Uitspraak
RECHTBANK DEN HAAG
Team Jeugd- en Zorgrecht
Zaak-/rekestnr.: C/09/618849 / FA RK 21-6725
Datum beschikking: 14 oktober 2021
Aansluitende machtiging tot het verlenen van verplichte zorg
Beschikkingnaar aanleiding van het door de officier van justitie ingediende verzoek tot het verlenen van een aansluitende zorgmachtiging als bedoeld in artikel 6:4 van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), ten aanzien van:
[de vrouw] ,
hierna te noemen: betrokkene,
geboren op [geboortedag] 1993 te [geboorteplaats] ,
wonende te [woonplaats] ,
thans verblijvende in de accommodatie [verblijfplaats]
advocaat: mr. M.J.A. Grimmelikhuijsen te 's-Gravenhage.
ProcesverloopBij verzoekschrift, ingekomen ter griffie op 29 september 2021, is verzocht om een aansluitende zorgmachtiging.
Bij het verzoekschrift zijn de volgende bijlagen gevoegd:
- een op 21 september 2021 ondertekende medische verklaring van [psychiater] , die betrokkene heeft onderzocht maar niet bij haar behandeling betrokken was;
- een zorgplan van 9 september 2021;
- de bevindingen van de geneesheer-directeur van 27 september 2021;
- een afschrift van de politiemutaties.
De mondelinge behandeling van het verzoek heeft plaatsgevonden op 14 oktober 2021.
Bij die gelegenheid zijn op grond van artikel 2 Tijdelijke wet COVID-19 Justitie en Veiligheid de navolgende personen gelijktijdig via Skype gehoord door de rechtbank omdat het houden van een fysieke zitting vanwege de geldende veiligheidsmaatregelen met betrekking tot het coronavirus niet mogelijk was:
- betrokkene;
- de advocaat;
- mevrouw [regiebehandelaar] ;
- mevrouw [coördinerend behandelaar] .
Omdat een nadere toelichting op of motivering van het verzoek niet nodig werd geacht door de officier van justitie, is de officier van justitie niet gehoord.
Standpunten ter zitting
Betrokkene heeft aangegeven dat het haar bevalt bij [verblijfplaats] en dat ze binnenkort gaat verhuizen.
Vanuit de behandelaren is aangegeven dat betrokkene heel blij is met de aanstaande verhuizing naar het begeleid wonen in Oss. Het gaat nu goed met betrokkene en dat moet worden vastgehouden. Betrokkene kan erg wisselend zijn in wat zij wil. Dit ziet op haar behandeling, verblijf in een accommodatie, medicatie en haar kinderwens. In haar wisselende kinderwens wordt een grote zorg gezien. Het wordt voor betrokkene een hele risicovolle situatie als betrokkene in verwachting raakt, en vervolgens ook voor het alsdan geboren kind. Daarom wordt verzocht om betrokkene verplicht anticonceptie toe te dienen. De uitstroom naar begeleid wonen kan onrust meegeven, wat zou kunnen leiden tot een tijdelijke opname op een gesloten afdeling om te stabiliseren. Het insluiten van betrokkene is niet nodig.
Namens betrokkene heeft haar advocaat aangegeven dat betrokkene achter het plan staat om in Oss dichter bij haar ouders te gaan wonen. Betrokkene toont wisselend verzet. De tijd zal leren of de zorg op gegeven moment vrijwillig kan worden gegeven. De advocaat heeft geen opmerkingen ten aanzien van de verzochte vormen van verplichte zorg en geen verweer tegen de verzochte duur van de machtiging. Uitgaande van een zorgmachtiging is een kortere termijn niet in het belang van betrokkene, nu dit onrust oplevert.
Beoordeling
Op 10 november 2020 is door de rechtbank een zorgmachtiging verleend voor de duur van twaalf maanden, tot en met 10 november 2021.
Uit de overgelegde stukken is gebleken dat betrokkene lijdt aan een psychische stoornis, te weten schizofrenie, met hiernaast mogelijk een dissociatieve stoornis samenhangend met een doorgemaakt trauma.
Deze stoornis leidt tot ernstig nadeel, gelegen in:
- ernstig lichamelijk letsel;
- ernstige psychische schade;
- ernstige financiële schade;
- ernstige verwaarlozing;
- maatschappelijke teloorgang;
- ernstig verstoorde ontwikkeling voor of van betrokkene of een ander;
- de situatie dat betrokkene met hinderlijk gedrag agressie van anderen oproept.
Betrokkene is chronisch psychotisch. Ze ervaart akoestische en visuele hallucinaties. In een eerdere ernstige psychotische decompensatie heeft betrokkene stemmen ervaren die haar aanspoorden om niet te eten. Betrokkene is niet in staat rekening te houden met anderen en komt hierdoor frequent in conflict met haar omgeving. Ze kan zich in een ontremd toestandsbeeld schaars kleden buitenshuis, waarbij ze de kans loopt misbruikt te worden door derden. Ook heeft zij vele impulsieve, buitensporige uitgaven gedaan, met opgelopen schulden. Er is sprake van oordeels- en kritiekstoornissen, waarbij betrokkene de consequenties van haar handelen onvoldoende kan inschatten. Betrokkene is wisselend ten aanzien van haar kinderwens en is bekend met impulsief gedrag, waardoor het risico groot is dat betrokkene overgaat tot activiteiten met als doel zwanger te worden.
Ze heeft wisselende seksuele contacten met willekeurige onbekenden. Betrokkene kan niet voor zichzelf zorgen en daarmee is de kans aanzienlijk dat een toekomstig kind direct uit huis zal worden geplaatst, met een nieuw trauma voor betrokkene en verergering van haar toestandsbeeld tot gevolg. Er is een zeer beperkt steunsysteem.
Om het ernstig nadeel af te wenden, de geestelijke gezondheid van betrokkene te stabiliseren, de geestelijke gezondheid van betrokkene te herstellen zodanig dat zij haar autonomie zoveel mogelijk herwint, de door de stoornis bedreigde of aangetaste fysieke gezondheid van betrokkene te stabiliseren of te herstellen, heeft betrokkene zorg nodig.
Gebleken is dat er geen mogelijkheden voor passende zorg op vrijwillige basis zijn.
Betrokkene is zeer ambivalent in haar bereidheid mee te werken aan de behandeling en haar verblijf in een accommodatie. Gezien het grillige beloop en de chroniciteit van de psychotische klachten, wordt de kans op terugval in psychiatrische ontregeling groot geschat indien er geen juridisch kader is van waaruit gedwongen zorg gewaarborgd wordt.
Om die reden is verplichte zorg nodig. De in het verzoekschrift genoemde vormen van zorg zijn gebaseerd op de medische verklaring, het zorgplan en het advies van de geneesheer-directeur. Deze vormen van verplichte zorg zijn door de rechtbank tijdens de mondelinge behandeling besproken. De rechtbank acht het insluiten en het uitoefenen van toezicht op betrokkene onvoldoende voorzienbaar.
Ten aanzien van het toedienen van medicatie merkt de rechtbank op dat – uit de stukken en hetgeen ter zitting naar voren is gebracht – blijkt dat naast het toedienen van depotmedicatie ook het toedienen van anticonceptie beoogd is met de zorgmachtiging. Hierop is geen verweer gevoerd.
De rechtbank overweegt ambtshalve dat het verplichten tot anticonceptie een inbreuk maakt op het privéleven, dat wordt beschermd door artikel 10 van de Grondwet en artikel 8 van het EVRM. De rechtbank acht een dergelijke inbreuk in dit geval echter gerechtvaardigd en noodzakelijk. Betrokkene is niet in staat de zorg voor een kind op zich te nemen en het moeten afstaan van een kind zal een nieuw trauma voor betrokkene opleveren. Bij een eventuele zwangerschap wordt de kans op toename van psychotische symptomen dan wel psychotische decompensatie aanzienlijk vergroot. Daarmee zal het ernstig nadeel zoals hierboven beschreven toenemen. Er bestaat een reëel risico op zwangerschap als betrokkene geen anticonceptie gebruikt, omdat zij wisselende seksuele contacten en met momenten ook een kinderwens heeft. Betrokkene is niet in staat haar belangen en de consequenties van haar handelen te overzien en kan niet instaan voor de gevolgen van haar impulsieve gedrag. Een zwangerschap zou bijdragen aan ernstig nadeel voor betrokkene. Door de toediening van anticonceptie kan dit nadeel worden afgewend en kan worden bijgedragen aan het herstellen of stabiliseren van de fysieke en geestelijke gezondheid van betrokkene. De beoogde anticonceptie in de vorm van depo-Provera is een omkeerbare methode van anticonceptie die de komende tijd kan voorkomen dat betrokkene keuzes maakt met ingrijpende consequenties voor haar eigen gezondheid en veiligheid en voor het (ongeboren) kind.
Gelet op het voorgaande acht de rechtbank de volgende vormen van verplichte zorg noodzakelijk om het ernstig nadeel af te wenden:
- toedienen van medicatie;
- verrichten medische controles;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;
- opnemen in een accommodatie.
Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben. De voorgestelde verplichte zorg is bovendien evenredig en naar verwachting effectief. Uit de stukken blijkt verder dat bij het bepalen van de juiste zorg rekening is gehouden met de voorwaarden die noodzakelijk zijn om deelname van betrokkene aan het maatschappelijk leven te bevorderen, alsmede met de veiligheid van betrokkene.
Gelet op het voorgaande is voldaan aan de criteria voor en doelen van verplichte zorg als bedoeld in de Wvggz. De zorgmachtiging zal worden verleend voor de verzochte duur van twaalf maanden.
Beslissing
De rechtbank:
verleent een zorgmachtiging ten aanzien van:
[de vrouw] ,
geboren op [geboortedag] 1993 te [geboorteplaats] ,
inhoudende dat bij wijze van verplichte zorg de volgende maatregelen kunnen worden getroffen:
- toedienen van medicatie;
- verrichten medische controles;
- beperken van de bewegingsvrijheid;
- aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten, waaronder het gebruik van communicatiemiddelen;
- opnemen in een accommodatie;
bepaalt dat deze machtiging geldt tot en met 14 oktober 2022;
wijst het meer of anders verzochte af.
Deze beschikking is gegeven door mr. C.G. Meeder, rechter, bijgestaan door
mr. R. van Warners als griffier, en uitgesproken ter openbare zitting van 14 oktober 2021.
De schriftelijke uitwerking van deze beschikking is vastgesteld op 29 oktober 2021.
Tegen deze beschikking staat het rechtsmiddel van cassatie open.