ECLI:NL:RBDHA:2022:12898

• Datum uitspraak: 8 december 2022
• Publicatiedatum: 1 december 2022
• Zaaknummer: AWB - 21 _ 6511
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: G.P. Kleijn
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Verzoek om openbaarmaking van documenten op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) met betrekking tot subsidieaanvragen

In deze zaak heeft de rechtbank Den Haag op 8 december 2022 uitspraak gedaan in een geschil tussen [eiseres] B.V. en het college van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, met [derde-partij] B.V. als derde-partij. Het geschil betreft een verzoek van [eiseres] om openbaarmaking van documenten die verband houden met subsidieaanvragen van [derde-partij]. Het college heeft een deel van het verzoek toegewezen, maar heeft ook documenten geweigerd op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).

Het primaire besluit van 16 maart 2021 wees het verzoek deels toe, maar het bestreden besluit van 1 september 2021 verklaarde het bezwaar van [eiseres] ongegrond. [eiseres] heeft beroep ingesteld tegen dit besluit, waarbij het college en [derde-partij] hun standpunten hebben verdedigd. De rechtbank heeft op 30 november 2022 een zitting gehouden, waarbij partijen hun argumenten hebben gepresenteerd.

De rechtbank oordeelt dat het college terecht heeft geweigerd om bepaalde documenten openbaar te maken op basis van artikel 10 van de Wob, dat vertrouwelijke bedrijfs- en fabricagegegevens beschermt. De rechtbank concludeert dat de documenten die zijn geweigerd, inderdaad vertrouwelijke informatie bevatten die niet openbaar gemaakt kan worden. Echter, de rechtbank heeft vastgesteld dat het college niet voldoende heeft gemotiveerd waarom openbaarmaking van vier documenten in het herstelbesluit is geweigerd. Dit motiveringsgebrek is hersteld met het herstelbesluit, waardoor het beroep tegen het herstelbesluit ongegrond wordt verklaard.

De rechtbank heeft het college opgedragen om het griffierecht aan [eiseres] te vergoeden en heeft de proceskosten vastgesteld op € 1.518,-. De uitspraak benadrukt de noodzaak van een zorgvuldige belangenafweging bij verzoeken om openbaarmaking van documenten onder de Wob.

Uitspraak

RECHTBANK DEN HAAG

Bestuursrecht

zaaknummer: SGR 21/6511

uitspraak van de enkelvoudige kamer van 8 december 2022 in de zaak tussen

[eiseres] B.V., te [vestigingsplaats 1] , eiseres (hierna: [eiseres] ),

(gemachtigde: mr. H.H. Kelderhuis),

en

het college van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, (gemachtigde: mr. J.E. Den Hartog en M.S. Hakkenberg).

Als derde-partij heeft aan het geding deelgenomen:
[derde-partij] B.V. , te [vestigingsplaats 2] , (hierna: WPT)

(gemachtigde: R. Wesselman).

Procesverloop

Met het besluit van 16 maart 2021 (het primaire besluit) heeft het College het verzoek van [eiseres] om openbaarmaking van documenten over subsidieaanvragen van WPT deels toegewezen.

Met het besluit van 1 september 2021 (het bestreden besluit) heeft het College het bezwaar van [eiseres] ongegrond verklaard.

Eiseres heeft tegen het bestreden besluit beroep ingesteld.

Het College heeft een verweerschrift ingediend.

WPT heeft een zienswijze ingediend.

Met het herstelbesluit van 15 februari 2022 heeft het College alsnog vier documenten bij het Wob-verzoek betrokken. Daarvan zijn twee documenten gedeeltelijk openbaar gemaakt en twee documenten geheel geweigerd.

[eiseres] heeft voor de aanvullende gronden tegen het herstelbesluit verwezen naar de eerder ingediende gronden.

[eiseres] heeft de rechtbank toestemming verleend om de niet aan haar bekend gemaakte stukken bij de beoordeling van het beroep te betrekken.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden via een videoverbinding op 30 november 2022. Daaraan namen deel [A] en [B] namens [eiseres] , bijgestaan door de gemachtigde. Het College heeft zich laten vertegenwoordigen door zijn gemachtigden.

Namens WPT heeft [C] deelgenomen.

Overwegingen

Waar gaat deze zaak over?

1. [eiseres] heeft verzocht om openbaarmaking van alle documenten die, kort gezegd, betrekking hebben op de aanvraag, beoordeling en toekenning van subsidies aan WPT, waaronder de MIT-subsidies ^[1] 2018 en 2020 en de subsidie in het kader van de Plastic Challenge Act 2019.

Het College heeft openbaarmaking van de persoonsgegevens geweigerd op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e, van de Wob, waartegen [eiseres] geen bezwaar heeft gemaakt. Daarnaast heeft het College openbaarmaking van een aantal documenten geheel geweigerd op grond van artikel 10, eerste lid, aanhef en onder c, van de Wob (vertrouwelijk verstrekte bedrijfs- en fabricagegegevens). Daarmee is [eiseres] het niet eens.

Wat vinden partijen?

2. [eiseres] heeft de achtergrond van het Wob-verzoek geschetst. Het komt erop neer dat [eiseres] WPT beschuldigt van het maken van inbreuk op haar toekomende patentrechten, die betrekking hebben op technologieën voor het maken van biologisch afbreekbare plantenpotten. Volgens [eiseres] bestaat een reëel vermoeden dat het College het mogelijk heeft gemaakt dat WPT op basis van inbreuk op het intellectuele eigendomsrecht van [eiseres] subsidiegelden heeft ontvangen. Het algemeen belang is er dus bij gediend dat deze documenten openbaar worden. [eiseres] betwist – bij gebrek aan kennis – dat de geheel geweigerde documenten volledig zijn te beschouwen als bedrijfs- en fabricagegegevens. Het begrip bedrijfs- en fabricagegegevens moet strikt worden uitgelegd. WPT is een handelsbedrijf en geen fabricagebedrijf, zodat van fabricagegegevens geen sprake kan zijn.

Voor zover openbaarmaking is geweigerd op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g, van de Wob (belang van het voorkomen van onevenredige benadeling van een bij de aangelegenheid betrokken derde) heeft het College een onjuiste belangenafweging gemaakt. Er is niet aangegeven hoe het belang van derden zwaarder zou moeten wegen dan het algemeen publieke belang van openbaarmaking.

3. Het College en WPT vinden dat het College op juiste gronden heeft geweigerd de geheel geweigerde documenten openbaar te maken.

Wat zijn de regels?

4. De regels zijn opgenomen in de bijlage bij deze uitspraak.

Wat is het oordeel van de rechtbank?

5.1.

Het beroep is op grond van artikel 6:19, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) mede gericht tegen het herstelbesluit van 15 februari 2022, omdat het College met dit besluit openbaarmaking van twee documenten geheel heeft geweigerd en [eiseres] het daarmee niet eens is.

5.2.

Volgens vaste rechtspraak van de hoogste bestuursrechter moet artikel 10, eerste lid, aanhef en onder c, van de Wob naar zijn aard restrictief worden uitgelegd. Van bedrijfs- en fabricagegegevens is slechts sprake, indien en voor zover uit die gegevens wetenswaardigheden kunnen worden afgelezen of afgeleid met betrekking tot de technische bedrijfsvoering of het productieproces dan wel met betrekking tot de afzet van de producten of de kring van afnemers en leveranciers van betrokkene. Ook gegevens die uitsluitend de financiële bedrijfsvoering betreffen, kunnen onder omstandigheden als bedrijfsgegevens worden aangemerkt. Wanneer de bedrijfs- en fabricagegegevens zodanig zijn verweven met andere, meer algemene informatie dat het niet mogelijk is die vertrouwelijke bedrijfsgegevens te anonimiseren of weg te lakken, is het toegestaan dat ook de algemene gegevens niet worden verstrekt.

5.3.

Het College heeft terecht voorop gesteld dat de door [eiseres] geschetste context geen rol kan spelen bij de vraag of overgegaan moet worden tot openbaarmaking van de verzochte documenten. Het publieke belang van openbaarmaking op grond van de Wob is een gegeven. Het feit dat [eiseres] ook een specifiek eigen belang heeft bij openbaarmaking van die documenten maakt de belangenafweging niet anders, voor zover de Wob ruimte laat voor een belangenafweging.

Het College heeft terecht erop gewezen dat openbaarmaking van vertrouwelijk verstrekte bedrijfs- en fabricagegegevens op grond van de Wob moet worden geweigerd. Dit is een absolute weigeringsgrond, waarbij geen afweging van belangen plaatsvindt. Voor zover [eiseres] meent dat WFT subsidie heeft verkregen door inbreuk te maken op haar octrooirechten, is dit dus geen argument dat het College kan meewegen, nog daargelaten dat WFT dit ontkent. Het doen van een Wob-verzoek is niet het kader waarbinnen dit geschil kan worden beoordeeld.

5.4.

Na kennisneming van de niet openbaar gemaakte documenten is de rechtbank van oordeel dat de geheel geweigerde documenten bedrijfs- en fabricagegegevens als onder 5.2. bevatten en dat de andere informatie daarmee zodanig is verweven dat het niet mogelijk is die vertrouwelijke overgelegde bedrijfs- en fabricagegegevens te scheiden van de overige inhoud. De rechtbank sluit zich geheel aan bij wat de bezwarenadviescommissie daarover in haar advies van 22 juli 2021 heeft vermeld. De rechtbank voegt daaraan toe dat niet is in te zien dat er geen sprake kan zijn van vertrouwelijk overgelegde fabricagegegevens, omdat WFT zichzelf kwalificeert als een handelsbedrijf.

Nu het College deze documenten terecht heeft geweigerd op grond van artikel 10, eerste lid, aanhef en onder c, van de Wob wordt niet toegekomen aan de vraag of verweerder deze documenten ook had kunnen weigeren op grond van een op basis van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g, van de Wob gemaakte belangenafweging.

Conclusie

5.5.

Het beroep is gegrond voor zover het College heeft nagelaten bij het bestreden besluit te motiveren waarom openbaarmaking van de vier in het herstelbesluit genoemde documenten geheel of gedeeltelijk wordt geweigerd. In zoverre wordt het bestreden besluit vernietigd. Verweerder hoeft geen nieuw besluit op bezwaar te nemen, omdat dit motiveringsgebrek met het herstelbesluit is hersteld.

Het beroep tegen het herstelbesluit is ongegrond.

5.6.

Omdat de rechtbank het beroep gegrond verklaart, bepaalt de rechtbank dat het College aan eiseres het door haar betaalde griffierecht vergoedt.

5.7.

De rechtbank veroordeelt het College in de door eiseres gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.518,- (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting, met een waarde per punt van € 759,- en een wegingsfactor 1).

Beslissing

De rechtbank:

• verklaart het beroep tegen het bestreden besluit gegrond;
• vernietigt het bestreden besluit voor zover daarbij is nagelaten te motiveren waarom openbaarmaking van de vier in het herstelbesluit genoemde documenten geheel of gedeeltelijk wordt geweigerd;
• verklaart het beroep tegen het herstelbesluit ongegrond;
• draagt het College op het betaalde griffierecht van € 360,- aan [eiseres] te vergoeden;
• veroordeelt het College in de proceskosten van eiseres tot een bedrag van € 1.518,-.

Deze uitspraak is gedaan door mr. G.P. Kleijn, rechter, in aanwezigheid van mr. J.A. Leijten, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 8 december 2022.

griffier rechter

Bent u het niet eens met deze uitspraak?

Als u het niet eens bent met deze uitspraak, kunt u een brief sturen naar de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State waarin u uitlegt waarom u het er niet mee eens bent. Dit heet een beroepschrift. U moet dit beroepschrift indienen binnen 6 weken na de dag waarop deze uitspraak is verzonden. U ziet deze datum hierboven.

Afschrift verzonden aan partijen op:

BIJLAGE

Wet openbaarheid van bestuur (Wob)

Artikel 10

1. Het verstrekken van informatie ingevolge deze wet blijft achterwege voor zover dit:

(…)

c. bedrijfs- en fabricagegegevens betreft, die door natuurlijke personen of rechtspersonen vertrouwelijk aan de overheid zijn meegedeeld;

(…)

2. Het verstrekken van informatie ingevolge deze wet blijft eveneens achterwege voor zover het belang daarvan niet opweegt tegen de volgende belangen:

(…)

e. de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer;

(…)

g. het voorkomen van onevenredige bevoordeling of benadeling van bij de aangelegenheid betrokken natuurlijke personen of rechtspersonen dan wel van derden.

(…)

Voetnoten

1. Mkb-innovatiestimulering Regio en Topsectoren