ECLI:NL:RBDHA:2016:11462

• Datum uitspraak: 22 september 2016
• Publicatiedatum: 22 september 2016
• Zaaknummer: C/09/510000 / FA RK 16-3220
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: W.G. de Boer; O.F. Bouwman; A. Zonneveld
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Afwijzing verzoek tot verklaring rechtsvermoeden van overlijden van een vermiste persoon

Op 22 september 2016 heeft de Rechtbank Den Haag uitspraak gedaan in een zaak betreffende een verzoek tot verklaring van rechtsvermoeden van overlijden. Het verzoekschrift was ingediend door een verzoeker, vertegenwoordigd door zijn advocaat mr. J.G. Wiebes, naar aanleiding van de vermissing van zijn echtgenote, die sinds mei 2014 niet meer was gehoord. De rechtbank heeft de zaak behandeld op 25 juli 2016, waarbij de verzoeker en zijn advocaat aanwezig waren, evenals een tolk. De rechtbank heeft vastgesteld dat de verzoeker zijn echtgenote voor het laatst had gesproken in mei 2014 en dat er sindsdien geen contact meer was geweest. De verzoeker heeft verklaard dat hij in 2009 naar Nederland is gevlucht en dat hij in maart 2014 een aanvraag voor een machtiging tot voorlopig verblijf voor zijn echtgenote had ingediend, welke was afgewezen omdat de Immigratie- en Naturalisatiedienst geen contact met haar kon leggen.

De rechtbank heeft de relevante wetgeving, met name artikel 1:413 van het Burgerlijk Wetboek, in overweging genomen. Dit artikel stelt dat belanghebbenden de rechtbank kunnen verzoeken om een vermiste op te roepen om van haar in leven zijn te doen blijken, en dat, als dit niet blijkt, de rechtbank kan verklaren dat er rechtsvermoeden van overlijden bestaat. De rechtbank heeft vastgesteld dat de termijn van vijf jaar, zoals genoemd in het eerste lid van artikel 1:413, nog niet was verstreken, maar dat de termijn van een jaar, zoals genoemd in het tweede lid, wel van toepassing was. De verzoeker heeft echter onvoldoende bewijs geleverd dat de omstandigheden de dood van de vermiste waarschijnlijk maken.

De rechtbank heeft geconcludeerd dat, hoewel er oorlogsgeweld was in het gebied waar de vermiste woonde, er geen objectieve en verifieerbare stukken zijn overgelegd die de stelling van de verzoeker ondersteunen dat de vermiste als gevolg daarvan is overleden. De rechtbank heeft daarom het verzoek afgewezen, met de beslissing dat er geen omstandigheden zijn vastgesteld die de dood van de vermiste waarschijnlijk maken.

Uitspraak

Rechtbank DEN HAAG

Meervoudige Kamer

Rekestnummer: FA RK 16-3220

Zaaknummer: C/09/510000

Datum beschikking: 24 augustus 2016

Verklaring rechtsvermoeden van overlijden

Beschikking op het op 28 april 2016 ingekomen verzoekschrift van:

[verzoeker] ,

verzoeker,

wonende te [woonplaats] ,

advocaat mr. J.G. Wiebes te Lelystad.

betreffende de vermissing van:

[vermiste] , met onbekende geboortedatum te [geboorteplaats] , Somalië (hierna: de vermiste).

Procedure

De rechtbank heeft kennisgenomen van de stukken, waaronder:

- het verzoekschrift.

Op 25 juli 2016 is de zaak ter terechtzitting van deze rechtbank behandeld door mr. A. Zonneveld, rechter-commissaris. Hierbij zijn verschenen: verzoeker met zijn advocaat en de tolk [naam] .

Verzoek

Het verzoekschrift strekt ertoe dat de rechtbank zal gelasten de vermiste op te roepen teneinde van haar in leven zijn te doen blijken, en, zo hiervan niet blijkt, zal verklaren dat er rechtsvermoeden van overlijden van de vermiste bestaat.

Beoordeling

Rechtsmacht en toepasselijk recht

De rechtbank is op grond van artikel 3 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering bevoegd van de voorliggende verzoeken kennis te nemen en past bij gebrek aan nadere conflictregels het Nederlandse recht toe.

Inhoudelijke beoordeling

Artikel 1:413, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) bepaalt dat, indien het bestaan van een persoon onzeker is en de in het tweede lid aangegeven tijdruimte is verlopen, belanghebbenden de rechtbank kunnen verzoeken dat zij hun zal gelasten de vermiste op te roepen teneinde van zijn in leven zijn te doen blijken, en dat zij, zo hiervan niet blijkt, zal verklaren dat er rechtsvermoeden van overlijden van de vermiste bestaat.

Artikel 1:413, tweede lid, sub a, BW bepaalt dat de in het eerste lid genoemde tijdruimte, te rekenen van het vertrek van de vermiste of de laatste tijding van zijn leven, vijf jaren beloopt.

Sub b van voormeld artikel bepaalt dat de termijn wordt verkort tot een jaar indien de betrokkene gedurende die periode wordt vermist en de omstandigheden zijn dood waarschijnlijk maken.

Verzoeker stelt dat hij zijn (vermiste) echtgenote omstreeks mei 2014 voor het laatst heeft gesproken. Gelet daarop stelt de rechtbank vast dat de in artikel 1:413, tweede lid, sub a BW genoemde tijdsruimte van vijf jaren nog niet is verstreken maar enkel de in sub b genoemde termijn van een jaar. Daarom staat thans ter beoordeling of de omstandigheden de dood van de vermiste waarschijnlijk maken.

Verzoeker stelt dat hij in 2009 naar Nederland is gevlucht. In maart 2014 heeft hij een aanvraag ingediend voor ‘machtiging tot voorlopig verblijf – nareizigers asiel’ ten behoeve van zijn echtgenote (vermiste). Dit verzoek is afgewezen door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), omdat zij geen contact heeft weten te leggen met de echtgenote . Verzoeker stelt in dat verband dat hij jarenlang het contact met zijn echtgenote heeft behouden, maar dat hij haar sinds juli 2014 niet meer kan bereiken. Van een oom heeft verzoeker in juli 2014 vernomen dat zijn echtgenote zou zijn overleden. Ook van de moeder van de echtgenote heeft verzoeker gehoord dat zijn echtgenote, na te zijn gegijzeld door Al-Shabaab, zou zijn overleden. Het lichaam is naar de familie teruggebracht en zou direct zijn begraven.

De rechtbank is van oordeel dat er door verzoeker geen stuk is overgelegd dat de door hem gestelde feiten objectief en concreet ondersteunt. Ook heeft verzoeker ter terechtzitting verklaard geen nadere bewijsstukken te kunnen verkrijgen uit Somalië ten aanzien van het overlijden van de vermiste.

Hoewel verzoeker voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat er in het gebied waar de vermiste woonachtig zou zijn ten tijde van de vermissing sprake was van oorlogsgeweld, is de rechtbank van oordeel dat verzoeker onvoldoende objectieve en verifieerbare stukken heeft overlegd ten aanzien van de stelling dat vermiste als gevolg daarvan om het leven is gekomen. De rechtbank overweegt daarbij dat de vermiste ook gevlucht kan zijn voor het oorlogsgeweld, te meer nu verzoeker stelt dat de eveneens aldaar woonachtige familie van de vermiste naar Kenia is gevlucht.

Gelet op het bovenstaande is de rechtbank van oordeel dat niet is komen vast te staan dat sprake is van omstandigheden die de dood van de vermiste waarschijnlijk maken en dient het verzoek te worden afgewezen.

Beslissing

De rechtbank:

wijst het verzoek af.

Deze beschikking is gegeven door mrs. W.G. de Boer, O.F. Bouwman en A. Zonneveld, rechters, bijgestaan door mr. L. Arreman-Mos als griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 24 augustus 2016.