ECLI:NL:RBAMS:2023:1938

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
3 april 2023
Publicatiedatum
31 maart 2023
Zaaknummer
13/133467-21
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Veroordeling medeplichtigheid aan gewelddadige overval op Brinks vrachtwagen bij Schöne Edelmetaal

Op 3 april 2023 heeft de Rechtbank Amsterdam uitspraak gedaan in de strafzaak tegen [verdachte], die beschuldigd werd van medeplichtigheid aan een gewelddadige overval op een vrachtwagen van Brinks bij Schöne Edelmetaal op 19 mei 2021. De rechtbank heeft vastgesteld dat de overval goed was voorbereid en dat [verdachte] een essentiële rol speelde in de uitvoering van het delict. Hij had simkaarten geactiveerd, een auto opgehaald die bij de overval werd gebruikt, en was aanwezig bij voorbesprekingen. De rechtbank oordeelde dat [verdachte] medeplichtig was aan de overval, maar sprak hem vrij van enkele andere tenlastegelegde feiten, waaronder het daadwerkelijk uitvoeren van geweld. Hij werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes jaar en moest schadevergoeding betalen aan de benadeelde partijen, waaronder Schöne Edelmetaal en de medewerkers van Brinks. De rechtbank benadrukte de ernst van de feiten en de impact op de slachtoffers, en legde de straf op in overeenstemming met de nieuwe wetgeving omtrent zware misdrijven.

Uitspraak

RECHTBANK AMSTERDAM

VONNIS
Parketnummer: 13/133467-21
Datum uitspraak: 3 april 2023
Vonnis van de rechtbank Amsterdam, meervoudige strafkamer, in de strafzaak tegen:
[verdachte],
geboren op [geboortedag] 1997 te [geboorteplaats] ,
zonder vaste woon- of verblijfplaats in Nederland,
gedetineerd in de [detentieadres] .

1.Het onderzoek ter terechtzitting

Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van 25 augustus 2021, 15 november 2021, 24 januari 2022, 20 april 2022, 7 juli 2022 en 1 september 2022 (pro forma-zittingen), 31 oktober 2022, 2 november 2022, 4 november 2022, 8 november 2022, 9 november 2022, 15 november 2022, 16 november 2022, 18 november 2022, 22 november 2022, 28 november 2022 en 5 december 2022 (inhoudelijke behandeling), 22 februari 2023 (pro forma) en 3 april 2023 (sluiting onderzoek en uitspraak).
De zaak tegen de verdachte is gelijktijdig, maar niet gevoegd, behandeld met de zaken tegen de medeverdachten [medeverdachte 1] (13/133508-21), [medeverdachte 2] (13/133480-21), [medeverdachte 3] (13/133450-21), [medeverdachte 4] (13/133659-21), [medeverdachte 5] (13/133494-21), [medeverdachte 6] (13/323709-21) en [medeverdachte 7] (13/283395-21). De verdachte en zijn medeverdachten zullen in dit vonnis worden aangeduid met hun achternaam.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officieren van justitie, mrs. A.M. Ruijs, L. van Haeringen en J.G. Louman (hierna gezamenlijk aangeduid als: de ‘
Officier van Justitie’), en van wat verdachte en zijn raadsman, mr. S. Lodder, in reactie hierop naar voren heeft gebracht.
De rechtbank heeft ook kennisgenomen van wat de politieambtenaren/benadeelde partijen, NP225356, NP122306, NP188129, NP235586, NP183288, NP158982, NP199795, NP124278, NP198365, NP123997, NP248673, NP249159, NP122738, NP172736, NP248667, NP244936, NP161440, NP249158, NP123202, NP249222, NP160250, NP119606, NP145721, NP235726, NP133681, NP225756, NP181303 en NP117039 en/of hun raadsman, mr. B. Newitt, naar voren hebben gebracht.
Daarnaast heeft de rechtbank kennisgenomen van wat Schöne Edelmetaal B.V. en haar raadslieden, mrs. F. Schneider en I. van Rijckevorsel, naar voren hebben gebracht.
Ook heeft de rechtbank kennisgenomen van de vorderingen benadeelde partij die door de medewerkers van Schöne Edelmetaal B.V., 3849357, 3853710, 3845080, 3853704, 3853707, 3853703 en 3850710, zijn ingediend.

2.Inleiding en tenlastelegging

Het onderzoek Yaros betreft het strafrechtelijk onderzoek naar aanleiding van een overval, die op 19 mei 2021 omstreeks 14:15 uur, heeft plaatsgevonden op een vrachtwagen met waardevolle edelmetalen, van Brinks Global Services Deutschland GMBH (hierna: ‘
Brinks’). De vrachtwagen van Brinks was op dat moment bij het bedrijf Schöne Edelmetaal B.V., gelegen aan de [adres] (hierna: ‘
Schöne Edelmetaal’), aan het laden en lossen.
Gedurende de overval is er door de overvallers geschoten met automatische vuurwapens.
De politie was nagenoeg onmiddellijk ter plaatse. Na de overval zijn de overvallers gevlucht in drie voertuigen, te weten:
  • een Porsche Cayenne met kenteken [kenteken] (hierna: de ‘
  • een Audi A6 met kenteken [kenteken] (hierna: de ‘
  • een Audi A4 met kenteken [kenteken] (hierna: de ‘
In het dossier wordt afwisselend gerefereerd aan een Audi A6 of A4 of een Audi S6 of S4. De voertuigen zijn een Audi A6 of A4, type S6 of S4. Het betreft echter steeds hetzelfde voertuig. De rechtbank zal daarom in dit vonnis deze voertuigen aanduiden als ‘Audi A6’ en ‘Audi A4’.
De politie heeft de Audi A4 uit het oog verloren. Later is gebleken dat dit voertuig naar Diemen is gereden. De Porsche en de Audi A6 zijn naar Broek in Waterland gereden.
Een groot aantal politieambtenaren heeft de Porsche en de Audi A6 achtervolgd, sommigen tot in Broek in Waterland. Tijdens de vlucht zou er door de overvallers met automatische wapens uit de voertuigen zijn geschoten, zowel in de lucht als gericht op de achtervolgende politieambtenaren en hun voertuigen.
In Broek in Waterland hebben de overvallers de Porsche en de Audi A6 geparkeerd op een kleine parkeerhaven, gelegen aan de [adres] . Daar stonden ook twee andere voertuigen geparkeerd, te weten: een Renault Espace met kenteken [kenteken] (hierna: de ‘
Renault’) en een Peugeot 5008 met kenteken [kenteken] (hierna: de ‘
Peugeot’). Uit het dossier volgt dat de overvallers daar een deel van de buit hebben overgeladen naar de laatstgenoemde voertuigen en vervolgens de Porsche en de Audi A6 in brand hebben gestoken. Vervolgens hebben zij getracht te vluchten in de Renault en de Peugeot.
De overvallers werden op dat moment echter omsingeld door politie en zijn ter hoogte van [adres] de tuinen en het achterliggende weiland in gevlucht.
De politie heeft vervolgens vier overvallers in het weiland en één van hen in een Kliko vuilnisbak op heterdaad aangehouden. Het betreft de verdachten:
  • [medeverdachte 3] , geboren op [geboortedag] 1978 te [geboorteplaats] (hierna: ‘
  • [medeverdachte 1] , geboren op [geboortedag] 1983 te [geboorteplaats] (hierna: ‘
  • [medeverdachte 2] , geboren op [geboortedag] 1977 te [geboorteplaats] (hierna: ‘
  • [medeverdachte 4] , geboren op [geboortedag] 1977 te [geboorteplaats] (hierna: ‘
  • [medeverdachte 5] , geboren op [geboortedag] 1979 te [geboorteplaats] (hierna: ‘
Hierna gezamenlijk aangeduid als: de ‘
Aanwezige verdachten’.
De zesde overvaller, [naam 1] , geboren op [geboortegegevens] , is in het weiland door een politiekogel getroffen en komen te overlijden.
Uit het dossier volgt dat de buit waardevolle edelmetalen betrof met een waarde van circa 14,5 miljoen euro. Een gedeelte van de (waarde van de) buit is inmiddels terug naar de firma’s Brinks en Schöne Edelmetaal, maar er mist nog een gedeelte ter waarde van rond de 4,2 miljoen euro.
De Audi A4 werd diezelfde middag onder het viaduct op de Overdiemerweg/Rijksweg A1 te Diemen brandend aangetroffen. Uit het dossier volgt dat een getuige heeft gezien dat daarbij een voertuig met kenteken [kenteken] is weggereden. De kentekenplaat was wit met rode letters. Kort daarna – omstreeks 15:24 uur – is [verdachte] , geboren op [geboortedag] 1997 te [geboorteplaats] (hierna: ‘
[verdachte]’), aangehouden op de Rijksweg A16 als enige inzittende van een Renault Megane met het voornoemde kenteken (hierna: de ‘
Renault Megane’). Onder [verdachte] werd een telefoon inbeslaggenomen. Uit onderzoek volgt dat hij op 19 mei 2021, voorafgaand aan zijn aanhouding, om 14:32 uur een bericht kreeg met daarin vermeld het adres ‘ [adres] . Vermoed wordt daarom dat hij onderweg was naar dat adres.
Door de politie is onderzoek gedaan naar het voornoemde adres. De woning op dit adres bleek via AirBnB te zijn gehuurd van 19 mei 2021 tot en met 20 mei 2021 door [naam 2] , geboren op [geboortegegevens] (hierna: ‘
[naam 2]’), op verzoek van haar toenmalige vriend: [medeverdachte 7] , geboren op [geboortedag] 1999 te [geboorteplaats] (hierna: ‘
[medeverdachte 7]’). Het wordt vermoed een ‘
safehouse’ te zijn geweest. Uit camerabeelden gemaakt in de directe omgeving van het [adres] blijkt, volgens het dossier, dat er op 19 mei 2021 om 15:44 uur een BMW, voorzien van het kenteken [kenteken] , komt aanrijden . Vermoed wordt dat van kenteken is gewisseld en dat het voertuig eerder was voorzien van het kenteken [kenteken] (hierna: de ‘
BMW’). In dit voertuig bevonden zich vermoedelijk de vier niet aangehouden verdachten. Vervolgens is op de beelden [medeverdachte 7] te zien met de op 19 mei 2021 ontkomen verdachten. [medeverdachte 7] is op 5 november 2021 in Albanië aangehouden. De op 19 mei 2021 ontkomen verdachten staan vooralsnog niet terecht. Uit het onderzoek volgt dat het vermoedelijk betreffen: [overige verdachte 1] , [overige verdachte 2] , [overige verdachte 3] en [overige verdachte 4] . De rechtbank zal in haar vonnis aan deze verdachten refereren als de ‘
Overige verdachten’. Naast deze verdachten heeft het Openbaar Ministerie nog een aantal personen als verdachten aangemerkt. Ook [naam 2] is als verdachte aangemerkt. Inmiddels is het onderzoek Yaros II gestart, dat ziet op de vervolging (en berechting) van al deze verdachten.
Uit camerabeelden in de directe omgeving van de overvallocatie en verklaringen van [medeverdachte 2] is gebleken dat er mogelijk nog een voertuig bij de overval betrokken was. Dit voertuig betreft een witte Renault Clio (hierna: de ‘
Renault Clio’). Uit de camerabeelden blijkt dat het voertuig voorzien was van het kenteken [kenteken] . Echter, uit onderzoek volgt dat het originele kenteken van de Renault Clio vermoedelijk [kenteken] betreft. [medeverdachte 6] , geboren op [geboortedag] 1977 te [geboorteplaats] (hierna: ‘
[medeverdachte 6]’), wordt vermoed gebruiker te zijn van de Renault Clio. [medeverdachte 6] is op 2 december 2021 aangehouden.
[verdachte] , [medeverdachte 7] en [medeverdachte 6] , die zullen worden aangeduid als de ‘
Niet-aanwezige verdachten’, hebben allen ontkend betrokken te zijn geweest bij de overval (en dus ook de daaropvolgende vlucht en brandstichting). [medeverdachte 3] , [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 4] en [medeverdachte 5] hebben bekend dat zij op 19 mei 2021 hebben deelgenomen aan de overval. [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] hebben daarnaast verklaard dat zij met automatische wapens hebben geschoten. [medeverdachte 2] , [medeverdachte 4] en [medeverdachte 5] hebben ontkend een wapen te hebben gedragen, dan wel te hebben geschoten.
De kernvraag die de rechtbank dient te beantwoorden is, gelet op hetgeen aan de verdachten onder feit 2 is ten laste gelegd, of er door de verdachten ook
gericht oppolitieambtenaren en/of diens voertuigen is geschoten. Dat wordt door alle verdachten stellig ontkend.
Aan [verdachte] is – kort samengevat – ten laste gelegd dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan:
Feit 1:medeplegen vandiefstal met geweld jegens medewerkers van Brinks, Schöne Edelmetaal B.V. en politieambtenaren met
[medeverdachte 3] , [medeverdachte 5] , [medeverdachte 1] , [medeverdachte 4] , [medeverdachte 2] , [naam 1] , [medeverdachte 7]en/of anderen
(primair), dan wel
medeplichtigheid aanhet voormelde feit (
subsidiair) door:
- op 13 april 2021 vier, althans een of meer, simkaart(en) te activeren die later zijn gebruikt door hem en medeverdachte(n) tot en met de dag van de overval en/of
- op 27 april 2021 samen met een of meer medeverdachte(n) in Roosendaal de Audi A4 op te halen die later bij de overval is gebruikt en/of
- de door hem gehuurde Renault Megane (met kenteken [kenteken] ) uit te lenen aan een of meer medeverdachte(n), met welk voertuig zij op 18 mei 2021 een voorverkenning hebben gedaan op de [adres] en/of in Diemen en/of in Broek in Waterland en/of de Porsche Cayenne (met kenteken [kenteken] ) en/of de Audi A6 (met kenteken [kenteken] ) te hebben klaargezet in de buurt van de overvallocatie aan de [adres] en/of
- meermalen, althans eenmaal, telefonisch contact te hebben met een of meer medeverdachte(n) en/of
- aanwezig te zijn bij (een) voorbespreking(en)/samenkomst in het appartement aan de [adres] en/of de [adres] met een of meer medeverdachte(n) en/of
- een of meer (vlucht)voertuig(en) van benzine te voorzien en/of te hebben klaargezet en/of
- een of meer jerrycan(s) van benzine te voorzien, teneinde een of meer voertuig(en) in brand te steken en/of
- een of meer voertuig(en) in brand te steken;
Feit 2:medeplegen vanpoging tot (gekwalificeerde) doodslag van NP225356, NP122306, NP188129, NP235586, NP183288, NP158982, NP199795, NP124278, NP198365, NP123997, NP248673, NP249159 en NP122738 (
primair/subsidiair), en/of medeplegen van bedreiging van de voornoemde politieambtenaren (
meer subsidiair);
Feit 3:medeplegen vanbedreiging van NP172736, NP248667, NP244936, NP161440, NP249158, NP123202, NP249222, NP160250, NP119606, NP145721, NP235726 en NP133681; en
Feit 4:medeplegen vanbrandstichting van de Porsche Cayenne met kenteken [kenteken] , Audi A6 met kenteken [kenteken] en Audi A4 met kenteken [kenteken] (
primair) of vernieling van voornoemde voertuigen (
subsidiair).
De volledige tekst van de tenlastelegging is opgenomen in
bijlage Ivan dit vonnis.

3.Waardering van het bewijs

3.1
Standpunt van het Openbaar Ministerie
De Officier van Justitie heeft gerekwireerd tot een bewezenverklaring van alle (primair) aan verdachte ten laste gelegde feiten en heeft daartoe de volgens hem relevante bewijsmiddelen gepresenteerd.
[verdachte] was op 19 mei 2021 niet op de plek van de overval, maar vervulde wel een essentiële rol en had zelfs een spilfunctie. Hij heeft de Audi A4 opgehaald in Roosendaal. Op 19 mei 2021 heeft hij jerrycans met benzine gevuld die zijn gebruikt voor het in brand steken van de voertuigen. Later die dag heeft hij de BMW getankt en was hij op de plek waar de Audi A4 in Diemen in brand is gestoken. Een getuige heeft gezien dat zijn auto van de brandende auto wegreed.
Kort na de overval heeft hij het adres ‘ [adres] ’ doorgestuurd gekregen. Blijkens zijn rijrichting was [verdachte] bij zijn aanhouding op weg naar dit adres. Op dat adres zijn later de ontkomen overvallers in de BMW aangekomen en hebben van daaruit Nederland kunnen ontvluchten met hun deel van de buit. Het nummer dat hem het adres stuurde (# [telefoonnummer] ) reisde mee met de, door hem geregelde, BMW die later op de [adres] aankwam. [verdachte] heeft tijdens en na de overval direct contact met de overvallers.
Hij heeft ter zitting verklaard dat hij in de nacht van 18 op 19 mei 2021 in het appartement aan de [adres] heeft geslapen. Volgens één van de medeverdachten waren alle betrokkenen bij de overval die ochtend in dat appartement waar de overval verder is doorgesproken. [verdachte] was ook bij de samenkomst op de [adres] aanwezig.
Uit de inhoud van zijn WhatsApp-berichten blijkt ook dat hij wist wat er van hem werd verwacht en hij handelde hier ook naar.
Daarnaast volgt uit het onderzoek dat [verdachte] een belangrijke rol heeft gehad bij de voorbereidingen. Zo heeft hij contact gehad met meerdere medeverdachten. De identiteitspapieren van [overige verdachte 1] en [overige verdachte 3] zijn op zijn adres aangetroffen.Hij heeft zijn identiteitspapieren aan [overige verdachte 3] uitgeleend die [overige verdachte 1] ging bezoeken in de P.I. in 2019. Een dag voor de overval werd de door hem gehuurde Renault Megane voor een voorverkenning gebruikt. Ook blijkt uit het onderzoek dat de Renault Megane tussen 27 april 2021 en 18 mei 2021 meerdere malen bij de [adres] was. De verplaatsingen van de Renault Megane kwamen vrijwel alle keren overeen met de verplaatsingen van het telefoonnummer eindigend op # [telefoonnummer] (van [verdachte] ).
Op 27 april 2021 reisde [verdachte] met de Renault Megane (zijn telefoon reisde mee) naar de plek in Roosendaal waar de gestolen Audi A4 werd opgehaald. [verdachte] heeft verklaard dat hij de dag voor de overval de gestolen Peugeot uit Frankrijk heeft opgehaald. In de iPhone van [verdachte] (# [telefoonnummer] ) staan drie contacten: # [telefoonnummer] , # [telefoonnummer] en # [telefoonnummer] . Met de eerste twee nummers heeft hij tussen 17 april 2021 en 19 mei 2021 27 keer contact.
Dit zijn ook de simkaarten die in de buurt van zijn woning zijn geactiveerd en waarvan de uitsteekkaartjes in zijn woning werden aangetroffen.
Op de dag van de overval start hij – net als de rest van de overvallers – vanaf de [adres] volgens de GPS-gegevens van de auto, maar hij vertrok vroeger dan de anderen en reed eerst naar Brussel. Hij was rond 10:24 uur in Brussel. Vervolgens stopte hij bij zijn ouderlijk huis waar hij één van zijn telefoons achterliet. Hij tankte en berichtte aan # [telefoonnummer] nog of hij benzine of diesel in de jerrycans wilde. Het nummer # [telefoonnummer] reageerde met: ‘
Benzine. [naam 3] bombardeer/bombardeert broer/ bombardeer [naam 3] broer’, waarop [verdachte] weer reageerde met: ‘
Wis de berichten’. Vervolgens reed hij richting Nederland, waarbij hij om 12:03 uur de grens passeerde. Om 13:14 uur was hij in Amsterdam. Vanuit Amsterdam verplaatste hij zich richting Muiderberg (13:22 uur). Van daaruit reed hij door naar Liergouw en naar Diemen. In Diemen werd er een verplaatsing gezien naar de Overdiemerweg (13:47 uur). Daar wisselde hij waarschijnlijk van auto om de BMW vol te tanken. Dit volgt ook uit de beelden van het tanken. Na het wegrijden bij dit tankstation was [verdachte] weer bij de Overdiemerweg, daar wachtte hij tot de Audi A4 er ook was, in brand werd gestoken en toen reed hij weg.
Dat de rol van [verdachte] essentieel was, blijkt ook uit het feit dat hij inwisselbaar was voor bijvoorbeeld die van [medeverdachte 6] . Volgens [medeverdachte 2] zou in eerste instantie [verdachte] degene zijn geweest die op 19 mei 2021 in de Renault Clio zou gaan rijden, maar hij ruilde –
last minute– met [medeverdachte 6] .
3.2
Standpunt van de verdediging
De verdediging heeft bepleit dat [verdachte] vrijgesproken dient te worden van alle (primair) aan hem ten laste gelegde feiten. Ten aanzien van het aan hem ten laste gelegde onder feit 1 subsidiair, medeplichtigheid aan de overval, heeft de raadsman aangegeven zich te refereren aan het oordeel van de rechtbank waar het aankomt op de handelingen van [verdachte] die zien op:
  • het uitlenen van zijn Renault Megane op 18 mei 2021;
  • het onderhouden van telefonisch contact met medeverdachten;
  • het voltanken en klaarzetten van één vluchtvoertuig, te weten de BMW in Diemen; en
  • het voltanken van twee jerrycans met benzine.
[verdachte] was niet aanwezig bij de overval en ook niet tijdens de vlucht vanaf de Meeuwenlaan naar Broek in Waterland. Hij heeft geen rol gespeeld bij de uitvoering van de overval. Hij wist niets van een overval af. Hij wist evenmin af van de (automatische) wapens. [verdachte] heeft geen auto in brand gestoken.
[verdachte] heeft verklaard dat hij de Renault Megane op verzoek van iemand in de nacht van 17 op 18 mei 2021 heeft geparkeerd in een ondergrondse parkeergarage in de omgeving van Brussel. Het betrof een garage in [adres] , niet ver van het huis van zijn ouders. Hij heeft de sleutel daarbij achtergelaten. De verplaatsingen later die dag op 18 mei 2021 met de Renault Megane zijn niet door [verdachte] verricht. Het is dus niet [verdachte] geweest die met de Renault Megane naar de [adres] is gereden om vervolgens heen en weer naar de [adres] te rijden en daarna naar Nederland te rijden.
Nadat [verdachte] in de nacht van 18 op 19 mei 2021 de Peugeot had opgehaald, kwam hij in de vroege ochtend, rond vijf uur, aan in Antwerpen. [verdachte] reed vanuit Frankrijk achter de BMW ( [kenteken] ) aan. Deze verklaring van [verdachte] vindt steun in de zendmastgegevens van zijn telefoon met het nummer eindigend op # [telefoonnummer] en de ANPR gegevens van de BMW.
Volgens het Openbaar Ministerie, is [verdachte] in de periode voorafgaand aan de overval, van 27 april t/m 18 mei 2021, in totaal acht keer in de buurt van de [adres] geweest. Die conclusie is onjuist. [verdachte] woont, leeft en werk in [woonplaats] . Het aanstralen van een zendmast zegt iets over de aanwezigheid van een telefoonnummer en de eventuele gebruiker daarvan binnen het bereik van de zendmast, maar zegt niets over het aanwezig zijn op een concreet adres. Hetzelfde geldt voor de GPS-gegevens van de Renault Megane. [verdachte] kent [overige verdachte 3] wel en ging al lang voor de overval met hem om. [verdachte] heeft verklaard dat hij wel op 18 mei 2021 in het appartement aan de [adres] is geweest. Op basis van het dossier is niet duidelijk welke personen er toen nog meer waren.
Over het appartement aan de [adres] heeft [verdachte] ter zitting verklaard dat hij daar pas in de vroege ochtend aankwam. Er waren toen meerdere personen in het appartement aanwezig, maar iedereen sliep. [verdachte] heeft hierover verklaard dat er in zijn bijzijn geen briefing heeft plaatsgevonden en dat hij ook geen wapens heeft gezien. Toen [verdachte] wakker werd, is hij vanuit Antwerpen vertrokken naar het huis van zijn ouders in [adres] . In de Renault Megane lag toen een tasje met simkaarthouders. Hij heeft deze uit het voertuig gehaald en in het huis van zijn ouders gelegd. Dit is de verklaring waarom deze bij de huiszoeking zijn aangetroffen, niet omdat [verdachte] de simkaarten eerder zou hebben geactiveerd.
Uit de beschikbare zendmastgegevens en ANPR-gegevens zou blijken dat [verdachte] in Roosendaal was. Dat zegt echter niets over zijn betrokkenheid bij het ophalen van de Audi A4 in Roosendaal en al zou deze Audi zijn opgehaald door [verdachte] , dan staat nog niet vast dat [verdachte] wist dat daarmee op 19 mei 2021 een overval zou worden gepleegd.
Ook wordt de omstandigheid dat de identiteitsdocumenten van [overige verdachte 3] en [overige verdachte 1] bij [verdachte] zijn aangetroffen tijdens een doorzoeking door het Openbaar Ministerie benoemd als een verdacht makende omstandigheid. De verdediging kan zich hierin niet vinden. Beide personen hebben aan [verdachte] gevraagd deze documenten te bewaren. [verdachte] heeft dit voor hen gedaan en heeft daarmee niet iets strafbaars gedaan. Het aantreffen van deze documenten bij [verdachte] zegt ook niets over de betrokkenheid van [verdachte] bij de aan hem ten laste gelegde feiten.
3.3
Oordeel van de rechtbank
3.3.1
Feiten en omstandigheden
De rechtbank gaat op grond van het dossier uit van de volgende feiten en omstandigheden.
3.3.1.1 Tijdlijn beelden
Er bevinden zich veel camerabeelden in het dossier, die relevant zijn voor wat betreft de beoordeling van de aan verdachte ten laste gelegde feiten. Er zijn in de eerste plaats beelden van Schöne Edelmetaal. Daarnaast zijn er beelden afkomstig van beveiligingscamera’s van verschillende omliggende bedrijven in Amsterdam-Noord en van woningen in Broek in Waterland. Ook zijn er beelden van Broek in Waterland, gemaakt vanuit de politiehelikopter (de ‘Zulu’), en zijn er beelden gemaakt in de omgeving van de [adres] .
Uit het dossier volgt dat de tijdstippen van de camerabeelden van Schöne Edelmetaal enigszins afwijken van de daadwerkelijke tijd. De tijdstippen van de beelden van camerabeelden van Schöne Edelmetaal sluiten daarom niet naadloos aan op de genoemde tijdstippen bij de beelden van de vlucht.
Bij de camerabeelden van Schöne Edelmetaal is geen geluid te horen. Bij sommige beelden van beveiligingscamera’s van omliggende bedrijven wel, zo blijkt uit het dossier. Ook bij de helikopterbeelden is geluid te horen.
Naar aanleiding van de aanhoudingen in het weiland te Broek in Waterland, heeft de politie een zestal van de verdachten kunnen identificeren, te weten: [medeverdachte 2] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 1] , [medeverdachte 4] , [medeverdachte 5] en wijlen [naam 1] , de Aanwezige verdachten. Deze verdachten zijn op de camerabeelden van Schöne Edelmetaal als zodanig herkend en worden daarom in de onderstaande tijdlijn bij naam genoemd. De Aanwezige verdachten hebben ter zitting ook bevestigd dat zij te zien zijn op de beelden van Schöne Edelmetaal en dat de herkenningen van de politie juist zijn. De Overige verdachten worden aangeduid met: ‘NN1’, ‘NN2’, ‘NN3’ en ‘NN4’. Op de beelden die zijn gemaakt bij de [adres] zijn [medeverdachte 7] en [naam 2] door de politie als zodanig herkend en eveneens de Overige verdachten.
De politie heeft verdachten ook herkend en bij naam genoemd in het proces-verbaal van bevindingen dat zij heeft opgemaakt over de camerabeelden van de politiehelikopter. De verdachten hebben deze herkenningen niet betwist. Ook in dit gedeelte van de tijdlijn zullen deze verdachten daarom bij naam worden aangeduid.
In onderstaande tijdlijn worden de camerabeelden van Schöne Edelmetaal voor wat betreft de buitenkant van het bedrijf weergegeven. Er zijn ook beelden van de binnenkant van het bedrijf Schöne Edelmetaal, gedurende de overval. Deze beelden staan echter niet op tijd en zijn met name van belang voor het in kaart brengen van de verschillende rollen van de verdachten. Deze zijn daarom niet in onderstaande tijdlijn opgenomen.
De beelden laten de in de tabel weergegeven gebeurtenissen zien.
Tijdlijn camerabeelden d.d. 19 mei 2021
Camerabeelden Schöne Edelmetaal d.d. 19 mei 2021
Tijdstip:
Gebeurtenis(sen):
14:06 uur
Er komt een waardetransport, een vrachtwagen, van Brinks aan bij het bedrijf Schöne Edelmetaal aan de [adres] . De vrachtwagen moet even wachten voordat de garagedeur open gaat.
14:7 uur
De vrachtauto rijdt achteruit de geopende garagedeur in en stopt op de overdekte binnenplaats waarna de garagedeur gesloten wordt. Als deze dicht is komen er twee personeelsleden van Brinks uit de vrachtauto en openen de achterklep.
14:12 uur
De Porsche komt vanaf de zijde Spijkerkade aanrijden en parkeert aan de rechterzijde van de weg.
14:13 uur
De Audi A4 komt aanrijden vanaf de zijde Motorkade en parkeert aan de rechterzijde van de weg.
14:14 uur
De Porsche ramt met de achterzijde de loopdeur in de gesloten garagedeur waardoor deze open springt. [medeverdachte 1] en [naam 1] betreden de binnenplaats. Kort na het rammen vlucht het personeelslid van Schöne het bedrijf in. [medeverdachte 2] stapt uit de Porsche. Gelijktijdig is ook de Audi A4 opgereden en daar stappen NN1, NN2 en NN4 uit de achterzijde. NN3 stapt uit als bestuurder van de Audi A4. Vervolgens komt de Audi A6 aanrijden vanaf de zijde Spijkerkade. [medeverdachte 4] stapt uit als bestuurder, [medeverdachte 5] stapt uit vanaf de passagierszijde en [medeverdachte 3] vanaf de linker achterzijde.
[medeverdachte 3] heeft een lang wapen bij zich en neemt positie in op de parallelweg voor het bedrijf.
14:14 uur – 14:17 uur
NN1, NN2, NN3, NN4, [medeverdachte 5] , [medeverdachte 4] en [medeverdachte 2] leggen meerdere dozen en pakketten in de Porsche en de Audi A4. Achterin de Porsche gaan 15 dozen en in de Audi A4 zes dozen. Dit betreft onder andere de lading op de pallet. Op de beelden is te zien dat [medeverdachte 2] een vuurwapen in zijn hand heeft.
14:17 uur
Er komt een witte Canta aanrijden vanaf de Spijkerkade. [medeverdachte 3] loopt met het lange wapen in de aanslag richting de Canta waarna deze bestuurder omkeert en weg rijdt. [medeverdachte 1] komt naar buiten en schiet met het lange wapen in de lucht. Vervolgens stapt [naam 1] aan de passagierszijde in de Porsche en [medeverdachte 1] rechts achterin. Alle drie de auto’s rijden weg richting de Motorkade.
Beelden vlucht
14:14 uur
De Renault Clio wordt op bewakingsbeelden gezien op de Motorkade komende uit de richting van Schöne Edelmetalen aan de [adres] , rijdend richting het Gedempt Hamerkanaal te Amsterdam.
Tussen 14:15 uur – 14:21 uur
De Renault Clio rijdt over de Nieuwendammerkade in de richting van de Nieuwendammerdijk. Kort hierna wordt de Clio gevolgd door de Porsche, de Audi A6 en de Audi A4.De Porsche, de Audi A6 en de Audi A4 rijden met hoge snelheid over de Motorkade vanuit de richting van Schöne Edelmetaal. Op de beelden is zichtbaar dat de bestuurder van de Porsche een bivakmuts op heeft. Ook is te zien dat uit een achterraam van de Audi een geweer naar buiten steekt. Alle drie de auto’s rijden met hoge snelheid via het Gedempte Hamerkanaal en de Johan van Hasseltweg naar de G.T. Ketjenweg.
14:21 uur
De Porsche, de Audi A6 en de Audi A4 rijden over het Meerpad in de richting van de Waddendijk. De drie auto's worden kort daarna gevolgd door de Clio. Kennelijk hebben zij de Clio intussen ingehaald.
14:22 uur
De Porsche, de Audi A6 en de Audi A4 rijden over de Volendammerweg en rijden tegen het verkeer in de rotonde bij de IJdoornlaan op. Vervolgens rijden zij in één keer de rotonde geheel rond en slaan dan uiteindelijk de Volendammerweg in richting de Markengouw. De Renault Clio komt de Rode Kruisstraat uitgereden, slaat rechtsaf de Waddenweg op en gaat vervolgens weer rechtsaf de Nieuwe Purmerweg op in de richting van de Purmerweg.
14:23 uur
De Porsche en de Audi A6 rijden met hoge snelheid over de IJsselmeerstraat, op enige afstand gevolgd door de Audi A4. Vermoedelijk zijn zij aan het einde van de Markengouw, via het fietspad, de IJsselmeerstraat in gereden. Zij rijden vanaf de IJsselmeerstraat de rotonde met de IJdoornlaan en de Zuiderzeeweg op om vervolgens richting de A10 te rijden. Vervolgens zijn er vijf schoten te horen en is te zien dat zij enkele politieauto’s hebben gekruist, die richting de rotonde rijden.
Helikopterbeelden
Tijdstip:
Gebeurtenis(sen):
14:28 uur
De helikopter is aanvliegend en in de verte zijn rookpluimen te zien van wat later blijkt de in brand gestoken Audi A6.
14:29 uur
Op de locatie kruising Broekergouw en de Kruisweg in Broek in Waterland worden de verdachten gesignaleerd, via de warmtebeeldcamera. Meerdere personen lopen heen en weer tussen aldaar staande voertuigen.
Eén voertuig staat in brand, één voertuig staat op de kruising en twee voertuigen staan er naast.
14:30 uur
Op de kruising staat de Porsche, schuin achter de Porsche staat de Peugeot en achter de Peugeot staat de Renault. De achterklep van de Porsche staat open en meerdere personen lopen heen en weer van de Porsche naar de andere voertuigen. De lading uit de achterbak van de Porsche wordt overgeladen. Uit de beelden volgt dat de Porsche in brand wordt gestoken door [medeverdachte 2] . [medeverdachte 2] stapt als bestuurder in de Renault en [naam 1] stapt in aan de passagierszijde.
14:31 uur
De Renault rijdt rechtsaf de Broekergouw op. Kort hierna volgt de Peugeot dezelfde weg. Te zien is dat er achter de Porsche dozen op de weg liggen. Vanaf de Broekergouw rijden beide auto’s de Galggouw op tot de ophaalbrug die geblokkeerd is door een auto. Vervolgens rijden beide auto’s weer achteruit. [medeverdachte 3] stapt vanaf de achterbank uit de Peugeot en rent het erf van [adres] op. Kort hierna rent [medeverdachte 3] weer terug naar de Peugeot en neemt weer plaats op de achterbank. Beide auto’s rijden verder achteruit tot [adres] . Daar wordt de terugweg geblokkeerd door een aanrijdende politieauto.
14:32 uur
De Renault rijdt het erf van [adres] op, ramt de poort, rijdt de achtertuin in en komt tegen een boom tot stilstand. De Peugeot wordt op de Galggouw geramd door de politieauto, kort nadat [medeverdachte 3] wederom is uitgestapt. [medeverdachte 3] rent (voorzien van een automatisch wapen) het erf van [adres] op en voegt zich bij de Renault. [medeverdachte 1] stapt vanuit de rechter achterzijde, [naam 1] vanaf de passagierszijde en [medeverdachte 2] vanaf de bestuurderszijde uit de Renault. Te zien is dat [medeverdachte 1] een op een AK-47 gelijkend vuurwapen vast heeft. Ook [naam 1] heeft een lang vuurwapen in zijn hand. Hierna loopt [medeverdachte 2] richting de achterzijde van [adres] en springen [medeverdachte 1] , [naam 1] en [medeverdachte 3] in de sloot om vervolgens het achtergelegen weiland ingaan. Te zien is dat [naam 1] zijn wapen in de sloot gooit. Kort hierna is te zien dat ook [medeverdachte 4] en [medeverdachte 5] vanuit de richting van de Peugeot het weiland in rennen.
14:33 uur
[medeverdachte 1] , [naam 1] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [medeverdachte 5] rennen naar het einde van het weiland en gaan daar liggen.
14:37 uur
[medeverdachte 2] loopt door de achtertuin van [adres] en klimt vervolgens in een kliko voor de garage.
Beelden [adres]
11:37 uur
Een Lamborghini Urus met witte kentekenplaten parkeert nabij de ingang van de [adres] , waarna de bestuurder en de bijrijder richting het portiek lopen. Deze personen zijn later herkend als [medeverdachte 7] en [naam 2] .
15:44 uur
Er arriveert een BMW met kenteken [kenteken] die grote gelijkenis vertoont met de BMW die vermoedelijk is gebruikt door de inzittenden van de Audi A4 die in Diemen is uitgebrand en achtergelaten om verder te vluchten.
Vervolgens verschijnen er vier personen in beeld. Vermoed wordt dat dit de Overige verdachten zijn. [medeverdachte 7] is met de Overige verdachten in wisselende samenstellingen te zien bij het pand aan de [adres] .
19:23 uur – 19:37 uur
Meerdere personen vertrekken van het adres.
3.3.1.2 Overzicht telecommunicatie
Hieronder volgt een overzicht van welk telefoonnummer bij welke verdachte in gebruik is geweest, waarbij geldt dat niet van elke verdachte een telecommunicatiemiddel bekend is.
Overzicht telecommunicatie
Telecommunicatiemiddel
In gebruik bij:
[telefoonnummer]
Vermoedelijk [naam 1]
[telefoonnummer]
[verdachte]
[telefoonnummer]
Onbekend; nummer aangetroffen bij zoeking [verdachte]
[telefoonnummer]
Onbekend; nummer aangetroffen bij zoeking [verdachte]
[telefoonnummer]
[verdachte]
[telefoonnummer]
[medeverdachte 7]
[telefoonnummer]
[medeverdachte 6]
Hierna wordt aangegeven op grond waarvan kan worden vast gesteld dat de genoemde telefoonnummers bij deze verdachten in gebruik zijn geweest. Daarbij worden telkens slechts de laatste vier cijfers van de in de tabel genoemde telefoonnummers genoemd.
[naam 1]
Op 19 mei 2021 werd er door een aantal verdachten in Broek in Waterland overgestapt in de Renault Espace. Tijdens de doorzoeking in dit voertuig werd een telefoon aangetroffen van het merk Huawai. Uit onderzoek blijkt dat het toestel gebruik maakt van het telefoonnummer [telefoonnummer] . Uit verder onderzoek blijkt dat de gebruiker van dit toestel contact heeft gehad met de telefoonnummers eindigend op # [telefoonnummer] , behorende bij het toestel in beslag genomen op 19 mei 2021 onder [medeverdachte 5] , en # [telefoonnummer] , dat in gebruik was bij [medeverdachte 6] (zie hierna). Uit de camerabeelden van de politiehelikopter blijkt dat [naam 1] op 19 mei 2021 na de overval in Broek in Waterland is overgestapt in de Renault Espace. Gelet hierop en aangezien hij de enige verdachte is waarbij geen mobiele telefoon is aangetroffen wordt ervan uitgegaan dat de mobiele telefoon met het nummer # [telefoonnummer] in gebruik is geweest bij [naam 1] .
[verdachte]
Op 19 mei 2021 werd onder [verdachte] een iPhone 6 in beslag genomen met het nummer # [telefoonnummer] .
Uit informatie verstrekt door de Belgische autoriteiten, naar aanleiding van een doorzoeking in de woning van [verdachte] , bleek dat er vier simkaartverpakkingen aanwezig waren in de woning van (de familie van) [verdachte] , die betrekking hadden op de volgende Belgische telefoonnummers: # [telefoonnummer] , # [telefoonnummer] , # [telefoonnummer] en # [telefoonnummer] . De voornoemde nummers zijn op 19 mei 2021 allemaal actief in het Nederlandse mobiele netwerk. Uit het dossier volgt dat het vermoeden is dat deze vier telefoonnummers en deze vier toestellen zijn aangeschaft en in gebruik zijn geweest bij de verdachten om onderling te communiceren ten behoeve van de voorbereiding van de overval, het vluchten na de overval. Uit het dossier volgt dat # [telefoonnummer] in gebruik was bij [verdachte] . Het nummer # [telefoonnummer] zou in gebruik zijn geweest bij de overvallers die zich op de dag van de overval bevonden in de Audi A4, dus bij (één of meer van) de Overige verdachten. De gebruiker van het nummer # [telefoonnummer] heeft vermoedelijk met [medeverdachte 6] in het voertuig gezeten op 19 mei 2021, dan wel is dit nummer in gebruik geweest bij [medeverdachte 6] . De nummers waren beide contacten van [verdachte] . Op de dag van de overval ontving [verdachte] via WhatsApp van zijn tegencontact # [telefoonnummer] het adres: [adres] . Dit adres is op 19 mei 2021 vermoedelijk gebruikt als safe house door de verdachten.
Verder is gebleken dat [verdachte] gebruikmaakte van het nummer # [telefoonnummer] . Dit nummer stond op naam van de vader van [verdachte] en de locatiegegevens peilden ook vaak uit op het adres van de woning van de familie van [verdachte] en op de locatie van de door [verdachte] gehuurde Renault Mégane. Dit nummer bevond zich in de directe omgeving toen de nummers # [telefoonnummer] , # [telefoonnummer] , # [telefoonnummer] en # [telefoonnummer] werden geactiveerd.
[medeverdachte 7]
Uit het dossier volgt dat het nummer # [telefoonnummer] in gebruik is geweest bij [medeverdachte 7] . Dit telefoonnummer bevond zich op 19 mei 2021 op dezelfde locaties als het telefoonnummer [telefoonnummer] van [naam 2] , de partner van [medeverdachte 7] , onder meer in de omgeving van de [adres] waar [medeverdachte 7] en [naam 2] zich op dat moment bevonden gelet op de camerabeelden van de [adres] . [medeverdachte 7] heeft niet betwist dat hij op 18 en 19 mei 2021 het toestel met nummer # [telefoonnummer] in bezit heeft gehad. Uit onderzoek is gebleken dat het nummer op de volgende data actief is geweest in het Nederlandse mobiele netwerk: 21 april 2021, 28 april 2021, 3 mei 2021, 4 mei 2021 en 19 mei 2021.
[medeverdachte 6]
Verder volgt uit het dossier dat het nummer # [telefoonnummer] in gebruik is geweest bij [medeverdachte 6] . Uit onderzoek naar de telefoon die onder [medeverdachte 5] in beslag is genomen, is gebleken dat er op 18 mei 2021 telefonisch contact is geweest met het telefoonnummer # [telefoonnummer] . Onderzoek naar het telefoonnummer # [telefoonnummer] wees uit dat deze was toegeschreven aan een verzonnen identiteit ' [verzonnen naam] ' en dat deze vanaf 29 april 2021 tot 18 mei 2021 was gebruikt. Binnen deze periode werd gebruik gemaakt van twee telefoons: een iPhone 8 en een Samsung J3. Een belangrijk contact van het telefoonnummer # [telefoonnummer] bleek te zijn [naam 4] , de moeder van [medeverdachte 6] . Uit onderzoek is gebleken dat het telefoonnummer # [telefoonnummer] actief is geweest in het Nederlandse mobiele netwerk op 5 mei 2021, 18 mei 2021 en 19 mei 2021.
3.3.1.3 Voertuigen
Bij de overval en de daaropvolgende vlucht zijn verschillende gebruikt.
Porsche, Audi A6 en Audi A4
Uit de camerabeelden van Schöne Edelmetaal is gebleken dat bij de (uitvoering van de) overval op 19 mei 2021 gebruik is gemaakt van drie voertuigen:
  • de Porsche;
  • de Audi A6 en
  • de Audi A4.
Op de beelden van de politiehelikopter is te zien dat om 14:29 uur, op de kruising Broekergouw met de Kruisweg in Broek in Waterland, de Audi A6 in brand stond en de Porsche daarnaast stond, met daarnaast:
  • de Renault Espace; en
  • de Peugeot.
Uit de beelden volgt dat meerdere mannen – de Aanwezige verdachten – heen en weer lopen tussen de geopende achterklep van de Porsche en de Renault en de Peugeot. Na het overladen stappen de mannen in de Renault Espace en de Peugeot en proberen zij te vluchten voor de politie.
Uit de camerabeelden van de politiehelikopter blijkt dat verdachten steeds dezelfde plek in de auto’s hebben ingenomen.
Porsche en Renault
[medeverdachte 2] was de bestuurder van de Porsche en de Renault. [naam 1] zat telkens naast hem en [medeverdachte 1] zat op de achterbank.
Audi A6 en Peugeot
[medeverdachte 4] heeft de Audi A6 en de Peugeot bestuurd. Naast hem zat telkens [medeverdachte 5] . en oOp de achterbank zat [medeverdachte 3] .
Audi A4
De inzittenden waren de Overige verdachten, die later zijn gesignaleerd op beelden uit de omgeving van het appartement gelegen aan de [adres] . De Audi A4 is op 19 mei 2021 in Diemen in brand gestoken.
Renault Mégane, BMW en Renault Clio
Naast de genoemde voertuigen heeft nog een aantal voertuigen een rol gespeeld bij de overval.
Renault Mégane
[verdachte] is op 19 mei 2021 om 15:24 uur aangehouden in dit voertuig op de Rijksweg A16, nadat dit voertuig was gezien in de omgeving van de brandende Audi A4 in Diemen. Hij was vermoedelijk onderweg naar de [adres] . Gebleken is dat de Renault Megane een huurauto was, die door [verdachte] was gehuurd. Het voertuig beschikte over een ‘Track-and-Trace’ systeem dat de GPS-coördinaten van het betreffende voertuig heeft geregistreerd, waardoor nauwkeurig kon worden vastgesteld waar deze auto zich op welk moment bevond. Volgens het dossier zou dit voertuig onder meer zijn gebruikt bij het ophalen van de Audi A4 op 27 april 2021 en bij een voorverkenning op 18 mei 2021.
BMW
De BMW is gebruikt door de inzittenden van de Audi A4, die in Diemen uitgebrand is achtergelaten om verder te vluchten naar de [adres] . Dit voertuig is op 19 mei 2021 gezien in de buurt van het viaduct waar de Audi A4 in brand is gestoken, onder meer bij een Esso benzinestation daar vlakbij. Blijkens opgevraagde camerabeelden van het Esso benzinestation, gelegen aan de [adres] , reed er rond 13:54 uur een BMW weg. Deze BMW was voorzien van het Belgische kenteken [kenteken] . De BMW wordt op 19 mei 2021 op ANPR beelden na de overval waargenomen op verschillende plaatsen op de A4 en beweegt kennelijk in de richting van Rotterdam (laatste beelden in de buurt van Rotterdam om 15:24 uur). Op camerabeelden is even later om 15.44 uur een BMW te zien die grote gelijkenis vertoont met de eerdergenoemde BMW, maar nu met het kenteken [kenteken] (in plaats van [kenteken] ), aan de achterzijde van het adres [adres] . Op grond van het voorgaande, kan worden vastgesteld dat het om dezelfde BMW gaat en dat die is gebruikt door de inzittenden van de Audi A4 om vanuit Diemen (waar de Audi A4 in brand is gestoken) te vluchten naar het genoemde adres in Rotterdam.
3.3.1.4 Inbeslaggenomen vuurwapens
De politie heeft in Broek in Waterland onder de Aanwezige verdachten zes vuurwapens inbeslaggenomen, waarvan drie aanvalsgeweren, te weten één CZ (model VZ-58) en tweemaal een Zastava. Deze aanvalsgeweren worden doorgaans aangeduid als een AK-47 of Kalasjnikov. Daarnaast zijn er nog twee pistolen en een Shotgun aangetroffen. De CZ werd in de achtertuin van de [adres] gevonden. In de tuin werd verder in de Renault op de passagiersstoel een pistool, merk Star, aangetroffen. In de sloot achter de achtertuin van de [adres] werden de Shotgun en één van de twee Zastava’s aangetroffen. Bij [medeverdachte 1] werd, tijdens zijn aanhouding, een pistool, merk Zoraki, aangetroffen. Op de [adres] , tussen de percelen [percelen] , werd in de Peugeot achter de bestuurdersstoel nog een Zastava aangetroffen, zonder patroonhouder.
De drie aanvalsgeweren stonden op het moment van aantreffen alle op ‘singel action’ (enkelschots-) stand. In de diverse patroonmagazijnen voor de aanvalsgeweren was munitie te zien van het kaliber 7,62x39 mm, bestemd voor scherpe munitie. Ook werden op diverse plaatsen losse patronen aangetroffen. Naast de standaard patronen werdenook zogenaamde lichtspoor patronen, pantser doorborende en pantser doorborende/brandstichtende patronen aangetroffen.
3.3.1.5 Forensisch onderzoek
Uit het forensisch onderzoek volgt dat er op 19 mei 2021 – in ieder geval – met twee van de voornoemde wapens daadwerkelijk is geschoten, te weten: de CZ en één van de twee Zastava’s.
Meeuwenlaan
Op de plek van de overval bij Schöne Edelmetaal, gelegen aan de [adres] , zijn veertien hulzen aangetroffen. Deze zijn met twee verschillende vuurwapens verschoten. Met één vuurwapen, de CZ, is dertien keer geschoten. Met het andere vuurwapen, een Zastava, is één keer geschoten
Broek in Waterland – Broekergouw
Bij de parkeerhaven, gelegen aan de Broekergouw , zijn aan de zijde van de brug bij de uitgebrande vluchtauto’s vijf hulzen aangetroffen. Drie hulzen bleken te zijn verschoten met de voornoemde Zastava.
Broek in Waterland – Galggouw
Op het wegdek van de Galggouw en in de kant van de weg werden tijdens het onderzoek nog twee hulzen aangetroffen, afkomstig van aanvalsgeweren. Eén van de hulzen is verschoten met de Zastava en de andere huls is verschoten met de CZ. Op die laatste huls is DNA-materiaal aangetroffen van [medeverdachte 3] .
Met het aanvalsgeweer CZ is volgens dit proces-verbaal derhalve minimaal veertien keer geschoten. Met het genoemde aanvalsgeweer Zastava is derhalve minimaal vijf keer geschoten. Voor wat betreft de overige aan de verdachten gerelateerde wapens, geldt dat er geen bewijs is aangetroffen dat daarmee op 19 mei 2021 is geschoten. Voorts maakt de rechtbank uit het forensisch onderzoek op dat er geen hulzen zijn aangetroffen afkomstig van wapens van verdachten op de route die door de verdachten is gereden vanaf de Meeuwenlaan , door Amsterdam Noord, via de Zuiderzeeweg, de A10, de Slochterweg en de N247 naar Broek in Waterland. Eveneens volgt uit het onderzoek dat er nergens inslagen in bijvoorbeeld huizen, auto’s, bomen of andere objecten zijn aangetroffen, afkomstig van de wapens van de verdachten.
3.3.1.6 Wie van de Aanwezige verdachten was wapendragend en heeft geschoten?
[medeverdachte 3] en [medeverdachte 1] waren wapendragend en hebben geschoten
[medeverdachte 3] heeft verklaard gedurende de overval op de Meeuwenlaan meerdere malen in de lucht te hebben geschoten met een aanvalsgeweer en dat het zijn taak was om mensen op afstand te houden. Ook op de camerabeelden van Schöne Edelmetaal is te zien dat [medeverdachte 3] zich voor het bedrijfspand op de openbare weg begeeft met een lang vuurwapen. Ook heeft hij verklaard tijdens de vlucht naar Broek in Waterland vanaf de achterbank van de Audi A6 in de lucht te hebben geschoten om de achtervolgende politieauto’s op afstand te houden. Daarnaast is op een huls die is verschoten met een CZ aanvalsgeweer en is gevonden op de Galggouw in Broek in Waterland, DNA-materiaal van [medeverdachte 3] aangetroffen. De rechtbank gaat er daarom vanuit dat [medeverdachte 3] degene is geweest die geschoten heeft met deze CZ.
Op de camerabeelden van Schöne Edelmetaal is te zien dat [medeverdachte 1] na de overval voor vertrek vanaf Schöne een keer in de lucht heeft geschoten. Ook heeft [medeverdachte 1] verklaard gedurende de vlucht richting Broek in Waterland vanuit de Porsche in de lucht te hebben geschoten met een automatisch vuurwapen. Gezien de camerabeelden van de helikopter te 14:32 uur in combinatie met het feit dat het automatisch vuurwapen is gevonden in de sloot achter het perceel [adres] kan het niet anders dan dat het [medeverdachte 1] is die zijn wapen daar heeft achtergelaten Voor wat betreft de in de Peugeot aangetroffen Zastava geldt dat er geen bewijs is dat daarmee is geschoten. Bovendien zat [medeverdachte 1] niet in de Peugeot, maar in de Renault. De rechtbank gaat er daarom vanuit dat [medeverdachte 1] heeft geschoten met de Zastava die in de sloot achter [adres] op de Galggouw is aangetroffen.
3.3.1.7 Verklaring verdachte
[verdachte] heeft verklaard dat hij op 19 mei 2021 in Diemen was. Hij was daar aangekomen met de door hem gehuurde Renault Megane. Daar stond een BMW geparkeerd in een straatje, de sleutel lag op de band. [verdachte] heeft bij een tankstation de BMW getankt en heeft gewacht onder een viaduct bij de BMW totdat de Audi A4 aankwam. Hij is toen teruggelopen naar de Renault Megane en daarmee weggereden. Toen hij wegreed in de Renault Megane kwam hij voorbij de Audi A4 en zag hij dat deze in brand stond. [verdachte] is de snelweg opgereden. [verdachte] heeft verklaard dat hij EUR 5.000,- zou krijgen in ruil voor het uitvoeren van een paar taken. Hij dacht dat het iets met drugs te maken had. Hij heeft ook met de BMW de Peugeot opgehaald in Frankrijk in de nacht van 18 op 19 mei 2021. Hij heeft de Peugeot naar Antwerpen toegereden. Voorts heeft [verdachte] verklaard dat hij op 18 mei 2021 in de avond de Renault Megane, heeft uitgeleend. Hij had de Renault Megane in de nacht van 17 op 18 mei 2021 om ongeveer 03:00 uur a 04:00 uur ’s nachts geparkeerd in een ondergrondse parkeergarage vlakbij Molenbeek in België. De sleutels had hij op de band gelegd. Die dag heeft hij verder niet meer in de Renault Megane gereden. Op de dag van de overval, 19 mei 2021, is hij in de ochtend met de Renault Megane op pad gegaan en heeft hij een tussenstop gemaakt in Molenbeek . Vervolgens is hij doorgereden en heeft hij omstreeks 11:05 uur getankt in Anderlecht. Hij heeft een bericht gestuurd en gevraagd of hij benzine of diesel moest tanken. Hij heeft daar twee jerrycans met benzine gevuld. Dat heeft hij in opdracht gedaan. Het klopt dat [verdachte] [overige verdachte 1] kent en documenten van hem in bewaring had. Het klopt ook dat hij op 18 mei 2021 aanwezig is geweest in het appartement gelegen aan de [adres] . Hij kwam om 20:00 uur aan, maar is niet lang gebleven omdat hij in Frankrijk de Peugeot op ging halen. Hij is ook aanwezig geweest in het appartement gelegen aan de [adres] . Hij kwam daar aan het einde van de nacht van 18 op 19 mei 2021 aan, en is daar gaan slapen. Toen hij ’s ochtends wakker werd rond 08:30 uur, waren er ook andere personen in het appartement.
3.3.2
Bewezenverklaring diefstal met geweld
3.3.2.1 Bewijs ten aanzien van de Aanwezige verdachten
De rechtbank acht bewezen dat [medeverdachte 3] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 1] , [medeverdachte 4] , [medeverdachte 5] en (wijlen) [naam 1] samen op 19 mei 2021 de overval op de Brinks vrachtwagen bij Schöne Edelmetaal hebben (mede)gepleegd. De rechtbank acht niet bewezen dat verdachten met automatische vuurwapens op de openbare weg op en/of in de richting van de lichamen van de politieambtenaren hebben geschoten en spreekt verdachten hiervan dan ook vrij (laatste gedachtestreepje). De rechtbank komt tot deze conclusie op basis van de verklaringen van de medewerkers Brinks en Schöne Edelmetaal, de camerabeelden van Schöne Edelmetaal en de politiehelikopter, de verklaring van [medeverdachte 3] , een proces-verbaal over de waarde van de weggenomen goederen en de aangiftes die namens Brinks en Schöne Edelmetaal zijn gedaan.
Verklaringen medewerkers Brinks en Schöne Edelmetaal
Uit de verklaringen van de medewerkers van Brinks, 3845076 en 3845079, volgt dat zij op 19 mei 2021 omstreeks 14.00 uur ’s middags aankwamen bij Schöne Edelmetaal, op de [adres] , om vracht te laden en te lossen. Toen de poort werd geopend, is de vrachtwagen achterwaarts bij Schöne Edelmetaal naar binnen gereden. De medewerkers van Brinks stapten uit de vrachtwagen om de lading gereed te zetten, zodat deze kon worden uitgeladen. Terwijl zij bezig waren, hoorden zij beiden een harde klap tegen de toegangspoort. Vervolgens liepen er, in eerste instantie, twee gemaskerde en gewapende mannen naar binnen. Beiden droegen wapens lijkend op Shotguns of Riotguns. Uit de verklaringen van de medewerkers van Brinks volgt dat de mannen tegen hen schreeuwden dat ze op de grond moesten gaan liggen. De medewerkers van Brinks zijn vervolgens door de mannen tegen de grond gewerkt en geboeid met tie-wraps. De medewerkers van Brinks hoorden hoe pallets, pakketten en kisten uit de vrachtwagen werden gegooid, open werden gemaakt en mee werden genomen.
3845076 verklaarde dat hij op het moment van de klap op de laadklep van de vrachtwagen stond. Hij zag toen meerdere mannen. Eén van hen wees naar hem met een mes. 3845076 werd van de vrachtwagen afgetrokken en tegen de grond gewerkt.
3845079 heeft verklaard dat één van de twee gewapende mannen een geweer op hem heeft gericht. Ook is hij door deze man geschopt in zijn zij, tegen zijn ribben. Ook verklaarde 3845079 dat hij vele schoten heeft gehoord.
Een medewerker van Schöne Edelmetaal, 3845080, verklaarde dat hij op 19 mei 2021 omstreeks 14.00 uur van zijn collega’s begreep dat het Brinks transport was gearriveerd en dat er geladen en gelost kon worden. Hij liep vanuit zijn werkplaats richting de binnenplaats. 3845080 had een steekwagen bij zich met daarop een pallet met waardevolle spullen. Hij hoorde een knal. Plotseling zag hij twee mannen om de vrachtwagen van Brinks heen lopen en hoorde hen schreeuwen. 3845080 zag op de laadklep een medewerker van Brinks staan. Hij zag dat deze persoon van de laadklep viel of werd afgetrokken. De twee mannen waren in het donker gekleed en droegen beiden een bivakmuts. Zij waren beiden wapendragend. Eén van hen had een shotgun vast. Hierop maakte 3845080 rechtsomkeert. 3845080 is de sluis doorgelopen en heeft deze vergrendeld, om te verhinderen dat de overvallers bij de kluis zouden kunnen komen.
Hij is een werkruimte binnengelopen, waar ook andere collega’s waren. 3845080 heeft toen 1-1-2 gebeld. Op camerabeelden zagen hij en zijn collega’s dat de medewerkers van Brinks op de grond lagen naast de vrachtwagen en waren vastgebonden met tie-wraps.
Verder zagen zij ongeveer acht tot tien personen die bezig waren spullen over te laden naar drie gereedstaande auto’s. Ook hoorden zij af en toe schoten. Er werd tien tot vijftien keer geschoten.
Ook andere medewerkers van Schöne Edelmetaal, waaronder 3849357, 3853710, 3853704, 3853707, 3853703 en 3850710, hebben verklaard dat zij deze camerabeelden hebben gezien. Een aantal van hen heeft eveneens verklaard schoten te hebben gehoord. Ook hebben enkelen verklaard dat zij dachten dat de medewerkers van Brinks waren doodgeschoten. Daarnaast heeft een aantal medewerkers van Schöne Edelmetaal verklaard dat zij bang waren dat de overvallers naar binnen zouden komen. De medewerkers van Schöne Edelmetaal konden schimmen van de overvallers zien door een matglazen toegangsdeur en de overvallers hebben aan de deur gevoeld.
Camerabeelden Schöne Edelmetaal
De bovengenoemde verklaringen van de medewerkers van Brinks en Schöne Edelmetaal worden bevestigd door de camerabeelden van Schöne Edelmetaal, zoals hiervoor is weergegeven in de tijdlijn van de camerabeelden.
Er zijn ook camerabeelden waarop te zien is wat er op de binnenplaats van Schöne Edelmetaal is gebeurd, gedurende de overval. Daaruit blijkt dat [naam 1] de eerste verdachte was die Schöne Edelmetaal binnentrad, gevolgd door [medeverdachte 1] . Beiden hebben hun vuurwapen gericht op één van de medewerkers van Brinks. Eén van de Overige verdachten betrad als derde persoon het bedrijf. [naam 1] richtte vervolgens zijn vuurwapen op de medewerker van Brinks, die zich in de laadbak bevond. Eén van de Overige verdachten stond naast de laadbak en had een mes in zijn hand. De tweede medewerker van Brinks werd door [naam 1] en één van de Overige verdachten uit de laadbak van de vrachtwagen gehaald en door [naam 1] tegen de grond gewerkt. [naam 1] hield zijn vuurwapen tegen de Brinks medewerker. De medewerkers van Brinks werden met tie-wraps vastgebonden door één van de Overige verdachten. Eén ander van de Overige verdachten haalde goederen uit de vrachtwagen en legde deze klaar voor de verdachten om naar de gereedstaande auto’s over te brengen. [medeverdachte 1] bracht de steekwagen met daarop een pallet van Schöne Edelmetaal vanuit het bedrijf naar de toegangsdeur toe. Uit de beelden volgt dat [naam 1] aanwijzingen gaf. [medeverdachte 1] was inmiddels ook de vrachtwagen ingestapt om goederen klaar te zetten, zodat de anderen deze goederen naar de auto’s konden overbrengen. Op het moment dat de verdachten vertrokken en richting de voertuigen renden, is te zien dat één van de Overige verdachten en [naam 1] naar de deur van Schöne Edelmetaal toe renden en aan de deuren voelden. De deuren bleven dicht. Vervolgens renden ook deze laatstgenoemde verdachten naar de auto’s om te vertrekken.
Camerabeelden politiehelikopter
Uit de beelden van de politiehelikopter volgt onder meer dat de Porsche en de Audi A6 om 14.28 uur in Broek in Waterland waren, bij de parkeerhaven, gelegen aan de kruising Broekergouw met de Kruisweg. De Audi A6 stond op dat moment in brand. De Porsche stond er naast. Ook stonden er twee andere auto’s, te weten: de Renault en de Peugeot. Uit de beelden volgt dat er meerdere mannen heen en weer liepen tussen de geopende achterklep van de Porsche en de (eerder genoemde) Renault en de Peugeot. De lading uit de Porsche werd overgeladen naar de laatstgenoemde voertuigen. Om 14.30 uur werd ook de Porsche in brand gestoken, door [medeverdachte 2] . Een minuut later reden de Renault en de Peugeot weg. Enkele minuten later werden de verdachten [medeverdachte 2] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 5] , [medeverdachte 4] en [medeverdachte 1] aangehouden.
Waarde van de weggenomen edelmetalen
Uit het dossier volgt dat zich in de vrachtwagen zowel edelmetalen van Brinks als van Schöne Edelmetaal bevonden. Uit de aangiftes, die namens Brinks en Schöne Edelmetaal zijn gedaan, volgt dat er door de verdachten een grote hoeveelheid aan waardevolle edelmetalen weg is genomen. Het betrof onder meer goud en zilver. Van Brinks was een hoeveel goederen weggenomen met een waarde van EUR 12.199,924. Een deel van deze buit is inmiddels terug bij Brinks. Er ontbreken nog edelmetalen met een waarde van EUR 2.809.924,-. Van Schöne Edelmetaal zijn edelmetalen met een waarde van EUR 2.337,974,72 weggenomen. In totaal zijn edelmetalen met een waarde van EUR 899.255,34 teruggevonden. Er ontbreken nog edelmetalen met een waarde van EUR 1.438.719,-. Uit het voorgaande volgt dat er nog buit mist met een waarde van EUR 4.248.643,38.
Geweldshandelingen
Geweldshandelingen jegens de medewerkers van Brinks
Uit de verklaringen van de medewerkers van Brinks en de camerabeelden volgt dat zij met tie-wraps zijn vastgebonden. Ook volgt daaruit dat er door verdachten met automatische vuurwapens naar de medewerkers van Brinks is gericht, dat hen een mes is getoond en dat zij zijn geschopt.
Geweldshandelingen jegens de medewerkers van Schöne Edelmetaal
Uit de camerabeelden volgt dat twee van de overvallers naar de deur van Schöne Edelmetaal zijn gerend en aan de deuren hebben gevoeld. De deuren bleven echter dicht. Een aantal medewerkers van Schöne Edelmetaal heeft verklaard dat zij bang waren dat de overvallers naar binnen zouden komen. Zij konden schimmen van de overvallers zien door een matglazen deur en hebben waargenomen dat de overvallers aan de deur hebben gevoeld waar zich zojuist een medewerker van Schöne uit de voeten had weten te maken. Ook hebben een aantal medewerkers van Schöne Edelmetaal verklaard dat zij schoten hebben gehoord. Zij hebben op de camerabeelden meegekeken met de overval en dachten dat de medewerkers van Brinks waren doodgeschoten. De rechtbank stelt op basis van het voorgaande eveneens vast dat er sprake is van bedreiging met geweld jegens de medewerkers van Schöne Edelmetaal en verwerpt hiermee de verweren van de verdediging inzake [medeverdachte 3] en de verdediging inzake [medeverdachte 5] dat door verdachten jegens de medewerkers van Schöne Edelmetaal geen geweld zou zijn toegepast.
In de lucht schieten op de openbare weg
Uit de camerabeelden van Schöne Edelmetaal volgt dat [medeverdachte 1] , op het moment van vertrek, in de lucht heeft geschoten. Dit wordt ook ondersteund door het forensisch bewijs. Op de Meeuwenlaan is één huls aangetroffen afkomstig van een Zastava. Dat wapen werd gedurende de overval door [medeverdachte 1] gebruikt. Voorts heeft [medeverdachte 3] verklaard dat hij gedurende de overval buiten, voor Schöne Edelmetaal, positie heeft ingenomen en in de lucht heeft geschoten om mensen op afstand te houden. Hij heeft verklaard meermalen te hebben geschoten, wel tien keer. Dit wordt ook ondersteund door de camerabeelden van Schöne Edelmetaal en het forensisch bewijs. Op de Meeuwenlaan zijn dertien hulzen aangetroffen die zijn verschoten met een CZ. Dit wapen was in gebruik bij [medeverdachte 3] .
Schieten in de richting van (voertuigen van) politieambtenaren
De rechtbank stelt vast dat uit het dossier niet volgt dat er, op de locatie van de overval bij Schöne Edelmetaal, gericht op politieambtenaren dan wel hun voertuigen is geschoten. De tenlastelegging ziet echter op de ‘openbare weg’ en niet op het specifieke adres van Schöne Edelmetaal, [adres] .
De rechtbank stelt daarom vast dat sprake is van overlap met het ten laste gelegde onder feit 2 voor wat betreft de laatste twee gedachtestreepjes van het ten laste gelegde onder feit 1. De rechtbank acht wel bewezen dat verdachten met automatische vuurwapens op de openbare weg een (aantal) kogel(s) in de richting van een voertuig waar zich politieambtenaren in bevonden hebben geschoten. De rechtbank acht wel bewezen dat verdachten met automatische vuurwapens op de openbare weg een (aantal) kogel(s) in de richting van een voertuig waar zich politieambtenaren in bevonden hebben geschoten. De rechtbank zal [verdachte] vrijspreken van dit onderdeel van de tenlastelegging. De rechtbank zal dat verderop in dit vonnis toelichten.
Tussenconclusie rechtbank
Medeplegen de Aanwezige verdachten
De rechtbank is van oordeel dat de Aanwezige verdachten nauw en bewust met elkaar samen hebben gewerkt. Het medeplegen bestaat in de kern uit een gezamenlijke uitvoering. Uit de hiervoor aangehaalde verklaringen van de medewerkers van Brinks en van Schöne Edelmetaal en de camerabeelden volgt dat sprake was van een gecoördineerde overval, waarbij de Aanwezige verdachten met automatische wapens naar Schöne Edelmetaal zijn toegegaan en vervolgens gezamenlijk zijn overgegaan tot de uitvoering van de overval. Uit de camerabeelden volgt dat sprake was van een duidelijke taakverdeling tussen de verdachten. [medeverdachte 1] en [naam 1] gingen – beiden gewapend met een automatisch vuurwapen – als eersten het pand binnen en hielden de medewerkers van Brinks onder schot. Samen met de Overige verdachten hebben zij de medewerkers van Brinks tegen de grond gewerkt en gekneveld, zodat de anderen – [medeverdachte 5] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 4] en, later ook, [medeverdachte 1] – de waardevolle edelmetalen uit het bedrijf en uit de vrachtwagen konden overhevelen naar de gereedstaande vluchtvoertuigen (de Porsche en de twee Audi’s). Uit de beelden volgt dat [naam 1] aanwijzingen gaf. [medeverdachte 3] bevond zich voor het pand en had tot taak om mensen op afstand te houden, door in de lucht te schieten met een automatisch geweer. Vervolgens zijn de verdachten voor de politie op de vlucht geslagen en zijn de Aanwezige verdachten in de Porsche en de Audi A6 met hoge snelheid gereden naar een kleine parkeerhaven, gelegen aan de [adres] , in Broek in Waterland. [medeverdachte 2] en [medeverdachte 4] waren de chauffeurs. Daar hebben zij de buit uit de Porsche en de Audi A6 overgeladen naar de gereedstaande vluchtvoertuigen, te weten: de Renault en de Peugeot, waarmee zij hebben getracht verder te vluchten. De Porsche en de Audi A6 zijn in brand gestoken. Dit delict is gepleegd in georganiseerd verband, waarbij de daders planmatig te werk zijn gegaan. De overval kan enkel zijn begaan na een langere periode van voorbereiding en overeenkomstig een gezamenlijk plan. Op grond van het vorenstaande, is de rechtbank van oordeel dat de Aanwezige verdachten als medeplegers dienen te worden aangemerkt.
3.3.2.2 Voorbereidingen overval
Uit onderzoek is gebleken dat de overval is voorbereid. Zo zijn er onder meer simkaarten met telefoonnummers geactiveerd om te gebruiken voor de overval, voertuigen aangeschaft en/of gehuurd, voorverkenningen uitgevoerd en appartementen gehuurd, om de overval in voor te bespreken, dan wel als
safehouseom na de overval in te kunnen onderduiken.
13 april 2021: activeren simkaarten
Op 13 april 2021 zijn vier simkaarten geactiveerd die tijdens de overval, voorverkenningen en voorbereidende handelingen zijn gebruikt. De nummers straalden bij activatie een telefoonmast aan in de buurt van de woning van (de familie van) [verdachte] en de bij deze nummers horende simverpakkingen zijn ook in deze woning aangetroffen. Het betroffen de nummers eindigend op: # [telefoonnummer] , # [telefoonnummer] , # [telefoonnummer] en # [telefoonnummer] . Ook volgt uit onderzoek dat het telefoonnummer eindigend op # [telefoonnummer] dat door [verdachte] werd gebruikt, zich in de rechtstreekse omgeving bevond toen de voornoemde telefoonnummers op 13 april 2021 werden geactiveerd.
De verdediging inzake [verdachte] heeft hierover aangevoerd dat [verdachte] de auto die hij had gehuurd, de Renault Megane, had uitgeleend in de nacht van 17 op 18 mei 2021. Toen hij op 18 mei 2021 in de Renault Megane stapte om daarmee naar het huis van zijn ouders in [adres] te rijden, zag hij in de auto een tasje met simkaarthouders liggen. Hij heeft deze uit het voertuig gehaald en in het huis van zijn ouders gelegd. Dit is de verklaring waarom deze bij de huiszoeking zijn aangetroffen.
De rechtbank verwerpt het verweer van de verdediging en stelt, op basis van de onderzoeksbevindingen, vast dat [verdachte] de simkaarten heeft geactiveerd. De rechtbank acht de verklaring van de verdediging over de simkaarten ongeloofwaardig en ook niet verifieerbaar.
27 april 2021: ophalen Audi A4 uit Roosendaal
Uit het dossier volgt dat de Renault Megane, die was gehuurd door [verdachte] , op 27 april 2021 is afgereisd naar Roosendaal in Nederland. Het kenteken [kenteken] van de Renault Megane wordt tegelijk met het kenteken [kenteken] van de Audi A4 (die op 19 mei 2021 samen met de Espace, Peugeot, Porsche en Clio vanuit België naar Nederland is gereden) geregistreerd op de A58 bij Roosendaal op 27 april 2021 te 17.50 uur. Volgens de historische verkeersgegevens van het telefoonnummer eindigend op # [telefoonnummer] , dat in gebruik was bij [verdachte] , bewoog dit met de Renault Megane mee terug naar België. Op dezelfde dag heeft de Renault Megane zich onder andere ook bevonden bij de [adres] , het adres waar [overige verdachte 3] zou verblijven.
Volgens het Openbaar Ministerie is in Roosendaal vermoedelijk de Audi A4 opgehaald. Blijkens een eerdere melding bij de politie stond dit voertuig een tijd in Roosendaal op een parkeerplaats.
De verdediging heeft aangevoerd dat het feit dat [verdachte] mogelijk in Roosendaal was op 27 april 2021 niets zegt over of hij betrokkenheid heeft gehad bij het ophalen van de Audi A4. Al zou deze Audi A4 door [verdachte] zijn opgehaald, dan staat evenmin vast dat [verdachte] wist dat daarmee op 19 mei 2021 een overval zou worden gepleegd.
De rechtbank verwerpt het verweer van de verdediging en stelt, op basis van de onderzoeksbevindingen, vast dat [verdachte] betrokken moet zijn geweest bij het ophalen van de Audi A4. Over het opzet komt de rechtbank te spreken in het volgende hoofdstuk van dit vonnis.
[adres] (Antwerpen; België)
[medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] hebben beiden verklaard dat zij de dag voor de overval – op 18 mei 2021 – in het appartement, gelegen aan de [adres] , zijn geweest. Zij hebben, volgens hun verklaringen, hier ook overnacht. Volgens [medeverdachte 2] waren er op 18 mei 2021 een stuk of tien personen in het appartement aanwezig. Zij hebben daar in de nacht van 18 op 19 mei 2021 gewacht en later kwamen er nog andere mensen met grote tassen, die ze geopend hebben en daarin bleken wapens te zitten. Het betroffen onder andere mitrailleurs en handvuurwapens. Ook [medeverdachte 1] heeft verklaard dat hij wapens heeft gezien in dit appartement en ook dat zij in dit appartement beelden hebben gezien van het pand van Schöne Edelmetaal op een video op een telefoon. Er was zowel binnenin het pand als van buitenaf gefilmd. Ook [medeverdachte 5] heeft verklaard dat hij in een appartement is geweest voordat hij naar Nederland is gegaan.
De rechtbank gaat er op basis van het voorgaande vanuit dat er in het appartement aan de [adres] (een) voorbespreking(en) heeft/hebben plaatsgevonden, nu er beelden zijn getoond aan medeverdachten en dit ook het appartement is geweest waar de wapens zijn verdeeld in de ochtend van 19 mei 2021.
[adres]
[medeverdachte 2] heeft verklaard dat hij, toen hij en drie andere betrokkenen, de dag voor de overval – op 18 mei 2021 – vanuit Frankrijk in België aankwamen, in twee appartementen is geweest. Uit zijn verklaring kan worden afgeleid dat hij eerst in het appartement gelegen aan de [adres] is geweest en vervolgens in het appartement gelegen aan de [adres] . [medeverdachte 2] heeft, tijdens een verhoor, [verdachte] herkend als degene die broodjes kwam brengen in het eerste appartement. Op de avond voorafgaand aan de overval, heeft er volgens [medeverdachte 2] vanuit dit appartement een voorverkenning plaatsgevonden. Zij zijn met vijf personen in de Renault Megane naar Nederland gereden. Uit GPS-locatiegegevens van de Renault Megane, die op 18 mei 2021 is gebruikt voor de voorverkenning bij Schöne Edelmetaal in Amsterdam, blijkt dat deze op 18 mei 2021 tussen 16:06 uur en 18:23 uur op de [adres] ter hoogte van het appartementencomplex is geweest. [medeverdachte 7] heeft verklaard dat hij op 18 mei 2021 op de [adres] is geweest en daar wel vaker kwam. [naam 2] heeft verklaard dat dit een appartement was van de neef van [medeverdachte 7] .
[naam 2] herkende op foto’s die aan haar werden getoond tijdens een verhoor [overige verdachte 3] als de neef van [medeverdachte 7] die in dit appartement verbleef.
Uit de onderzoeksbevindingen volgt naar het oordeel van de rechtbank niet dat er in het appartement gelegen aan de [adres] ook een voorbespreking heeft plaatsgevonden. Uit het dossier blijkt evenmin dat er op deze locatie wapens zijn verdeeld of plannen zijn besproken. Uit de verklaring van [medeverdachte 2] volgt dat (in ieder geval een aantal van) de verdachten zich slechts ter overbrugging op deze plek bevonden. Men kon nog niet terecht in het appartement aan de [adres] . De rechtbank stelt dan ook vast dat voor wat betreft het appartement in de [adres] slechts gesproken kan worden van een samenkomst met medeverdachten.
Voorverkenning met de Renault Megane vanuit het appartement in [woonplaats] op 18 mei 2021
Uit de gegevens welke zijn verkregen uit het onderzoek naar de genoemde tracker is gebleken dat de Renault Megane op 18 mei 2021 onder meer bij de [adres] is geweest. Omstreeks 16:06 uur stond het voertuig geparkeerd in de [adres] . Uit het dossier volgt dat de Renault Megane die avond in de richting van Nederland is gereden.
[verdachte] , die de Renault Megane had gehuurd van een autoverhuurbedrijf, heeft ter terechtzitting verklaard dat hij niet de bestuurder is geweest op 18 mei 2021 in de avond. Hij heeft die avond met een BMW de Peugeot opgehaald in Frankrijk en deze naar het appartement aan de [adres] gebracht. Verder geldt dat het telefoonnummer van [verdachte] eindigend op # [telefoonnummer] in de avond van 18 mei 2021 in België bleef. Hieruit volgt dat [verdachte] niet degene is geweest die op die avond de Renault Megane heeft bestuurd, wel staat vast dat [verdachte] de auto die avond ter beschikking had gesteld (uitgeleend).
Van 19:07 tot 19:15 uur hebben de Renault Megane, de Porsche en de Audi A6, een stop gemaakt bij het benzinestation ‘Minderhout' te Hoogstraten. De chauffeurs van de voertuigen zijn te zien op beelden van de shop. [medeverdachte 2] heeft tijdens een verhoor verklaard dat ze op 18 mei 2021 met de Porsche, de Audi A6 en de Renault Megane op weg waren om de plaats van de overval te verkennen, aan de deur te voelen bij Schöne Edelmetaal en de Porsche en de Audi A6 te parkeren in de buurt. [medeverdachte 2] heeft verklaard dat de persoon die op dat moment de Renault Megane bestuurde, de leiding had. [medeverdachte 2] beschreef deze man als een kleine kale man met een bril. Op de foto in de shop van het benzinestation, herkende [medeverdachte 2] zichzelf als de persoon het meest rechts op de foto. De linker persoon zou, volgens [medeverdachte 2] , [naam 1] kunnen zijn en de persoon in het midden is volgens hem de persoon die op die dag de Renault Megane bestuurde. Deze persoon heeft, volgens [medeverdachte 2] , de bijnaam ‘ [bijnaam] ’ en is van Algerijnse afkomst.
De Renault Megane reed op 18 mei 2021 via de A16 en de A2 naar Amsterdam en bevond zich van 20:58 uur tot 21:07 uur in de omgeving van de [adres] , alwaar Schöne Edelmetaal was gevestigd. Hierna reed de Renault Megane naar Diemen. Om 21:07 uur reed de Renault Megane terug naar de omgeving Meeuwenlaan en reed door naar de Galggouw te Broek in Waterland.
Een getuige, te weten: 3851665, zag op 18 mei 2021 een blauwe Renault Megane, vermoedelijk Belgisch kenteken, op de Wagengouw in Broek in Waterland. Uit onderzoek naar de camerabeelden uit de omgeving van de [adres] blijkt dat op 18 mei 2021 rond 20:45 uur een blauwe Renault Megane werd waargenomen. Uit verder onderzoek naar de camerabeelden van 18 mei 2021 werden op de camerabeelden afkomstig van Schöne Edelmetaal [medeverdachte 2] en [naam 1] samen op beeld waargenomen rond dit tijdstip.
Hierbij is te zien dat [medeverdachte 2] aan de deur voelde bij [adres] . Uit onderzoek is gebleken dat op het toestel waar het nummer # [telefoonnummer] gebruik van maakte om 18:20 uur met de applicatie Waze (navigatiesoftware) het adres ‘ [adres] ’ werd ingevoerd. Voor de kentekens [kenteken] (Renault Megane), [kenteken] (de Porsche) en [kenteken] (Audi A6) vonden er op 18 mei 2021 om 19:21 uur ANPR registraties plaats bij de grensovergang Hazeldonk. Ook de locatiegegevens afkomstig van het voertuig (‘Track and Trace’ systeem) voorzien van kenteken [kenteken] komen overeen met de locatiegegevens van de telefoonnummers # [telefoonnummer] ( [medeverdachte 6] ) en # [telefoonnummer] ( [naam 1] ).
De rechtbank concludeert dat de Renault Megane in de avond voor de overval, op zowel de plaats van de overval in Amsterdam-Noord als de plaats bij Broek in Waterland waar op 19 mei 2021 door de Aanwezige verdachten is overgeladen in andere vluchtvoertuigen, is geweest. Dit sluit aan bij de hiervoor aangehaalde verklaring van [medeverdachte 2] en ook bij de resultaten van het forensisch onderzoek aan de Renault Megane, waaruit volgt dat behalve DNA van [verdachte] ook DNA van [medeverdachte 2] is aangetroffen (op de deurgreep links achter).

18.en 19 mei 2021: de laatste voorbereidingen

[adres] (Nederland)
Uit de telefoon van [verdachte] , die bij zijn aanhouding onder hem in beslag is genomen, is gebleken dat hij op 19 mei 2021 om 14:32 uur het adres ‘ [adres] toegestuurd kreeg van het telefoonnummer eindigend op # [telefoonnummer] . Dit betreft één van de nummers, waarvan [verdachte] de simkaarten heeft geactiveerd op 13 april 2021. Als gevolg hiervan, heeft de politie nader onderzoek naar dit adres gedaan.
Uit het dossier volgt dat op 18 mei 2021 [naam 2] , de toenmalige vriendin van [medeverdachte 7] , via AirBnB het appartement aan de [adres] heeft geboekt voor de duur van één nacht, van 19 mei 2021 tot en met 20 mei 2021. [naam 2] heeft verklaard dat zij het appartement op verzoek van haar toenmalige vriend [medeverdachte 7] heeft gehuurd om te gaan shoppen in Rotterdam. Ook heeft zij verklaard dat zij EUR 1.000,- had ontvangen van de firma [firma] . Dit geld was niet voor haar, maar dit moest zij voor haar toenmalige vriend [medeverdachte 7] ophalen. [naam 2] heeft verder verklaard dat toen zij en [medeverdachte 7] op 19 mei 2021 in het appartement waren er op een gegeven moment meerdere mannen kwamen, die met [medeverdachte 7] kwamen praten. Doordat de mannen zijn gekomen is het shoppen niet door gegaan. [medeverdachte 7] wist wel dat de mannen kwamen maar heeft het niet tegen haar gezegd. [naam 2] kon niet verstaan waar het gesprek over ging. Er werd door de mannen in verschillende talen gesproken. Zij heeft de mannen ook niet gezien, omdat zij van [medeverdachte 7] naar de slaapkamer moest. Ongeveer een uur nadat de mannen waren vertrokken, om ongeveer 20:00 uur, verlieten [medeverdachte 7] en [naam 2] het appartement, waarna zij (terug) naar België reden.
[medeverdachte 7] heeft verklaard dat [naam 2] het genoemde appartement op zijn verzoek had gehuurd. Dit was om samen tijd door te brengen. Op 18 mei 2021 had hij van zijn goede vriend [overige verdachte 3] een telefoon gekregen met het nummer # [telefoonnummer] . Uit het dossier en de verklaring van [medeverdachte 7] volgt dat hij dit nummer op 18 en 19 mei 2021 in zijn bezit had. [medeverdachte 7] heeft verklaard dat [overige verdachte 3] hem de volgende dag, dus op 19 mei 2021, de dag van de overval, op dit nummer belde. [overige verdachte 3] vroeg [medeverdachte 7] waar hij was. [medeverdachte 7] gaf het adres van de woning waar hij zat door aan [overige verdachte 3] en deze kwam toen met een aantal andere personen langs. Verder verklaarde [medeverdachte 7] dat het klopte dat hij ook zijn eigen privételefoon bij zich had, met het nummer eindigend op # [telefoonnummer] .
Uit de gevorderde camerabeelden uit de omgeving van de [adres] volgt dat op 19 mei 2021 omstreeks 11:37 uur een Lamborghini Urus nabij de ingang van het appartement parkeert en dat er twee personen naar de portiek lopen, [medeverdachte 7] en [naam 2] . [medeverdachte 7] en [naam 2] hebben beiden verklaard met dit voertuig naar het appartement in Rotterdam te zijn gereden en daar naar binnen te zijn gegaan. Op de beelden is verder te zien dat om 15:44 uur een BMW met kenteken [kenteken] arriveert. Deze vertoont grote gelijkenis met de eerder besproken BMW (met kenteken [kenteken] ) die vermoedelijk is gebruikt om verder te vluchten door de inzittenden van de Audi A4, die in Diemen uitgebrand is achtergelaten. Vervolgens zijn op de beelden drie onbekende personen te zien.
[medeverdachte 7] is in wisselende samenstellingen te zien met deze onbekende personen buiten bij het pand aan de [adres] . Tussen 19:23 en 19:37 uur zijn meerdere personen van het adres vertrokken. Uit onderzoek volgt dat de onbekende personen vermoedelijk de Overige verdachten zijn, de ontkomen overvallers. Uit het dossier volgt dat zij worden vermoed te zijn: [overige verdachte 1] , [overige verdachte 4] , [overige verdachte 2] en [overige verdachte 3] . De Belgische politie heeft informatie ontvangen dat [overige verdachte 1] en [overige verdachte 3] hebben deelgenomen aan de overval in Amsterdam op 19 mei 2021.
Standpunt Openbaar Ministerie
Volgens het Openbaar Ministerie heeft [medeverdachte 7] het safehouse aan de [adres] geregeld, waar de overvallers na de overval naartoe zouden gaan. [medeverdachte 7] was daar zelf ook aanwezig na de overval.
Dat het appartement aan de [adres] een safehouse was blijkt uit het feit dat het adres daarvan wordt aangetroffen in de telefoon van [verdachte] die daar blijkbaar naartoe op weg was na de overval en dat er andere overvallers (degenen die met de buit zijn weggekomen) (samen met [medeverdachte 7] ) op beeld staan buiten op straat bij dit -adres. De vriendin van [medeverdachte 7] , [naam 2] , heeft het safehouse aan de [adres] gehuurd. Zij heeft verklaard dat zij dit in opdracht van [medeverdachte 7] heeft gedaan. Zij heeft op 16 april 2021 (ruim een maand voor de overval) een moneytransfer van EUR 1.000,- ontvangen van [medeverdachte 6] uit Frankrijk. [naam 2] heeft in eerste instantie verklaard dat zij dit geld moest ophalen voor haar ex-vriend. Zij heeft dit geld samen met [medeverdachte 7] opgehaald. Het Openbaar Ministerie gaat er vanuit dat dit voor de betaling van de huur van het safehouse was of in ieder geval voor iets dat met de voorbereiding van de overval te maken had.
De verklaring van [medeverdachte 7] over de reden van het huren van het appartement aan de [adres] – een romantisch samenzijn met zijn vriendin – acht het Openbaar Ministerie ongeloofwaardig: het appartement wordt voor twee dagen (één nacht) gehuurd, maar [medeverdachte 7] en [naam 2] zijn daar alleen op 19 mei 2021 van 11:30 uur tot 19:30 uur. Geconfronteerd met foto’s van de overvallers, waarvan op camerabeelden is te zien dat hij daarmee samen op straat loopt in de omgeving van het appartement in [woonplaats] , heeft [medeverdachte 7] zich op zijn zwijgrecht beroepen. Ter zitting verklaarde hij dat hij verrast werd door een bezoekje van zijn vriend [overige verdachte 3] , hetgeen in strijd is met de verklaring van [naam 2] : [medeverdachte 7] wist volgens haar dat de mannen kwamen. [naam 2] heeft verklaard dat [medeverdachte 7] in het appartement met enkele mannen praatte. Zij moest toen zelf in de slaapkamer blijven.
Standpunt van de verdediging inzake [medeverdachte 7]
Het appartement aan de [adres] was geen safehouse. [medeverdachte 7] kwam in een zeer opvallende auto, een Lamborghini Urus, samen met zijn vriendin aanrijden bij de [adres] . Dit duidt er niet op dat het appartement was bedoeld als safehouse, in tegendeel.
De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat er geen ander plan kan zijn geweest van [overige verdachte 3] dan dat hij de telefoon (met het nummer eindigend op * [telefoonnummer] ) aan [medeverdachte 7] heeft gegeven, zodat hij hem na de overval – onopgemerkt door justitie – zou kunnen contacteren.
Er zijn geen tegenstrijdigheden tussen de verklaringen van [naam 2] en [medeverdachte 7] . [medeverdachte 7] was verrast door het bericht van [overige verdachte 3] dat hij langs zou komen, maar kon hierna aan [naam 2] vertellen dat er mannen aankwamen. Zowel [naam 2] als [medeverdachte 7] hebben verklaard dat het de bedoeling was om in Rotterdam te gaan shoppen, maar zij hebben beiden het appartement niet verlaten. Het was met name de bedoeling om samen tijd door te brengen.
Tussenconclusie van de rechtbank over de rol van [medeverdachte 7]
Op basis van de camerabeelden van de ontkomen overvallers, waaronder [overige verdachte 3] , en het bericht met het adres op de telefoon van [verdachte] , stelt de rechtbank vast dat het appartement gelegen aan de [adres] door de overvallers gebruikt is als safehouse. [naam 2] heeft dit safehouse gehuurd op verzoek van [medeverdachte 7] .
De verklaring van [medeverdachte 7] over de reden voor het huren van de [adres] , te weten: tijd doorbrengen met zijn vriendin, acht de rechtbank ongeloofwaardig. [medeverdachte 7] en [naam 2] hebben immers niet in het appartement geslapen, maar hebben zelf – kort nadat (enkele van) de Overige verdachten zijn vertrokken – ook het appartement verlaten. Ook de verklaring van [medeverdachte 7] dat hij verrast was door het bezoek van [overige verdachte 3] en de andere mannen, gelooft de rechtbank niet. [naam 2] heeft verklaard dat [medeverdachte 7] wist dat de mannen zouden komen. Bovendien had [medeverdachte 7] een dag voor de overval, op 18 mei 2021, een telefoon van [overige verdachte 3] ontvangen (eindigend op # [telefoonnummer] ) waarop hij de volgende dag door [overige verdachte 3] werd gebeld. De rechtbank acht het aannemelijk dat [overige verdachte 3] de telefoon met het voornoemde nummer aan [medeverdachte 7] heeft gegeven om contact met hem te kunnen hebben over het safehouse. Anders had hij [medeverdachte 7] immers gewoon kunnen bellen op zijn privételefoon.
19 mei 2021: uitvoeringshandelingen [verdachte]
Renault Megane
Onderzoek naar de Renault Megane wees uit dat op 19 mei 2021 om 08:36 uur het voertuig geparkeerd stond in de omgeving van de [adres] . Hierna reed het voertuig met als inzittende [verdachte] naar Brussel. [verdachte] is aan het stuur van het voertuig gezien, toen hij Brussel verliet om naar Amsterdam te gaan. Het voorgaande correspondeert met de locatiegegevens van het nummer eindigend op # [telefoonnummer] , dat bij [verdachte] in gebruik was. [verdachte] heeft verklaard dat hij die dag rond 08:30 uur het appartement aan de [adres] heeft verlaten. Hij was omstreeks 10:24 uur in Brussel. Vervolgens is hij gestopt bij zijn ouderlijk huis waar hij een van zijn telefoons achterliet. [verdachte] is herkend, terwijl hij op 19 mei 2021 omstreeks 11:05 uur bij een tankstation in Anderlecht twee jerrycans tankte met brandstof. Tijdens het verhoor bij de politie van 25 juni 2021 heeft [verdachte] bevestigd dat hij de persoon is die te zien is op de hiervan gemaakte beelden.
In de bij [verdachte] in beslag genomen telefoon met nummer # [telefoonnummer] werd een Whats App-gesprek gevonden dat vlak voor het tanken heeft plaatsgevonden, met het nummer: [telefoonnummer] . Enkele berichten tussen de genoemde telefoonnummers worden hieronder weergegeven:
  • 19-05-2021 te 11.01 uitgaand: ‘
  • 19-05-2021 te 11.02 inkomend: ‘
  • 19-05-2021 te 11.26 uitgaand: ‘
[verdachte] heeft bevestigd dat hij jerrycans heeft gevuld bij een benzinestation. Na de overval zijn de vluchtvoertuigen in brand gestoken. [medeverdachte 2] heeft ook verklaard dat er in de voertuigen jerrycans klaar stonden, die gebruikt werden voor het in brand steken daarvan.
Na het tanken bewoog de Renault Mégane naar Nederland en werd vervolgens, door middel van kentekenregistratie, waargenomen in de omgeving van Amsterdam. Uit het Track-and-Trace systeem van de Renault Mégane volgt dat deze zich om 13:47 uur op de Overdiemerweg bevond. Dit betrof een locatie minder dan 200 meter verwijderd van het viaduct waar later de Audi A4 ( [kenteken] ) in brand werd gestoken. Tussen 13:47 uur en 14:02 uur werden er geen locatiegegevens verkregen. Het voertuig stond die periode vermoedelijk stil en in die tijd heeft [verdachte] waarschijnlijk een andere auto (de BMW) volgetankt. De locatiegegevens van de telefoon van [verdachte] met het nummer eindigend op # [telefoonnummer] corresponderen met de GPS-gegevens van de Renault Megane op 19 mei 2021. [verdachte] is op 19 mei 2021 om 15:24 uur aangehouden in de Renault Megane op de Rijksweg A16. Er bevond zich op dat moment nog maar één jerrycan in de Renault Megane (map 12, p. 316).
BMW
De BMW is gezien in de buurt van het viaduct waar de Audi A4 in brand is gestoken, onder meer bij een Esso benzinestation daar vlakbij. Uit camerabeelden van het 'Esso Diemen' benzinestation, [adres] , volgt dat er op 19 mei 2021 rond 13:54 uur een BMW weg reed. Deze BMW was voorzien van het Belgische kenteken [kenteken] . Verder was op de camerabeelden zien dat de bestuurder het voertuig tankte en naar de tankshop liep. De persoon op de beelden wordt herkend als [verdachte] . In zijn verklaring heeft [verdachte] ook bevestigd dat hij de persoon op de beelden is en dat het zijn taak was om de BMW vol te tanken en neer te zetten op een bepaalde plek in Diemen, waar hij moest wachten tot hij een telefoontje kreeg. Op een gegeven moment is hij even weggegaan naar zijn eigen auto en toen hij terug kwam zag hij een auto in brand staan. Hij is toen in paniek geraakt.
Uit locatiegegevens van het toestel met het nummer eindigend op # [telefoonnummer] , dat [verdachte] ten tijde van zijn aanhouding bij zich had, blijkt dat het toestel op 19 mei tussen 13:52 uur en 13:56 uur in de directe omgeving van het benzinestation was. De BMW wordt op 19 mei 2021 op ANPR beelden na de overval waargenomen op verschillende plaatsen op de A4 en beweegt kennelijk in de richting van Rotterdam (laatste beelden in de buurt van Rotterdam om 15:24 uur). Op camerabeelden is even later om 15.44 uur een BMW te zien die grote gelijkenis vertoont met de eerdergenoemde BMW, maar nu met het kenteken [kenteken] (in plaats van [kenteken] ), aan de achterzijde van het adres [adres] . Uit het dossier volgt dat de BMW is gebruikt door de inzittenden van de Audi A4 die in Diemen uitgebrand is achtergelaten om verder te vluchten naar het genoemde adres in Rotterdam.
Tussenconclusie van de rechtbank over de rol van [verdachte]
De rechtbank stelt, op basis van de voornoemde onderzoeksbevindingen, vast dat [verdachte] op 19 mei 2021 telefonisch contact had met medeverdachten, de BMW van benzine heeft voorzien en heeft klaargezet voor de inzittenden van de Audi A4 en (twee) jerrycans met benzine heeft gevuld. [verdachte] heeft ook bekend dat hij de voornoemde handelingen heeft verricht. Voorts heeft de rechtbank vastgesteld dat [verdachte] de genoemde simkaarten heeft geactiveerd, de Audi A4 in Roosendaal heeft opgehaald op 27 april 2021 en op 18/19 mei 2021 aanwezig was in de appartementen op de [adres] en op de [adres] , terwijl in dat laatstgenoemde appartement de overval werd voorbesproken.
Contacten [verdachte] met medeverdachten
Uit het dossier volgt verder dat [verdachte] in verband kan worden gebracht met meerdere medeverdachten. Zo zijn onder andere de identiteitspapieren van [overige verdachte 1] en verzekeringsdocumenten van [overige verdachte 3] op zijn adres aangetroffen en blijkt hij zijn identiteitspapieren aan [overige verdachte 3] te hebben uitgeleend die in 2019 [overige verdachte 1] ging opzoeken in de gevangenis. Daarnaast is de Renault Megane meermalen gesignaleerd bij het appartement in de [adres] , waar [overige verdachte 3] verbleef. De Renault Megane was tussen 27 april 2021 en 18 mei 2021 acht keer bij het genoemde appartement. De verplaatsingen van de Renault Megane kwamen vrijwel alle keren overeen met de verplaatsingen van het telefoonnummer eindigend op # [telefoonnummer] (van [verdachte] ).
Daarnaast geldt dat [verdachte] de Renault Megane op 18 mei 2021 in de avond heeft uitgeleend aan – in ieder geval – [medeverdachte 2] , [medeverdachte 6] en [naam 1] voor een voorverkenning, waarmee zij bij Schöne Edelmetaal en in Broek in Waterland zijn geweest.
[verdachte] heeft (via de onder hem – tijdens zijn aanhouding – inbeslaggenomen telefoon eindigend op # [telefoonnummer] ) tussen 17 april 2021 en 19 mei 2021 27 keer contact had met de nummers eindigend op # [telefoonnummer] en # [telefoonnummer] . Het vermoeden is dat deze nummers toebehoorden aan de Overige verdachten, de op 19 mei 2021 ontkomen verdachten, die zich in de Audi A4 (en vermoedelijk later in de BMW) bevonden.
Tijdens de doorzoeking van de woning van [verdachte] is ook een GPS-tracker aangetroffen. Uit onderzoek volgt dat deze GPS-tracker in verband kan worden gebracht met het Repair Center in Parijs, waar [medeverdachte 6] werkzaam was.
3.3.2.3 Juridische kwalificatie van de rol van [verdachte]
Medeplegen – algemeen
Volgens vaste jurisprudentie [1] is voor de kwalificatie van medeplegen vereist dat sprake is van een nauwe en bewuste samenwerking. Het accent ligt daarbij op de samenwerking en minder op de vraag wie welke feitelijke handelingen heeft verricht. De bewezenverklaarde – intellectuele en/of materiële – bijdrage van de verdachte aan het delict moet van voldoende gewicht zijn. In geval van medeplegen kan de verdachte ook in strafrechtelijke zin aansprakelijk worden gehouden voor de uitvoeringshandelingen die (uitsluitend) door een medeverdachte zijn toegepast. Niet vereist voor het aannemen van medeplegen is dat de verdachte bijvoorbeeld zelf het geweld tegen het slachtoffer heeft uitgeoefend. Wie binnen het samenwerkingsverband precies welke feitelijke handeling heeft verricht, is niet van wezenlijke betekenis. De variëteit van concrete omstandigheden in afzonderlijke gevallen is betrekkelijk groot. Dat maakt dat de vraag wanneer sprake is van ‘medeplegen’ zich niet in algemene zin laat beantwoorden. Bij de beoordeling van de concrete omstandigheden van het geval kunnen van belang zijn de intensiteit van de samenwerking, de onderlinge taakverdeling, de rol in de voorbereiding, de uitvoering of de afhandeling van het delict en het belang van de rol van de verdachte, diens aanwezigheid op belangrijke momenten en het zich niet terugtrekken op een daartoe geëigend tijdstip.
Voorts geldt voor medeplegen het vereiste van dubbel opzet. Zo moet er in de eerste plaats opzet zijn op de onderlinge samenwerking. Een nauwe en bewuste samenwerking veronderstelt immers bewustzijn van samenwerking. Dat hoeft niet altijd te betekenen dat er vooraf expliciet afspraken of plannen zijn gemaakt, dan wel tijdens de uitvoering ervan (kort) overleg is geweest. Onder omstandigheden kan de samenwerking voor een deel ook stilzwijgend plaatsvinden, bijvoorbeeld omdat men ter plekke van elkaar begrijpt wat de verdere bedoeling is of door het maken van een instemmende hoofdknik. Medeplegen impliceert bewuste samenwerking van een ieder van de medeplegers met het oog op het verrichten van een strafbare gedraging. Dat betekent dat voor medeplegen niet alleen bewustheid wordt verlangd in het verband van de samenwerking, maar het opzet in de tweede plaats ook gericht moet zijn op het begaan van de grondfeiten zoals ten laste gelegd.
Met name in gevallen waarin het ten laste gelegde medeplegen in de kern niet bestaat uit een gezamenlijke uitvoering, maar uit gedragingen die met medeplichtigheid in verband plegen te worden gebracht (zoals het verstrekken van inlichtingen, op de uitkijk staan, helpen bij de vlucht), dient de rechter in het geval hij toch tot een bewezenverklaring van medeplegen komt, in de bewijsvoering dat medeplegen nauwkeurig te motiveren.
In de regel zal de bijdrage van de medepleger worden geleverd tijdens het begaan van het feit in de vorm van een gezamenlijke uitvoering van het feit, maar noodzakelijk is dat niet. De bijdrage kan ook zijn geleverd in de vorm van verscheidene gedragingen voor en/of tijdens en/of na het strafbare feit. Ook is niet uitgesloten dat de bijdrage in hoofdzaak vóór het strafbare feit is geleverd. Vooral in dergelijke andere, in zekere zin afwijkende of bijzondere, situaties dient in de bewijsvoering aandacht te worden besteed aan de vraag of wel zo bewust en nauw is samengewerkt bij het strafbare feit dat van medeplegen kan worden gesproken, in het bijzonder dat en waarom de bijdrage van de verdachte van voldoende gewicht is geweest. Niet wordt verlangd dat de medepleger zelf de gehele delictsomschrijving vervult; het accent ligt – zoals gezegd – op de samenwerking en minder op de vraag wie welke feitelijke handeling(en) heeft verricht.
De verdachte kan ook in strafrechtelijke zin aansprakelijk worden gehouden voor uitvoeringshandelingen die (uitsluitend) door de medeverdachten zijn verricht. De omstandigheid dat de verdachte zelf geen uitvoeringshandeling(en) heeft verricht, behoeft aan het bewijs van medeplegen niet in de weg te staan. Het achterwege blijven van een fysieke uitvoeringshandeling op de plaats van het delict kan worden gecompenseerd door andere factoren, zoals de rol van de verdachte in het kader van het beramen en voorbereiden van het feit. Uit de meest recente rechtspraak van de Hoge Raad over medeplegen lijkt te kunnen worden afgeleid dat het bestaan van een voor alle deelnemers duidelijk plan een relevant aandachtspunt kan zijn voor de beoordeling of sprake is van medeplegen. Het gezamenlijk optrekken met het oog op het realiseren van een gezamenlijk plan kan medeplegen opleveren, ook al zouden de gedragingen van de verdachte op zichzelf beschouwd niet als een bijdrage van voldoende gewicht aan het ten laste gelegde feit kunnen worden aangemerkt.
Medeplichtigheid – algemeen
De rechtbank stelt voorop dat het kernverwijt bij medeplichtigheid is het bevorderen en/of vergemakkelijken van een door een ander begaan misdrijf.
De medeplichtigheid kan bestaan uit het opzettelijk behulpzaam zijn bij het plegen van het misdrijf (gelijktijdige medeplichtigheid), dan wel het opzettelijk gelegenheid, middelen of inlichtingen verschaffen tot het plegen van het misdrijf (voorafgaande medeplichtigheid). Gedragingen die na het misdrijf worden verricht, kunnen als zodanig geen medeplichtigheid opleveren maar kunnen wel duiden op voorafgaande of gelijktijdige betrokkenheid. Vereist is daarbij dat niet alleen wordt bewezen dat het opzet van verdachte was gericht op het bevorderen en/of vergemakkelijken van een door een ander begaan misdrijf, maar ook dat het opzet van verdachte al dan niet in voorwaardelijke vorm was gericht op dit misdrijf.
Voorwaardelijk opzet is aanwezig indien de verdachte zich willens en wetens heeft blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat dat misdrijf zal worden begaan. De beantwoording van de vraag of de aanmerkelijke kans op het betreffende misdrijf daarbij door de verdachte bewust is aanvaard, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waarbij betekenis toekomt aan de aard van de gedraging van de verdachte en de omstandigheden waaronder deze is verricht.
Vrijspraak van feit 1 primair
De verdediging heeft zich primair op het standpunt gesteld dat [verdachte] moet worden vrijgesproken van het aan hem onder feit 1 primair ten laste gelegde, vanwege het ontbreken van opzet op het gronddelict. [verdachte] heeft ontkend te hebben geweten dat het om een overval zou gaan. Hij was niet bij de briefing/voorbespreking aanwezig en heeft dan ook geen filmpjes of andere zaken gezien waaruit hij kon afleiden dat het om een overval ging. De verdediging heeft gesteld dat de taken die zijn verricht ook passen bij een drugsgerelateerd feit en niet specifiek samenhangen met een overval. Hij behoefde ook niet te weten dat het om iets anders ging, dan waar zijn opzet op was gericht. Bovendien moet voor het medeplegen van de diefstal met geweld bewezen kunnen worden dat het (voorwaardelijk) opzet van [verdachte] ook gericht is geweest op het gebruik van geweld. Om dat te kunnen beoordelen is van belang vast te stellen wat het plan die dag was en wat [verdachte] van dit plan af wist. [verdachte] had geen wetenschap van de aanwezigheid van (vuur)wapens.
De rechtbank verwerpt het verweer van de verdediging. De rechtbank heeft, eerder in dit vonnis, vastgesteld dat [verdachte] wel aanwezig moet zijn geweest bij de voorbespreking in het appartement op de [adres] . [medeverdachte 2] heeft verklaard dat hij daar in de ochtend van 19 mei 2021 tussen 07:00 uur en 08:00 uur wakker werd waarna in de ochtend de overval is besproken en de tassen met wapens werden getoond en verdeeld in het appartement. Uit de verklaring van [medeverdachte 2] volgt ook dat er in het appartement bivakmutsen, skibrillen en kogelvrije vesten aanwezig waren en onderling werden verdeeld.
[verdachte] heeft ter zitting verklaard dat hij aanwezig was op de [adres] . Hij heeft er geslapen in de nacht van 18 op 19 mei 2021 en vertrok rond 08:30 uur. Er waren toen ook andere mensen. Uit het feit dat [medeverdachte 2] en [verdachte] gelijktijdig in het appartement aanwezig waren en [medeverdachte 2] heeft verklaard dat in de ochtend de tassen met wapens verschenen kan het niet anders dan dat [verdachte] wist dat er een overval zou worden gepleegd en dat er wapens in het spel waren. Zijn verklaring dat hij niet heeft meegekregen wat de anderen in het appartement deden en bespraken acht hij niet geloofwaardig. Op basis van het voorgaande, acht de rechtbank bewezen dat [verdachte] aanwezig was in het appartement, gelijktijdig met andere betrokkenen, waar de overval is voorbesproken. De rechtbank leidt daaruit af dat [verdachte] moet hebben geweten dat het plan was dat er op 19 mei 2021 een overval zou worden gepleegd, waarbij wapens aanwezig zouden zijn. Uit het voorgaande volgt dat [verdachte] dus ook het (voorwaardelijk) opzet heeft gehad op de gewapende overval
Subsidiair heeft de verdediging zich op het standpunt gesteld dat [verdachte] dient te worden vrijgesproken van het medeplegen van de overval op 19 mei 2021, omdat hij daar feitelijk niet bij aanwezig was en slechts ondersteunende handelingen heeft verricht.
De rechtbank acht dit verweer gegrond en zal [verdachte] vrijspreken van het onder feit 1 primair aan hem ten laste gelegde medeplegen. In de eerste plaats geldt dat [verdachte] niet feitelijk aanwezig was bij de overval zelf. Hij heeft met name ondersteunende handelingen verricht.
Hij heeft op 13 april 2021 vier simkaarten geactiveerd, op 27 april 2021 samen met (een) medeverdachte(n) de Audi A4 opgehaald, die later bij de overval is gebruikt, de door hem gehuurde Renault Megane uitgeleend aan medeverdachten, telefonisch contact gehad met medeverdachten, was aanwezig in de appartementen aan de [adres] en de [adres] , heeft een (vlucht)voertuig van benzine voorzien en klaargezet en heeft twee jerrycans met benzine gevuld, om voertuigen mee in de brand te steken.
[verdachte] heeft met de voorgaande handelingen weliswaar een bijdrage aan de overval geleverd, maar die is, naar het oordeel van de rechtbank, niet van voldoende gewicht om van medeplegen te kunnen spreken.
De rechtbank volgt met deze vaststelling dan ook niet het standpunt van het Openbaar Ministerie dat de rol van [verdachte] inwisselbaar zou zijn voor die van [medeverdachte 6] .
Bewezenverklaring van feit 1 subsidiair: medeplichtigheid aan diefstal met geweld
De rechtbank acht wel bewezen dat [verdachte] medeplichtig is aan de overval op de Brinks vrachtwagen bij Schöne Edelmetaal op 19 mei 2021.
De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat de bijdrage van [verdachte] enkel heeft bestaan uit:
  • het uitlenen van de door hem gehuurde Renault Megane op 18 mei 2021 aan medeverdachten;
  • het onderhouden van telefonisch contact met medeverdachten;
  • het voltanken en klaarzetten van één vluchtvoertuig, te weten de BMW in Diemen; en
  • het voltanken van twee jerrycans met benzine.
De verdediging heeft voorts gesteld dat de aan [verdachte] ten laste gelegde handelingen onder bepaalde omstandigheden kunnen worden gezien als medeplichtigheidshandelingen. Wanneer de verschillende ten laste gelegde handelingen zijn verricht met het (voorwaardelijk) opzet om daarmee behulpzaam te zijn bij de voorgenomen overval op 19 mei 2021, krijgen deze handelingen een strafbaar karakter.
De verdediging heeft verder aangevoerd dat uit het aan [verdachte] gemaakte verwijt dat hij vier simkaarten zou hebben geactiveerd, niet volgt dat hij dat heeft gedaan met het opzet om deze te gebruiken bij de overval die ruim een maand later op 19 mei 2021 in Amsterdam heeft plaatsgevonden. Ten aanzien van het ophalen van de Audi A4 uit Roosendaal op 27 april 2021, heeft de verdediging aangevoerd dat het de vraag is of de Audi A4 is opgehaald met het opzet om deze bij de overval op 19 mei 2021 te gaan gebruiken. Wat betreft de gestelde aanwezigheid van [verdachte] bij de voorbesprekingen dan wel samenkomsten in de appartementen aan de [adres] en de [adres] , heeft de verdediging zich op het standpunt gesteld dat uit het dossier niet volgt dat [verdachte] daar heeft deelgenomen aan een voorbespreking.
De rechtbank komt tot de conclusie dat [verdachte] meer handelingen heeft verricht dan door de verdediging is gesteld. De rechtbank heeft immers vastgesteld dat [verdachte] de volgende handelingen heeft verricht:
  • hij heeft op 13 april 2021 vier simkaarten geactiveerd, die later zijn gebruikt door hem en medeverdachten tot en met de dag van de overval;
  • hij heeft op 27 april 2021 samen met een of meer medeverdachte(n) in Roosendaal de Audi A4 opgehaald, die later bij de overval is gebruikt;
  • hij heeft op 18 mei 2021 de door hem gehuurde Renault Megane uitgeleend aan medeverdachten ten behoeve van een voorverkenning op de [adres] en in Broek in waterland;
  • hij heeft telefonisch contact gehad met medeverdachten;
  • hij was op 18 mei 2021 met medeverdachten aanwezig in de [adres] en hij was aanwezig bij een voorbespreking in het appartement op de [adres] met medeverdachten;
  • hij heeft een (vlucht)voertuig van benzine voorzien en klaargezet (de BMW);
  • hij heeft jerrycans van benzine voorzien, om voertuigen in brand te steken.
De rechtbank acht niet bewezen dat [verdachte] zelf één of meer voertuigen in brand heeft gestoken en spreekt hem vrij van dit (laatste) gedachtestreepje op de tenlastelegging.
Opzet [verdachte] op de door hem uitgevoerde handelingen en op het gronddelict: de overval
De simkaarten die verdachte heeft geactiveerd zijn gebruikt voor de overval. Het nummer # [telefoonnummer] reisde mee met de BMW, waarin zich de op 19 mei 2021 ontkomen overvallers bevonden. Het nummer # [telefoonnummer] was in gebruik bij [medeverdachte 7] , die het nummer (in ieder geval) onder zich had op 18 en 19 mei 2021 en het gebruikte om te communiceren over het safehouse in Rotterdam, waar de ontkomen overvallers kort na de overval op beelden zijn gesignaleerd. Het laatste nummer # [telefoonnummer] was bij [verdachte] zelf in gebruik. Op deze telefoon ontving hij (onder meer) zelf het adres van het safehouse in Rotterdam. Ten tijde van zijn aanhouding, om 15:24 uur, was hij daar naar onderweg. De rechtbank is, op basis van het voorgaande, van oordeel dat het de bedoeling was om de nummers te gebruiken, ten behoeve van de overval.
De door [verdachte] in Roosendaal opgehaalde Audi A4 op 27 april 2021 is de auto waar de Overige verdachten in reden ten tijde van de overval. Vervolgens heeft [verdachte] ervoor gezorgd dat er een volgetankt vluchtvoertuig klaarstond in Diemen, de BMW, waar de Overige verdachten gebruik van hebben gemaakt nadat ze vanuit de Audi A4 in Diemen waren over gestapt. Deze verdachten zijn na afloop van de overval naar het safehouse op de [adres] . In Rotterdam gegaan, waar [verdachte] zelf ook naartoe onderweg was toen hij werd aangehouden, blijkens het bericht op zijn telefoon. Tot slot, heeft hij twee jerrycans van benzine voorzien, om een voertuig mee in brand te steken. Dat een van de jerrycans is gebruikt voor het in brand steken voor de Audi A4 kan worden afgeleid uit het feit dat toen [verdachte] werd aangehouden, zich er nog maar één jerrycan in de Renault Megane bevond (map 12, p. 316). De Audi A4 is op 19 mei 2021 in Diemen afgebrand en uit het dossier volgt dat de BMW met de vier ontkomen verdachten is weggereden van het brandende voertuig. Feitelijk is [verdachte] degene geweest die er met zijn handelingen voor heeft gezorgd dat de Overige verdachten, vermoedelijk [overige verdachte 4] , [overige verdachte 1] , [overige verdachte 3] en [overige verdachte 2] , hebben kunnen ontkomen op 19 mei 2021.
De rechtbank is van oordeel dat uit het voorgaande volgt dat [verdachte] opzet heeft gehad op de handelingen gericht op het bevorderen en/of vergemakkelijken van de overval, begaan door – in ieder geval – [medeverdachte 2] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 1] , [medeverdachte 4] en [medeverdachte 5] . [overige verdachte 4] , [overige verdachte 1] , [overige verdachte 3] en [overige verdachte 2] staan op dit moment niet terecht.
De rechtbank leidt uit alle door [verdachte] uitgevoerde handelingen en zijn aanwezigheid bij de voorbespreking op de [adres] af, dat [verdachte] tevens opzet heeft gehad op het plegen van het gronddelict: de overval. Nu [verdachte] bij de voorbespreking op de [adres] aanwezig is geweest, moet hij hebben geweten wat het plan was voor 19 mei 2021. Dit was bovendien het appartement waar de wapens onder de verdachten zijn verdeeld, zo volgt uit de verklaringen van [medeverdachte 2] .
De rechtbank komt gelet hierop tot een bewezenverklaring van het onder feit 1 subsidiair ten laste gelegde, te weten medeplichtigheid aan de overval op de vrachtwagen van Brinks bij Schöne Edelmetaal op 19 mei 2021.
Partiële vrijspraken feit 1 subsidiair
De rechtbank komt in de zaak van [verdachte] niet tot een bewezenverklaring van het gedachtestreepje ‘
met (een) (automatische) vuurwapen(s) op de openbare weg op en/of in de richting van de lichamen van die politieambtenaren te schieten’ en spreekt [verdachte] daarvan vrij. De rechtbank acht voorts niet bewezen dat [verdachte] een of meer voertuig(en) in brand heeft gestoken en spreekt hem hiervan ook vrij.
Schieten in de richting van (voertuigen van) politieambtenaren
De rechtbank is van oordeel dat [verdachte] niet medeplichtig is aan het schieten van de verdachten in de richting van (voertuigen van) politieambtenaren. [verdachte] bevond zich niet bij de Aanwezige verdachten op de overvallocatie en is ook niet met hen op de vlucht geslagen in de richting van Broek in Waterland. De door [verdachte] uitgevoerde handelingen zijn te ver verwijderd van het schieten door verdachten in de richting van (voertuigen van) politieambtenaren om hem daarvoor medeplichtig te houden. De rechtbank spreekt [verdachte] daarom vrij van dit gedachtestreepje.
Vrijspraak van de aan [verdachte] ten laste gelegde feiten onder 2 tot en met 4
De rechtbank spreekt [verdachte] vrij van de aan hem ten laste gelegde feiten onder 2 tot en met 4. [verdachte] kan niet als medepleger worden aangemerkt van deze feiten. Hij was niet aanwezig bij de overval, de daaropvolgende vlucht richting Broek in Waterland/Diemen en bij het in brand steken van de auto’s in Broek in Waterland en Diemen. [verdachte] heeft enkel ondersteunende handelingen voor wat betreft de overval verricht.

4.Bewezenverklaring

De rechtbank acht bewezen dat:
Feit 1 subsidiair:
[medeverdachte 3] en [medeverdachte 5] en [medeverdachte 1] en [medeverdachte 4] en [medeverdachte 2] en [naam 1] en onbekend gebleven personen op 19 mei 2021 te Amsterdam, tezamen en in vereniging met anderen, goederen, te weten: een grote hoeveelheid kostbare edelmetalen, toebehorende aan Schöne Edelmetaal, hebben weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, terwijl deze diefstal vergezeld en gevolgd van geweld en bedreiging met geweld tegen medewerkers van Brinks, medewerkers van Schöne Edelmetaal en politieambtenaren gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, door:
  • die medewerkers van Brinks met tie wraps vast te binden en
  • met automatische vuurwapens naar die medewerkers van Brinks te richten en
  • die medewerkers van Brinks een mes te tonen en
  • die medewerkers van Brinks te schoppen
bij en tot het plegen van welk misdrijf verdachte in de periode van 13 april tot en met 19 mei 2021 in Nederland en/of België, opzettelijk middelen heeft verschaft, door:
  • op 13 april 2021 vier simkaarten te activeren die later zijn gebruikt door hem en medeverdachte(n) tot en met de dag van de overval en
  • op 27 april 2021 samen met een of meer medeverdachte(n) in Roosendaal de Audi A4 op te halen die later bij de overval is gebruikt en
  • de door hem gehuurde Renault Megane (met kenteken [kenteken] ) uit te lenen aan medeverdachten, met welk voertuig zij op 18 mei 2021 een voorverkenning hebben gedaan op de [adres] en in Diemen en in Broek in Waterland en de Porsche Cayenne (met kenteken [kenteken] ) en de Audi A6 (met kenteken [kenteken] ) te hebben klaargezet in de buurt van de overvallocatie aan de [adres] en
  • telefonisch contact te hebben met medeverdachten en
  • aanwezig te zijn in het appartement aan de [adres] en bij een voorbespreking in het appartement aan de [adres] met medeverdachten en
  • (vlucht)voertuigen van benzine te voorzien en te hebben klaargezet en
  • jerrycans van benzine te voorzien, teneinde een of meer voertuig(en) in brand te steken.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten staan, zijn deze verbeterd. Verdachte is hierdoor niet in de verdediging geschaad.

5.Bewijs

De rechtbank baseert haar overtuiging dat verdachte het bewezen geachte heeft begaan op de feiten en omstandigheden in de bewijsmiddelen. Die bewijsmiddelen zijn opgenomen in
bijlage IIbij dit vonnis.

6.Strafbaarheid van de feiten

De bewezen geachte feiten zijn volgens de wet strafbaar. Het bestaan van een rechtvaardigingsgrond is niet aannemelijk geworden.

7.Strafbaarheid van de verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.
Verdachte is dan ook strafbaar.

8.Motivering van de straffen

8.1
Eis van het Openbaar Ministerie
De Officier van Justitie heeft ten aanzien van de door hem bewezen geachte feiten een gevangenisstraf gevorderd van achttien jaar, met aftrek van voorarrest.
8.2
Strafmaatverweer van de verdediging
De verdediging heeft de rechtbank verzocht om bij de strafoplegging rekening te houden met de rol van [verdachte] en de detentieomstandigheden. [verdachte] bevindt zich al ruim anderhalf jaar in voorlopige hechtenis, in het verzwaarde GVM-regime. Voorts heeft de verdediging de rechtbank verzocht om er in het voordeel van [verdachte] rekening mee te houden dat hij geen relevante strafrechtelijke documentatie heeft.
8.3.
Oordeel van de rechtbank
De hierna te noemen strafoplegging is in overeenstemming met de ernst van het bewezen geachte, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van [verdachte] , zoals van een en ander ter terechtzitting is gebleken.
De rechtbank heeft bij de keuze tot het opleggen van een vrijheidsbenemende straf en bij de vaststelling van de duur daarvan in het bijzonder het volgende laten meewegen.
Ernst van de feiten
Ten laste van de verdachte is bewezenverklaard dat hij medeplichtig is aan een gewelddadige overval op een waardetransport van Brinks en Schöne Edelmetaal. Daartoe hebben de daders een toegangspoort geforceerd door er met de achterkant van de Porsche op in te rijden en vervolgens hebben zij de bedrijfsruimte van het pand van Schöne Edelmetaal betreden, terwijl zij bivakmutsen bij droegen en automatische wapens bij zich hadden. De overvallers deinsden ook niet terug om deze wapens te gebruiken, gedurende de overval is door verdachten met de automatische wapens in de lucht geschoten om mensen op afstand te houden. Ook hebben de overvallers de wapens gebruikt om de medewerkers van Brinks mee te intimideren, zodat zij hen konden knevelen en ongestoord buit konden overladen vanuit Schöne Edelmetaal en de vrachtwagen van Brinks in de gereedstaande voertuigen (de Porsche en de Audi’s). De overval vond plaats op klaarlichte dag. Zowel politieambtenaren als burgers zijn getuige geweest van de overval, die op hen een grote indruk heeft gemaakt. Verdachten hebben een grote hoeveelheid aan waardevolle edelmetalen buitgemaakt ter waarde van ruim EUR 14,5 miljoen. Het is niet dankzij hen dat een groot deel van de buit uiteindelijk terug is gekomen bij Brinks en Schöne Edelmetaal. Ook geldt dat een bedrag van EUR 4,2 miljoen nog altijd spoorloos is.
[verdachte] heeft ondersteunende handelingen verricht aan de overval en heeft er hiermee feitelijk voor gezorgd dat een aantal één van de auto’s van de overvallers, te weten: de A4, samen met een deel van de buit, heeft kunnen ontkomen.
Verdachte en de medeverdachten hebben zich, met het voorgaande, schuldig gemaakt aan een zeer ernstig geweldsdelict. Dit delict is gepleegd in georganiseerd verband waarbij de daders planmatig te werk zijn gegaan. Dit strafbare feit kan enkel zijn begaan na een langere periode van voorbereiding en overeenkomstig een welbewust opgesteld plan. Verdachte heeft hieraan opzettelijk een bijdrage geleverd en heeft er voor gezorgd dat een aantal overvallers, samen met een deel van de buit, heeft kunnen ontkomen.
Gevolgen benadeelde partijen
Een dergelijke overval, waarbij het toepassen van geweld op geen enkele wijze is geschuwd, getuigt van een ongekende brutaliteit en minachting voor het leven van personen. De verdachte en zijn mededaders hebben hierdoor een grove inbreuk gemaakt op de persoonlijke levenssfeer en het gevoel van veiligheid van de slachtoffers. Uit de vorderingen van de benadeelde partijen en de ter zitting afgelegde verklaringen volgt ook dat de gebeurtenissen op 19 mei 2021 een grote impact hebben gehad.
Het strafblad
Dat verdachte een blanco strafblad heeft, is geen omstandigheid die de rechtbank in strafverminderende zin meeweegt bij de strafoplegging (maar uiteraard ook niet in strafverzwarende zin). Verdachte heeft immers geen enkele band met Nederland en is hier ook niet lang geweest, zodat het ontbreken van een strafblad weinig zegt. Geconstateerd kan wel worden dat de eerste keer dat hij in Nederland in beeld komt bij justitie, hij meteen in groepsverband een zeer zwaar delict pleegt.
Wet straffen en beschermen
Op 1 juli 2021 is de Wet straffen en beschermen in werking getreden. Deze wet houdt onder andere in dat daders van zware misdrijven niet meer na twee derde van hun straf voorwaardelijk vrij komen. De voorwaardelijke invrijheidstelling wordt maximaal twee jaar. Het is nadelig voor de verdachten dat zij pas na de inwerkingtreding van deze (relatief) nieuwe wet zijn berecht. De rechtbank is zich ervan bewust dat – met de inwerkingtreding van de genoemde wet – de wettelijke regelingen met betrekking tot de voorwaardelijke invrijheidstelling minder ruimhartig zijn geworden. De rechtbank merkt op dat de wetgever ervoor heeft gekozen niet te voorzien in een regeling van overgangsrecht. Er heeft na 19 mei 2021 veel onderzoek plaatsgevonden en dat heeft de nodige tijd gekost, maar de justitiële autoriteiten hebben niet stilgezeten. De rechtbank ziet dan ook geen reden om de inwerkingtreding van de Wet straffen en beschermen te betrekken bij het bepalen van de strafmaat.
Bandbreedte strafmaat
Gelet op de ernst van het bewezenverklaarde is de rechtbank is de rechtbank van oordeel dat niet kan worden volstaan met een andere straf dan een langdurige onvoorwaardelijke gevangenisstraf. De rechtbank ziet aanleiding om een lagere straf op te leggen dan is geëist door de Officier van Justitie, nu de rechtbank slechts tot een bewezenverklaring is gekomen van medeplichtigheid aan de overval.
Alle afwegende acht de rechtbank oplegging van een gevangenisstraf voor de duur van zes jaren, met aftrek van de tijd die de verdachte in voorarrest heeft doorgebracht, passend en geboden.
Tenuitvoerlegging van de op te leggen gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat aan verdachte voorwaardelijke invrijheidstelling wordt verleend als bedoeld in artikel 6:2:10 van het Wetboek van Strafvordering.

9.De benadeelde partijen

9.1
De vorderingen
Namens Schöne Edelmetaal en een aantal medewerkers, te weten: 3849357, 3853710, 3845080, 3853704, 3853707, 3853703 en 3850710, zijn vorderingen tot schadevergoeding ingediend. Daarnaast hebben de volgende politieambtenaren een vordering tot schadevergoeding ingediend: NP225356, NP122306, NP188129, NP235586, NP183288, NP158982, NP199795, NP124278, NP198365, NP123997, NP248673, NP249159, NP122738, NP172736, NP248667, NP244936, NP161440, NP249158, NP123202, NP249222, NP160250, NP119606, NP145721, NP235726, NP133681, NP225756, NP181303 en NP117039.
Schöne Edelmetaal
Schöne Edelmetaal vordert een bedrag van EUR 200.000,- aan materiële schade, bestaande uit eigen risico (het door de verzekeraar niet vergoede deel van de schade), en een bedrag van EUR 19.031,05, exclusief BTW, , bestaande uit kosten van rechtsbijstand, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf het moment van ontstaan van de schade. Daarnaast verzoekt Schöne Edelmetaal de rechtbank om de schadevergoedingsmaatregel op te leggen en om de vordering hoofdelijk toe te wijzen.
Medewerkers van Schöne Edelmetaal
De genoemde medewerkers van Schöne Edelmetaal (3849357, 3853710, 3845080, 3853704, 3853707, 3853703 en 3850710) vorderen ieder een bedrag van EUR 3.000,- aan immateriële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf het moment van ontstaan van de schade.
Politieambtenaren
De politieambtenaren NP123202, NP123997, NP124278, NP158982, NP160250, NP172736, NP198365, NP225356, NP235726, NP244936, NP248667, NP249158, NP248673 en NP249222 vorderen ieder een bedrag van EUR 875,- aan immateriële schade, en een bedrag van EUR 372,- aan proceskosten.
De politieambtenaren NP122738, NP133681, NP145721 en NP249159 vorderen ieder een bedrag van EUR 1.750,- aan immateriële schade, en een bedrag van EUR 561,- aan proceskosten. Indien de rechtbank tot een vrijspraak komt voor wat betreft de bedreiging met de uiting ‘Belt, Belt Explosive’, die bij [medeverdachte 4] ten laste is gelegd onder feit 6, ligt het, volgens de raadsman, in de rede om de vordering van NP133681 niet toe te wijzen voor de gevorderde EUR 1.750,-, maar de toekenning te beperken tot EUR 875,-.
De politieambtenaren NP183288 en NP235586 vorderen ieder een bedrag van EUR 2.625,- aan immateriële schade, en een bedrag van EUR 654,- aan proceskosten.
NP199795 vordert een bedrag van EUR 10.000,- aan immateriële schade en een bedrag van EUR 933,- aan proceskosten.
NP188129 vordert een bedrag van EUR 42.040,- aan materiële schade, maar momenteel wordt slechts om toewijzing van EUR 5.618,75 verzocht. Deze schade wordt verzocht in verband met opgelopen studievertraging naar aanleiding van het bewezenverklaarde onder feit 2 meer subsidiair. Daarnaast vordert NP188129 een bedrag van EUR 10.000,- aan immateriële schade en een bedrag van EUR 1.119,- aan proceskosten.
De politieambtenaren NP117039, NP122306, NP161440, NP181303, NP225756 en NP119606 vorderen ieder een bedrag van EUR 12.000,- aan immateriële schade. NP119606 verzoekt op dit moment slechts om toewijzing van een bedrag van EUR 2.625,-. NP161440 verzoekt op dit moment slechts om toewijzing van een bedrag van EUR 1.750,-. NP117039, NP122306, NP181303 en NP225756 vorderen ieder een bedrag van EUR 1.119,- aan proceskosten. NP161440 vordert een bedrag van EUR 561,- aan proceskosten. NP119606 vordert een bedrag van EUR 654,- aan proceskosten.
De politieambtenaren verzoeken de rechtbank om de gevorderde schadevergoeding te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf het moment van het ontstaan van de schade. Daarnaast verzoeken zij de rechtbank om oplegging van de schadevergoedingsmaatregel en de vorderingen en schadevergoedingsmaatregel hoofdelijk toe te wijzen.
9.2
Standpunt van de Officier van Justitie
Het Openbaar Ministerie heeft zich op het standpunt gesteld dat alle ingediende vorderingen voldoende zijn onderbouwd en heeft om toewijzing van de vorderingen verzocht, met uitzondering van de vordering van NP198365 nu het Openbaar Ministerie in zijn zaak tot vrijspraak heeft gerekwireerd van het ten laste gelegde onder feit 2. Het Openbaar Ministerie heeft de rechtbank verzocht om de vordering van NP198365 niet-ontvankelijk te verklaren.
Het Openbaar Ministerie heeft de rechtbank voorts verzocht om de vorderingen hoofdelijk toe te wijzen, te vermeerderen met de wettelijke rente en met oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
9.3
Standpunt van de verdediging
De verdediging heeft zich primair op het standpunt gesteld dat de benadeelde partijen niet-ontvankelijk dienen te worden verklaard in hun vorderingen, nu de verdediging vrijspraak van de aan [verdachte] ten laste gelegde feiten heeft bepleit.
9.4
Oordeel van de rechtbank
9.4.1
Schöne Edelmetaal
Materiële schade
De rechtbank stelt vast dat aan de benadeelde partij Schöne Edelmetaal door het bewezenverklaarde onder feit 1 rechtstreeks materiële schade is toegebracht. De vordering is niet betwist. De gevorderde schadevergoeding van EUR 200.000,- acht de rechtbank voldoende onderbouwd en zal daarom worden toegewezen, vermeerderd met de wettelijke rente daarover vanaf 19 mei 2021 (het moment waarop het strafbare feit is gepleegd) tot aan de dag van de algehele voldoening.
Proceskosten
De rechtbank is van oordeel dat de gevorderde vergoeding van kosten van rechtsbijstand ad EUR 19.031,05 onvoldoende is onderbouwd. Nagelaten is feitelijk en concreet te onderbouwen waaraan de gedeclareerde uren zijn besteed. Bovendien ziet een groot deel van de ingediende facturen en urenspecificaties op werkzaamheden ten behoeve van werknemers van Schöne Edelmetaal.
Kosten van rechtsbijstand komen echter wel in aanmerking voor vergoeding op grond van artikel 532 Sv. Een redelijke uitleg van voormeld artikel brengt mee dat bij de begroting van deze kosten dezelfde maatstaf wordt gehanteerd als in civiele procedures. De rechtbank zal de kosten aan de hand van het liquidatietarief civiel recht per 1 februari 2021, uitgaande van het toegewezen bedrag aan schadevergoeding, bepalen op EUR 4.982,- (twee punten à EUR 2.491,-: één punt voor het indienen van de vordering en één punt voor het toelichten van de vordering op de zitting). De rechtbank kent één punt toe voor het toelichten van de vordering op zitting, in plaats van de gebruikelijke twee punten, nu deze toelichting beperkt was tot het maken van enkele algemene opmerkingen en voor het overige volstaan werd met een verwijzing naar de inhoud van de vordering.
Hoofdelijk
Het toegewezen bedrag wordt hoofdelijk aan de verdachten opgelegd. De verdachten zijn ieder afzonderlijk verplicht om het totale toegewezen bedrag aan Schöne Edelmetaal te betalen, voor zover de ander niet al heeft betaald.
Schadevergoedingsmaatregel
De rechtbank zal aan verdachte niet de schadevergoedingsmaatregel opleggen, gelet op het feit dat de benadeelde partij als bedrijf in staat wordt geacht zelf de vordering te kunnen innen.
Ten aanzien van de gevorderde proceskosten geldt dat de rechtbank eveneens de schadevergoedingsmaatregel niet zal opleggen, nu die kosten geen rechtstreekse schade opleveren van het strafbare feit.
9.4.2
Medewerkers van Schöne Edelmetaal
Immateriële schade
De rechtbank stelt vast dat aan de medewerkers van Schöne Edelmetaal rechtstreeks immateriële schade is toegebracht. Zoals volgt uit het bewezenverklaarde, ziet de rechtbank de medewerkers van Schöne Edelmetaal – in tegenstelling tot de verdediging – wel degelijk ook als slachtoffers. Op grond van artikel 6:106 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW) hebben de benadeelde partijen recht op een naar billijkheid vast te stellen vergoeding van de immateriële schade. De aard en de ernst van de normschending – verdachten hebben de medewerkers van Schöne Edelmetaal bedreigd met grof geweld – en de gevolgen daarvan voor deze benadeelde partijen zoals daarvan blijkt uit hun schriftelijke slachtofferverklaringen, brengen met zich mee dat de nadelige gevolgen daarvan zo voor de hand liggen dat sprake is van aantasting in de persoon op andere wijze zoals bedoeld in artikel 6:106 lid 1, onder b, BW, ook zonder dat is komen vast te staan dat daardoor in juridische zin geestelijk letsel is ontstaan.
Gelet op de bedragen die rechters in vergelijkbare zaken aan immateriële schadevergoeding plegen toe te kennen, zal de rechtbank het gevorderde bedrag aan immateriële schadevergoeding van EUR 3.000,- matigen en toewijzen tot een bedrag van EUR 1.500,-, vermeerderd met de wettelijke rente daarover vanaf 19 mei 2021 (het moment waarop het strafbare feit is gepleegd) tot aan de dag van de algehele voldoening. De rechtbank acht dit een passend bedrag bij een bewezenverklaring van een bedreiging met geweld onder de omstandigheden, zoals die in deze zaak aan de orde zijn.
Hoofdelijk
De toegewezen bedragen worden hoofdelijk aan de verdachten opgelegd. De verdachten zijn ieder afzonderlijk verplicht om het totale toegewezen bedrag aan de medewerkers van Schöne Edelmetaal te betalen, voor zover de ander niet al heeft betaald.
Schadevergoedingsmaatregel
In het belang van de medewerkers van Schöne Edelmetaal wordt, als extra waarborg voor betaling aan laatstgenoemden, de maatregel van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht aan verdachte opgelegd.
9.4.3
Politieambtenaren
Nu verdachte is vrijgesproken van het aan hem ten laste gelegde onder feiten 2 en 3, dienen de vorderingen van de in de tenlastelegging genoemde politieambtenaren niet-ontvankelijk te worden verklaard.

10.Beslag

Onder [verdachte] zijn de voorwerpen inbeslaggenomen, zoals weergegeven op de beslaglijst. Deze beslaglijst is als
bijlage IIIaan dit vonnis gehecht en de inhoud daarvan geldt als hier ingevoegd. Het betreft twee personenauto’s, te weten: de Renault en de Peugeot. Uit het dossier volgt dat deze voertuigen zijn gestolen. Deze voertuigen dienen daarom te worden bewaard ten behoeve van de rechthebbende.

11.Toepasselijke wettelijke voorschriften

De op te leggen straf is gegrond op de artikelen 36f, 48 en 312 van het Wetboek van Strafrecht.

12.Beslissing

De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot de volgende beslissing.
Verklaart bewezen dat verdachte het ten laste gelegde heeft begaan zoals hiervoor in rubriek 4 is vermeld.
Verklaart niet bewezen hetgeen aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.
Het bewezen verklaarde levert op:
Feit 1 subsidiair:
medeplichtigheid aan diefstal, vergezeld en gevolgd van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken en om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers van het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen en terwijl de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van braak.
Verklaart het bewezene strafbaar.
Verklaart verdachte,
[verdachte], daarvoor strafbaar.
Veroordeelt verdachte tot een
gevangenisstrafvan
zes (6) jaren.
Beveelt dat de tijd die door veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en in voorlopige hechtenis is doorgebracht, bij de tenuitvoerlegging van die straf in mindering zal worden gebracht.
DE BENADEELDE PARTIJEN
Schöne Edelmetaal
Wijst de vordering van de benadeelde partij, Schöne Edelmetaal, volledig toe voor het bedrag van EUR 200.000,- (tweehonderdduizend euro) aan vergoeding van materiële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 19 mei 2021 tot aan de dag van algehele voldoening.
Veroordeelt verdachte tot betaling van het toegewezen bedrag aan Schöne Edelmetaal.
Veroordeelt verdachte voorts in de kosten door de benadeelde partij gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog te maken, tot op heden, op de voet van het liquidatietarief, begroot op twee punten à EUR 2.491,- = EUR 4.982,- (vierduizend negenhonderd tweeëntachtig euro).
Veroordeelt verdachte aan Schöne Edelmetaal, de toegewezen bedragen te betalen, behoudens voor zover deze vordering reeds door of namens een ander of anderen is betaald.
Medewerkers van Schöne Edelmetaal
3849357, 3853710, 3845080, 3853704, 3853707, 3853703 en 3850710:
Wijst elk van de vorderingen van deze benadeelde partijen toe tot een bedrag van EUR 1.500,- (vijftienhonderd euro) aan vergoeding van immateriële schade, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 19 mei 2021 tot aan de dag van algehele voldoening.
Veroordeelt verdachte tot betaling van het toegewezen bedrag aan een ieder van de bovengenoemde benadeelde partijen.
Veroordeelt verdachte voorts in de kosten door de benadeelde partijen gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog te maken, tot op heden, begroot op nihil.
Veroordeelt verdachte aan de benadeelde partijen, de toegewezen bedragen te betalen, behoudens voor zover deze vorderingen reeds door of namens een ander of anderen is betaald.
Bepaalt dat de benadeelde partijen ten aanzien van de overige gevorderde immateriële schadevergoeding, niet-ontvankelijk zijn in hun vorderingen.
Legt verdachte de verplichting op ten behoeve van een ieder van de benadeelde partijen aan de Staat EUR 1.500,- (vijftienhonderd euro) te betalen, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 19 mei 2021 tot aan de dag van algehele voldoening. Bij gebreke van betaling en verhaal kan gijzeling worden toegepast voor de duur van 25 dagen. De toepassing van die gijzeling heft de betalingsverplichting niet op.
Bepaalt dat, indien en voor zover verdachte heeft voldaan aan een van voornoemde betalingsverplichtingen, daarmee de andere is vervallen.
Politieambtenaren
Verklaart de politieambtenaren, te weten: NP198365, NP225756, NP117039, NP181303, NP123202, NP123997, NP248673, NP124278, NP158982, NP160250, NP172736, NP225356, NP235726, NP244936, NP248667, NP249158, NP249222, NP133681, NP122738, NP145721, NP249159, NP161440, NP183288, NP235586, NP119606, NP199795, NP122306 en NP188129, niet-ontvankelijk in hun vorderingen.
Ten aanzien van het beslag:
Bewaring ten behoeve van de rechthebbende van:
1. STK Personenauto [kenteken]
(Omschrijving: G6058943, paars, merk: RENAULT, chassisnr.: [nummer] )
2. 1 STK Personenauto [kenteken] (waarde: 5000)
(Omschrijving: G6058947, zwart, merk: PEUGEOT, chassisnr.: [nummer] )
Dit vonnis is gewezen door:
mr. C. Klomp, voorzitter,
mrs. A.H.E. van der Pol en P.L.C.M. Ficq, rechters,
in tegenwoordigheid van mr. I. Struijkenkamp, griffier,
en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 3 april 2023.

Voetnoten

1.Conclusie van E.J. Hofstee van 22 maart 2022, ECLI:NL:PHR:2022:263.