ECLI:NL:RBAMS:2020:3345

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling Publiekrecht

Teams Strafrecht

Parketnummer: 13-846008-18

Datum uitspraak: 9 juli 2020

Vonnis van de rechtbank Amsterdam, meervoudige economische kamer, in de zaak tegen:

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1962,

wonende op het adres [adres] , [woonplaats] .

1.Het onderzoek ter terechtzitting

Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van 3 en 4 juni 2020 (inhoudelijke behandeling) en 9 juli 2020 (sluiting).

De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officieren van justitie, mrs. M.C.A. Plantenga en C.J. Zweers, en van wat verdachte en haar raadsman, mr. N.M. van Wersch, naar voren hebben gebracht.

2.Inleiding

Aan de dagvaarding ligt het onderzoek Handzaag ten grondslag. Dit onderzoek is gestart naar aanleiding van een melding van verminderd dierenwelzijn door de (dieren)politie.

Op het adres [adres 1] waren twee hondenfokkerijen gevestigd: [naam hondenfokkerij 1] en [naam hondenfokkerij 2] . Verdachte stond als eigenaar van de [naam hondenfokkerij 1] geregistreerd. De moeder van verdachte, [medeverdachte] (hierna: [medeverdachte] ) en tevens medeverdachte, stond geregistreerd als eigenaar van [naam hondenfokkerij 2] . De fokkerijen zijn vanaf 2014 meermalen gecontroleerd door de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID) en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (hierna: NVWA).^[1]Die controles vonden plaats naar aanleiding van meldingen over verwaarlozing van honden, wantoestanden of malafide parktijken. Bij deze controles zijn meerdere overtredingen vastgesteld met betrekking tot het bedrijfsmatig fokken en verhandelen van honden en de zorg voor en het welzijn van de honden. Volgens de controleurs waren de honden in te kleine kooien gehuisvest, beschikten ze niet over schoon drinkwater en waren ze vervuild. Naar aanleiding van de controles zijn diverse bestuursrechtelijke maatregelen opgelegd.^[2]Tijdens de controles bleek ook dat verdachten zich al jarenlang bezig hielden met het fokken en verhandelen van honden, maar zich tot op 5 juli 2017 niet hadden geregistreerd voor het bedrijfsmatig houden van honden.^[3]

In mei 2018 is een strafrechtelijke onderzoek gestart en op 16 juni 2018 werd de NVWA ingeschakeld omdat er bij de fokkerijen werd gezien dat veel honden op transport werden gezet. Op de locatie stonden drie transportbussen klaar waarin benches met daarin honden werden geladen. Vervolgens heeft er een doorzoeking plaatsgevonden waarbij onder meer een groot aantal honden en administratie in beslag is genomen.

Uiteindelijk zijn verdachte en [medeverdachte] gedagvaard.

3.Tenlastelegging

Verdachte wordt – kort gezegd – beschuldigd van (het medeplegen van):

1. het (bedrijfsmatig) fokken en/of verhandelen van honden terwijl niet aan de voorwaarden van het Besluit houders van dieren werd voldaan in de periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018;

2. het niet (binnen 8 weken na de geboorte) in de I&R databank registreren van gegevens van de geboorte van 481 honden in de periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018;

3. het nalaten van het registreren van het overlijden van 26 honden én het overdragen van 73 honden, zonder zich als houder af te melden in de periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018;

4. het onthouden van de nodige (veterinaire) verzorging aan de honden in de periode van 1 januari 2017 tot en met 16 juni 2018;

5. het plegen van valsheid in geschrift (opmaak en aanwezig hebben) van hondenpaspoorten en testresultaten door de dierenpaspoorten te voorzien van valse vaccinstickers en valse stempels en de testresultaten te voorzien van een valse stempel in de periode 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018;

6. het op 16 juni 2018 in Nederland brengen dan wel voorhanden hebben van diergeneesmiddelen zonder vergunning;

7. het op 16 juni 2018 bedrijfsmatig transporteren van honden terwijl niet werd voldaan aan de transportvoorschriften.

De tekst van de integrale tenlastelegging is opgenomen in een bijlage die aan dit vonnis is gehecht en geldt als hier ingevoegd.

4.Voorvragen

Bespreking verweer partiele nietigheid dagvaarding

De verdediging heeft aangevoerd dat de dagvaarding partieel nietig is ten aanzien van de derde gedraging, het tweede gedachtestreepje, die onder 1 ten laste is gelegd. Het betreft het verwijt dat verdachte geen deugdelijke administratie heeft bijhouden in strijd met artikel 3.10 van het Besluit houders van dieren door geen (deugdelijke) administratie bij te houden van (onder meer) het aantal gefokte honden, het aantal overleden honden en de aankoop van hondenchips. De verdediging heeft betoogd dat deze handelingen niet zijn opgenomen in artikel 3.10 Besluit houders van dieren en dat daarom dit deel van de dagvaarding nietig is.

De rechtbank verwerpt het verweer, omdat ook als de stelling van de verdediging - dat deze gedragingen niet zijn opgenomen in artikel 3.10 van het Besluit houders van dieren - juist is, dit niet tot de conclusie leidt dat de dagvaarding daardoor nietig is. Het verweer zal worden besproken bij de beoordeling van de vraag of dit onderdeel van feit 1 kan worden bewezen.

De dagvaarding is geldig, deze rechtbank is bevoegd tot kennisneming van de tenlastegelegde feiten en de officier van justitie is ontvankelijk. Er zijn geen redenen voor schorsing van de vervolging.

5.Waardering van het bewijs

Hier worden alleen de conclusies van het Openbaar Ministerie en de verdediging weergegeven. Voor zover de inhoudelijk ingenomen standpunten nader besproken moeten worden, komen ze hierna bij de beoordeling van de rechtbank aan bod.

5.1.

Het standpunt van het Openbaar Ministerie

De officier van justitie heeft geconcludeerd dat het tenlastegelegde kan worden bewezen. Zij heeft daartoe gemotiveerd aangevoerd dat de processen-verbaal van bevindingen van de NVWA en de verklaringen van de dierenarts van de NVWA voldoende grond vormen om tot het bewijs van het tenlastegelegde te komen. Ten aanzien van het medeplegen van het tenlastegelegde is aangevoerd dat uit het dossier blijkt dat verdachte en haar moeder, medeverdachte, intensief samenwerkten, een onderlinge taakverdeling hadden, ieder een rol hadden bij de handel en het fokken van de honden en hun beider rol even belangrijk was.

5.2.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat verdachte ten aanzien van alle feiten wat betreft medeplegen en het bestanddeel ‘opzettelijk’ moet worden vrijgesproken. Wat betreft feit 1 heeft de verdediging gedeeltelijk vrijspraak en gedeeltelijk nietigverklaring van de dagvaarding bepleit.

Ten aanzien van feit 2 tot en met feit 5 heeft de verdediging op onderdelen vrijspraak bepleit. Wat betreft feit 6 is de raadsman van mening dat verdachte moet worden ontslagen van rechtsvervolging dan wel dat artikel 9a Sr toepassing verdient. Tot slot heeft de raadsman aangevoerd dat verdachte moet worden vrijgesproken van feit 7.

5.3.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank bespreekt hieronder zo veel mogelijk per feit of en zo ja op welke manier ze tot een bewezenverklaring komt. De gebruikte bewijsmiddelen staan steeds in de voetnoten.^[4]

Medeplegen

Ter terechtzitting is door de verdediging aangevoerd dat de verantwoordelijkheid en de werkzaamheden van de kennel en de verzorging van de honden volledig bij verdachte lagen en dat haar moeder, medeverdachte [medeverdachte] , zich niet met de hondenkennel bemoeide en enkel wat hand- en spandiensten verleende.

De rechtbank overweegt dat de kennels [naam hondenfokkerij 2] op naam van [medeverdachte] en [naam hondenfokkerij 1] op naam van verdachte op hetzelfde adres stonden ingeschreven en hetzelfde vaste telefoonnummer hadden.^[5]Op het terrein was geen fysiek onderscheid tussen de fokkerijen en het huis stond op naam van [medeverdachte] . Feitelijk was er sprake van één kennel. Uit het dossier blijkt dat verdachte samen met haar moeder verantwoordelijk was voor de zorg voor de honden en de werkzaamheden voor de kennel. De moeder van verdachte maakte eten voor de honden klaar en ontving klanten.^[6]Bij een controle bij de fokkerij door de Raad van Beheer op 5 maart 2018 is het rapport namens de fokker ondertekend door [medeverdachte] .^[7][naam 1] van de Raad van Beheer heeft over de rolverdeling van verdachte en [medeverdachte] verklaard:
“ [verdachte] heeft in mijn optiek de leiding, ze regelt alles. [medeverdachte] zat vaak aan tafel. Als het om de kwaliteit van de honden ging dan kwam [medeverdachte] weer in beeld”.^[8]Hier wordt met [medeverdachte] medeverdachte [medeverdachte] bedoeld. [medeverdachte] is de voornaam van [medeverdachte] . Verkoopcontracten en facturen stonden zowel op naam van verdachte als op naam van [medeverdachte] en van de 240 koopovereenkomsten waren er 205 ondertekend door [medeverdachte] en 29 door verdachte.^[9]Ook kopers hebben verklaard dat [medeverdachte] een zekere rol speelde bij de verkoop van de honden. Zij had hierbij niet alleen een ondersteunende rol, zo blijkt uit de verklaringen en de koopcontracten. Zo heeft getuige [getuige 1] verklaard dat, toen hij een hond wilde kopen, verdachte de teckeltjes haalde en moeder verdachte vervolgens autoritair wegstuurde omdat verdachte de teckels moest gaan voeren. De getuige verklaart:
“Moeder [medeverdachte] was feitelijk de verkoper en had het woord.”^[10]Ook blijkt uit de stukken dat [medeverdachte] kopers naar haar eigen website verwijst voor de beschikbaarheid van puppy’s.^[11]Tevens spreken zowel verdachte als [medeverdachte] in de “wij” vorm op het moment dat hen naar de hondenkennel wordt gevraagd, zo zegt [medeverdachte] in juli 2018 tegen de controleurs:
“Wij stoppen met fokken”.^[12]Hoewel deze uitspraak is gedaan na de tenlastegelegde periode, acht de rechtbank deze uitspraak wel relevant voor die periode. Verder waren verdachten beiden het aanspreekpunt van de dierenarts. Dierenarts [naam dierenarts 1] verklaarde:
“Ze zijn 20 jaar klant bij ons geweest. Mijn aanspreekpunt is altijd [medeverdachte] van [medeverdachte] geweest. De laatste jaren is het denk ik op naam van [verdachte] gekomen. Ze waren niet altijd even snel met betalen, dan zei [medeverdachte] dat haar dochter de financiën doet”.^[13]

Ook was er geen onderscheid te maken in de boekhouding van beiden. Boekhouder [naam boekhouder] heeft als getuige verklaard: “
Ik doe de boekhouding voor [verdachte] . U ziet in de boekhouding dat de stukken zowel op naam staan van [medeverdachte] en [verdachte] . Ik zou niet weten hoe ik daar onderscheid in moet maken.”^[14]

Uit het voorgaande blijkt dat medeverdachte [medeverdachte] op de hoogte was van hoe de hondenkennel functioneerde en dat zij hierin ook een actieve en significante rol had. De verdachten werkten intensief samen en hadden ieder een min of meer inwisselbare, althans gelijkwaardige rol in het fokken, houden en verhandelen van de honden. Daarbij was sprake van een bewuste en nauwe samenwerking. Voor zover de rechtbank komt tot bewezenverklaring van de feiten 1 tot en met 4, welke feiten rechtstreeks met deze activiteiten verband houden, komt de rechtbank dan ook tot bewezenverklaring van medeplegen. De rechtbank komt niet tot het bewijs van medeplegen van de feiten 5 en 6. Dit zijn feiten die door verdachte zijn erkend en waarvan zij zegt dat zij die alléén heeft begaan, terwijl bewijs van enige wetenschap van en betrokkenheid bij deze feiten van [medeverdachte] ontbreekt. Dit bewijs vloeit immers niet rechtstreeks voort uit haar betrokkenheid bij de activiteiten van de hondenkennel.

Feit 1:het (bedrijfsmatig) fokken en/of verhandelen van honden terwijl niet aan de voorwaarden van het Besluit houders van dieren is voldaan

De Wet dieren geeft in artikel 2.7 de mogelijkheid bij of krachtens algemene maatregel van bestuur regels te stellen met betrekking tot de handel in dieren.

Artikel 2.7 Wet dieren in samenhang met artikel 3.6 lid 1 Besluit houders van dieren verbiedt kort gezegd het (bedrijfsmatig) handelen in en fokken van gezelschapsdieren, tenzij wordt voldaan aan de voorwaarden van hoofdstuk 3 paragraaf 2 van het Besluit houders van dieren. In die paragraaf zijn voorwaarden gesteld aan onder andere de registratie van de inrichting, vakbekwaamheid, administratieplicht, huisvesting en verzorging.

De regels zijn alleen van toepassing ingeval van bedrijfsmatig handelen. Blijkens de Nota van toelichting bij Besluit tot wijziging van het Besluit houders van dieren wordt als richtsnoer genomen dat iemand bedrijfsmatig handelt, indien hij in een aaneengesloten periode van 12 maanden in totaal meer dan 20 honden of katten heeft verkocht, afgeleverd, gehouden ten behoeve van opvang of gefokt ten behoeve van de verkoop of aflevering^[15].

Gelet op de aantallen honden die werden aangetroffen bij controles door de jaren heen, welke honden ook werden gefokt en verkocht, is sprake geweest van het bedrijfsmatig handelen in honden door verdachte en medeverdachte. Verdachte heeft ter zitting ook verklaard dat bedrijfsmatige activiteiten werden verricht.

De inrichting was niet aangemeld

De rechtbank vindt bewezen dat de inrichting niet overeenkomstig artikel 3.8 van het Besluit houders van dieren was aangemeld bij Onze Minister. Vanaf 2014 vonden regelmatig controles plaats waarbij onder andere is geconstateerd dat de fokkerijen van verdachte en medeverdachte niet waren aangemeld. Verdachte heeft de kennel pas op 5 juli 2017 aangemeld.^[16]

Vakbekwaamheidsbewijs

De rechtbank vindt bewezen dat verdachte niet in het bezit was van een erkend bewijs van vakbekwaamheid als bedoeld in artikel 3.8 en 3.11 van het Besluit houders van dieren in de periode 1 januari 2016 tot en met 20 november 2017. Verdachte heeft haar vakbekwaamheidsbewijs op 20 november 2017 gekregen en heeft ter zitting erkend dat ze daarvóór niet over een dergelijk bewijs beschikte.^[17]In 2014 en 2017 is bij inspectie geconstateerd dat verdachte niet in het bezit was van een dergelijk bewijs. Dit is haar door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (hierna: RvO) in de brieven van 26 juni 2014^[18]en 22 maart 2017^[19]medegedeeld. Verdachte wist dus dat een dergelijk bewijs was vereist. Dat blijkt eveneens uit een schrijven van verdachte aan de RvO gedateerd in 2017, dat zij de cursus voor het behalen van het vakbekwaamheidsbewijs zal volgen en na het behalen van dat diploma haar bedrijf zal aanmelden voor verkrijging van een UBN nummer.^[20]Ook [medeverdachte] was niet in het bezit van een bewijs van vakbekwaamheid. Geconcludeerd kan dan ook worden dat er in de periode van 1 januari 2016 tot 20 november 2017 bij de kennel niemand aanwezig was met een bewijs van vakbekwaamheid.

Administratie feit 1 (vrijspraak)

Administratie bevat ondeugdelijke bewijzen van inenting (vrijspraak)

De rechtbank vindt, anders dan de officier van justitie en net als de raadsman, dat verdachte van dit onderdeel van het onder feit 1 tenlastegelegde moet worden vrijgesproken. Door de wijze van ten laste leggen moet de rechtbank eerst kunnen vaststellen dat überhaupt sprake was van een administratie. Ten laste is immers gelegd dat d(i)e administratie ondeugdelijke bewijzen van inenting bevatte. Pas indien wordt geoordeeld dat sprake was van een administratie komt de rechtbank toe aan de beoordeling van de vraag of deze administratie niet deugdelijk was doordat deze ondeugdelijke bewijzen van inenting bevatte.

Uit het dossier blijkt niet dat verdachte enige administratie heeft bijgehouden voor de fokkerijen. Bij de doorzoeking zijn op allerlei plaatsen in en om de woning (losse) hondenpaspoorten en andere documenten aangetroffen. Zo is bijvoorbeeld een Nespresso-doos met daarin dierenpaspoorten gevonden.^[21]De rechtbank kan het voorhanden hebben van (een doos met) dierenpaspoorten niet aanmerken als een administratie van de fokkerijen. Verdachte heeft deze documenten ook niet als administratie overgelegd. Nu niet is bewezen dat er sprake is geweest van een administratie, kan ook niet worden bewezen dat deze administratie ondeugdelijke bewijzen van inenting bevatte. De verdachte zal van dit onderdeel worden vrijgesproken.

Nalaten bijhouden administratie aantallen honden (vrijspraak)

De rechtbank vindt niet bewezen dat verdachte in strijd met artikel 3.10 van het Besluit houders van dieren geen deugdelijke administratie heeft bijgehouden van het aantal gefokte honden, overleden honden en/of aankoop van hondenchips. Artikel 3.10 van het Besluit houders van dieren bevat geen bepaling die het (deugdelijk) administreren van het aantal gefokte of overleden honden en de aankoop van hondenchips verplicht stelt, noch wordt voorzien in een regeling die nadere eisen aan de administratie kan stellen. Het administratief niet bijhouden van deze aantallen is dus niet in strijd met artikel 3.10 van voornoemd besluit, wat betekent dat verdachte van dat onderdeel zal worden vrijgesproken.

Niet geschikte ruimten/ huisvesting

Artikel 3.12 van het Besluit houders van dieren bepaalt dat gezelschapsdieren over voldoende bewegingsruimte moeten kunnen beschikken. Het besluit geeft zelf geen minimumnormen voor de inrichting van leefruimtes van dieren. Uit de nota van toelichting bij het Besluit tot wijziging van het Besluit houders van dieren blijkt dat de minimumnormen voor de inrichting van leefruimtes voor dieren zoals die voorheen onder het HKB golden, leidend blijven. In het bijzonder zijn dan van belang de afmetingen van verblijven en de beschikbare vloeroppervlakte voor honden en katten.^[22]

Artikel 12 lid 1 HKB bepaalde dat binnen- en buitenverblijven waarin honden gehuisvest worden een hoogte hebben van ten minst 1,8 meter.

Volgens artikel 12 lid 2 onder a van het HKB moet een hond met een schofthoogte tot 0,3 meter een beschikbare vloeroppervlakte hebben tenminste gelijk aan het product van (1+n) en 1,0. (Waarbij, naar de rechtbank begrijpt, n het aantal honden per verblijf is) Dit betekent dat één hond ten minste 2 m2 aan beschikbare vloeroppervlakte moet hebben, twee honden 3 m2 en drie honden 4 m2 .

Voor honden met een schofthoogte tussen de 0,3 en 0,5 meter luidt de formule (1+n) × 1,2 hetgeen bij 1, 2 en 3 honden neerkomt op onderscheidenlijk 2,4 m2, 3,6 m2 en 4,8 m2.

Tijdens controles is diverse malen geconstateerd dat de leefruimtes in de inrichting van verdachten hieraan niet voldeden.^[23]Geconcludeerd werd dat de honden in ongeschikte ruimtes werden gehouden waardoor de honden een zeer beperkte bewegingsvrijheid hadden in hun huisvesting. Op basis van de gemeten oppervlaktes hebben de NVWA en de dierenarts vastgesteld dat op de locatie van de inrichting voor circa 98 honden geschikte hokken konden worden gecreëerd. Geconcludeerd werd dat voor circa 152 honden geen geschikte huisvesting was te creëren.^[24]

Vast staat daarom dat niet aan de vereisten van artikel 3.12 Besluit houders van dieren is voldaan. Het verweer van verdachte ter zitting dat de hondenhokken in 2012 door een deskundige zijn verbouwd ontslaat haar niet van de verplichting om aan de voorgeschreven normen te voldoen. Ook het verweer van de verdediging dat niet de gehele tenlastegelegde periode vanaf 1 januari 2016 kan worden bewezen wordt verworpen. Reeds in de brief van 27 juni 2014 van de NVWA aan verdachte wordt zij er immers al op gewezen dat de huisvesting van de honden niet voldoet aan de eisen die daaraan worden gesteld.^[25]

De rechtbank is bovendien van oordeel dat sprake is opzet. Het gaat hier om economisch stafrecht. In het economisch wordt voor het aannemen van opzet het zogenaamd kleurloos opzet voldoende geacht. Dat betekent dat het voor de vraag of verdachte opzet had niet relevant is of verdachte de bedoeling had om de wet te overtreden, maar dat voldoende is dat zij opzet had op het verrichten van de tenlastegelegde handeling. Verdachte beschikte over de hokken en heeft de honden daar opzettelijk in geplaatst. Daardoor is sprake van opzet.

Feit 2:het niet in de I&R databank registreren van gegevens van de geboorte van 481 honden

Het Besluit Identificatie en Registratie van dieren geeft regelgeving met betrekking tot de identificatie en registratie van honden. De rechtbank vindt bewezen dat verdachte tezamen en in vereniging opzettelijk niet aan dit besluit heeft voldaan door na te laten 481 honden te registreren na de geboorte.

Uit de facturen van de behandelende dierenartsen komt naar voren hoeveel entingen voor de honden van verdachten over de jaren hebben plaatsgevonden. Telling van het aantal entingen in de facturen leert dat aan de honden van verdachten in de periode van 2016 tot en met 2018 ten minste 481puppy inentingen zijn verstrekt. Anders dan de raadsman heeft betoogd, is geen sprake van een mogelijke dubbeltelling. In de facturen worden de door de verschillende dierenartsen voor de eerste entingen van de puppy’s verschillende termen gebruikt, zoals puppy-entingen, nest-entingen en DHP-entingen. Daarnaast komen ook andere entingen in de facturen voor. Omdat alleen die eerste puppy-entingen in de telling zijn begrepen is van dubbeltelling geen sprake.^[26]Verdachten hadden aldus voor ten minste 481 honden geboortemeldingen geregistreerd moeten hebben. Uit raadpleging van de centrale databank voor identificatie en registratie van honden (hierna: de I&R databank) blijkt echter dat door verdachten in deze periode maar één melding betreffende geboorte van een hond is gedaan.^[27]

De raadsman heeft aangevoerd dat verdachte pas ergens in 2017 van de registratieverplichting op de hoogte is geraakt en dat daardoor eerder sprake is van nalatigheid dan van kwaad opzet op het overtreden van de regels. De rechtbank kan dit verweer niet helemaal volgen, aangezien er in 2015 wel een geboorte is geregistreerd en verdachte ook na 2017 geen geboorten heeft geregistreerd. Wat daar verder van zij, de rechtbank verwijst naar hetgeen zij hiervoor heeft overwogen over het zogeheten kleurloos opzet.

Feit 3:het nalaten van het registreren van het overlijden van 26 honden én het overdragen van 73 honden, zonder zich als houder af te melden

20 overleden honden

De rechtbank vindt bewezen dat verdachte tezamen met een ander heeft nagelaten melding te doen van het overlijden van 17 honden. Hiertoe was zij volgens het Besluit identificatie en registratie van dieren (artikel 7 lid 5 onder b) wel gehouden. Uit de facturen van de dierenartsenpraktijken [naam praktijk 1] en [naam praktijk 2] blijkt dat er in de periode 2016 tot en met 2018 een aantal honden is geëuthanaseerd, dan wel overleden.^[28]De facturen zijn zowel aan verdachte als aan [medeverdachte] (de rechtbank begrijpt medeverdachte [medeverdachte] ) gericht. Door de verdachte en [medeverdachte] zijn in de I&R databank voor honden geen meldingen geregistreerd die betrekking hebben op overleden honden.^[29]Anders dan de officier van justitie komt de rechtbank echter tot 17 overleden honden, omdat in de facturen ook halve of negatieve getallen staan genoemd. De rechtbank kan daarmee niet met voldoende zekerheid vaststellen dat het 20 honden betreft. De rechtbank heeft de onduidelijkheden ten gunste van de verdachten in mindering op het tenlastegelegde aantal honden gebracht.

6 dode teckels in de vriezer

De rechtbank vindt, net als de raadsman, dat verdachte moet worden vrijgesproken van dit onderdeel.

In een vriezer in de schuur van de inrichting zijn zes dode teckels aangetroffen.^[30]De aanwezige chips zijn uitgelezen en uit navraag bij de Raad van Beheer is gebleken dat de honden zijn gefokt door verdachte en [medeverdachte] . In de I&R databank voor honden zijn geen meldingen geregistreerd die betrekking hebben op honden die dood zijn gegaan binnen de inrichting.^[31]Vastgesteld kan worden dat het overlijden van meerdere honden niet is geregistreerd. Echter blijkt niet uit het dossier wanneer de in de vriezer aangetroffen honden zijn overleden. Er zijn enkele aanwijzingen voor het moment waarop de honden zijn overleden. Zo is één van de honden gewikkeld in een krant van 2014 en blijkt uit het dossier dat twee chips zijn afgegeven na 2013, maar dit is onvoldoende om met zekerheid vast te stellen welke hond wanneer is overleden. Verdachten wordt verweten dat zij het overlijden niet binnen veertien dagen nadat de honden waren overleden hebben gemeld. Nu niet kan worden vastgesteld wanneer de honden zijn overleden, en dus ook niet wanneer de veertiende dag na dat overlijden was, kan niet worden bewezen dat verdachten zich in de tenlastegelegde periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018 aan dit feit hebben schuldig gemaakt.

73 vervreemde honden

De rechtbank vindt dit onderdeel wel bewezen. Indien een hond na 1 april 2013 wordt overgedragen aan een andere houder dient de vorige houder deze hond binnen veertien dagen af te melden in de I&R databank (artikel 8 lid 1 Besluit identificatie en registratie van dieren in verbinding met artikel 38k lid 2 onder c Regeling identificatie en registratie van dieren). Uit de verkoopcontracten die bij de doorzoeking zijn aangetroffen is gebleken dat verdachten in ieder geval 73 honden hebben verkocht. Verdachten hebben van deze overdrachten echter geen melding gemaakt.^[32]

De raadsman heeft ook ten aanzien van dit feit (feit 3) aangevoerd dat verdachte niet op de hoogte was van de registratieplicht en dat zij nalatig is geweest maar geen kwaad opzet heeft gehad op het overtreden van de regels. De rechtbank verwerpt dit verweer en verwijst naar hetgeen zij hierover onder feit 2 heeft overwogen.

Feit 4:het onthouden van de nodige (veterinaire) verzorging

De officieren van justitie hebben in hun requisitoir toegelicht dat het eerste deel van de beschuldiging van feit 4, de huisvesting van de honden, uitsluitend ziet op de situatie zoals deze op 16 juni 2018 is aangetroffen. Het tweede deel van de beschuldiging van feit 4 betreft volgens de officieren van justitie het klinisch onderzoek van de op die dag in bewaring genomen honden. De rechtbank kan de officieren van justitie hierin volgen daar waar specifieke aantallen honden worden genoemd. Echter, daar waar dit niet is gebeurd, zal de rechtbank bij de beoordeling van de feiten acht slaan op de gehele tenlastegelegde periode.

Drinkwater(vrijspraak)

Verdachten worden ervan beschuldigd dat zij de nodige verzorging aan de honden hebben onthouden doordat 212 honden niet de beschikking hadden over vers drinkwater. De rechtbank vindt, net als de raadsman, dat verdachte van dit onderdeel moet worden vrijgesproken.

De officier van justitie heeft ter zitting toegelicht dat de beschuldiging specifiek ziet op de bevindingen op 16 juni 2018, zodat - hoewel volgens controlerapporten honden op eerdere momenten niet over vers drinkwater beschikten - de rechtbank alleen de situatie op 16 juni 2018 dient te beoordelen.

Artikel 2.2 lid 8 van de Wet dieren bepaalt:

“Het is houders van dieren verboden aan deze dieren de nodige verzorging te onthouden”.

Uit het rapport van bevindingen ten aanzien van de controle op 16 juni 2018 volgt dat 212 honden niet de beschikking hadden over vers drinkwater. De raadsman heeft aangevoerd dat de honden nog vlak voordat zij in de benches en hokken zijn geplaatst water hebben gekregen. Verdachte heeft ter zitting verklaard dat één transportbus in Nederland zou blijven en twee andere naar Hongarije zouden vertrekken. Het plan was om meermalen onderweg te stoppen om de honden te voorzien van drinkwater. De rechtbank ziet zich voor de vraag gesteld of het niet permanent aanbieden van drinkwater aan de honden betekent dat aan deze honden de nodige verzorging is onthouden.

Artikel 3 onder h van de verordening inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten van 22 december 2004 ((EU) Vo 1/2005 hierna: EU-verordening) bepaalt dat de dieren op gezette tijden over voldoende water dienen te beschikken. Hieruit volgt dus niet dat de honden, indien zij worden vervoerd, permanent over een bakje vers drinkwater dienen te beschikken. Dat de honden op enig moment geen drinkwater(bakje) in de benches hadden is daarom onvoldoende om te stellen dat de honden onvoldoende drinkwater hebben gehad en dat hen de nodige verzorging is onthouden.

Ammoniaklucht (bewezen)

De rechtbank vindt bewezen dat verdachten 90 honden de nodige verzorging hebben onthouden door honden te houden in ruimtes met een penetrante, indringende ammoniaklucht.

Op 16 juni 2018 werd geconstateerd dat in alle ruimtes (bedrijfsgebouwen en woning) waar honden werden gehouden een dusdanig verstikkende ammoniaklucht heerste dat het op de ogen, neus en luchtwegen sloeg.^[33]Een optelsom van het aantal honden dat die dag in de bedrijfsgebouwen en in de woning werd aangetroffen leert dat het inderdaad om 90 honden ging.^[34]

De raadsman heeft aangevoerd dat het onbekend is of ammoniaklucht effect heeft op het welzijn van dieren, zodat die omstandigheid niet relevant is voor de beoordeling van de vraag of sprake was van het onthouden van de nodige verzorging .In de veterinaire verklaring staat echter vermeld dat de leefomstandigheden van zowel mens als dier hierdoor ernstig worden aangetast^[35], zodat dit verweer wordt verworpen.

Vervuilde behuizing (bewezen)

Op 16 juni 2018 waren zowel de transportbenches als de ruimtes op het erf vervuild met urine en uitwerpselen.^[36]Dat was niet alleen die dag het geval. Ook bij eerdere controles van de NVWA in februari 2017 en in maart 2018 bleek de behuizing van honden al met urine en/of uitwerpselen bevuild.^[37]

Uitlaten (bewezen)

De rechtbank vindt bewezen dat verdachten de honden niet dagelijks in de gelegenheid hebben gesteld om tijd, passend bij hun ethologische en fysiologische behoeften, door te brengen buiten de ruimte waarin deze honden gehouden werden. Uit de veterinaire verklaring van dierenarts [naam dierenarts 2] blijkt dat het gezien het aantal honden op de locatie en het gebrek aan ruimte onmogelijk was om alle honden dagelijks de beweging te geven die past bij hun ethologische en fysiologische behoeften.^[38]

Ook bij een controle in maart 2018 was al gebleken dat de honden te weinig buiten kwamen.^[39]

Bewegingsvrijheid (bewezen)

De rechtbank vindt ook dit onderdeel bewezen. Op 16 juni 2018 zaten 183 honden in benches, rennen en in een tas. De verdediging heeft naar voren gebracht dat de beperking in bewegingsvrijheid slechts een momentopname was die met de verhuizing te maken had en dat daarmee nog geen sprake is van het schenden van de norm. De rechtbank verwerpt dit verweer. De rennen waren te klein^[40]en ten aanzien van de transportbenches overweegt de rechtbank het volgende. Uit de deskundigheidsverklaring van twee ethologen van de Universiteit van Utrecht blijkt dat niet meer dan één hond in een bench mag zitten.^[41]In een aantal benches zat meer dan één hond.^[42]Daarnaast is evident dat een hond in een tas geen bewegingsvrijheid heeft.

Gebit, vacht, oren, nagels, ogen (bewezen),conditie en/of voedingstoestand (bewezen)

De rechtbank vindt deze onderdelen bewezen. Op 16 juni 2018 zijn 149 teckels en 9 Lagotto Romagnola’s in bewaring genomen. De honden zijn ondergebracht bij drie opslaghouders.^[43]Drie dierenartsen hebben de honden bij de opslaghouder nagekeken. De dierenartsen hebben geconstateerd dat de nodige medische zorg is onthouden met betrekking tot het gebit, de vacht, de oren, de nagels en de ogen van de honden.^[44]Ook hebben de dierenartsen opgemerkt dat veel honden in een magere conditie verkeerden. Dierenarts [naam dierenarts 2] heeft in zijn verslagen opgemerkt dat bij de magere honden de ribben en botten uitstaken en dat de buik opgetrokken was. Alle negen Lagotto Romagnola’s waren mager en de kortharige teckels allen in slechte tot extreem slechte voedingsconditie.^[45]

De raadsman heeft aangevoerd dat slechts bij één opslaghouder, opslaghouder 101, oormijt bij de honden is geconstateerd. De rechtbank stelt vast dat in de verslagen van de dierenartsen bij de andere twee opslaghouders wél wordt gesproken over oorontstekingen, maar niet over oormijt. Nu daardoor niet kan worden uitgesloten dat de honden de oormijt hebben opgelopen bij opslaghouder 101, zal de rechtbank vrijspreken van het gedeelte van de tenlastelegging dat ziet op de oormijt, maar verdachte wel veroordelen ter zake de slechte toestand van de oren voor zover dat betrekking heeft op de oorontstekingen.

Aangevoerd is voorts dat de honden niet binnen 48 uur zijn onderzocht. De officier van justitie heeft aangegeven dat dit weliswaar een afspraak is binnen de beroepsgroep, maar dat het geen wettelijk/dwingende norm is. Bovendien blijkt ook uit eerdere rapporten dat de honden te mager waren en vuile/vilten vachten hadden. De rechtbank acht het onaannemelijk dat de hierboven beschreven fysieke toestanden binnen 48 uur zijn ontstaan en zal daarom geen gevolg verbinden aan de omstandigheid dat de honden niet binnen 48 uur zijn onderzocht.

Feit 5:valsheid in geschrift

De rechtbank vindt bewezen dat verdachte valse dierenpaspoorten heeft opgemaakt en voorhanden heeft gehad. Uit onderzoek is gebleken dat de in de dierenpaspoorten aangebrachte vaccinstickers vals zijn, dat daarin valse stempels van dierenartsen zijn aangebracht en valse handtekeningen van dierenartsen zijn geplaatst.^[46]Er is onderzoek gedaan naar in de tenlastelegging genoemde laboratoriumtestresultaten.^[47]Onderzoek naar deze documenten laat zien dat het vervalste documenten zijn waarop valse data zijn ingevuld, valse handtekeningen zijn geplaats en dat er valse chipnummers op zijn vermeld. Verdachte heeft deze feiten bekend.^[48]

Feit 6:voorhanden hebben van diergeneesmiddelen

De rechtbank zal verdachte vrijspreken van het voorhanden hebben van de, 6 ampullen Mucosa compositum en 5 ampullen Cerebrum compositum. De rechtbank vindt wel bewezen dat verdachte fysiologische zoutoplossing voorhanden heeft gehad.

Ondanks de officier van justitie daarnaar te hebben gevraagd, kan de rechtbank de tenlastegelegde ampullen niet terugvoeren op de beslaglijst. Nu niet vast staat waar de tenlastegelegde ampullen zijn aangetroffen, zal de rechtbank verdachte vrijspreken van dit deel van de tenlastelegging.

In de woning van verdachte is een flacon fysiologische zoutoplossing aangetroffen en in beslag genomen.^[49]Op deze flacon staat “UDD en Reg NL 1247”.^[50]Geneesmiddelen met een UDD status mogen uitsluitend worden toegepast door dierenartsen en mogen niet in het bezit zijn van houders van dieren. Verdachte heeft erkend dat deze flacon voorhanden heeft gehad, maar heeft verklaard dat deze voorgeschreven is geweest door de dierenarts. De verdediging heeft aangevoerd dat dit feit verdachte daarom niet kan worden verweten en dat dit moet leiden tot afwezigheid van alle schuld.

Algemeen juridisch uitgangspunt is dat een ieder die in Nederland verblijft, wordt geacht de wet te kennen. Derhalve ook verdachte. Zij had zich van de toepasselijke wet- en regelgeving op de hoogte moeten stellen. Het verweer van de verdediging dat dit feit verdachte niet is te verwijten wordt daarom verworpen. De rechtbank zal dit verweer wel betrekken in haar strafmaatoverwegingen.

Feit 7:Transport

Strafbaarstelling

Als feit 7 wordt verdachte ervan beschuldigd in strijd met bij artikel 4.8 Regeling houders van dieren (hierna: de Regeling) aangewezen voorschriften van de EU-verordening nr. 1/2005 te hebben gehandeld ten aanzien van het vervoer van de honden. De rechtbank ziet zich allereerst voor de vraag gesteld of en waar overtreding van deze voorschriften strafbaar is gesteld.

De gedragingen die in de tenlastelegging zijn opgenomen zijn afkomstig uit de artikelen 3, 4 en 6 van voormelde EU-verordening. Artikel 6.2 Wet dieren bepaalt dat het verboden is om in strijd te handelen met bij of krachtens algemene maatregel van bestuur of bij ministeriële regeling aangewezen voorschriften van EU-verordeningen betreffende onderwerpen waarop deze wet van toepassing is. De Regeling bepaalt in artikel 4.8 dat als voorschriften als bedoeld in artikel 6.2 onder andere de artikelen 3 en 4 uit de EU-verordening vallen.

Voor strafbaarstelling van artikel 6.2 Wet dieren onder de Wet op de economische delicten is samenhang met een ander artikel uit de Wet dieren vereist.

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat sprake is van samenhang met artikel 2.5 Wet dieren gezien het onderwerp van de EU-verordening (vervoer van dieren). De Regeling beoogt – gezien de aanhef - ook mede uitvoering te geven aan artikel 2.5 lid 1 (en 6.2 lid 1 en 6.4) Wet dieren.

Artikel 2.5 lid 1 Wet dieren bepaalt dat
bij of krachtens algemene maatregel van bestuurregels worden gesteld voor de uitvoering van bindende onderdelen van EU-rechtshandelingen over het vervoer van dieren behorende tot bij die maatregel aangewezen diersoorten of diercategorieën. Een dergelijke algemene maatregel van bestuur is er niet, maar in paragraaf 2.2 van de toelichting op de Regeling staat:

“In de artikelen 6.4 jo 2.5 van de Wet dieren is een wettelijke basis opgenomen voor de implementatie, in een ministeriële regeling, van Europese regelgeving inzake de bescherming van dieren tijdens vervoer en aanverwante activiteiten.”

De Minister ziet dus – ondanks de tekst van artikel 2.5 lid 1 Wet dieren– een zelfstandige bevoegdheid om regels te stellen, en verwijst daarbij naar artikel 6.4 Wet dieren, dat luidde op 16-6-2018 (datum tenlastelegging):

1. In afwijking van het bepaalde in de hoofdstukken 2 en 3 kan Onze Minister regels stellen voor de uitvoering van een bindend onderdeel van een EU-verordening of een EU-besluit, voor zover de EU-verordening of het EU-besluit onderwerpen betreft, bedoeld in de artikelen (…)2.5, tweede lid,(…)”

Hieruit volgt dat de Minister regels kan stellen ter uitvoering van bindende EU-regels, ondanks dat hoofdstuk 2 van de Wet dieren (waar art 2.5 Wet dieren onder valt) die delegatiebevoegdheid niet aan de minister geeft.

Artikel 2.5 lid 2 Wet dieren geeft een opsomming van onderwerpen, waaronder:

e) de wijze van vervoer,

l) de over het vervoer bij te houden gegevens en

o) de vakbekwaamheid van degene die dieren vervoert of bij het vervoer betrokken is.

De rechtbank stelt vast dat de tenlastegelegde gedragingen onderwerpen betreffen die in artikel 2.5 lid 2 Wet dieren zijn genoemd. Met de officier van justitie vindt de rechtbank daarom dat vanwege de samenhang van artikel 6.2 Wet dieren met artikel 2.5 Wet dieren het onder feit 7 tenlastegelegde strafbaar is op grond van artikel 1 onder 2o, Wet op de economische delicten.

Daaraan doet niet af dat de Minister in de toelichting stelt dat de strafbaarstelling berust op artikel 1 onder 4o Wet op de economische delicten.

Bewijs

De rechtbank vindt bewezen dat verdachte tezamen met een ander zich bij het transport van de honden niet heeft gehouden aan de voorwaarden die de EU-verordening aan het vervoer stelt.

De verdediging heeft aangevoerd dat geen sprake is geweest van vervoer en dat hooguit sprake was van (niet tenlastegelegde) voorbereidingshandelingen.

Artikel 2 onder 2 van de EU-verordening definieert vervoer als:

“de verplaatsing van dieren met behulp van een of meer vervoermiddelen en de daarmee samenhangende activiteiten, zoals laden, lossen, overladen en rusten, tot aan het moment waarop alle dieren op de plaats van bestemming zijn uitgeladen.”

Op 16 juni 2018 kwam de NVWA ter plaatse na een melding dat verdachten hun honden in bussen aan het laden waren. Op de locatie van de fokkerijen van verdachten werd door de NVWA waargenomen dat er drie transportbussen stonden. In twee transportbussen stonden benches met honden en voor de derde transportbus stonden benches met honden klaar om ingeladen te worden.

Verdachte heeft verklaard dat zij een van de bussen met een chauffeur heeft ingehuurd. De andere twee bussen zijn van kennissen die zij gevraagd had om te helpen met verhuizen. Verdachte heeft ter zitting verklaard dat twee bussen naar Hongarije zouden vertrekken en één bus naar een nieuw onderkomen voor de honden in Nederland zou rijden. Op het moment dat de politie ter plaatse kwam waren 54 benches met 135 honden ingeladen.

De rechtbank concludeert op grond van bovenstaande dat sprake was van het laden van de honden ten behoeve van vervoer. Nu laden onder de definitie van vervoer valt was sprake van vervoer.

Vervolgens ziet de rechtbank zich voor de vraag gesteld of sprake was van vervoer op zodanige wijze dat het de honden waarschijnlijk letsel of onnodig lijden heeft berokkend.

Door verbalisanten is waargenomen dat meerdere honden in één bench waren geplaatst, dat de benches waren gestapeld maar niet waren gezekerd en dat het voertuig ongeschikt was om lijden te voorkomen en veiligheid te waarborgen.^[51]Dierenarts [naam dierenarts 2] heeft een veterinaire verklaring opgesteld met een beschrijving van de situatie. Ook [naam dierenarts 2] zag dat in een groot deel van de tranportbenches meer dan één hond zat. De honden hadden hierdoor zeer weinig bewegingsruimte. Volgens [naam dierenarts 2] is een transportbench geschikt om kortdurend één dier te plaatsen. De transportbenches stonden tweehoog gestapeld en waren niet gezekerd. In de Hongaarse bus waren op de transportbenches nog dozen met spullen gestapeld waardoor de ventilatie in deze bus verslechterd werd. De bussen hadden bovendien geen ventilatie-systeem voor het vervoer van dieren. De wijze van vervoer was volgens [naam dierenarts 2] duidelijk niet geschikt voor het vervoer van dieren en bracht het welzijn en de gezondheid van de dieren in gevaar.^[52]

Verdachte heeft ter zitting verklaard dat zij de voertuigen nog niet had gecontroleerd en dat zij na controle in ieder geval zou hebben gezorgd voor het zekeren. De rechtbank vindt deze verklaring niet onaannemelijk en spreekt verdachte vrij van het onderdeel dat betrekking heeft op het zekeren van de benches. De rechtbank vindt echter wél bewezen dat verdachte, door meerdere honden in een transportbench te plaatsen en een vervoermiddel te gebruiken dat niet geschikt was voor het vervoer van dieren, zich schuldig heeft gemaakt aan het vervoeren op zodanige wijze dat het de dieren waarschijnlijk letsel of onnodig lijden heeft berokkend.

De rechtbank vindt eveneens bewezen dat verdachte in strijd met de artikelen 4 lid 1 en 6 lid 1 van de EU-verordening dieren heeft vervoerd zonder de benodigde vergunning en vervoersdocumenten. De politie heeft verdachten gevraagd naar deze documenten, maar zij hebben deze niet overgelegd noch zijn deze bij de doorzoeking aangetroffen.^[53]

Het ontbreken van ventilatie is door de dierenarts en de verbalisanten waargenomen net als dat een duidelijk en zichtbaar merkteken betreffende het aanwezig hebben van levende dieren ontbrak. De rechtbank vindt daarmee bewezen dat in strijd met artikel 6 lid 3 van de EU-verordening is gehandeld.

[medeverdachte] heeft op 16 juni 2018 aan de toezichthouder verklaard dat de honden van verdachte waren en dat zij, [medeverdachte] , tegen de vervoerders heeft gezegd dat: “we honden vervoeren moeten en schoonmaken”.^[54]De rechtbank leidt hieruit af dat [medeverdachte] volledig betrokken was bij het voorgenomen transport, reden waarom de rechtbank ook ter zake van dit feit medeplegen aanneemt.

6.Bewezenverklaring

De rechtbank acht op grond van de bewijsmiddelen in paragraaf 5.3 bewezen dat verdachte

in de periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018 te Woerden, tezamen en in vereniging met een ander, opzettelijk, bedrijfsmatig honden heeft verkocht en ten verkoop in voorraad heeft gehouden en heeft afgeleverd en heeft gehouden ten behoeve van opvang en heeft gefokt ten behoeve van de verkoop en/of aflevering van nakomelingen, terwijl daarbij niet werd voldaan aan paragraaf 2 van Hoofdstuk 3 van het Besluit houders van dieren, immers:

werden in de periode van 1 januari 2016 tot en met 5 juli 2017 de activiteiten genoemd in artikel 3.6 van genoemd besluit niet verricht in een inrichting die overeenkomstig artikel 3.8 van het besluit was aangemeld bij Onze Minister

was, in de periode van 1 januari 2016 tot en met 20 november 2017 in strijd met artikel 3.11 van genoemd besluit, in de inrichting geen beheerder werkzaam die in het bezit was van een door de Minister van Economische zaken erkend bewijs van vakbekwaamheid voor de diergroep waarmee activiteiten in de inrichting worden verricht,

werden, in de periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018 in strijd met artikel 3.12 van genoemd besluit honden, gehouden in daarvoor niet geschikte ruimten, immers werden honden gehouden in ruimten (kennels en kooien en benches) waarin de honden over onvoldoende bewegingsruimte beschikten;

zij in de periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018 te Woerden, tezamen en in vereniging met een ander, als degene die een hond houdt, verhandelt, vervoert, aanvoert, afvoert of overdraagt, opzettelijk, niet aan haar verplichting heeft voldaan de hond te identificeren en/of registreren overeenkomstig Hoofdstuk 2 van het Besluit identificatie en registratie van dieren en de op dit hoofdstuk berustende bepalingen, immers hebben zij en haar mededader in strijd met artikel 7 van genoemd besluit 481 honden, niet binnen acht weken na de geboorte geregistreerd in een databank;

zij in de periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018 te Woerden, tezamen en in vereniging met een ander, opzettelijk, honden, die niet overeenkomstig de regeling identificatie en registratie van dieren waren geïdentificeerd en geregistreerd heeft gehouden en heeft verhandeld,

immers hebben zij en haar mededader:

- van 17 honden niet binnen 14 dagen nadat de honden waren overleden dat overlijden

gemeld in een databank en

- 73, honden heeft overgedragen terwijl zij zich niet als houder heeft afgemeld in een databank;

zij in de periode van 1 januari 2017 tot en met 16 juni 2018 te Woerden, tezamen en in vereniging met een ander, als houder van dieren aan deze dieren de nodige (veterinaire) verzorging heeft onthouden immers:

- werden 90, honden gehouden in ruimtes (inrichting en woning) waar een penetrante, indringende ammoniaklucht lucht hing, en

- werden honden gehouden in vervuilde behuizing, en

- werden honden niet dagelijks in de gelegenheid gesteld tijd, passend bij hun ethologische en fysiologische behoeften, door te brengen buiten de ruimte waarin deze honden gehouden werden, en

- werden 183 honden beperkt in hun bewegingsvrijheid doordat ze werden gehouden in benches, rennen of een tas, en

- hadden 86,honden een slechte toestand van het gebit, en

- hadden 41, honden een slechte toestand van de vacht, en

- hadden 62, honden een slechte toestand van de oren (oorontstekingen), en

- hadden 33, honden een slechte toestand van de nagels van de hond, te lang, en

- hadden 4, honden een slechte toestand van de ogen, en

- hadden 23, honden een slechte conditie c.q. voedingstoestand (te mager);

in de periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018 te Woerden,

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1462) en

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1465) en

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1474) en

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1475) en

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1509) en

- laboratory test result met our reference [nummer] van [naam 3] (DOC0015)

- laboratory test result met our reference [nummer] van [naam 3] (DOC0017)

telkens een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk heeft opgemaakt en/of vervalst,

door dat geschrift / die geschriften valselijk te voorzien van (onder meer):

- in dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1462): een (vervalste) vaccinsticker Nobivac Rabiës en/of een (valse) stempel van Diergezondheidscentrum [naam praktijk 1] en/of de (vervalste) handtekening van dierenarts [naam dierenarts 3] , en

- in dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1465): een (vervalste) vaccinsticker Nobivac Rabiës en/of een (valse) stempel van Diergezondheidscentrum [naam praktijk 1] en/of een (valse) handtekening ('krul of goed teken') van een dierenarts van [naam praktijk 1] bij IV. Rabiësvaccinatie, en

- in dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1509): een (vervalste) vaccinsticker Nobivac Rabiës en/of een (valse) stempel van Diergezondheidscentrum [naam praktijk 1] en/of een (valse) handtekening ('krul of goed teken') van een dierenarts van [naam praktijk 1] bij Klinisch onderzoek en/of een (valse) stempel van [naam 2] , [adres 2] en/of een handtekening als een handtekening van een dierenarts van [naam 2] , en

- in genoemde test result met our reference [nummer] : een (valse) datum achter de 'Date' en/of 'date of acceptance' en/of 'date of sampling' en/of een (valse) stempel van Diergezondheidcentrum [naam praktijk 1] en/of de (vervalste) handtekening van dierenarts [naam dierenarts 3] en/of de (toen niet meer bestaande) naam [naam 3] en/of het chipnummer [nummer] alsof het serum van (hond met) chipnummer [nummer] was getest, en

zulks telkens met het oogmerk om die geschriften als echt en onvervalst te gebruiken en/of door anderen te doen gebruiken,

in de periode van 1 januari 2016 tot en met 16 juni 2018 te Woerden,

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1462) en

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1465) en

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1474) en

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1475) en

- dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1509) en

- laboratory test result met our reference [nummer] van [naam 3] (DOC0015) [dig.pag.374]

- laboratory test result met our reference [nummer] van [naam 3] (DOC0017) [dig.pag.376]

geschriften die bestemd waren om tot bewijs van enig feit te dienen, als ware die geschriften echt en onvervalst,

bestaande die valsheid of vervalsing hierin dat die geschriften valselijk te voorzien waren van:

- in dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1474): een (vervalste) vaccinsticker Nobivac Rabiës en/of een (valse) stempel van Diergezondheidscentrum [naam praktijk 1] en/of de (valse) handtekening van dierenarts [naam dierenarts 3] en

- in dierenpaspoort met nummer [nummer] (DOC 1475): een (vervalste) vaccinsticker Nobivac Rabiës en/of een (valse) stempel van Diergezondheidscentrum [naam praktijk 1] en/of een (valse) handtekening ('krul of goed teken') van een dierenarts van [naam praktijk 1] bij IV.Rabiësvaccinatie, en

deze valse of vervalste geschriften opzettelijk voorhanden heeft gehad, terwijl zij wist of redelijkerwijs moest vermoeden dat die geschriften bestemd waren voor zodanig gebruik;

op 16 juni 2018 te Woerden, opzettelijk, een handeling heeft verricht die ertoe strekte een diergeneesmiddel voorhanden te hebben, terwijl deze handeling niet was toegestaan krachtens een vergunning die is verstrekt ingevolge een bij of krachtens algemene maatregel van bestuur ter uitvoering van een bindend onderdeel van een EU-rechtshandeling vastgesteld voorschrift of een bij ministeriële regeling aangewezen voorschrift van een EU-verordening inzake het in de handel brengen, vervaardiging, invoer, of het bezit van, handel in of verstrekken van een diergeneesmiddel,

immers heeft zij een diergeneesmiddel, te weten:

- een flacon fysiologische zoutoplossing, met registratienummer Reg NL 1247 voorhanden gehad in de woning / bedrijfspand aan de [adres 1] ;

op 16 juni 2018 te Woerden tezamen en in vereniging met een ander, opzettelijk, heeft gehandeld in strijd met een bij artikel 4.8 Regeling houders van dieren aangewezen voorschriften van EU-verordeningen, immers hebben zij en haar mededader in strijd met:

- artikel 3 van Verordening (EG) nr.1/2005 dieren vervoerd of laten vervoeren op zodanige wijze dat het de dieren waarschijnlijk letsel of onnodig lijden heeft berokkend, immers zaten er in voertuig met kenteken [kenteken] en voertuig met kenteken [kenteken] meerdere honden in een bench waardoor deze honden te weinig bewegingsruimte hadden en waren de benches tweehoog gestapeld en werden dieren vervoerd in een vervoermiddel dat niet zodanig was ontworpen en geconstrueerd en onderhouden en werd gebruikt, dat dieren pijn of letsels bespaard bleef en hun veiligheid was gegarandeerd,

- artikel 4 lid 1 van Verordening (EG) nr.1/2005 dieren vervoerd zonder dat in het voertuig documenten aanwezig waren en ter beschikking werden gesteld aan de bevoegde autoriteiten met de volgende gegevens:

a. a) de herkomst en de eigenaar,

b) de plaats van vertrek,

c) datum en uur van vertrek,

d) de plaats van bestemming,

e) de verwachte duur van het voorgenomen transport,

- artikel 6 lid 1 van Verordening (EG) nr.1/2005 niet voldaan aan de verplichting om als vervoerder in aanmerking te komen, aangezien zij en/of haar mededader niet in het bezit waren van een door een bevoegde autoriteit overeenkomstig artikel 10, lid 1 van genoemde Verordening, of, voor lange transporten, overeenkomstig artikel 11, lid 1 van genoemde Verordening afgegeven vergunning,

- artikel 6 lid 3 van Verordening (EG) nr.1/2005 als vervoerder(s) de honden niet in overeenstemming met de technische voorschriften in bijlage I vervoerd, aangezien:

- in het dierencompartiment geen adequate ventilatie boven de dieren aanwezig was (Hoofdstuk II punt 1.2) en

- op het voertuig met kenteken [kenteken] geen merkteken, waaruit de aanwezigheid van levende dieren bleek, was aangebracht (Hoofdstuk II punt 2.1).

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten staan, zijn deze verbeterd. Verdachte is hierdoor niet in de verdediging geschaad.

7.De strafbaarheid van de feiten

De bewezen geachte feiten zijn volgens de wet strafbaar. Het bestaan van een rechtvaardigingsgrond is niet aannemelijk geworden.

8.De strafbaarheid van verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. Verdachte is dan ook strafbaar.

9.Motivering van de straffen

9.1.

De eis van de officier van justitie

De officier van justitie heeft bij requisitoir gevorderd dat verdachte voor alle tenlastegelegde feiten wordt veroordeeld tot een geldboete van € 40.000,- waarvan € 20.000,- voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar, een voorwaardelijke gevangenisstraf van 3 maanden, met een proeftijd van 2 jaar en een beroepsverbod voor de handel in en het fokken van honden van vijf jaar.

9.2.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft de rechtbank verzocht bij een strafoplegging rekening te houden met de omstandigheid dat verdachte een zeer gewaardeerde teckelfokker was en verzocht rekening te houden met de strafoplegging in soortgelijke zaken.

9.3.

Het oordeel van de rechtbank

De hierna te noemen strafoplegging is in overeenstemming met de ernst van het bewezen geachte, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van verdachte, zoals van een en ander ter terechtzitting is gebleken. De rechtbank heeft daarbij in het bijzonder de volgende omstandigheden in aanmerking genomen.

Verdachte heeft in een periode van ruim twee jaar, samen met haar moeder, als bedrijfsmatig houdster van honden deze honden de nodige verzorging onthouden. Daarnaast hebben zij en haar moeder de honden niet geregistreerd in een databank en heeft verdachte meerdere dierenpaspoorten en laboratoriumrapporten vervalst. Hierdoor leek het alsof de honden waren ingeënt en getest op besmettelijke dierziekten. Met haar handelen heeft verdachte de gezondheidsrisico’s voor mens en dier vergroot en anderen moedwillig misleid.

Tijdens de controles van de NVWA is verdachte er verschillende malen op gewezen dat zij de honden voldoende bewegingsruimte en veterinaire zorg diende te verschaffen, haar vakdiploma moest halen en aan de administratieve verplichtingen moest voldoen. Keer op keer bleek de situatie echter niet gewijzigd en verslechterde deze zelfs, aldus de dierenarts van de NVWA. Bij de NVWA bestond de indruk dat verdachten deze aanwijzingen maar onzin vonden.

Uit de stukken komt een zeer zorgelijke situatie naar voren. De honden hadden geen droge en schone ligplaats. Ze moesten in hun eigen urine en ontlasting staan en liggen en in de ruimtes waarin de honden werden gehouden hing een indringende ammoniaklucht. Verdachte en haar moeder hielden veel meer honden dan de bedrijfsruimte toeliet, de honden verbleven in te kleine hokken en hadden te weinig bewegings- en uitlaatmogelijkheden. Adequate huisvesting en verzorging is vanuit welzijnsoogpunt van groot belang. Dat dit grote gevolgen voor deze honden had was duidelijk te zien aan hun lichamelijke conditie. Veel honden waren sterk vermagerd en hun gebit, vacht, oren, nagels en ogen waren vervuild en in slechte toestand. De rechtbank rekent verdachte het dierenleed dat zij heeft veroorzaakt aan. Ter terechtzitting is de rechtbank gebleken dat verdachte geen enkel inzicht heeft in de gevolgen die het gebrek aan verzorging van de dieren heeft gehad en dat zij halsstarrig blijft volhouden dat zij er nu eenmaal een andere werkwijze op na houdt en dat haar dieren steeds in een uitstekende conditie hebben verkeerd. Al in 2018 schrijft een dierenarts bij een controle dat verdachte deze problemen niet lijkt te herkennen of te willen erkennen en dat is nu, ruim twee jaar later, nog steeds zo. Ook na eerder bestuursrechtelijk ingrijpen hebben verdachte en haar moeder hun werkwijze niet aangepast. Deze opstelling weegt de rechtbank mee bij de keuze van de strafsoort en –maat. De rechtbank maakt zich ook zorgen maakt over de bereidheid van verdachte zich aan de regels te houden die gelden voor het houden en fokken van dieren, mocht zij daar op enig moment wee toe overgaan.

De rechtbank is van oordeel dat, gelet op de ernst van de strafbare feiten en de lange periode waarin zij zich hebben voorgedaan, een gevangenisstraf het uitgangspunt dient te zijn.

Echter, de strafbare feiten zijn alweer geruime tijd geleden gepleegd, verdachte is door het ingrijpen van justitie vrijwel al haar honden kwijt en zij heeft geen strafblad. Om die redenen acht de rechtbank een onvoorwaardelijke gevangenisstraf nu niet op zijn plaats. Verdachte moet echter wel duidelijk worden gemaakt dat haar handelen zeer laakbaar en strafwaardig is geweest. De rechtbank heeft de indruk gekregen dat verdachte een geldboete als een forse straf ervaart en zal aan haar – naast een voorwaardelijke gevangenisstraf - een stevige boete opleggen. De rechtbank komt hierbij de hogere straffen dan door de officier van justitie geëist, aangezien zij de eis van de officier van justitie onvoldoende recht vindt doen aan de ernst van de feiten. Het voorhanden hebben van de fysiologische zoutoplossing heeft voor de rechtbank overigens geen extra gewicht in de schaal gelegd bij het vaststellen van de straf. Het gaat om een in wezen onschuldig middel, waarvan de rechtbank niet onaannemelijk acht dat verdachte het inderdaad van de dierenarts heeft ontvangen om zelf aan de honden toe te dienen.

Alles afwegend acht de rechtbank een geldboete van € 25.000,- en een voorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van zes maanden met een proeftijd van twee jaar passend en geboden en zal deze straf dan ook opleggen. De rechtbank vindt daarnaast een beroepsverbod van vijf jaar noodzakelijk om verdachte ervan te weerhouden in de toekomst weer dit soort feiten te plegen.

10.Beslag

10.1.

De beslaglijst is op de terechtzitting overhandigd en staat in bijlage II.

10.2.

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de onder beslagnummers 13 t/m 259, inbeslaggenomen goederen moeten worden onttrokken aan het verkeer. De inbeslaggenomen woning onder beslagnummer 8 moet worden verbeurd verklaard.

10.3.

De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat de officier van justitie in de vordering tot verbeurdverklaring van de woning genoemd onder beslagnummer 8 niet-ontvankelijk dient te worden verklaard dan wel dat die vordering dient te worden afgewezen omdat de woning op naam staat van [medeverdachte] , onduidelijk is of het beslag op juiste wijze aan verdachte is betekend en er al beslag is gelegd voor een bedrag dat een veelvoud bedraagt van het te ontnemen bedrag aan wederrechtelijk verkregen voordeel.

10.4.

De rechtbank zal de dierenpaspoorten waarvan aannemelijk is geworden dat zij vervalst zijn onttrekken aan het verkeer omdat de bewezen feiten daarmee zijn begaan en het ongecontroleerd bezit van vervalste dierenpaspoorten in strijd is met de wet. De rechtbank gelast de teruggave aan de uitgevende instantie van de dierenpaspoorten waarvan vast staat dat deze niet vals zijn.

De rechtbank ziet geen reden de officier van justitie niet ontvankelijk te verklaren in haar vordering tot verbeurdverklaring van de woning. Deze woning staat op de beslaglijst en het staat de officier van justitie vrij een dergelijke vordering te doen. De rechtbank zal deze vordering evenwel niet toewijzen omdat zij vindt dat de inbeslaggenomen woning, beslagnummer 8, dient te worden teruggegeven aan de rechthebbende. Dat dit huis geheel of grotendeels is verkregen uit de opbrengst van de strafbare feiten is immers nog niet met voldoende mate van zekerheid komen vast staan.

11.Toepasselijke wettelijke voorschriften

De op te leggen straffen zijn gegrond op:

artikelen 14a, 14b, 14c, 23, 24c, 28, 31, 36b, 36c, 36d, 47, 55, 56, 57 en 225 van het Wetboek van Strafrecht;

artikelen 1 onder 2o, 2 en 6 van de Wet op de economische delicten;

artikelen 2.2, 2.5, 2.7, 2.19, 6.2, 8.11 en 8.12 Wet Dieren;

artikel 3.6 Besluit houders van dieren;

artikelen 4 en 96 Gezondheid- en welzijnswet voor dieren;

artikelen 6, 7 en 8 Besluit identificatie en registratie van dieren;

artikel 4.8 Regeling houders van dieren;

artikelen 38k en 39 Regeling identificatie en registratie van dieren;

artikelen 3, 4 en 6 van de Verordening (EG) nr. 1/2005 van de Raad van 22 december 2004 inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten en tot wijziging van de Richtlijnen 64/432/EEG en 93/119/EG en van Verordening (EG) nr. 1255/97.

12.Beslissing

De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot de volgende beslissing.

Verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde heeft begaan zoals hiervoor in rubriek 6 is vermeld.

Verklaart niet bewezen hetgeen aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.

Het bewezenverklaarde levert op:

feit 1.

medeplegen van overtreding van een voorschrift vastgesteld krachtens artikel 2.7 van de Wet dieren, opzettelijk begaan, meermalen gepleegd;

feiten 2 en 3.

medeplegen van overtreding van een voorschrift gesteld krachtens artikel 4 van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren, opzettelijk begaan, meermalen gepleegd;

feit 4.

medeplegen van overtreding van een voorschrift vastgesteld bij artikel 2.2, achtste lid, van de Wet dieren, meermalen gepleegd;

feit 5.

de voortgezette handeling van valsheid in geschrift, meermalen gepleegd en opzettelijk voorhanden hebben van het valse geschrift als bedoeld in artikel 225, eerste lid van het Wetboek van Strafrecht, wetende dat het geschrift bestemd is voor gebruik als ware het echt en onvervalst, meermalen gepleegd;

feit 6.

overtreding van een voorschrift vastgesteld bij artikel 2.19 van de Wet dieren, opzettelijk begaan;

feit 7.

medeplegen van overtreding van een voorschrift vastgesteld krachtens artikel 2.5 eerste en tweede lid in samenhang met artikel 6.2 van de Wet dieren, opzettelijk begaan, meermalen gepleegd.

Verklaart het bewezene strafbaar.

Verklaart verdachte,
[verdachte], daarvoor strafbaar.

Veroordeelt verdachte tot een gevangenisstraf van
6 (zes) maanden.

Beveelt dat deze straf niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij later anders wordt gelast.

Stelt daarbij een proeftijd van 2 (twee) jaren vast.

De tenuitvoerlegging kan worden gelast indien de veroordeelde zich voor het einde van de proeftijd schuldig maakt aan een strafbaar feit.

Veroordeeltverdachte tot een geldboete van
€ 25.000 (vijfentwintigduizend euro), bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door hechtenis van 160 dagen.

Ontzetverdachte uit het recht tot de uitoefening van het beroep van houder en fokker van dieren voor de duur van
5 (vijf) jaar.

Gelast de teruggave: aan de uitgevende instantie van de dierenpaspoorten waarvan vast staat dat deze niet vervalst zijn.

Gelast de teruggave: aan de rechthebbende van de woning onder beslagnummer 8.

Verklaart onttrokken aan het verkeer: de dierenpaspoorten waarvan aannemelijk is geworden dat zij vervalst zijn.

Dit vonnis is gewezen door

mr. F. Dekkers, voorzitter,

mrs. G.H. Marcus en A.C.J. Klaver, rechters,

in tegenwoordigheid van mr. L.M. Nieuwenhuijs, griffier,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 9 juli 2020.