ECLI:NL:RBDHA:2022:10154

• Datum uitspraak: 27 september 2022
• Publicatiedatum: 5 oktober 2022
• Zaaknummer: c/09/634832
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Conservatoire maatregel
• Rechters: B. Martinez-Hammer
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Aanhouding van de behandeling van een verzoek tot zorgmachtiging wegens gebrek aan persoonlijk onderzoek door een psychiater

In deze zaak heeft de Rechtbank Den Haag op 27 september 2022 een verzoek tot het verlenen van een zorgmachtiging behandeld, ingediend door de officier van justitie. Het verzoek was gericht op de vrouw, hierna aangeduid als betrokkene, die geboren is in 1984 en woonachtig is in [woonplaats]. De rechtbank heeft de behandeling van het verzoek aangehouden omdat betrokkene niet persoonlijk is onderzocht door een onafhankelijk psychiater. De officier van justitie had verzocht om een zorgmachtiging op basis van artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz). Tijdens de mondelinge behandeling is vastgesteld dat betrokkene niet aanwezig was, maar haar advocaat verklaarde dat zij op de hoogte was van de zitting en uitstel had gevraagd. De sociaal psychiatrisch verpleegkundige heeft verklaard dat er meerdere pogingen zijn gedaan om contact met betrokkene te krijgen, maar dat zij niet op uitnodigingen is verschenen.

De rechtbank oordeelde dat de medische verklaring van de psychiater onvoldoende was, omdat deze niet kon aantonen dat het redelijkerwijs niet mogelijk was om betrokkene persoonlijk te onderzoeken. De rechtbank benadrukte dat de psychiater, behoudens noodsituaties, de betrokkene persoonlijk moet onderzoeken om een geneeskundige verklaring af te geven. De rechtbank heeft besloten de zaak aan te houden en verzocht om een nieuwe medische verklaring, waarbij de psychiater moet proberen betrokkene persoonlijk te onderzoeken. Indien dit niet mogelijk is, dient de psychiater voldoende te motiveren waarom de wettelijke vereisten voor verplichte zorg zijn voldaan zonder persoonlijk onderzoek. De rechtbank heeft ook opgemerkt dat de aanhouding de beslistermijn van drie weken zal overschrijden, maar dat dit geen fatale termijn betreft. De behandeling zal worden voortgezet op een huisbezoekentocht.

Uitspraak

RECHTBANK DEN HAAG

Team Jeugd- en Zorgrecht

Zaak-/rekestnr.: C/09/634832 / FA RK 22-5893

Datum beschikking: 27 september 2022

Machtiging tot het verlenen van verplichte zorg

Beschikking naar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het verlenen van een zorgmachtiging als bedoeld in artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:

[de vrouw]

hierna te noemen: betrokkene,

geboren op [geboortedag] 1984 te [geboorteplaats] ,

wonende te [woonplaats] ,

advocaat: mr. G.A. Nandoe Tewarie te Leiden.

ProcesverloopBij verzoekschrift, ingekomen ter griffie op 6 september 2022, heeft de officier van justitie verzocht om een zorgmachtiging.

Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:

- een op 29 augustus 2022 ondertekende medische verklaring van [psychiater] die betrokkene heeft onderzocht maar niet bij haar behandeling betrokken was;

- een niet ingevulde zorgkaart;

- een zorgplan van 16 augustus 2022;

- de bevindingen van de geneesheer-directeur van 29 augustus 2022;

- een uittreksel uit de justitiële documentatie;

- een afschrift van de politiemutaties;

Voorts heeft de rechtbank een brief van de gemeente [woonplaats] van 21 september 2022

ontvangen.

De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 27 september 2022 in het gebouw van de rechtbank.

Daarbij zijn gehoord:

- de advocaat van betrokkene;

- [sociaal psychiatrisch verpleegkundige]

Omdat een nadere toelichting op of motivering van het verzoek niet nodig werd geacht door de officier van justitie, is de officier van justitie niet gehoord.

De rechtbank heeft vastgesteld dat betrokkene niet is verschenen. De advocaat heeft verklaard dat betrokkene op de hoogte is van de zitting, maar dat betrokkene uitstel wilde van de zitting omdat zij naar eigen zeggen verhinderd was. Ook heeft de advocaat verklaard dat zij gemachtigd is betrokkene te vertegenwoordigen ter zitting.

Standpunten ter zitting

De sociaal psychiatrisch verpleegkundige heeft verklaard dat meerdere malen geprobeerd is contact te krijgen met betrokkene en dat zij meermalen is uitgenodigd voor een onderzoek door een onafhankelijk psychiater, maar dat betrokkene alle contact afhoudt en niet verschijnt op uitnodigingen. De bedoeling van de zorgmachtiging is dat betrokkene verplicht in zorg komt. Een opname zal daarbij aan de orde zijn, gelet op het ernstig nadeel in de thuissituatie en de zorgmijdende en afwerende houding van betrokkene tegen ambulante zorg.

De advocaat heeft naar voren gebracht dat zij, in tegenstelling tot de hulpverleners, wel in contact kan komen met betrokkene. Omdat betrokkene het ernstig nadeel niet ziet verzoekt de advocaat afwijzing van het verzoek. Ten aanzien van de medische verklaring, brengt de advocaat naar voren dat geen sprake is geweest van een persoonlijk onderzoek door de onafhankelijk psychiater en dat dit ook in de weg staat aan toewijzing van het verzoek.

Ter zitting heeft de advocaat telefonisch contact opgenomen met betrokkene, die desgevraagd verklaarde dat zij bereid is zich, in oktober 2022, te laten onderzoeken door een onafhankelijk psychiater.

Beoordeling

Uit de medische verklaring blijkt dat de psychiater betrokkene niet persoonlijk heeft onderzocht. Reden hiervoor is, blijkens deze verklaring, dat betrokkene twee maal is uitgenodigd voor een gesprek (waarop zij kennelijk niet is verschenen) en dat betrokkene daarnaast twee maal tevergeefs is gebeld.

Volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad dient de psychiater de betrokkene met het oog op de door hem af te geven geneeskundige verklaring – behoudens in noodsituaties – persoonlijk te onderzoeken, dat wil zeggen dat hij de betrokkene in een direct contact spreekt en observeert. Dit is slechts anders indien dat redelijkerwijs niet mogelijk is. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om een weigering van de betrokkene om aan een onderzoek mee te werken, maar ook andere omstandigheden kunnen meebrengen dat onderzoek in fysieke aanwezigheid van de betrokkene niet of slechts beperkt mogelijk is. Voorts houdt deze rechtspraak in dat, indien een persoonlijk onderzoek niet mogelijk is, de psychiater in zijn verklaring dient te verantwoorden waarom hij de betrokkene niet of slechts in beperkte mate heeft kunnen onderzoeken en op welke gronden hij, mede aan de hand van verkregen informatie van derden, niettemin tot de conclusie komt dat ten aanzien van de betrokkene is voldaan aan de wettelijke vereisten voor gedwongen opneming.

De rechtbank is in dit geval van oordeel dat uit de medische verklaring onvoldoende is gebleken dat het redelijkerwijs niet mogelijk was om betrokkene persoonlijk te onderzoeken. Weliswaar is in de medische verklaring melding gedaan van het tweemaal uitnodigen van betrokkene voor een gesprek en het op één dag tweemaal proberen telefonisch contact te krijgen met betrokkene, maar dit is niet zondermeer voldoende voor het oordeel dat betrokkene weigert om aan een onderzoek mee te werken. Dat geldt temeer nu niet is gebleken van een poging om een huisbezoek af te leggen en betrokkene zodoende alsnog persoonlijk te kunnen onderzoeken. Mede gelet op de door betrokkene ingenomen stelling ter zitting, dat zij geen zorg wenst maar wel zal meewerken aan persoonlijk onderzoek, dient de psychiater middels een huisbezoek alsnog te proberen om betrokkene persoonlijk te onderzoeken.

Voorts is de rechtbank van oordeel dat de psychiater in dit geval in de medische verklaring onvoldoende heeft toegelicht op welke gronden hij niettemin tot de conclusie komt dat ten aanzien van de betrokkene is voldaan aan de wettelijke vereisten voor verplichte zorg. Weliswaar blijkt uit de verklaring dat de psychiater zijn conclusies mede heeft gebaseerd aan de hand van verkregen informatie van derden, maar daar staat tegenover dat tevens melding wordt gemaakt van een blanco psychiatrische voorgeschiedenis van betrokkene. Ook nu een verplichte opname volgens de zorgverantwoordelijke direct aan de orde zal zijn bij het verlenen van de zorgmachtiging, is het van belang dat de psychiater zorgvuldig toelicht waarom hij onder deze omstandigheden, dat wil zeggen zonder enig persoonlijk onderzoek, toch tot een goede beoordeling heeft kunnen komen.

Het voorgaande brengt mee dat de rechtbank de zaak zal aanhouden om een nieuwe medische verklaring te laten opstellen door een psychiater op grond van een, indien redelijkerwijs mogelijk, persoonlijk onderzoek van betrokkene. Indien dit redelijkerwijs niet mogelijk blijkt te zijn, dient de psychiater voldoende toe te lichten op welke gronden hij niettemin tot de conclusie komt dat ten aanzien van de betrokkene is voldaan aan de wettelijke vereisten voor verplichte zorg.

De rechtbank merkt op dat de aanhouding meebrengt dat zij de uiterste beslistermijn van drie weken zal overschrijden. Nu dit geen fatale termijn betreft, verbindt de rechtbank hieraan geen gevolgen en zal de behandeling zo spoedig mogelijk worden voortgezet. Nu het de bedoeling is dat betrokkene na afgifte van een zorgmachtiging wordt opgenomen in een accommodatie, ziet de rechtbank aanleiding om de voortzetting van de behandeling te laten plaatsvinden op een zogenoemde huisbezoekentocht en niet op een zitting bij de rechtbank, die specifiek is bedoeld voor zaken waarin ambulante zorg wordt of zal worden verleend.

Beslissing

De rechtbank:

verzoekt de officier van justitie om uiterlijk
dinsdag 4 oktober 2022 een aanvullende medische verklaring over te leggen. De rechtbank zal de behandeling voortzetten op de eerstvolgende beschikbare huisbezoekentocht, zijnde
woensdag 12 oktober 2022 .

Deze beschikking is gegeven door mr. B. Martinez-Hammer, rechter, bijgestaan door F.M. Coppens als griffier, en uitgesproken ter openbare zitting van 27 september 2022.

De schriftelijke uitwerking van deze beschikking is vastgesteld op 4 oktober 2022.