Uitspraak
vonnis
RECHTBANK AMSTERDAM
Afdeling privaatrecht, voorzieningenrechter civiel
zaaknummer / rolnummer: C/13/766884 / KG ZA 25-228 NB/EB
Vonnis in kort geding van 18 april 2025
in de zaak van
de rechtspersoon naar Zwitsers recht
SWISS HOTEL APARTMENTS SA,
gevestigd te Montreux, Zwitserland,
eiseres,
advocaat mr. I.M.C.A. Reinders Folmer te Amsterdam,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
BOOKING.COM B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
gedaagde, vrijwillig verschenen,
advocaat mr. A. Oorthuys te Leiden.
Partijen zullen hierna SHA en Booking worden genoemd.
1.De procedure
Op de zitting van 14 april 2025 heeft SHA de vorderingen zoals omschreven in de dagvaarding toegelicht en verminderd, in die zin dat de tijdsduur van vorderingen iv, v en vi is beperkt. Booking heeft verweer gevoerd. Beide partijen hebben producties en een pleitnota ingediend.
Ter zitting waren aan de zijde van SHA aanwezig [naam 1] (CEO, via videoverbinding), mr. A.E. Schluep, mr. E.M.J. Pardoen en [naam 2] . Aan de kant van Booking waren aanwezig [naam 3] en [naam 4] (beiden betalingsfraudespecialisten in dienst van Booking), [naam 5] (bedrijfsjurist), mr. Oorthuys en mr. W.J.L. de Clerck. Zowel Taher als [naam 3] , [naam 4] en [naam 5] werden bijgestaan door A. Burrough (tolk Engels).
Na debat hebben partijen enige dagen de tijd genomen om de mogelijkheid van een minnelijke regeling te onderzoeken. Op 17 april 2025 hebben zij verzocht vonnis te wijzen. In verband met de spoedeisendheid van de zaak is op 18 april 2025 de beslissing gegeven, in de vorm van een ‘kopstaartvonnis’. Het hierna volgende bevat de uitwerking daarvan en is aan partijen afgegeven op 9 mei 2025, zoals was aangekondigd in het kopstaartvonnis.
2.De feiten
2.1.
SHA exploiteert meer dan 70 appartementen op verschillende locaties in Zwitserland.
2.2.
Sinds oktober 2016 biedt SHA haar appartementen aan via het platform van Booking. Partijen hebben daartoe een overeenkomst gesloten, waarin onder meer het volgende is bepaald:
“(…)
7.2
Each Party may suspend or terminate the Agreement with immediate effect in the event of:
(…)
(iv) a material breach by the other Party, including but not limited to instances of illicit or inappropriate content, fraud, or non-compliance with Security Incident notification requirements under Annex 2.
7.3
Without prejudice to Clauses 7.1 and 7.2, Booking.com may by notice in writing (which includes a statement of reasons) restrict or suspend all or part of its obligations, covenants, and undertakings pursuant to the Agreement with immediate effect, and/or may terminate the Agreement and/or close its Platform for the Accommodation after a notice period of 30 calendar days, in any of the following (reasonably anticipated or suspected) events or circumstances:
(…)
(xi) the Accommodation directly or indirectly manipulating or attempting to manipulate a reservation or the functioning of the Platform (e.g., by manipulating Guest reviews);
(…)
(xvii) Booking.com reasonably believes that action is necessary to protect the personal safety or property of Booking.com, Guests, or third parties and to prevent inappropriate, unlawful, or unprofessional physical and/or non-physical behavior and/or acting in bad faith, fraud, or any other unacceptable activity;
(…)
8.1
The systems, books, and records of Booking.com (including its financial systems, the Extranet, the Online Reservation Statement, faxes, and/or emails) shall be considered conclusive evidence of the existence and receipt by the
Accommodation of the reservations made and the Commission, damages, and costs due to Booking.com under the Agreement, unless the Accommodation can provide reasonable and credible counterevidence.(…)”
2.3.
Op 6 maart 2025 heeft Booking de overeenkomst met onmiddellijke ingang beëindigd wegens schending van het bepaalde in artikel 7.3 (xvii) van de overeenkomst.
2.4.
Pogingen van SHA om opheldering te verkrijgen zijn gestrand. De enige toelichting die Booking verder nog heeft gegeven, in een e-mail van 18 maart 2025, was dat volgens haar:
“(…) Swiss Hotel Apartments repeatedly engaged in conduct in breach of your company's accommodation agreement with Booking.com.
Accordingly, Booking.com terminated your company's contract. This was in accordance with
Booking.com's agreement with your company and in order to protect the integrity of our platform and the safety of our guests. (…)”
2.5.
Booking heeft reserveringen voor appartementen van SHA geannuleerd, waarbij zij wel nog aanspraak is blijven maken op de door SHA aan Booking te betalen commissie. Voor sommige van de betrokken klanten heeft Booking ander onderdak geregeld. Ook heeft Booking SHA afgesloten van het Extranet. Dat is het online systeem van Booking waarin haar partners onder meer informatie over de accommodaties en reserveringen kunnen invoeren.
3.Het geschil
3.1.
Na vermindering van eis vordert SHA vordert, kort gezegd:
- i) Booking te gebieden de overeenkomst na te komen, en als die vordering wordt afgewezen, Booking te gebieden het adverteren met appartementen van SHA te stoppen;
- ii) Booking te gebieden de informatie over te leggen waarop de opzegging is gebaseerd;
- iii) Booking te gebieden de annuleringen ongedaan te maken, voor zover mogelijk;
- iv) Booking te verbieden
- v) Booking te verbieden commissie in rekening te brengen voor geannuleerde reserveringen, totdat in een bodemprocedure komt vast te staan dat zij dat mag;
- vi) Booking te verbieden
- vii) Booking te gebieden SHA weer toegang te geven tot het Extranet;
- viii) alles op straffe van verbeurte van dwangsommen;
- ix) met veroordeling van Booking in de proceskosten en de nakosten, te vermeerderen met rente.
3.2.
SHA stelt, ter toelichting op haar vordering, dat zij geen idee heeft waarom Booking de overeenkomst heeft beëindigd, maar dat er hoe dan ook geen grond is voor beëindiging van de relatie en dat zij dus zo snel mogelijk weer toegang moet krijgen tot het Extranet. Na de opzegging heeft Booking reserveringen die bij SHA waren gedaan, geannuleerd “op verzoek van SHA”, terwijl SHA daarom helemaal niet had gevraagd. Die annuleringen moeten zoveel mogelijk ongedaan worden gemaakt, en voor deze ten onrechte geannuleerde boekingen mag Booking geen commissie vragen, geen terugbetaling vragen voor zover het gaat om
non-refundablereserveringen, en ook geen vergoeding van
relocation costs, aldus SHA.
non-refundablereserveringen, en ook geen vergoeding van
relocation costs, aldus SHA.
3.3.
Booking voert verweer.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.
Booking stelt dat zij de relatie met onmiddellijke ingang mocht beëindigen op grond van artikel 7.2 aanhef en onder (iv) van de overeenkomst (in plaats van artikel 7.3 aanhef en onder (xvii) van de overeenkomst, zoals eerder is meegedeeld), omdat SHA zich herhaaldelijk schuldig heeft gemaakt aan fraude met creditcards. Dat is volgens Booking als volgt gegaan.
4.2.
Op 17 februari 2025 is SHA overgestapt op het door Booking aangeboden hybride betalingsmodel. Tot dat moment handelde SHA zelf het betalingsverkeer af. Bij het hybride betalingsmodel loopt dat via Booking. Gasten kunnen online aan Booking betalen met creditcardgegevens. De betalingen aan Booking worden snel aan haar partners (de aanbieders van accomodaties op haar platform) doorbetaald door middel van bankbetalingen of een zogenoemde
virtual credit card, waarmee de partners de gelden zelf kunnen incasseren. SHA heeft voor dat laatste gekozen. In dit hybride model komt het risico op
chargebacks, dat zijn verzoeken van creditcardmaatschappijen tot terugbetaling omdat de betaling was verricht met gestolen creditcardgegevens, bij Booking te liggen, in plaats van bij de partner. De partner betaalt Booking voor deze dienst.
virtual credit card, waarmee de partners de gelden zelf kunnen incasseren. SHA heeft voor dat laatste gekozen. In dit hybride model komt het risico op
chargebacks, dat zijn verzoeken van creditcardmaatschappijen tot terugbetaling omdat de betaling was verricht met gestolen creditcardgegevens, bij Booking te liggen, in plaats van bij de partner. De partner betaalt Booking voor deze dienst.
4.3.
In de periode tussen 17 februari 2025 en 6 maart 2025, de overstap op het hybride model en de beëindiging van de relatie, zijn volgens Booking 98 reserveringen gedaan waarvan er 81 frauduleus waren. Voor 15 van deze reserveringen heeft Booking chargebacks ontvangen. De overige gevallen van fraude zijn door Booking zelf vastgesteld. Vier van de 81 reserveringen zijn binnen een periode van 18 minuten gemaakt vanaf een IP-adres dat ook is gebruikt voor frauduleuze betalingen aan een hotel in Montenegro. Booking is tot de conclusie van fraude gekomen doordat de boekingen bij de vier accommodaties van SHA in verhouding tot andere accommodaties veel rode vlaggen gaven. Zo is het percentage van
chargebacksnormaal gesproken minder dan 0,20% van het totale aantal reserveringen. In het geval van SHA ging het om 15 chargebacks op 98 reserveringen, ruim 15%.
chargebacksnormaal gesproken minder dan 0,20% van het totale aantal reserveringen. In het geval van SHA ging het om 15 chargebacks op 98 reserveringen, ruim 15%.
4.4.
De enige van de hiervoor genoemde 98 reserveringen die rechtstreeks aan SHA kan worden verbonden, is de eerste reservering die na de overstap op het hybride model is gedaan. Die boeking is gedaan op naam van [opgegeven naam] , met gebruikmaking van het Booking-account van [naam 1] (de CEO van SHA) en vanaf het IP-adres dat door SHA wordt gebruikt voor de boekingen in de accommodatie in Lugano. Bij de boeking is gebruik gemaakt van de creditcard op naam van [naam 1] en zijn diens contactgegevens (telefoon en e-mail) ingevoerd.
4.5.
Volgens SHA is deze reservering niet frauduleus. Zij stelt dat [naam 1] die reservering heeft gedaan om te testen hoe het hybride model werkt. Zij stelt dat hij de naam [opgegeven naam] heeft opgegeven omdat hij dacht dat het niet mogelijk zou zijn om als CEO van SHA via Booking een van de eigen kamers te boeken. SHA erkent ook dat [naam 1] de volgende dag een zeer lovende beoordeling (10/10) over de accommodatie heeft gegeven, zonder dat hij daar had verbleven. Het leek hem een goed idee toen hij het (geautomatiseerde) verzoek van Booking ontving om een beoordeling te geven, maar achteraf realiseert hij zich dat dit een vergissing was.
4.6.
Booking heeft daartegen ingebracht dat deze eerste reservering hoe dan ook frauduleus was, als niet vanwege gesjoemel met creditcards, dan wel omdat een valse beoordeling is gegeven en gebruik is gemaakt van een valse naam om vermeende regels te omzeilen. Ook dat is grond voor opzegging, zie artikel 7.3 aanhef en onder (xi) van de overeenkomst.
4.7.
De overige reserveringen zijn niet aan SHA te verbinden, dat erkent Booking ook. Desondanks handhaaft zij haar verwijt van fraude. Zij vermoedt dat de CEO de eerste boeking heeft gedaan om te testen of de beoogde fraude succesvol zou kunnen zijn. Zij wil niet te diep ingaan op alle factoren rond de reserveringen die in samenhang bezien op fraude wijzen, omdat zij daarmee informatie zou prijsgeven die fraudeurs tot nut kan zijn, maar haar fraudespecialisten zijn ervan overtuigd dat SHA betrokken is bij zogenoemde
collusion fraud, dat wil hier zeggen fraude die wordt gepleegd in samenwerking met een hoteleigenaar of -medewerker.
collusion fraud, dat wil hier zeggen fraude die wordt gepleegd in samenwerking met een hoteleigenaar of -medewerker.
4.8.
De redenen die Booking geeft voor haar overtuiging dat sprake is van fraude met gestolen creditcards, zijn uiteengezet in het door haar opgestelde rapport “Compelling Case for Swiss Hotel Apartments Fraud Defense”. Daarin staat over een viertal met nummer genoemde reserveringen (i) dat de gast het account kort voor de reservering had aangemaakt, (ii) dat zij binnen een tijdsbestek van 18 minuten bij dezelfde SHA-locatie zijn gedaan, (iii) dat het IP-adres dat daarbij is gebruikt eerder betrokken was bij boekingen in een hotel in Montenegro waarvan het frauduleuze karakter vast staat, en (iv) dat vanaf hetzelfde IP-adres later is geprobeerd een andere accommodatie van SHA te boeken op naam van een andere gast (met een ander e-mailadres en andere creditcard).
4.9.
De vier hiervoor benoemde punten lijken mogelijk te wijzen op fraude, maar dat werkelijk sprake was van fraude en dat SHA daaraan heeft meegewerkt, blijkt daar niet uit. De genoemde punten vormen een statistische aanwijzing dat sprake zou kunnen zijn van fraude, maar dat er werkelijk is gefraudeerd is in die gevallen is ook volgens Booking niet vast te stellen. De betrokkenheid van SHA leidt Booking onder meer af uit het aantal
chargebacksen verdachte boekingen bij locaties van SHA, dat volgens haar veel relatief gezien veel groter is dan bij andere hotels. Dat dit het geval is, blijkt niet uit de feiten en is een blote stelling gebleven. Belangrijker is echter dat ook die
chargebacksuitsluitend gebaseerd zijn op de berekening van een statistische kans dat sprake is van fraude en niet op de feitelijk vaststelling daarvan. Bovendien is onduidelijk in hoeverre Booking nu last heeft van fraudeurs die eerder SHA tot last waren. SHA heeft namelijk aangevoerd dat haar reden om over te stappen naar het hybride model was dat zij te maken had met drie à vier
chargebacksper week.
chargebacksen verdachte boekingen bij locaties van SHA, dat volgens haar veel relatief gezien veel groter is dan bij andere hotels. Dat dit het geval is, blijkt niet uit de feiten en is een blote stelling gebleven. Belangrijker is echter dat ook die
chargebacksuitsluitend gebaseerd zijn op de berekening van een statistische kans dat sprake is van fraude en niet op de feitelijk vaststelling daarvan. Bovendien is onduidelijk in hoeverre Booking nu last heeft van fraudeurs die eerder SHA tot last waren. SHA heeft namelijk aangevoerd dat haar reden om over te stappen naar het hybride model was dat zij te maken had met drie à vier
chargebacksper week.
4.10.
De betrokkenheid van SHA bij de fraude zou verder blijken uit de boeking die de CEO op een valse naam heeft gedaan. Die boeking is in ieder geval onhandig geweest, net als het achterlaten van een gefingeerde positieve beoordeling. Dat het meer dan onhandigheid is geweest, is voorshands echter niet voldoende uit de verf gekomen. Dat zou ook buitengewoon dom zijn geweest nu de CEO met zijn eigen creditcard betaalde. SHA krijgt hier het voordeel van de twijfel.
4.11.
Voor zover de door Booking gesignaleerde rode vlaggen controleerbaar zijn – dat zijn dus alleen die uit de rapportage genoemd onder 4.8 – leveren die onvoldoende vaste grond op voor de aanname dat sprake was van fraude en dat SHA daarbij betrokken was.
4.12.
Nu voorshands aannemelijk is dat Booking de relatie met SHA zonder goede grond heeft beëindigd, zal Booking SHA weer moeten toelaten tot haar platform en Extranet. Voor zover dat nog mogelijk is, zal zij de annulering van boekingen bij SHA ongedaan moeten maken. En totdat in een bodemprocedure is vastgesteld dat zij aanspraak kan maken op terugbetaling van
non-refundablereserveringen, commissie en
relocation costsvoor door Booking geannuleerde reserveringen, zal zij zich daarvan moeten onthouden. De daarop gerichte vorderingen zullen worden toegewezen. De vordering tot het verstrekken van de informatie waarop de beslissing tot opzegging is gebaseerd, zal bij gebrek aan belang worden afgewezen. Booking wordt immers verplicht om de relatie voorlopig voort te zetten.
non-refundablereserveringen, commissie en
relocation costsvoor door Booking geannuleerde reserveringen, zal zij zich daarvan moeten onthouden. De daarop gerichte vorderingen zullen worden toegewezen. De vordering tot het verstrekken van de informatie waarop de beslissing tot opzegging is gebaseerd, zal bij gebrek aan belang worden afgewezen. Booking wordt immers verplicht om de relatie voorlopig voort te zetten.
4.13.
De gevorderde dwangsom zal worden beperkt tot de bedragen genoemd in de beslissing.
4.14.
Booking zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van SHA worden begroot op:
- griffierecht € 714,00
- salaris advocaat 1.107,00
- nakosten
178,00
178,00
Totaal € 1.999,00
In het kop-staart vonnis was het bedrag van € 178,00 wel vermeld in deze opsomming van kosten, maar per abuis niet opgeteld bij het totaalbedrag. Dat wordt bij deze hersteld.
Als dit vonnis wordt betekend, komen hier nog de betekeningskosten bij die worden genoemd onder 5.6. van de beslissing.
De rente over de proceskosten zal eveneens worden toegewezen.
5.De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1.
gebiedt Booking om de overeenkomst na te komen en de accommodaties van SHA met ingang van drie werkdagen na betekening van dit vonnis weer toe te laten tot haar platform,
5.2.
gebiedt Booking om, voor zover dat gelet op de incheckdatum nog mogelijk is, eenzijdig door Booking geannuleerde reserveringen te herstellen en de gasten van SHA daarover te informeren,
5.3.
verbiedt Booking om bij SHA in rekening te brengen:
- terugbetaling van door Booking geannuleerde
- commissies voor door Booking geannuleerde reserveringen; en
- relocation costsvoor door Booking geannuleerde reserveringen;
totdat in een bodemprocedure anders is beslist,
5.4.
gebiedt Booking om de toegang van SHA tot het Extranet binnen drie werkdagen na betekening van dit vonnis te herstellen,
5.5.
veroordeelt Booking tot betaling van een dwangsom aan SHA van € 10.000,00 voor iedere dag dat zij de onder 5.1 en 5.4 uitgesproken geboden niet opvolgt, dan wel voor iedere overtreding van het bepaalde onder 5.2 en 5.3, tot een maximum van € 200.000,00 is bereikt,
5.6.
veroordeelt Booking in de proceskosten, aan de zijde van SHA tot op heden begroot op € 1.999,00, te vermeerderen met € 92,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening als dit vonnis wordt betekend, alle bedragen te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW met ingang van veertien dagen na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling,
5.7.
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.8.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. N.C.H. Blankevoort, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. E. van Bennekom, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 18 april 2025. [1]