ECLI:NL:RBAMS:2023:6663

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
8 augustus 2023
Publicatiedatum
24 oktober 2023
Zaaknummer
10502930 CV EXPL 23-6916
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Tussenuitspraak
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vernietiging van vermoedelijk oneerlijke incassokosten- en rentebeding in algemene voorwaarden

In deze zaak heeft de kantonrechter van de Rechtbank Amsterdam op 8 augustus 2023 een tussenuitspraak gedaan in een civiele procedure tussen bol.com B.V. (eiseres) en een gedaagde die niet is verschenen. Eiseres heeft gedaagde gedagvaard vanwege een onbetaalde factuur die voortvloeit uit een online aankoop bij een externe verkoper via haar platform. De kantonrechter heeft ambtshalve de informatieplichten van eiseres getoetst, zoals vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek, en vastgesteld dat eiseres aan deze verplichtingen heeft voldaan. Dit betreft onder andere de informatie die verstrekt moet worden bij overeenkomsten op afstand en de wijze waarop deze informatie aan de consument moet worden gepresenteerd.

De rechter heeft ook de algemene voorwaarden van eiseres beoordeeld, met name de bedingen die betrekking hebben op incassokosten en rente. De kantonrechter heeft geconcludeerd dat het beding dat eiseres de vrijheid geeft om ongelimiteerd kosten in rekening te brengen, vermoedelijk oneerlijk is. Dit is gebaseerd op de overweging dat de consument niet in staat is om de economische gevolgen van dit beding te begrijpen, wat leidt tot een onevenredige verstoring van het contractuele evenwicht tussen partijen. De kantonrechter heeft daarom het voornemen uitgesproken om dit beding ambtshalve te vernietigen.

Eiseres is in de gelegenheid gesteld om zich uit te laten over de oneerlijkheid van het beding en het voornemen tot vernietiging. De zaak is verwezen naar de rol voor het nemen van een akte door eiseres, waarbij zij ook gedaagde in de gelegenheid moet stellen om te reageren. De verdere beslissing is aangehouden.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht
zaaknummer: 10502930 CV EXPL 23-6916
vonnis van: 8 augustus 2023
fno.: 991

vonnis van de kantonrechter

i n z a k e

bol.com B.V.

gevestigd te Amsterdam
eiseres
gemachtigde: GGN Mastering Credit Rotterdam
t e g e n

[gedaagde]

wonende te [woonplaats]
gedaagde
niet verschenen

Verloop van de procedure

Eiseres heeft gedaagde gedagvaard. Gedaagde is niet verschenen. Tegen gedaagde is verstek verleend. Vervolgens is een datum voor vonnis bepaald.

Gronden van de beslissing

Eiseres stelt dat gedaagde via de website van eiseres bij een externe verkoper goederen heeft gekocht. De daarop betrekking hebbende factuur is onbetaald gelaten.
Eiseres is een handelaar. Gedaagde is een consument. In dat geval moet onder meer ambtshalve worden getoetst of eiseres de op haar rustende informatieverplichtingen heeft nageleefd. Ook moeten de bedingen in de van toepassing verklaarde algemene voorwaarden worden getoetst op oneerlijkheid in de zin van Richtlijn 93/13/EG.

Informatieverplichtingen

3. De overeenkomst is online tot stand gekomen en wordt als overeenkomst op afstand gekwalificeerd. In dat geval moet eiseres in de dagvaarding stellen en onderbouwen dat zij heeft voldaan aan de op haar rustende informatieplichten. Deze staan in artikel 6:230m lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW) en artikel 6:230v BW.
4. Eiseres stelt aan deze informatieplichten te hebben voldaan en verwijst ter onderbouwing naar schermafdrukken van het online bestelproces. De schermafdrukken dateren van hetzelfde jaar als het jaar waarin gedaagde de goederen heeft gekocht. Op grond van de stellingen en de schermafdrukken kan worden vastgesteld dat eiseres heeft voldaan aan de essentiële informatieplichten van artikel 6:230m lid 1 BW (verwezen wordt naar het arrest van de Hoge Raad van 12 november 2021, ECLI:NL:HR:2021:1677, r.o. 3.1.11).
5. Over de aanvullende verplichtingen als bedoeld in artikel 6:230v BW wordt in het bijzonder het navolgende overwogen.
6. De knop waarmee het bestelproces wordt afgerond met daarop de bewoordingen ‘bestellen en betalen’ voldoet aan de eisen van artikel 6:230v lid 3 BW.
7. Voor wat betreft de bevestiging van de overeenkomst op een duurzame gegevensdrager (artikel 6:230v lid 7 BW) verwijst eiseres naar het persoonlijke account van gedaagde op de website van eiseres. Een account moet volgens eiseres verplicht worden aangemaakt alvorens een bestelling kan worden geplaatst. Een account op een website kan onder bepaalde omstandigheden als duurzame gegevensdrager worden aangemerkt. Er moet dan wel zijn voldaan aan de voorwaarden die door het HvJ EU zijn geformuleerd in HvJ EU 25 januari 2017, C-375/15, ECLI:EU:C:2017:38. De website moet de gebruiker de mogelijkheid bieden om aan hem persoonlijk gerichte informatie op zodanige wijze op te slaan dat deze gedurende een passende termijn kan worden geraadpleegd en ongewijzigd kan worden gereproduceerd, zonder dat de aanbieder of andere professional de inhoud ervan eenzijdig kan wijzigen, en als de gebruiker slechts kennis kan nemen van de informatie door de website te raadplegen, moet de aanbieder, wanneer hij informatie meedeelt, ook een actieve gedraging stellen om de gebruiker op de hoogte te stellen van het feit dat er een bericht voor hem is en dat hij dat op die website kan raadplegen. Op grond van de uitgebreide stellingen van eiseres hierover in de dagvaarding wordt vastgesteld dat aan deze voorwaarden is voldaan, zodat de informatie in het account van gedaagde op een duurzame gegevensdrager is verstrekt.
8. Op grond van de toelichting en de schermafdrukken wordt vastgesteld dat de informatie in het account van eiseres in ieder geval de essentiële informatie van artikel 6:230m lid 1 BW bevat, zodat de conclusie van het voorgaande is dat eiseres aan de op haar rustende (essentiële) precontractuele en contractuele informatieplichten heeft voldaan.
Toetsing van bedingen in de algemene voorwaarden op oneerlijkheid
9. Op de koopovereenkomst zijn volgens eiseres meerdere sets algemene voorwaarden van toepassing, afhankelijk of het product bij eiseres zelf wordt gekocht of bij een externe verkoper:
de ‘Algemene Voorwaarden Thuiswinkel’,
de ‘Algemene voorwaarden kopen bij andere verkopers’,
de ‘Algemene Verkoopvoorwaarden zakelijke verkopen via bol.com’,
e Gebruikersvoorwaarden zakelijke verkopers’.
10. Eiseres stelt weliswaar in de dagvaarding welke sets algemene voorwaarden van toepassing
kunnenzijn, maar niet welke sets algemene voorwaarden in het onderhavige geval van toepassing zijn. Nu het in dit geval gaat om een aankoop bij een externe verkoper, zijn, mede gelet op de schermafdrukken van het bestelproces, kennelijk de algemene voorwaarden als hiervoor genoemd bij b. en c. van toepassing. Eiseres zal haar stellingen in de dagvaarding hierover in het vervolg moeten toespitsen op de gedaagde partij.
10. Van de sets algemene voorwaarden hiervoor genoemd bij c. is het beding dat op de vordering betrekking heeft, althans kan hebben, te weten artikel 15, door de kantonrechter getoetst en niet oneerlijk bevonden.
10. In de set algemene voorwaarden hiervoor genoemd onder b. is het volgende artikel van belang, nu het aan de vordering ten grondslag is gelegd, dan wel kan worden gelegd:
Artikel 6 – Vergoeding en betaling
(…)

3. Indien de Klant niet tijdig aan zijn betalingsverplichting(en) voldoet, is deze, nadat hij door bol.com is gewezen op de te late betaling en bol.com de Klant een termijn van 14 dagen heeft gegund om alsnog aan zijn betalingsverplichtingen te voldoen, na het uitblijven van betaling binnen deze 14-dagen-termijn, over het nog verschuldigde bedrag een vertragingsrente en/of administratiekosten verschuldigd, alsmede de incassokosten, onverminderd de bevoegdheid van bol.com om de daadwerkelijk gemaakte buitengerechtelijke incassokosten te vorderen.

13. Het hiervoor geciteerde beding wordt voorshands als vermoedelijk oneerlijk gekwalificeerd, omdat eiseres op grond van dit beding de vrije hand heeft in het ongelimiteerd in rekening brengen van bedragen aan rente, administratiekosten en incassokosten. De bedongen kosten en rente in het beding zijn niet gespecificeerd, noch wordt toegelicht welke administratiekosten nog in rekening kunnen worden gebracht naast de incassokosten. Eiseres kan op grond van dit beding een door haar zelf te bepalen bedrag aan kosten op de consument verhalen als er als gevolg van een niet nakomen door de consument maatregelen moeten worden genomen. Op basis van het beding is de consument niet in staat de economische gevolgen van dit beding te begrijpen en met kennis van zaken te beslissen of hij zich contractueel wil verbinden.
13. Bovendien zou het beding tot gevolg kunnen hebben dat de consument belast wordt met hoge kosten, die normaal gesproken niet ten laste van de consument behoren te komen. De consument is op grond van de wettelijke regeling immers uitsluitend wettelijke rente verschuldigd en buitengerechtelijke incassokosten, indien is voldaan aan artikel 6:96 lid 6 BW, waarbij de aanmaning ook moet voldoen aan de door de Hoge Raad in zijn arrest van 25 november 2016 (ECLI:NL:HR:2016:2704) gestelde eisen. Met het beding wordt het contractuele evenwicht tussen partijen dan ook onevenredig verstoord, ten nadele van de consument.
13. De kantonrechter is op grond van het voorgaande voornemens het beding ambtshalve te vernietigen.
13. Vernietiging van het beding heeft tot gevolg dat eiseres zich niet op het beding kan beroepen, maar ook dat zij geen aanspraak kan maken op het aanvullende recht dat zonder het beding van toepassing zou zijn. Ook als uitsluitend een beroep wordt gedaan op de wet. Dat volgt uit het Dexia arrest van 27 januari 2021, C-229/19 en het Gupfinger arrest HvJ EU C-625/21 van het Europese Hof van Justitie. Eiseres kan hierdoor dus geen aanspraak maken op wettelijke rente en incassokosten op grond van de wet.
13. Het had op de weg van eiseres gelegen om zich in de dagvaarding uit te laten over zowel de bedingen in de algemene voorwaarden waarop de vordering is gebaseerd als over de bedingen waarop de vordering zou kunnen worden gebaseerd. Dat heeft eiseres slechts gedeeltelijk gedaan, namelijk alleen ten aanzien van de set algemene voorwaarden hiervoor genoemd onder c., maar niet ten aanzien van de set algemene voorwaarden onder b.
Eiseres zal in het vervolg direct in de dagvaarding moeten stellen welke sets algemene voorwaarden in het concrete geval van toepassing zijn, welke bedingen uit die sets algemene voorwaarden aan de vordering ten grondslag zijn én kunnen worden gelegd en zich uitlaten over de (on)eerlijkheid van die bedingen, bij gebreke waarvan vorderingen, bij dagvaardingen betekend op of na 1 september 2023, direct worden afgewezen op de stelplicht.
13. Eiseres wordt (nu nog) in de gelegenheid gesteld zich uit te laten over de oneerlijkheid van het hiervoor geciteerde beding. Ook kan zij zich uitlaten over het voornemen tot ambtshalve vernietiging ervan. De zaak wordt hiervoor verwezen naar de rol.
13. Eiseres dient een afschrift van dit vonnis en van de door haar te nemen akte aan gedaagde toe te sturen en gedaagde in de gelegenheid te stellen hierop uiterlijk op de na te melden rolzitting te reageren. Eiseres dient in de akte te vermelden dat zij dit heeft gedaan.
13. Iedere verdere beslissing wordt aangehouden.

Beslissing

De kantonrechter:
verwijst de zaak naar de rol van
dinsdag 5 september 2023 te 10.00 uurvoor het nemen van een akte door eiseres als bedoeld in overweging 18;
bepaalt dat eiseres de akte aan gedaagde moet sturen en gedaagde in de gelegenheid moet stellen op de akte te reageren, zoals in overweging 19 bepaald;
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. L. van Berkum, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op 8 augustus 2023 in tegenwoordigheid van de griffier.