Uitspraak
Rechtbank DEN HAAG
Meervoudige kamer
Rekestnummer: FA RK 14-6131
Zaaknummer: C/09/471400
Datum beschikking: 11 januari 2016
Verbetering akte register burgerlijke stand
Beschikking op het op 8 augustus 2014 ingekomen verzoekschrift van:
[verzoeker] en [verzoekster] ,
verzoekers, dan wel verzoeker en verzoekster,
wonende te [woonplaats] ,
advocaat mr. M. Koomen te Alkmaar.
Als belanghebbende wordt aangemerkt:
de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Den Haag,
zetelend te Den Haag,
de ambtenaar.
Procedure
De rechtbank heeft kennisgenomen van de stukken, waaronder:
- het verzoekschrift;
- de brief d.d. 10 oktober 2014, met bijlagen, van de ambtenaar;
- een brief d.d. 2 december 2014, met bijlagen, van de zijde van verzoekers;
- brieven d.d. 13 maart 2015 en 25 november 2015, met bijlagen, van de zijde van verzoekers;
- een brief d.d. 26 november 2015 van de ambtenaar;
De rechtbank, te weten kinderrechter mr. M.Th. Nijhuis, heeft op 7 december 2015 een gesprek met de minderjarige gehad.
Op 7 december 2015 is de zaak ter terechtzitting van deze rechtbank behandeld. Hierbij zijn verschenen: verzoekers met hun advocaat, de ambtenaar in de persoon van [naam] en [naam] . Bij de zitting was aanwezig: mr. dr. [naam] . Van de zijde van verzoekers zijn pleitnotities overgelegd.
Verzoek en verweer
Het verzoek strekt tot verbetering van de geboorteakte nummer [nummer] van het jaar 2012, ingeschreven in het register van geboorten van de gemeente ’s-Gravenhage op [datum] .
Feiten
- Verzoekers zijn met elkaar gehuwd en hebben de Nederlandse nationaliteit.
- De rechtbank Zwolle-Lelystad heeft op 2 maart 2012 last aan de ambtenaar
gegeven tot inschrijving van de geboorteakte opgemaakt op 12 mei 2010 door de ambtenaar van de burgerlijke stand te Kinshasa, Democratische Republiek Congo (DRC), nummer [nummer] , relaterend de geboorte van [de minderjarige] , op [geboortedatum] te [geboorteplaats] , DRC, als kind van [vader] (vader) en [moeder] (moeder), in zijn geboorteregister.
- Op [datum] , onder aktenummer: [nummer] van het jaar 2012, heeft de ambtenaar uitvoering aan voormelde last gegeven.
- Aan de akte [nummer] is op [datum] een latere vermelding gehecht, houdende
een verklaring voor recht van de op 29 december 2010 door “Le Tribunal de Paix de Kinshasa/Matete” te Kinshasa, DRC, uitgesproken adoptie (ingaande 4 februari 2011) van de minderjarige door verzoekers met vermelding dat de minderjarige blijkens de hiervoor vermelde uitspraak d.d. 2 maart 2012 de geslachtsnaam “ [naam] ” heeft verkregen.
- Aan de akte [nummer] is op [datum] tevens een latere vermelding betreffende een op 2 maart 2012 door de rechtbank Zwolle-Lelystad uitgesproken voornaamswijziging gehecht, zodat de voornamen van de minderjarige zijn gewijzigd van “ [naam] ” in “ [naam] ”.
- Verzoekers hebben naast de minderjarige ook haar broertje geadopteerd, [naam] , geboren op [geboortedatum] .
Beoordeling
Rechtsmacht en toepasselijk recht
De rechtbank is van oordeel dat de Nederlandse rechter op grond van artikel 3 sub c van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering rechtsmacht toekomt. Immers, het verzoek heeft betrekking op verbetering van een in de Nederlandse registers van de burgerlijke stand opgenomen akte. Nu het verzoek strekt tot verbetering van een Nederlandse akte, is Nederlands recht van toepassing op het verzoek.
Verzoekers stellen dat het geboortejaar van de minderjarige niet juist is. In de Congolese geboorteakte van de minderjarige is het geboortejaar van de minderjarige met opzet verkeerd weergegeven. Volgens verzoekers moet het geboortejaar van de minderjarige 2002 in plaats van 2005 zijn. Deze stelling hebben verzoekers met stukken (waaronder verklaringen van een kinderarts, een logopedist, een GZ-psycholoog, een tandarts en medewerkers van school) onderbouwd. Verzoekers hebben - kort samengevat - vervolgens gesteld dat de geboorteakte van de minderjarige eerst 5,5 jaar na de geboorte van de minderjarige (ten tijde van de adoptieprocedure) is opgemaakt. Het is volgens verzoekers
geen uitzondering dat de geboortegegevens van een adoptief te plaatsen kind, in verband met een betere matching met adoptiefouders, worden gemanipuleerd. In dit uitzonderlijke geval was het te adopteren kind - zoals in de meeste gevallen waarbij van manipulatie is gebleken - geen vondeling; ondanks dat haar geboortedatum bekend was, is de geboortedatum met opzet valselijk in de geboorteakte van het kind vermeld. De minderjarige is bij haar adoptie door de Congolese autoriteiten voorgehouden dat zij
moest (blijven) liegen over haar werkelijke leeftijd. Zij is in werkelijkheid drie jaar ouder
dan vermeld in haar geboorteakte, en derhalve vijf jaar ouder dan haar broertje, en kon
anders niet geadopteerd worden, zodat ze (mogelijk alsnog) zou worden gescheiden van haar broertje. De minderjarige heeft dit zelf tegenover verzoekers verklaard. Gelet op het feit dat het geboortejaar op instigatie van de autoriteiten verkeerd is weergegeven, valt niet te verwachten dat de Congolese autoriteiten bereid zijnde geboorteakte van de minderjarige te verbeteren. Volgens verzoekers blijkt onomstotelijk uit de door verzoekers overgelegde stukken dat de minderjarige niet werd geboren in 2005. Uit de door verzoekers overgelegde stukken blijkt dat de minderjarige er last van heeft dat zij als een drie jaar jonger persoon door het leven moet gaan. Verzoekers stellen dat het belang van de minderjarige bij een verbetering van haar geboortedatum zwaarder dient te wegen dan het openbaar belang. Dat geldt te meer daar in dit geval geen sprake is van vervanging van een onzeker geboortejaar door een ander onzeker geboortejaar. Verzoekers voeren aan dat ook het publieke belang gediend is bij de betrouwbaarheid van de registers van de burgerlijke stand. Verzoekers verwijzen ten slotte naar uitspraken waarin in hun visie in vergelijkbare gevallen is overgegaan tot verbetering van buitenlandse akten.
De ambtenaar voert verweer en stelt zich - kort samengevat - op het standpunt dat niet is aangetoond dat de geboorteakte van de minderjarige onjuist dan wel vervalst is en dat niet is aangetoond dat het geboortejaar onjuist is, zodat er geen sprake is van een onjuistheid in de akte die de verzochte verbetering zou rechtvaardigen. Voorts stelt de ambtenaar dat niet is bewezen dat 2002 het juiste geboortejaar van de minderjarige is, en dat het openbaar belang zich verzet tegen een wijziging van een in een geboorteakte vermelde officiële geboortedatum door een andere onzekere datum. Om tot een wijziging van de in het Nederlandse register opgenomen geboorteakte te komen dienen verzoekers zich eerst te wenden tot de Congolese autoriteiten om de Congolese geboorteakte van de minderjarige te laten aanpassen. In dat geval zal overigens ook dienen te blijken dat de eventuele wijziging van de geboorteakte in DRC op naar objectieve maatstaven gemeten betrouwbare gegevens is gebaseerd. De ambtenaar heeft verder er op gewezen dat de geboorteakte in het Nederlands register tot stand is gekomen na een uitspraak van de “Tribunal de Paix de Kinshasa/Matete” te Kinshasa, DRC. Daarnaast wordt de geboortedatum ook genoemd in de afstandsverklaring die door de biologische ouders van de minderjarige ten tijde van de adoptieprocedure in DRC is afgelegd. Dat in casu sprake is van leeftijdsaanpassing in verband met “matching” berust slechts op een vermoeden van verzoekers, volgens de ambtenaar. De onjuistheid van de geboortedatum [geboortedatum] is niet aangetoond.
Het publiek belang is gebaat bij een betrouwbare registratie van persoonsgegevens in het register van de burgerlijke stand; dit belang is groter dan de door verzoekers gestelde, niet nader onderbouwde, schade die de minderjarige zou kunnen ondervinden van handhaving van de geboortedatum van [geboortedatum] . De door verzoekers genoemde jurisprudentie is geënt op de specifieke omstandigheden van de minderjarigen waarop die jurisprudentie betrekking heeft en niet vergelijkbaar met de situatie van de minderjarige.
In reactie op de door verzoekers overgelegde stukken stelt de ambtenaar dat skeletleeftijd kan afwijken van iemands werkelijke leeftijd (kalenderleeftijd), maar dat zulks niet bewijst dat de werkelijke leeftijd anders is. Op basis van een logopedisch onderzoek is het niet mogelijk om een schatting van een leeftijd van een kind te maken. Zo’n schatting is in het rapport ook niet gegeven. In het psychologisch onderzoek van 6 mei 2014 is vermeld dat het (gelet op de combinatie van het intelligentieonderzoek en de geobserveerde kenmerken van de prepuberteit) aannemelijk lijkt dat de minderjarige ouder is dan 8,4 jaar en dat de leeftijd van 11,4 jaar waarschijnlijker voorkomt. Volgens de ambtenaar bewijst dit nog niet dat de minderjarige feitelijk ouder in leeftijd is, maar kan alleen worden gesteld dat haar intelligentie vergelijkbaar is met het gemiddelde van de referenten van die leeftijd.
Ten aanzien van de gebitsontwikkeling op basis van een gemiddelde wisselleeftijd kan niet
worden bepaald dat de leeftijd van iemand drie jaar hoger zou zijn. Ook uit de verklaringen
van de school van de minderjarige vloeit volgens de ambtenaar niet voort dat de in de
geboorteakte opgenomen geboortedatum onjuist is en dat de thans voorgestelde datum wel
juist zou zijn.
Volgens de ambtenaar kan wat een kind op jonge leeftijd heeft meegemaakt leiden tot een
versnelde volwassenheid in intellectueel en emotioneel opzicht. Daarmee is echter niet aangetoond dat de werkelijk leeftijd hoger is, en is ook niet zonder meer gegeven dat een wijziging van de geboortedatum daadwerkelijk in het belang van de minderjarige is.
De ambtenaar concludeert dat de minderjarige kennelijk voorloopt in haar ontwikkeling en dat aan hetgeen verzoekers thans hebben geproduceerd niet onomstotelijk de conclusie kan worden verbonden dat de geboortedatum in de geboorteakte onjuist is. De verklaring van de minderjarige doet daaraan niet af.
Verzoekers hebben advies ingewonnen bij mr. dr. [naam] , en een verslag van zijn bevindingen overgelegd. Na bestudering van de door verzoekers in het geding gebrachte stukken en het verweer daarop van de ambtenaar heeft hij geconcludeerd dat op basis van artikel 1:24 BW door de rechtbank een misslag in een geboorteakte kan worden verbeterd en dat in de onderhavige zaak, naar zijn mening, voldoende aannemelijk is geworden dat de vermelde geboortedatum onjuist is. Daarmee is de betrouwbaarheid van de registers van de ambtenaar in hun huidige staat in het geding. Het belang van de staat dient dusdanig te worden uitgelegd dat de vermelde geboortedatum zo veel mogelijk in overeenstemming wordt gebracht met de juiste geboortedatum. Op basis van de huidige staat van technologie is het niet mogelijk om de precieze geboortedatum van een persoon vast te stellen. Op basis van de bewijsstukken die zijn aangereikt, is wel voldoende aannemelijk dat de minderjarige in kwestie ongeveer elf jaar oud is. Het belang van het kind om de vermelde geboortedatum in overeenstemming te brengen met de werkelijkheid dient te prevaleren. Volgens
mr. dr. [naam] dient in dit geval niet tot uitgangspunt te worden genomen dat het belang van het kind prevaleert boven het belang van de staat, want beide belangen zijn niet tegenstrijdig.
De ambtenaar heeft hierop zijn hiervoor vermelde betoog gehandhaafd. Hij heeft hier nog aan toegevoegd dat buitenlandse uitspraken, dus ook die uit DRC, in beginsel in Nederland worden erkend, indien zij na een behoorlijke procedure door een bevoegde rechter zijn gewezen. “Révision au fond” vindt niet plaats en de openbare orde-exceptie wordt slechts in uitzonderlijke gevallen tegen de erkenning van een buitenlandse rechterlijke uitspraak (en daarmee in dit geval tevens de geboorteakte) ingezet. Niet gebleken is dat in DRC sprake is geweest van een niet behoorlijke procedure.
Naar aanleiding van de inhoud van het dossier en het verhandelde ter terechtzitting overweegt de rechtbank het volgende. Uit hetgeen door verzoekers naar voren is gebracht, acht de rechtbank voldoende aannemelijk geworden, dat de in de geboorteakte van de minderjarige opgenomen geboortedatum niet juist is. Daarbij overweegt de rechtbank dat zij
de door verzoekers overgelegde verklaringen van deskundigen, hoewel zij zich er terdege van bewust is dat de leeftijd van een opgroeiende puber moeilijk in te schatten valt, anders dan de ambtenaar, niet zo twijfelachtig vindt dat deze verklaringen geheel buiten beschouwing moeten worden gelaten. In de door verzoekers geproduceerde stukken vindt de rechtbank sterke aanwijzingen dat de leeftijd van de minderjarige zich thans eerder rond de 13 jaar dan rond de 10 jaar bevindt. Ook vindt de rechtbank op basis van de verklaring van verzoekers daarover ter terechtzitting voldoende aannemelijk geworden dat de minderjarige is opgedragen in de adoptieprocedure te liegen over haar leeftijd, zodat zij samen met haar broertje voor adoptie in aanmerking zou komen.
In haar gesprek met de rechtbank heeft de minderjarige verklaard dat zij op de basisschool twee klassen heeft kunnen overslaan, dat zij daardoor twee en een halfjaar tijdwinst in haar schoolcarrière heeft gemaakt, en dat zij thans voor haar overgang naar het middelbaar onderwijs is getoetst op VWO-niveau. Door haar in Nederland geregistreerde geboortejaar is de minderjarige genoodzaakt tijdens atletiekwedstrijden te strijden tegen kinderen die zich lichamelijk nog lang niet zo ver hebben ontwikkeld als de minderjarige, waardoor er geen competitie is en de minderjarige alles wint.
Hetgeen de minderjarige bij de rechtbank naar voren heeft gebracht is in lijn van al hetgeen verzoekers hebben aangevoerd. De verklaring van de minderjarige maakt een authentieke en oprechte indruk. Ook overweegt de rechtbank dat niet gebleken is van enig ander belang bij verzoekers noch bij de minderjarige zelf bij het onderhavige verzoek dan het belang als door verzoekers verwoord.
Hetgeen de ambtenaar stelt ten aanzien van de authenticiteit en erkenbaarheid van de geboorteakte van de minderjarige is in beginsel juist. Dat betekent dat de geboorteakte van de minderjarige in DRC verbeterd dient te worden, alvorens een aanpassing van de geboortegegevens van de minderjarige in de registers van de Nederlandse ambtenaar
plaatsvindt.
Echter, ter terechtzitting en tijdens het gesprek met de minderjarige is naar het oordeel van de rechtbank in voldoende mate gebleken dat de minderjarige lijdt onder de omstandigheid dat zij jonger is geregistreerd dan zij er uit ziet en dan hoe zij zich voelt. Een procedure tot verbetering van de geboorteakte in DRC zal een lange tijd in beslag nemen, waarbij bovendien terecht de vraag is opgeworpen of deze procedure tot aanpassing van de geboortedatum zal kunnen leiden. Dit tijdsverloop en de onzekere uitkomst kan naar het oordeel van de rechtbank schadelijk zijn voor de ontwikkeling van de minderjarige.
De rechtbank is van oordeel dat het onderhavige geval van uitzonderlijke aard is, en dat gelet op de bijzondere omstandigheden van het geval het belang van de minderjarige en de wijze waarop dit door Nederlandse ouders geadopteerde Congolese kind zich in Nederland op passende wijze kan ontwikkelen, de doorslag moeten geven, te meer indien wordt meegewogen dat naar het oordeel van de rechtbank het openbaar belang niet direct wordt geschaad door een wijziging van het geboortejaar van deze minderjarige.
De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot het oordeel dat het verzoek tot verbetering van de akte van inschrijving van de geboorteakte van de minderjarige, zoals verzocht, toewijsbaar is.
De rechtbank zal, gelet op het voorgaande, het verzoek als volgt toewijzen.
Beslissing
De rechtbank:
gelast de verbetering van de akte, nummer [nummer] , van het jaar 2012, voorkomend in het register van geboorten van de gemeente ‘s-Gravenhage, in dier voege dat in deze akte de dag van geboorte van het kind wordt verbeterd van [geboortedatum] in [geboortedatum] .
Deze beschikking is gegeven door mrs. M.Th. Nijhuis, M.P. Verloop en A.M.A. Keulen, tevens kinderrechters, bijgestaan door V. van den Hoed-Koreneef als griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 11 januari 2016.