ECLI:NL:RBAMS:2018:1873

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
29 maart 2018
Publicatiedatum
29 maart 2018
Zaaknummer
C/13/644660 / KG ZA 18-246
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Kort geding
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vordering tot verstrekking van persoonsgegevens in kort geding wegens onrechtmatig handelen

In deze zaak, die op 20 maart 2018 is behandeld door de Rechtbank Amsterdam, hebben eiseressen BT E-SERV INDIA PRIVATE LIMITED en BT NEDERLAND N.V. een kort geding aangespannen tegen ZOHO CORPORATION B.V. De eiseressen vorderden dat Zoho hen zou voorzien van persoonsgegevens van een anonieme persoon die onrechtmatige e-mails had verzonden naar hen en hun collega's. De rechtbank oordeelde dat het handelen van de anonieme persoon onmiskenbaar onrechtmatig was en dat de eiseressen recht hadden op de gevraagde gegevens om de identiteit van deze persoon te achterhalen. De rechtbank overwoog dat de Wet bescherming persoonsgegevens niet in de weg staat aan de veroordeling van Zoho om de gegevens te verstrekken, omdat het belang van de eiseressen bij het verkrijgen van deze gegevens zwaarder weegt dan het recht op privacy van de anonieme persoon. De voorzieningenrechter heeft Zoho opgedragen om binnen drie werkdagen de gevraagde gegevens te verstrekken, met een dwangsom voor het geval van niet-naleving. De proceskosten werden gecompenseerd, wat betekent dat iedere partij zijn eigen kosten draagt.

Uitspraak

vonnis
RECHTBANK AMSTERDAM
Afdeling privaatrecht, voorzieningenrechter civiel
zaaknummer / rolnummer: C/13/644660 / KG ZA 18-246 FB/MB
Vonnis in kort geding van 20 maart 2018
in de zaak van

1.[eiseres] ,

wonende te [woonplaats] , India,
2. de vennootschap naar Indiaas recht
BT E-SERV INDIA PRIVATE LIMITED,
gevestigd te New Delhi, India,
3. de naamloze vennootschap
BT NEDERLAND N.V.,
gevestigd te Amsterdam,
eiseressen bij dagvaarding van 12 maart 2018,
advocaten mrs. E.M. Tjon-En-Fa en J.T. Maalderink te 's-Gravenhage,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
ZOHO CORPORATION B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
gedaagde,
advocaat mr. M.R.S. Bacon te Amsterdam.

1.De procedure

Ter zitting van 20 maart 2018 hebben eiseressen, hierna gezamenlijk ook [eiseressen] , gesteld en gevorderd overeenkomstig de in kopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding, met dien verstande dat zij hun vorderingen I tot en met IV van het oorspronkelijke petitum hebben ingetrokken en hun eis hebben gewijzigd overeenkomstig de eveneens in kopie aangehechte akte. Gedaagde, hierna Zoho, heeft verweer gevoerd, zoals nader omschreven hierna bij 3.2. [eiseressen] hebben producties in het geding gebracht en beide partijen hebben hun standpunt toegelicht aan de hand van een pleitnota. In verband met de spoedeisendheid van de zaak is op 20 maart 2018 de beslissing gegeven in de vorm van een ‘kopstaartvonnis’. Het hierna volgende is de uitwerking daarvan en is afgegeven op 28 maart 2018.
Ter zitting waren aanwezig, voor zover hier van belang:
aan de zijde van [eiseressen] : [naam 1] van de juridische afdeling van eiseres sub 3 (hierna: BT Nederland), mede namens eiseres sub 2 (BT India) en
mr. Maalderink;
aan de zijde van Zoho: mr. Bacon.

2.De feiten

2.1.
Eiseres sub 1 ( [eiseres] ) is een in India wonende medewerkster van BT India.
2.2.
BT India is een in India gevestigde vennootschap die diensten verleent op het gebied van IT, netwerk- en gerelateerde diensten, (tele-)communicatie en helpdeskactiviteiten ten behoeve van klanten van het wereldwijde BT-concern waartoe zij behoort.
2.3.
BT Nederland is een in Nederland gevestigde onderneming die diensten verleent op het gebied van telecommunicatie, voornamelijk op het gebied van zakelijke spraak- en datanetwerken. Ook BT Nederland maakt deel uit van het wereldwijde BT-concern.
2.4.
BT India en BT Nederland zullen hierna gezamenlijk ook worden aangeduid met BT. Als naar “BT-entiteiten” wordt verwezen wordt daarmee bedoeld: één of meer BT-ondernemingen, waaronder ook BT of anderszins gelieerde (dochter-)
ondernemingen in Nederland of daarbuiten.
2.5. ‘
Openreach’ is een in het Verenigd Koninkrijk gevestigde onderneming die de infrastructuur beheert ten behoeve van de dienstverlening aan de klanten van het BT-concern, waarvan ook Openreach deel uitmaakt.
2.6.
Zoho is een onderneming die haar klanten adviseert op het gebied van informatietechnologie en activiteiten verricht met betrekking tot de distributie aan consumenten van ‘network monitoring tools, cloud computing applicaties’ en andere software applicaties. Als onderdeel van haar dienstverlening biedt zij onder meer
e-maildiensten en hosting services aan.
2.7.
In de loop van 2017 heeft een (of meer) onbekend(e) perso(o)n(en) vele tientallen mailadressen (hierna de Mailadressen) en accounts aangemaakt met een Zoho-domein (eindigend op @zoho.eu). Naar de desbetreffende perso(o)nen wordt hierna verwezen als ‘de Anonieme Persoon’. Vanaf de Mailadressen zijn sinds april 2017 vrijwel dagelijks vele e-mails verstuurd naar [eiseres] en haar collega’s bij BT- entiteiten wereldwijd. In de periode van 15 december 2017 tot aan de dagvaarding zijn aldus 2100 e-mails verstuurd aan 20.000 geadresseerden binnen BT en de BT-entiteiten. In de dagvaarding is een overzicht opgenomen van 50 Mailadressen, waarvan er 33 in de naam een verwijzing naar de voor- of achternaam van [eiseres] bevatten (zoals bijvoorbeeld [mailadres] ), 6 een verwijzing naar BT/Openreach en enkele de term “Halloween” of de naam [naam 2] , een personage uit de film Halloween, dat vrouwen stalkt en (uiteindelijk) vermoordt.
2.8.
In dezelfde periode heeft de Anonieme Persoon verschillende teksten en verzonden mails geplaatst op de blog-website Wordpress (via de website [naam website] ).
2.9.
De inhoud van de e-mails betreft veelal seksuele verwijzingen en de mails bevatten tal van (mede aan het werk gerelateerde) beschuldigingen aan het adres van [eiseres] . In een e-mail van 18 augustus 2017 staat bijvoorbeeld onder meer:

[eiseres] ‘prostitute’ [eiseres] is the only manager in the whole wide world whose primary income is through whoring. [eiseres] ‘whore’ [eiseres] should know that the only place suitable for her are either a jail-hous or a whore-house. While she was very close to sending her husband and in-laws to the former on false charges, she actually feels at home in the latter and (…). That slut must learn to keep her herpes infested body away from everyone in BT Openreach.”
2.10.
BT heeft sinds juni 2017 diverse malen aan Zoho meegedeeld dat vanaf de Mailadressen onrechtmatige berichten worden verzonden en Zoho verzocht de Mailadressen en bijbehorende accounts te blokkeren. Verder hebben [eiseressen] aangifte gedaan bij de Indiase politie en heeft BT onderzoek verricht binnen haar organisatie om de identiteit van de Anonieme Persoon te achterhalen.
2.11.
Bij (aangetekende) brief van 12 januari 2018 hebben [eiseressen] Zoho (nogmaals) verzocht om (1) de Mailadressen en bijbehorende accounts te blokkeren en geblokkeerd te houden, (2) alle data die aan die mailadressen en accounts zijn gerelateerd veilig te stellen en te bewaren, (3) zich te onthouden van enige waarschuwing aan degene(n) ‘achter’ de Mailadressen en accounts (de Anonieme Persoon); en (4) de data achter de Mailadressen en accounts evenals alle gegevens die bij de registratie daarvan zijn opgegeven en gebruikt, aan [eiseressen] te verstrekken.
Zoho heeft inmiddels aan de verzoeken voldaan, behalve aan het gevraagde onder (4).
2.12.
Ook na januari 2018 zijn van aan Zoho gerelateerde e-mailadressen honderden aan [eiseres] gerelateerde mails gezonden aan duizenden geadresseerden. Ook wordt [eiseres] ’s nachts telefonisch benaderd en geappt door (een) onbekende(n).

3.Het geschil

3.1.
[eiseressen] vorderen, na wijziging van eis, Zoho te gebieden:
I. om, binnen drie werkdagen na betekening van een daartoe strekkend vonnis, alle bij Zoho beschikbare en bekende gegevens met betrekking tot de in het petitum van de akte wijziging van eis vermelde e-mailadressen aan [eiseressen] te verstrekken, waaronder in ieder geval de daarin concreet vermelde gegevens;
II. om, binnen zeven kalenderdagen na betekening van een daartoe strekkend vonnis, dezelfde gegevens te verstrekken met betrekking tot de overige mailadressen zoals vermeld in de inleidende dagvaarding en de akte eiswijziging;
dit alles op straffe van verbeurte van dwangsommen en met compensatie van de proceskosten.
3.2.
Zoho voert in zoverre verweer, dat zij heeft aangevoerd als neutrale tussenpersoon niet in de positie te zijn om de vereiste belangenafweging te verrichten die noodzakelijk is voor het voldoen aan de vorderingen. Zij heeft zich voor het overige gerefereerd aan het oordeel van de voorzieningenrechter.
3.3.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.
Op grond van de overgelegde producties en het verhandelde ter zitting wordt geoordeeld dat zowel het gebruik van de Mailadressen als het verzenden van de in het geding gebrachte berichten onmiskenbaar onrechtmatig is jegens [eiseressen] en zij daardoor schade lijden.
De Mailadressen bevatten veelal verwijzingen naar [eiseres] , al dan niet met een beledigende toevoeging, of naar BT-entiteiten, waardoor de suggestie wordt gewekt dat deze met de verzending ervan iets van doen hebben, terwijl aannemelijk is dat dit niet geval is. Verder kan de inhoud van de berichten zonder meer worden aangemerkt als (seksueel) intimiderend, grensoverschrijdend, diffamerend, nodeloos kwetsend en bedreigend jegens [eiseres] , en tevens als een aantasting van haar persoonlijke levenssfeer, alsook van de reputatie van BT.
Daar komt bij dat de berichten op zeer grote schaal zijn verspreid onder tal van geadresseerden, veelal collega’s van [eiseres] en aan BT-entiteiten gerelateerde personen.
Zoho heeft het voorgaande niet betwist.
4.2.
[eiseressen] hebben er een groot en spoedeisend belang bij dat de identiteit van degene die de Mailadressen heeft aangemaakt en de berichten heeft verstuurd, op zo kort mogelijke termijn wordt achterhaald, zodat zij deze op zijn (of haar, dan wel hun) handelen, eventueel in rechte, kunnen aanspreken en om te kunnen bewerkstelligen dat aan het onrechtmatig handelen, dat begrijpelijkerwijs op het leven van [eiseres] een enorme negatieve impact heeft, zowel privé als zakelijk, zo snel mogelijk een einde komt.
4.3.
Voorts staat tussen partijen vast dat Zoho de verlangde bescheiden tot haar beschikking heeft.
4.4.
Bij de beoordeling van de onderhavige vordering is mede van belang dat de opgevraagde gegevens persoonsgegevens zijn in de zin van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). De vordering is aan te merken als gericht op verwerking daarvan, gezien de ruime omschrijving van dit begrip in artikel 1, aanhef en onder a en b, Wbp. Artikel 8, aanhef en onder f, Wbp bepaalt dat persoonsgegevens onder meer mogen worden verwerkt indien de gegevensverwerking noodzakelijk is voor de behartiging van het gerechtvaardigde belang van de verantwoordelijke of van een derde aan wie de gegevens worden verstrekt, tenzij het belang of de fundamentele rechten en vrijheden van de betrokkene – in dit geval de niet in dit kort geding betrokken Anonieme Persoon – in het bijzonder het recht op bescherming van diens persoonlijke levenssfeer, prevaleert.
4.5.
Zoals hiervoor reeds overwogen bij 4.2 is het belang van [eiseressen] bij het verstrekken van de gegevens, tegen de achtergrond van het bij 4.1 vermelde, evident. Het daartegenover staande belang van de Anonieme Persoon dat diens, aan een hosting-provider verstrekte, privé-gegevens in beginsel niet zonder zijn toestemming aan een derde worden verstrekt, weegt in de gegeven omstandigheden aanzienlijk minder zwaar. Weliswaar wordt door toewijzing van de vordering in zoverre zijn recht op privacy geschonden, maar de oorzaak daarvan is gelegen in zijn eigen onrechtmatige handelen, dat voor zijn rekening en risico komt.
4.6.
Voorshands is niet aannemelijk geworden dat [eiseressen] de gegevens binnen afzienbare termijn ook op andere wijze zouden kunnen verkrijgen, bijvoorbeeld langs strafrechtelijke weg. [eiseressen] hebben in dit verband onweersproken gesteld dat de Indiase politie geen prioriteit geeft aan het onderzoek en dat BT weliswaar 300 interviews heeft afgenomen met medewerkers van BT en één van hen voorlopig heeft geschorst, maar dat de identiteit van de Anonieme Persoon, die blijkt te beschikken over bijzondere technische kwaliteiten om deze verborgen te houden, nog niet daadwerkelijk is achterhaald.
4.7.
Het begrip “noodzakelijk” mag in deze context niet zo eng worden uitgelegd dat de gegevensverwerking steeds slechts als ultimum remedium mag plaatsvinden. Noodzakelijk, maar ook voldoende, is dat de gegevensverwerking in de omstandigheden van het geval voldoet aan de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit. Zij dient proportioneel te zijn in relatie tot het daarmee nagestreefde doel, en zij dient subsidiair te zijn in die zin dat de betrokkene (in dit geval [eiseressen] ) bij afweging van belangen redelijkerwijs geen ander geschikt middel ten dienste staat dan dat de verlangde gegevensverwerking plaatsvindt (en die gegevens haar dus ter beschikking worden gesteld). Op de voormelde gronden is in dit geval aan deze beide voorwaarden voldaan.
4.8.
Uit het voorgaande volgt dat de verlangde gegevensverwerking in het onderhavige geval noodzakelijk is in de zin van artikel 8, aanhef en onder f, Wbp en dat de afweging in het kader van de “tenzij-bepaling” niet in het voordeel van de Anonieme Persoon uitvalt. In de gegeven omstandigheden handelt Zoho dus onrechtmatig, namelijk in strijd met haar verplichtingen op grond van de door haar in acht te nemen zorgvuldigheid (zie HR 25 november 2005, ECLI:NL:HR:2005:AU4019 (Lycos/Pessers)), indien zij de bij haar bekende gegevens van de houder van de accounts, en/of de gebruiker van de Mailadressen, niet op verzoek aan [eiseressen] aan hen bekend maakt.
4.9.
De slotsom is dat de vordering van [eiseressen] zal worden toegewezen, inclusief de vordering betreffende de betaalgegevens, voor zover Zoho daarover de beschikking heeft. [eiseressen] heeft toegelicht daarbij een specifiek belang te hebben, aangezien het voor betrokkenen bij het doen van betalingen in de regel lastiger is om een valse of fantasienaam te hanteren, dan bij bijvoorbeeld (uitsluitend) het aanmaken van een (gratis) e-mailadres.
4.10.
De proceskosten worden overeenkomstig de wens van partijen gecompenseerd, in die zin dat ieder de eigen kosten draagt.

5.De beslissing

De voorzieningenrechter
5.1.
gebiedt Zoho om binnen drie (3) werkdagen na betekening van dit vonnis, alle bij Zoho beschikbare en bekende gegevens met betrekking tot de
e-mailadressen:
- bt.openreach2@zoho.eu
- bt.security@zoho.eu
- [e-mailadres 1]
- [e-mailadres 2]
- [e-mailadres 3]
- dlf_exposes@zoho.eu
aan [eiseressen] te verstrekken, waaronder in ieder geval:
i. de contactinformatie verstrekt bij registratie:
ii. het IP-adres gebruikt bij registratie;
iii. de datum en het tijdstip van registratie;
iv. data, tijdstippen en IP-adressen voor recente logins; en
v. gedetailleerde betaalgegevens die zijn gebruikt voor betalingen met betrekking tot de desbetreffende e-mailadressen;
5.2.
gebiedt Zoho om binnen zeven (7) kalenderdagen na betekening van dit vonnis, alle bij Zoho beschikbare en bekende gegevens met betrekking tot de (50)
e-mailadressen vermeld bij 2.7 van de inleidende dagvaarding en de (10)
e-mailadressen vermeld in de eerste alinea van de akte eiswijziging (51 tot en met 60), aan [eiseressen] te verstrekken, waaronder in ieder geval:
i. de contactinformatie verstrekt bij registratie:
ii. het IP-adres gebruikt bij registratie;
iii. de datum en het tijdstip van registratie;
iv. data, tijdstippen en IP-adressen voor recente logins; en
v. gedetailleerde betaalgegevens die zijn gebruikt voor betalingen met betrekking tot de desbetreffende e-mailadressen;
5.3.
bepaalt dat Zoho een dwangsom verbeurt van € 500,- voor iedere dag of gedeelte daarvan dat zij niet of niet volledig aan (een van) de geboden onder 5.1. en 5.2 voldoet, met een maximum van (in totaal) € 25.000,-;
5.4.
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
5.5.
compenseert de kosten aldus, dat iedere partij de eigen kosten draagt;
5.6.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. F.B. Bakels, voorzieningenrechter, bijgestaan door
mr. M. Balk, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 20 maart 2018. [1]

Voetnoten

1.type: MB