Uitspraak
vonnis
RECHTBANK AMSTERDAM
Afdeling privaatrecht, voorzieningenrechter civiel
zaaknummer / rolnummer: C/13/743737 / KG ZA 23-1096 EAM/MvG
Vonnis in kort geding van 24 januari 2024
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
SHOP AND CLEAN B.V.,
gevestigd te Emmen,
eiseres bij dagvaarding van 4 januari 2024,
advocaat mr. J.B. Houtappel te Rotterdam,
tegen
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
MULTISAFEPAY B.V.,
2. de stichting
STICHTING INZAKE MULTISAFEPAY INTERNET BETALINGEN,
beide gevestigd te Amsterdam,
gedaagden,
advocaten mr. M.F. van Schendel en mr. S. Ramsanjhal te Amsterdam.
Eiseres zal hierna Shop and Clean worden genoemd en gedaagden MSP (vrouwelijk enkelvoud).
1.De procedure
1.1.
Tijdens de mondelinge behandeling op 15 januari 2024 heeft Shop and Clean de vordering zoals omschreven in de dagvaarding toegelicht. MSP heeft verweer gevoerd mede aan de hand van een tevoren ingediende conclusie van antwoord. Beide partijen hebben producties en een pleitnotitie in het geding gebracht. Aanvankelijk was vonnis bepaald op 29 januari 2024. Aan de advocaten van partijen is op 24 januari 2024 meegedeeld dat die dag bij vervroeging vonnis zal worden gewezen.
1.2.
Bij de mondelinge behandeling waren aanwezig:
- aan de zijde van Shop and Clean: mr. Houtappel;
- aan de zijde van MSP: [naam 1] , compliance officer, en [naam 2] , CFO, met mr. Van Schendel en mr. Ramsanjhal.
2. De feiten
2.1.
Shop and Clean is een onderneming die schoonmaakmiddelen verkoopt. Zij heeft geen fysieke winkel en verkoopt haar producten alleen online. Shop and Clean verkoopt drie producten, te weten: Procleaner Blue, Procleaner Red en Butandiol. De Procleaner-producten bevatten 80% GLB (Gamma-Butyrolactone), een stof die wordt gebruikt voor het produceren van de harddrug GHB.
2.2.
MSP verleent betaaldiensten aan kleine tot middelgrote bedrijven. MSP faciliteert voor haar klanten dat zij kunnen worden betaald. Daartoe verwerkt en ontvangt MSP betalingen ten behoeve van haar klanten, in dit geval dus Shop and Clean.
2.3.
Shop and Clean en MSP hebben op 16 maart 2019 een overeenkomst gesloten. MSP heeft op grond van deze overeenkomst betalingen verwerkt voor Shop and Clean, gelden ontvangen van de klanten van Shop and Clean en deze vervolgens doorgestort aan Shop and Clean.
2.4.
Op de overeenkomst zijn de algemene voorwaarden van MSP van toepassing. Artikel 10.6 van de algemene voorwaarden luidt als volgt:
“
MultiSafepay is obliged, on instruction by the Financial Institution(s), police, Public Prosecuter’s Office of holders of certified payment methods, or in specific situations at its own discretion (for example in the event of (alleged) fraud, breaches of WWFT, trade with countries of concern) to suspend payments to the Merchant and/or (temporarily) suspend the MultiSafepay-account, to terminate the Agreement and release information. MultiSafepay is not liable for any loss suffered.”
MultiSafepay is obliged, on instruction by the Financial Institution(s), police, Public Prosecuter’s Office of holders of certified payment methods, or in specific situations at its own discretion (for example in the event of (alleged) fraud, breaches of WWFT, trade with countries of concern) to suspend payments to the Merchant and/or (temporarily) suspend the MultiSafepay-account, to terminate the Agreement and release information. MultiSafepay is not liable for any loss suffered.”
2.5.
Bij e-mail van 1 november 2022 heeft MSP aan Shop and Clean verzocht om bepaalde stukken toe te sturen en om informatie te verschaffen over de producten en de website van Shop and Clean. Bij e-mail van 4 november 2022 heeft Shop and Clean gereageerd en aan MSP de nodige stukken gestuurd.
2.6.
Bij e-mail van 4 november 2022 heeft MSP de overeenkomst met Shop and Clean per direct opgezegd. Als reden wordt opgegeven dat de ingrediënten in de producten van Shop and Clean niet worden toegestaan in het acceptatiebeleid van MSP. Verder staat in die e-mail dat Shop and Clean geen toegang meer heeft tot haar MSP-rekening en dat het tegoed op die rekening een half jaar zal worden vastgehouden voor mogelijke terugbetalingen.
2.7.
Kort na de opzegging heeft MSP op grond van artikel 16 Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) bij de Financiële inlichtingen eenheid melding gemaakt van ongebruikelijke transacties verricht door Shop and Clean.
2.8.
Shop and Clean heeft tevergeefs bij MSP geprotesteerd tegen de opzegging.
2.9.
Bij e-mail van 5 mei 2023 heeft Shop and Clean aan MSP verzocht het tegoed op haar MSP-rekening vrij te geven.
2.10.
Bij e-mail van 6 juni 2023 van haar voormalig advocaat heeft MSP aan Shop and Clean bericht dat het tegoed niet zal worden vrijgegeven. De reden daarvoor is dat bij MSP het vermoeden bestaat dat het tegoed afkomstig is van frauduleuze en/of criminele activiteiten. MSP heeft in die e-mail een beroep gedaan op de Wwft en artikel 10 van de algemene voorwaarden.
2.11.
Nadien hebben partijen nog gecorrespondeerd, maar tot een oplossing is het niet gekomen.
3.Het geschil
3.1.
Shop and Clean vordert samengevat - MSP te gebieden, op straffe van een dwangsom, opgaaf te doen van het tegoed dat beschikbaar is op de rekening van Shop and Clean bij MSP en haar te gebieden dit tegoed over te boeken naar een door Shop and Clean op te geven bankrekening, althans de MSP-rekening zodanig te deblokkeren dat Shop and Clean over het tegoed kan beschikken, met veroordeling van MSP in de proceskosten.
3.2.
Shop and Clean stelt daartoe het volgende. MSP heeft geen recht, titel en/of redelijke grond om het tegoed nog langer onder zich te houden. Gelet op de inhoud van de e-mail van 4 november 2022 waarmee MSP de overeenkomst heeft opgezegd, is aannemelijk dat MSP een melding onder de Wwft heeft gedaan. Of dat daadwerkelijk zo is, weet Shop and Clean echter niet. Van een instructie van een orgaan als bedoeld in artikel 10 van de algemene voorwaarden om het tegoed vast te houden is in ieder geval niet gebleken. De algemene voorwaarden noch de Wwft voorzien er in dat MSP het tegoed oneindig lang onder zich houdt. De algemene stelling van MSP dat sprake zou kunnen zijn van fraude rechtvaardigt niet dat MSP het tegoed nog langer onder zich houdt. Dat de Procleaner-producten GBL bevatten, betekent niet dat de klanten van Shop and Clean het kopen om het te gebruiken voor de productie van GHB. GBL is vrij verhandelbaar en Shop and Clean verkoopt het als roestverwijderaar/schoonmaakmiddel voor bijvoorbeeld auto-onderdelen.
3.3.
MSP heeft als volgt verweer gevoerd. MSP is een betaalinstelling onder de Wet op het financieel toezicht (Wft) en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB). Ook kwalificeert MSP als een ‘instelling’ onder de Wwft op grond waarvan zij is gehouden ongebruikelijke transacties te melden aan de Financiële inlichtingen eenheid. MSP heeft redenen om te vermoeden dat Shop and Clean haar producten aanbiedt ten behoeve van de productie van GHB. In oktober 2022 is in totaal een bedrag van € 256.514,66 op de MSP-rekening van Shop and Clean gestort. Het gemiddelde bestelbedrag per klant van Shop and Clean bedroeg € 186,53 per bestelling. Dat doet vermoeden dat producten van Shop and Clean alleen aan particulieren worden verkocht. Die klanten bevinden zich in landen als Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Roemenië, Oman, Koeweit, Qatar, Bahrein, Libanon en Peru. Niet één klant uit die maand bevindt zich in Nederland. De verkoop aan klanten in sommige van die landen wordt door MSP op zichzelf al aangemerkt als een risico, maar past ook niet bij het bedrijfsmodel van Shop and Clean, namelijk de verkoop van schoonmaakmiddelen. Voor MSP is het ook onduidelijk waarom particulieren voor zulke lage bedragen (helemaal) in Nederland schoonmaakmiddel zouden willen bestellen. Op grond van de Wwft en de algemene voorwaarden is MSP bevoegd het tegoed onder zich te houden. MSP loopt bestuurs- en strafrechtelijke risico’s indien zij het tegoed overmaakt aan Shop and Clean, terwijl zij indicaties heeft van witwassen en andere mogelijke criminele activiteiten. Onder deze omstandigheden kan niet van MSP worden gevraagd dat zij uit eigen beweging het tegoed aan Shop and Clean uitkeert.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.
Het spoedeisend belang volgt uit de aard van de vordering.
4.2.
Een vordering is in kort geding toewijsbaar als voldoende aannemelijk is dat die vordering in een bodemprocedure zal worden toegewezen en als niet van de eisende partij kan worden gevergd dat die de uitkomst van een bodemprocedure afwacht.
4.3.
Op 4 november 2022 heeft MSP de overeenkomst met Shop and Clean opgezegd. De rechtsgeldigheid van deze opzegging staat in dit kort geding niet ter discussie. Shop and Clean heeft immers berust in de opzegging, althans deze in rechte niet aangevochten. De vraag is of er thans, ruim veertien maanden nadat de overeenkomst is geëindigd, nog omstandigheden zijn die rechtvaardigen dat MSP het tegoed nog langer onder zicht houdt.
4.4.
MSP heeft transacties van Shop and Clean gemeld bij de Financiële inlichtingen eenheid. Ter zitting heeft MSP zich hierover niet verder willen uitlaten. Zij heeft desgevraagd meegedeeld op grond van de Wwft een geheimhoudingsplicht te hebben. Artikel 16 Wwft schrijft voor dat ongebruikelijke transacties onverwijld moeten worden gemeld. Aangenomen wordt dan ook dat MSP kort na 4 november 2022 de melding heeft gedaan. De advocaat van Shop and Clean heeft ter zitting desgevraagd meegedeeld niet bekend te zijn met een strafrechtelijk onderzoek tegen Shop and Clean. Van een instructie van een orgaan als bedoeld in artikel 10 van de algemene voorwaarden van MSP om het tegoed vast te houden, is ook niet gebleken.
4.5.
De producten die Shop and Clean verkoopt zijn op zichzelf legale producten, die vrij verhandelbaar zijn. Dat zij haar producten verkoopt aan partijen in het buitenland doet daar niet aan af. De omstandigheid dat de Procleaner-producten van Shop and Clean een hoge concentratie GBL bevatten en GBL één van de twee chemische stoffen is waarmee de harddrug GHB wordt gemaakt, betekent nog niet dat de klanten van Shop and Clean de producten kopen om daar GHB van te maken.
4.6.
In aanmerking genomen dat veertien maanden nadat de overeenkomst is geëindigd niet is gebleken van enig (strafrechtelijk) onderzoek jegens Shop and Clean, rechtvaardigt het enkele vermoeden van MSP dat de producten van Shop and Clean mogelijk worden gebruikt ten behoeve van de productie van GHB niet dat MSP het tegoed nog langer onder zich houdt.
4.7.
Dit betekent dat de vordering van MSP zal worden toegewezen.
4.8.
De gevorderde dwangsom zal worden afgewezen. MSP heeft toegezegd vrijwillig aan een veroordelend vonnis te zullen voldoen. Er is geen reden om te twijfelen dat MSP deze toezegging niet zal nakomen.
4.9.
Als de in het ongelijk gestelde partij zal MSP worden veroordeeld in de proceskosten, tot op heden aan de zijde van Shop and Clean begroot op € 115,22 aan explootkosten, € 688,00 aan griffierecht en € 1.079,00 aan salaris advocaat.
5.De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1.
gebiedt MSP opgaaf te doen van het tegoed dat beschikbaar is op de MSP-rekening van Shop and Clean en gebiedt MSP dit tegoed over te boeken naar een door Shop and Clean aan te geven bankrekening,
5.2.
veroordeelt MSP in de proceskosten, tot op heden aan de zijde van Shop and Clean begroot op € 1.882,22,
5.3.
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.4.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. E.A. Messer, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. M.F. van Grootheest, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 24 januari 2024. [1]