Uitspraak
RECHTBANK AMSTERDAM
1.[gedaagde 1] ,
[gedaagde 2],
1.De procedure
2.De feiten
diss trackopgenomen. De term “diss” duidt op belediging en stamt af van het woord ‘disrespect’. In de rapscene staat een
diss trackvoor een muziekwerk dat ten doel heeft een ander persoon, vaak een andere artiest, verbaal aan te vallen.
diss trackis gericht aan SPEC en [naam 1] (en zijn vrouw). Het gaat onder meer over de breuk tussen [eiseres] en SPEC (“Nu ben ik eigen baas, je kan me niet meer ontslaan” en “Die zien we beiden niet meer terug”) en over [naam 1] persoonlijk. (“Je man is echt een vieze en laat ze broek zakken” en “Maar ik ga niet alles zeggen omdat ik je moeder ken”).
diss track, op haar Instagram geplaatst bij ‘Instagram Stories’, waarop het 24 uur beschikbaar was. In het door haar op Instagram geplaatste gedeelte komt ook de zin voor: “Je man is echt een vieze en laat ze broek zakken”.
diss tracktoegezonden gekregen.
diss trackvan [eiseres] centraal staat (hierna: de Uitzending). Aanleiding was het op 20 januari 2022 op YouTube uitgezonden programma BOOS van BNN/VARA waarin (seksueel) grensoverschrijdend gedrag bij het televisieprogramma The Voice of Holland aan de orde kwam (van onder anderen [naam 1] ).
diss trackin handen hebben op basis waarvan kan worden geconcludeerd dat ook [eiseres] door [naam 1] is misbruikt. Die
diss trackzou zijn opgestuurd, omdat [eiseres] zich in het openbaar over dat misbruik zou moeten uitspreken; zij zou dat omwille van haar carrière niet doen.
- Vanaf minuut 31:40 tot 33:59 laten [gedaagde 1] en [gedaagde 2] de volledige
- Daarna analyseren [gedaagde 1] en [gedaagde 2] de
diss trackop verschillende YouTube kanalen geplaatst.
diss tracknaar buiten is gebracht, omdat die persoonlijk is.
diss trackniet opnieuw zal worden geopenbaard of verspreid, (4) de in de brief vermelde rectificatie zal worden geplaatst en (5) een bedrag van € 5.000,- voor schade en juridische kosten zal worden betaald.
diss trackgezet.
3.Het geschil
diss trackhebben geopenbaard en ten onrechte beweren dat daaruit blijkt dat zij door [naam 1] is misbruikt of slachtoffer is van zijn seksueel grensoverschrijdende gedrag. Ook beweren zij dat [eiseres] door hem zou zijn mishandeld. Dat alles is onjuist en voor deze uitlatingen bestaat geen feitelijke grondslag. Met de Uitzending handelen [gedaagde 1] en [gedaagde 2] onrechtmatig en maken zij inbreuk op de auteursrechten en naburige rechten van [eiseres] . Ondanks een verzoek daartoe weigeren [gedaagde 1] en [gedaagde 2] de Uitzending offline te halen.
diss trackzijn van [eiseres] zelf afkomstig en zij heeft deze zelf verspreid, aldus steeds [gedaagde 1] en [gedaagde 2] .
4.De beoordeling
diss trackvia een
notice-and-takedownverzoek aan YouTube te laten verwijderen, doet hier niet aan af. Aannemelijk is dat, zoals [eiseres] stelt, een voor haar gunstige uitkomst van dit kort geding haar bovendien nog meer mogelijkheden biedt om tegen auteursrechtinbreuk op te treden.
diss trackopenbaren en beschuldigingen uit je duim zuigen die het publiek voor zoete koek aanneemt, en vervolgens het slachtoffer belachelijk maken en wegzetten als achterlijk wijf. Dat dient onrechtmatig te zijn.” Met deze woorden heeft de advocaat van [eiseres] haar pleidooi treffend en terecht afgesloten. Het publiceren van een
diss track, die niet eerder (in zijn geheel) openbaar is gemaakt, levert een auteursrechtinbreuk op. Een dergelijke auteursrechtinbreuk kan vervolgens niet worden gerechtvaardigd met een beroep op de vrije meningsuiting als uitlatingen worden gedaan die geen steun vinden in feiten. Uitingsvrijheid is immers niet onbegrensd. Hierna zal worden toegelicht waarom alles erop wijst dat [gedaagde 1] en [gedaagde 2] zich – juridisch – schuldig hebben gemaakt aan zowel auteursrechtinbreuk als onrechtmatig handelen.
diss trackvan [eiseres] niet laten horen. [eiseres] is immers de auteur van het werk, omdat zij de rap heeft geschreven en uitgevoerd, en het is daarmee aan haar om te bepalen of zij de rap in de openbaarheid wil brengen. In artikel 12 lid 1 Auteurswet staat wat onder openbaarmaking van een werk moet worden verstaan. Daaronder valt ook “de verbreiding van een niet in druk verschenen werk” (in sub 2).
diss trackals eersten openbaar hebben gemaakt. Zij stellen dat die al vóór de Uitzending was verspreid. Zij wijzen erop dat op grond van artikel 12 lid 1 sub 2 Auteurswet ook het verspreiden in kleine kring wordt aangemerkt als “openbaar maken” en dat had [eiseres] volgens hen zelf al gedaan. [gedaagde 2] heeft op de zitting verklaard dat hij de MP3 met de
diss trackheeft gekregen van een vrouwelijke medewerker van het radiostation FunX. Het kan dan ook niet anders dan dat de
diss trackdus al in de studio (en wellicht ook onder radiostations) was verspreid, aldus [gedaagde 1] en [gedaagde 2] . [gedaagde 1] en [gedaagde 2] worden hierin niet gevolgd. Het is niet aannemelijk geworden dat sprake is geweest van een eerdere openbaarmaking. De
diss trackis immers in de besloten setting van een studio opgenomen en er zijn geen (concrete) aanwijzingen dat
met toestemmingvan [eiseres] verspreiding heeft plaatsgevonden. [eiseres] heeft ter zitting verklaard dat zij vermoedt dat mogelijk een niet bij FunX werkzame vrouw, die aanwezig was in de studio en behulpzaam was bij de opname, zonder haar toestemming de
diss trackheeft verspreid. Of deze vrouw de
diss trackaan [gedaagde 2] heeft gegeven of iemand anders kan in dit geding niet worden vastgesteld, maar dat is ook niet van belang. [gedaagde 1] en [gedaagde 2] hebben geenszins aannemelijk gemaakt dat de
diss trackvóór de Uitzending eerder rechtmatig (met toestemming van [eiseres] ) openbaar is gemaakt, zodat ervan uit wordt gegaan dat daarvan geen sprake is. Dit betekent dus dat aannemelijk is dat [gedaagde 1] en [gedaagde 2] zich aan auteursrechtinbreuk schuldig hebben gemaakt.
diss trackop haar Instagram heeft geplaatst, maakt dat niet anders. Het fragment was immers maar 24 uur op haar Instagram Stories beschikbaar en dit gedeelte van de
diss trackwas niet herleidbaar naar [naam 1] . [eiseres] heeft op dat moment ervoor gekozen om de rest voor zichzelf te houden en niet de hele
diss trackte laten horen. Het zijn dan ook [gedaagde 1] en [gedaagde 2] geweest die de
diss trackvoor het eerst in zijn geheel naar buiten hebben gebracht.
diss trackvan het internet verwijderd moet worden. Hierna wordt uitgelegd dat ook sprake is van onrechtmatig handelen.
shock, offend or disturb) en meningen of suggesties. Dat beweren zij ten onrechte. In de Uitzending en in de promotie daarvan worden, zoals [eiseres] terecht stelt, uitlatingen van feitelijke aard gedaan. De volgende teksten kunnen immers moeilijk anders worden begrepen:
- “ [eiseres] is ook misbruikt door [naam 1] . [gedaagde 2] ontvangt bewijs”
- “Na de documentaire van [naam 2] op BOOS heeft [gedaagde 2] een geheim nummer van [eiseres] ontvangen waaruit je kunt concluderen dat zij ook is misbruikt door [naam 1] .”
- De reactie op de passage “hij laat ze broek zakken”: “dat doelt dus op misbruik”
- De reactie op de passage “Nu ben ik eigen baas, je kan me niet meer ontslaan”, door [gedaagde 1] en [gedaagde 2] verstaan als “Nu ben ik eigen baas, je kan me niet meer rondslaan”: “Dus hij heeft haar geslagen” .
mogelijkmisbruikt door [naam 1] ”. Dat helpt hen niet. De oorspronkelijk tekst was immers al verspreid. De tekst in de oorspronkelijke vorm “ [eiseres] is ook misbruikt door [naam 1] ” kan, zoals [gedaagde 1] en [gedaagde 2] stellen, ook niet als ‘quote’ worden gezien van de vrouw die de
diss trackaan [gedaagde 2] heeft gestuurd. Dat staat er niet bij en ook als dat zo zou zijn, volgt uit de overige tekst dat [gedaagde 1] en [gedaagde 2] deze ‘quote’ minst genomen ondersteunen. Tot slot blijkt uit de reacties van de volgers van Roddelpraat na de Uitzending dat de uitlatingen voor waar worden aangenomen en het [eiseres] zelfs kwalijk wordt genomen dat zij omwille van haar carrière het misbruik niet naar buiten zou hebben willen brengen. Het is begrijpelijk dat de volgers zo reageren, want dit wordt ook in de Uitzending door [gedaagde 1] en [gedaagde 2] met de nodige stelligheid gesuggereerd.
diss track,die door [gedaagde 2] als heel serieuze bron wordt gepresenteerd. [gedaagde 1] probeert het aan de ene kant door het maken van ‘grappen’ luchtig te houden, maar aan de andere kant laat hij met allerlei voorzetjes [gedaagde 2] zijn verhaal in een bepaalde richting afmaken. De
diss trackwordt geanalyseerd en ook als zij het zelf niet duidelijk vinden hoe de tekst luidt (zingt [eiseres] in plaats van “ontslaan” niet “rondslaan”?), wordt gezegd dat die ziet op grensoverschrijdend gedrag (mishandeling). Aan het eind van de Uitzending kan de kijker niet anders dan concluderen dat [eiseres] in de
diss trackverwijst naar misbruik of grensoverschrijdend gedrag door [naam 1] jegens haar. Het moge zo zijn dat [gedaagde 1] en [gedaagde 2] dit zien als een bespreking van de teksten met een hoog “borrelpraat gehalte”, maar dat betekent nog niet dat zij hun ‘roddels’ niet presenteren als feiten (ook al houden ze daarbij slagen om de arm). Bovendien zijn het bepaald geen onschuldige roddels.
diss trackkan geenszins worden afgeleid dat [eiseres] zingt over misbruik of (seksueel) overschrijdend gedrag door [naam 1] waarvan zij het slachtoffer is. In de
diss tracklaat [eiseres] zowel [naam 1] als zijn vrouw weten dat zij blij is van hen af te zijn en haar eigen baas te zijn. De paar zinnen die zien op seksueel gedrag, lijken inderdaad te zien op buitenechtelijke affaires die [naam 1] volgens [eiseres] had (zoals de tekst “Je man is een vieze en hij laat ze broek zakken”. Deze zinnen bieden geen aanknopingspunten voor enige vorm van misbruik van [eiseres] door [naam 1] . Andere bronnen voor de beweringen van [gedaagde 1] en [gedaagde 2] in de Uitzending dan de
diss trackzijn er niet. De vrouw die de
diss trackaan [gedaagde 2] zou hebben verstrekt, heeft niet een verklaring afgelegd dat zij op de hoogte was van eventueel misbruik. Er is ook geen onderzoek naar deze ernstige beschuldigingen gedaan en [eiseres] is nooit om een weerwoord gevraagd.
diss track(die gaat over SPEC) zou rappen over gebeurtenissen tijdens het schrijverskamp in 2018. Ook voor de suggesties en meningen die in de Uitzending zijn gedaan, ontbreekt dus de daarvoor vereiste feitelijke basis. Dit geldt met name voor de suggestie/ beschuldiging dat [eiseres] het vermeende misbruik verborgen zou willen houden.
diss track. Een beroep op het citaatrecht slaagt niet, omdat geen sprake is een eerder rechtmatig openbaar gemaakt werk. Het beroep op de actuele reportage exceptie en de persexceptie faalt, omdat geen sprake is van een actuele gebeurtenis, maar van een door [gedaagde 1] en [gedaagde 2] opgevoerde niet bestaande misstand.
diss trackniet meer te verspreiden. Deze veroordelingen doen echter onvoldoende recht aan de schade die [eiseres] heeft geleden. Er is voldoende reden om ook voor de duur van twee dagen de gevorderde rectificatie op te leggen. De kans dat de volgers van Roddelpraat dit vonnis (volledig) lezen wordt klein geacht. Met deze rectificatie worden hopelijk de volgers wel bereikt en ook (vooral) zij moeten weten hoe de rechter over de kwestie oordeelt.
8.008,00