ECLI:NL:RBDHA:2022:11710

Rechtbank Den Haag

Datum uitspraak
21 september 2022
Publicatiedatum
8 november 2022
Zaaknummer
C/09/623423 / HA ZA 22-34
Instantie
Rechtbank Den Haag
Type
Uitspraak
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
  • C.J.-A. Seinen
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Aannemingsovereenkomst en geschil over oplevering en gebreken

In deze zaak, die voor de Rechtbank Den Haag is behandeld, gaat het om een geschil tussen een eiser en een gedaagde over een aannemingsovereenkomst die op 23 juni 2020 is gesloten. De eiser, vertegenwoordigd door advocaat mr. J.J. van Kuijk, heeft de gedaagde, vertegenwoordigd door advocaat mr. A.J. Kievit, ingeschakeld voor de aanleg van een warmtepomp, vloerverwarming, een warmte-terugwin-installatie en zonnepanelen in zijn nieuw te bouwen woning. De totale aanneemsom bedroeg € 37.222,00. De eiser heeft in de loop van de werkzaamheden verschillende betalingen gedaan, maar er ontstonden geschillen over de oplevering en de gebreken die aan het werk zouden kleven.

De eiser heeft op 18 juni 2021 de oplevering geweigerd, omdat volgens hem de vloerverwarming en ventilatie niet functioneerden en er geen opleverlijst was opgemaakt. De gedaagde heeft echter gesteld dat hij het werk op die datum had opgeleverd en dat er slechts enkele restpunten waren die nog opgelost moesten worden. De eiser vorderde in conventie een verklaring voor recht dat de gedaagde aansprakelijk is voor de door hem geleden schade, die hij begrootte op € 150.862,80, terwijl de gedaagde in reconventie betaling van de laatste termijn van de aanneemsom vorderde.

De rechtbank heeft geoordeeld dat de eiser de aangezegde oplevering op goede gronden heeft geweigerd, omdat er nog gebreken waren die verholpen moesten worden. De rechtbank heeft vastgesteld dat de laatste termijn van de aanneemsom pas verschuldigd was na de oplevering van het werk. De gedaagde is in verzuim geraakt door te weigeren de werkzaamheden af te ronden totdat de laatste termijn was betaald. De rechtbank heeft de zaak verwezen naar de rol voor verdere proceshandelingen, waarbij de eiser de gelegenheid krijgt om zijn stellingen te bewijzen.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK DEN HAAG

Team handel
zaaknummer / rolnummer: C/09/623423 / HA ZA 22-34
Vonnis van 21 september 2022 (bij vervroeging)
in de zaak van
[eiser01], te [plaats01] ,
eiser in conventie,
verweerder in reconventie,
advocaat mr. J.J. van Kuijk te 's-Gravenhage,
tegen
[gedaagde01], te [plaats01] ,
gedaagde in conventie,
eiser in reconventie,
advocaat mr. A.J. Kievit te 's-Gravenhage.
Partijen zullen hierna [eiser01] en [gedaagde01] genoemd worden.

1.De procedure

1.1.
Het procesdossier bestaat uit:
  • de dagvaarding van 29 december 2021 met producties 1-14,
  • de conclusie van antwoord ook eis in reconventie van 23 februari 2022 met producties 1-4,
  • de conclusie van antwoord in reconventie van 6 april 2022 met productie,
  • het tussenvonnis van 15 juni 2022,
  • de zittingsagenda van 16 augustus 2022,
  • het bericht van 26 augustus 2022 zijdens [eiser01] met producties 15-16,
  • het bericht van 26 augustus 2022 zijdens [gedaagde01] met productie 5,
  • het proces-verbaal van de op 1 september 2022 gehouden mondelinge behandeling, waarin akte is verleend van de ter zitting ingediende eiswijziging.
1.2.
Ten slotte is de datum bepaald waarop dit tussenvonnis wordt gewezen.

2.Waar gaat de zaak over?

2.1.
Partijen hebben op 23 juni 2020 een aannemingsovereenkomst gesloten, op basis van de offerte met nummer [nummer01] versie 3 van [gedaagde01] van die datum. Partijen spraken af dat [gedaagde01] in de nieuw te bouwen woning van [eiser01] een warmtepomp, vloerverwarming, een warmte-terugwin (WTW) installatie en zonnepanelen zou aanleggen. De totale aanneemsom bedroeg € 37.222,00.
2.2.
In de offerte staat onder meer het volgende:
“De facturatie zal in drie termijnen verstuurd worden. 30% dient voor aanvang betaald te worden. Halverwege ontvangt u een factuur voor 30% en bij oplevering een factuur voor 40% van de totale prijs.”
2.3.
[eiser01] heeft op 10 juli 2020 € 11.166,60 aan [gedaagde01] overgemaakt, onder vermelding van “
Materiaalkosten vloerverwarming en warmtepomp”.
[gedaagde01] is begin juli 2020 begonnen met de werkzaamheden.
2.4.
[eiser01] heeft op 23 oktober 2020 € 11.166,60 aan [gedaagde01] overgemaakt, onder vermelding van “
Materiaalkosten vloerverwarming en warmtepomp”.
2.5.
In februari 2021 zijn enkele zonnepanelen en de warmtepomp op het dak van de woning omgewaaid. [gedaagde01] heeft de daardoor ontstane schade verholpen. Partijen zijn het alleen niet eens over de vraag of de resterende schade aan de warmtepomp puur esthetisch is, of dat deze ook functioneel is en/of gevolgen heeft voor de garantie.
2.6.
Op 1 mei 2021 heeft [gedaagde01] aan [eiser01] geappt dat er een lek in de warmtepomp was ontstaan.
2.7.
Op 12 mei 2021 heeft [eiser01] [gedaagde01] via WhatsApp een foto gestuurd (kennelijk: van een emmer) en geklaagd over het feit dat de emmer niet precies onder het lek was gezet, waardoor er lekkage in de woonkamer was ontstaan. [eiser01] appte dat er nu al twee of drie keer lekkage was ontstaan. [gedaagde01] appte terug dat hij alles onder controle had, als de emmers maar bleven staan waar ze stonden.
2.8.
[eiser01] heeft op 28 mei 2021 € 10.710,30 aan [gedaagde01] betaald, onder vermelding van “
Conform offerte [offertenummer] , zonnepanelen”.
2.9.
Op – of in elk geval: in de week van – 18 juni 2021 is [eiser01] in de woning getrokken. [gedaagde01] is op 18 juni 2021 bij [eiser01] langsgegaan om twee thermostaten langs te brengen en betaling van de laatste termijn te vragen. Partijen hebben ruzie gekregen, waarna [gedaagde01] onverrichterzake is vertrokken.
2.10.
Op 19 juni 2021 heeft [gedaagde01] geprobeerd om [eiser01] te bellen. Toen [eiser01] niet opnam, heeft [gedaagde01] onder meer de volgende WhatsApp-berichten gestuurd:
[17:22:12]
ik heb vorige week bij kou opgeleverd
[17:23:59]
als rest Punten bleven 2 thermostaten staan omdat ik wit ipv zwart heb gekregen van wasco
[17:26:03]
nu heb ik ook nog die quooker voor je gemonteerd op zaterdag geen factuur gestuurd niks ik vraag of je gaat betalen je knikt van ja en een week verder nog geen geld
[17:27:04]
nu kom je ik betaal als het af is. nog maals ik heb vorige week opgeleverd met 2 rest pun voor nog geen 200 euro
[17:27:37]
den dan denk jij 5000 achter te houden omdat jij denk dat het niet klaar is denk het niet
[17:28:46]
ik heb je de kans gegeven om dat ik de zwarte thermostaten om te ruilen zo dat ik betaald krijg
[17:29:31]
maar voor jou waren er dingen belangrijker het is dus niet zo dat ik het noiet wolden af maken
[17:30:50] (…)
je heb beloofd te betalen en daar wacht ik op
Diezelfde avond heeft [eiser01] via WhatsApp onder meer het volgende geantwoord:
[18:18:38]
(…) Mij betreft zodra je opgeleverd heb krijg je geld en ondanks tekortkomingen ben ik je tegemoet gekomen en gedeeltelijk geld overgemaakt zodat je niet financiële problemen gaat ondervinden terwijl financiële problemen zijn van jou is niet van mij.
Dus kortom je levert en krijg je jou geld (…)
Ik heb nooit gezegd dat ik je niet gaat betalen maar gezegd zodra af is krijg je jou geld.
Ik hoor graag van je wat je wil.
Partijen hebben die avond nog meer geappt, maar dit heeft niet tot een oplossing geleid.
2.11.
Op 2 juli 2021 heeft [eiser01] onder meer het volgende aan [gedaagde01] geappt:
[17:06:26] (…)
Betalingen en afleveren betreft; Ik heb je duidelijk gemaakt zolang niet conform van oplevering plaatsvindt dan betaal ik je de rest want moet alles na gelopen worden met de conform van garantie opgeleverd worden zodat ik je laatste kleine bedrag gaat overmaken(…)
Kortom we kunnen nu afspraak in te plannen en zaak afsluiten.
Zodra je zaak afgerond heb en laatste checklist doorgenomen heb wordt je overgebleven geld overgemaakt en zijn we beide van elkaar afgelost.(…)
[gedaagde01] heeft daarop onder meer geantwoord:
[17:49:14] (…)
en vergis je niet de rest punten waren het omruilen van 2 witten thermostaten. De aarding zou ik tegelijk me Resul doen ivm het het betreden van het dak. Opleveren, ik kan op elk moment opleveren ik hoeft dat alleen maar tegen je te zeggen. (…) dus laten we de WIK brief gewoon door lopen, ik heb je 2 datum gegeven als je niet kan ook goed ik hoor graag wanneer het jou uit komt(…)
[eiser01] heeft daarop onder meer geantwoord:
[18:03:46] (…)
Kom maar op de 14’e en de 15’e afronden en 17’e gaan we rondlopen zodat zaak afgerond kan worden.
Maar..!!
Ik wil dat je brief gaat samenstellen over schade aan apparatuur want ik vertrouw niet dat de goed is en straks niet onder de garantie valt…
Na enig heen en weer appen heeft [gedaagde01] uiteindelijk geantwoord:
[20:04:11]
dus. ik heb jou 2 datum gegeven als het bedrag van de oplevering voor de datum op mijn rekening staat kom ik langs om de restpunten op te lossen en als het klaar is mag je de 5% € 1600,- betalen. ik hoef geen antwoord ik zie het bedrag wel verschijnen.
2.12.
Ondanks nadere correspondentie en sommaties over en weer heeft [eiser01] de laatste termijn niet betaald en heeft [gedaagde01] de restpunten niet verholpen.
2.13.
Bij e-mail van 18 december 2021 heeft de advocaat van [eiser01] aan de advocaat van [gedaagde01] een rapport van [naam01] (hierna: [naam01] ) toegezonden, waarin twintig punten worden genoemd welke in geval van oplevering niet zouden hebben voldaan. De kosten voor het herstel van deze punten werd door [naam01] begroot op in totaal € 124.680,00 exclusief btw. In de e-mail werd [gedaagde01] aansprakelijk gesteld en gesommeerd om voor 24 december 2021 aansprakelijkheid te erkennen en een voorschot op de schadevergoeding van € 150.862,80 te betalen.
2.14.
Op enig moment na het opstellen van haar rapport heeft [naam01] een deel van de door haar voorgestelde herstelwerkzaamheden voor [eiser01] verricht.
2.15.
Bij brief van 24 december 2021 heeft de advocaat van [gedaagde01] namens deze elke aansprakelijkheid van de hand gewezen. Daarbij is zij ingegaan op alle twintig in het rapport van [naam01] genoemde punten. Op de meeste punten wees zij aansprakelijkheid van de hand, maar op enkele punten gaf zij aan dat [gedaagde01] bereid was tot herstel (zonder meerprijs):

2. de afzuig-installatie in het toilet zou niet kunnen werken, omdat er een te kleine WTW-unit in zit. De WTW-unit is helaas door cliënt te klein besteld. Cliënt zal de WTW-unit omruilen bij zijn leverancier voor een grotere unit.
(…)
7. Met betrekking tot het afzuigventiel is er sprake van samenwerking tussen meerdere partijen over de locatie van het afzuigventiel. De architect tekent en doet de ECP-berekening. In deze berekening staat welke WTW-unit er geplaatst moet worden en waar de ventilatie aan moet voldoen. Ook wordt er op de tekening aangegeven waar de afzuig- en toevoerventielen moeten komen.
Als de plaats van het ventiel niet juist is, ligt de verantwoordelijkheid bij de architect. Er dient echter ook rekening te worden gehouden met de betonplaten. Daardoor kan het zo zijn dat de plaats van het ventiel een stukje naar links of rechts opgeschoven is. Dit is van te voren besproken en hier heeft ook uw cliënt voor getekend. De aannemer is verantwoordelijkheid voor het op de juiste wijze aanleveren van de betonplaten. Indien cliënt zou zien dat een ventiel op een onjuiste plaats zou zijn aangebracht zou hij opnieuw een gat laten boren. Het probleem is mogelijk gelegen in de te kleine WTW-unit zoals genoemd onder punt 2.
(…)
16. Hiervoor geldt hetzelfde als punt 2 ten aanzien van de WTW-unit.
17. Client betwist dat de kanalen die in het rapport van [naam01] worden genoemd als niet geïsoleerd dit zouden zijn. De betreffende kanalen zijn wel degelijk geïsoleerd.
(…)
20. De bedrading ligt op dit moment niet vast, omdat restpunt 2 nog niet is voltooid (aarding van de zonnepanelen).
(…)
Cliënt is te allen tijde bereid geweest om de punten nogmaals na te lopen en waar hij tekort zou zijn geschoten in zijn verplichtingen tot herstel over te gaan.
Cliënt gaat er dan ook vanuit dat uw cliënt mijn cliënt de gelegenheid zal geven om tot herstel over te gaan en hiervoor een afspraak te maken met mijn cliënt.
Cliënt gaat er daarbij vanuit dat na herstel van deze punten uw cliënt tot betaling zal overgaan van het nog openstaande bedrag van € 4.888,80,-.
2.16.
Op 28 december 2021 heeft [eiser01] conservatoir beslag laten leggen op de woning van [gedaagde01] .
2.17.
Op 27 januari 2022 heeft [bedrijf01] BV (hierna: [de BV01] ) in opdracht van [gedaagde01] een contra-expertise uitgevoerd in de woning van [eiser01] . Bij het onderzoek was ook dhr. [Naam02] van [naam01] aanwezig; [gedaagde01] was niet aanwezig omdat [eiser01] dit niet wilde. Tijdens het onderzoek heeft [de BV01] foto’s gemaakt.
In haar rapport van 14 februari 2022 behandelt [de BV01] de door [naam01] genoemde twintig punten en oordeelt ten aanzien van de meeste punten dat het geen gebrek betreft, althans dat niet kan worden vastgesteld dat sprake is van een gebrek waarvoor [gedaagde01] verantwoordelijk is. Wel merkt [de BV01] onder meer het volgende op:

1. Afzuigornament in de meterkast ontbreekt.
Zoals opfoto 1te zien is, ontbreekt inderdaad het afzuigornament in de meterkast. De kosten ramen we op € 50,- exclusief btw.
Overigens hebben we van cliënt vernomen dat dit afzuigornament wel degelijk geplaatst was tijdens de uitvoering van de installatiewerkzaamheden. Door het verwijderen van een ventiel kiest de lucht de weg van de minste weerstand. De afzuiging van de douche, de meterkast en de wc begane grond zitten op dezelfde leiding. Het systeem is niet meer in balans, dus de afzuigpunten met een ventiel zullen slecht afzuigen i.v.m. de weerstand van het ventiel.
2. Afzuigpunt toilet begane grond werkt niet.
Ten tijde van ons bezoek werd de WTW-unit ingeschakeld zodat we konden vaststellen of er luchtstroming aanwezig is. We voelden geen luchtstroming bij dit afzuigpunt in het toilet. De oorzaak van het ontbreken van een luchtstroom hebben wij echter niet vast kunnen stellen en daarmee ook geen gebrek in de werkzaamheden van cliënt. Ook [naam01] kon ons de oorzaak niet aantonen. Een eventuele verstopping in een leiding is door wederpartij eenvoudig aan te tonen middels een camera-inspectie waarbij vastgesteld kan worden wat de oorzaak is van het de verstopping dan wel het niet doorstromen van de lucht. (…) Mogelijk houdt deze verminderde afzuiging ook verband met het niet aanwezig zijn van afzuigventielen (zie punt 1 en 13) waardoor een onbalans in het ventilatiesysteem ontstaat.
(…)
6. Aansluitingen lijken vrij klein van diameter in relatie tot de vloerverwarmingsverdeler met het aantal groepen.
(…)
Gezien het vermogen van deze waterpomp hebben we geen enkele reden te twijfelen aan de opmerking van Diakin dat de diameters te klein zijn. De kosten van het vervangen van de leidingen ramen we op € 2.000,- exclusief btw mits de leidingen zonder hak- en breekwerk bereikbaar zijn.
(…)
9. Aansluitingen aanvoer en retour vloerverwarming op de eerste verdieping afwijkend met andere verdiepingen.
(…)
Ook bij deze vloerverwarmingsverdeler is een kleinere diameter toegepast tussen de centrale leidingen vanuit de waterpomp en de vloerverwarmingsverdeler. Zie verder onder punt 6.
(…)
13. Ventilatieornament ontbreekt in de kleedkamer op de tweede verdieping.
Opfoto 15is inderdaad te zien dat het ventilatieornament ontbreekt. We ramen de kosten op € 50,-- exclusief btw. Overigens hebben we van cliënt vernomen dat dit afzuigornament wel degelijk geplaatst was tijdens de uitvoering van de installatiewerkzaamheden.(…)
(…)
15. Buis aan plafond in technische ruimte is bijzonder.
Opfoto 17zijn de buizen aan het plafond zichtbaar. [naam01] merkt op dat dit een ongebruikelijk materiaal is. Door ons is vastgesteld dat de leidingen inderdaad afwijken ten opzichte van de andere materialen. Echter dit is geen gebrek aangezien het toegestaan is dergelijke leidingen voor de ventilatie te gebruiken. Wel hebben wij vastgesteld dat de afdichting niet correct is in de 90⁰-bocht. Deze aansluiting lekt namelijk en dat is aan te merken als een gebrek in de door cliënt uitgevoerde werkzaamheden. De kosten voor herstel ramen wij op € 200,- exclusief btw.
Voorts merken wij op dat het inregelrapport van de gehele installatie ontbreekt. Een dergelijke WTW-unit inclusief leidingwerk (niet afgedicht) en alle ventielen dienen eerst correct gemonteerd te zijn, waarna de gehele installatie ingeregeld kan worden. De inregeling heeft derhalve nog niet plaatsgevonden. De kosten voor inregeling ramen wij op € 750,- exclusief btw.
16. WTW-unit is van type Duco[325/460, Rb]
, terwijl type 520 in opdracht is gegeven.
In de offerte van NAF staat inderdaad een WTW-unit Ducobox Energy 570. Opfoto 18is het typeplaatje van de betreffende WTW-unit weergegeven. Het betreft een Ducobox Energy Premium 325/460-2ZH-L; ventilatiesysteem type D. Op grond hiervan hebben wij vastgesteld dat het geïnstalleerde type WTW-unit niet overeenkomt met de aangeboden WTW-unit in de offerte.(…)
17. WTW-unit niet met geïsoleerde kanalen naar buiten aangesloten.
Opfoto 19is te zien dat de aanvoer- en retourleiding ter plaatse van de dakdoorvoer zonder isolatie zijn aangebracht. Conform de instructies van de fabrikant dienen deze leidingen geïsoleerd te zijn ter voorkoming van condensvorming.(…)
18. Geen inbedrijfstelrapport van Daikin warmtepomp aanwezig. Installatie lijkt niet aangelegd volgens fabrieksvoorschriften.
Het inbedrijfstelrapport hebben we als bijlage 2 toegevoegd aan dit rapport. In dit rapport lezen we dat de buitendeel storingsvrij draait maar geen goede fundering heeft, zie punt 19. Een beschadiging aan de leidingen heeft Daikin niet vast kunnen stellen. De diameter van de binnenleidingen zijn niet correct, zie onze opmerking onder punt 6.
Voorts heeft Daikin de ingestelde temperatuur aangepast en er waren geen storingen aanwezig. Op grond hiervan concluderen we dat de warmtepomp-installatie naar behoren functioneert.
19. Buitendeur van de Daikin installatie is/was voorzien van Big Foot onderbalken met een lengte van 60 cm.
Tijdens onze inspectie bleek dat het dak niet veilig bereikbaar is voor inspectie. Uit de toegezonden foto’s blijkt dat de buitenunit beschadigd is. Daikin concludeert echter dat de unit storingsvrij functioneert en derhalve zijn de beschadigingen slechts als esthetisch aan te merken en wij ramen de waardevermindering op € 750,--.
De fundering dient echter aangepast te worden. Het niet correct aanbrengen van de fundering is een gebrek in de werkzaamheden van cliënt. Nu de buitenunit niet vervangen hoeft te worden en voor het aanpassen van de fundering het koelmiddel niet verwijderd hoeft te worden, ramen wij de kosten op € 1.000,-- exclusief btw.
20. Bekabeling van de zonnepaneleninstallatie is niet netjes gebundeld.
(…)
Dergelijke bekabeling dient vastgezet te worden op de muur en is aan te merken als een gebrek in de door cliënt uitgevoerde werkzaamheden. De kosten voor het aanpassen ramen we op € 200,-- exclusief btw.
(…)
Raming totaal, exclusief btw€ 5.000,--

3.Het geschil

in conventie

3.1.
[eiser01] vindt – kort gezegd – dat uit het rapport van [naam01] blijkt dat er veel gebreken zitten in de door [gedaagde01] uitgevoerde werkzaamheden en meent dat hij door die gebreken schade lijdt.
[eiser01] vordert daarom – na wijziging van eis – een verklaring voor recht dat [gedaagde01] aansprakelijk is voor de door hem geleden en nog te lijden schade als gevolg van een tekortkoming in de nakoming van de aanneemovereenkomst, en veroordeling van [gedaagde01] tot betaling van € 150.862,80 of een door de rechtbank in goede justitie te betalen bedrag aan schadevergoeding, vermeerderd met rente en kosten.
3.2.
[gedaagde01] voert verweer. Hij vindt – kort gezegd – dat uit het rapport van [de BV01] blijkt dat slechts sprake was van restpunten, die nog op te lossen waren en die hij ook bereid was op te lossen. [gedaagde01] meent dat [eiser01] hem ten onrechte niet de kans heeft gegeven om de restpunten te herstellen, zodat hij niet aansprakelijk is voor de door [eiser01] opgevoerde schade.
in reconventie
3.3.
[gedaagde01] meent – samengevat – dat hij het werk op 18 juni 2021 heeft opgeleverd en dat nog slechts sprake was van enkele restpunten, zodat hij recht heeft op betaling van de laatste termijn van de aanneemsom à € 4.178,50. [gedaagde01] vordert daarom veroordeling van [eiser01] tot betaling van die laatste termijn, vermeerderd met rente en kosten. Daarnaast vordert hij opheffing van de door [eiser01] op zijn woning gelegde beslagen.
3.4.
[eiser01] voert verweer. Volgens hem is het werk niet opgeleverd, kort gezegd omdat de vloerverwarming en ventilatie nog niet functioneerden, het geïnstalleerde niet was getest en geen opleverlijst was opgemaakt. Volgens [eiser01] was [gedaagde01] niet van plan om deze werkzaamheden af te maken.
Conventie en reconventie samen beoordeeld
3.5.
De vorderingen en stellingen van partijen in conventie en reconventie hangen nauw met elkaar samen. De rechtbank zal ze daarom samen beoordelen. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

in conventie en reconventie
Is (geldig) opgeleverd? – Nee
4.1.
[gedaagde01] vordert betaling van de laatste termijn van de aanneemsom à € 4.178,50 inclusief btw, en heeft in de correspondentie van 19 juni 2021 tot de brief van mr. Kievit van 24 december 2021 geweigerd de nog openstaande punten af te maken totdat [eiser01] dit bedrag aan hem zou overmaken.
[eiser01] weigert betaling van de laatste termijn omdat er volgens hem niet is opgeleverd.
4.2.
De rechtbank stelt voorop dat een consument-opdrachtgever op grond van artikel 7:768 van het Burgerlijk Wetboek (BW) slechts kan worden verplicht tot het doen van betalingen die, althans bij benadering, overeenstemmen met de voortgang van de bouw of met de waarde van de aan hem overgedragen goederen.
4.3.
Alleen al omdat ook de door [gedaagde01] zelf ingeschakelde deskundige aangeeft dat nog voor
tenminsteeen bedrag van € 5.000
exclusiefbtw [1] aan werkzaamheden moest worden uitgevoerd om het werk af te ronden dan wel de gebreken in het werk te herstellen, was [eiser01] niet gehouden tot betaling van de gevorderde € 4.178,50. [gedaagde01] had immers voor minder aan werkzaamheden afgerond en aan materiaal geleverd dan [eiser01] al had betaald (€ 33.043,50 van de € 37.222,00).
4.4.
Daar komt bij dat behalve [naam01] ook [de BV01] constateert dat de WTW-installatie gebreken vertoont, waardoor die installatie niet functioneert; én dat de installatie pas echt kan worden ingeregeld nadat de gebreken zijn verholpen. Dit bevestigt de stellingen van [eiser01] dat de WTW-installatie niet werkt en dat – zakelijk weergegeven – gebreken in het werk van [gedaagde01] aan ingebruikname van die installatie in de weg staan. [eiser01] heeft de door [gedaagde01] in juni 2021 aangezegde oplevering dus op goede gronden geweigerd.
Laatste termijn pas verschuldigd na oplevering; door stellen voorwaarde betalen in verzuim
4.5.
Op grond van de aanneemovereenkomst was de laatste termijn pas verschuldigd na de oplevering van het werk. [eiser01] heeft de aangezegde oplevering geweigerd en mocht die als geoordeeld weigeren, zodat het werk niet is opgeleverd. De laatste termijn van 40% van de aanneemsom was dus nog niet opeisbaar. [gedaagde01] mocht betaling van die laatste termijn daarom niet als voorwaarde stellen aan zijn aanbod om de gebreken in het werk te verhelpen, temeer omdat [eiser01] het grootste gedeelte van de laatste termijn onverplicht al had betaald.
4.6.
Door te weigeren de werkzaamheden af te ronden als [eiser01] de laatste termijn niet eerst betaalde, is [gedaagde01] in verzuim geraakt met de nakoming van zijn verplichtingen onder de aanneemovereenkomst (artikel 6:80 lid 1 sub b BW).
Omvang schade: nadere proceshandelingen nodig
4.7.
[eiser01] stelt dat hij in totaal € 150.862,80 schade lijdt doordat [gedaagde01] het werk niet conform de aanneemovereenkomst heeft opgeleverd. Hij onderbouwt deze stelling met het rapport van [naam01] . [gedaagde01] betwist dat [eiser01] (zo veel) schade lijdt, en onderbouwt dit met het rapport van [de BV01] .
4.8.
De rechtbank acht het aannemelijk dat sprake is van schade, omdat ook [de BV01] tot de bevinding komt dat er enkele gebreken in het werk zitten die hersteld moeten worden. [de BV01] schat de kosten voor het herstel van de door haar geconstateerde gebreken op € 5.000,00 exclusief btw, mits herstel mogelijk is zonder hakken en breken. Dat het herstel inderdaad zonder hakken en breken mogelijk zal zijn, is op dit moment echter niet duidelijk.
4.9.
Ter zitting heeft [gedaagde01] bevestigd dat hij door een misverstand een andere WTW-unit heeft geleverd dan was overeengekomen. De geleverde WTW-unit was goedkoper dan de overeengekomen WTW-unit. Hoewel daarmee niet vaststaat dat de geleverde WTW-unit niet werkte, staat wel vast dat de geleverde WTW-unit niet aan de overeenkomst beantwoordt. Dit zal zich moeten oplossen in vervanging van de geleverde WTW-unit door de overeengekomen WTW-unit, of in betaling van het prijsverschil. Ter zitting is hierover al even gesproken, waarover hierna meer.
4.10.
Ten aanzien van de overige gebreken en schade geldt dat [eiser01] met het rapport van [naam01] voldoende onderbouwd heeft gesteld dat hiervan sprake is, maar dat [gedaagde01] met de brief van 24 december 2021 en het rapport van [de BV01] voldoende onderbouwd heeft betwist dat dit zo is. Dit betekent dat de rechtbank [eiser01] de gelegenheid zal geven om zijn stellingen te bewijzen, onder meer door middel van een deskundigenbericht.
4.11.
Omdat van de grootste schadeposten op de schadebegroting (ingestort kanaalwerk; hak- en breekwerk) niet zeker is of en zo ja in welke mate deze schade zich daadwerkelijk voordoen, zijn ter zitting afspraken gemaakt over de volgorde waarin bewijs zal worden geleverd.
Ter zitting gemaakte afspraken
4.12.
Ter zitting is afgesproken dat [eiser01] eerst door een neutrale loodgieter zal laten onderzoeken of er iets mis is met het kanaalwerk, omdat dit een eenvoudig en tegen relatief beperkte kosten uit te voeren onderzoek is dat duidelijkheid schept over de grootste post in zijn schadevordering.
Om een discussie over de deskundigheid en neutraliteit van de loodgieter te voorkomen, is afgesproken dat [gedaagde01] drie loodgieters aan de advocaat van [eiser01] zal noemen, waaruit [eiser01] er een zal uitkiezen.
Omdat de stelplicht en bewijslast ten aanzien van het bestaan van schade aan het kanaalwerk door toedoen van [gedaagde01] op [eiser01] rusten, moet [eiser01] de kosten voor dit onderzoek voorschieten.
4.13.
Ter zitting is ook besproken dat de geleverde WTW-installatie nog niet is ingeregeld. Volgens [gedaagde01] zou die installatie na correct inregelen al voldoende moeten functioneren, zodat [eiser01] niet met continu open ramen de winter in zou hoeven en verder geen ingrijpende werkzaamheden nodig zouden zijn.
Als de installatie na inregelen inderdaad goed functioneert, geeft dit ook informatie over de vraag of er iets mis is met de WTW-installatie, het kanaalwerk, en de mate waarin de door [gedaagde01] geleverde installatie aan de overeenkomst beantwoordde. En wanneer de installatie na inregelen goed functioneert, is weliswaar nog steeds een goedkopere installatie met minder vermogen geleverd dan in de offerte stond, maar dan weegt dit gebrek minder zwaar.
Ter zitting is daarom afgesproken dat [gedaagde01] drie bedrijven zal noemen die de WTW-installatie kunnen inregelen, en dat [eiser01] daaruit een bedrijf zal kiezen. Partijen zullen het bedrijf gezamenlijk opdracht geven om de geleverde WTW-installatie goed in te regelen; zij zullen elk de helft van de kosten voorschieten.
4.14.
De vraag wie de kosten voor de loodgieter en de WTW-deskundige uiteindelijk moet dragen, kan pas worden beantwoord als duidelijk is of en zo ja in welke mate sprake is van een gebrek in de werkzaamheden. De rechtbank zal hierover in haar eindvonnis een oordeel geven.
Hoe nu verder?
4.15.
De rechtbank zal de zaak naar de rol verwijzen voor een akte uitlating voortprocederen van de kant van [eiser01] . In die akte dient [eiser01] de rechtbank te informeren over de uitkomsten van het onderzoek aan het kanaalwerk en het inregelen van de WTW-installatie. Ook dient hij daarin aan te geven wat die uitkomsten volgens hem betekenen voor zijn eis en voor het te gelasten deskundigenbericht (welke punten staan nog open en welke deskundigheid is nodig om die te beoordelen?). Eventuele aanvullende bewijsmiddelen kan hij met de akte in het geding brengen.
Daarna zal de zaak nogmaals naar de rol worden verwezen voor een antwoordakte van [gedaagde01] .
De precieze bewijsopdracht hangt af van de uitkomsten van het onderzoek aan het kanaalwerk en het inregelen van de WTW-installatie en eventuele nadere afspraken die partijen naar aanleiding daarvan maken. Na de antwoordakte wordt de zaak daarom naar de rol verwezen voor beraad.

5.De beslissing

De rechtbank
in conventie en in reconventie
5.1.
verwijst de zaak naar de rol van
19 oktober 2022voor het door [eiser01] nemen van de in rechtsoverweging 4.15 bedoelde akte;
5.2.
verwijst de zaak naar de rol van
2 november 2022voor het door [gedaagde01] nemen van de in rechtsoverweging 4.15 bedoelde antwoordakte;
5.3.
verwijst de zaak naar de rol van
16 november 2022voor beraad;
5.4.
en houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. C.J-A. Seinen en in het openbaar uitgesproken op 21 september 2022.

Voetnoten

1.Bouwmaterialen en bouwwerkzaamheden vallen onder andere btw-tarieven, zodat zonder specificatie niet duidelijk is wat het totaalbedrag inclusief btw precies zou zijn.