Uitspraak
vonnis
RECHTBANK AMSTERDAM
Afdeling privaatrecht, voorzieningenrechter civiel
zaaknummer / rolnummer: C/13/707404 / KG ZA 21-769 AB/MAH
Vonnis in kort geding van 30 september 2021
in de zaak van
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
STAR JET AVIATION B.V.,
gevestigd te Blaricum,
2.
[eiseres sub 2],
[eiseres sub 2],
wonende te [woonplaats] ,
3. de rechtspersoon naar buitenlands recht
FAY AIR LIMITED,
gevestigd te Douglas, Isle of Man,
eiseressen bij dagvaarding op verkorte termijn van 21 september 2021,
advocaat mr. J.A.I. Verheul en mr. J.L.M. Wonders te Amsterdam,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
EXXAERO INTERNATIONAL B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
gedaagde,
advocaat mr. T. Kressin te Arnhem.
Eiseressen zullen hierna afzonderlijk Star Jet, [eiseres sub 2] en Fay Air worden genoemd. Gedaagde zal Exxaero worden genoemd.
1.De procedure
1.1.
Bij de zitting van 23 september 2021 waren aanwezig:
- aan de kant van eiseressen: [eiseres sub 2] en [naam 1] (gevolmachtigde van Star Jet en Fay Air), met mr. Verheul en mr. Wonders,
- aan de kant van Exxaero: mr. Kressin.
1.2.
Eiseressen hebben de vorderingen zoals omschreven in de dagvaarding toegelicht. Exxaero heeft verweer gevoerd. Beide partijen hebben producties en een pleitnota ingediend.
1.3.
Vonnis is bepaald op 30 september 2021.
2.De feiten
2.1.
[eiseres sub 2] is de uiteindelijk belanghebbende (UBO) van Fay Air. Tot 1 januari 2021 was dat haar vader ( [eiseres sub 2] sr.). [eiseres sub 2] en haar vader zijn de UBO’s van Star Jet. [eiseres sub 2] is indirect bestuurder van Star Jet.
2.2.
Fay Air was eigenares van een privéjet, een Cessna Citation 680. Exxaero was de operator en beheerder van dat vliegtuig.
2.3.
Op 3 juli 2020 is tussen enerzijds Textron Aviation Inc. (Textron) en anderzijds Fay Air en Exxaero als "Customer" een overeenkomst gesloten voor het door Textron (doorlopend) verrichten van onderhoud aan de motoren van het vliegtuig. Op grond van deze onderhoudsovereenkomst factureerde Textron maandelijks aan Exxaero op basis van de door de motoren van het vliegtuig gedraaide uren tegen vaste tarieven per uur. Afhankelijk van overeengekomen specifieke elementen van het onderhoudsprogramma (ProParts, PowerAvantage+ en AuxAdvantage) was het tarief USD 583,00 per uur voor PP met een minimum van 250 uren, USD 305,00 voor PA+ met een minimum van 50 uren en USD 86,00 voor AA met een minimum van 86 uren. Exxaero betaalde de facturen aan Textron, die de bedragen toevoegde aan het “onderhoudssaldo” en daarvan vervolgens de daadwerkelijke onderhoudskosten afschreef.
2.4.
Fay Air heeft het vliegtuig op 16 april 2021 verkocht en geleverd aan Star Jet.
2.5.
Eiseressen hebben Air Service Liege N.V. (ASL) aangezocht om met ingang van 16 april 2021 Exxaero op te volgen als operator en beheerder van het vliegtuig. Zij hebben Exxaero verzocht een door Textron eind juni 2021 opgesteld formulier, getiteld “Amendment”, tot wijziging van de onderhoudsovereenkomst te ondertekenen. Het Amendment is op 14 september 2021 getekend namens Fay Air.
2.6.
Exxaero is op 15 september 2021 gesommeerd om het Amendment te ondertekenen en mee te werken aan een overdracht van de onderhoudsovereenkomst, waarbij het onderhoudssaldo volledig mee zou gaan. Mr. Kressin heeft hierop namens Exxaero bij brief van 17 september 2021 afwijzend gereageerd.
2.7.
Star Jet heeft het vliegtuig op 17 september 2021 verkocht aan een derde.
2.8.
Bij brief van 21 september 2021 heeft [eiseres sub 2] sr. aan Exxaero geschreven dat een eventuele terugbetaling uit het onderhoudsprogramma uitsluitend hem toekomt.
3.Het geschil
3.1.
Eiseressen vorderen, kort gezegd, Exxaero te veroordelen om een afschrift te verstrekken van het namens haar ondertekende Amendment en om alles te doen wat nodig is om tot een rechtsgeldige overname van de onderhoudsovereenkomst, althans overname van het onderhoudsprogramma door Star Jet en ASL te komen, steeds zodanig dat het onderhoudssaldo volledig en onaangetast ten gunste van Star Jet en/of ASL zal blijven althans zal komen. Een en ander op straffe van dwangsommen en met veroordeling van Exxaero in de proces- en nakosten, met wettelijke rente.
3.2.
Eiseressen stellen daartoe dat Exxaero 1) onrechtmatig handelt en 2) zich schuldig maakt aan ongerechtvaardigde verrijking door aan te sturen op beëindiging van de onderhoudsovereenkomst en overname daarvan te blokkeren, zodat zij zich een deel van het onderhoudssaldo kan toe-eigenen en zo kan bewerkstelligen dat dit saldo niet toekomt aan de nieuwe eigenaar van het vliegtuig, Star Jet en/of ASL. Exxaero heeft volgens eiseressen niets bijgedragen aan dat saldo.
3.3.
Exxaero voert verweer en concludeert tot niet-ontvankelijkheid of afwijzing van de vorderingen, met hoofdelijke veroordeling van eiseressen in de proceskosten.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.
Eiseressen stellen spoedeisend belang te hebben bij een spoedige overdracht van de onderhoudsovereenkomst met inbegrip van het onderhoudssaldo, onder meer omdat zij anders niet, althans niet zonder extra kosten, de koopovereenkomst met de nieuwe eigenaar kunnen nakomen. Anders dan Exxaero meende, is die koopovereenkomst wel degelijk getekend. Daarmee is het spoedeisend belang gegeven.
4.2.
Het onderhoudsprogramma van Textron bestaat uit drie elementen, ProParts, PowerAdvantage+ en AuxAdvantage.
4.3.
Op 2 juni 2021 schreef [naam 2] van Textron over de overdracht van Star Jet aan Fay Air aan [naam 1] :
“As there is not a new physical owner, just a change in entity, we don’t have to terminate the agreement, we can transfer it. During a standard sale, PowerAdvantage+ and AuxAdvantage will be transferred but we terminate ProParts. At the point of termination we would issue an efficiency bonus on any positive balance.”Verderop meldt hij dat het saldo van de ProParts account dan USD 131.755,58 is en dat 65% efficiency bonus neer zou komen op
USD 85.641,13.
“As there is not a new physical owner, just a change in entity, we don’t have to terminate the agreement, we can transfer it. During a standard sale, PowerAdvantage+ and AuxAdvantage will be transferred but we terminate ProParts. At the point of termination we would issue an efficiency bonus on any positive balance.”Verderop meldt hij dat het saldo van de ProParts account dan USD 131.755,58 is en dat 65% efficiency bonus neer zou komen op
USD 85.641,13.
4.4.
Op 15 september 2021 schreef [naam 2] aan [naam 1] dat het saldo van de PowerAdvantage+ account USD 1.630.742,51 bedroeg (left engine USD 821.489,68; right engine USD 809.252,83). Dit saldo kon volgens hem zoals in 99% van de gevallen gewoon mee worden overgedragen. Als dit programma zou worden beëindigd, dan zou [naam 3] and [naam 4] 50% opslurpen en de andere 50% zou op de rekening blijven staan. In dezelfde e-mail wees hij erop dat beëindiging van AuxAdvantage zou betekenen dat het volledige saldo van USD 107.162,96 naar [naam 5] zou gaan.
4.5.
Inzet van de procedure is dus een totaal onderhoudssaldo van ruim USD 1.8 miljoen, dat ofwel – bij overdracht van de onderhoudsovereenkomst – meegaat met het vliegtuig naar Star Jet als nieuwe eigenaar, ofwel – bij beëindiging van de onderhoudsovereenkomst – naar Textron, [naam 3] and [naam 4] , [naam 5] en Exxaero gaat.
4.6.
De vraag is of Exxaero onrechtmatig handelt, dan wel ongerechtvaardigd wordt verrijkt, doordat zij niet zonder meer meewerkt aan de beoogde overdracht van het onderhoudsprogramma. Dat zou het geval zijn als Exxaero inderdaad niet meer was dan een doorgeefluik, terwijl alle kosten steeds werden betaald door de UBO’s, of anderszins misbruik van recht maakt door haar medewerking te weigeren.
4.7.
Exxaero heeft erop gewezen dat zij voor dit vliegtuig drie overeenkomsten heeft gesloten op 30 augustus 2016, een charter agreement en een commercial agreement met [eiseres sub 2] sr. en een lease agreement met Fay Air, toen [eiseres sub 2] sr. nog UBO was van die vennootschap. Blijkens de commercial agreement ontving Exxaero de inkomsten van verhuur aan derden. [eiseres sub 2] sr. moest zelf ook betalen als hij gebruik maakte van het vliegtuig. In de praktijk betaalde hij daarvoor geen uurtarief, maar nam hij alle liquiditeitstekorten voor zijn rekening. Het is dus niet eenvoudig uit te maken wie nu precies de gelden fourneerde die voor ieder uur dat de motoren draaiden op de onderhoudsrekening bij Textron werden gestort. Exxaero moet nog met [eiseres sub 2] sr. afrekenen aan het einde van de samenwerking.
4.8.
Ook als de praktijk nog anders was en het leeuwendeel van de gelden op de onderhoudsrekening inderdaad afkomstig was van de UBO, dan was dat tot 1 januari 2021 [eiseres sub 2] sr. Nadien heeft ook [eiseres sub 2] twee betalingen gedaan, van in totaal ongeveer USD 300.000,00, maar die lijken slechts beperkt van invloed te zijn geweest op het uiteindelijke onderhoudssaldo waar het nu om gaat. Uit de hiervoor onder 2.8 vermelde brief van [eiseres sub 2] sr. van 21 september 2021 blijkt dat hij zich op het standpunt stelt dat alleen hij recht heeft op een in het onderhoudsprogramma opgebouwd saldo, omdat hij persoonlijk de desbetreffende gelden heeft verstrekt. Exxaero zou onzorgvuldig handelen en zich wellicht een claim van [eiseres sub 2] sr. op de hals halen door bij deze stand van zaken zonder enige tegenprestatie mee te werken aan overdracht van het saldo. Op voorhand kan ook niet worden gezegd dat zij zich ongerechtvaardigd verrijkt, of misbruik van recht maakt door onder deze omstandigheden niet zonder meer mee te werken.
4.9.
Het werkelijke probleem speelt dus tussen [eiseres sub 2] en haar vader, die kennelijk niet meer ‘on speaking terms’ zijn, waardoor de verdere vermogensoverdracht van vader naar dochter stroef lijkt te verlopen. Exxaero mag daarvan echter niet het slachtoffer te worden. Een en ander hoeft overigens niet tot een patstelling te leiden. Als door (één van) eiseressen aan Exxaero het bedrag wordt betaald dat bij beëindiging van het onderhoudscontract op haar rekening zou zijn achter gebleven, dan zal zij moeten tekenen, gaat het onderhoudscontract met saldo en al over, kan het vliegtuig verder worden overgedragen en wordt voorkomen dat een groot deel van de gelden nodeloos weglekt naar Textron, [naam 3] and [naam 4] en [naam 5] . Later kan dan tussen [eiseres sub 2] , [eiseres sub 2] sr. en Exxaero, al dan niet in rechte, worden uitgemaakt wie in de gegeven omstandigheden recht had op het aldus aan Exxaero betaalde bedrag.
4.10.
De slotsom is dat de gevraagde voorzieningen worden geweigerd.
4.11.
Eiseressen zullen als de in het ongelijk gestelde partij hoofdelijk in de proceskosten worden veroordeeld, zoals gevraagd. De kosten aan de zijde van Exxaero worden begroot op:
- griffierecht € 667,00
- salaris advocaat
1.016,00
1.016,00
Totaal € 1.683,00
5.De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1.
weigert de gevraagde voorzieningen,
5.2.
veroordeelt eiseressen hoofdelijk in de proceskosten, aan de zijde van Exxaero tot op heden begroot op € 1.683,00,
5.3.
verklaart deze kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. A.J. Beukenhorst, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. M.A.H. Verburgh, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 30 september 2021. [1]