Uitspraak
vonnis
RECHTBANK ARNHEM
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 129512 / HA ZA 05-1325
Vonnis van 22 maart 2006
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
VAN DE LANDE SELECT B.V.,
gevestigd te Ridderkerk,
eiseres,
procureur mr. J.M. Bosnak,
advocaten mrs. D.J. von Rosenstiel te Enschede en M. Richter te Rheine, Duitsland,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
MARIGOT HOLDING B.V.,
gevestigd te Ubbergen,
procureur mr. W.H.B.K. Brunet de Rochebrune,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
IMCA GROUP B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
procureur mr. J.C.N.B. Kaal,
3. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
AIRPORT NETWORK B.V.,
gevestigd te Ubbergen,
procureur mr. W.H.B.K. Brunet de Rochebrune,
4. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ROMA INVESTMENTS B.V.,
gevestigd te Ubbergen,
procureur mr. W.H.B.K. Brunet de Rochebrune,
5. [eiser sub 5],
wonende te [woonplaats],
procureur mr. W.H.B.K. Brunet de Rochebrune,
6. [eiser sub 6],
wonende te [woonplaats],
procureur mr. W.H.B.K. Brunet de Rochebrune,
7. [eiser sub 7],
wonende te [woonplaats],
procureur mr. J.C.N.B. Kaal,
8. [eiser sub 8],
wonende te [woonplaats],
gedaagde,
procureur mr. J.C.N.B. Kaal,
gedaagden,
advocaten gedaagden sub 1, 3, 4, 5 en 6 mrs. J. de Graaf en W.J.M. Messelink te Nijmegen,
advocaten gedaagden sub 2, 7 en 8 mrs. M.R.B. Gorsira en N.A. Kalter te Amsterdam,
Partijen zullen hierna Van de Lande Select, Marigot Holding, IMCA Group, Airport Network, Roma Investments, [eiser sub 5], [eiser sub 6], [eiser sub 7] en [eiser sub 8] genoemd worden.
De procedure
1.1 Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 2 november 2005
- het proces-verbaal van comparitie van 7 februari 2006.
1.2 Ten slotte is vonnis bepaald.
De feiten
[eiser sub 7] en [eiser sub 8] zijn bestuurders van IMCA Group. [eiser sub 6] en Roma Investments zijn bestuurders van Airport Network.
[eiser sub 5] is bestuurder en aandeelhouder van Roma Investments.
2.2 Partijen zijn als investeerders direct of indirect betrokken bij het vliegveld Niederrhein te Weeze, Duitsland (hierna: Niederrhein).
2.3 Niederrhein wordt geëxploiteerd door Flughafen Niederrhein GmbH. Van deze Duitse vennootschap worden 0,52% van de aandelen gehouden door Kreis Kleve, 0,48% door de gemeente Weeze en 99% door Airport Network. Marigot Holding, IMCA Group en Van de Lande Select zijn overeengekomen in Airport Network te zullen deelnemen in de verhouding 30/40/30.
2.4 Marigot Holding, IMCA Group en Van de Lande Select hebben afspraken met betrekking tot in het bijzonder de vennootschappelijke structuur en de financiële verhoudingen en verplichtingen in brede zin vastgelegd in een zogenaamd “Konsortialvertrag” van 20 februari 2002, zulks “in het belang van het creëren van een economische basis voor de succesvolle doorvoering van de investeringen”.
2.5 De algemene vergadering van aandeelhouders van Airport Network heeft op 8 augustus 2003 besloten de leningen van aandeelhouders aan Airport Network om te zetten in aandelen in Airport Network. Van de Lande Select heeft tegen dit voorstel gestemd.
2.6 De algemene vergadering van aandeelhouders van Airport Network heeft op 6 november 2003 besloten de statuten te wijzigen, het kapitaal te verhogen en nieuwe aandelen te emitteren. Van de Lande Select heeft tegen dit voorstel gestemd.
2.7 Het belang van Van de Lande Select in Airport Network is als gevolg van die omzetting (r.ov. 2.5) en die emissie (r.ov. 2.6) verwaterd van genoemde 30% tot circa 0,01%.
Het geschil
Van de Lande Select vordert - samengevat en na haar vordering jegens [eiser sub 7] en [eiser sub 8] te hebben ingetrokken - veroordeling van Marigot Holding, IMCA Group, Airport Network, Roma Investments, [eiser sub 5] en [eiser sub 6] om primair in Airport Network de oorspronkelijk 50/50 verhouding te herstellen, en wel door 30% deelneming van Marigot Holding, 30% deelneming van Van de Lande Select zelf en toedeling van de aandelen van IMCA Group voor de helft aan Marigot Holding en voor de helft aan Van de Lande Select, met als gevolg dat Marigot Holding en Van de Lande Select elk een deelneming van 50% bezitten en om subsidiair de deelneming van Van de Lande Select van 30% te herstellen.
Van de Lande Select legt aan haar vordering het volgende ten grondslag. Van het begin af aan heeft een stemovereenkomst tussen Marigot Holding en IMCA Group bestaan, waardoor in feite zij samen meerderheidsaandeelhouder en Van de Lande Select minderheidsaandeelhouder in Airport Network waren. Marigot Holding en IMCA Group hebben Van de Lande Select “eruit gewerkt”. De besluiten van de algemene vergadering van aandeelhouders van Airport Network tot de conversie van leningen in aandelen, de statutenwijziging alsmede de kapitaalverhoging en de emissie van nieuwe aandelen zijn in strijd met het Konsortialvertrag en daardoor niet rechtsgeldig. Op het Konsortialvertrag is Duits recht van toepassing en naar Duits recht kunnen dergelijke besluiten slechts met eenstemmigheid worden genomen. Bovendien zijn die besluiten in strijd met de materieelrechtelijke bepalingen van het Konsortialvertrag, aangezien dit uitgaat van nagenoeg gelijke deelname en risico’s. Van de Lande Select heeft zeer aanzienlijke bedragen geïnvesteerd in Niederrhein en zij en haar directeur Van de Lande lopen tot zeer aanzienlijke bedragen financiële risico’s. Als gevolg van de verwatering van haar belang in Airport Network staan die deelneming en haar investeringen en aansprakelijkheden niet meer in een redelijke verhouding tot elkaar. Immers, die deelname van Van de Lande Select is thans 0,01%, haar externe aansprakelijkheid 100% en haar interne draagplicht 33,33%. Aanvankelijk was de opzet dat een andere investeerder, Endstra, en Van de Lande Select elk voor 50% zouden deelnemen. Van de Lande Select acht gedaagden op grond van al het bovenstaande primair gehouden eraan mee te werken dat zij alsnog voor 50% van de aandelen verkrijgt.
3.3 Gedaagden voeren verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
De beoordeling
In de kern komt het standpunt van Van de Lande Select erop neer dat de besluiten van de algemene vergadering van aandeelhouders van Airport Network van 8 augustus en 6 november 2003 niet rechtsgeldig zijn aangezien deze besluiten in strijd zijn met het Konsortialvertrag. Daarop voortbouwend is zij van oordeel dat de deelneming in Airport Network dient te worden gewijzigd in de zin als door haar gevorderd, waardoor die besluiten feitelijk zouden worden teruggedraaid.
4.2 Vooropgesteld wordt dat Airport Network een Nederlandse vennootschap is en dat de rechtsgeldigheid van besluiten en de mogelijkheid deze te vernietigen wordt beoordeeld aan de hand van het Nederlandse recht.
4.3 Gedaagden hebben onder meer het verweer gevoerd dat Van de Lande Select thans op formele gronden die genoemde besluiten niet meer met succes kan aantasten. Daartoe voeren zij aan dat Van de Lande Select de besluiten van de algemene vergadering van aandeelhouders van Airport Network, zo zij van mening was dat deze in strijd waren met het Konsortialvertrag, had kunnen aantasten met een beroep op artikel 2:15 BW, dat met betrekking tot de bevoegdheid om vernietiging van een dergelijk besluit te vorderen ingevolge lid 5 van dat artikel een vervaltermijn van een jaar geldt en dat die termijn inmiddels is verstreken. Van de Lande Select heeft niet bestreden dat die termijn is verstreken.
4.4 Als gevolg van het verstrijken van die vervaltermijn kan Van de Lande Select thans niet meer met succes de meergenoemde besluiten van de algemene vergadering van aandeelhouders van Airport Network aantasten. Dat wordt niet anders ingeval in rechte zou komen vast te staan dat bedoelde besluiten niet redelijk en billijk zijn, zo Van de Lande Select bedoeld zou hebben dat standpunt in te nemen. Het verweer is dan ook gegrond.
4.5 Het Konsortialvertrag kan daaraan niet afdoen. Partijen verschillen in een groot aantal opzichten van mening over de betekenis van het Konsortialvertrag en over de vraag of partijen hun verplichtingen daaruit zijn nagekomen. Echter, hoe dit ook zij, ook indien zou moeten worden geoordeeld dat de besluiten van de algemene vergadering van aandeelhouders van Airport Network van 8 augustus en 6 november 2003 in strijd zijn met de rechten en verplichtingen van Van de Lande Select, Marigot Holding, en IMCA Group jegens elkander ingevolge het Konsortialvertrag, heeft dit op zichzelf geen invloed op de rechtsgeldigheid van die besluiten. De contractuele gebondenheid van partijen bij het Konsortialvertrag laat immers vennootschapsrechtelijk hun stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders van Airport Network onaangetast (vgl. Hoge Raad 30 juni 1944, NJ 1944, 465).
4.6 Van de Lande Select zal niet-ontvankelijk worden verklaard in haar vordering.
De overige verweren behoeven geen bespreking.
4.7 Van de Lande Select zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten worden zowel aan de zijde van Marigot Holding, Airport Network, Roma Investments, [eiser sub 5] en [eiser sub 6] als aan de zijde van IMCA Group begroot op:
vast recht € 244,00
salaris procureur € 6.422,00 (2 punten x € 3.211,00, tarief VIII)
€ 6.666,00
5. De beslissing
De rechtbank
5.1 verstaat dat de vordering jegens [eiser sub 7] en [eiser sub 8] is ingetrokken,
5.2 verklaart Van de Lande Select niet-ontvankelijk in haar vordering,
5.3 veroordeelt Van de Lande Select in de proceskosten, aan de zijde van Marigot Holding, Airport Network, Roma Investments, [eiser sub 5] en [eiser sub 6] tezamenbegroot op € 6.666,00 en aan de zijde van IMCA Group begroot op € 6.666,00,
5.4 verklaart dit vonnis voor wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. J.D.A. den Tonkelaar, mr. O. Nijhuis en mr. M.J. Blaisse en in het openbaar uitgesproken op 22 maart 2006.
Coll.: ON