Uitspraak
RECHTBANK ARNHEM
Sector strafrecht
Meervoudige kamer
Parketnummer : 05/900039-09
Data zitting : 20 mei 2009 en 12 augustus 2009
Datum uitspraak : 26 augustus 2009
Tegenspraak
In de zaak van
de officier van justitie in het arrondissement Arnhem
tegen:
naam : [verdachte],
geboren op : [geboortedatum] 1989 te [geboorteplaats],
adres : [adres]
plaats : [woonplaats]
thans gedetineerd in PI Arnhem - De Berg, Arnhem Noord, Wilhelminastraat 16 Arnhem.
Raadsman : mr. S.F.W. van 't Hullenaar, advocaat te Arnhem.
1. De inhoud van de tenlastelegging
Aan verdachte is tenlastegelegd dat:
hij op of omstreeks 05 januari 2009 te Tiel, (in een casino gelegen aan de
Weerstraat 42), tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans
alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening heeft weggenomen
een geldbedrag van ongeveer EURO 13.500,00, althans een (grote) hoeveelheid
geld,
in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan Casino Big Apple
en/of Crowntek, in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of
zijn mededader(s),
welke diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld en/of gevolgd van geweld
en/of bedreiging met geweld tegen (een) perso(o)n(en) genaamd I. [slachtoffer1] en/of
G.C.J. [slachtoffer2] en/of (een) andere in het casino aanwezig(e) perso(o)n(en),
gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en/of gemakkelijk te
maken en/of om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en/of aan zijn
mededader(s) hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het
gestolene te verzekeren,
welk geweld en/of welke bedreiging met geweld hierin bestond dat hij,
verdachte en/of zijn mededader(s) met voormeld oogmerk
-gemaskerd met (een) bivakmuts(en) en/of gewapend met een vuurwapen, althans
een daarop gelijkend voorwerp, voormeld casino is/zijn binnengelopen en/of
gerend en/of
-(vervolgens) een vuurwapen, althans een daarop gelijkend voorwerp op/tegen de
borst en/of op/tegen het lichaam van die [slachtoffer1] heeft/hebben geplaatst/gedrukt,
althans aan die [slachtoffer1] heeft/hebben getoond en/of in de richting van die [slachtoffer1]
heeft/hebben gehouden en/of (daarbij) naar die [slachtoffer1] heeft/hebben geroepen:
"Liggen" en/of
-een vuurwapen, althans een daarop gelijkend voorwerp aan die [slachtoffer1] en/of die
[slachtoffer2] en/of (een) andere in het casino aanwezige perso(o)n(en) heeft/hebben
getoond en/of (vervolgens) naar die [slachtoffer1] en/of die [slachtoffer2] en/of (een) andere in
het casino aanwezige perso(o)n(en) heeft/hebben geroepen: "Liggen, liggen"
en/of "Blijf liggen" en/of
-(vervolgens) bij het verlaten van voornoemd casino een vuurwapen, althans een
daarop gelijkend voorwerp, aan die [slachtoffer1] heeft/hebben getoond en/of in de
richting van die [slachtoffer1] heeft/hebben gehouden en/of (daarbij) heeft/hebben
geroepen: "Deur open, deur open";
2. Het onderzoek ter terechtzitting
De zaak is laatstelijk op 12 augustus 2009 ter terechtzitting onderzocht. Daarbij is verdachte verschenen. Verdachte is bijgestaan door mr. S.F.W. van 't Hullenaar, advocaat te Arnhem.
Als benadeelde partij heeft Crowntek Beheer B.V. / Big Apple Tiel B.V. zich schriftelijk in het geding gevoegd.
De officier van justitie heeft geëist dat verdachte ter zake van het tenlastegelegde wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 30 maanden, waarvan 6 maanden geheel voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaren met aftrek van de tijd in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht.
De officier van justitie heeft voorts verzocht de vordering van de benadeelde partij Crowntek Beheer B.V. / Big Apple Tiel B.V. tot een bedrag van € 6.000,- toe te wijzen en heeft gevorderd dat er een schadevergoedingsmaatregel ex artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht wordt opgelegd tot dit bedrag, bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door 60 dagen hechtenis. De officier van justitie heeft voorts verzocht de benadeelde partij voor het overige niet ontvankelijk te verklaren in de vordering.
Verdachte en zijn raadsman hebben het woord ter verdediging gevoerd.
3. De beslissing inzake het bewijs
De feiten
Op grond van de bewijsmiddelen wordt het volgende, dat verder ook niet ter discussie staat, vastgesteld.
Op 5 januari 2009 hebben drie mannen in het casino Big Apple, gelegen aan de Weerstraat 42
te Tiel een diefstal gepleegd, waarbij een bedrag van ten minste € 6.000,00 is buit gemaakt. Deze diefstal werd gepleegd onder bedreiging met geweld tegen de medewerkers van het casino, I. [slachtoffer1] en G.C.J. [slachtoffer2] en andere in het casino aanwezige personen. Het geweld bestond eruit dat de drie mannen gemaskerd met bivakmutsen en gewapend met een op een vuurwapen gelijkend voorwerp het casino zijn binnengelopen, dit voorwerp aan [slachtoffer1] hebben getoond en in de richting van die [slachtoffer1] hebben gehouden en daarbij tegen [slachtoffer1] hebben geroepen: "Liggen". De drie mannen hebben ditzelfde voorwerp behalve aan [slachtoffer1] ook aan [slachtoffer2] en andere in het casino aanwezige personen getoond en vervolgens tegen [slachtoffer1], [slachtoffer2] en andere in het casino aanwezige personen geroepen: "Liggen, liggen" en "Blijf liggen". Vervolgens hebben de mannen bij het verlaten van het casino weer het op een vuurwapen gelijkend voorwerp aan [slachtoffer1] getoond, dat in zijn richting gehouden en daarbij geroepen:
"Deur open, deur open".
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat hetgeen verdachte ten laste is gelegd wettig en overtuigend kan worden bewezen. De toedracht van de overval blijkt uit de aangiftes, de camerabeelden en de getuigenverklaringen van de bezoekers van het casino. De betrokkenheid van verdachte volgt uit de verklaring van de getuige K. [getuige] en tevens uit tapgesprekken, een observatie en documenten die op de computer van verdachte zijn aangetroffen. Tijdens de verhoren van [getuige] heeft de politie geen ongeoorloofde dwang op [getuige] uitgeoefend. Dit heeft de getuige [getuige] ook zelf in een verhoor gezegd. De verklaring van [getuige] is gedetailleerd aangaande de afspraken die de verdachten maakten en de rolverdeling en daarmee betrouwbaar. Dat de schriftelijke machtiging van de rechter-commissaris voor het afluisteren van telefoongesprekken via de taplijn 16 pas na 4 dagen is gegeven, is niet zo’n ernstige fout dat dit tot onrechtmatigheid van het door het afluisteren verkregen bewijs moet te leiden. De rechter-commissaris heeft geoordeeld dat de CIE informatie in onderlinge samenhang voldoende was om een verdenking op te baseren.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat verdachte moet worden vrijgesproken van hetgeen hem is ten laste gelegd. De verklaringen van [getuige] kunnen niet voor het bewijs worden gebruikt omdat [getuige] is misleid tijdens zijn verhoor. Deze onrechtmatigheid moet doorwerken in de strafzaak van verdachte. Bovendien zijn de verklaringen van [getuige] vaag en weinig inhoudelijk. De tapgesprekken van de taplijn T16 moeten worden uitgesloten van het bewijs, aangezien de schriftelijke machtiging pas vier dagen na de mondelinge machtiging werd afgegeven en bovendien de CIE informatie waarover de rechter-commissaris beschikte onvoldoende inhoudelijk was om tot een verdenking te komen. De processen-verbaal van de observaties tussen 13 januari en 27 januari 2009 moeten eveneens worden uitgesloten van het bewijs nu niet blijkt dat de officier van justitie voor die periode een machtiging heeft afgegeven voor stelselmatige observatie.
Beoordeling
De rechtbank is van oordeel dat zo [getuige] door de politie tijdens de verhoren al zou zijn misleid, dit niet dient te leiden tot het uitsluiten van het bewijs van zijn verklaringen in de zaak tegen verdachte. Verdachte is door de beweerde misleiding niet geschaad in enig in rechte te respecteren belang. De rechtbank stelt vast dat de door de raadsman aangehaalde jurisprudentie geen steun biedt voor de stelling dat in de onderhavige zaak een uitzondering moet worden gemaakt op de zogenoemde schutznorm Ook overigens heeft de raadsman niet gemotiveerd waarom dit wél het geval zou moeten zijn.
De rechtbank constateert dat de rechter-commissaris pas na vier dagen na de daartoe strekkende mondelinge machtiging een schriftelijke machtiging heeft afgegeven voor het afluisteren van telefoongesprekken en dat hiermee de wettelijke termijn van drie dagen is overschreden. In navolging van het standpunt van de officier van justitie oordeelt de rechtbank dat deze onregelmatigheid niet van zo ernstige aard is dat deze tot de uitsluiting van het bewijs moet leiden. De rechtbank acht het voldoende te constateren dat de termijn is overschreden. Voorts heeft de rechter-commissaris de ruime CIE-informatie voldoende kunnen achten om de machtiging te verlenen.
Nu de observaties tussen 13 en 27 januari 2009 niet hebben geleid tot enig bewijs dat in deze strafzaak wordt gebruikt, kan het verweer dat deze observaties onrechtmatig zijn geweest onbesproken blijven.
[getuige] heeft verklaard dat hij samen met verdachte en met [medeverdachte] de overval op het casino heeft gepleegd. Hij was degene die de deur opende en openhield tijdens de overval, terwijl verdachte de kassier onder schot hield en medeverdachte [medeverdachte] het geld uit de kassa pakte. De rechtbank ziet geen reden om aan te nemen dat [getuige] niet de waarheid heeft gesproken. Zijn verklaringen zijn gedetailleerd en worden op belangrijke punten ondersteund door ander bewijs, dat hierna zal worden besproken, zodat de rechtbank oordeelt dat zijn verklaringen betrouwbaar zijn.
De verklaringen van [getuige] worden ondersteund door de camerabeelden van de overval, waarop is te zien hoe drie mannen deelnemen aan de overval waarbij één man de deur opent, één het geld pakt en één het wapen vasthoudt. Voorts hebben de verdachte, [getuige] en [medeverdachte] een opmerkelijke interesse getoond in de uitzending van 3 februari 2008 van het programma Opsporing Verzocht over de gewapende overval in Tiel. Uit observatieverslagen blijkt dat medeverdachte [medeverdachte] en [getuige] in een internetcafé tweemaal achter elkaar deze uitzending hebben bekeken. Verdachte heeft op zijn werk kort voor het einde van zijn werktijd vanaf het toilet gebeld met zijn vriendin en haar gevraagd de tv aan te zetten zodat hij over de telefoon het programma kon beluisteren. Voorts zijn op de computer van verdachte documenten aangetroffen met adreslijsten van casino’s en blijkt uit de zoekgeschiedenis van internetexplorer dat op de computer gezocht is naar het programma Opsporing Verzocht. Ook zijn er tapgesprekken waarin de verdachte, [medeverdachte] en [getuige] praten over deze uitzending. Medeverdachte [medeverdachte] vraagt in één van deze gesprekken of verdachte hem gezien heeft, waarop verdachte bevestigend antwoordt. De foto van de overvaller die de deur van het casino opende, is gepubliceerd in de krant Spits. In een tapgesprek zegt medeverdachte [medeverdachte] dat er een foto van ‘ons’ is in de Spits, waarop [getuige] zegt dat er een foto van hem te zien is. Als laatste dient te worden genoemd dat de medeverdachte [medeverdachte] verdachte heeft geadviseerd zijn schoenen van het merk Botticelli te verbranden, nu in het artikel in de krant is te lezen dat er dure schoenen zijn gedragen tijdens de overval. Bij doorzoeking van de woning van verdachte zijn schoenen van het merk Botticelli aangetroffen die een sterke overeenkomst vertonen met de schoenen die één van de overvallers tijdens de overval heeft gedragen.
Conclusie
Op basis van de verklaringen van [getuige] in samenhang met de tapgesprekken, de observatiebevindigen, de in beslaggenomen documenten op de computer en de bij verdachte thuis aangetroffen schoenen acht de rechtbank wettig en overtuigend bewezen dat verdachte één van de drie daders is geweest van de overval op het casino in Tiel.
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat bewezen wordt geacht dat:
hij op 5 januari 2009 te Tiel, (in een casino gelegen aan de Weerstraat 42), tezamen en in vereniging met anderen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen
een geldbedrag van ongeveer € 6.000,00,
toebehorende aan Big Apple Tiel BV en/of Crowntek Beheer BV,
welke diefstal werd voorafgegaan en vergezeld en gevolgd van bedreiging met geweld tegen personen genaamd [slachtoffer1] en [slachtoffer2] en andere in het casino aanwezige personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden en gemakkelijk te maken en om bij betrapping op heterdaad aan zichzelf en aan zijn mededaders hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren,
welke bedreiging met geweld hierin bestond dat hij, verdachte en zijn mededaders met voormeld oogmerk
- gemaskerd met bivakmutsen en gewapend met een op een vuurwapen gelijkend
voorwerp, voormeld casino zijn binnengelopen en/of gerend en
- (vervolgens) een op een vuurwapen gelijkend voorwerp aan die [slachtoffer1] hebben getoond
en in de richting van die [slachtoffer1] hebben gehouden en (daarbij) naar die [slachtoffer1] hebben
geroepen: "Liggen" en
- een op een vuurwapen gelijkend voorwerp aan die [slachtoffer1] en die [slachtoffer2] en andere in het
casino aanwezige personen hebben getoond en (vervolgens) naar die [slachtoffer1] en die
[slachtoffer2] en andere in het casino aanwezige personen hebben geroepen: "Liggen, liggen"
en "Blijf liggen" en/of
- (vervolgens) bij het verlaten van voornoemd casino een op een vuurwapen gelijkend voorwerp, aan die [slachtoffer1] hebben getoond en in de richting van die [slachtoffer1] hebben gehouden en (daarbij) hebben geroepen: "Deur open, deur open".
Hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd is niet bewezen. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.
4a. De kwalificatie van het bewezenverklaarde
Het bewezenverklaarde levert op:
Diefstal, voorafgegaan, vergezeld van en gevolgd door bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen.
4b. De strafbaarheid van het feit
Het feit is strafbaar.
5. De strafbaarheid van verdachte
Niet is gebleken van feiten of omstandigheden die de strafbaarheid van verdachte geheel uitsluiten.
Verdachte is dus strafbaar.
6. De motivering van de sanctie(s)
Bij de beslissing over de straf heeft de rechtbank rekening gehouden met:
- de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan;
- de persoon en de persoonlijke omstandigheden van verdachte, waarbij onder meer is gelet op:
• de justitiële documentatie betreffende verdachte, gedateerd 20 april 2009;
• een voorlichtingsrapport van het Leger des Heils Jeugdzorg en Reclassering, gedateerd 15 april 2009, betreffende verdachte.
De rechtbank overweegt in het bijzonder het navolgende.
Ten laste van verdachte is bewezen verklaard dat hij zich samen met anderen schuldig heeft gemaakt aan een gewapende overval op het Big Apple Casino te Tiel. Bij deze overval waren de overvallers gemaskerd en is een op een vuurwapen gelijkend voorwerp getoond en gericht op twee medewerkers van het casino en de aanwezige klanten. Vervolgens hebben de overvallers een bedrag van ongeveer € 6.000,- uit de kassa genomen. De overvallers hebben bij hun vertrek nogmaals met een wapen gedreigd om ervoor te zorgen dat de kassier de deur open zou doen. Deze overval heeft niet alleen de medewerkers van het casino getroffen, maar ook de aanwezige klanten. Iedereen moest gaan liggen op de grond, hetgeen voor allen zeer beangstigend is geweest. Het is algemeen bekend dat slachtoffers van overvallen nog lange tijd psychische gevolgen daarvan kunnen ondervinden. Daarnaast worden door feiten als de onderhavige gevoelens van onveiligheid in de samenleving vergroot.
Ten voordele van verdachte neemt de rechtbank de jeugdige leeftijd van verdachte in aanmerking en het feit dat verdachte een blanco strafblad heeft. Voorts heeft de rechtbank bij het bepalen van de hoogte van de straf rekening gehouden met de gevolgen van de wet voorwaardelijke invrijheidsstelling.
Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen oordeelt de rechtbank dat voor de afdoening van de onderhavige zaak geen andere straf in aanmerking komt dan een deels voorwaardelijke gevangenisstraf van de te noemen duur.
6a. De beoordeling van de civiele vorderingen, alsmede de gevorderde oplegging van de schadevergoedingsmaatregel
De benadeelde partijen hebben overeenkomstig het bepaalde in artikel 51b van het wetboek van Strafvordering opgave gedaan van de inhoud van de vordering strekkende tot vergoeding van geleden schade.
De benadeelde partij Crowntek Beheer B.V. / Big Apple Tiel B.V. vordert een bedrag van
€ 10.087,55 en bestaat uit de volgende posten:
a. het buitgemaakte geldbedrag van volgens haar € 9.320,00;
b. de gemaakte kosten van de serviceafdeling ten behoeve van ondersteuning van de politie ten bedrage van € 767,55.
Wat betreft het buitgemaakte geldbedrag zal de rechtbank de vordering toewijzen tot een bedrag van € 6.000,00. Zoals hierboven overwogen acht de rechtbank bewezen dat door verdachte en diens mededaders een bedrag van ongeveer € 6.000,00 is weggenomen. Het wegnemen van een hoger bedrag is onvoldoende komen vast te staan. De rechtbank zal de benadeelde partij voor het meer gevorderde niet ontvankelijk verklaren. Voor dat deel kan de vordering slechts bij de civiele rechter worden aangebracht. Wat betreft de gevorderde kosten van de serviceafdeling zal de rechtbank de benadeelde partij niet-ontvankelijk verklaren in de vordering. Ook dit deel van de vordering is niet nader onderbouwd en daarmee niet van dusdanig eenvoudige aard dat zij zich leent voor behandeling in het strafgeding.
Het bewezenverklaarde is gepleegd tezamen met anderen. Gelet hierop zal de verdachte niet tot vergoeding zijn gehouden indien en voor zover de toegewezen vordering door zijn mededaders is voldaan c.q. wordt voldaan.
Voor het toewijsbare deel van de vordering geldt tevens dat de rechtbank de schadevergoedingsmaatregel ex artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht zal toepassen en dus verdachte de verplichting zal opleggen een bedrag, gelijk aan het door de rechtbank toe te wijzen schade-bedrag, aan de Staat te betalen ten behoeve van de benadeelde partij.
Bij de stukken bevindt zich voorts een voegingsformulier benadeelde partij in het strafproces ingediend door I. [slachtoffer1]. Door de heer [slachtoffer1] wordt echter geen concreet bedrag aan schade gevorderd, zodat dit voegingsformulier buiten beschouwing zal worden gelaten
7. De toegepaste wettelijke bepalingen
De beslissing is gegrond op de artikelen 10, 14a, 14b, 14c, 27, 36f, 47, 310 en 312 van het Wetboek van Strafrecht.
8. De beslissing
De rechtbank, rechtdoende:
Verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder punt 3, heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.
Verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert het strafbare feit zoals vermeld onder punt 4.
Verklaart verdachte hiervoor strafbaar.
Veroordeelt verdachte wegens het bewezenverklaarde tot:
Een gevangenisstraf voor de duur van 30 (dertig) maanden.
Bepaalt dat van deze gevangenisstraf 12 (twaalf) maanden niet tenuitvoer zullen worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten.
De tenuitvoerlegging kan worden gelast indien de veroordeelde zich voor het einde van de proeftijd van 2 (twee) jaren heeft schuldig gemaakt aan een strafbaar feit.
Beveelt overeenkomstig het bepaalde in artikel 27 van het Wetboek van Strafrecht dat de tijd, door de veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht, geheel in mindering zal worden gebracht.
De beslissing op de vordering van de benadeelde partij Crowntek Beheer B.V. / Big Apple Tiel B.V..
Wijst de vordering van de benadeelde partij ten dele toe.
- Veroordeelt de veroordeelde - met dien verstande dat indien en voorzover [verdachte] betaalt ook veroordeelde daardoor tegenover Crowntek Beheer B.V. / Big Apple Tiel B.V. zal zijn gekweten - tegen kwijting aan Crowntek Beheer B.V. / Big Apple Tiel B.V., gevestigd te Weerstraat 40, 4001 LD Tiel, , te betalen € 6.000,-, (zegge zesduizend euro).
- Veroordeelt de veroordeelde tevens in de kosten door de benadeelde partij gemaakt, tot op heden vooralsnog begroot op nihil en in de kosten ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog te maken.
- Verklaart de benadeelde partij voor het overige niet-ontvankelijk. Verstaat dat de vordering wat dit deel betreft kan worden aangebracht bij de burgerlijke rechter.
Maatregel van schadevergoeding ad € 6.000,-, subsidiair 65 dagen hechtenis.
- Legt op aan veroordeelde - met dien verstande dat indien en voorzover [verdachte] betaalt ook veroordeelde daardoor tegenover Crowntek Beheer B.V. / Big Apple Tiel B.V. zal zijn gekweten - de verplichting aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer Crowntek Beheer B.V. / Big Apple Tiel B.V., gevestigd te Weerstraat 40, 4001 LD Tiel, te betalen € 6.000,-, (zegge zesduizend euro), bij gebreke van volledige betaling en volledig verhaal te vervangen door hechtenis voor de duur van 65 dagen, met dien verstande dat de toepassing van de vervangende hechtenis de hiervoor opgelegde verplichting niet opheft.
- Bepaalt daarbij dat voldoening aan de ene betalingsverplichting de andere betalingsverplichting doet vervallen.
Aldus gewezen door:
mr. J.H.M. Westenbroek, als voorzitter,
mr. E.A.A.M. Pfeil, rechter,
mr. M.F. Gielissen, rechter,
in tegenwoordigheid van mr. G.E.T. Lautenbach, griffier,
en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 26 augustus 2009.