ECLI:NL:RBAMS:2024:2145

Uitspraak

RECHTBANK Amsterdam

Civiel recht

Zaaknummer: C/13/732858 / HA ZA 23-402

Vonnis van 20 maart 2024

in de zaak van

[eiser],

te [woonplaats] ,

eisende partij,

hierna te noemen: [eiser] ,

advocaat: mr. L.M. van Schuylenburch te Amsterdam,

tegen

de rechtspersoon naar buitenlands recht

AUTOMATTIC, INC.,

gevestigd te San Francisco (Verenigde Staten),

gedaagde partij,

hierna te noemen: Automattic,

advocaat: mr. P.J.B. Heemskerk te Amsterdam.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het vonnis in incident van 30 augustus 2023 (hierna: het vonnis in incident) en de daarin genoemde processtukken,

- het tussenvonnis van 27 september 2023, waarin een mondelinge behandeling is bepaald,

- het proces-verbaal van de op 8 februari 2024 gehouden mondelinge behandeling en de in het proces-verbaal genoemde stukken.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

Vanaf januari 2021 werden beschuldigingen en bedreigingen jegens [eiser] geuit in een op internet gepubliceerde blog. Die blog was eerst te raadplegen via de website [website 1] en na verwijdering opnieuw via de website [website 2] . Laatstgenoemde website wordt gehost door Automattic.

2.2.

Bij op tegenspraak gewezen vonnis van de voorzieningenrechter van deze rechtbank van 13 april 2022 (hierna: het vonnis in kort geding) zijn aan Automattic twee geboden opgelegd, telkens op straffe van een dwangsom van € 5.000 per dag, met een maximum van € 100.000. De beslissing in het vonnis in kort geding luidt:

5.1.

gebiedt Automattic om binnen 3 (drie) dagen na de betekening van dit vonnis en na toezending van dit vonnis per e-mail naar het adres [e-mailadres] de Blog (dus de website waarnaar [website 2] verwijst) te verwijderen, op straffe van een dwangsom van € 5.000,00 (vijfduizend euro) per dag, met een maximum van € 100.000,00 (honderdduizend euro),

5.2.

gebiedt Automattic om binnen 5 (vijf) dagen na de betekening van dit vonnis en na toezending van dit vonnis per e-mail naar het adres [e-mailadres] aan de raadsvrouw van [eiser] de volgende gegevens te verstrekken van de persoon die eigenaar is van de domeinnaam [website 2] en maker is van de Blog zoals raadpleegbaar via deze domeinnaam:


voor- en achternaam, gebruikersnaam, e-mailadres en telefoonnummer, gebruikt bij het inschrijven voor en gebruiken van de diensten van Automattic,


loggegevens (IP-adres, browsertype en besturingssysteem) gebruikt bij het inschrijven voor en gebruiken van die diensten, en


informatie over de aanmaak-, posting- en revisiegeschiedenis van de Blog, waaronder de datum en tijd waarop de Blog is aangemaakt en het IP-adres,

een en ander op straffe van een dwangsom van € 5.000,00 (vijfduizend euro) per dag, met een maximum van € 100.000,00 (honderdduizend euro),

2.3.

Het vonnis in kort geding is wat betreft deze beslissingen, waaronder de dwangsomveroordelingen, uitvoerbaar bij voorraad verklaard.

2.4.

Automattic is niet in hoger beroep gegaan van het vonnis in kort geding.

2.5.

Op 13 april 2022 heeft mr. Van Schuylenburch het vonnis in kort geding gemaild aan mr. Heemskerk en Automattic verzocht de proceskosten ter hoogte van € 1.455,03 over te maken op de derdengeldrekening van het advocatenkantoor waar zij werkzaam is, Boekx Advocaten, en de gevraagde gegevens te verstrekken. Ook is aangekondigd dat het vonnis in kort geding de volgende dag zal worden betekend en per e-mail naar het adres [e-mailadres] zal worden gestuurd.

2.6.

Bij exploot van 14 april 2022 heeft H. Oude Elferink, gerechtsdeurwaarder, werkzaam bij deurwaarderskantoor Groot & Evers gerechtsdeurwaarders en incassobureau (hierna: Groot & Evers) op verzoek van [eiser] het vonnis in kort geding betekend aan Automattic door het exploot te laten aan het parket van de ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij de rechtbank Noord-Holland, locatie Haarlem.

2.7.

Op 20 april 2022 zijn de door Automattic verschuldigde proceskosten ter hoogte van € 1.455,03 bijgeschreven op de derdengeldrekening van Boekx Advocaten.

2.8.

Bij e-mail van 21 april 2022 heeft mr. Van Schuylenburch aan mr. Heemskerk geschreven dat het vonnis in kort geding op 14 april 2022 aan Automattic betekend is en aan [e-mailadres] gestuurd is, en dat Automattic daarom de blog uiterlijk op 17 april 2022 had moeten verwijderen en de gegevens uiterlijk op 19 april 2022 aan [eiser] had moeten verstrekken. Verder heeft ze erop gewezen dat Automattic € 5.000 per dag per overtreding verbeurt, omdat Automattic niet aan het vonnis in kort geding voldoet.

2.9.

Omdat in het exploot van 14 april 2022 een onjuist adres van Automattic opgenomen was, heeft H. Oude Elferink, als voormeld, op 25 april 2022 op verzoek van [eiser] (opnieuw) het vonnis in kort geding aan Automattic betekend door het exploot te laten aan het parket van de ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij de rechtbank Noord-Holland, locatie Haarlem. In het exploot staat dat Automattic gevestigd is en kantoor houdt aan het adres 60 29th Street #343 (CA 94110) in San Francisco en dat Automattic geen bekende woonplaats of bekend werkelijk verblijf in Nederland heeft. Verder vermeldt het exploot dat de gerechtsdeurwaarder een afschrift van het exploot en van het vonnis in kort geding, voorzien van een Engelse vertaling, per aangetekende brief verstuurt aan voormeld adres van Automattic. De deurwaarder heeft het vonnis in kort geding daarnaast ook rechtstreeks verzonden aan het Amerikaanse betekeningskantoor ABC Legal met het verzoek de betekening op het adres van Automattic te verrichten.

2.10.

Op 26 april 2022 heeft B. de Veer, gerechtsdeurwaarder, werkzaam bij Groot & Evers, op verzoek van [eiser] de op 25 april 2022 uitgebrachte betekening van het vonnis in kort geding per e-mail gestuurd naar het adres [e-mailadres] .

2.11.

Een
proof of servicevan 3 mei 2022 houdt onder meer in dat ABC Legal Services LLC (hierna: ABC Legal Services) op verzoek van Groot & Evers op 3 mei 2022 een
notice of judgmentaan Automattic betekend heeft op het adres 60 29th Street, #343, San Francisco, CA 94110. De
proof of servicevermeldt onder meer:

“
I delivered the documents to [naam 1] - Mail Clerk, who indicated they were the person authorized to accept with identity confirmed by subject stating their name. The individual accepted service with direct delivery.”

2.12.

Op 14 mei 2022 heeft PostNL op verzoek van B. de Veer, als voormeld, een aangetekende brief aan Automattic bezorgd op het adres 60 29th Street #343 (CA 94110) in San Francisco. In deze brief met als onderwerp “
[eiser] /AUTOMATTIC INC” staat:

“
Please find enclosed the Dutch version of the notice of judgment which has been served on you in accordance with The Hague Convention of 1965, such together with the English translation thereof.”

2.13.

Bij e-mail van 23 mei 2023 heeft mr. Van Schuylenburch aan mr. Heemskerk bericht dat Automattic het maximum aan dwangsommen heeft verbeurd.

2.14.

Op 31 mei 2022 heeft mr. Heemskerk aan mr. Van Schuylenburch geschreven dat Automattic betwist dat dwangsommen verbeurd zijn, omdat het vonnis in kort geding niet correct aan Automattic in de Verenigde Staten is betekend. Zijn e-mail vermeldt verder dat Automattic de blog verwijderd heeft.

2.15.

Een
certificate attestationvan 12 oktober 2022 van ABC Legal Services met als bijlage een
proof of servicevan 29 september 2022
,vermeldt onder meer dat ABC Legal Services ten aanzien van Automattic in opdracht van het Openbaar Ministerie Noord-Holland op 29 september 2022 een
notice (English translation included)achtergelaten heeft op het adres “
60 29th St #343, San Francisco CA 94110”aan “
[naam 2] - Clerk, who indicated they were the person authorized to accept with identity confirmed by subject stating their name. The individual accepted service with direct delivery.”

2.16.

Een
certificate attestationvan 25 oktober 2022 van ABC Legal Services met als bijlage een
proof of service,houdt onder meer in dat ABC Legal Services ten aanzien van Automattic op 25 oktober 2022 een
notice of judgmentafkomstig van Groot & Evers achtergelaten heeft aan [naam 3] , ten kantore van CT Corporation System, de geregistreerde agent van Automattic.

2.17.

Per e-mail van 28 oktober 2022 heeft [naam 4] namens Automattic de gegevens als bedoeld in het vonnis in kort geding aan mr. Van Schuylenburch verstrekt.

3.Het geschil

3.1.

[eiser] vordert – na eiswijziging en samengevat – bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis:

I. een verklaring voor recht dat Automattic dwangsommen ter hoogte van € 200.000 heeft verbeurd door het vonnis in kort geding niet (tijdig) na te leven;

II. Automattic te veroordelen tot betaling van € 200.000, te vermeerderen met de wettelijke rente;

III. gelijktijdig een volledig certificaat af te geven zoals bedoeld in artikel 53 van de Brussel I bis-Verordening (hierna: Verordening Brussel I bis);

IV. Automattic te veroordelen in de proceskosten, te vermeerderen met de wettelijke rente.

3.2.

[eiser] legt aan zijn vorderingen ten grondslag dat Automattic niet tijdig het vonnis in kort geding heeft nageleefd en daardoor dwangsommen ter hoogte van € 200.000 heeft verbeurd. Zijn meest verstrekkende standpunt is dat het moment van betekening van het vonnis in kort geding 25 april 2022 is. Toen is het vonnis aan Automattic betekend door het exploot te doen aan het parket van de ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij de rechtbank Noord-Holland, locatie Haarlem. Op 26 april 2022 is een afschrift van het vonnis in kort geding, zoals door de voorzieningenrechter bepaald, per e-mail verzonden naar het adres [e-mailadres] . Daarom had Automattic tot en met 29 april 2022 om de blog te verwijderen en tot en met 1 mei 2022 om de gegevens van de persoon die eigenaar is van de domeinnaam en maker is van het blog te verstrekken. Pas tussen 27 en 31 mei 2022 heeft Automattic de blog verwijderd. Automattic heeft de persoonsgegevens op 28 oktober 2022 aan (de advocaat van) [eiser] verstrekt. Daarmee staat volgens [eiser] vast dat Automattic niet tijdig het vonnis in kort geding heeft nageleefd en daardoor de maximale dwangsommen van € 200.000 heeft verbeurd.

3.3.

[eiser] heeft verder naar voren gebracht dat hij (ook) buiten Nederland tot tenuitvoerlegging van de dwangsomveroordeling wil overgaan, omdat Automattic beschikt over activa in het buitenland, die als verhaalsobject kunnen dienen. Voor de executie van de dwangsommen in Europa heeft [eiser] het onder 3.1 III bedoelde certificaat nodig.

3.4.

Automattic voert verweer. Zij betwist dat zij dwangsommen heeft verbeurd. Voorwaarde voor het verbeuren van dwangsommen is volgens Automattic dat daadwerkelijke en reële betekening heeft plaatsgevonden. Daarbij moet voldaan zijn aan de eisen van artikel 55 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) en moet uitvoering zijn gegeven aan het Haags Betekeningsverdrag en de in dat kader vastgestelde Uitvoeringswet. Dat betekent dat in de Verenigde Staten de juiste uitvoeringshandelingen ter betekening moeten zijn verricht. Automattic stelt dat [eiser] vele pogingen gedaan heeft om het vonnis in kort geding aan haar te betekenen, maar daarin pas op 25 oktober 2022 is geslaagd. Tot 25 oktober 2022 heeft geen geldige betekening aan Automattic naar Amerikaans recht plaatsgevonden. Het exploot van 14 april 2022 vermeldde een onjuist adres van Automattic. Het exploot van 25 april 2022 vermeldde het vestigingsadres van Automattic in San Francisco in plaats van het kantooradres van haar
geregistreerde agent. De Engelse vertaling bij het exploot van 25 april 2022 voldoet niet aan de minimumvereisten van artikel 45 Rv. De personen, [naam 1] , “John Doe” en [naam 2] , die het vonnis voor Automattic in ontvangst genomen zouden hebben, zijn haar niet bekend. Die personen waren niet bevoegd om het voor haar in ontvangst te nemen. De aangetekende brief van de gerechtsdeurwaarder heeft Automattic niet bereikt. Verder is betekening via e-mail in Nederland niet rechtsgeldig.

3.5.

Pas na de betekening op 25 oktober 2022 zijn de in het vonnis in kort geding opgenomen termijnen gaan lopen. Volgens Automattic is het blog op 27 mei 2022 verwijderd. Op 28 oktober 2022 heeft zij de gegevens van de persoon, die eigenaar is van de domeinnaam en maker is van het blog aan (de advocaat van) [eiser] verstrekt. Hierdoor heeft Automattic tijdig aan de aan haar in het vonnis in kort geding opgelegde verplichtingen voldaan, waardoor zij geen dwangsommen verbeurd heeft. Zij concludeert daarom tot niet-ontvankelijkverklaring van [eiser] , dan wel tot afwijzing van de vorderingen, met uitvoerbaar bij voorraad te verklaren veroordeling van [eiser] in de kosten van deze procedure.

3.6.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.

4.De beoordeling

Bevoegdheid en toepasselijk recht

4.1.

In het vonnis in incident is geoordeeld dat de Nederlandse rechter (absoluut en relatief) bevoegd is om van de onderhavige vorderingen kennis te nemen.

4.2.

Het toepasselijk recht op de onderhavige vorderingen moet worden bepaald aan de hand van de verwijzingsregels in Verordening (EG) nr. 864/2007 betreffende het recht dat van toepassing is op niet-contractuele verbintenissen (“Rome II”). Artikel 4 lid 1 van deze verordening houdt in dat, tenzij in de verordening anders is bepaald, het recht dat van toepassing is op een onrechtmatige daad het recht is van het land waar de schade zich voordoet, ongeacht in welk land de schadeveroorzakende gebeurtenis zich heeft voorgedaan en ongeacht in welke landen de indirecte gevolgen van die gebeurtenis zich voordoen. Artikel 4 lid 3 van de verordening bepaalt dat, indien uit het geheel der omstandigheden blijkt dat de onrechtmatige daad een kennelijk nauwere band heeft met een ander dan het in lid 1 bedoelde land, het recht van dat andere land van toepassing is; een kennelijk nauwere band met een ander land zou met name kunnen berusten op een reeds eerder bestaande, nauw met de onrechtmatige daad samenhangende betrekking tussen de partijen, zoals een overeenkomst.

4.3.

De vorderingen van [eiser] op Automattic zijn gegrond op een niet-contractuele verbintenis, namelijk onrechtmatig handelen wegens het niet voldoen aan een gerechtelijk bevel. Indien dwangsommen zijn verbeurd en Automattic niet tot betaling daarvan overgaat, doet het schadebrengende feit in dat verband zich in Nederland voor. Naar het oordeel van de rechtbank geldt in dit geval dat de onrechtmatige daad in elk geval de nauwste band heeft met Nederland, zo al niet moet worden aangenomen dat [eiser] , omdat hij in Nederland woonplaats heeft en de dwangsommen zijn opgelegd in verband met een inbreuk op zijn persoonlijkheidsrechten, de (gestelde) schade in Nederland lijdt. De conclusie is dat Nederlands recht van toepassing is op de onderhavige vorderingen.

De verdere beoordeling

4.4.

Ter beoordeling ligt de vraag voor of en tot welk bedrag Automattic dwangsommen heeft verbeurd naar aanleiding van de in het vonnis in kort geding opgelegde veroordelingen.

4.5.

In artikel 611a lid 3 Rv is bepaald dat een dwangsom niet kan worden verbeurd vóór de betekening van de uitspraak waarbij zij is vastgesteld. De strekking daarvan is dat het de schuldenaar duidelijk moet zijn vanaf welk moment hij dwangsommen gaat verbeuren indien hij niet aan de veroordeling voldoet. Het is dan ook van groot belang dat de schuldenaar zekerheid heeft over het moment van betekening. Daarom moet worden aangenomen dat ingeval betekening niet in overeenstemming met de desbetreffende voorschriften is geweest, de betekening niet rechtsgeldig is en dat voor de toepassing van artikel 611a lid 3 Rv geen betekening heeft plaatsgevonden. De rechtbank moet beoordelen wanneer het vonnis in kort geding rechtsgeldig aan Automattic is betekend.

Betekening

4.6.

Omdat Automattic geen bekende woon- of verblijfplaats in Nederland heeft, maar wel een bekende woonplaats in de Verenigde Staten, is voor de betekening van het vonnis in kort geding artikel 55 Rv van toepassing. In deze gevallen vindt de betekening plaats aan het parket van de ambtenaar van het Openbaar Ministerie. Voor de vraag binnen welk rechtsgebied het exploot betekend moet worden, verwijst artikel 55 Rv naar artikel 54 lid 2 en lid 4 Rv. Aangezien het te betekenen exploot een vonnis betreft, en dus niet een ‘te voeren of aanhangige procedure’ moet de betekening overeenkomstig het vierde lid van artikel 54 Rv plaatsvinden aan het parket van de ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij de rechtbank binnen het rechtsgebied waarvan [eiser] zijn woonplaats of werkelijk verblijf heeft. Dat is in dit geval het parket van de ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij de rechtbank Noord-Holland, locatie Haarlem.

4.7.

Op 25 april 2022 (zie 2.9) heeft betekening van het vonnis in kort geding plaatsgevonden aan het parket van de ambtenaar van het Openbaar Ministerie bij de rechtbank Noord-Holland, locatie Haarlem. Die betekening is in overeenstemming met de vereisten van artikel 55 Rv. Daarmee is de betekening volgens het in Nederland geldende systeem van fictieve betekening voltooid (aldus ook de Hoge Raad in het arrest van 30 december 1977 (NJ 1978, 576)). Als tijdstip van betekening geldt de datum waarop het exploot is betekend aan het parket, in dit geval is dat 25 april 2022.

4.8.

Vervolgens regelt het Haags Betekeningsverdrag 1965 in aanvulling daarop de rechtshulp inzake de kennisgeving van gerechtelijke stukken in het buitenland. De door Nederland gesloten rechtshulpverdragen, waaronder het Haags Betekeningsverdrag 1965, laten het systeem van (fictieve) betekening overeenkomstig het Nederlandse recht onaangetast. Zij brengen ook overigens geen wijziging van het Nederlands recht met zich. Terwijl het Haags Betekeningsverdrag 1965 aanvullende regels bevat waarlangs de verzending tussen de verdragstaten dient te verlopen, wordt (het tijdstip van) de betekening van het vonnis in kort geding uitsluitend bepaald door het Nederlandse procesrecht, in dit geval artikel 55 Rv. Het vonnis in kort geding hoeft Automattic dus niet bereikt te hebben om van rechtsgeldige betekening te kunnen spreken. Daarmee kan in het midden blijven of aan de hand van de door [eiser] overgelegde stukken vastgesteld kan worden of het vonnis in kort geding Automattic daadwerkelijk bereikt heeft. De overige verweren van Automattic hoeven bij deze stand van zaken niet meer te worden besproken. Van feitelijke onbekendheid van Automattic met het vonnis in kort geding was – hoewel juridisch niet van belang – in dit geval overigens ook geen sprake. Automattic moet al vanaf 14 april 2022 bekend zijn geweest met het vonnis in kort geding, omdat haar advocaat het op die dag heeft ontvangen. Daarnaast heeft zij het vonnis in kort geding ook per e-mail op 26 april 2022 ontvangen.

4.9.

[eiser] heeft dus het gelijk aan zijn zijde met zijn standpunt dat het vonnis in kort geding op 25 april 2022 rechtsgeldig is betekend. De gerechtsdeurwaarder heeft op verzoek van [eiser] op 26 april 2022 het vonnis in kort geding ook per e-mail verstuurd aan [e-mailadres] . De in het vonnis in kort geding opgenomen termijnen zijn daarmee op 26 april 2022 gaan lopen. Volgens Automattic is het blog op 27 mei 2022 verwijderd en zijn de gegevens van de persoon, die eigenaar is van de domeinnaam en maker is van het blog, op 28 oktober 2022 aan (de advocaat van) [eiser] verstrekt. Automattic heeft dus niet tijdig het vonnis in kort geding nageleefd en daardoor het maximum aan dwangsommen van € 200.000 verbeurd.

Conclusie

4.10.

De slotsom van het bovenstaande is dat de door [eiser] gevorderde verklaring voor recht dat Automattic dwangsommen ter hoogte van € 200.000 heeft verbeurd uit hoofde van het vonnis in kort geding toewijsbaar is. Automattic wordt veroordeeld tot betaling van de verbeurde dwangsommen ter hoogte van € 200.000. Het verzoek tot afgifte van het certificaat op grond van artikel 53 van Verordening Brussel I-bis is ook toewijsbaar. De rechtbank zal de griffier gelasten het door de Verordening voorgeschreven formulier in te vullen en aan dit vonnis te hechten.

De proces- en nakosten

4.11.

Automattic is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten betalen. De proceskosten van [eiser] worden begroot op:

- kosten van de dagvaarding

€

125,86

- griffierecht

€

2.277,00

- salaris advocaat

- nakosten

€

5.428,00

178,00

(2 punten × € 2.714)

Totaal

€

8.008,86

4.12.

De gevorderde wettelijke rente over het bedrag aan verbeurde dwangsommen van € 200.000 en over de proceskosten wordt als onbetwist toegewezen, zoals hierna vermeld in de beslissing. Aan nakosten wordt, in het geval dat Automattic niet binnen veertien dagen na aanschrijving aan de veroordelingen voldoet en vervolgens betekening van het vonnis plaatsvindt, een extra bedrag aan salaris advocaat (€ 92) en de explootkosten van betekening toegekend.

5.De beslissing

De rechtbank

5.1.

verklaart voor recht dat Automattic een bedrag van € 200.000 aan dwangsommen heeft verbeurd door het vonnis in kort geding van 13 april 2022 niet tijdig na te leven,

5.2.

veroordeelt Automattic aan [eiser] te betalen een bedrag van € 200.000, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dat bedrag vanaf veertien dagen na de datum van dit vonnis tot aan de dag der algehele voldoening,

5.3.

veroordeelt Automattic in de proceskosten van € 8.008,86, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met € 92 aan salaris advocaat plus de kosten van betekening als Automattic niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend,

5.4.

veroordeelt Automattic tot betaling van de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over de proceskosten als deze niet binnen veertien dagen na aanschrijving zijn betaald,

5.5.

verklaart dit vonnis wat betreft de veroordelingen onder 5.2 tot en met 5.4 uitvoerbaar bij voorraad,

5.6.

gelast de griffier het door artikel 53 van de Verordening Brussel I-bis voorgeschreven formulier in te vullen en aan dit vonnis te hechten,

5.7.

wijst af het meer of anders gevorderde.

Dit vonnis is gewezen door mr. L. Voetelink, mr. J.T. Kruis en mr. M.A. Sterk en in het openbaar uitgesproken op 20 maart 2024.