ECLI:NL:RBAMS:2020:1316

Uitspraak

RECHTBANK AMSTERDAM

INTERNATIONALE RECHTSHULPKAMER

Parketnummer: 13/751130-19

RK nummer: 19/7160

Datum uitspraak: 28 februari 2020

UITSPRAAK

op de vordering ex artikel 23 Overleveringswet (OLW), ingediend door de officier van justitie bij deze rechtbank. Deze vordering dateert van 19 december 2019 en betreft onder meer het in behandeling nemen van een Europees aanhoudingsbevel (EAB).

Dit EAB is uitgevaardigd op 10 januari 2019 door
the Miskolc Regional Court, criminal enforcement section(Hongarije) en strekt tot de aanhouding en overlevering van:

[opgeëiste persoon]

geboren te [geboorteplaats] (Hongarije) op [geboortedag] 1980,

zonder vaste woon- of verblijfplaats hier te lande,

hierna te noemen de opgeëiste persoon.

1.Procesgang

De vordering is behandeld op de openbare zitting van 14 februari 2020. Het verhoor heeft plaatsgevonden in tegenwoordigheid van de officier van justitie mr. N.R. Bakkenes. De opgeëiste persoon is bijgestaan door zijn raadsman, mr. M.D.A. Stam, advocaat te

‘s-Gravenhage en door een tolk in de Hongaarse taal.

De rechtbank heeft de termijn waarbinnen zij op grond van artikel 22, eerste lid, OLW uitspraak moet doen met dertig dagen verlengd omdat zij die verlenging nodig heeft om over de verzochte overlevering te beslissen.

2.Identiteit van de opgeëiste persoon

De rechtbank heeft de identiteit van de opgeëiste persoon onderzocht. De opgeëiste persoon heeft ter zitting verklaard dat de bovenvermelde personalia juist zijn en dat hij de Hongaarse nationaliteit heeft.

3.Grondslag en inhoud van het EAB

In het EAB wordt melding gemaakt van een:

sentence of the District Court of Kazincbarcika , delivered on 8 February 2017, final on 29 May 2017, reference 12.B.76/2016/47;

sentence of the no. 1 the Court which terminated the parole applied during the execution of the 6 months imprisonment imposed by the final sentence of the City Court of Kazincbarcika , delivered on 11 October 2010 and final on 14 October 2010, reference [nummer] .

In het EAB staat vermeld dat de opgeëiste persoon in persoon is verschenen bij de behandeling ter terechtzitting die tot vonnis 2 heeft geleid.

De overlevering wordt verzocht ten behoeve van de tenuitvoerlegging van een vrijheidsstraf voor de duur van

6 maanden, door de opgeëiste persoon te ondergaan op het grondgebied van de uitvaardigende lidstaat.

6 maanden, door de opgeëiste persoon te ondergaan op het grondgebied van de uitvaardigende lidstaat. Van deze straf resteert volgens het EAB nog 1 maand en 15 dagen.

De vrijheidsstraffen zijn aan de opgeëiste persoon opgelegd bij de hiervoor genoemde vonnissen.

Deze vonnissen betreffen de feiten zoals die zijn omschreven in onderdeel e) van het EAB. Een door de griffier gewaarmerkte fotokopie van dit onderdeel is als bijlage aan deze uitspraak gehecht.

3.1

Weigeringsgrond als bedoeld in artikel 12 OLW

Ten aanzien van vonnis 1 heeft de uitvaardigende justitiële autoriteit meegedeeld dat de opgeëiste persoon was verschenen op de eerste zitting, doch op die zitting is de zaak niet inhoudelijk behandeld. Vervolgens heeft de opgeëiste persoon schriftelijk een verzoek ingediend bij de rechtbank om niet bij de vervolgzittingen aanwezig te hoeven zijn, welk verzoek is gehonoreerd. Hij is vervolgens tijdens de overige zittingsdagen vertegenwoordigd door een hem toegewezen advocaat. Oproepingen naar het door de opgeëiste persoon opgegeven adres konden vervolgens niet persoonlijk worden bezorgd. In deze zaak werd de opgeëiste persoon veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes maanden. Dit vonnis kon niet aan de opgeëiste persoon worden betekend.

In aanvullende informatie d.d. 13 februari 2020, ter zitting van 14 februari 2020 vertaald door de aanwezige tolk Hongaars, is nog aangevuld dat de toegewezen advocaat niet door de opgeëiste persoon is gemachtigd.

De rechtbank stelt dan ook vast dat het EAB strekt tot de tenuitvoerlegging van vonnis 1, terwijl de verdachte niet in persoon is verschenen bij de behandeling ter terechtzitting die tot het vonnis heeft geleid. Hij was immers slechts aanwezig bij een zitting waarvan vaststaat dat de strafzaak destijds niet inhoudelijk is behandeld. Daarnaast moet worden vastgesteld dat er een advocaat aanwezig is geweest op nadere zittingen, maar ook dat hij niet was gemachtigd door de opgeëiste persoon. Tot slot is niet komen vaststaan dat de opgeëiste persoon de dagvaarding in persoon heeft ontvangen. De conclusie is dan ook dat vonnis 1 is gewezen zonder dat zich één van de in artikel 12, sub a tot en met c, OLW genoemde omstandigheden heeft voorgedaan.

Op grond van artikel 12, sub d, OLW mag de rechtbank in dit geval de overlevering voor vonnis 1 alleen toestaan indien de uitvaardigende justitiële autoriteit heeft vermeld dat

( i) het betreffende vonnis na overlevering onverwijld aan de opgeëiste persoon zal worden betekend en hij uitdrukkelijk zal worden geïnformeerd over zijn recht op een verzetprocedure of een procedure in hoger beroep, waarbij hij het recht heeft aanwezig te zijn, waarop de zaak opnieuw ten gronde wordt behandeld en nieuw bewijsmateriaal wordt toegelaten, die kan leiden tot herziening van het oorspronkelijke vonnis en

( ii) de opgeëiste persoon wordt geïnformeerd over de termijn waarbinnen hij verzet of hoger beroep dient aan te tekenen, als vermeld in het desbetreffende Europees aanhoudingsbevel.

Een zodanige ‘verzetsgarantie’ is niet door de uitvaardigende justitiële autoriteit verstrekt, zodat de weigeringsgrond als bedoeld in artikel 12 OLW van toepassing is en de overlevering ten aanzien van vonnis 1 dient te worden geweigerd.

De officier van justitie heeft in dit kader betoogd dat de opgeëiste persoon op eigen verzoek afwezig is geweest bij de zittingen. Bovendien heeft hij, op het moment dat hij de toegewezen advocaat heeft gesproken, achterwege gelaten om aan te geven dat hij niet wilde worden vertegenwoordigd door deze advocaat. Deze omstandigheden maken dat de rechtbank zou moeten afzien van de weigeringsgrond van artikel 12 OLW.

De rechtbank gaat echter voorbij aan dit verweer. Waar de facultatieve weigeringsgrond van artikel 4 bis van Kaderbesluit 2002/584/JBZ de uitvoerende justitiële autoriteit de ruimte biedt om rekening te houden met dergelijke omstandigheden, heeft de Nederlandse wetgever bewust gekozen voor een dwingende implementatie van die bepaling in artikel 12 van de OLW. Gelet op de dwingende formulering van dit wetsartikel, biedt artikel 12 OLW de overleveringsrechter, indien hij tot de conclusie komt dat zich geen van de
– kaderbesluitconform uitgelegde – gevallen van de onderdelen a) tot en met d) voordoet, geen ruimte om af te zien van weigering van de overlevering

Uit aanvullende informatie van de uitvaardigende autoriteit volgt verder dat vonnis 2 is uitgesproken op 11 oktober 2010. De opgeëiste persoon was daar in persoon aanwezig en is veroordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaren. De weigeringsgrond van artikel 12 OLW is op dit vonnis dus niet van toepassing.

Vanwege een nieuw strafbaar feit is de tenuitvoerlegging van die voorwaardelijke straf op 16 april 2012 bevolen. Nadat de opgeëiste persoon vier en een halve maand van die straf had uitgezeten is hij voorwaardelijk in vrijheid gesteld.

Voor zover de raadsman heeft betoogd dat ook de overlevering voor deze tenuitvoerlegging moet worden geweigerd, gaat de rechtbank hieraan voorbij. Zoals blijkt uit het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie in de zaak Ardic (ECLI:EU:C:2017:1026) valt een omzetting van een voorwaardelijke vrijheidsstraf niet onder de reikwijdte van artikel 12 OLW, zodat de overlevering ter executie van de straf van vonnis 2 kan worden toegestaan. Van die straf resteert volgens het EAB echter nog één maand en vijftien dagen, zodat de opgeëiste persoon op het moment van de zitting, op 14 februari 2020, reeds langer in overleveringsdetentie heeft gezeten dan de nog uit te zitten straf in Hongarije. Dit is voor de rechtbank aanleiding geweest om de overleveringsdetentie op 17 februari 2020 op te heffen.

4.Strafbaarheid

Feit vermeld op bijlage 1 bij de OLW

Onderzoek naar de dubbele strafbaarheid van het feit in vonnis 2 waarvoor de overlevering wordt verzocht, moet achterwege blijven, nu de uitvaardigende justitiële autoriteit dat strafbare feit heeft aangeduid als een feit vermeld in de lijst van bijlage 1 bij de OLW. Het feit valt op deze lijst onder nummer 14, te weten:

moord en doodslag, zware mishandeling.

Volgens de in rubriek c) van het EAB vermelde gegevens is op dit feit naar het recht van Hongarije een vrijheidsstraf met een maximum van ten minste drie jaren gesteld.

5.Detentieomstandigheden

Het standpunt van de verdediging

De raadsman van de opgeëiste persoon heeft ter zitting gesteld dat sprake is van een reëel gevaar van onmenselijke of vernederende behandeling in Hongaarse detentiecentra. Hij heeft daartoe aangevoerd dat in 2015 is geconstateerd dat de detentieomstandigheden in Hongarije ernstig onder de maat zijn en de procedure ter compensatie daarvan in 2020 wordt afgebouwd, zonder dat van adequate verbetering is gebleken. De raadsman heeft in dit kader verwezen naar de website: https://www.prisonstudies.org/country/hungary. Voorts heeft de raadsman gerefereerd aan een recent bericht van persbureau Reuters van 31 januari waaruit blijkt dat in Hongaarse gevangenissen nog steeds sprake is van overbevolking.

Hier bovenop heeft de raadsman gesteld dat een en ander extra nijpend is voor de opgeëiste persoon, nu deze ernstig ziek is. Medisch ingrijpen op korte termijn is noodzakelijk en het is niet vast te stellen of en wanneer dit in Hongarije zou kunnen plaatsvinden.

Het standpunt van het Openbaar Ministerie

De officier van justitie heeft erop gewezen dat geen actuele, objectieve, betrouwbare, nauwkeurige en naar behoren bijgewerkte gegevens voorhanden zijn waaruit een reëel gevaar van onmenselijke of vernederende behandeling in Hongaarse detentiecentra valt af te leiden. Zij heeft opgemerkt dat op de website waarnaar de raadsman verwijst gesproken wordt over afname van de populatie. Voorts is volgens de officier van justitie niet gebleken dat de opgeëiste persoon in Hongarije niet behandeld zou kunnen worden. De Hongaren kan worden verzocht rekening te houden met de medische toestand van de opgeëiste persoon.

Het oordeel van de rechtbank

Bij uitspraak van 27 augustus 2019 heeft de rechtbank geoordeeld dat voor Hongaarse detentiecentra geen reëel gevaar voor onmenselijke of vernederende behandeling meer geldt^[1]. Nadien is geen sprake meer geweest van actuele, objectieve, betrouwbare, nauwkeurige en naar behoren bijgewerkte gegevens waaruit anders zou blijken. De door de raadsman aangevoerde stukken worden door de rechtbank niet als zodanig aangemerkt.

Een reëel gevaar met betrekking tot de medische gesteldheid van de opgeëiste persoon kan worden ondervangen door de aan de officier van justitie ingevolge artikel 35 OLW toekomende bevoegdheid.

Het verweer wordt verworpen.

6.Slotsom

Nu ten aanzien van vonnis 2 waarvoor de overlevering wordt gevraagd is vastgesteld dat het EAB voldoet aan de eisen van artikel 2 OLW en ook overigens geen weigeringsgronden aan de overlevering in de weg staan, dient de overlevering voor dit vonnis te worden toegestaan. Voor het overige moet zij worden geweigerd.

7.Toepasselijke wetsbepalingen

De artikelen 2, 5, 7 en 12 OLW.

8.Beslissing

STAAT TOEde overlevering van
[opgeëiste persoon]aan
the Miskolc Regional Court, criminal enforcement section(Hongarije) ten behoeve van de tenuitvoerlegging van de vrijheidsstraf, te ondergaan op het grondgebied van de uitvaardigende lidstaat, die is opgelegd bij vonnis 2.

WEIGERTde overlevering van
[opgeëiste persoon]voor zover het EAB betrekking heeft op de vrijheidsstraf die is opgelegd bij vonnis 1.

Aldus gedaan door

mr. I. Verstraeten-Jochemsen, voorzitter,

mrs. M.T.C. de Vries en J.A.A.G. de Vries, rechters,

in tegenwoordigheid van R. Rog, griffier,

en uitgesproken ter openbare zitting van 28 februari 2020.

Ingevolge artikel 29, tweede lid, OLW staat tegen deze uitspraak geen gewoon rechtsmiddel open.