ECLI:NL:RBDHA:2021:14386

Uitspraak

Rechtbank DEN HAAG

Meervoudige kamer

Rekestnummer: FA RK 21-1241

Zaaknummer: C/09/607865

Datum beschikking: 9 december 2021

Herroeping adoptie en naamswijziging

Beschikking op het op 22 februari 2021 ingekomen verzoekschrift van:

[Y] ,

verzoeker, hierna: [Y] ,

wonende te [woonplaats 1] ,

advocaat: mr. W.J. Vroegindeweij.

Als belanghebbenden worden aangemerkt:

[YY]

de (adoptie)vader,

wonende te [woonplaats 2] ,

[X] ,

de (adoptie)moeder,

wonende te [woonplaats 3] .

Procedure

De rechtbank heeft kennisgenomen van:

het verzoekschrift, met bijlagen;
de instemmingsverklaring van de moeder, ingekomen op 3 maart 2021;
de brief van 23 maart 2021, met bijlage, namens [Y] ;
de brief van 17 mei 2021, met bijlage, namens [Y] ;
de brief van 9 september 2021 namens [Y] ;
de brief van 19 november 2021 namens [Y] .

Op 9 december 2021 is de zaak op de zitting van deze rechtbank behandeld.

Hierbij is [Y] samen met zijn advocaat en zijn mentor, [naam mentor 1] verschenen.

De adoptievader en adoptiemoeder zijn ook voor de zitting opgeroepen, maar zij zijn niet verschenen.

Verzoek

[Y] is geadopteerd door [YY] en [X] . Hij wil nu graag dat deze adoptie ongedaan wordt gemaakt, wordt herroepen. Ook wil hij graag dat zijn namen worden gewijzigd in de namen die hij voor zijn adoptie had, namelijk [Y] [oorspronkele geslachtsnaam] . [Y] heeft de rechtbank ook gevraagd om de uitspraak direct in te laten gaan, om deze uitvoerbaar bij voorraad te verklaren.

Feiten

[Y] is geboren op [geboortedatum 1] 2000 in [geboorteplaats 1] , Polen, als [Y] [oorspronkele geslachtsnaam] , kind van [naam vader] en [naam moeder] .
Bij besluit van de arrondissementsrechtbank in [geboorteplaats 1] , Polen, van [datum 1] 2005 is [Y] geadopteerd door [YY] en [X] .
De namen van [Y] werden bij de adoptie gewijzigd in [Y] van [geslachtsnaam Y] .
Op 19 juli 2006 is door de ambtenaar van de burgerlijke stand in ’s-Gravenhage een akte van inschrijving buitenlandse akte opgemaakt, onder aktenummer [nr.] van het jaar 2006.
Aan de akte met nummer [nr.] is op 19 juli 2006 een latere vermelding gehecht, houdende een adoptie op grond van het Haags Adoptieverdrag 1993 van de op [datum 1] 2005 door de arrondissementsrechtbank in [geboorteplaats 1] , Polen, uitgesproken adoptie [Y] door de adoptieouders, met vermelding dat [Y] de geslachtsnaam “van [geslachtsnaam Y] ” heeft verkregen.
De adoptieouders en [Y] hebben de Nederlandse nationaliteit.
Op [datum 2] 2012 is de echtscheiding tussen de adoptieouders uitgesproken.
De rechtbank Zeeland-West Brabant heeft op [datum 3] 2016 het gezag van de adoptieouders over [Y] beëindigd.
Op 12 april 2018 is [naam mentor 1] door de rechtbank Zeeland-West-Brabant tot mentor over [Y] benoemd.

Beoordeling

Mag de Nederlandse rechter de verzoeken behandelen?

[Y] woont in Nederland en vindt daarom dat de Nederlandse rechter rechtsmacht heeft. Artikel 3 van het Wetboek van Rechtsvordering (hierna: Rv) sluit niet uit dat de procedure om een adoptie te herroepen in Nederland kan worden gevoerd, ook als de adoptie in het buitenland (in dit geval: in Polen) is uitgesproken. [Y] wijst ook nog op artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (het EVRM), waarin het recht op eerbiediging van privé-, familie- en gezinsleven staat. Vanwege de medische situatie van [Y] en de situatie rondom het coronavirus ligt het voor de hand om de procedure in Nederland te kunnen voeren, zo vindt [Y] .

De rechtbank vindt net als [Y] dat de Nederlandse rechter zijn verzoeken kan behandelen. In het Rv staat geen aparte regel over de vraag of de Nederlandse rechter zo’n verzoek als dat van [Y] kan behandelen. De Nederlandse rechter moet daarom zijn bevoegdheid baseren op artikel 3 Rv. Op grond van artikel 3 onder a Rv is de Nederlandse rechter bevoegd, omdat [Y] in Nederland woont. Dat betekent dus dat de rechtbank het verzoek van [Y] om zijn adoptie te herroepen kan behandelen. Dit geldt ook voor het verzoek van [Y] om zijn namen te wijzigen.

Welk recht moet worden toegepast?

[Y] vindt ook dat het Nederlandse recht kan worden toegepast op zijn verzoeken. In de Wet Conflictenrecht staat geen aparte regel over welk recht moet worden toegepast op een verzoek als dat van [Y] . Een keuze voor het Nederlandse recht is daarin niet uitgesloten. Als toch het Poolse recht moet worden toegepast, dan kan volgens [Y] zijn adoptie ook worden herroepen en kunnen zijn namen ook worden gewijzigd.

Ook op de vraag welk recht van toepassing is op de herroeping van de adoptie is in de wet geen duidelijk antwoord te vinden. In artikel 10:105, lid 4, van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) staat dat op een in Nederland uitgesproken adoptie het Nederlandse recht van toepassing is. In de toelichting op het wetsartikel staat dat zo’n verzoek beter in het land kan worden behandeld waar de adoptie is uitgesproken (
Kamerstukken II2001/02, 28457, 3, p. 11). De adoptie van [Y] is in Polen uitgesproken en daarop is het Poolse recht toegepast. Op grond van de tekst van artikel 10:105 lid 4 BW samen met de toelichting in de Kamerstukken, zal de rechtbank op het verzoek om deze adoptie te herroepen het Poolse recht toepassen (zie ook ECLI:NL:RBNHO:2018:1188, JPF 2018/49, met annotatie van prof. mr. I. Sumner). Op het verzoek om de namen van [Y] te wijzigen zal de rechtbank ook Pools recht toepassen.

Beoordeling van het verzoek om de adoptie te herroepen

Op grond van artikel 125 van de Poolse Familiewet (hierna: PFw) kan een geadopteerde vragen om de adoptie te herroepen. De adoptie kan alleen worden herroepen als daarvoor hele goede (gewichtige) redenen zijn. Een adoptie kan in ieder geval niet worden herroepen als dat (i) niet in het belang van het kind is, (ii) als er een anonieme adoptie is gedaan of als (iii) de geadopteerde of één van de adoptieouders is overleden.

Volgens de wet mag [Y] , als geadopteerde, dit verzoek om de adoptie te herroepen doen. [Y] heeft aan de rechtbank uitgelegd waarom hij graag wil dat zijn adoptie wordt herroepen. In 2005 is [Y] met zijn twee zusjes vanuit Polen geadopteerd. [Y] is meervoudig gehandicapt en in 2015 is bij hem de diagnose laterale sclerose juveniele vastgesteld. Hierdoor heeft [Y] een beperkte levensverwachting. In 2012 zijn de adoptieouders van [Y] gescheiden. Dit heeft voor [Y] hele vervelende gevolgen gehad. Hij ging eerst bij zijn adoptievader wonen, maar de relatie tussen [Y] en zijn adoptievader is toen erg slecht geworden. In 2013 is [Y] onder toezicht gesteld van de jeugdbescherming en in 2014 is er een machtiging gegeven om [Y] uit huis te plaatsen. De Raad voor de Kinderbescherming heeft in een rapport van 16 december 2015 geschreven dat de adoptievader en de adoptiemoeder zich voor [Y] hebben afgesloten. Zij namen niet meer hun verantwoordelijkheden als adoptieouders. Zij zorgden namelijk niet meer voor hem, hadden geen liefdevol contact met hem en betaalden ook niets meer voor hem. Op 28 januari 2016 is het gezag van de adoptieouders over [Y] beëindigd. [Y] heeft therapie moeten volgen om de trauma’s rondom zijn adoptie en de ervaringen met de vechtscheiding van zijn adoptieouders te verwerken. [Y] vindt dat hij door zijn adoptieouders is verwaarloosd. Volgens [Y] houdt zijn adoptievader zijn zusjes bij hem weg, iets dat hij heel verdrietig vindt en ook onterecht. [Y] wil niet meer aan de nare tijd met zijn adoptieouders worden herinnerd. Hij wil daarom de familierechtelijke banden met zijn adoptieouders verbreken. [Y] heeft weer contact met zijn biologische moeder uit Polen, zijn biologische vader is overleden.

De adoptiemoeder heeft een instemmingsverklaring opgestuurd, waarin ze met de toewijzing van het verzoek instemt, ondanks het feit dat ze niet blij is met het verzoek.

De adoptievader heeft niet op het verzoek gereageerd.

De rechtbank vindt dat er gewichtige redenen zijn om de adoptie van [Y] door de adoptieouders te herroepen. De rechtbank vindt dit door alles wat [Y] heeft verteld en wat is geschreven in de stukken van de Raad voor de Kinderbescherming, en de uitspraak waarin het gezag van de adoptieouders over [Y] is beëindigd toen hij nog minderjarig was. De relatie tussen [Y] en zijn adoptieouders is al lange tijd verstoord en verbroken. [Y] heeft door zijn ongeneeslijke ziekte een beperkte levensverwachting, waardoor het voor hem emotioneel gezien heel belangrijk is om het belaste verleden achter zich te kunnen laten. Er zijn geen redenen waarom de herroeping volgens het Poolse recht niet zou kunnen. De rechtbank zal daarom de adoptie van [Y] door zijn adoptieouders herroepen.

Beoordeling van het verzoek om de namen van [Y] te wijzigen

Op grond van artikel 126 PFw houdt de geadopteerde ook na herroeping van de adoptie de voornaam en achternaam die hij bij de adoptie heeft gekregen. De geadopteerde kan wel vragen om de voor- en achternaam weer te wijzigen naar de namen die hij voor de adoptie droeg. Dit kan opnieuw alleen als daarvoor hele goede, gewichtige, redenen zijn.

De rechtbank vindt dat dezelfde gewichtige redenen voor het wijzigen van de namen van [Y] van toepassing zijn als bij de herroeping van de adoptie. De rechtbank zal daarom de namen van [Y] wijzigen naar de namen die hij voor zijn adoptie had.

Directe werking van de uitspraak

[Y] wil graag dat de uitspraak van de rechtbank direct geldt, dat deze uitvoerbaar bij voorraad wordt verklaard. De rechtbank begrijpt dat [Y] dat graag wil. Volgens de wet kan dit alleen niet bij zo’n uitspraak als deze. De uitspraak heeft daarom pas werking als er geen rechtsmiddelen, zoals hoger beroep, meer tegen kunnen worden ingezet, dus als de termijn om in hoger beroep te gaan, die is drie maanden, is verstreken.

Beslissing

De rechtbank:

herroept de bij besluit van de arrondissementsrechtbank in [geboorteplaats 1] Polen, van [datum 1] 2005 uitgesproken adoptie van [Y] van [geslachtsnaam Y] , geboren op [geboortedatum 1] 2000 in [geboorteplaats 1] , Polen, door [YY] geboren op [geboortedatum 2] 1970 te [geboorteplaats 2] , en [X] , geboren op [geboortedatum 3] 1968 te [geboorteplaats 3] ;

draagt de griffier op niet eerder dan drie maanden na de dag van de uitspraak van deze beschikking – en indien daartegen geen hoger beroep is ingesteld – een afschrift van deze beschikking te zenden aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente

’s-Gravenhage;

gelast de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente ’s-Gravenhage aan de in de registers van die gemeente voorkomende akte van het jaar 2006 met nummer [nr.] een latere vermelding van de herroeping van de adoptie toe te voegen;

gelast de wijziging van de voor- en achternaam van verzoeker in die zin dat zijn voornamen ‘ [Y] zullen zijn en zijn geslachtsnaam ‘ [oorspronkele geslachtsnaam] ’ zal zijn;

wijst af het meer of anders verzochte.

Deze beschikking is gegeven door mrs. M. Dam, A.M.M. Vingerling en C.S.F. de Nijs, rechters, tot stand gekomen in samenwerking met mr. M.I. Noordegraaf, griffier, en mondeling uitgesproken ter openbare zitting van 9 december 2021. De schriftelijke uitwerking is bepaald op 23 december 2021.