overwogen dat er geen indicaties zijn dat de telefoontjes met vreemde landcodes afkomstig zouden zijn van de Ugandese autoriteiten. De verklaring van eiseres dat zij zeker weet dat de autoriteiten achter deze specifieke hack zaten omdat mensen die op het platform zaten soortgelijke meldingen hebben gemaakt, berust immers op een vermoeden.^[11]Gelet hierop treft de stelling van eiseres dat de aandacht op haar na haar terugkomst in Uganda werd versterkt door de politieke activiteiten van haar familie ook geen doel.

8. Verweerder heeft bovendien niet ten onrechte overwogen dat de verklaring van eiseres dat zij gezocht wordt door de autoriteiten niet rijmt met de omstandigheid dat zij bij haar (legale) vertrek uit Uganda niet werd tegengehouden op de luchthaven. De rechtbank volgt verweerder in zijn in het verweerschrift ingenomen standpunt dat niet valt in te zien dat eiseres bij binnenkomst in Uganda dan wel bij haar vertrek uit Uganda niet meteen zou worden aangehouden en ondervraagd, gelet op haar stelling dat zij in de negatieve belangstelling staat vanwege kritische online uitingen en de politieke betrokkenheid van haar familie. Verweerder heeft niet ten onrechte overwogen dat dit ernstige afbreuk doet aan de geloofwaardigheid van haar verklaringen.

Conclusie

9. De aanvraag is terecht afgewezen als ongegrond. Het beroep is ongegrond.

10. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.

Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan door mr. C. van Boven - Hartogh, rechter, in aanwezigheid van mr.N.M.L. van der Kammen, griffier, en openbaar gemaakt door middel van geanonimiseerde publicatie op
www.rechtspraak.nl.

De uitspraak is bekendgemaakt op:

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kan hoger beroep worden ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State binnen vier weken na de dag van bekendmaking.