ECLI:NL:RBAMS:2023:4005

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
29 juni 2023
Publicatiedatum
29 juni 2023
Zaaknummer
C/13/732936 / HA RK 23-135
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht; Burgerlijk procesrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verzoek tot verstrekking van persoonsgegevens in verband met onrechtmatige reviews

In deze zaak heeft de Rechtbank Amsterdam op 29 juni 2023 een beschikking gegeven in een verzoek van NEG-ITSOLUTIONS B.V. (hierna: NEG-IT) tegen GOOGLE IRELAND LIMITED (hierna: Google) op grond van artikel 843a van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv). NEG-IT verzocht de rechtbank om Google te veroordelen tot het verstrekken van persoonsgegevens van gebruikers die onrechtmatige reviews over NEG-IT hadden geplaatst. De rechtbank heeft vastgesteld dat NEG-IT een rechtmatig belang heeft bij de gevraagde gegevens, aangezien de reviews schadelijk zijn voor de reputatie van NEG-IT en niet gebaseerd zijn op daadwerkelijke klantervaringen. Google heeft aangegeven zich te refereren aan het oordeel van de rechtbank, maar heeft ook gewezen op de belangen van de gebruikers van de Google-accounts, waaronder het recht op privacy. De rechtbank heeft geoordeeld dat de belangen van NEG-IT zwaarder wegen dan de privacybelangen van de reviewers. De rechtbank heeft Google opgedragen om binnen tien werkdagen de gevraagde gegevens aan NEG-IT te verstrekken, en heeft het verzoek van Google om de beschikking niet te publiceren afgewezen. De beschikking is openbaar gemaakt met inachtneming van anonimiseringsrichtlijnen.

Uitspraak

beschikking

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht
zaaknummer / rekestnummer: C/13/732936 / HA RK 23-135
Beschikking van 29 juni 2023
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
NEG-ITSOLUTIONS B.V.,
gevestigd te Nieuwegein,
verzoekster,
advocaat mr. E.J.C. van Gelderen te Zeist,
en
de rechtspersoon naar buitenlands recht
GOOGLE IRELAND LIMITED,
gevestigd te Dublin, Ierland,
verweerster,
advocaat mr. A.J. Tromp te Amsterdam.
Verzoekster wordt hierna NEG-IT genoemd. Verweerster wordt hierna Google genoemd.

1.Het verloop van de procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het verzoekschrift met bijlagen, ingekomen ter griffie op 26 april 2023;
- het verweerschrift, ingekomen ter griffie op 26 april 2023;
- het e-mailbericht van 6 juni 2023 van mr. D. Verhulst, kantoorgenoot van
mr. Tromp.
1.2.
De beschikking is bepaald op vandaag. Partijen zijn van de beschikkingsdatum op de hoogte gesteld.

2.De feiten

2.1.
NEG-IT houdt zich bezig met IT-oplossingen.
2.2.
Google is onderdeel van een Amerikaans concern dat verschillende internetdiensten aanbiedt. Google biedt in Nederland een dienst aan waarmee ingelogde gebruikers een recensie (‘review’) kunnen delen over bedrijven die een vermelding in Google Maps hebben. De recensie is direct openbaar.
2.3.
Bij Google zijn accounts (hierna: de accounts) aangemaakt met de namen [naam 1] , [naam 2] , [naam 3] en [naam 4] (hierna: de reviewers). Met deze accounts zijn reviews geplaatst over NEG-IT, haar groepsmaatschappij CTC IT Company, haar aandeelhouder Circular IT Group, haar investeerder Waterland Private Equity, haar (voormalig) bestuurders en de aan (voormalig) bestuurders gelieerde stichting Stichting IT-donations. Het gaat om de volgende (onderdelen van) reviews (hierna: de reviews):
“Deze zionisten proberen met het World Economic Forum een “Circulaire” maatschappij te creëren waarbij ieder individu een persoonlijk CO2 budget krijgt..”
“Hun eigenaar “Waterland Private Equity Investments” is een Zionistisch clubje die samen met het World Economic Forum onder het excuus van “Circulair” een marxistische maatschappij proberen te creëren waarbij ieder individu een persoonlijk CO2 budget krijgt, waardoor de Zionisten ons volledig controleren..”
“Sinds kort eigendom van het joods/globalistische “Circular It Group” een stel marionetten van Klaus Schwab zijn het !”
“Sinds kort de trotse eigenaar van “ITdonations” een stichting dat zijn zakken vult met het leed van anderen en zieke kinderen. Walgelijk die Circular It Group !”
“Zeer onbetrouwbaar bedrijf met een geniepige eigenaar [naam 5] !”
“Dat de “Circular It Group” de broertjes [naam 6] toch even snel en vriendelijk, dan toch wel dwingend richting de uitgang zal begeleiden….”
“Wat een onbetrouwbaar sujet is die [naam 6] zeg !”
“Waardeloze beunhazen die broertjes [naam 6] !”
“De eigenaar [naam 5] verdient geld over de rug van ernstig zieke kinderen….walgelijk !!”
“laatst een Partij Pc’s ingeleverd voor veilige dataverwijdering …. duiken onze privégegevens nu opeens overal op ! dus helaas een zaak om niet te vertrouwen !!”
“Afschuwelijk besodemieterd me hun DaaS360 service, als alles is uitgerold komen en allemaal onverwachte kosten bij op het moment dat je niet meer terug kunt wees AUB gewaarschuwd nooit aan beginnen !”.
2.4.
In een brief van 24 november 2022 heeft NEG-IT Google gesommeerd alle reviews van de accounts over NEG-IT en aan haar gelieerde (rechts)personen te verwijderen en de aan de accounts gekoppelde (persoons)gegevens te verstrekken, zodat NEG-IT de identiteit van de reviewer(s) kan vaststellen. Vervolgens heeft Google de reviews na beoordeling verwijderd. Google heeft te kennen gegeven dat zij de verzochte (persoons)gegevens enkel zal verstrekken op last van een rechter.

3.Het verzoek en het verweer

3.1.
NEG-IT verzoekt de rechtbank om Google op grond van artikel 843a van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) te veroordelen tot het verstrekken van de naam, het telefoonnummer, de (alternatieve) e-mailadressen en de IP-adressen waarmee de accounts zijn aangemaakt en de reviews zijn geplaatst.
3.2.
NEG-IT legt samengevat het volgende aan haar verzoek ten grondslag.
De reviews zijn onjuist en onnodig grievend. Het is uitgesloten dat de reviews daadwerkelijke klantervaringen betreffen. De namen die aan de accounts gekoppeld zijn komen niet voor in het klantenbestand van NEG-IT of haar groepsmaatschappijen. De reviews zijn bedoeld om NEG-IT en aan haar gelieerde (rechts)personen schade toe te brengen. Het plaatsen van de reviews is daarom onrechtmatig.
NEG-IT wenst te achterhalen wie de (rechts)personen achter de accounts zijn, zodat zij een verbod tegen de reviewer(s) op het opnieuw plaatsen van onrechtmatige reviews kan vorderen en de door de reviews veroorzaakte schade kan verhalen. NEG-IT heeft daarom belang bij afgifte van de beschikbare identificerende gegevens van de gebruiker(s) die de reviews hebben geplaatst en is daartoe ook gerechtigd.
3.3.
Google verzet zich niet tegen een bevel tot afgifte van de verzochte gegevens voor zover deze afgifte door een rechter wordt bevolen en geoordeeld wordt dat afgifte daarvan gerechtvaardigd is, en Google de beslissing kan naleven.
Google refereert zich aan het oordeel van de rechtbank over de gegevensverstrekking. Google merkt daarbij op dat een afweging moet worden gemaakt tussen de grondrechten van de Google-accounthouders, van NEG-IT en de in de reviews genoemde personen. Het gaat om het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer (artikel 8 EVRM en artikel 7 van het Europees Handvest) van de Google-accounthouders en NEG-IT en het recht op bescherming van persoonsgegevens (artikel 8 Europees Handvest) van de Google-accounthouders en de in de reviews genoemde personen. Verder wijst Google op de belangenafweging die de Algemene Verordening Gegevensbescherming en artikel 843a Rv vereisen.
Google verzoekt deze beschikking niet te publiceren, omdat de zaak gaat over identificerende gegevens van natuurlijke personen. Volgens Google bestaat het risico dat de personen ook in een geanonimiseerde uitspraak nog te identificeren zijn. Verder ziet Google geen belang in het publiceren van deze beschikking, omdat Google verwacht dat de beschikking geen jurisprudentievormend karakter voor de toepassing van artikel 843a Rv zal hebben. Daardoor zal de beschikking niet aan de selectiecriteria voor publicatie van de rechtspraak voldoen, aldus Google.
3.4.
Partijen hebben de rechtbank verzocht het verzoek zonder mondelinge behandeling af te doen (artikel 279 lid 1 Rv).

4.De beoordeling

4.1.
De rechter moet ambtshalve beoordelen of de Nederlandse rechter rechtsmacht heeft om van het verzoek van NEG-IT kennis te nemen, omdat Google in Ierland is gevestigd. Partijen hebben een forumkeuze voor deze rechtbank gemaakt. De rechtbank is daarom internationaal en relatief bevoegd om van het verzoek van NEG-IT kennis te nemen (artikel 25 Brussel I-bis Verordening). De rechtbank zal de zaak dus niet naar de in beginsel relatieve bevoegde rechtbank verwijzen (artikel 270 lid 1 Rv).
4.2.
Artikel 843a lid 1 Rv is een regel van Nederlands procesrecht, zodat ingevolge artikel 10:3 BW Nederlands recht van toepassing is.
4.3.
Artikel 843a lid 1 Rv bepaalt dat hij, die daarbij een rechtmatig belang heeft, op zijn kosten inzage, afschrift of uittreksel kan vorderen van bepaalde bescheiden aangaande een rechtsbetrekking waarin hij of zijn rechtsvoorgangers partij zijn, van degene die deze bescheiden te zijner beschikking of onder zijn berusting heeft. Onder bescheiden worden mede verstaan: op een gegevensdrager aangebrachte gegevens. Lid 4 van dit artikel bepaalt dat degene die de bescheiden te zijner beschikking of onder zijn berusting heeft, niet gehouden is aan deze vordering te voldoen, indien daarvoor gewichtige redenen zijn, alsmede indien redelijkerwijs aangenomen kan worden dat een behoorlijke rechtsbedeling ook zonder verschaffing van de gevraagde gegevens is gewaarborgd.
4.4.
Uit het eerste lid van dit artikel volgt dat voor verstrekking van de verzochte gegevens aan een aantal vereisten moet worden voldaan: de verzoeker moet een rechtmatig belang hebben, het moet gaan over bepaalde bescheiden en men moet partij zijn bij de rechtsbetrekking. Ook moet het bepaalde in lid 4 van dit artikel worden meegewogen.
Rechtmatig belang
4.5.
NEG-IT heeft voldoende onderbouwd gesteld dat de reviews onrechtmatig zijn en dat zij hierdoor reputatie- en financiële schade lijdt. De reviews zijn ook in strijd met het eigen beleid van Google. Google heeft de reviews daarom op verzoek van NEG-IT verwijderd. Van NEG-IT kan niet worden gevergd dat zij tijdrovende verzoeken tot verwijdering van de reviews bij Google blijft indienen. Reviews worden door Google direct geplaatst en zijn dan voor iedereen zichtbaar.
NEG-IT overweegt een procedure te starten tegen de (rechts)personen die verantwoordelijk zijn voor de reviews. Hiervoor heeft NEG-IT de verzochte gegevens nodig. Vast staat dat er geen minder ingrijpende mogelijkheid bestaat om de gegevens te achterhalen. Daardoor heeft NEG-IT een rechtmatig belang bij de verstrekking van de verzochte gegevens.
Bepaalde bescheiden
4.6.
Om te voorkomen dat partijen een hoeveelheid aan gegevens opvragen, de zogenoemde fishing expedition, is slechts inzage van specifieke, met name genoemde en reeds aanwezige gegevens toegestaan. NEG-IT heeft in haar verzoek specifiek verzocht om de gegevens zoals vermeld in 3.1., zodat ook aan dit vereiste is voldaan. Met de verstrekking van deze gegevens wordt aan de belangen van NEG-IT tegemoet gekomen en wordt de inbreuk op de privacy van de reviewer(s) zo beperkt mogelijk gehouden.
Rechtsbetrekking
4.7.
Het recht tot inzage is toegekend aan degene die partij is bij een rechtsbetrekking en het verzoek moet bescheiden betreffen aangaande die rechtsbetrekking. Met rechtsbetrekking wordt niet alleen een overeenkomst bedoeld, maar ook een verbintenis uit de wet, zoals een onrechtmatige daad. Aan dit vereiste is voldaan.
Google handelt onrechtmatig jegens NEG-IT als zij de gegevens van de Google-accounthouders waarmee de reviews zijn geplaatst niet aan NEG-IT verstrekt, omdat (i) het voldoende aannemelijk is dat de reviews die de gebruiker heeft geplaatst mogelijk onrechtmatig en schadelijk tegenover NEG-IT zijn, (ii) NEG-IT er een reëel belang bij heeft om de gegevens te verkrijgen, (iii) het aannemelijk is dat er in dit geval geen minder ingrijpende mogelijkheid is om de gegevens te achterhalen, (iv) de afweging van de belangen van NEG-IT, Google en de gebruikers in het voordeel van NEG-IT uitvalt (vergl. Hoge Raad 25 november 2005, ECLI:NL:HR:2005:AU4019).
Verder stelt NEG-IT schade te lijden door de reviews en overweegt zij om een procedure op grond van onrechtmatige daad te starten tegen de (rechts)persoon achter de accounts en reviews. Daarmee staat het bestaan van een mogelijke rechtsbetrekking tussen die partijen voldoende vast (vergl. Hoge Raad 10 juli 2015, ECLI: NL:HR:2015:1834).
Gewichtige redenen
4.8.
Degene die over de bescheiden beschikt of die de bescheiden onder zich heeft, kan het verzoek tot inzage weigeren indien daar gewichtige redenen voor zijn. Gewichtige redenen betreffen zoal vertrouwelijke, medische of financiële gegevens. Of hier in een concreet geval sprake van is dient door de rechter met afweging van alle betrokken belangen gemotiveerd te worden beslist. Het belang van vertrouwelijkheid dient, door de partij die zich op het bestaan hiervan beroept, aannemelijk gemaakt te worden. Google heeft volstaan met een verzoek aan de rechtbank om een afweging te maken tussen de belangen van NEG-IT en de belangen van haar gebruikers.
4.9.
NEG-IT heeft voldoende gesteld dat er voor haar geen andere, minder ingrijpende, mogelijkheid bestaat om de gevraagde gegevens te achterhalen. Google heeft dit niet weersproken. Als NEG-IT niet over de gegevens kan beschikken wordt haar mogelijk effectieve rechtsbescherming tegen de reviewers onthouden. Van een gewichtige reden om afgifte van de gegevens te weigeren is niet gebleken. Het belang van NEG-IT om op te kunnen treden tegen degene(n) die de reviews heeft geplaatst, weegt zwaarder dan het belang van de reviewer(s) bij anonimiteit. De belangenafweging valt daarom in het voordeel van NEG-IT uit.
4.10.
Gezien het voorgaande zal het verzoek om afgifte van de verzochte gegevens worden toegewezen.
Publicatie
4.11.
Google verzoekt deze beschikking niet te publiceren vanwege het risico dat identificerende gegevens van haar gebruikers openbaar worden gemaakt. De advocaat van NEG-IT heeft telefonisch te kennen gegeven zich te refereren aan het oordeel van de rechtbank.
4.12.
Een uitspraak niet of geanonimiseerd, publiceren is mogelijk indien sprake is van zwaarwegende belangen in de zin van artikel 29 lid 2 Rv. Google heeft belang bij het waarborgen van de privacy en bescherming van de persoonsgegevens van haar gebruikers, in dit geval de reviewer(s). Daar staat tegenover het maatschappelijk belang bij openbare en controleerbare rechtspraak, dat in dit geval zwaarder weegt. De griffier zal de uitspraak daarom met inachtneming van de anonimiseringsrichtlijnen van de rechtspraak op rechtspraak.nl publiceren. Alle in de uitspraak naar de gebruiker(s) van Google herleidbare gegevens zullen worden verwijderd. Daarmee wordt het privacybelang van de gebruiker(s) van Google in voldoende mate gewaarborgd.
Kosten
4.13.
Partijen zijn overeengekomen om ieder de eigen kosten van deze procedure te dragen. De rechtbank ziet daarom geen aanleiding om een proceskostenveroordeling uit te spreken.

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
gebiedt Google, binnen tien werkdagen na ontvangst van deze beschikking, afschrift aan NEG-IT te verstrekken van, voor zover Google daarover beschikt, de volgende gegevens die de gebruiker(s) van het Google-account dat de reviews heeft geplaatst aan Google heeft verstrekt:
- de namen;
- de telefoonnummers en (alternatieve) e-mailadressen;
- de IP-adressen waarmee de accounts van de reviewer(s) zijn aangemaakt en waarmee de reviews zijn geplaatst,
die verbonden zijn aan de accounts met de volgende hyperlinks:
- [naam 1] :
[url 1]
[url 1] ,
- [naam 2] :
[url 2]
[url 2] ,
- [naam 3] :
[url 3]
[url 3] ,
- [naam 4] :
[url 4]
[url 4] ,
5.2.
verklaart deze beschikking tot zover uitvoerbaar bij voorraad,
5.3.
wijst het verzoek van Google om deze beschikking niet te publiceren af.
Deze beschikking is gegeven door mr. M.C.H. Broesterhuizen, bijgestaan door H.A. Huisman, en in het openbaar uitgesproken op 29 juni 2023.