ECLI:NL:RBAMS:2023:8091

• Datum uitspraak: 13 december 2023
• Publicatiedatum: 13 december 2023
• Zaaknummer: C/13/732854 / HA ZA 23-400
• Instantie: Rechtbank Amsterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: M. Wouters
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Aansprakelijkheid van bestuurders voor schade door oplichting van een Mexicaans bedrijf

In deze civiele zaak heeft de Rechtbank Amsterdam op 13 december 2023 uitspraak gedaan in een geschil tussen het Mexicaanse bedrijf Molymex S.A. DE C.V. en de Nederlandse vennootschappen Select Financieel B.V. en Key Ventures B.V., evenals hun bestuurders. Molymex heeft gesteld dat zij in de periode van juli tot en met september 2022 slachtoffer is geworden van oplichting. Een derde partij heeft zich voorgedaan als de leverancier van Molymex, GEA Bischoff GmbH, en heeft vervalste facturen gestuurd met een gewijzigd bankrekeningnummer. Molymex heeft hierdoor in totaal € 541.500,00 onverschuldigd betaald aan de rekening van Select Financieel.

De rechtbank heeft vastgesteld dat er geen rechtsverhouding bestond tussen Molymex en Select Financieel, waardoor de betalingen onverschuldigd waren. De vorderingen van Molymex zijn toegewezen, waarbij de rechtbank oordeelde dat de bestuurders van Select Financieel, Key Ventures en [gedaagde 3], ook hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schade. De rechtbank heeft geoordeeld dat Key Ventures en haar bestuurder onzorgvuldig hebben gehandeld door de bankrekening van Select Financieel ter beschikking te stellen aan een onbekende derde, wat heeft bijgedragen aan de oplichting.

Molymex heeft ook aanspraak gemaakt op vergoeding van buitengerechtelijke kosten en proceskosten, die door de rechtbank zijn toegewezen. De totale proceskosten zijn vastgesteld op € 16.757,68. De rechtbank heeft de vorderingen van Molymex toegewezen en de bestuurders van Select Financieel hoofdelijk veroordeeld tot betaling van de schadevergoeding, inclusief wettelijke rente en kosten.

Uitspraak

RECHTBANK Amsterdam

Civiel recht

Zaaknummer: C/13/732854 / HA ZA 23-400

Vonnis van 13 december 2023

in de zaak van

de rechtspersoon naar buitenlands recht

MOLYMEX S.A. DE C.V. ,

te Sonora (Mexico),

hierna te noemen: Molymex,

advocaat: mr. J.R. Everhardus te Amsterdam,

tegen

1. SELECT FINANCIEEL B.V.,

te Amsterdam,

niet verschenen,
2.
KEY VENTURES B.V. ,

te 's-Gravenhage,

advocaat: mr. V.N. Sakkers te Amsterdam,
3.
[gedaagde 3] ,

te [woonplaats] ,

niet verschenen,

hierna te noemen Select Financieel, Key Ventures respectievelijk [gedaagde 3] en samen Key Ventures c.s.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het tussenvonnis van 9 augustus 2023, waarin is vastgesteld dat Select Financieel B.V. en [gedaagde 3] niet zijn verschenen, en waarin een mondelinge behandeling is bepaald,

- het proces-verbaal van de mondelinge behandeling van 1 november 2023 en de daarin genoemde stukken.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2. Waar gaat de zaak over?

2.1.

In deze procedure staat als onbetwist vast dat Molymex op geraffineerde wijze is opgelicht. In de periode van juli tot en met september 2022 werd tussen Molymex en haar leverancier GEA Bischoff GmbH (hierna: GEA) per e-mail gecorrespondeerd over de betaling van een aantal facturen van GEA. Een derde heeft kennelijk kunnen meekijken bij deze correspondentie. Op een bepaald moment is deze derde deel gaan nemen aan deze correspondentie met gebruikmaking van een listig e-mailadres, namelijk een emailadres dat werd weergegeven als een mailadres van GEA maar dat in werkelijkheid niet was. Op deze manier heeft deze derde zich tegenover Molymex kunnen voordoen als de werkelijke GEA en vervalste facturen aan Molymex kunnen sturen, namelijk facturen waarin het bankrekeningnummer van GEA was aangepast in een bankrekening van ABN AMRO. Uiteindelijk heeft Molymex op 7 respectievelijk 8 september 2022 een betaling van € 460.000,00 en een betaling van € 81.500,00 verricht op de bankrekening bij ABN AMRO. Nadat de werkelijke GEA navraag deed over de betaling van haar facturen, werd de oplichting ontdekt.

2.2.

Molymex heeft strafrechtelijk aangifte gedaan van oplichting en witwassen. Via ABN AMRO heeft Molymex achterhaald dat de bankrekening waarop zij de betalingen heeft verricht op naam staat van Select Financieel en dat de bedragen direct na ontvangst zijn doorbetaald naar een andere bankrekening. ABN AMRO heeft om privacyredenen de gegevens van die ontvanger niet aan Molymex verstrekt.

2.3.

Molymex heeft beslag gelegd onder Select Financieel en haar (indirect) bestuurders Key Ventures en [gedaagde 3] . Dit heeft geen doel getroffen.

2.4.

Molymex vordert als schade de bedragen die zij onverschuldigd heeft betaald, namelijk € 541.500,00 vermeerderd met wettelijke handelsrente over dat bedrag vanaf 8 september 2023. Dat is de dag waarop zij de laatste betaling deed. Daarnaast vordert Molymex vergoeding van buitengerechtelijke kosten van € 6.775,00 en proceskosten, waaronder de kosten van het beslag van € 4.835,99.

3. De beoordeling

Ten aanzien van Select Financieel

3.1.

Omdat geen enkele rechtsverhouding bestond tussen Molymex en Select Financieel, heeft Molymex de betalingen aan Select Financieel duidelijk zonder rechtsgrond en (dus) onverschuldigd gedaan. Daarmee heeft Molymex recht op terugbetaling van deze betaling.

3.2.

Nu Select Financieel geen verweer voert en de vorderingen verder ook niet onrechtmatig of ongegrond lijken, zullen de vorderingen tegen Select Financieel worden toegewezen, met dien verstande dat slechts wettelijke rente zal worden toegewezen, en niet wettelijke
handels rente, omdat geen sprake is van een handelstransactie.

Zijn de bestuurders van Select Financieel aansprakelijk?

3.3.

Molymex vordert dezelfde terugbetaling ook hoofdelijk van de (indirect) bestuurders van Select Financieel, omdat zij op z’n minst moeten hebben begrepen dat de betalingen van Molymex niet voor Select Financieel waren bedoeld en voor zover zij al niet hebben gezorgd dat het geld direct is weggesluisd, hebben zij dit in ieder geval niet verhinderd.

3.4.

In de periode waarin Molymex is opgelicht waren Key Ventures en [gedaagde 3] (indirect) bestuurders van Select Financieel.

3.5.

Voor de terugbetaling als gevolg van het voorgaande is in de eerste plaats de rechtspersoon aansprakelijk. Alleen als de bestuurders van die vennootschap voor het ontstaan van de schade (omdat niet is terugbetaald) een persoonlijk ernstig verwijt treft zijn zij mede aansprakelijk. Dat is hier het geval, vanwege het volgende.

Ten aanzien van Key Ventures

3.6.

Key Ventures voert aan bij monde van [naam], één van haar twee aandeelhouders, dat haar geen verwijt valt te maken, omdat zij niets met de oplichting te maken heeft en daarvan ook niet heeft geprofiteerd. [gedaagde 3] , die tot enkele maanden geleden bestuurder was van Key Ventures, heeft geregeld dat Key Ventures bestuurder werd van Select Financieel. Vervolgens kwam [gedaagde 3] in contact met iemand die een financiering zou regelen om goederen te kopen in Dubai. Het geld zou volgens [gedaagde 3] direct zijn overgemaakt naar Dubai. Wie de ontvanger is van het geld vertelt het verhaal niet. [gedaagde 3] zou alleen maar de bankrekening van Select Financieel ter beschikking hebben gesteld.

3.7.

Het relaas van [naam] roept meer vragen op dan dat het opheldering geeft over de gang van zaken. Voor zover het verhaal van [naam] klopt, blijkt daaruit in ieder geval glashelder dat Key Ventures en haar bestuurder zeer onzorgvuldig zijn omgesprongen met de bankrekening van Select Financieel. Zij heeft die bankrekening immers ter beschikking gesteld aan een niet nader bekende derde, die daarvan oneigenlijk gebruik heeft gemaakt en door vervolgens geen enkele actie te ondernemen om de schade te beperken door bijvoorbeeld de gegevens van de ontvanger van het geld te achterhalen of die derde aan te spreken. Dat levert een ernstig persoonlijk verwijt op, want het is aan Key Ventures als bestuurder van Select Financieel om ervoor zorg te dragen dat de bankrekening van Select Financieel zorgvuldig wordt beheerd en te voorkomen dat kwaadwillenden de kans krijgen om dit soort factuurfraude te plegen. Door dit na te laten heeft Key Ventures de factuurfraude mogelijk gemaakt, wat niet alleen tot enorme schade leidt bij Molymex, maar wat ook een ernstige aantasting is op de integriteit van het financiële stelsel als geheel.

3.8.

Key Ventures voert nog aan dat Molymex de schade aan zichzelf heeft te wijten, door de vervalste facturen te betalen. Molymex had het rekeningnummer van haar leverancier moeten controleren. Molymex stelt daar tegenover dat ze veelvuldig contact heeft gehad over de facturen met haar leverancier, zowel per e-mail als telefonisch, en dat zij heeft geverifieerd of haar leverancier inderdaad een nieuwe bankrekening had. Zij had daardoor geen aanleiding om argwaan te hebben. Bovendien vindt er bij internationale boekingen geen naam-nummer-controle plaats door de betrokken banken. In het licht van dit gemotiveerde standpunt van Molymex heeft Key Ventures onvoldoende duidelijk gemaakt hoe Molymex zelf heeft bijgedragen aan het ontstaan van de schade. Het eigen schuld-verweer wordt verworpen.

Ten aanzien van [gedaagde 3]

3.9.

[gedaagde 3] heeft geen verweer gevoerd. Dat wat de rechtbank ten aanzien van Key Ventures heeft overwogen, geldt evenzeer voor [gedaagde 3] als indirect bestuurder van Select Financieel. De vorderingen tegen [gedaagde 3] zullen dus eveneens worden toegewezen.

Buitengerechtelijke incassokosten en beslagkosten

3.10.

Molymex heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat zij in het licht van de hoogte van haar schade redelijke kosten heeft gemaakt, die redelijkerwijs ook nodig waren om haar schade te kunnen verhalen, zoals het doen van strafrechtelijke aangifte, contact onderhouden met ABN AMRO en het leggen van conservatoir beslag. De vordering tot vergoeding van de buitengerechtelijke incassokosten en beslagkosten zijn dan ook toewijsbaar op grond van artikel 6:96 lid 1 sub c Burgerlijk Wetboek (BW) respectievelijk artikel 706 Burgerlijke Rechtsvordering (Rv). Key Ventures c.s. heeft de hoogte van de buitengerechtelijke incassokosten van € 6.775,00 niet weersproken, zodat die kosten zullen worden toegewezen als gevorderd.

Proceskosten

3.11.

Key Ventures c.s. zullen als de in het ongelijk gestelde partijen hoofdelijk in de proceskosten van Molymex worden veroordeeld, begroot op:

- kosten van de dagvaardingen € 394,69

- griffierecht € 3.033,00

- salaris advocaat (2 punten x € 4.247,00) € 8.494,00

- beslagkosten € 4.835,99

Totaal € 16.757,68

4. De beslissing

De rechtbank

4.1.

veroordeelt Key Ventures c.s. hoofdelijk tot betaling aan Molymex van € 541.500,00 te vermeerderen met wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van 8 september 2022 tot de dag van volledige betaling;

4.2.

veroordeelt Key Ventures c.s. hoofdelijk in de buitengerechtelijke kosten, tot op heden vastgesteld op € 6.775,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de vijftiende dag na deze uitspraak tot de dag van volledige betaling;

4.3.

veroordeelt Key Ventures c.s. hoofdelijk in de proceskosten van Molymex, tot dit vonnis vastgesteld op € 16.757,68, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over dit bedrag met ingang van de vijftiende dag na deze uitspraak tot de dag van volledige betaling;

4.4.

wijst af het meer of anders gevorderde;

4.5.

verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. M. Wouters, rechter, bijgestaan door mr. P.C.N. van Gelderen, en in het openbaar uitgesproken op 13 december 2023.