ECLI:NL:RBDHA:2021:11367

Rechtbank Den Haag

Datum uitspraak
23 september 2021
Publicatiedatum
18 oktober 2021
Zaaknummer
8938203 \ RL EXPL 21-23873
Instantie
Rechtbank Den Haag
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Tussenuitspraak
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Toetsing van de rechtmatigheid van een annuleringsbeding in een horecaovereenkomst in het licht van de coronamaatregelen

In deze zaak heeft de kantonrechter van de Rechtbank Den Haag zich gebogen over een geschil tussen de besloten vennootschap Orangerie Elswout B.V. en twee gedaagden, die hun huwelijksdag hadden gereserveerd bij Orangerie. De overeenkomst werd gesloten op 30 december 2019, met een reserveringswaarde van € 27.519,15. Door de coronamaatregelen in Nederland, die in maart 2020 van kracht werden, hebben de gedaagden op 12 mei 2020 aangegeven dat zij overwegen hun huwelijk te verplaatsen. Uiteindelijk hebben zij op 5 juli 2020 de reservering geannuleerd, waarop Orangerie aanspraak maakte op annuleringskosten van 70% van de reserveringswaarde, zijnde € 19.263,30. De kantonrechter heeft vastgesteld dat de overeenkomst pas op 5 juli 2020 is geannuleerd en dat de gedaagden gehouden zijn tot betaling van de annuleringskosten. Echter, de kantonrechter heeft ambtshalve de rechtmatigheid van het annuleringsbeding in de reserveringsvoorwaarden getoetst aan de hand van de Europese Richtlijn 93/13/EEG betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten. De kantonrechter concludeert dat het annuleringsbeding in strijd is met dwingend recht, waardoor het als oneerlijk en onredelijk bezwarend wordt aangemerkt. De zaak is verwezen naar de rol om Orangerie de gelegenheid te geven te reageren op deze bevindingen.

Uitspraak

RECHTBANK DEN HAAG

Zittingsplaats ’s-Gravenhage
np/esp/c
Rolnr.: 8938203 \ RL EXPL 20-23873
23 september 2021
Vonnis van de kantonrechter in de zaak van:
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheidOrangerie
Elswout B.V.,statutair gevestigd te Bloemendaal, kantoorhoudende te Overveen,
eisende partij,
gemachtigde: [gemachtigde] ,
tegen

1.[gedaagde 1] ,

2. [gedaagde 2],
wonende te [woonplaats] ,
gedaagde partijen,
procederend in persoon.
Partijen worden “Orangerie”, “ [gedaagde 1] ” en “ [gedaagde 2] ” genoemd en de laatsten gezamenlijk ook als “ [gedaagden] ” aangeduid.

1.Procedure

1.1.
De kantonrechter heeft kennisgenomen van de volgende stukken:
  • de dagvaarding van 15 december 2020 met producties 1 t/m 21;
  • de conclusie van antwoord van 23 december 2020 met producties 1 t/m 12;
  • de conclusie van repliek van 11 maart 2021 met producties 22 t/m 28;
  • de conclusie van dupliek van 6 mei 2021 met producties 13 t/m 19;
  • de akte uitlaten producties van de zijde van Orangerie van 3 juni 2021.

2.Feiten

2.1.
Orangerie is een monument gelegen op het landgoed Elswout te Overveen. Orangerie is in gebruik als horecagelegenheid en beschikt over meerdere ruimte(n)/zalen. Het is een locatie voor huwelijken, feesten en (zakelijke) gelegenheden. Orangerie is door de gemeente Bloemendaal aangewezen als officiële trouwlocatie. De gehele huwelijksdag kan dan ook op één locatie worden gevierd.
2.2.
Eind 2019 is er contact geweest tussen [gedaagden] en Orangerie waarin [gedaagden] de wens hebben uitgesproken hun huwelijksdag te laten plaatsvinden bij Orangerie. [gedaagden] hebben een optie genomen voor 19 september 2020.
2.3.
Bij brief van 14 december 2019 heeft Orangerie de optie van [gedaagden] op de bovengenoemde datum bevestigd en een offerte uitgebracht voor de huwelijksdag voor 110 tot 200 personen.
2.4.
Op 30 december 2019 hebben [gedaagden] de optie omgezet in een definitieve reservering en is een overeenkomst gesloten tussen Orangerie en [gedaagden] met een reserveringswaarde van € 27.519,15 en een overeengekomen minimale omzet op eten en drinken van € 12.000,00. De overeenkomst omvat een ceremonie, receptie, diner en feest geheel verzorgt door Orangerie en op locatie van Oranjerie.
2.5.
Op 5 januari 2020 hebben [gedaagden] de gevraagde aanbetaling van € 950,00 overgemaakt.
2.6.
Op de overeenkomst zijn de reserveringsvoorwaarden, ofwel de uniforme voorwaarden Orangerie Elswout (hierna: reserveringsvoorwaarden) van toepassing verklaard. In deze voorwaarden is onder meer het volgende bepaald:
“(…)
Artikel 7. Annuleringen horecaovereenkomst
7.1
Annulering van horecaovereenkomsten door klant is onderhevig aan annuleringskosten door klant aan horecabedrijf te voldoen, ter hoogte van een afhankelijk van annuleringsperiode- bedrag zoals omschreven in een van de volgende artikelen 7.2 a tot en met f.
7.2
Wanneer een reservering is gemaakt voor een groep dan geldt voor annulering van die reservering het navolgende:
a. Bij annulering meer dan 6 maanden voor het tijdstip waarop krachtens de desbetreffende horecaovereenkomst de eerste horecadienst zou moeten worden verleend is de klant gehouden 10% van de reserveringswaarde aan het horecabedrijf te betalen, met een minimum van 950 euro.
b. Bij annulering van minder dan 6 maanden, maar meer dan 4 maanden voor bedoeld tijdstip is de klant gehouden 15% van de reserveringswaarde aan het horecabedrijf te betalen.
c. Bij annulering van minder dan 4 maanden, maar meer dan 3 maanden voor bedoeld tijdstip is de klant gehouden 60% van de reserveringswaarde aan het horecabedrijf te betalen.
d. Bij annulering van minder dan 3 maanden, maar meer dan 2 maanden voor bedoeld tijdstip is de klant gehouden 70% van de reserveringswaarde aan het horecabedrijf te betalen.
e. Bij annulering van minder dan 2 maanden, maar meer dan 3 weken voor bedoeld tijdstip is de klant gehouden 85% van de reserveringswaarde aan het horecabedrijf te betalen.
f. Bij annulering 3 weken of minder voor bedoeld tijdstip is de klant gehouden 100% van de reserveringswaarde aan het horecabedrijf te betalen.
(…)”
2.7.
Begin 2020 is in Nederland de coronapandemie (Covid-19) uitgebroken. Als gevolg hiervan zijn door de overheid in maart 2020 diverse maatregelen getroffen.
2.8.
Als gevolg van de ten gevolge van de coronapandemie ingevoerde maatregelen, hebben [gedaagden] op 12 mei 2020 telefonisch aan Orangerie te kennen gegeven dat zij overwegen het huwelijk te verplaatsen naar een datum in 2021.
2.9.
Op 21 mei 2020 hebben [gedaagden] aan Orangerie per e-mail het volgende geschreven:
“(…)
Vanwege de huidige coronamaatregelen en het feit dat wij geen versoepelingen zien in de 1,5 meter economie kunnen wij onze bruiloft niet vieren zoals we dat in gedachten hadden ten tijde van de offerte. Wat wij onoverkomelijk moeilijk vinden is dat men de afstand van 1,5 meter van elkaar en ons moet behouden, vooral op moment zoals een felicitatie, receptie, diner en feest.
Wij hebben daarom besloten dat wij die dag niet kunnen laten doorgaan.
Bij deze willen wij dus 19 september 2020 verzetten naar volgend jaar (2021) en een andere invulling geven aan ons huwelijksfeest.
(…)”
2.10.
Op 22 mei 2020 heeft Orangerie per e-mail geantwoord dat de gereserveerde datum kosteloos kan worden verzet naar oktober 2021, met een dagindeling voor alleen diner en feest.
2.11.
Op 18 juni 2020 heeft Orangerie een automatisch gegenereerd e-mailbericht verzonden naar [gedaagden] met de uitnodiging om de details voor het huwelijk op 19 september 2020 te bespreken.
2.12.
[gedaagden] hebben Orangerie op 5 juli 2020 het volgende bericht:
“(…)
Een aantal maanden terug hebben wij telefonisch besproken onze bruiloft te annuleren vanwege de coronamaatregelen en 1.5 meter afstand economie.(…)”
2.13.
Op 15 juli 2020 heeft de vader van [gedaagde 2] Orangerie bezocht om de kwestie te bespreken. Dit heeft niet tot een oplossing geleid.
2.14.
In haar brief van 18 juli 2020 heeft Orangerie haar standpunt toegelicht, met als inhoud onder meer:
“(…)
Na diverse malen met u te hebben gesproken is het uiteindelijk resultaat dat u ervoor heeft gekozen de huwelijksvoltrekking en aanvullende festiviteiten op 19 september te annuleren.(…)
Bij annulering zijn de reserveringsvoorwaarden van toepassing, zoals geaccordeerd door het bruidspaar en in welke de annuleringskosten worden omschreven in
artikel 7.
De overeenkomst kan worden ontbonden door de annulering van de datum van 19 september door te voeren. De annuleringstermijn per 5 juli is: minder dan 3 maanden voorafgaand en de annuleringskosten bedragen daarbij 70% van de reserveringswaarde. Annuleringskosten zijn derhalve € 19.263,30. (…)
2.15.
Partijen hebben vervolgens over en weer standpunten uitgewisseld om het geschil in der minne op te lossen, maar dit heeft niet tot overeenstemming geleid.

3.Het geschil

3.1.
Orangerie vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, [gedaagden] te veroordelen:
Primair:
I. tot betaling van een bedrag van € 19.263,30 binnen vijf dagen na betekening van het in deze te wijze vonnis, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de dag van annulering, dan wel de dag van dagvaarding, dan wel vanaf een in goede justitie te bepalen datum, tot en met de dag van algehele voldoening;
Subsidiair:
II. tot betaling van een bedrag van € 16.511,49 binnen vijf dagen na betekening van het in deze te wijze vonnis, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de dag van annulering, dan wel de dag van dagvaarding, dan wel vanaf een in goede justitie te bepalen datum, tot en met de dag van algehele voldoening;
Zowel primair als subsidiair:
III. tot betaling van de buitengerechtelijke kosten van € 875,00;
IV. tot betaling van de proceskosten, de nakosten daaronder begrepen.
3.2.
Orangerie legt aan deze vordering, naast voormelde feiten, het volgende ten grondslag.
Orangerie stelt dat tussen partijen op 30 december 2019 een overeenkomst tot stand is gekomen op grond waarvan Orangerie – op de gereserveerde datum van 19 september 2020 – moest leveren en [gedaagden] moest betalen. De overeengekomen reserveringswaarde van de bruiloft van [gedaagden] bedraagt € 27.519,15 voor de ceremonie, receptie, diner en feest, met een minimale omzet aan eten en drinken van € 12.000,00. Op de overeenkomst zijn reserveringsvoorwaarden van Orangerie van toepassing. Orangerie stelt dat [gedaagden] pas voor het eerst bij e-mail van 5 juli 2020 de reservering bij Orangerie hebben geannuleerd. Conform artikel 7.2 van de reserveringsvoorwaarden zijn [gedaagden] daardoor gehouden 70% van de reserveringswaarde te betalen, te weten een bedrag van € 19.263,30.
Subsidiair en voor zover de kantonrechter zou oordelen dat de telefoongesprekken in mei 2020 kwalificeren als een annulering door [gedaagden] , stelt Orangerie zich op het standpunt dat [gedaagden] op basis van de reserveringsvoorwaarden een bedrag van € 16.511,49 verschuldigd zijn, te weten 60% van de reserveringswaarde.
Orangerie heeft diverse pogingen gedaan om met [gedaagden] tot een oplossing te komen en verschillende en kosteloze alternatieven geboden. [gedaagden] hebben er echter voor gekozen geen gebruik te maken van een omboekingsmogelijkheid, deposito of een aangepast offerte, is wel getrouwd op de gereserveerde datum van 19 september 2019, maar niet bij Orangerie. Primair stelt Orangerie zich dan ook op het standpunt dat er is geannuleerd, annuleringskosten verschuldigd zijn en de kantonrechter daarom niet toekomt aan de beoordeling van de buitengerechtelijke ontbinding. Mochten [gedaagden] aanvoeren dat buitengerechtelijk is ontbonden, dan betwist Orangerie uitdrukkelijk dat de buitengerechtelijke ontbinding stand kan houden. Immers, op het moment van de buitengerechtelijke ontbinding door de gemachtigde van [gedaagden] heeft Orangerie bevestigd dat zij aan al haar verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst gevolg kan geven. Orangerie stelt dat door de anderhalvemeterregel geen sprake is van tekortkoming in de overeenkomst in de zin van artikel 6:265 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Voorts stelt Orangerie dat van buitengerechtelijke ontbinding geen sprake kan zijn omdat Orangerie niet in verzuim verkeert. Orangerie kon en wilde immers gewoon nakomen op het moment van ontbinding. Orangerie stelt, gezien het bovengenoemde, op grond van de wet gerechtigd te zijn tot vergoeding van de buitengerechtelijke incassokosten voor een bedrag van € 875,00.
3.3.
[gedaagden] hebben gemotiveerd verweer gevoerd, waarop hierna – voor zover van belang – zal worden ingegaan.

4.Beoordeling

4.1.
Tussen partijen is niet in geschil dat er op 30 december 2020 een overeenkomst tussen partijen tot stand is gekomen ter zake van het verzorgen van de huwelijksdag van [gedaagden] door Orangerie. Nadat de overeenkomst tot stand is gekomen is in maart 2020 de coronapandemie uitgebroken.
4.2.
In de overeenkomst is vermeld dat de reserveringsvoorwaarden op de overeenkomst van toepassing zijn, deze zijn bij de overeenkomst gevoegd. Door de bevestiging van de reservering door [gedaagden] zijn deze reserveringsvoorwaarden aanvaard. In deze voorwaarden is vermeld dat annulering van horecaovereenkomsten door klanten onderhevig is aan annuleringskosten, ter hoogte van een – afhankelijk van annuleringsperiode – bedrag zoals omschreven in artikel 7.2 a tot en met f (geciteerd in 2.6). Door aanvaarding van de toepasselijkheid van de reserveringsvoorwaarden, hebben [gedaagden] zich – in beginsel – aan deze annuleringsvoorwaarden gebonden.
4.3.
Na het uitbreken van de coronapandemie is in mei 2020 tussen partijen gesproken over het verplaatsen van het huwelijk. In haar e-mailbericht van 21 mei 2020 hebben [gedaagden] bij Orangerie aangegeven het huwelijk te willen verzetten naar een nieuwe datum in oktober 2021. Met het verzetten van de datum voor het huwelijk heeft [gedaagden] dan ook de overeenkomst in mei 2020 niet geannuleerd, maar aan Orangerie kenbaar gemaakt het huwelijksfeest nog te willen laten plaatsvinden, al dan niet met een aangepaste invulling. De kantonrechter is dan ook van oordeel dat partijen, met het vastleggen van een nieuwe datum in oktober 2021, gericht zijn geweest op de uitvoering van de overeenkomst. De uitvoering van de overeenkomst was gericht op het doen plaatsvinden van het huwelijk, in achtneming van de coronamaatregelen.
4.4.
[gedaagden] hebben na het ontvangen van de automatische uitnodiging van Orangerie om de details voor het huwelijk te bespreken, aan Orangerie op 5 juli 2020 geschreven al een aantal maanden daarvoor telefonisch de bruiloft te hebben geannuleerd vanwege de coronamaatregelen en de anderhalvemeterafstandeconomie. Orangerie stelt dat [gedaagden] pas voor het eerst bij e-mail van 5 juli de reservering bij Orangerie hebben geannuleerd. In dat verband heeft zij aangevoerd dat niet telefonisch is geannuleerd, maar juist mogelijkheden zijn besproken voor de invulling van het huwelijk en de verplaatsing van het huwelijk naar een nieuwe datum in oktober 2021. In haar brief van 18 juli 2020 heeft Orangerie uiteengezet dat [gedaagden] geen gebruik wensten te maken van verschillende kosteloze alternatieven en dus op 5 juli 2020 hebben geannuleerd. Orangerie stelt dat [gedaagden] conform artikel 7.2 van de reserveringsvoorwaarden daardoor gehouden zijn 70% van de reserveringswaarde te betalen, te weten een bedrag van € 19.263,30.
4.5.
Tegenover de gemotiveerde betwisting van Orangerie dat niet eerder dan 5 juli is geannuleerd, hebben [gedaagden] hun verweer niet nader onderbouwd, zodat de kantonrechter hieraan voorbij gaat. Orangerie heeft het verweer van [gedaagden] gemotiveerd betwist door te stellen dat de gesprekken in mei 2020 en hierna, gericht zijn geweest op de invulling van het huwelijk en de verplaatsing naar een nieuwe datum.
4.6.
De kantonrechter is daarom van oordeel is dat de overeenkomst pas op 5 juli 2020 door [gedaagden] is geannuleerd. Omdat is vastgesteld dat de overeenkomst op 5 juli is geannuleerd, en dit een termijn betreft van minder dan 3 maanden voorafgaand aan de afgesproken datum van 19 september 2020, volgt uit de reserveringsvoorwaarden dat [gedaagden] een bedrag van 70% van reserveringwaarde verschuldigd zouden zijn, te weten een bedrag van € 19.263,30.
4.7.
De overeenkomst waar het hier om gaat is gesloten tussen [gedaagden] als particulieren en Orangerie als bedrijf. De overeenkomst en het annuleringsbeding in de reserveringsvoorwaarden waarop Orangerie een beroep doet, vallen dus onder de werking van de Europese Richtlijn 93/13/EEG betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten. Gelet daarop moet de kantonrechter ambtshalve, dus ook als dat niet door een van partijen is aangevoerd, beoordelen of het annuleringsbeding opgenomen in artikel 7 van de reserveringsvoorwaarden waarop Orangerie een beroep doet, oneerlijk of onredelijk bezwarend is.
4.8.
Bij de beantwoording van de vraag of dat annuleringsbeding oneerlijk is, speelt een rol dat de overeenkomst tussen partijen (mede) moet worden gezien als een overeenkomst van opdracht in de zin van artikel 7:400 BW. De overeenkomst ziet namelijk niet alleen op de huur van een locatie, maar heeft voor een belangrijk deel ook betrekking op verschillende diensten en door Orangerie te verrichten werkzaamheden. Daarom moet ervan worden uitgegaan dat de regels die gelden voor een overeenkomst van opdracht in ieder geval (mede) van toepassing zijn op de overeenkomst tussen partijen.
4.9.
Volgens artikel 7:408 lid 1 BW kan een opdrachtgever de overeenkomst van opdracht te allen tijde opzeggen. In artikel 7:408 lid 3 BW is opgenomen dat een natuurlijk persoon ter zake van die opzegging geen schadevergoeding verschuldigd is. Van deze artikelen kan gelet op artikel 7:413 BW niet worden afgeweken ten nadele van een natuurlijk persoon. Het gaat hier dus om zogeheten dwingend recht. Verder volgt uit artikel 7:406 lid 1 BW dat de opdrachtgever bij een opzegging slechts gehouden is tot vergoeding van de onkosten verbonden aan de uitvoering van de opdracht, voor zover deze niet in het loon zijn inbegrepen. Artikel 7:411 BW bepaalt dat indien een overeenkomst eindigt voordat de opdracht is volbracht, de opdrachtnemer wel recht heeft op een naar redelijkheid vast te stellen deel van het loon.
4.10.
De kantonrechter is van oordeel dat het annuleringsbeding van artikel 7 in de reserveringsvoorwaarden van Orangerie in strijd is met de hiervoor genoemde wettelijke regels voor de overeenkomst van opdracht, althans zonder nadere toelichting van Orangerie, is dat de conclusie van de kantonrechter. Het annuleringsbeding houdt namelijk in dat bij opzegging, een in dit geval een aanzienlijke deel van de overeengekomen reserveringswaarde, dan wel de gehele overeengekomen reserveringswaarde verschuldigd blijft. Met reserveringswaarde is volgens de reserveringsvoorwaarden bedoeld: de totale omzetverwachting inclusief bedieningsgeld en btw gebaseerd op binnen het horecabedrijf geldende gemiddelden. Het gaat om € 950,00 tot 100% van de overeengekomen reserveringswaarde, en in dit geval 70%. Het maakt volgens dat beding niet uit of er daadwerkelijk (on)kosten door Orangerie zijn gemaakt en Orangerie hoeft ook geen enkele tegenprestatie te leveren. Het annuleringsbeding is daarmee in strijd met de artikelen 7:406 BW en 7:408 BW, omdat uit die artikelen volgt dat opdrachtgevers, zoals [gedaagden] , altijd kunnen opzeggen en dan geen schadevergoeding verschuldigd zijn, behalve onkosten. Ook is strijd met artikel 7:411 BW, omdat opdrachtgevers, zoals [gedaagden] , op grond van dat artikel alleen een redelijk loon moeten betalen als de overeenkomst eindigt voordat de opdracht is volbracht. Al deze artikelen zijn dwingend recht, waarvan Orangerie in haar verhouding tot [gedaagden] niet mag afwijken, ook niet in algemene voorwaarden, zoals de reserveringsvoorwaarden.
4.11.
Het gevolg van deze strijdigheid met de wet is dat het annuleringsbeding daarmee ook als een oneerlijk en onredelijk bezwarend beding moet worden aangemerkt. De kantonrechter is ambtshalve verplicht een oneerlijk beding te vernietigen. De kantonrechter heeft het voornemen om het annuleringsbeding opgenomen in artikel 7 van de reserveringsvoorwaarden van Orangerie te vernietigen.
4.12.
Omdat partijen – en in het bijzonder Orangerie – pas in dit vonnis door de ambtshalve toetsing van het annuleringsbeding worden geconfronteerd met de strijdigheid van het annuleringsbeding met het recht en partijen zich over dit onderwerp niet eerder hebben uitgelaten, zal de zaak naar de rol worden verwezen om bij akte partijen (eerst Orangerie en aansluitend [gedaagden] ) de gelegenheid te geven hierop te reageren.
4.13.
De kantonrechter houdt verder iedere beslissing aan.

5.Beslissing

De kantonrechter:
- verwijst de zaak naar de rol van
21 oktober 2021om Orangerie in de gelegenheid te stellen bij akte te reageren op wat hiervoor onder 4.10 en 4.11 is overwogen;
- houdt verder iedere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door kantonrechter mr. E.A.W. Schippers en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 23 september 2021.