Uitspraak
Rechtbank DEN HAAG
Strafrecht
Meervoudige strafkamer
Parketnummer: 09/765021-15
Datum uitspraak: 27 januari 2016
Tegenspraak
(Promisvonnis)
De rechtbank Den Haag heeft op de grondslag van de tenlastelegging en naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting het navolgende vonnis gewezen in de zaak van de officier van justitie tegen verdachte:
[verdachte],
geboren op [geboortedag] 1994 te [geboorteplaats] ,
BRP-adres: [adres] .
1.Het onderzoek ter terechtzitting
Het onderzoek is gehouden ter terechtzitting van 13 januari 2016.
De rechtbank heeft kennis genomen van de vordering van de officier van justitie mr. D.M. van Gosen en van hetgeen door de raadsvrouw van verdachte mr. R.J. Ottens, advocaat te Noordwijk, en door verdachte naar voren is gebracht.
2.De tenlastelegging
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 5 oktober 2015 tot en met 6 oktober 2015 te Valkenburg, gemeente Katwijk werknemers en/of studenten van de Universiteit Leiden heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht en/of met zware mishandeling, immers heeft verdachte (telkens) opzettelijk dreigend op het internetforum 4CHAN berichten geplaatst met de navolgende inhoud:
"Gonna fucking do it. Fuck society, fuck interaction that is literally 100% social constructs, fuck people, fuck the government. Tomorrow at 10:05 i will open fire at the university of Leiden. Not gonna tell you which faculty, thats up to you to guess. Shit's gonna go down, then i'm gonna go down. Going for the highscore. Only counts if suicide you cancerous fucks, get it right." en/of "Yesterday was a test to get some parameters. Normies, get ready to fuckin drop."
3.Bewijsoverwegingen
3.1
Inleiding
Verdachte wordt ervan verdacht de werknemers en studenten van de Leidse universiteit te hebben bedreigd door het plaatsen van berichten op een internetforum.
3.2
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden verklaard dat verdachte het ten laste gelegde feit heeft begaan.
3.3
Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat verdachte dient te worden vrijgesproken, omdat hij geen opzet heeft gehad, ook niet in voorwaardelijke zin. Verdachte wilde grappig meedoen. Daarnaast was verdachte licht psychotisch en de vraag is of iemand met een dergelijke stoornis bewust de aanmerkelijke kans kan aanvaarden dat iemand bedreigd wordt.
Tevens zijn de berichten geplaatst op een site waarvan de gebruikers menen dat de berichten niet serieus moeten worden genomen.
3.4
Het oordeel van de rechtbank [1]
Op 6 oktober 2015 omstreeks 09:19 uur kwam er bij de meldkamer van de politie Eenheid Den Haag via de Landelijke Eenheid bericht dat er een bedreiging was geplaatst op het internetforum 4Chan met de tekst: "Gonna fucking do it. Fuck society, fuck interaction that is literally 100% social constructs, fuck people, fuck the government. Tomorrow at 10:05 I will open fire at the university of Leiden. Not gonna tell you which faculty, thats up to you to guess. Shit's gonna go down, then i'm gonna go down. Going for the highscore. Only counts if suicide you cancerous fucks, get it right." [2]
Dit bericht was geplaatst op 5 oktober 2015 omstreeks 19:16:28 uur Nederlandse tijd. [3]
Hierop heeft de politie de Universiteit gewaarschuwd en besloten tot inzet van veel politiemensen; om paniek te voorkomen is besloten de universiteit niet te ontruimen. [4]
Op 6 oktober 2015 omstreeks 15:56 uur Nederlandse tijd werd er op 4Chan weer een bericht geplaatst. De tekst luidde: "Yesterday was a test, to get some parameters. Normies, get ready to fuckin drop" [5]
De heer [aangever] heeft namens de Universiteit Leiden aangifte gedaan van bedreiging. [aangever] heeft verklaard de bedreigingen serieus te hebben genomen en maatregelen te hebben getroffen. Via de communicatie afdeling kwamen meerdere signalen binnen dat studenten zich zorgen maakten. [6]
Uit onderzoek bleek dat de berichten waren geplaatst met gebruikmaking van IP adres: [nummer] . Dit adres was afgegeven aan [naam] , wonende aan de [adres] [7] Dit betreft de vader van verdachte.
Op 7 oktober 2015 omstreeks 00:20 uur is verdachte aangehouden bij zijn studentenvereniging. [8]
Verdachte heeft bekend de berichten te hebben geplaatst op het internetforum. [9]
Voor een veroordeling ter zake van bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht is vereist dat de bedreiging van dien aard is en onder zodanige omstandigheden is gedaan dat bij de bedreigde de redelijke vrees kon ontstaan dat hij het leven zou laten.
De rechtbank stelt vast dat de bewoordingen van de berichten zonder meer bedreigend van aard zijn.
De raadsvrouw heeft aangevoerd dat de berichten die op 4Chan worden geplaatst niet serieus genomen dienen te worden.
De rechtbank volgt dit standpunt niet. De berichten zijn geplaatst op een openbaar forum en kunnen door iedereen worden gelezen. Er bestaat er geen enkele garantie dat er geen serieuze berichten op de site zouden kunnen worden geplaatst. Eerdere schoolshootings zijn immers ook op voorhand via internet aangekondigd. Dat de berichten wel degelijk serieus zijn genomen, blijkt bovendien uit bij de politie binnengekomen meldingen.
Ten tweede is voor een strafbare bedreiging vereist dat bij verdachte het (voorwaardelijk) opzet erop gericht is geweest dat mensen zich bedreigd zouden voelen door de berichten. Verdachte heeft verklaard dat hij mee wilde doen met anderen die op 4Chan berichten plaatsten met een soortgelijke strekking. Het ging volgens hem om ‘mensen in de zeik nemen, een grapje maken’. Hij hoopte dat mensen het niet zouden geloven en humoristisch zouden vinden, en ook dat het niet verder zou gaan dan de site zelf.
De thans voorliggende vraag is of verdachte zich op het tijdstip van het plaatsen van de berichten op internet desalniettemin bewust was van de aanmerkelijke kans dat mensen zich bedreigd zouden kunnen voelen, en ook dat hij die kans daarop op dat betreffende tijdstip bewust heeft aanvaard.
Verdachte heeft de berichten geplaatst op een openbare site die voor een ieder toegankelijk is. In zijn berichten was hij concreet door tijd en plaats te noemen waar de shooting zou gaan plaatsvinden. Het is een feit van algemene bekendheid dat eerdere schoolshootings op internet zijn aangekondigd en dat het zeer ernstige gebeurtenissen betreft die tot veel onrust in de samenleving leiden. Slechts enkele dagen voor 6 oktober 2015 had er een schoolshooting plaatsgevonden in de Amerikaanse staat Oregon, waarbij meerdere mensen om het leven waren gebracht. Uit de aangifte blijkt dat deze gebeurtenis ook de Universiteit Leiden nog vers in het geheugen stond.
Verdachte heeft ter terechtzitting verklaard ervan op de hoogte te zijn geweest dat de shooting in Oregon op internet was aangekondigd. Verdachte heeft tevens verklaard dat toen hij aan de reacties zag dat zijn eerste bericht serieus werd genomen, hij nerveus werd en zijn eerste bericht heeft verwijderd.
Desalniettemin heeft hij de volgende dag opnieuw een bedreigend bericht geplaatst waarin hij heeft verwezen naar zijn eerdere bericht. Hierover heeft hij verklaard dat hij daarin absurdistisch taalgebruik had gebruikt om aan te geven dat het niet gemeend was, maar dat het wel serieus kon worden opgevat. Verdachte heeft ook verklaard bewust het tijdstip van 10:05 uur waarop de shooting zou plaatsvinden te hebben gekozen, omdat dit de drukste tijd is op de universiteit. Verdachte wist dit, omdat hij zelf aan de Universiteit Leiden studeert. [10]
Gezien de omstandigheden zoals hierboven vastgesteld, wordt geconcludeerd dat de verdachte bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat bij personeelsleden en studenten van de scholen de redelijke vrees kon ontstaan dat zij het leven zouden kunnen verliezen.
Het verweer van de verdediging dat de verdachte geen opzet heeft gehad, omdat hij in een lichte psychose verkeerde en als verminderd toerekeningsvatbaar moet worden beschouwd volgt de rechtbank niet.
Uit het rapport dat de GZ-psycholoog over verdachte heeft opgesteld volgt dat hij weliswaar minder functioneerde gedurende de tenlastegelegde periode, maar nog in staat was colleges te volgen, deel te nemen aan het sociale verkeer, en in staat was de consequenties van zijn handelen te overzien.
3.5
De bewezenverklaring
De rechtbank verklaart bewezen dat:
hij in de periode van 5 oktober 2015 tot en met 6 oktober 2015 te Valkenburg, gemeente Katwijk werknemers en studenten van de Universiteit Leiden heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, immers heeft verdachte telkens opzettelijk dreigend op het internetforum 4CHAN berichten geplaatst met de navolgende inhoud:
"Gonna fucking do it. Fuck society, fuck interaction that is literally 100% social constructs, fuck people, fuck the government. Tomorrow at 10:05 i will open fire at the university of Leiden. Not gonna tell you which faculty, thats up to you to guess. Shit's gonna go down, then i'm gonna go down. Going for the highscore. Only counts if suicide you cancerous fucks, get it right." en "Yesterday was a test to get some parameters. Normies, get ready to fuckin drop."
4.De strafbaarheid van het bewezenverklaarde
Het bewezenverklaarde is volgens de wet strafbaar, omdat er geen feiten of omstandigheden aannemelijk zijn geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten.
Het bewezenverklaarde levert het volgende strafbare feit op:
bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht, meermalen gepleegd.
5.De strafbaarheid van verdachte
Verdachte is eveneens strafbaar, omdat er geen feiten of omstandigheden aannemelijk zijn geworden die zijn strafbaarheid uitsluiten.
6. De strafoplegging
6.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte wordt veroordeeld tot een taakstraf voor de duur van 120 uren, subsidiair 60 dagen hechtenis en tot een gevangenisstraf van één maand voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaren en daaraan gekoppeld de bijzondere voorwaarden van de meldplicht en een behandelverplichting te weten het voortzetten van de reeds gestarte behandeling.
6.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft verzocht aan verdachte een voorwaardelijke straf op te leggen met daaraan gekoppeld de bijzondere voorwaarde zoals genoemd in het psychologisch rapport.
Tevens heeft de raadsvrouw aangevoerd dat in vergelijkbare zaken taakstraffen zijn opgelegd van 120 en 150 uren en dat deze gelet op de verminderde toerekeningsvatbaarheid van verdachte naar beneden aangepast dient te worden, indien de rechtbank tot oplegging hiervan komt.
6.3
Het oordeel van de rechtbank
Na te melden straf is in overeenstemming met de ernst van het gepleegde feit, de omstandigheden waaronder dit is begaan en gegrond op de persoon en de persoonlijke omstandigheden van verdachte, zoals daarvan tijdens het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.
De rechtbank neemt hierbij het volgende in aanmerking.
Verdachte heeft twee berichten geplaatst waarin hij dreigde met een schietpartij op de Leidse Universiteit. Deze berichten waren op een openbaar forum geplaatst. De bedreiging veroorzaakte grote maatschappelijke onrust en maakte de inzet van veel politieagenten noodzakelijk. De politie diende in korte tijd de herkomst van de berichten te achterhalen en de dreiging die ervan uitging zoveel mogelijk te beheersen.
De rechtbank heeft kennisgenomen van het uittreksel Justitiële Documentatie van
15 december 2015 betreffende verdachte. Daaruit blijkt dat hij niet eerder is veroordeeld voor het plegen van strafbare feiten.
De rechtbank heeft tevens acht geslagen op het rapport van drs. M.H. Keppel, GZ-psycholoog d.d. 5 januari 2016.
Hieruit volgt dat bij verdachte sprake is van een ziekelijke stoornis van de geestvermogens, in de vorm van een psychotische stoornis NAO en een dysthyme stoornis. Daarnaast is er sprake van misbruik van cannabis en hallucinogeen. De psychotische stoornis NAO en de dysthyme stoornis zijn van invloed geweest op het ten laste gelegde.
Door de psychotische stoornis is er sprake van wantrouwen en achterdocht richting anderen
en onzekerheid en overalertheid in sociale contacten. Daarnaast is het mogelijk dat verdachte door de psychotische stoornis een sterke gerichtheid heeft gehad op 4Chan en daarbij minder in staat is geweest om het effect van zijn handelen buiten de virtuele wereld te overzien. Het is echter niet zo dat hij dit totaal niet heeft kunnen overzien, gelet op zijn functioneren in die periode. Hij functioneerde weliswaar minder goed door psychotische kenmerken en somberheid (vanuit de dysthyme stoornis), maar was nog in staat colleges voor zijn studie te volgen en om deel te nemen aan het sociale verkeer. Hij was ook in staat de consequenties van zijn handelen te overzien. Er wordt geadviseerd verdachte als verminderd toerekeningsvatbaar te beschouwen.
Verdachte volgt inmiddels een behandeling vanuit het Vroege Interventieteam Psychose van de GGZ Leiden. Verdachte krijgt medicatie en lijkt minder last van wanen en hallucinaties te hebben. Er wordt geadviseerd deze hulpverlening door te laten gaan.
Verdachte heeft ter terechtzitting verklaard dat hij veel baat heeft bij de hulp die hij nu krijgt en zeer gemotiveerd is deze voort te zetten.
Alles overwegende is de rechtbank van oordeel dat een taakstraf van na te melden duur, passend en geboden is. De rechtbank zal een deel van deze taakstraf voorwaardelijk opleggen en hieraan de bijzondere voorwaarden verbinden dat verdachte zich meldt bij de reclassering en zijn reeds gestarte behandeling voortzet. De rechtbank is, gelet op hetgeen hierboven is overwogen, anders dan het openbaar ministerie, van oordeel dat ook voor wat betreft het voorwaardelijk deel van de op te leggen straf volstaan kan worden met een taakstraf.
7.De toepasselijke wetsartikelen
De op te leggen straf is gegrond op de artikelen:
- 9, 14a, 14b, 14c, 14d, 22c, 22d en 285 van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij golden ten tijde van het bewezenverklaarde.
8.De beslissing
De rechtbank:
verklaart wettig en overtuigend bewezen, dat verdachte het tenlastegelegde feit heeft begaan en dat het bewezenverklaarde uitmaakt:
bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht, meermalen gepleegd;
verklaart het bewezen verklaarde en verdachte deswege strafbaar;
verklaart niet bewezen hetgeen aan verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;
veroordeelt verdachte tot:
een taakstraf, bestaande uit het verrichten van onbetaalde arbeid, voor de tijd van
180 (honderdtachtig) uren;
180 (honderdtachtig) uren;
beveelt, voor het geval dat de veroordeelde de taakstraf niet naar behoren verricht, dat vervangende hechtenis zal worden toegepast voor de tijd van
90 (negentig) dagen;
90 (negentig) dagen;
bepaalt dat een gedeelte van die straf, groot
60 (zestig) uren, subsidiair 30 dagen hechtenis, niet zal worden tenuitvoergelegd onder de algemene voorwaarde dat de veroordeelde:
60 (zestig) uren, subsidiair 30 dagen hechtenis, niet zal worden tenuitvoergelegd onder de algemene voorwaarde dat de veroordeelde:
- zich voor het einde van de hierbij op twee jaren vastgestelde proeftijd niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;
- ter vaststelling van zijn identiteit medewerking verleent aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aanbiedt;
- medewerking verleent aan het reclasseringstoezicht, bedoeld in artikel 14d, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht, de medewerking aan huisbezoeken daaronder begrepen;
en onder de bijzondere voorwaarden dat de veroordeelde:
- zich gedurende de proeftijd meldt bij GGZ Reclassering Palier, Witte Singel 8 te Leiden op door de reclassering te bepalen tijdstippen, zo frequent en zolang deze de reclassering dat noodzakelijk acht;
- zich gedurende de proeftijd onder behandeling blijft van het Vroege Interventieteam Psychose van de GGZ Leiden op de tijden en plaatsen als door of namens die instelling aan te geven, teneinde zich te laten behandelen;
geeft opdracht aan GGZ Reclassering Palier tot het houden van toezicht op de naleving van voormelde bijzondere voorwaarde(n) en de veroordeelde ten behoeve daarvan te begeleiden.
Dit vonnis is gewezen door
mr. R. Elkerbout, voorzitter,
mr. C.F. Mewe, rechter,
mr. M. van Seventer, rechter,
in tegenwoordigheid van mr. F.E. van der Does, griffier,
en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 27 januari 2016.