ECLI:NL:RBAMS:2019:7017

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
27 augustus 2019
Publicatiedatum
24 september 2019
Zaaknummer
13/525002-07 - 2019
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Beschikking
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van terbeschikkingstelling en voorwaardelijke beëindiging van dwangverpleging

Op 27 augustus 2019 heeft de Rechtbank Amsterdam uitspraak gedaan in de zaak van een terbeschikkinggestelde, geboren in 1976, die eerder ter beschikking was gesteld door het gerechtshof te Amsterdam. De rechtbank heeft de vordering van de officier van justitie om de termijn van de terbeschikkingstelling met twee jaar te verlengen en de voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging te toetsen, behandeld. De terbeschikkinggestelde verblijft momenteel in een kliniekwoning en heeft een stabiel leven opgebouwd, met dagbesteding en vrijwilligerswerk. De rechtbank heeft verschillende deskundigen gehoord, waaronder psychologen en reclasseringswerkers, die positief waren over de voortgang van de terbeschikkinggestelde, maar ook waarschuwden voor mogelijke risico's bij hoge spanningen.

De rechtbank heeft geconcludeerd dat de veiligheid van anderen eist dat de terbeschikkingstelling met één jaar wordt verlengd, maar dat de verpleging van overheidswege voorwaardelijk kan worden beëindigd. De rechtbank heeft voorwaarden gesteld aan de terbeschikkinggestelde, waaronder het niet plegen van strafbare feiten, meewerken aan reclasseringstoezicht, en het ondergaan van ambulante behandeling. De rechtbank heeft vertrouwen in de terbeschikkinggestelde en zijn netwerk, en ziet de verlenging van de maatregel als een kans om de voortgang te monitoren en de noodzaak van verdere maatregelen te toetsen. De beslissing is genomen door een meervoudige kamer, waarbij de jongste rechter niet kon ondertekenen.

Uitspraak

beslissing

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling Publiekrecht
Teams Strafrecht
Parketnummers: 13/525002-07 en 23/002489-08
Beslissing op de op 4 juli 2019 ter griffie van deze rechtbank ingekomen vordering van de officier van justitie in het arrondissement Amsterdam van 3 juli 2019 in de zaak tegen:

[terbeschikkinggestelde] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1976,
thans verblijvende op het adres [verblijfadres] .
die bij arrest van het gerechtshof te Amsterdam van 26 november 2009 ter beschikking gesteld werd, teneinde van overheidswege te worden verpleegd, welke terbeschikkingstelling laatstelijk bij beslissing van deze rechtbank van 23 augustus 2018 voor de tijd van één jaar werd verlengd.

De inhoud van de vordering

De vordering van de officier van justitie strekt tot het verlengen van de termijn van de terbeschikkingstelling met twee jaren en voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege, onder de voorwaarden zoals opgesteld door de reclassering.

De procesgang

De rechtbank heeft kennis genomen van de stukken in de zaak met bovenvermeld parketnummer, waaronder:
  • het op 13 juni 2019 op grond van artikel 509o, tweede lid van het Wetboek van Strafvordering uitgebrachte advies, strekkende tot verlenging van deze terbeschikkingstelling met twee jaren en voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege, alsmede de daarbij overgelegde aantekeningen;
  • de op 6 mei 2019 en 16 mei 2019 op grond van artikel 509o, vierde lid van het Wetboek van Strafvordering opgemaakte adviesrapporten van de klinisch psycholoog J.B. Seinen en de psychiater R.A. Graaff, beiden niet verbonden aan de instelling waarin de terbeschikkinggestelde wordt verpleegd, strekkende tot verlenging van deze terbeschikkingstelling met twee jaren;
  • het op 23 juli 2019 uitgebrachte reclasseringsadvies voorwaardelijke beëindiging dwangverpleging terbeschikkingstelling van de reclassering Nederland te Lelystad, opgesteld door T. Jaarsveld.
De rechtbank heeft op 27 augustus 2019 de officier van justitie mr. S.A. van de Vliet, de terbeschikkinggestelde en diens raadsman mr. J.J. Lieftink, advocaat te Huizen, alsmede de deskundigen M.L. Sikkens, als gz-psycholoog en hoofd behandeling verbonden aan [instelling] te [plaatsnaam] , R.A. Graaff, psychiater, en T. Jaarsveld, als reclasseringswerker verbonden aan de reclassering Nederland te Lelystad, ter openbare zitting gehoord. Hiervan is afzonderlijk proces-verbaal opgemaakt.

De beoordeling

Aan genoemd advies van [instelling] te [plaatsnaam] van 13 juni 2019 wordt het volgende ontleend, zakelijk weergegeven:
Kernproblematiek
Bij betrokkene is sprake van een persoonlijkheidsstoornis met narcistische, antisociale en dwangmatige trekken waarmee hij zich in een stabiele situatie redelijk goed staande kan houden.
Behandelverloop en risicotaxatie
Betrokkene woont vanaf juni 2018 in het kader van transmuraal verlof in een trainingswoning te [plaatsnaam] . Hij wisselt periodes van relatief probleemloos en stabiel functioneren af met periodes van verminderde draagkracht, echter zonder door te schieten in achterdocht of ontregeling. Betrokkene bouwt veel structuur en rust in zijn leven in en waardeert de geboden ondersteuning vanuit het behandelteam, zij het dat hij de overtuiging heeft ook volledig zelfstandig te kunnen functioneren. Het vrijwilligerswerk dat hij met veel inzet en trouw doet, verloopt naar ieders tevredenheid. Ondanks periodes van aanvaardbare stress houdt betrokkene zijn doelen helder voor ogen en laat hij zich adviseren. Hij is trots op wat hij de afgelopen periode heeft bereikt en kijkt uit naar de vervolgstap van een eigen woning, waar hij zich definitief wil vestigen en de stabiele pijlers onder zijn functioneren wil handhaven.
Betrokkene kan bij langerdurende oplopende c.q. hoge spanningen ontregelen. De combinatie van achterdocht, gebaseerd op angst voor zijn eigen veiligheid, en conflict kan uiteindelijk leiden tot agressie op het moment dat bijkomende factoren als middelengebruik en isolement eveneens een rol spelen. Zijn netwerk speelt een belangrijke rol in het kunnen blijven toetsen van achterdochtige spanningen en het blijven monitoren van zijn spanningsniveau. Er hebben zich in het afgelopen jaar geen incidenten voorgedaan. Een tijdelijke conflictsituatie met de medebewoner van de trainingswoning is in goed overleg opgelost.
Koers en advies
Betrokkene is blij dat de reclassering in beeld is en met hem de mogelijkheden tot een toezichthouderschap bespreekt. Kort voorafgaand aan dit advies krijgt betrokkene een
zelfstandige woning te [plaatsnaam] aangeboden vanuit de woningbouw en de komende periode zal gericht zijn op het maken van de overstap naar deze nieuwe woonsituatie.
Geadviseerd wordt de tbs-maatregel te verlengen met (minstens) twee jaar als de stap gezet wordt naar een voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging.
De deskundige heeft dit advies ter zitting bevestigd en daar waar nodig aangevuld. Hij heeft verder verklaard dat betrokkene vanwege de voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging het proefverlof heeft overgeslagen. Hij zal periodes van rust en stabiliteit afwisselen met stress, maar die periodes hoeven geen risico’s op te leveren. De reclassering zal rekening houden met zijn situatie en hij zal gebruikmaken van zijn ondersteunende netwerk. Het advies om de tbs met twee jaren te verlengen is wat minder stellig. Het is geen principekwestie, maar de kliniek wil iets langer zien of het goed blijft gaan, De stappen van betrokkene zijn de komende periode niet goed te voorspellen, omdat niet alle strubbelingen zijn te voorzien.
Aan genoemde rapporten van klinisch psycholoog J.B. Seinen en psychiater R.A. Graaff wordt het volgend ontleend:
Ten aanzien van de diagnostische conclusie, het recidiverisico, het advies om de tbs met twee jaren te verlengen en de voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging, bestaat in hoofdlijnen overeenstemming tussen de rapporteurs en de kliniek. Het is noodzakelijk dat betrokkene langer dan een jaar wordt ondersteund bij het verder ontwikkelen van structuur en stabiliteit op de verschillende leefgebieden en bij het opbouwen van een stabiel bestaan.
Deskundige Graaff heeft dit advies ter zitting bevestigd en daar waar nodig aangevuld. Hij heeft verder verklaard dat betrokkene in de praktijk moet worden getest, zodat blijkt hoe hij omgaat met tegenslagen. Betrokkene blijft een kwetsbaar persoon. In het geval de tbs met één jaar wordt verlengd, dan kan na één jaar naar de noodzaak van een verlenging worden gekeken.
Aan genoemd reclasseringsadvies van 23 juli 2019 wordt onder meer het volgende ontleend, zakelijk weergegeven:
Sinds juli 2018 is er contact met betrokkene in het kader van Forensisch Psychiatrisch Toezicht. Hij houdt zich goed aan de afspraken. Hij is breedsprakig, maar spant zich in om aan zijn verplichtingen te voldoen. Hij verblijft sinds 2 juli 2019 in een kliniekwoning van [instelling] te [plaatsnaam] . Een ruime eengezinswoning in een prettige buurt. Betrokkene heeft sinds anderhalf jaar dagbesteding bij 50/50 Food restaurant van het Leger des Heils te [plaatsnaam] (25 uur per week). Hij heeft een stabiel leven en een vast weekritme. Betrokkene is bezig met het kopen en verkopen van antiek en zijn toekomstdroom is om hiermee zelfstandig ondernemer te worden. Hij is bezig om voorbereidingen te treffen voor het starten van een eigen webshop, naast zijn reguliere vrijwilligerswerk bij 50/50 Food.
Betrokkene heeft vooral contact met mensen uit de kerk waar hij iedere week naar toe gaat en met zijn collega’s op zijn werk. Daarnaast bezoekt hij zijn vader regelmatig. Betrokkene heeft moeite met de bemoeienissen vanuit de tbs en laat dit ook af en toe duidelijk merken. Hij kan onverwachts geagiteerd uit de hoek komen als zaken onduidelijk voor hem zijn of als hij een zware dag heeft gehad. Hij laat zich op zulke momenten slecht sturen en het zal verhoogde aandacht nodig hebben om op zulke momenten het contact constructief te houden. Betrokkene is ‘tbs-moe’ en uit dat op zulke momenten hartgrondig. Hij voelt zich snel gekrenkt en als een klein kind behandeld.
Betrokkene blijft daarentegen wel goed in contact, geeft openheid over wat hem bezig houdt en is gemotiveerd voor gedragsverandering. Het hoogst haalbare lijkt hierin echter bereikt en er zal voor de toekomst vooral gekeken moeten worden hoe betrokkene zo goed mogelijk met zijn krenkbaarheid om kan gaan. Het risicomanagement zal gericht zijn op het reguleren en hanteren van spanningen, het voorkomen van spanningsopbouw en het omgaan met teleurstellingen.
Geadviseerd wordt om betrokkene in aanmerking te laten komen voor een voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging voor de duur van twee jaren onder de door de reclassering opgestelde voorwaarden.
De deskundige heeft dit advies ter zitting bevestigd en daar waar nodig aangevuld.
De terbeschikkinggestelde heeft zich, bij de behandeling ter openbare zitting, bereid verklaard tot naleving van de voorwaarden.
De rechtbank is gelet op voormelde adviezen, het verhandelde ter zitting en de artikelen 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht, van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen eist dat de termijn van de terbeschikkingstelling met één jaar wordt verlengd.
De rechtbank is verder van oordeel dat de verpleging van overheidswege voorwaardelijk dient te worden beëindigd. Zij overweegt daarbij dat de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen eist dat er voorwaarden betreffende het gedrag van de terbeschikkinggestelde worden gesteld.
De rechtbank neemt de door de reclassering opgestelde voorwaarden over en overweegt daarbij dat zij er vertrouwen in heeft dat de terbeschikkinggestelde zich met de ondersteuning van zijn professionele en sociale netwerk goed zal blijven inzetten. De rechtbank acht een verlenging van één jaar passend om zo uitzicht op het traject van de terbeschikkinggestelde te houden en de mogelijkheid te hebben de noodzaak van voortzetting van de maatregel te toetsen.
Beslissing
De rechtbank wijst de vorderingen van de officier van justitie toe en verlengt de termijn van de terbeschikkingstelling van
[terbeschikkinggestelde]met
één jaaren beëindigt de verpleging van overheidswege voorwaardelijk onder de volgende voorwaarden.
Stelt als voorwaarden:

Geen strafbaar feit plegen

Betrokkene maakt zich niet schuldig aan een strafbaar feit.

Meewerken aan reclasseringstoezicht

Betrokkene werkt mee aan het reclasseringstoezicht. Deze medewerking houdt onder andere in:
  • Betrokkene meldt zich op afspraken bij de reclassering. De reclassering bepaalt hoe vaak dat nodig is;
  • Betrokkene laat een of meer vingerafdrukken nemen en laat een geldig identiteitsbewijs zien. Dit is nodig om de identiteit van betrokkene vast te stellen;
  • Betrokkene houdt zich aan de aanwijzingen van de reclassering. De reclassering kan aanwijzingen geven die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om betrokkene te helpen bij het naleven van de voorwaarden;
  • Betrokkene helpt de reclassering aan een actuele foto waarop zijn/haar gezicht herkenbaar is. Deze foto is nodig voor opsporing bij ongeoorloofde afwezigheid;
  • Betrokkene werkt mee aan huisbezoeken;
  • Betrokkene geeft de reclassering inzicht in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;
  • Betrokkene vestigt zich niet op een ander adres zonder toestemming van de reclassering;
  • Betrokkene werkt mee aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met betrokkene, als dat van belang is voor het toezicht.

Meewerken aan time-out

Betrokkene werkt mee aan een time-out in een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC), FPK of FPA of andere instelling, als de reclassering dat nodig vindt. Deze time-out duurt maximaal 7 weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal 7 weken, tot maximaal 14 weken per jaar.

Niet naar het buitenland

Betrokkene gaat niet naar het buitenland of naar de Nederlandse Antillen, zonder toestemming van het Openbaar Ministerie.

Ambulante behandeling

Betrokkene laat zich behandelen door ForFACT of een soortgelijke zorgverlener, te bepalen door de reclassering. De behandeling start op de startdatum van de voorwaardelijke beëindiging. De behandeling duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. Betrokkene houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de behandeling.

Drugsverbod

Betrokkene gebruikt geen drugs en werkt mee aan controle op dit verbod. De controle gebeurt met urineonderzoek. De reclassering bepaalt hoe vaak betrokkene wordt gecontroleerd.

Dagbesteding

Betrokkene continueert zijn huidige dagbesteding. De reclassering zal contact onderhouden met zijn werkgever en zal indien geïndiceerd werkbezoeken afleggen. Indien geïndiceerd verleent betrokkene zijn medewerking aan een re-integratietraject vanuit de gemeente. Als betrokkene om wat voor reden niet op zijn werk kan verschijnen, meldt hij dit zowel bij zijn contactpersoon op het werk als bij de reclassering. Hij zal niet veranderen van werk/dagbesteding zonder overleg en toestemming van de reclassering. Hij stelt zich actief en begeleidbaar op in het vinden van een passende dagbesteding in de vorm van onderwijs en/of (vrijwilligers)werk. Het starten van een eigen bedrijf zal in samenspraak gebeuren met de reclassering en indien van toepassing de uitkerende instantie.

Financiën

Betrokkene betaalt zijn schulden af. Indien geïndiceerd geeft hij de reclassering inzage in zijn financiën. Indien geïndiceerd werkt betrokkene mee aan bewindvoering, schuldhulpverlening of soortgelijke, geïndiceerde hulpverlening.
Draagt aan reclassering Nederland Lelystad op de terbeschikkinggestelde bij de naleving van de voorwaarden hulp en steun te verlenen.
Deze beslissing is gegeven door
mr. C.M. Degenaar, voorzitter,
mrs. L. Voetelink en M.J.F. van der Wolf, rechters,
in tegenwoordigheid van E.J.M. Veerman, griffier,
en uitgesproken ter openbare zitting van deze rechtbank van 27 augustus 2019.
De jongste rechter is buiten
staat mede te ondertekenen