ECLI:NL:RBDHA:2020:6828

• Datum uitspraak: 21 juli 2020
• Publicatiedatum: 21 juli 2020
• Zaaknummer: AWB - 19 _ 2915
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Ambtenarenrecht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: G.P. Kleijn
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Toestemming voor nevenwerkzaamheden van een ambtenaar en de gevolgen van belangenverstrengeling

In deze zaak, behandeld door de Rechtbank Den Haag op 21 juli 2020, gaat het om een ambtenaar die sinds 1 november 2001 werkzaam is bij de gemeente Den Haag en sinds 2004 een eigen beveiligingsbedrijf heeft. De gemeente heeft in het verleden toestemming verleend voor het verrichten van nevenwerkzaamheden, maar heeft deze toestemming in 2018 herzien vanwege gewijzigde regelgeving en de mogelijkheid van belangenverstrengeling. De ambtenaar heeft bezwaar gemaakt tegen de aanscherping van de voorwaarden waaronder hij zijn nevenwerkzaamheden mag uitvoeren. De rechtbank heeft vastgesteld dat de gemeente zich in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat de nevenwerkzaamheden van de ambtenaar niet goed te verenigen zijn met zijn functie als milieubeheerder. De rechtbank oordeelt dat de ambtenaar niet kan terugvallen op het vertrouwensbeginsel, omdat de omstandigheden zijn veranderd sinds de oorspronkelijke toestemming in 2005. De rechtbank verklaart het beroep van de ambtenaar ongegrond, wat betekent dat de gemeente de aanscherping van de voorwaarden mag handhaven.

Uitspraak

RECHTBANK DEN HAAG

Bestuursrecht

zaaknummer: SGR 19/2915

uitspraak van de enkelvoudige kamer van 21 juli 2020 in de zaak tussen

[eiser] , te [woonplaats] , eiser(gemachtigde: mr. P. van Wegen),

en

het college van burgemeester en wethouders van Den Haag, verweerder

(gemachtigde: mr. O.M. Langemeijer).

Procesverloop

Bij besluit van 9 augustus 2018 (het primaire besluit) heeft verweerder de voorwaarden waaronder eiser toestemming is verleend voor het verrichten van zijn nevenwerkzaamheden aangepast.

Bij besluit van 28 maart 2019 (het bestreden besluit) heeft verweerder het bezwaar van eiser ongegrond verklaard.

Eiser heeft tegen het bestreden besluit beroep ingesteld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

Het onderzoek heeft met behulp van Skype plaatsgevonden op 14 juli 2020
. Eiser, bijgestaan door zijn gemachtigde, en de gemachtigde van verweerder en de heer [A] , hebben aan de Skype-zitting deelgenomen.

Overwegingen

1. Eiser is sinds 1 november 2001 werkzaam bij verweerder.

1.1.

Sinds 2004 heeft eiser een eigen beveiligingsbedrijf.

1.2.

Bij besluit van 5 oktober 2005 is aan eiser, toen werkzaam als Projectmedewerker Erfpachtbedrijf bij de Dienst Stedelijke Ontwikkeling, toestemming verleend voor het verrichten van de door eiser genoemde nevenwerkzaamheden in zijn bedrijf, zolang er geen sprake is van belangenverstrengeling, hetgeen op dat moment niet aan de orde werd geacht.

In dat besluit is het volgende vermeld:

‘Wanneer er geen sprake is van belangenverstrengeling met de belangen van de gemeente Den Haag is het geen probleem dat u de door u genoemde nevenactiviteiten gaat doen.

Voor zover ik uit uw informatie kan opmaken, is er in beginsel geen sprake van belangenverstrengeling. Het zou kunnen dat tijdens de uitvoering belangenverstrengeling dreigt te ontstaan. Mocht daarvan sprake zijn in de toekomst, wil ik dat u hierover met uw leidinggevende contact opneemt. Op dat moment wordt bekeken hoe daarmee omgegaan moet worden. Vooralsnog ben ik akkoord met de genoemde nevenactiviteiten’.

1.3.

In 2018 is er een inventarisatie nevenwerkzaamheden gehouden bij de afdeling waar eiser inmiddels als milieubeheerder werkt. In vergelijking met 2005 is de relevante regelgeving gewijzigd, is verweerder thans alerter op de naleving van integriteitseisen bij nevenwerkzaamheden en is aan eiser gevraagd opnieuw een aanvraag in te dienen om toestemming te verkrijgen voor zijn nevenwerkzaamheden.

1.4.

In januari 2018 is een gesprek gehouden tussen eiser en vertegenwoordigers van de dienst over zijn nevenwerkzaamheden ter voorbereiding van besluitvorming over de voorwaarden waaronder eiser zijn nevenwerkzaamheden kon blijven uitvoeren. Tijdens dit gesprek is gebleken dat niet kan worden uitgesloten dat eisers nevenwerkzaamheden (incidenteel) verstrengeld raken met zijn werkzaamheden als milieubeheerder. Verweerder acht dit onwenselijk. Verweerder heeft daarom besloten dat de nevenwerkzaamheden nog steeds worden toegestaan, maar dat de afspraken eromheen worden herijkt omdat er mogelijke verstrengeling kan plaatsvinden met de werkzaamheden als milieubeheerder.

1.5.

Bij het primaire besluit heeft verweerder aan eiser toestemming verleend voor het verrichten van de nevenwerkzaamheden onder bepaalde voorwaarden (hierna: de toestemming).

Dit betekent dat aan eiser wordt toegestaan zijn nevenactiviteiten te verrichten voor zover hij geen medewerkers die door hem zijn uitgeleend aan andere opdrachtgevers bezoekt in het stadsdeel Scheveningen en medewerkers buiten het stadsdeel Scheveningen maar binnen de gemeente Den Haag terughoudend bezoekt. Dit om de (schijn van) belangenverstrengeling te voorkomen dat zijn nevenactiviteiten worden gelinkt met de functie van milieubeheerder. Wanneer eiser piketdienst heeft, heeft deze altijd voorrang ten aanzien van eisers nevenwerkzaamheden. Eiser dient tijdens piketdienst eiser te alle tijden bereikbaar te zijn. Bovendien moet eiser bij incidenten binnen één uur ter plaatse kunnen zijn.

1.6.

Eiser heeft tegen dit besluit bezwaar gemaakt. Dit bezwaar is voorgelegd aan de Algemene bezwarencommissie personeelsbesluiten (de adviescommissie). Op 22 maart 2019 heeft de commissie verweerder geadviseerd om het bezwaar ongegrond te verklaren.

2.
Bij het bestreden besluit heeft verweerder het bezwaar van eiser, overeenkomstig het advies van de adviescommissie, ongegrond verklaard.

3. Eiser is het niet eens met het bestreden besluit. Op hetgeen eiser in beroep heeft aangevoerd wordt hierna ingegaan.

4. Verweerder heeft gemotiveerd verweer gevoerd.

5. De relevante wettelijke bepalingen zijn opgenomen in de bijlage die onderdeel uitmaakt van deze uitspraak.

6. De rechtbank overweegt als volgt.

6.1.

De rechtbank stelt allereerst vast dat het in deze zaak gaat om aanscherping van de afspraken waarbinnen de nevenwerkzaamheden mogen worden uitgeoefend.

6.2.

Eiser heeft aangevoerd dat de aanscherping, anders dan daarvoor, hem beperkt in het uitoefenen van zijn nevenwerkzaamheden. Eiser durft bepaalde opdrachten niet meer te aanvaarden omdat hij onzeker is of hij daardoor in strijd handelt met de toestemming. De inkomsten uit zijn nevenwerkzaamheden zijn daardoor minder. Eiser heeft mondeling toegelicht dat voor hem onduidelijk is waar hij in het uniform van een beveiliger mag zijn.

6.3.

De rechtbank begrijpt eisers betoog als volgt. Uit de stukken volgt dat verweerder eiser erop heeft gewezen dat eiser door diverse collega’s in het weekend in uniform is aangetroffen als beveiliger bij uitgaansgelegenheden in het centrum van Den Haag. Verweerder heeft eiser onder de aandacht gebracht dat de mogelijkheid bestaat dat dit gelegenheden betreffen waar de gemeente niet mee geassocieerd wil worden of dat in de werkzaamheden het risico bestaat op ongewenste contacten. Eiser verricht een voor het publiek zichtbare taak als milieubeheerder en als beveiliger. Het risico dat de schijn van belangenverstrengeling of vermenging wordt opgewekt is reëel, aldus verweerder.

6.4.

De rechtbank is van oordeel dat verweerder zich in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat de als voorbeeld genoemde nevenwerkzaamheden zich niet goed kunnen verdragen met eisers functie bij de gemeente Den Haag en dat van eiser hierbij alertheid mag worden verwacht. Met betrekking tot die situaties heeft verweerder eiser ter zitting aangeraden om voorafgaande aan het persoonlijk uitvoeren van beveiligingswerk contact te zoeken met zijn leidinggevende voor een antwoord op de vraag van de verenigbaarheid van een specifieke nevenwerkzaamheid met zijn werk als milieubeheerder.

6.5.

Het beroep op het vertrouwensbeginsel slaagt niet. Dit beginsel van rechtszekerheid staat er namelijk niet aan in de weg om indien daartoe op grond van concrete feiten of omstandigheden aanleiding bestaat, de verleende toestemming te herzien. Het bestaan van concrete feiten of omstandigheden heeft verweerder in het bestreden besluit voldoende inzichtelijk gemaakt. Zo vervulde eiser bij verlening van de toestemming in 2005 een andere functie, zijn de voor het verrichten van nevenwerkzaamheden geldende regels gewijzigd, en is verweerder geïnformeerd over eisers werk als beveiliger bij enkele specifieke uitgaansgelegenheden. Hierbij komt, zoals verweerder ook heeft toegelicht, dat ook veranderende maatschappelijke ontwikkelingen rondom integriteit en het voorkomen van de (schijn van) belangenverstrengeling een rol spelen. Integriteit is geen statisch begrip. De samenleving verandert en daarmee ook het beeld over integriteit en de eisen die aan het ambtenarenapparaat worden gesteld.

7. Het beroep is ongegrond. Er is geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan op 21 juli 2020 door mr. G.P. Kleijn, rechter, in aanwezigheid van
mr. J.R. van Veen, griffier.

Als gevolg van de maatregelen rondom het coronavirus is deze uitspraak nu niet uitgesproken op een openbare uitsprakenzitting. Dat zal op een later moment alsnog gebeuren. Deze uitspraak wordt zo snel mogelijk gepubliceerd op
www.rechtspraak.nl .

griffier rechter

Afschrift verzonden aan partijen op:

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de dag van verzending daarvan hoger beroep worden ingesteld bij de Centrale Raad van Beroep. Als hoger beroep is ingesteld, kan bij de voorzieningenrechter van de hogerberoepsrechter worden verzocht om het treffen van een voorlopige voorziening of om het opheffen of wijzigen van een bij deze uitspraak getroffen voorlopige voorziening.

Bijlage

Arbeidsvoorwaardenregeling gemeente Den Haag:

Artikel 15:1e

1. De ambtenaar is verplicht aan het college, op een door dit orgaan te bepalen wijze, opgave te doen van de nevenwerkzaamheden die hij verricht of voornemens is te gaan verrichten, die de belangen van de dienst, voorzover deze in verband staan met zijn functievervulling, kunnen raken.

2. Er wordt een registratie gevoerd op basis van de ingevolge het eerste lid gedane opgaven.

3. Het is de ambtenaar verboden nevenwerkzaamheden te verrichten waardoor de goede vervulling van zijn functie of de goede functionering van de openbare dienst, voorzover deze in verband staat met zijn functievervulling, niet in redelijkheid zou zijn verzekerd. Omtrent dit verbod kunnen nadere regels worden gesteld.

4. Het college regelt de openbaarmaking van de in het eerste lid bedoelde nevenwerkzaamheden van de gemeentesecretaris en directeuren van gemeentelijke diensten en bedrijven, alsmede van andere ambtenaren aangesteld in een functie waarvoor ter bescherming van de integriteit van de openbare dienst openbaarmaking van nevenwerkzaamheden noodzakelijk is.

Artikel 6:5

3. Het is niet toegestaan dat de ambtenaar gedurende de uren dat het betaald ouderschapsverlof wordt genoten betaalde arbeid verricht. Het college kan hieromtrent nadere regels stellen.

Regeling Nevenwerkzaamheden en Financiële Belangen Den Haag 2017:

Artikel 2:1 Meldingsplicht
1. De ambtenaar bespreekt met zijn leidinggevende of de nevenwerkzaamheden die de ambtenaar verricht of die hij voornemens is te gaan verrichten nevenwerkzaamheden zijn die overeenkomstig artikel 15:1e van de ARG meldingsplichtig zijn.

2. De ambtenaar meldt meldingsplichtige nevenwerkzaamheden op de daarvoor bestemde wijze in het personeelsinformatiesysteem.

3. De melding van de nevenwerkzaamheden vindt bij of zo spoedig mogelijk na indiensttreding plaats of indien na indiensttreding met de nevenwerkzaamheden wordt begonnen, in ieder geval voordat daadwerkelijk met de nevenwerkzaamheden wordt aangevangen.

4. Indien de ambtenaar na indiensttreding voornemens is meldingsplichtige nevenwerkzaamheden te verrichten, meldt hij deze voordat daadwerkelijk met de nevenwerkzaamheden wordt aangevangen.

5. De ambtenaar die nevenwerkzaamheden heeft gemeld, meldt gewijzigde omstandigheden die van invloed kunnen zijn op de toelaatbaarheid van de nevenwerkzaamheden.

Artikel 2:2 Bespreken nevenwerkzaamheden in gesprekscyclus

Het onderwerp nevenwerkzaamheden wordt door de ambtenaar en zijn leidinggevende periodiek besproken in het kader van de gesprekscyclus.

Artikel 2:3 Toetsing nevenwerkzaamheden

1. Na een melding als bedoeld in artikel 2:1 van deze regeling toetst het college de nevenwerkzaamheden op toelaatbaarheid.

2. De ambtenaar ontvangt binnen een redelijke termijn na de melding een besluit over de toelaatbaarheid van de nevenwerkzaamheden. Aan de toestemming kunnen voorwaarden of beperkingen worden verbonden.