Uitspraak
RECHTBANK DEN HAAG
Team Jeugd- en Zorgrecht
Zaak-/rekestnr.: C/09/626346 / FA RK 22-1459
Datum beschikking: 31 maart 2022
Aansluitende machtiging tot het verlenen van verplichte zorg
Beschikkingnaar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het verlenen van een aansluitende zorgmachtiging als bedoeld in artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:
[de man]
hierna te noemen: betrokkene,
geboren op [geboortedag] 1982 te [geboorteplaats]
wonende te [woonplaats]
thans verblijvende in de accommodatie [verblijfplaats]
advocaat: mr. J. Gravesteijn te 's-Gravenhage.
ProcesverloopBij verzoekschrift, ingekomen ter griffie op 14 maart 2022, heeft de officier van justitie verzocht om een aansluitende zorgmachtiging.
Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:
- een op 10 maart 2022 ondertekende medische verklaring van [psychiater] die betrokkene heeft onderzocht maar niet bij zijn behandeling betrokken was;
- een zorgkaart van 3 maart 2022;
- een zorgplan van 1 maart 2022;
- de bevindingen van de geneesheer-directeur van 12 maart 2022;
- een uittreksel uit de justitiële documentatie;
- een afschrift van de politiemutaties;
- een afschrift van de beschikking van de kantonrechter waarbij mentorschap is ingesteld en een mentor is benoemd.
De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 31 maart 2022.
Ter zitting zijn de volgende personen door de rechtbank gehoord:
- betrokkene, bijgestaan door zijn advocaat;
- [arts] .
Omdat een nadere toelichting op of motivering van het verzoek niet nodig werd geacht door de officier van justitie, is de officier van justitie niet gehoord.
Standpunten ter zitting
Betrokkene heeft naar voren gebracht dat hij buiten de accommodatie een heel ander leven heeft. Door de zorgmachtiging voelt het alsof hij daarvan is afgesneden en met zijn rug tegen de muur staat. Hij ontkent niet dat hij alcoholist is, maar hij is psychisch in orde. De andere problemen zoals agressie worden veroorzaakt door de opname. Hij hoort niet thuis in de accommodatie en houdt het daar niet vol.
De advocaat heeft primair verzocht het verzoek af te wijzen en subsidiair verzocht niet alle verzochte vormen van verplichte zorg toe te wijzen. Ter onderbouwing heeft de advocaat het volgende naar voren gebracht. Betrokkene is het niet eens met de diagnose en dat hij alcoholist is rechtvaardigt geen zorgmachtiging. Het toedienen van vocht of voeding is niet aan de orde. De vorm ‘beperken van de bewegingsvrijheid’ moet beperkt worden met de voorwaarde dat die alleen wordt toegepast ter detoxificatie of stabilisatie van zijn somatische toestand. Het dragen van het Miles-horloge valt niet onder het uitoefenen van toezicht en bovendien lijkt dat geen voorwaarde te zijn voor het verkrijgen van vrijheden. Betrokkene behoeft deze namelijk niet altijd te dragen als hij op stap mag. Betrokkene houdt zich overigens aan de afspraken, dus er hoeven geen beperkingen te worden aangebracht in de vrijheid zijn eigen leven in te richten.
De arts heeft naar voren gebracht dat het alcoholmisbruik bij betrokkene voorop staat en een gevaar vormt voor zijn lichamelijke gezondheid. Er is al schade aan zijn brein en deze neemt bij gebruik verder toe, waardoor betrokkene kwetsbaarder wordt voor een delier en epileptische insulten. Deze veroorzaken verdere schade in de hersenen. Betrokkene heeft al een heel behandelverleden, waar het telkens toch mis is gegaan. De enige manier om te voorkomen dat betrokkene alcohol gebruikt is door een opname in een gesloten accommodatie. Buiten de gesloten afdeling is de kans op ernstig letsel of zelfs overlijden groot, als gevolg van overmatig alcoholgebruik of een epileptisch insult. In de accommodatie, waar betrokkene zich niet thuis voelt en ongelukkig is, probeert men zijn levenskwaliteit te verhogen door dag-invulling en vrijheden op basis van strikte afspraken aan te bieden. Tijdens zijn vrijheden onttrekt hij zich echter aan de zorg.
Beoordeling
Op 8 april 2021 is door de rechtbank een zorgmachtiging verleend voor de duur van twaalf maanden tot en met 8 april 2022.
Uit de overgelegde stukken is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, te weten een ernstige stoornis in het gebruik van alcohol. Betrokkene is voortdurend en volledig afhankelijk van het gebruik van alcohol en wel in zodanige mate, dat hij bij alles wat hij doet daardoor wordt beheerst en de oorzaak is van terugkerend gevaarzettend gedrag.
Deze stoornis leidt dus tot ernstig nadeel, gelegen in:
- levensgevaar
- ernstig lichamelijk letsel
- ernstige verwaarlozing
- maatschappelijke teloorgang
Betrokkene vertoont buiten de kliniek fors overlastgevend gedrag door openbare dronkenschap. Er bestaat een ernstig risico op epileptische insulten en onderkoeling. Hij heeft een zwervend bestaan geleid, zowel in Nederland als in Spanje.
Om het ernstig nadeel af te wenden, de geestelijke gezondheid van betrokkene te stabiliseren, de geestelijke gezondheid van betrokkene te herstellen zodanig dat hij zijn autonomie zoveel mogelijk herwint, en de door de stoornis bedreigde of aangetaste fysieke gezondheid van betrokkene te stabiliseren of te herstellen, heeft betrokkene zorg nodig.
Gebleken is dat er geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis zijn. Betrokkene bagatelliseert zijn problematiek en onttrekt zich telkens weer aan behandeling. Om die reden is verplichte zorg nodig. De in het verzoekschrift genoemde vormen van zorg zijn gebaseerd op de medische verklaring, het zorgplan en het advies van de geneesheer-directeur. Deze vormen van verplichte zorg zijn door de rechtbank tijdens de mondelinge behandeling besproken.
Gelet op het voorgaande acht de rechtbank de volgende vormen van verplichte zorg noodzakelijk om het ernstig nadeel af te wenden:
- toedienen van medicatie;
- verrichten medische controles;
- andere medische handelingen en therapeutische maatregelen;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- onderzoek aan kleding of lichaam;
- onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag-beïnvloedende middelen en gevaarlijke voorwerpen;
- controleren op de aanwezigheid van gedrag-beïnvloedende middelen;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen en het moeten opvolgen van de afspraken bij vrijheden door bijvoorbeeld het moeten dragen van een Miles-horloge;
- opnemen in een accommodatie.
Het beperken van de bewegingsvrijheid is inherent aan de huidige opname in een gesloten accommodatie, en om te waarborgen dat betrokkene zich niet aan de zorg onttrekt is ook het aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten noodzakelijk.
Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben. De voorgestelde verplichte zorg is bovendien evenredig en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt verder dat bij het bepalen van de juiste zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.
Gelet op het voorgaande is voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz.
Beslissing
De rechtbank:
verleent een zorgmachtiging ten aanzien van:
[de man]
geboren op [geboortedag] 1982 te [geboorteplaats] ,
inhoudende dat bij wijze van verplichte zorg de volgende maatregelen kunnen worden getroffen:
- toedienen van medicatie;
- verrichten medische controles;
- andere medische handelingen en therapeutische maatregelen;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- onderzoek aan kleding of lichaam;
- onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag-beïnvloedende middelen en gevaarlijke voorwerpen;
- controleren op de aanwezigheid van gedrag-beïnvloedende middelen;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen, en het moeten opvolgen van de afspraken bij vrijheden door bijvoorbeeld het moeten dragen van een Miles-horloge;
- opnemen in een accommodatie;
bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met 31 maart 2023;
wijst het meer of anders verzochte af.
Deze beschikking is gegeven door mr. M.L. Sandberg-Crommelin, rechter, bijgestaan door
mr. S. Kokx als griffier, en uitgesproken ter openbare zitting van 31 maart 2022.
De schriftelijke uitwerking van deze beschikking is vastgesteld op 7 april 2022.
Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.