ECLI:NL:RBAMS:2017:2798

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
3 mei 2017
Publicatiedatum
25 april 2017
Zaaknummer
C/13/601195 / HA ZA 16-105
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht; Verbintenissenrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Tussenvonnis inzake koopovereenkomst en aansprakelijkheid voor belastingverplichtingen

In deze zaak, die voor de Rechtbank Amsterdam is behandeld, gaat het om een tussenvonnis in een geschil tussen Ivy Group B.V. en Hannibal Corporation N.V. over een koopovereenkomst die op 7 juli 2011 tot stand kwam. Ivy Group c.s. heeft aandelen in Heredium Nederland N.V. gekocht van Hannibal Corporation, inclusief een vordering op deze vennootschap. Na de koop bleek dat Heredium Saepe N.V., een dochteronderneming van Heredium Nederland, een belastingaanslag had openstaan. Ivy Group c.s. heeft Hannibal Corporation aansprakelijk gesteld voor de schade die zij heeft geleden door deze belastingverplichting, die niet was vermeld in de koopovereenkomst. De rechtbank heeft vastgesteld dat Hannibal Corporation op de hoogte was van deze betalingsverplichting en dat zij deze informatie had moeten delen met Ivy Group c.s. De rechtbank heeft Ivy Group c.s. toegelaten tot bewijslevering om aan te tonen dat Hannibal Corporation wist van de belastingverplichting en het uitstel van betaling dat was aangevraagd. De zaak is aangehouden voor verdere behandeling en bewijslevering.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht
zaaknummer / rolnummer: C/13/601195 / HA ZA 16-105
Vonnis in verzet van 3 mei 2017
in de zaak van
1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
IVY GROUP B.V.(voorheen handelende onder de naam
EMMES GROEP B.V.),
gevestigd te Amsterdam,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
RJB NETHERLANDS B.V.,
gevestigd te Amsterdam,
3. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
AGHEN INVEST B.V.,
gevestigd te Almere,
4. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
LEV BEHEER B.V.,
gevestigd te Zwaagdijk (gemeente Medemblik),
eiseressen,
gedaagden in het verzet,
advocaat: mr. M.H.F. van Buuren te Amsterdam,
tegen
de naamloze vennootschap naar Antilliaans recht
HANNIBAL CORPORATION N.V.(in liquidatie),
gevestigd te Curaçao,
gedaagde,
eiseres in het verzet,
advocaat: mr. R.A.M. Schram te Haarlem.
Eiseressen zullen hierna gezamenlijk in vrouwelijk enkelvoud worden aangeduid als Ivy Group c.s. Gedaagde zal hierna worden aangeduid als Hannibal Corporation.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • de oorspronkelijke dagvaarding van 12 december 2014, met producties;
  • het bij verstek gewezen vonnis van 15 april 2015 met zaaknummer / rolnummer C/13/583296 / HA ZA 15-278;
  • de verzetdagvaarding van 13 januari 2016;
  • de akte overlegging producties van 23 maart 2016 aan de zijde van Hannibal Corporation, met producties;
  • het tussenvonnis van 6 april 2016, waarbij een comparitie van partijen is gelast;
  • het proces-verbaal van comparitie van 10 juni 2016;
  • de brief van 17 juni 2016 van mr. Schram, met opmerkingen betreffende de inhoud van het proces-verbaal van comparitie.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
Hannibal Corporation was enig aandeelhoudster in Heredium Nederland N.V. (hierna: Heredium Nederland). Heredium Nederland was op haar beurt houdster van 90,02% van de aandelen in Heredium Saepe N.V. (hierna: Heredium Saepe), alsmede enig aandeelhoudster in Heredium Scintilla N.V. en Heredium Landmarks B.V.
2.2.
Tussen Ivy Group c.s. en Hannibal Corporation is op 7 juli 2011 een koopovereenkomst (hierna: de koopovereenkomst) tot stand gekomen. Ivy Group c.s. heeft daarbij de door Hannibal Corporation gehouden aandelen in Heredium Nederland en een vordering van Hannibal Corporation op Heredium Nederland gekocht. Met de koop van de aandelen verwierf Ivy Group c.s. tevens de door Heredium Nederland in Heredium Saepe gehouden aandelen. De koopprijs bedroeg totaal EUR 28.521.575,--. Ivy Group c.s. heeft voor het sluiten van de koopovereenkomst een due diligence onderzoek uitgevoerd.
2.3.
De koopovereenkomst vermeldt, voor zover hier van belang:

4. GARANTIES
4.1
Verkoper [rechtbank: Hannibal Corporation] garandeert aan Koper [rechtbank: Ivy Group c.s.] dat de in
Bijlage 2onder het opschrift “Garanties” opgenomen verklaringen op de Leveringsdatum ieder afzonderlijk juist en volledig zijn. Koper is zich bewust van zijn onderzoeksplicht bij de totstandkoming van deze koop en verkoop.
4.2
Aan Verkoper zijn, ook nadat zij daartoe in verband met deze Overeenkomst onderzoek heeft gedaan, geen feiten of omstandigheden bekend die niet in deze overeenkomst of de bijlagen bij deze overeenkomst uitdrukkelijk aan Koper ter kennis zijn gebracht. (…)
(…)
5. INBREUKEN, TEKORTKOMINGEN
In geval van een inbreuk op enige door Verkoper verstrekte garantie als bedoeld in artikel 4.1 (…) of ingeval van een tekortkoming in de nakoming door Verkoper van enige andere verplichting uit hoofde van deze overeenkomst, zal Koper Verkoper aansprakelijk (kunnen) stellen.”
2.4.
Bijlage 2 (zie hiervoor 2.3, artikel 4.1) bij de koopovereenkomst vermeldt, voor zover hier van belang:

Deel 2Definities
(…)
VennootschapHeredium Nederland N.V., Heredium Scintilla N.V. en/of Heredium Saepe N.V.
(…)
4. Belastingen/Overnamebalans
4.1
Onverminderd het bepaalde in artikel 1 van de Overeenkomst [rechtbank: de koopovereenkomst] en voor zover aan Verkoper bekend, bevat de Overnamebalans een in alle opzichten toereikende specifieke voorziening voor alle voorwaardelijke en onvoorwaardelijke al dan niet latente verplichtingen en aansprakelijkheden van de Vennootschap (voor zover die ten tijde van de ondertekening van de koopovereenkomst aan Verkoper bekend waren), waaronder alle verplichtingen (latente) belastingen (…).
4.2
Onverminderd het bepaalde in artikel 1 van de Overeenkomst en voor zover aan Verkoper bekend, is de Overnamebalans op consistente wijze opgesteld op basis van een bestendige gedragslijn, in overeenstemming met de wet en de in Nederland algemeen aanvaarde normen voor balanswaardering, resultaatsbepaling en verdere financiële verslaggeving. Voor zover ten tijde van de ondertekening van de koopovereenkomst aan Verkoper bekend, geeft de Overnamebalans een volledig, juist en een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van de Vennootschap op de Balansdatum en het resultaat van de Vennootschap over de periode tot de Balansdatum.
4.4
Voor zover aan Verkoper bekend heeft de Vennootschap haar boekhouding, waaronder doch niet beperkt tot de belasting administratie, steeds gevoerd in overeenstemming met de wettelijke voorschriften. De administratie van de Vennootschap is op juiste en adequate wijze bijgehouden.
4.3
Voor zover aan Verkoper bekend is de Vennootschap haar verplichtingen ingevolge de belastingwetgeving en de sociale zekerheidswetgeving, waaronder haar verplichtingen met betrekking tot het doen van aangifte, het verrichten van afdrachten, het bewaren van documenten tot op Leveringsdatum steeds nagekomen en zal deze verplichtingen blijven nakomen tot en met de Leveringsdatum.
(…)
4.5
Voor zover aan Verkoper bekend bestaat over de nakoming door de Vennootschap van de op haar rustende verplichtingen ingevolge de belastingwetgeving en de sociale zekerheidswetgeving met de fiscale autoriteiten en/of de autoriteiten belast met de toepassing van de fiscale en/of sociale zekerheidswetgeving, geen geschil.”
2.5.
Door aankoop van de resterende aandelen in 2011 is Ivy Group c.s. enig aandeelhoudster van Heredium Saepe geworden.
2.6.
De Belastingdienst heeft Heredium Saepe (toen inmiddels Veritas Instantia B.V. genaamd) bij brief van 17 maart 2014 een overzicht van haar schuld bij de Belastingdienst gezonden. Volgens het overzicht had Heredium Saepe een schuld van totaal ongeveer EUR 270.000,-- ter zake van verschuldigde vennootschapsbelasting over de periode 2006 tot en met 2007.
2.7.
De Belastingdienst heeft Heredium Saepe bij brief van 15 mei 2014, voor zover hier van belang, het volgende geschreven:

Aanslagnummer: 8102.46.909.V700112
Aanslag vennootschapsbelasting 2007 met dagtekening 4 juli 2009 € 252.990,00
Aanmaning met dagtekening 19 september 2009 € 14,00
Verrekening van 8102.46.909.F01.9010 met dagtekening 22 september 2009 € 223,00
Dwangbevel met dagtekening 13 oktober 2009 € 10.643,00
Afboeking van 8102.46.909.V.76.0112 met dagtekening 25 november 2013 € 23.550,00
Afboeking van 8102.46.909.V.77.0112 met dagtekening 25 november 2013 € 22.232,00
Afboeking van 8102.46.909.V.76.0112 met dagtekening 2 december 2013 € 88.649,00
Verlaging van dwangbevelkosten met € 2.723,00
Afboeking van 8102.46.909.V.76.0112 met dagtekening 9 december 2013 € 55.397,00
Verlaging van dwangbevelkosten met € 3.693,00
Thans nog verschuldigd € 62.939,00 aan belasting, € 4.241,00 aan vervolgingskosten en invorderingsrente verschuldigd ingaande 16 augustus 2009.
(…)
Punt 4.
Er is door de vennootschap voor wat betreft de vennootschapsbelasting 2006 géén uitstel van betaling gevraagd bij de ontvanger. Wel is op verzoek van de klantcoördinator, [naam 1] , verzocht de invordering aan te houden.
Voor wat betreft de vennootschapsbelasting 2007 is door [naam 2] van Hocker Advocaten uitstel van betaling gevraagd en op 17 november 2009 verleend tot beslissing op bezwaarschrift.”
2.8.
Ivy Group c.s. heeft Hannibal Corporation bij brief van haar advocaat van 8 mei 2014 laten weten dat Heredium Saepe in maart 2014 is geconfronteerd met een belastingaanslag over de periode van 2006/2007 van circa EUR 230.000,--. Ivy Group c.s. heeft Hannibal Corporation aansprakelijk gehouden voor alle schade die zij had geleden en zou gaan lijden.
2.9.
Ivy Group c.s. heeft Hannibal Corporation bij brief van haar advocaat van 11 juli 2014 (opnieuw) geschreven met betrekking de door Heredium Saepe ontvangen belastingaanslag. Ivy Group c.s. heeft Hannibal Corporation verzocht binnen veertien dagen mede te delen of zij aansprakelijkheid erkende ter zake van de door Ivy Group c.s. geleden en nog te lijden schade.
2.10.
Heredium Saepe heeft bij bezwaarschriften (door de Belastingdienst ontvangen op 11 juni 2014 respectievelijk 29 juli 2014) bezwaar gemaakt (onder meer) ter zake van de aanslag met nummer 8102.46.909.V700112 (hierna: aanslag V700112 of belastingclaim). De bezwaren hebben geen succes gehad.
2.11.
Ivy Group c.s. heeft Hannibal Corporation bij brief van haar advocaat van 5 september 2014 ter zake van de belastingclaim geschreven en heeft Hannibal Corporation daarbij in de gelegenheid gesteld om binnen veertien dagen een bedrag van EUR 271.165,-- te voldoen, ter zake van door Ivy Group c.s. geleden schade. Ivy Group c.s. heeft verder aangekondigd Hannibal Corporation bij gebreke van betaling in rechte te betrekken.
2.12.
Ivy Group c.s. heeft Hannibal Corporation bij dagvaarding van 12 december 2014 voor deze rechtbank gedaagd. Zij heeft – kort gezegd – betaling door Hannibal Corporation gevorderd van EUR 264.768,--, te vermeerderen met wettelijke handelsrente en met veroordeling van Hannibal Corporation in de kosten van de procedure. De vordering is bij verstekvonnis van 15 april 2015 door de rechtbank toegewezen.
2.13.
Hannibal Corporation is op 5 december 2014 geliquideerd.
2.14.
Ivy Group c.s. heeft bij verzoekschrift van 22 mei 2015 het Gerecht in Eerste Aanleg van Curaçao op grond van artikel 2:32 Burgerlijk Wetboek van Curaçao (hierna: BWC) verzocht om heropening van de vereffening van Hannibal Corporation, met benoeming van een vereffenaar. Het Gerecht in Eerste Aanleg heeft het verzoek van Ivy Group c.s. bij beschikking van 26 november 2015 toegewezen, met benoeming van [naam 3] tot vereffenaar.

3.Het geschil

3.1.
Ivy Group c.s. heeft in de verstekprocedure gevorderd dat de rechtbank bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, Hannibal Corporation veroordeelt tot betaling van EUR 264.768,--, vermeerderd met wettelijke handelsrente. Ivy Group c.s. heeft verder gevorderd dat Hannibal Corporation in de kosten van de procedure zou worden veroordeeld.
3.2.
Bij het verstekvonnis zijn de vorderingen van Ivy Group c.s. integraal toegewezen en is Hannibal Corporation veroordeeld in de proceskosten, aan de zijde van Ivy Group tot de dag van de uitspraak begroot op totaal EUR 5.941,52.
3.3.
Hannibal Corporation vordert in het verzet dat het verstekvonnis wordt vernietigd en dat de rechtbank, opnieuw rechtdoende, Ivy Group c.s. niet ontvankelijk verklaart, dan wel de vorderingen van Ivy Group c.s. afwijst, met haar veroordeling in de kosten van de procedure.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover voor de beoordeling van belang, ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.
Het verzet is tijdig en op de juiste wijze ingesteld, zodat Hannibal Corporation in zoverre in haar verzet kan worden ontvangen.
ontvankelijkheid Ivy Group c.s.
4.2.
Hannibal Corporation heeft als meest verstrekkend verweer tegen de vordering aangevoerd dat zij ten tijde van de betekening van de oorspronkelijke dagvaarding op 12 december 2014 niet meer bestond. Volgens Hannibal Corporation was zij reeds op 5 december 2014 geliquideerd en opgehouden te bestaan. Ivy Group c.s. was hiervan op de hoogte, aldus Hannibal Corporation.
4.3.
Het verweer faalt. Tussen partijen staat vast dat het Gerecht in Eerste Aanleg van Curaçao op verzoek van Ivy Group c.s. bij beschikking van 26 november 2015, op de voet van artikel 2:32 BWC, de vereffening van het vermogen van Hannibal Corporation heeft heropend. Ivy Group c.s. heeft onbetwist gesteld dat artikel 2:32 BWC niet verschilt van artikel 2:23c Burgerlijk Wetboek (hierna: BW), dat eveneens de heropening van de vereffening van een rechtspersoon regelt. Dit betekent dat Hannibal Corporation op grond van de beschikking “herleeft”, zij het uitsluitend ter afwikkeling van de heropende vereffening. Daarmee is Hannibal Corporation wat betreft de vereffening blijven voortbestaan en wordt zij geacht ook ten tijde van het uitbrengen van de oorspronkelijke dagvaarding te hebben bestaan. Dit wordt niet anders indien Ivy Group c.s., zoals Hannibal Corporation heeft aangevoerd, ten tijde van de betekening van de oorspronkelijke dagvaarding wist dat Hannibal Corporation niet meer bestond. Het rechtsgevolg van de heropening van de vereffening blijft hetzelfde, namelijk dat Hannibal Corporation “herleeft”.
wist Hannibal Corporation van de betalingsverplichting van Heredium Saepe?
4.4.
Hannibal Corporation heeft aangevoerd dat zij niet bekend is met de vennootschap Veritas Instantia B.V. Ivy Group c.s. heeft ter comparitie toegelicht dat de statutaire naam van Heredium Saepe op 26 september 2011 is gewijzigd in Veritas Instantia B.V. Hannibal Corporation heeft daarna haar verweer, waaraan zij overigens ook geen rechtsgevolg heeft verbonden, niet nader onderbouwd. Het verweer faalt derhalve.
4.5.
Ivy Group c.s. heeft haar vordering primair gegrond op een schending door Hannibal Corporation van de overeengekomen garanties (zie hiervoor onder 2.4). Subsidiair grondt zij haar vordering op een tekortkoming van Hannibal Corporation in haar mededelingsplicht jegens Ivy Group c.s. en op non-conformiteit van hetgeen Hannibal Corporation aan Ivy Group c.s. heeft verkocht. Meer subsidiair doet Ivy Group c.s. een beroep op gedeeltelijke ontbinding van de koopovereenkomst. Deze laatste grondslag behoeft echter geen behandeling nu Ivy Group c.s. niet heeft gesteld dat de koopovereenkomst gedeeltelijk is ontbonden en zij evenmin gedeeltelijke ontbinding van de koopovereenkomst vordert.
4.6.
In de kern komt het verwijt aan het adres van Hannibal Corporation, in zowel het primaire als het subsidiaire geval, erop neer dat Hannibal Corporation tegenover Ivy Group c.s. heeft verzwegen dat Heredium Saepe ter zake van aanslag V700112 nog een betalingsverplichting had en dat uitstel van betaling was gevraagd en verkregen. Hannibal Corporation had dit in de aan Ivy Group c.s. ter beschikking gestelde stukken moeten vermelden. Volgens Ivy Group c.s. was Hannibal Corporation van dit alles op de hoogte en heeft zij gezwegen waar zij had moeten spreken.
4.7.
Hannibal Corporation heeft gemotiveerd betwist dat zij wist dat Heredium Saepe een betalingsverplichting ter zake van aanslag V700112 had. Zij heeft verder gemotiveerd betwist dat zij wist dat ter zake van deze aanslag uitstel van betaling is gevraagd en verkregen. Zij heeft in dit verband tevens aangevoerd dat de door haar verstrekte garanties ook niet verder gaan dan hetgeen haar bekend was. Hiertegenover staat de stelling van Ivy Group c.s. dat [naam 2] (hierna: [naam 2] ), volgens Ivy Group c.s. de door Hannibal Corporation ingeschakelde fiscaal adviseur, op 17 november 2009 uitstel van betaling van de belastingschuld heeft gevraagd. Verder heeft Ivy Group c.s. gesteld dat tijdens de onderhandelingen over de koopovereenkomst door de UBO van Hannibal Corporation, [naam 4] , is medegedeeld dat onder meer [naam 2] zijn adviseur was en dat deze laatste wat betreft het fiscale deel van de transactie het aanspreekpunt was.
4.8.
Tussen partijen staat, als onvoldoende door Hannibal Corporation betwist vast, dat [naam 2] op 17 november 2009 uitstel van betaling heeft gevraagd voor de aanslag vennootschapsbelasting 2007 (V700112). Verder staat tussen partijen vast dat [naam 2] betrokken was bij de onderhandelingen tussen partijen over de koopovereenkomst en dat hij daarbij in ieder geval optrad namens de doelvennootschappen. Hannibal Corporation heeft – bij gebrek aan wetenschap – betwist dat [naam 2] wetenschap had van de belastingclaim. De rechtbank gaat aan deze betwisting voorbij. Gelet op de brief van de Belastingdienst aan Heredium Saepe van 15 mei 2014 (zie onder 2.7) houdt de rechtbank het ervoor dat [naam 2] van de belastingclaim op de hoogte was.
De hiervoor geschetste omstandigheden bieden voldoende aanknopingspunten om Ivy Group c.s. – nu zij zich op de rechtsgevolgen van de door haar gestelde feiten beroept – toe te laten tot bewijs van haar stelling dat Hannibal Corporation wist dat er aan de zijde van Heredium Saepe nog een betalingsverplichting bestond ter zake van aanslag V700112 en dat ter zake van deze aanslag uitstel van betaling was gevraagd.
4.9.
Volledigheidshalve wordt reeds nu het volgende overwogen. Indien Ivy Group c.s. slaagt in het van haar gevraagde bewijs, zal worden geoordeeld dat Hannibal Corporation de garanties uit de koopovereenkomst heeft geschonden. Hannibal Corporation heeft met betrekking tot artikel 4.1 aangevoerd dat de in de overnamebalans opgenomen voorziening van EUR 600.000,-- mogelijk betrekking had op de schuld ter zake van de vennootschapsbelasting 2007. Dit verweer heeft zij echter, na gemotiveerde betwisting door Ivy Group c.s. ter comparitie, niet nader onderbouwd. Het verweer op dit punt faalt derhalve en een schending van deze garantie zal, indien Ivy Group c.s. slaagt in het van haar gevraagde bewijs, worden aangenomen. Met betrekking tot de garantie onder artikel 4.2 geldt, bij geslaagde bewijslevering, dat de overnamebalans geen volledig, juist en getrouw beeld geeft van de grootte en samenstelling van het vermogen van Heredium Saepe op de balansdatum en van haar resultaat over de periode tot de balansdatum. De belastingclaim was immers niet in de overnamebalans verwerkt of anderszins vermeld. Tevens zal een schending van de garantie onder artikel 4.4 worden aangenomen. Hannibal Corporation heeft tegen de gestelde schending geen concreet verweer gevoerd. Doordat zij wel op de hoogte was van de betalingsverplichting en/of het aangevraagde uitstel van betaling, maar dit niet mededeelde aan Ivy Group c.s. heeft Hannibal Corporation ook de garantie onder artikel 4.3 en artikel 4.5 geschonden. Alsdan zal in ieder geval nog een nader debat moeten worden gevoerd over de omvang van de schade die Ivy Group c.s. vordert. Een vergelijking moet worden gemaakt tussen de situatie waarin Ivy Group c.s. zich als gevolg van de garantieschending bevindt en de hypothetische situatie waarin zij zich zou hebben bevonden indien de garantieschending niet had plaatsgevonden.
4.10.
Iedere verdere beslissing zal worden aangehouden.

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
laat Ivy Group c.s. toe te bewijzen dat Hannibal Corporation wist dat Heredium Saepe ter zake van aanslag V700112 nog een betalingsverplichting had en dat voor deze aanslag uitstel van betaling was gevraagd en verkregen;
5.2.
verwijst de zaak naar de rol van
31 mei 2017opdat Ivy Group c.s. kan mededelen of zij van de gelegenheid tot bewijslevering door getuigen gebruik wil maken, en zo ja opgave van het aantal getuigen en de verhinderdata van alle betrokkenen in de maanden juni tot en met oktober 2017, waarna een dag voor getuigenverhoor zal worden bepaald;
5.3.
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. N.C.H. Blankevoort, rechter, bijgestaan door
mr. E.R. Mac-Donald, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 3 mei 2017. [1]

Voetnoten

1.type: ERM