Uitspraak
RECHTBANK DEN HAAG
Zittingsplaats Utrecht Bestuursrecht
zaaknummer: NL22.126 en NL22.582
uitspraak van de enkelvoudige kamer in de zaak tussen [eiser], eiser
V-nummer: [V-nummer]
(gemachtigde: mr. R.W. Koevoets), en
de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, verweerder (gemachtigde: D. Berben).
Procesverloop
Bij besluit van 15 december 2021 heeft verweerder aan eiser een terugkeerbesluit en een inreisverbod voor de duur van twee jaar opgelegd. Verweerder heeft bij besluit van dezelfde dag de maatregel van bewaring op grond van artikel 59, eerste lid, aanhef en onder a, van de Vreemdelingenwet 2000 (Vw) opgelegd.
Eiser heeft tegen het terugkeerbesluit en inreisverbod en tegen de maatregel van bewaring beroep ingesteld. Het beroep tegen de maatregel van bewaring moet ook worden aangemerkt als een verzoek om toekenning van schadevergoeding.
Verweerder heeft op 24 december 2021 de maatregel van bewaring opgeheven.
De rechtbank heeft het beroep op 17 januari 2022 op zitting behandeld. Eiser en zijn gemachtigde zijn, met bericht van verhindering, niet verschenen. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door zijn gemachtigde.
Overwegingen
1. Eiser stelt van Albanese nationaliteit te zijn en te zijn geboren op [1988] .
Ten aanzien van het terugkeerbesluit
2. In het terugkeerbesluit heeft verweerder overwogen dat de openbare orde de maatregel vorderde, omdat het risico bestond dat eiser zich aan het toezicht zou onttrekken. Verweerder heeft, onder verwijzing naar artikel 5.1b, eerste, derde en vierde lid, van het Vreemdelingenbesluit (Vb), als zware gronden vermeld dat eiser:
3a. Nederland niet op de voorgeschreven wijze is binnengekomen, dan wel een poging daartoe heeft gedaan;
3b. zich in strijd met de Vreemdelingenwetgeving gedurende enige tijd aan het toezicht op vreemdelingen heeft onttrokken;
en als lichte gronden vermeld dat eiser:
4a. zich niet aan een of meer andere voor hem geldende verplichtingen van hoofdstuk 4 van het Vb heeft gehouden;
4c. geen vaste woon- of verblijfplaats heeft;
4d. niet beschikt over voldoende middelen van bestaan.
3. Uit de niet betwiste gronden die aan het terugkeerbesluit ten grondslag zijn gelegd en de bijbehorende motivering blijkt dat er een risico bestond dat eiser zich aan het toezicht zou onttrekken.
Land van terugkeer
4. Eiser voert aan dat het terugkeerbesluit en het inreisverbod onrechtmatig is genomen, omdat het land van terugkeer niet is vermeld. Eiser verwijst hierbij naar de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) van 2 juni 2021.1 Daarin is overwogen dat het terugkeerbesluit het land van terugkeer moet bevatten, om voor de vreemdeling mogelijk te maken eventuele belangen die aan terugkeer naar dat land in de weg staan zo goed mogelijk naar voren te brengen.
5. Verweerder verwijst in dit verband naar pagina 5 van het gehoor voor het terugkeerbesluit en het inreisverbod, waarin staat vermeld:
“(…). V: U moet terug naar Albanië. Hoe zou u dat kunnen organiseren? A: Ik zal dan proberen om hier weg te gaan.
V: Op welke wijze? U heeft niet genoeg geld bij u.
A: Ik zal geld laten opsturen vanuit Albanië”.
V: Ik heb geen vertrouwen dat jezelf zal terug keren naar Albanië. Wat wilt u hierop zeggen?
A: Okay.
O- Ik leg u hierbij een Terugkeer besluit op wat betekent dat u direct (dus binnen de gestelde termijn van 0 dagen) terug moet keren naar uw land van herkomst dus Albanië. U moet direct vertrekken naar Albanië. Albanië ligt buiten Nederland, de EU, EER en Zwitserland en daar is uw toelating gewaarborgd en ook krijgt u een inreisverbod 2 jaar opgelegd.
V: Begrijpt u dit en wilt u hier nog iets op zeggen?
A Ik begrijp het, maar dit is catastrofaal. Ik heb geen werk. Ik heb alle redenen al verteld. Ik heb geen scholing, werk of huis. Wat kan ik hierop zeggen.
V- Zijn er overige redenen en/of bijzondere omstandigheden waarom ik zou moeten afzien van het opleggen van een Inreisverbod, dan wel de duur daarvan verkorten?
A: In Albanië heb ik geen werk en ook niet aan te komen. V: Wil je terug naar Albanië?
A: Nee.
V: Werkt u mee aan uw terugkeer naar Albanië? A: Ja, ik kan nu niet anders (…).”
6. De rechtbank oordeelt dat uit dit gehoor ondubbelzinnig blijkt dat het terugkeerbesluit ziet op terugkeer naar Albanië. Het was voor eiser duidelijk naar welk land hij moest terugkeren. De rechtsbescherming van eiser is op dit punt dan ook niet in gevaar geweest.2 De beroepsgrond slaagt niet.
Gevaar voor openbare orde
7. Eiser voert aan dat verweerder had moeten motiveren waarom geen vrijwillige termijn van 28 dagen is gegund bij het opleggen van het terugkeerbesluit. Verweerder had hierbij rekening moeten houden met het feit dat aan eiser niet eerder een terugkeerbesluit is opgelegd, noch een aanzegging gedaan dat hij Nederland vrijwillig moet verlaten. Eiser is ook geen gevaar voor de openbare orde. Verweerder verklaart ter zitting dat - gelet op de gronden en de omstandigheid dat eiser als inklimmer is aangetroffen - is afgezien van een vrijwillige vertrektermijn. Hieruit blijkt volgens verweerder dat het risico bestaat dat eiser zich opnieuw zal onttrekken aan het toezicht op vreemdelingen.
8. De rechtbank oordeelt als volgt. Eiser is als inklimmer aangetroffen. Hij heeft geprobeerd illegaal naar het Verenigd Koninkrijk te reizen. Uit de zware en lichte gronden die ten grondslag liggen aan het terugkeerbesluit kan dan ook worden geconcludeerd dat er een risico op onttrekken aan het toezicht bestaat. De beroepsgrond slaagt daarom niet.
Inreisverbod
9. Eiser voert aan dat het inreisverbod achterwege had moeten blijven, omdat eiser een termijn voor vertrek had moeten krijgen. Verder voert eiser aan dat in het geval van overtreding van de vrije termijn met niet meer dan 90 dagen, een inreisverbod van ten hoogste één jaar wordt opgelegd. Als verweerder meent dat het dossier voldoende aanleiding geeft voor een inreisverbod voor de duur van twee jaar, dan had dat tot uitdrukking moeten komen in het besluit. Hierbij wijst eiser erop dat het inreisverbod ingrijpend is, omdat Albanië wordt omringd door EU-landen.
10. De rechtbank overweegt als volgt. Verweerder was niet gehouden om eiser een vertrektermijn te geven. Hierbij wordt verwezen naar wat de rechtbank heeft overwogen in rechtsoverweging 7 en 8. Daardoor gaat het eerste argument van eiser niet op. Verder volgt uit het Vb dat een inreisverbod in beginsel wordt opgelegd voor de duur van ten hoogste twee jaar.3 Dat sprake is van een overtreding van de vrije termijn wordt niet gevolgd omdat eiser voornemens was om uit te reizen naar het Verenigd Koninkrijk. De rechtbank wijst in dit verband op de uitspraak van de ABRvS van 7 juni 20184, waaruit - kort gezegd - volgt dat de vrije termijn niet aanvangt wanneer een vreemdeling voornemens is om illegaal uit te reizen naar het Verenigd Koninkrijk. Verder wijst verweerder er nog op dat eiser geen bijzondere omstandigheden heeft aangevoerd waarom het inreisverbod zou moeten worden verkort. Het enkele feit dat eiser vrienden heeft in de EU is hiertoe onvoldoende. De beroepsgrond van eiser kan daarom niet slagen.
2 De rechtbank verwijst in dit verband naar de uitspraak van deze rechtbank, zittingsplaats Utrecht, 2 augustus 2021, ECLI:NL:RBDHA:2021:3629.
3 Artikel 66a, eerste lid, van de Vw
4 ECLI:NL:RVS:2018:1911, rechtsoverweging 5.2.
Ten aanzien van de maatregel van bewaring
11. Omdat de bewaring is opgeheven, beperkt de beoordeling zich in deze zaak tot de vraag of aan eiser schadevergoeding moet worden toegekend. In dit verband moet de vraag worden beantwoord of de tenuitvoerlegging van de maatregel van bewaring op enig moment voorafgaande aan de opheffing daarvan onrechtmatig is geweest. Op grond van artikel 106 van de Vw kan de rechtbank indien de bewaring al is opgeheven vóór de behandeling van het verzoek om opheffing van de bewaring aan eiser een schadevergoeding ten laste van de Staat toekennen.
Staandehouding
12. Eiser voert aan dat de strafrechtelijke aanhouding van eiser een verkapte vreemdelingenrechtelijke staandehouding was. Er was geen sprake van een strafbaar feit op heterdaad en er is ook geen strafzaak tegen eiser. Omdat er evident geen sprake is van een strafrechtelijke heterdaadsituatie, had getoetst moeten worden of er sprake was van feiten en omstandigheden die leiden tot een vermoeden van illegaal verblijf. Omdat dit niet is gedaan, is de staandehouding onrechtmatig.
13. De rechtbank overweegt als volgt. Het proces-verbaal van bevindingen van 15 december 2021 beschrijft dat het terrein waar eiser is aangetroffen van de openbare weg is afgescheiden door middel van hekken met schrikdraad, dat het hek is voorzien van borden met daarop de vermelding ‘Verboden toegang, artikel 461 Wetboek van Strafrecht’ en dat het terrein toegankelijk is via de ingang waar beveiligers controleren wie het terrein opkomt. Dit proces-verbaal vermeldt de namen van de personen die op het terrein zijn aangetroffen, waaronder de naam van eiser. Op pagina 2 is dit proces-verbaal is onder andere te lezen dat eiser is aangehouden ter zake het overtreden van artikel 46l van het wetboek van strafrecht.
14. Naar het oordeel van de rechtbank blijkt uit het voorgaande voldoende dat er sprake is geweest van een strafrechtelijke aanhouding op heterdaad. Daarom is er geen sprake van een verkapte vreemdelingenrechtelijke staandehouding. De beroepsgrond slaagt niet.
Bewaringsgronden
15. De gronden van de maatregel van bewaring zijn dezelfde als die van het terugkeerbesluit. Eiser heeft de gronden die aan de maatregel van bewaring ten grondslag liggen niet betwist.
Conclusie
16. De beroepen zijn ongegrond. De besluiten blijven in stand. Het verzoek om schadevergoeding wordt afgewezen.
17. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.
Beslissing
De rechtbank:
- verklaart de beroepen ongegrond;
- wijst het verzoek om schadevergoeding af.
Deze uitspraak is gedaan door mr. S.G.M. van Veen, rechter, in aanwezigheid van mr.
M.A.W.M. Engels, griffier.
De uitspraak is uitgesproken en bekendgemaakt op:
25 februari 2022
,