Uitspraak
vonnis
RECHTBANK AMSTERDAM
Afdeling Publiekrecht
Team Strafrecht
Parketnummer: 13/093704-23
Datum uitspraak: 17 oktober 2023
Vonnis van de rechtbank Amsterdam, meervoudige strafkamer, in de zaak tegen:
[verdachte] ,
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1974,
ingeschreven in de Basisregistratie Personen op het adres
[adres 1] ,
nu gedetineerd in de Penitentiaire Inrichting [plaats] .
1.Het onderzoek ter terechtzitting
Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de zittingen van 19 juli 2023 en 3 oktober 2023.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie, mr. U.E.A. Weitzel, en van wat verdachte en zijn raadsvrouw, mr. J. Verstegen, naar voren hebben gebracht.
2.Inleiding onderzoek Meyeri
In het strafrechtelijk onderzoek Argus is onderzoek gedaan naar criminele samenwerkingsverbanden van gebruikers van cryptocommunicatie via de aanbieder Sky-ECC. Daarbij zijn veel versleutelde berichten ontdekt en ontsleuteld. Uit die berichten zijn diverse nieuwe verdenkingen ontstaan. In de onderhavige zaak heeft een geautomatiseerde analyse van de chats in de categorie “Finec” hits opgeleverd met de woorden “Pay”, “Papers”, “Pick up” en “Token”. Daardoor zijn berichten van de gebruiker van Sky-ID [sky-id] in beeld gekomen. Door verder onderzoek zijn ook Sky-ID’s [sky-id] en [sky-id] in beeld gekomen. Volgens de politie zijn deze drie Sky-ID’s van dezelfde gebruiker. Uit onderzoek naar de berichten van Sky-ID’s [sky-id] en [sky-id] blijkt volgens de politie dat de gebruiker van deze twee accounts zich in georganiseerd verband bezig hield met de handel in cocaïne en het coördineren van geldoverdrachten. De politie vermoedt dat verdachte de gebruiker is van de Sky-ID’s. Verdachte ontkent de gebruiker te zijn geweest van het Sky-ID [sky-id] en beroept zich verder op zijn zwijgrecht.
3.Tenlastelegging
Aan verdachte is – kort gezegd – ten laste gelegd dat hij zich, samen met anderen, te Amsterdam/Vinkeveen, althans in Nederland, heeft schuldig gemaakt aan
Feit 1:handel in, dan wel aanwezig hebben van 160 kilogram cocaïne op 13 juni 2020;
Feit 2:handel in, dan wel aanwezig hebben van 100 kilogram cocaïne op 17 juni 2020;
Feit 3:(eenvoudig) witwassen van € 1.500.000 en € 1.100.000,- op 18 juni 2020;
Feit 4:(eenvoudig) witwassen van € 700.000,- op 30 juli 2020.
De volledige tenlastelegging is opgenomen in
bijlage Ivan dit vonnis en geldt als hier ingevoegd.
bijlage Ivan dit vonnis en geldt als hier ingevoegd.
4.Waardering van het bewijs
4.1.
Het standpunt van het Openbaar Ministerie
De officier van justitie vindt bewezen dat verdachte zich heeft schuldig gemaakt aan het medeplegen van de handel in 160 en 100 kilogram cocaïne (feit 1 en feit 2). Daarnaast vindt de officier van justitie bewezen dat verdachte zich heeft schuldig gemaakt aan het witwassen van € 2.600.000,-, afkomstig uit eigen misdrijf (feit 3), en van € 700.000,-, afkomstig uit enig misdrijf (feit 4).
Volgens de officier van justitie kan worden vastgesteld dat verdachte de gebruiker is geweest van de Sky-ID’s [sky-id] , [sky-id] en [sky-id] . Op basis van de chats van het Sky-ID [sky-id] kan worden vastgesteld dat verdachte zich samen met anderen bezig heeft gehouden met de handel in cocaïne en met witwassen.
De officier van justitie stelt zich verder op het standpunt dat feit 3 en feit 4 kunnen worden gekwalificeerd als witwassen, omdat verdachte met anderen handelingen heeft verricht om het geld, de overdrachten en de herkomst daarvan te verhullen.
4.2.
Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft vrijspraak bepleit van alle feiten. Verdachte heeft ontkend dat hij de gebruiker van het Sky-ID [sky-id] is geweest.
Primair heeft de verdediging zich op het standpunt gesteld dat er onvoldoende bewijs is dat verdachte de gebruiker is geweest van het Sky-ID [sky-id] .
Subsidiair heeft de verdediging bepleit dat het gebruik voor het bewijs van de resultaten van het onderzoek naar de Sky-ID’s in strijd is met het recht op een eerlijk proces in de zin van artikel 6 EVRM. Het verzoek van de verdediging tot inzage in alle metadata is afgewezen. Het bekijken van de metadata is essentieel voor de beoordeling van het dossier door de verdediging, gelet op de identificatie van verdachte als gebruiker van het Sky-ID [sky-id] . De verdediging kan op deze manier de door de politie op basis van de metadata getrokken conclusies niet controleren. Het materiaal in het dossier en de stukken die ter inzage zijn verstrekt, zijn onvoldoende om de betrouwbaarheid en integriteit van de resultaten te toetsen. Bovendien kan aan de kwaliteit van deze resultaten worden getwijfeld. Dit blijkt uit de omstandigheden dat over de gebruikte digitale forensische methoden van bewijsverkrijging niks bekend is en dat de politie een fout heeft gemaakt in de weergave van de bijnamen behorend bij de verschillende Sky-ID’s.
Gelet op deze omstandigheden en met inachtneming van het arrest
Yüksel Yalçinkaya t. Turkijevan 26 september 2023 van het EHRM moeten de resultaten van het Sky-onderzoek van het bewijs worden uitgesloten.
Yüksel Yalçinkaya t. Turkijevan 26 september 2023 van het EHRM moeten de resultaten van het Sky-onderzoek van het bewijs worden uitgesloten.
Meer subsidiair heeft de verdediging ten aanzien van de handel in cocaïne (feit 1 en feit 2) aangevoerd dat niet kan worden bewezen dat de leveringen daadwerkelijk cocaïne betreffen. Bij het witwassen (feit 3 en feit 4) gaat het om een directe tegenprestatie van de tenlastegelegde leveringen van cocaïne. Er is geen sprake van verhullingshandelingen. Het verwerven en voorhanden hebben van geld onmiddellijk afkomstig uit eigen misdrijf moet worden gekwalificeerd als eenvoudig witwassen.
4.3.
Het oordeel van de rechtbank
4.3.1.
Gebruik van Sky-berichten als bewijs
De verdediging heeft subsidiair het verweer gevoerd dat de resultaten van het Sky-ECC onderzoek van het bewijs moeten worden uitgesloten, omdat gebruik daarvan in strijd is met het recht op een eerlijk proces in de zin van artikel 6 EVRM. De rechtbank zal dit verweer eerst beoordelen.
De verdediging heeft verzocht om inzage in alle metadata van het Sky-ECC onderzoek om daarop gebaseerde onderzoeksresultaten op juistheid te kunnen controleren. Dit verzoek is eerder door de rechtbank afgewezen waardoor de verdediging niet over deze metadata beschikt. De vraag is of als gevolg daarvan verdachtes recht op een eerlijk proces is geschonden, waarbij de toets die de rechtbank uiteindelijk moet uitvoeren is of de procedure is zijn geheel (‘as a whole’) eerlijk (‘fair’) is verlopen. De rechtbank overweegt hiertoe het volgende.
Effectieve controlemogelijkheden
In de voorliggende zaak (en alle soortgelijke zaken voortkomend uit het Sky-ECC onderzoek) is een programma, genaamd “ [naam programma] ”, gebruikt om de volledige dataset (de ruwe data) te doorzoeken en inzichtelijk te maken. Deze situatie waarin het Openbaar Ministerie de data doorzoekt op (belastend) bewijsmateriaal, terwijl aan de verdediging de mogelijkheid tot het (laten) doen van onderzoek aan de dataset wordt onthouden, kan spanning opleveren met het beginsel van “equality of arms” en dus met het recht op een eerlijk proces.
Gelet op andere te respecteren belangen vloeit uit het beginsel van ‘equality of arms’ niet voort dat de verdachte aanspraak kan maken op kennisneming van alle informatie die als resultaat van opsporing is verkregen, dan wel als aanleiding voor de opsporing heeft gediend. Anders gezegd, het recht van de verdachte om in de gelegenheid te worden gesteld om methoden en resultaten van onderzoek te betwisten, valt niet samen met een ongeclausuleerde recht om deze te controleren. Een opsporingsinstantie heeft een andere positie dan de verdediging. Het criterium is niet dat de verdediging dezelfde mogelijkheden moet hebben als de opsporingsinstantie, maar dat de verdediging de mogelijkheid heeft om de resultaten van het onderzoek te betwisten en tot op zekere hoogte te controleren. Het gaat om de effectieve controlemogelijkheden.
In deze zaak heeft de verdediging inzage gekregen in alle gewisselde berichten (datum, tijd, inhoud en Sky-ID’s van de verzender en ontvanger: de secundaire dataset) van de accounts gekoppeld aan verdachte en in alle zendmastgegevens. Deze gegevens zijn door de politie aangeleverd in Excelbestanden.
Verder bevat het dossier een rapport van het NFI van 26 mei 2023 met nummer 2021.03.29.109 waaruit blijkt dat de koppeling tussen Sky-ID’s en IMEI-nummers in 99% van de controleerbare gevallen betrouwbaar is. Bovendien blijkt uit het dossier dat de toegepaste methodiek in het Sky-ECC onderzoek onderhavig is geweest aan rechterlijke toetsing.
De rechtbank is daarom van oordeel dat de verdediging daarmee voldoende effectieve controlemogelijkheden heeft gehad om de betrouwbaarheid van het bewijs te toetsen. Dat oordeel wordt niet anders door de fout in het proces-verbaal Sky ID’s en proces-verbaal van verdenking. In deze processen-verbaal zijn de bijnamen – afgeleid uit de metadata – van de Sky-ID's [sky-id] en [sky-id] verwisseld. Deze fout is in het proces-verbaal relaas duidelijk gecorrigeerd en in de Argus-stukken is de koppeling wel juist opgeschreven.
Beschikbaarheid van de metadata en privacy van anderen
Daarnaast overweegt de rechtbank dat het Openbaar Ministerie op de zitting van 3 oktober 2023 heeft aangegeven dat de metadata niet individualiseerbaar zijn en dat de raadsvrouw bij toewijzing van het verzoek ook gegevens met betrekking tot andere personen zou ontvangen. De verdediging dient de belangen van één persoon, de verdachte. De rechtbank stelt vast dat als verdachte toegang zou hebben tot de ruwe metadata waarover de politie kan beschikken, dit een inbreuk zou opleveren op het recht op privacy van alle andere personen dan verdachte waartegen het belang van verdachte bij inzage in alle metadata niet opweegt.
EHRM-arrest Yüksel Yalçinkaya t. Turkije
Anders dan de verdediging is de rechtbank van oordeel dat uit het EHRM-arrest
Yüksel Yalçinkaya t. Turkijevan 26 september 2023 (15669/20) geen algemeen recht op inzage in alle metadata kan worden afgeleid. Integendeel, het EHRM benadrukt “
that the entitlement to disclosure of evidence is not an absolute right” en dat het EHRM “
is able to accept that there may have been legitimate reasons for not sharing the raw data” (par. 329). Het belangrijkste pijnpunt met betrekking tot de “raw data” in de Turkse zaak was dat de veroordeelde überhaupt geen inzage had gekregen in de chats die hij zou hebben gestuurd. Het EHRM overweegt in dat verband: […] “
while it may not have been possible to share the raw data with the applicant, the requirement of “fair balance” between the parties would have at least required the proceedings to be conducted in a manner that would enable the applicant to comment on the full extent of the decrypted material concerning him, including, in particular, the nature and content of his activity over that application” (par. 335). Het EHRM komt tot het eindoordeel dat de Turkse rechtbank onvoldoende heeft gewaarborgd dat de verdediging het kernbewijs kon betwisten, waardoor sprake is van een schending van artikel 6 EVRM. De rechtbank is van oordeel dat de onderhavige strafzaak op essentiële onderdelen verschilt van de zaak
Yüksel Yalçinkaya t. Turkijeen dat uit het arrest niet volgt dat in deze zaak sprake is van schending van artikel 6 EVRM, omdat verdachte geen inzage in de ruwe metadata heeft gehad.
Yüksel Yalçinkaya t. Turkijevan 26 september 2023 (15669/20) geen algemeen recht op inzage in alle metadata kan worden afgeleid. Integendeel, het EHRM benadrukt “
that the entitlement to disclosure of evidence is not an absolute right” en dat het EHRM “
is able to accept that there may have been legitimate reasons for not sharing the raw data” (par. 329). Het belangrijkste pijnpunt met betrekking tot de “raw data” in de Turkse zaak was dat de veroordeelde überhaupt geen inzage had gekregen in de chats die hij zou hebben gestuurd. Het EHRM overweegt in dat verband: […] “
while it may not have been possible to share the raw data with the applicant, the requirement of “fair balance” between the parties would have at least required the proceedings to be conducted in a manner that would enable the applicant to comment on the full extent of the decrypted material concerning him, including, in particular, the nature and content of his activity over that application” (par. 335). Het EHRM komt tot het eindoordeel dat de Turkse rechtbank onvoldoende heeft gewaarborgd dat de verdediging het kernbewijs kon betwisten, waardoor sprake is van een schending van artikel 6 EVRM. De rechtbank is van oordeel dat de onderhavige strafzaak op essentiële onderdelen verschilt van de zaak
Yüksel Yalçinkaya t. Turkijeen dat uit het arrest niet volgt dat in deze zaak sprake is van schending van artikel 6 EVRM, omdat verdachte geen inzage in de ruwe metadata heeft gehad.
Conclusie
Alles overwegende is de rechtbank van oordeel dat het feit dat de verdediging niet de inzage heeft gehad in alle metadata niet leidt tot een schending van het recht op een eerlijk proces in de zin van artikel 6 EVRM. De rechtbank verwerpt het verweer en zal de Sky-ECC onderzoeksresultaten niet uitsluiten van het bewijs.
4.3.2.
De gebruiker van het Sky-ID [sky-id]
De rechtbank stelt op grond van de bewijsmiddelen in de voetnoten het volgende vast. [1]
4.3.2.1. Gebruiker van de Sky-ID’s [sky-id] , [sky-id] en [sky-id]
Uit het identificatieonderzoek naar de Sky-ID’s [sky-id] , [sky-id] en [sky-id] (hierna: [sky-id] , [sky-id] en [sky-id] ) blijkt dat [sky-id] actief is geweest in de periode van 24 juni 2019 tot en met 18 november 2019, [sky-id] in de periode van 18 november 2019 tot en met 20 maart 2020 en [sky-id] in de periode van 17 maart 2020 tot en met 22 september 2020. [2]
Uit dit onderzoek blijkt verder dat [sky-id] in de periode nadat [sky-id] in gebruik werd genomen, 59 actieve contacten had, waarvan 44 accounts zowel met [sky-id] als [sky-id] contact hadden. [sky-id] had contact met 42 accounts die na 18 november 2019 actief bleven. In de eerste twee weken dat [sky-id] actief werd, had [sky-id] contact met 26 van deze 42 accounts. [3]
Nadat [sky-id] in gebruik werd genomen had [sky-id] 64 actieve contacten. Hiervan hadden 51 accounts zowel contact met [sky-id] als [sky-id] . [sky-id] contact met 42 accounts die na 20 maart 2020 actief bleven. In de eerste twee weken dat [sky-id] actief werd, had [sky-id] contact met 33 van deze 42 accounts. [4]
Van de aan [sky-id] gekoppelde telefoon met IMEI-nummer [IMEI-nummer] zijn voor de periode van 23 mei 2019 tot en met 10 november 2019 op 62 dagen APN-gegevens beschikbaar. Op 37 dagen zijn ’s nachts Cell-ID’s gebruikt. [sky-id] heeft op 56 dagen en in 29 nachten gebruik gemaakt van Cell-ID’s op de [adres 2] , op 54 dagen en in 23 nachten van Cell-ID’s op de [adres 3] , op 34 dagen en 18 nachten van Cell-ID’s op de [adres 4] en op 30 dagen en in 6 nachten van Cell-ID’s op de [adres 5] . [5]
Van de aan [sky-id] gekoppelde telefoon met IMEI-nummer [IMEI-nummer] zijn voor de periode van 7 november 2019 tot en met 20 maart 2020 op 133 dagen APN-gegevens beschikbaar. Op 112 dagen zijn ’s nachts Cell-ID’s gebruikt. [sky-id] heeft op 111 dagen en in 62 nachten gebruik gemaakt van Cell-ID’s op de [adres 2] , op 100 dagen en in 37 nachten van Cell-ID’s op de [adres 3] , op 90 dagen en in 38 nachten van de Cell-ID’s op [adres 4] en op 84 dagen en in 7 nachten van de Cell-ID’s op de [adres 5] . [6]
Van de aan [sky-id] gekoppelde telefoon met IMEI-nummer [IMEI-nummer] zijn voor de periode van 16 maart 2020 tot en met 12 november 2020 op 200 dagen APN-gegevens beschikbaar. Op 188 dagen zijn ’s nachts Cell-ID’s gebruikt. [sky-id] heeft op 170 dagen en in 94 nachten gebruik gemaakt van Cell-ID’s op de [adres 2] , op 160 dagen en in 66 nachten van Cell-ID’s op de [adres 3] , op 123 dagen en in 50 nachten van de Cell-ID’s op de [adres 4] en op 70 dagen en in 3 nachten van de Cell-ID’s op de [adres 5] . [7]
Op basis van de aansluitende actieve periodes met een enkele overlap van drie dagen, de overlap in contacten en de overeenkomstige APN-gegevens stelt de rechtbank vast dat [sky-id] , [sky-id] en [sky-id] in gebruik zijn geweest bij dezelfde persoon.
4.3.2.2. Identificatie van verdachte als gebruiker
De rechtbank moet vervolgens de vraag beantwoorden of verdachte kan worden geïdentificeerd als de gebruiker van [sky-id] , [sky-id] en [sky-id] . De rechtbank beantwoordt deze vraag op basis van het volgende bevestigend.
Uit onderzoek blijkt dat de gebruiker van de aan [sky-id] gekoppelde telefoon met IMEI-nummer [IMEI-nummer] vermoedelijk passagier is geweest van de vlucht [vluchtnummer] op 8 juli 2019 van Amsterdam naar Dubai en de vlucht [vluchtnummer] op 15 juni 2019 van Dubai naar Amsterdam. [8] Daarnaast blijkt dat de gebruiker van de aan [sky-id] gekoppelde telefoon met IMEI-nummer [IMEI-nummer] vermoedelijk passagier is geweest van de vlucht [vluchtnummer] op 5 maart 2020 van Amsterdam naar Paramaribo. [9] Verdachte is de enige persoon die op alle drie de vluchten als passagier vermeld stond. Na onderzoek aan zijn paspoort blijkt dat verdachte op deze data ook de genoemde landen in- of uitgereisd is. [10]
Op 8 juli 2020 om 14.56 uur is verdachte tijdens een observatie herkend op de [straat] in Brielle. Uit de APN-gegevens van het aan [sky-id] gekoppelde IMEI-nummer [IMEI-nummer] blijkt dat op diezelfde dag om 13.32 uur van een Cell-ID aan de [adres 6] gebruik is gemaakt. De [straat] en de [adres 6] liggen hemelsbreed ongeveer 800 meter van elkaar. [11] Verdachte heeft geen verklaring afgelegd over wat hij in Brielle deed.
Verder blijkt dat de moeder van drie kinderen van verdachte, [medeverdachte] , en deze kinderen zijn ingeschreven op het adres [adres 7] . [12] Verdachte staat ingeschreven op het adres [adres 8] . [13] Uit het mutatierapport blijkt dat de huurder van dit laatstgenoemde adres op 23 november 2022 aan de politie heeft verklaard dat er twee mannen op dit adres staan ingeschreven, die daar niet daadwerkelijk verblijven. [14] Tijdens een technische actie op 3 en 4 april 2023 is verdachte op het adres [adres 7] herkend en is gezien dat hij veelvuldig van deze woning gebruik maakt. [15] Verdachte is ook aangehouden op het adres [adres 7] . [16] Verder heeft verdachte op 19 juli 2023 verklaard dat hij vaak op het adres van zijn partner is en dat hij bij zijn partner logeert. [17]
De [adres 2] ligt hemelsbreed op ongeveer 1000 meter afstand van de woning van [medeverdachte] . De [adres 3] ligt hier op ongeveer 520 meter vandaan. Verder liggen de [adres 4] en de [adres 5] op ongeveer 1000 en 1300 meter van deze woning. [18] Zoals blijkt uit 4.3.2.1. worden op de genoemde adressen Cell-ID’s gebruikt door de IMEI-nummers gekoppeld aan [sky-id] , [sky-id] en [sky-id] .
4.3.2.3. Oordeel van de rechtbank
Op grond van al het voorgaande, in onderlinge samenhang bezien, kan naar het oordeel van de rechtbank worden vastgesteld dat verdachte de gebruiker is van [sky-id] , [sky-id] en [sky-id] . De rechtbank zal de gebruiker van deze Sky-ID’s daarom hierna aanduiden als verdachte. Daarmee wordt het primaire verweer van de raadsvrouw verworpen. De rechtbank acht de verklaring van verdachte dat hij niet de gebruiker is van [sky-id] ongeloofwaardig.
4.3.3.
Bewezenverklaring feit 1 en feit 2 – handel in 160 en 100 kilogram cocaïne
4.3.3.1. Feiten en omstandigheden feit 1
Verdachte heeft vanaf [sky-id] de volgende berichten aan het Sky-account [sky-account] (hierna: [sky-account] ) verzonden:
11 juni 2020
- To collect the bits wil be Saturday i think
13 juni 2020
- We gave your guy siready 160bits
- Mate with the 160 i just heard from my guy there were about 50 of another stamp H4
Verdachte heeft een afbeelding van een wit blok verstuurd. [19]
- Mate i will send you the calculation tomo [20]
De politie vermoedt dat op de foto een blok cocaïne staat met de stempel H4. [21] Uit het onderzoek blijkt dat het IMEI-nummer [IMEI-nummer] , op dat moment gekoppeld aan [sky-id] , op 13 juni 2020 in de vroege ochtend gebruik gemaakte van Cell-ID’s in Amsterdam. Vermoedelijk vond de overdracht in Amsterdam plaats. [22]
Het Sky-account [sky-id] (hierna: [sky-id] ) heeft op 13 juni 2020 de volgende berichten aan [sky-account] verzonden:
- First load
- So i do not go back for the rest?
- Ok mate will do got 160 here of them need to count them
Verder heeft verdachte vanaf [sky-id] de volgende berichten aan [sky-account] verzonden:
14 juni 2020
150-20%=120
160st ( 50H4+110fat) [24]
- To pay :160-120*26=1040
Opens 248
Total 1288 [25]
De politie vermoedt dat bovengenoemde chatberichten gaan over een berekening van een geldbedrag dat voor een bepaalde hoeveelheid cocaïne betaald moet worden, waarbij verschillende getallen van elkaar worden afgetrokken, bijgeteld en vermenigvuldigd. Uit de berekening blijkt dat er ‘160st’ waren geleverd, 50 met de stempel H4, overeenkomend met de foto van het cocaïne blok, en 110 met de stempel ‘fat’. In de berekening gaat het vermoedelijk om € 26.000,-. Het is de politie ambtshalve bekend dat dit de gangbare prijs is voor een blok cocaïne. [26]
4.3.3.2. Feiten en omstandigheden feit 2
Verdachte heeft vanaf [sky-id] onder andere de volgende berichten aan [sky-account] verzonden:
14 juni 2020
- From what you had i still have 50
10 fatima
40 h4
- The 50 you want? [27]
Verdachte heeft vervolgens twee afbeeldingen van een wit blok verstuurd. [28]
- Yes normally we sell it and that’s for the boys [29]
- If I give you the
- No the 100 ia reserved for you [31]
15 juni 2020
- But in the 100 there are also 40H4
- Only the fendi you dont have a picture off let me see if my guy can take one
De politie vermoedt dat uit de chats blijkt dat ‘fendi’, net als H4 en Fatima, een stempel van cocaïne betreft. [32]
Verdachte heeft verder vanaf [sky-id] de volgende berichten aan [sky-account] verzonden:
15 juni 2020
- Tomo we do the papers in the morning and i will give the bits.
- And i will give you toke. Shortly. I must arrange logistics
[sky-id] heeft op 16 juni 2020 de volgende berichten aan [sky-account] verzonden.
- This morning bro for the 100
- Paper and pick up
- Money and 100 pick up let me know time later
De politie vermoedt dat [sky-id] met bovengenoemde berichten doelt op de ochtend van 17 juni 2020, waarop de overdracht zou zijn van het geld en de ‘100’ (kilogram). [33]
Uit de metadata blijkt dat [sky-id] op 17 juni 2020 vanaf 04.48 (UTC) berichten verstuurde aan [sky-id] . Het IMEI-nummer [IMEI-nummer] , gekoppeld aan [sky-id] , maakte gedurende de ochtend gebruik van Cell-ID’s in de omgeving Vinkeveen. De politie vermoedt dat [sky-id] de koerier betreft en de overdracht dan ook daar plaatsvindt. [34]
[sky-id] heeft op 17 juni 2020 de volgende berichten aan [sky-account] verzonden.
- Stay on mate we doing pics and count for you
- 50 fendi
[sky-id] stuurt een afbeelding.
40 h4
[sky-id] stuurt een afbeelding.
- 10 fatim
- Thar the 100
4.3.3.3. Aanvulling feiten en omstandigheden feit 1 en feit 2
De politie vermoedt dat het in de onder 4.3.3.1. en 4.3.3.2. genoemde chats om cocaïne gaat, omdat er over zaken als ‘bits’ (stuks/blokken) en ‘stamp’ (stempel) is gechat, er afbeeldingen zijn verstuurd van witte blokken die grote gelijkenissen vertonen met cocaïne. Daarnaast worden er prijzen gehanteerd die gangbaar zijn voor een kilogram cocaïne. Het is de politie ambtshalve bekend dat op blokken cocaïne vrijwel altijd een stempel wordt gedrukt en dat de (groot)handelswaarde van een blok cocaïne ongeveer tussen de € 26.000,- en € 34.000,- ligt. [36]
4.3.3.4. Oordeel van de rechtbank over feit 1 en feit 2
De rechtbank is van oordeel dat uit de chats in 4.3.3.1. en de aanvullende feiten en omstandigheden in 4.3.3.3. blijkt dat verdachte op 13 juni 2020 in Amsterdam samen met anderen opzettelijk 160 kilogram cocaïne heeft verkocht en verstrekt (feit 1).
Daarnaast is de rechtbank van oordeel dat uit de chats in 4.3.3.2 en de aanvullende feiten en omstandigheden in 4.3.3.3. blijkt dat verdachte op 17 juni 2020 in Vinkeveen samen met anderen opzettelijk 100 kilogram cocaïne heeft verkocht en verstrekt (feit 2).
Op basis van de bevindingen van de politie dat het in de chats om cocaïne ging, zoals opgenomen in 4.3.3.3., en de inhoud van de chats zoals opgenomen in 4.3.3.1. en 4.3.3.2. stelt de rechtbank vast dat het in deze chats om cocaïne ging. De rechtbank acht eveneens bewezen dat sprake is geweest van ongeveer 160 kilogram (feit 1) en ongeveer 100 kilogram (feit 2) cocaïne. Het is een feit van algemene bekendheid dat cocaïne in blokken van 1 kilo wordt gehandeld en uit de chats blijkt dat over 160 en 100 stuks wordt gesproken.
Uit de chats blijkt dat verdachte ten behoeve van beide feiten nauw en bewust met anderen heeft samengewerkt, zodat sprake is van medeplegen.
4.3.4.
Bewezenverklaring eenvoudig witwassen van € 1.500.000 en € 1.100.000 (feit 3) en van € 700.000,- (feit 4)
4.3.4.1. Feiten en omstandigheden feit 3
Verdachte heeft vanaf [sky-id] op 17 juni 2020 het volgende bericht aan [sky-account] verzonden: “He wants us to pick up maybe its better your guy oick up and tomo morning give it to us mate”. Verdachte stuurt vervolgens een zogenaamde ‘token’, in de vorm van een € 5,- biljet. Het is de politie ambtshalve bekend dat tokens worden gebruikt bij geldoverdrachten en dienen als ontvangstbewijs. [37]
Vervolgens wordt op 17 juni 2020 een groepschat aangemaakt met verdachte en de Sky-ID’s [sky-id] en [sky-id] (hierna: [sky-id] en [sky-id] ). [38] Verdachte maakt gebruik van [sky-id] . In deze groepschat worden op 17 juni 2020 de volgende berichten verzonden:
[sky-id] : Brother friend will pick 2.6m in 2 parts
[sky-id] : We do first the 1.5
Verdachte: OK than that’s the best
Verdachte: Can he wait at the spot that you gave?
[sky-id] : Morning we sort bro
De politie vermoedt, gelet op bovenstaande chats, dat de overdracht vermoedelijk zou plaatsvinden in de ochtend van 18 juni 2020. [39]
Op 17 juni 2020 worden verder in de groepschat de volgende berichten verzonden:
[sky-id] : Brother 11.30. To be first drop mr [bijnaam 2]
[sky-id] : Wich mediamarkt
[sky-id] : It’s the centrum I think
[sky-id] : By the station
[sky-id] : I drop off the bags and we go out
[sky-id] : Ok bro [40]
De politie vermoedt dat er wordt afgesproken bij de Mediamarkt in Amsterdam. [41]
Verdachte: Please think for a good place for ghe second pick up in the afternoon
Verdachte: For the 1.1 you are getting another tokeb not yhis one [42]
Op 18 juni 2020 worden in de groepschat de volgende berichten verzonden:
Verdachte: You will come immediately with the bags bro?
[sky-id] : Yes bro im at the centrum now to buy some sportbags for you bro
Verdachte: Bro how long before you are there
[sky-id] : 1 min
[sky-id] : Done brother [43]
Op 18 juni 2020 heeft verdachte vanaf [sky-id] aan [sky-account] het volgende bericht verzonden: “The 1.5 is picked up mate”. [44]
Vervolgens worden er in de groepschat op 18 juni 2020 de volgende berichten verzonden:
[sky-id] : I have give him already the new adres bro
[sky-id] : [adres 9]
Verdachte: Ok I will tel him than
[sky-id] : [nummer] . 1.1m euro token
Verdachte: My man is on time
Verdachte: Bro hik is er [45]
[sky-id] : Done
Verdachte: Ok bro thankx [46]
Uit bovenstaande chat blijkt dat er op 18 juni 2020 werd afgesproken op de [adres 9] in Amsterdam. [47]
De politie vermoedt dat uit de chats blijkt dat de onder feit 2 ten laste gelegde levering van 100 kilogram cocaïne nog moest worden betaald. De politie vermoedt op basis van de chats zoals weergegeven onder 4.3.3.1. dat verdachte ‘26’ rekende per kilogram. Het totaal kwam daarmee op € 2.600.000,-. De politie concludeert dat het om euro’s gaat, omdat de overdracht van de cocaïne in Nederland plaats vond, € 26.000,- een gangbare prijs is voor een blok cocaïne, een € 5,- biljet als token wordt verzonden en omdat in de chats wordt gesproken over ‘1.1m euro’. [48]
4.3.4.2. Feiten en omstandigheden feit 4
Chats
Verdachte heeft vanaf [sky-id] de volgende berichten naar [sky-account] verzonden:
24 juli 2023
- This is the calculation
- 200*(5000+1500)+6%=1378000
- Euro
De politie vermoedt dat deze bedragen betrekking hadden op cocaïne. [50]
Verdachte heeft verder vanaf [sky-id] op 26 juli 2020 naar [sky-account] verzonden: “ [nummer] ”. [51]
29 juli 2020
- I was expecting [bijnaam 3] to text me yesterday
- So i could organise everything
- So i dont if can take the papers today
De politie vermoedt dat met ‘[bijnaam 3]’ vermoedelijk wordt gedoeld op de koerier [sky-id] . [sky-id] had namelijk ‘[bijnaam 3]’ als gebruikersnaam. Ook hadden zowel verdachte als [sky-account] contact met hem in deze periode. [53]
Op 29 juli 2020 heeft [sky-id] de volgende berichten aan [sky-account] verzonden:
- Just talkin to him bro gave him address
- 30/07/2020 Holland Delivery:
Token: [nummer]
Amount: € 700,000
Address: [adres 10]
Time: 9:00am
Get the men away for pick up 9. About 9. 45 mate [54]
Op 30 juli 2020 om 07.44 uur heeft [sky-id] aan [sky-account] het bericht verzonden:”Still not accepted me [bijnaam 2]. Im here money in car ready to go” [55] Op diezelfde dag om 08.07 uur heeft verdachte aan [sky-account] het volgende bericht verzonden:
- Let me calculate
200*6500+6%=1378
Paid 700 [56]
Op 30 juli 2020 om 11.23 uur heeft [sky-id] vervolgens aan [sky-account] verstuurd: “Paper done bro”. [57]
Google Pixel telefoon
Op 12 april 2023 wordt bij de doorzoeking van de woning op het adres [adres 7] een Google Pixel telefoon in beslag genomen. [58] Uit onderzoek blijkt dat de telefoon waarschijnlijk een toestel is waarmee alleen versleutelde berichten kunnen worden verstuurd naar mobiele telefoons met dezelfde functionaliteit. [59] Uit onderzoek blijkt dat op deze telefoon notities staan met berekeningen en aantallen met namen met als laatste datum 27 maart 2023. [60] De nickname [bijnaam 1] komt in meerdere vormen voor in de notities en komt overeen met de nicknames behorende bij [sky-account] . [61]
4.3.4.3. Oordeel van de rechtbank over feit 3 en feit 4
De rechtbank is van oordeel dat uit de opgenomen chats in 4.3.4.1. blijkt dat verdachte op 18 juni 2020 in Amsterdam samen met anderen contante geldbedragen van € 1.500.000,- en € 1.100.000,- heeft verworven en voorhanden heeft gehad. De rechtbank acht bewezen dat deze geldbedragen afkomstig zijn uit enig eigen misdrijf van verdachte, namelijk de handel in 100 kilogram cocaïne zoals bewezen onder feit 2. Uit de opgenomen chats en de bevindingen van de politie blijkt namelijk dat de geldbedragen van € 1.500.000,- en € 1.100.000,-, de betaling zijn van die 100 kilogram cocaïne.
De rechtbank is van oordeel dat uit de opgenomen chats in 4.3.4.2. blijkt dat verdachte op 30 juli 2020 in Vinkeveen samen met anderen een contant geldbedrag van € 700.000,- heeft verworven en voorhanden heeft gehad. Gezien de veroordeling voor de handel in cocaïne (feit 1 en feit 2) vindt de rechtbank het aannemelijk dat verdachte het geldbedrag van € 700.000,- met die handel heeft verdiend. Dit blijkt ook uit de context van de chats in 4.3.4.2. over de geldoverdracht, in samenhang met de soortgelijke chats zoals opgenomen bij feit 1, feit 2 en feit 3 (zie 4.3.3.1., 4.3.3.2. en 4.3.4.1.). Verder bevat het dossier aanknopingspunten dat verdachte ook na feit 1 en feit 2 is doorgegaan met de handel in cocaïne. Dit blijkt uit de onder 4.3.4.2. opgenomen chats van 24 en 26 juli 2020. Verder komt uit het onderzoek naar de Google Pixel telefoon het vermoeden naar voren dat verdachte in elk geval tot 27 maart 2023 bezig is geweest met cocaïnehandel (zie 4.3.4.2.).
Gelet op het bovenstaande acht de rechtbank bewezen dat verdachte het geldbedrag van € 700.000,- onmiddellijk uit eigen misdrijf heeft verkregen.
Verder blijkt uit de chats dat verdachte ten aanzien van beide feiten nauw en bewust met anderen heeft samengewerkt om de geldbedragen te verwerven en voorhanden te krijgen, zodat sprake is van medeplegen. Verdachte heeft een coördinerende rol heeft gehad.
Daarnaast is de rechtbank, met de raadsvrouw, van oordeel dat uit de chats niet blijkt van zogenaamde verhullingshandelingen met betrekking tot het geld. Dat uit de chatgesprekken blijkt dat voorzichtigheid is geboden bij de levering en dat de koeriers niet bij naam worden genoemd, zijn geen handelingen gericht op het verhullen (van de herkomst) van de geldbedragen. Ook het gebruik van een token als ontvangstbewijs is op zichzelf geen verhullende handeling.
Concluderend vindt de rechtbank bewezen dat verdachte zich – door het samen met anderen verwerven en voorhanden hebben van dit geld afkomstig uit eigen misdrijf – heeft schuldig gemaakt aan het medeplegen van eenvoudig witwassen van € 1.500.000,- en € 1.100.000,- (feit 3) en van € 700.000,- (feit 4).
5.Bewezenverklaring
De rechtbank acht op grond van de in rubriek 4 genoemde bewijsmiddelen bewezen dat verdachte
Feit 1
op 13 juni 2020 te Amsterdam, tezamen en in vereniging met anderen opzettelijk heeft verkocht en verstrekt ongeveer 160 kilogram cocaïne;
Feit 2
op17 juni 2020 te Vinkeveen, tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk heeft verkocht en/ verstrekt ongeveer 100 kilogram cocaïne;
Feit 3
op 18 juni 2020 te Amsterdam, tezamen en in vereniging met anderen, contante geldbedragen, te weten
- 1.500.000,- euro en
- 1.100.000,- euro,
heeft verworven en voorhanden heeft gehad, terwijl hij, verdachte en zijn mededader(s), wisten, dat dat geld onmiddellijk afkomstig was uit enig eigen misdrijf;
Feit 4
op 30 juli 2020 te Vinkeveen, tezamen en in vereniging met anderen, een contant geldbedrag, te weten 700.000,- euro, heeft verworven en voorhanden heeft gehad terwijl hij, verdachte en/of zijn mededader(s), wisten dat dat geld onmiddellijk afkomstig was uit enig eigen misdrijf.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten staan, zijn deze verbeterd. Verdachte is hierdoor niet in de verdediging geschaad.
6.De strafbaarheid van de feiten
Behalve het impliciet subsidiair tenlastegelegde eenvoudig witwassen, kan ook het impliciet primair tenlastegelegde ‘gewoon’ witwassen onder de feiten 3 en 4 worden bewezen, maar daarvoor geldt volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad de kwalificatie-uitsluitingsgrond, wat betekent dat het geen strafbaar feit oplevert. De overige bewezen geachte feiten zijn volgens de wet strafbaar. Het bestaan van een rechtvaardigingsgrond is niet aannemelijk geworden.
7.De strafbaarheid van verdachte
Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. Verdachte is dan ook strafbaar.
8.Motivering van de straffen en maatregelen
8.1.
De eis van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte voor de door haar bewezen geachte feiten zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes jaar, met aftrek van voorarrest.
8.2.
Het standpunt van de verdediging
Bij een bewezenverklaring van de ten laste gelegde feiten heeft de verdediging verzocht rekening te houden met de lagere strafmaxima die gelden voor eenvoudig witwassen.
8.3.
Het oordeel van de rechtbank
De hierna te noemen strafoplegging is in overeenstemming met de ernst van het bewezen geachte, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van verdachte, zoals daarvan op de zitting is gebleken.
De rechtbank heeft bij de keuze tot het opleggen van een vrijheidsbenemende straf en bij de vaststelling van de duur daarvan in het bijzonder het volgende laten meewegen.
Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan het medeplegen van de handel in grote hoeveelheden cocaïne van in totaal 260 kilogram en aan het witwassen van grote contante geldbedragen. Uit het dossier kan worden afgeleid dat verdachte bij het plegen van de feiten een coördinerende rol had. Verdachte ging professioneel te werk door gebruik te maken van Sky-telefoons, koeriers en tokens. Het dossier bevat bovendien aanknopingspunten dat verdachte niet incidenteel, maar op structurele wijze bezig is geweest met cocaïnehandel.
De handel in cocaïne vormt een ernstige inbreuk op de rechtsorde en heeft een ontwrichtende invloed op de samenleving. Niet alleen de gezondheid en het welzijn van gebruikers worden nadelig beïnvloed, maar ook de algemene veiligheid. Drugshandel gaat immers vaak gepaard met andere vormen van criminaliteit, waaronder geweldsmisdrijven of zoals in deze zaak het witwassen van grote geldbedragen. Ook dat is een ernstig strafbaar feit dat de integriteit van het financiële en economische verkeer aantast
De rechtbank heeft acht geslagen op het strafblad van verdachte van 25 september 2023. Hieruit blijkt dat verdachte de afgelopen vijf jaar niet is veroordeeld.
Op basis van alle hierboven genoemde omstandigheden is de rechtbank van oordeel dat met geen andere straf kan worden volstaan dan met een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van aanzienlijke duur. Mede gelet op de kwalificatie van feit 3 en feit 4 als eenvoudig witwassen komt de rechtbank tot een lagere straf dan de eis van de officier van justitie, die uitging van ‘gewoon’ witwassen waarvoor een hogere strafbedreiging geldt. De rechtbank zal verdachte een gevangenisstraf opleggen van 5 jaar met aftrek van de tijd die hij in voorarrest heeft doorgebracht.
9.Beslag
Onder verdachte zijn de volgende voorwerpen in beslag genomen:
Een geldbedrag van € 1.900,- (768156);
Een gouden armband van het merk Cartier (768157);
Een gouden ring (768159);
Een gouden ring (768161);
Een gouden armband (768158);
Een gouden ring (768162);
Een ring (768160);
Een Google Pixel telefoon (768166).
Het geldbedrag en de sieraden (voorwerpen 1 tot en met 7) behoren aan verdachte toe en kunnen naar hem terug.
De Google Pixel telefoon van verdachte is vanwege de daarop aangetroffen drugsgerelateerde inhoud van zodanige aard dat het ongecontroleerde bezit daarvan in strijd is met het algemeen belang, omdat de telefoon bij het plegen van soortgelijke strafbare feiten kan worden gebruikt. De rechtbank zal de telefoon daarom onttrekken aan het verkeer.
10.Toepasselijke wettelijke voorschriften
De op te leggen straf en maatregel zijn gegrond op de artikelen 36b, 36d, 47, 57 en 420bis.1 van het Wetboek van Strafrecht en op de artikelen 2 en 10 van de Opiumwet.
11.Beslissing
De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot de volgende beslissing.
Verklaart bewezen dat verdachte het ten laste gelegde heeft begaan zoals hiervoor in rubriek 5 is vermeld.
Verklaart niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.
Het bewezenverklaarde levert op:
Feit 1 en feit 2:
telkens: medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met een in artikel 2 onder B van de Opiumwet gegeven verbod
Feit 3 en feit 4:
telkens: medeplegen van eenvoudig witwassen
Verklaart het bewezene strafbaar.
Verklaart verdachte,
[verdachte], daarvoor strafbaar.
[verdachte], daarvoor strafbaar.
Veroordeelt verdachte tot een gevangenisstraf van
5 (vijf) jaren.
5 (vijf) jaren.
Beveelt dat de tijd die door veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en in voorlopige hechtenis is doorgebracht, bij de tenuitvoerlegging van die straf in mindering gebracht zal worden.
Tenuitvoerlegging van de op te leggen gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat aan de verdachte voorwaardelijke invrijheidstelling wordt verleend als bedoeld in artikel 6:2:10 van het Wetboek van Strafvordering.
Gelast de teruggave aan de verdachte van:
Een geldbedrag van € 1.900,- (768156);
Een gouden armband van het merk Cartier (768157);
Een gouden ring (768159);
Een gouden ring (768161);
Een gouden armband (768158);
Een gouden ring (768162);
Een ring (768160).
Verklaart de Google Pixel telefoon (768166) onttrokken aan het verkeer.
Dit vonnis is gewezen door
mr. J.M.R. Vastenburg, voorzitter,
mrs. M. Vaandrager en C. Wildeman, rechters,
in tegenwoordigheid van mr. F.H. van der Pol, griffier,
en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 17 oktober 2023.
[...]