ECLI:NL:RBAMS:2021:5058

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
13 september 2021
Publicatiedatum
14 september 2021
Zaaknummer
C/13/707155 / KG ZA 21-751
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Mondelinge uitspraak
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Publicatie van een krantenartikel over de kroongetuige in het Marengo-proces

Op 13 september 2021 heeft de voorzieningenrechter van de Rechtbank Amsterdam uitspraak gedaan in een kort geding tussen de kroongetuige in het Marengo-proces en DPG Media. De zaak betreft een vordering van de kroongetuige, die op een geheim adres woont, tegen DPG Media, die een artikel wilde publiceren over de kroongetuige. De eisers, vertegenwoordigd door advocaat mr. P.C. Schouten, vorderden een verbod op de publicatie van het artikel, omdat zij meenden dat het artikel tendentieus en onjuist was en hun eer en goede naam zou aantasten. DPG Media, vertegenwoordigd door mr. J.P. van den Brink, stelde dat het artikel van belang was voor het maatschappelijk debat en dat de vrijheid van meningsuiting zwaarder weegt dan de bescherming van de eer en goede naam van de eisers.

De voorzieningenrechter heeft in zijn beoordeling de belangen van beide partijen afgewogen. Hij oordeelde dat er sprake was van een hoge drempel voor preventieve censuur en dat er geen onherstelbare schade was aangetoond. De voorzieningenrechter concludeerde dat het belang van de vrijheid van meningsuiting in deze zaak zwaarder weegt dan het belang van de bescherming van de eer en goede naam van de eisers. Daarom werd de vordering van de eisers afgewezen en werden zij in de proceskosten veroordeeld.

De uitspraak benadrukt de delicate balans tussen de vrijheid van meningsuiting en het recht op bescherming van de persoonlijke eer, vooral in het kader van een publiek figuur zoals de kroongetuige. De voorzieningenrechter heeft ook opgemerkt dat de journalist een dataset van berichten heeft ingezien en dat de beschuldigingen in het artikel voldoende steun moeten vinden in het voorhanden bewijsmateriaal. De uitspraak is op 14 september 2021 gepubliceerd.

Uitspraak

proces-verbaal

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht, voorzieningenrechter civiel
zaaknummer / rolnummer: C/13/707155 / KG ZA 21-751 AB/LO

Proces-verbaal van mondelinge uitspraak op 13 september 2021

in het kort geding van
1.
[kroongetuige Marengo-proces],
wonende op een geheim adres,
2.
NN 1,
wonende op een geheim adres,
eisers bij dagvaarding op verkorte termijn van 13 september 2021,
advocaat mr. P.C. Schouten te Breda,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
DPG MEDIA B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
gedaagde,
advocaat mr. J.P. van den Brink te Amsterdam.
Eiser sub 1 zal hierna ook de kroongetuige worden genoemd, en gedaagde zal ook worden aangeduid als het AD of DPG.
De zitting wordt gehouden in het gebouw van deze rechtbank ter behandeling van een vordering in kort geding.
Tegenwoordig zijn mr. A.J. Beukenhorst, voorzieningenrechter, en mr. L. Oostinga, griffier.
Na uitroeping van de zaak verschijnen:
- mr. Schouten namens eisers;
en namens gedaagden:
  • [naam 1] , journalist;
  • [naam 2] , hoofdredacteur Algemeen Dagblad;
  • [naam 3] , hoofd juridische zaken DPG;
  • [naam 4] , student-stagiaire bij Kennedy Van der Laan;
  • [naam 5] , advocaat; en
  • mr. Van den Brink.
De zaak tegen de aanvankelijk meegedaagde [naam 1] is ter zitting ingetrokken.
Eisers hebben producties in het geding gebracht en partijen hebben over en weer het woord gevoerd. De behandeling van de zaak is gesloten en vervolgens is mondeling uitspraak gedaan. Daarvan is ingevolge artikel 30p lid 3 Rv dit proces-verbaal opgemaakt, afgegeven op 14 september 2021.
De voorzieningenrechter heeft de volgende uitspraak gedaan:

Inleiding

Het gaat in deze zaak om het volgende. Eiser sub 1 is kroongetuige in een groot strafproces. NN1 is een van zijn zussen. Het AD, onderdeel van DPG, wil op 14 september 2021 in de krant en op haar website een artikel publiceren over de kroongetuige, waarin wordt geciteerd uit WhatsApp-berichten die afkomstig zijn van een iPhone waarover hij in detentie enige tijd heeft beschikt. Eisers stellen dat het artikel tendentieus, vals en onjuist is en dat zij daarmee worden aangetast in hun eer en goede naam. Zij vorderen daarom (i) DPG te verbieden op welke wijze dan ook feitelijke beschuldigingen jegens eisers te uiten en/of berichten te verspreiden, en (ii) DPG te verbieden het concept-artikel op welke wijze dan ook te openbaren, op straffe van een dwangsom en met veroordeling van DPG in de proceskosten.

De gronden van de beslissing

Deze zaak is met gesloten deuren behandeld op verzoek van mr. Schouten, die niet vrijuit kon praten zonder de veiligheid van zijn cliënten in gevaar te brengen. De uitspraak is uiteraard in het openbaar.
Het gaat om een afweging tussen twee gelijkwaardige grondrechten, te weten de vrijheid van meningsuiting en het recht om beschermd te worden tegen aantasting van eer en goede naam.
Bij de beoordeling is verder van belang dat hier een voorafgaand verbod om te publiceren wordt gevraagd, wat neerkomt op preventieve censuur, en daarvoor geldt een hoge drempel. Er moet sprake zijn van onherstelbare schade.
Het artikel raakt aan het maatschappelijk debat over het gebruik van de kroongetuige, en het is nu nieuws, ook in verband met de strafzitting van morgen.
Die kroongetuige is tegen wil en dank een publiek figuur geworden. Voor zijn zuster is dat minder duidelijk.
Aan de hand van deze criteria kan direct worden vastgesteld dat de eerste vordering, die neerkomt op een algeheel spreek- of publicatieverbod, veel te ver gaat en dus niet toewijsbaar is.
Ter beoordeling aan de voorzieningenrechter is een concept van het artikel voorgelegd. Het definitieve artikel is nog niet bekend gemaakt.
Aan het concept is wel te zien dat het gaat om ernstige beschuldigingen aan het adres van vooral de kroongetuige, en die moeten voldoende steun vinden in het voorhanden bewijsmateriaal.
Daar waar de mening van het OM wordt weergegeven is dat gebaseerd op verklaringen van meerdere justitiefunctionarissen met wie de journalist heeft gesproken. Dat zijn op dit moment weliswaar anonieme verklaringen, maar die passages bevatten niet zulke ernstige beschuldigingen dat daar in het kader van dit spoed-kortgeding niet mee kan worden volstaan.
De journalist heeft verder een dataset ingezien met berichten van de iPhone van de kroongetuige. Het zou gaan om 16.000 berichten op een totaal van 30.000. Er moet in dit kort geding van worden uitgegaan dat die berichten daadwerkelijk bestaan. Op zo’n korte termijn kan dat ook niet verder worden onderzocht. Mocht later blijken dat dit niet zo is, dan zal zich dat moeten oplossen in schadevergoeding.
De ernstigste beschuldigingen zullen hierna worden besproken.
Het AD heeft toegezegd dat de zin [kroongetuige Marengo-proces] zus is geen onbekende in het criminele wereldje’ zal worden veranderd in [kroongetuige Marengo-proces] zus is niet onbekend met het criminele wereldje’. Op die manier vindt de uitlating voldoende steun in het desbetreffende bericht.
Het bericht van een zus van 27 december 2017 blijkt van 28 december 2017 te zijn. Dat is wellicht de reden dat eisers het in de gauwigheid niet hebben kunnen terugvinden. Het blijkt dus wel degelijk te bestaan. Dat laatste geldt ook voor het bericht over de streek die met een vrouwelijke bewaarster zou zijn uitgehaald.
Eisers hebben betoogd dat waar in de berichten wordt gesproken over geld, huizen en auto’s en ‘het maximum eruit halen’, is bedoeld dat in het kader van de beveiliging voor de rest van hun leven is getracht optimale voorwaarden te bedingen en dat het niet te doen is om er rijk van te worden.
Het AD heeft toegezegd dit standpunt in het kader van wederhoor aan het artikel te zullen toevoegen.
Al met al is de conclusie dat het belang van de vrijheid van meningsuiting hier zwaarder moet wegen dan het belang van de bescherming van de eer en goede naam van eisers. Er is dan ook geen grond om het artikel op voorhand te verbieden. De gevraagde voorzieningen zullen worden geweigerd met verwijzing van eisers in de kosten.

De beslissing

De voorzieningenrechter
1.1.
weigert de gevraagde voorzieningen,
1.2.
veroordeelt eisers in de proceskosten, aan de zijde van DPG begroot op € 667,00 aan griffierecht en € 1.016,00 aan salaris advocaat,
1.3.
verklaart deze proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Waarvan is opgemaakt dit proces-verbaal, dat door de voorzieningenrechter en de griffier is vastgesteld en bij afwezigheid van mr. A.J. Beukenhorst door
mr. R.A. Dudok van Heel, voorzieningenrechter, is ondertekend.