ECLI:NL:RBAMS:2016:5438

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht

zaaknummer / rolnummer: C/13/581131 / HA ZA 15-142

Vonnis van 31 augustus 2016

in de zaak van

[eiser],

wonende te [woonplaats] ,

eiser,

advocaat mr. S.F. Kalff,

tegen

1.de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid POWNED,

gevestigd te Amsterdam,

gedaagde,

advocaat mr. J.P. van den Brink,

2.
[gedaagde 2],

wonende te [woonplaats] ,

gedaagde,

advocaat mr. Q.J.A. Meijnen.

Eiser zal hierna [eiser] worden genoemd. Gedaagden zullen afzonderlijk als PowNed en

[gedaagde 2] en gezamenlijk ook wel als PowNed c.s. worden aangeduid.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het vonnis in het incident van 12 augustus 2015,

- de conclusie van antwoord met producties van PowNed van 21 oktober 2015,

- de conclusie van antwoord met producties van [gedaagde 2] van 21 oktober 2015,

- de akte overlegging producties van PowNed van 15 maart 2016,

- de akte overlegging producties tevens inventarislijst producties van [eiser] van 22 maart 2016,

- de akte wijziging eis van [eiser] van 22 maart 2016,

- het proces-verbaal van comparitie van 7 april 2016,

- de akte uitlating producties van [eiser] van 29 juni 2016.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

[eiser] was burgemeester van Maastricht in de periode die hier van belang is.

2.2.

PowNed is een publieke omroepvereniging, die tot en met 5 december 2014 haar nieuwsprogramma PowNews op televisie uitzond. Ook brengt zij nieuws naar buiten via haar website, PowNed.tv.

2.3.

[gedaagde 2] was een 20-jarige mediastudent in de periode die hier van belang is.

2.4.

Op 3 december 2013 toonde SBS 6 in het televisieprogramma "Show Laat" een foto van [eiser] , zoenend met een 24-jarige man in de lobby van het Crown Plaza Hotel te Maastricht. Vervolgens besteedden De Telegraaf, in haar rubriek Privé, en het tijdschrift Privé hieraan aandacht. De landelijke en de regionale media in Limburg namen de berichtgeving over. Namens [eiser] las [naam echtgenoot] (de toenmalige echtgenoot van [eiser] ) in het programma RTL Boulevard een verklaring voor, waarin [eiser] zijn gedrag als
"buitengewoon onhandig en gezien de functie ongepast" benoemde.

2.5.

Op 12 december 2013 verscheen de man met wie [eiser] zoenend was afgebeeld, in een televisie-interview met [naam interviewster] in het programma Shownieuws op SBS 6. De man verklaarde al een jaar een relatie met [eiser] te hebben.

2.6.

Op 16 december 2013 werd openbaar dat [eiser] met ontbloot bovenlichaam op Grindr stond afgebeeld. Grindr is een mobiele applicatie bedoeld om homoseksuele of biseksuele mannen met elkaar in contact te brengen, zodat zij met elkaar kunnen chatten en afspreken. Door middel van geolocatie kunnen gebruikers van Grindr zien welke mannen zich in hun omgeving bevinden en of zij voor chatcontact openstaan. Ook is van de gebruikers een foto met een profiel zichtbaar.

2.7.

Op 16 december 2013 werd in het televisieprogramma Pauw & Witteman een discussie gevoerd over de positie waarin [eiser] was komen te verkeren.

2.8.

Op 17 december 2013 berichtte het tijdschrift Privé over een affaire van [eiser] met de 23-jarige [naam 1] , die beweerde al twee jaar met [eiser] een seksuele relatie te onderhouden. [eiser] ontkende dit in RTL Boulevard.

2.9.

Op 19 december 2013 had op het gemeentehuis te Maastricht spoedberaad tussen [eiser] en de fractievoorzitters van de gemeenteraad plaats. Dit kreeg aandacht van de landelijke pers, waaronder PowNews. De fractievoorzitters deden na dit beraad de volgende verklaring uitgaan:

"Maastricht, 19 december 2014 [rechtbank: moet zijn 2013]

Fractievoorzitters Gemeenteraad van Maastricht

VERKLARING

Op initiatief van de burgemeester heeft er een gesprek plaatsgevonden tussen de fractievoorzitters in de gemeenteraad en de burgemeester. Het was een open maar ook een zeer kritisch gesprek. Het onderwerp heeft zich toegespitst op de mate waarin de ontwikkelingen in de afgelopen weken schade hebben toegebracht aan het ambt van burgemeester en het gezag dat daarvoor nodig is. De fractievoorzitters betreuren deze ontstane schade.

De burgemeester heeft zijn spijt betuigd over zijn handelen in de afgelopen periode waardoor het aanzien van zijn ambt ter discussie is gesteld. In het bijzonder zijn activiteiten op een datingsite die ook in de komende tijd nog tot media aandacht kan leiden.

De fractievoorzitters geven de burgemeester de ruimte om de komende periode zijn ambt ten volle waar te maken, zoals het een burgemeester betaamt. Daarin staat het belang van de stad te allen tijde voorop.

(…)

In aanvulling daarop wensen de volgende fracties van de Liberale Partij Maastricht, PVM en MV aan de gemeenschappelijke verklaring toe te voegen de volgende passage:

"Mochten er in de toekomst nog feiten naar boven komen die aantoonbare schade opleveren voor het ambt van de burgemeester, dan heeft dat consequenties".

(…)"

2.10.

In een artikel in BB, Binnenlands Bestuur, van 19 december 2013 staat onder andere:

"(…)
Schade aan het ambt

Volgens fractievoorzitter [naam fractievoorzitter] van de PvdA hebben de ontwikkelingen schade toegebracht aan het ambt van burgemeester. [eiser] heeft volgens hem gezegd dat het niet meer zal gebeuren.

Fractievoorzitter [naam fractievoorzitter] van D66 zei dat [eiser] 24 uur per dag burgemeester is, zeven dagen in de week. ,,Wij geven hem de ruimte om dat waar te maken, en daar hoort geen datingsite bij. (…)"

2.11.

In PowNews van 19 december 2013 werd aandacht besteed aan het spoedberaad tussen [eiser] en de fractievoorzitters.

2.12.

Op 30 september 2014 keek [gedaagde 2] naar het – onder meer door [naam echtgenoot] gepresenteerde – televisieprogramma RTL Boulevard, toen daarin een weekendje Maastricht werd verloot. [gedaagde 2] stuurde vervolgens de volgende 'tweet':

"Bij @RTLBoulevardnl kun je een weekendje Maastricht winnen….Zullen @ [naam twitteraccount] en @ [naam twitteraccount] een gangbang organiseren? # [naam 2] ".

2.13.

[eiser] meldde zich naar aanleiding van voornoemd twitterbericht van [gedaagde 2] via zijn twitteraccount als burgemeester van Maastricht als volger van [gedaagde 2] op Twitter aan. [gedaagde 2] tweette dit. Direct daarna ontving [gedaagde 2] van [eiser] een DM-bericht (een privé-chatbericht dat voor andere volgers van Twitter niet leesbaar is). Ook dat tweette [gedaagde 2] .

2.14.

Op 2 oktober 2014 lunchten [eiser] en [gedaagde 2] samen in een restaurant in Hilversum. PowNed voorzag [gedaagde 2] daarbij van een verborgen camera en een microfoon, waarmee zonder medeweten van [eiser] opnames werden gemaakt.

2.15.

Op 9 oktober 2014 aten [eiser] en [gedaagde 2] samen in een restaurant in Maastricht. Tijdens dit eten filmde PowNed met een verborgen camera vanaf een tafel op enige afstand. Ook maakte PowNed die dag met een verborgen microfoon geluidsopnamen.

2.16.

Op 1 december 2014 maakte [gedaagde 2] op zijn blog diverse chatgesprekken met [eiser] openbaar, toonde hij screenshots van de werkagenda van [eiser] , plaatste hij een selfie waarop hij met [eiser] stond afgebeeld, en gaf hij een verslag van zijn ontmoetingen met [eiser] .

2.17.

Op 3 december 2014 werd een reguliere commissievergadering van de gemeente Maastricht in een spoedoverleg tussen [eiser] en de fractievoorzitters omgezet. Na afloop van dit overleg deelde de fractievoorzitter van de PvdA, namens alle fractievoorzitters, aan de pers mee:

“En of, hoe en wanneer wij dat met de fractie bespreken is aan ons. En verder heb ik geen commentaar.”

2.18.

Op 3 december 2014 zond PowNews de beelden van [eiser] en [gedaagde 2] uit die met een verborgen camera in het restaurant in Hilversum en het restaurant te Maastricht waren gemaakt. Het programma opende met de volgende inleiding, voorgelezen door [naam journalist] :

" [eiser] VERSLIKT ZICH OPNIEUW IN TOYBOY

Spoedoverleg in de Maastrichtse gemeenteraad vanavond. En wederom was burgemeester [eiser] het onderwerp van gesprek. Want precies een jaar na de zoenaffaire met toyboy [naam 3] , lijkt de burgervader opnieuw zijn boekje te buiten te zijn gegaan. En opnieuw is er een toyboy in het spel. Dit keer is het de 20-jarige [gedaagde 2] die de afgelopen dagen gesprekken publiceerde die hij via de Whatsapp voerde met [eiser] . In die gesprekken zijn onder meer fragmenten te zien uit de agenda van de burgemeester en een foto van zijn werkkamer. [eiser] kwam vorig jaar ook al in de problemen, nadat een affaire met een jongeman op straat kwam te liggen. De gemeenteraad oordeelde dat zijn optreden 'een burgemeester onwaardig' was, maar gaf hem nog een laatste kans. Mochten er opnieuw feiten naar boven komen die aantoonbare schade zouden opleveren voor het ambt, dan zou het wel eens over en uit kunnen zijn, aldus een aantal partijen in de raad destijds. Kijk even mee naar hoe dat er toen aan toe ging."

Vervolgens werd een aantal fragmenten van PowNews van december 2013 getoond, waarna de beelden worden uitgezonden die met een verborgen camera waren gemaakt. In het eerste filmpje, dat in Hilversum was gemaakt, werd [eiser] gefilmd door [gedaagde 2] , die tegenover [eiser] zat. Te horen en te zien is dat [gedaagde 2] en [eiser] onder meer het volgende zeggen (met " [gedaagde 2] " wordt [gedaagde 2] aangeduid en met " [eiser] " [eiser] ):

"[ [gedaagde 2] ]: Dus kijk, wat je natuurlijk stuurt daar moet je natuurlijk mee oppassen. Dus daarom waarschijnlijk ook de keus vanuit een privé bericht natuurlijk. De reactie.

[ [eiser] ] Eh, jaha, klopt. En, eh, alleen zelfs ook die komen allemaal ook nog via de mail binnen dan. Eh en die komen op het stadhuis binnen. Dus .. die heb ik allemaal gedelete meteen hoor.

[ [gedaagde 2] ] O, ze mogen het niet weten haha.

[ [eiser] ] Nou ja, maar .. dat snappen mensen niet. Mensen snappen niet dat we zo aan het aan het eh DM’en zijn dan. Dat dat als ik dat allemaal moet gaan uitleggen wordt te ingewikkeld. Als ik het uit mijn telefoon weghaal is het ook uit het systeem bij de gemeente ([ [gedaagde 2] ] OK) dat is dus geen enkel probleem.

[ [gedaagde 2] ] Want het ging op een gegeven moment ook een beetje de schunnige kant natuurlijk op, dus eh

[ [eiser] ] Nee, daarom, daarom dus ik dacht ik moet nu effe …

[ [gedaagde 2] ] Maar dan krijg je weer de ophef of eh?

[ [eiser] ] Ja dan krijg je dat weer.

[ [gedaagde 2] ] Voor jou natuurlijk helemaal. Je bent 24/7 burgervader om het zo te zeggen.

[ [eiser] ] Ja, dat maakt het probleem. Kijk als het helemaal privé was, dan zeg je OK. Maar zo’n gemeenteraad in het verre Maastricht ten opzichte van de Telegraaf en Shownieuws en zo. Ik heb al überhaupt al niks met dat soort thema’s ([ [gedaagde 2] ] Nee). En er staat ineens [
onverstaanbaar, rb] burgemeester. Je wilt het allemaal niet weten.

[ [eiser] ] Zelfs met het hier naar toelopen, ben je ben ik achterdochtig van ehm ([ [gedaagde 2] ] zo zie je niet eh ..) maar ik heb er wel een goed gevoel bij gekregen, hoor. Steeds beter. Ook de manier waarop je hier bent, de spontaniteit en de woordkeuze. Ja, voor het zelfde heb je hier geheime camera’s ingebouwd. Dat kan. ([ [gedaagde 2] ] Alles kan) Ja. Toen die affaire net gebeurd was. Ja, dan is het interessant. Want: [eiser] , is er nog meer? Nu zijn we een jaar verder. ([ [gedaagde 2] ] Ja) En nu is het allemaal genormaliseerd. En er zijn geen andere dingen geweest. Nu is het een beetje saai eigenlijk. ([ [gedaagde 2] ] Het is niet meer hot?) Nee, als je nu een foto van ons maakt en je verkoopt ‘m aan de Privé, dan zal de Privé denken: ja, wat moeten we hier voor een verhaal van maken.

[ [eiser] ] Als ik mijn spontaniteit kwijt raak, dan ben ik [eiser] niet meer. ([ [gedaagde 2] ] Nee) dan word ik inwisselbaar met ieder ander. Dan moet ik dat risico maar nemen …

[ [gedaagde 2] ] Je moet inderdaad op een gegeven moment de knop om kunnen zetten van het is gebeurd.

[ [eiser] ] Ja. Ja, maar het mag niet nog een keer gebeuren. Dat is natuurlijk het punt. Dat je .. Ik heb nu gerealiseerd hoe, hoe naïef ik ben geweest. Maar ja. Dat is ook voor een deel mijn charme.

[ [gedaagde 2] ] Daarom is die raad ook nog steeds achter je blijven staan.

[ [eiser] ] Ja. Maar ze vinden het wel moeilijk hoor. Maar ik moet heel erg uitkijken dat ik geen verkeerde uitspraken doe.

[ [gedaagde 2] ] Zit je met je ambtsperiode, dat je niet de verlenging krijgt.

[ [eiser] ] Na mijn verlenging, nee hoor, een grapje, dat is flauw. Als ze van me afwillen, moeten ze me afkopen."

2.19.

In het tweede filmpje dat met verborgen camera was gemaakt, werden [eiser] en [gedaagde 2] van opzij getoond, terwijl ze in een restaurant in Maastricht aan het eten waren. Hun gezichten waren niet goed te zien. Het geluid dat onder het filmpje hoorbaar was, hoorde niet bij de beelden. Het geluid was van een gesprek dat later op de avond was opgenomen op een terras waar [eiser] en [gedaagde 2] nog een drankje hadden gedronken. Te horen was onder meer:

"[ [gedaagde 2] ] Hoe moet ik die sleutel verdienen dan? Dan ben ik wel heel benieuwd.

[ [eiser] ] Heel lief zijn voor mij.

[ [gedaagde 2] ] Heel lief zijn? Dan maak je me wel heel benieuwd.

[ [eiser] ] Nou ik denk sowieso dat je wel heel lekker zoent, denk ik. Dat gaat toch wel?

[ [gedaagde 2] ] Ik heb geen klachten.

[ [eiser] ] En je pijpt ook wel lekker.

[ [gedaagde 2] ] Ja mijn pijpkunsten zijn redelijk goed.

[ [eiser] ] Je hebt een hele geile mond ook.

[ [gedaagde 2] ] Geile mond? Die heb ik nog niet vaker gehoord. Geile pijpmond.

Burgemeester toch!"

2.20.

Op 10 december 2014 kondigde [eiser] aan dat hij als burgemeester van Maastricht zou opstappen, zodra de sollicitatieprocedure een nieuwe burgemeester had opgeleverd.

2.21.

[gedaagde 2] heeft zijn blog (zie 2.16) met alles wat daarop stond, van het internet verwijderd.

3.De vordering

3.1.

[eiser] vordert – na wijziging van zijn eis – dat de rechtbank bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:

voor recht verklaart dat PowNed en [gedaagde 2] , zowel ieder voor zich dan wel gezamenlijk, door het (doen) vervaardigen van de in het lichaam van de dagvaarding omschreven heimelijk gemaakte audiovisuele opname(n), en/of het – geheel dan wel gedeeltelijk – openbaar maken van deze opnamen, onrechtmatig jegens [eiser] hebben gehandeld, als gevolg waarvan [eiser] materiële en immateriële schade heeft geleden en nog lijdt, welke schade – nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet – voor vergoeding in aanmerking komt;

bepaalt dat voornoemde door [eiser] geleden en nog te lijden schade nader bij staat dient te worden opgemaakt en de alsdan vastgestelde schade door PowNed en [gedaagde 2] – ieder hoofdelijk voor het geheel – aan [eiser] dient te worden vergoed op een door hem aan te geven wijze, althans op een wijze die de rechtbank meent te behoren;

PowNed en [gedaagde 2] beveelt na betekening van het in deze te wijzen vonnis de thans hangende het geding door hen gestaakte openbaarmaking van de audiovisuele opnamen van de PowNews-uitzending van 3 december 2015 (
de rechtbank leest: 2014) en/of de tussen [eiser] en [gedaagde 2] gevoerde correspondentie, zoals in de dagvaarding omschreven, ook gestaakt te (doen) houden en al de reeds verwijderde publicaties van voornoemde opnamen en/of correspondentie op door PowNed en [gedaagde 2] beheerde en/of inhoudelijk gecontroleerde website en andere (sociale) mediakanalen ook verwijderd te (doen) houden, zulks op verbeurte van een dwangsom van € 5.000,- per dag of gedeelte daarvan, indien PowNed en [gedaagde 2] geheel of gedeeltelijk in gebreke blijven aan het hiervoor gegeven bevel te voldoen, met een maximum van € 100.000,-;

(I) PowNed beveelt binnen twee werkdagen na betekening van dit vonnis te (doen) bewerkstelligen dat de fragmenten, zoals in de dagvaarding omschreven (inclusief beelden waarbij correspondentie tussen [eiser] en [gedaagde 2] wordt getoond), van het internet worden verwijderd uit de zoekresultaten van de zoekmachines Google en Yahoo,

[PowNed voldoet aan deze vordering door het aanschrijven van de exploitanten van deze genoemde zoekmachines met een verzoek tot verwijdering, met een direct afschrift van deze brieven aan de raadsman van [eiser] ]

op verbeurte van een dwangsom van € 5.000 per dag of gedeelte daarvan, indien PowNed en [gedaagde 2] geheel of ten dele in gebreke blijven aan het hiervoor gegeven bevel te voldoen, met een maximum van € 50.000,-;

(II) [gedaagde 2] beveelt binnen twee werkdagen na betekening van dit vonnis te (doen) bewerkstelligen dat de door [gedaagde 2] op [naam website] gepubliceerde correspondentie met [eiser] wordt verwijderd en, (tevens) indien [gedaagde 2] reeds aan deze vordering heeft voldaan, verwijderd zullen worden gehouden, alsmede te bewerkstelligen dat deze worden verwijderd uit de zoekresultaten van de belangrijkste zoekmachines op het internet, zoals Google en Yahoo,

[ [gedaagde 2] dient dit laatste te doen door het aanschrijven met een verzoek tot verwijdering van de exploitanten van deze zoekmachines, met een direct afschrift van deze brieven aan de raadsman van [eiser] ]

op verbeurte van een dwangsom van € 5.000,- per dag of gedeelte daarvan, indien [eiser] geheel of ten dele in gebreke blijft aan het hiervoor gegeven bevel te voldoen, met een maximum van € 50.000,-;

PowNed beveelt binnen 24 uur na betekening van dit vonnis een kopie van de volledige originele audio en/of audiovisuele opnamen die – op welke wijze dan ook – van de tussen [eiser] en [gedaagde 2] gevoerde gesprekken zijn vervaardigd, aan de raadsman van [eiser] af te geven, zulks op verbeurte van een dwangsom van € 5.000,- per dag of gedeelte daarvan, indien PowNed geheel of ten dele in gebreke blijft aan het hiervoor gegeven bevel te voldoen, met een maximum van € 100.000,-;

althans ten aanzien van al het gevorderde een beslissing neemt die de rechtbank in goede justitie zal vermenen te behoren,

en PowNed en [gedaagde 2] in de proceskosten veroordeelt.

3.2.

[eiser] legt aan zijn vordering, kort samengevat, het volgende ten grondslag.

3.2.1.

De vervaardiging en de openbaarmaking van de beelden en geluiden van zijn ontmoetingen met [gedaagde 2] vormen een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van [eiser] . Hij is daarbij in een val gelokt. Ook al was hij als burgemeester van Maastricht een publiek figuur, hij hoefde niet erop bedacht te zijn en niet te dulden dat ontmoetingen in de privésfeer op deze wijze in de openbaarheid werden gebracht. Van (ernstige) misstanden die aan de kaak moesten worden gesteld, was geen sprake. Zelfs al zou dat anders zijn, dan had hierbij geen verborgen opnameapparatuur mogen worden gebruikt.

3.2.2.

De handelingen van PowNed en [gedaagde 2] hebben [eiser] zowel materiële als immateriële schade toegebracht. Die schade is des te groter, nu de door PowNed en [gedaagde 2] gepubliceerde informatie steeds weer op Internet is te vinden. [eiser] heeft daarom niet alleen belang bij vaststelling van de schadeplicht van PowNed en [gedaagde 2] , maar ook bij het (laten) verwijderen van de opnamen van het Internet en uit de daarbij gebruikte zoekmachines, evenals bij de afgifte aan hem van een kopie van de volledige opnamen die van de gesprekken tussen hem en [gedaagde 2] zijn vervaardigd.

3.3.

PowNed en [gedaagde 2] voeren verweer.

3.4.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

Afweging van belangen

4.1.

Bij de beantwoording van de vraag of PowNed en [gedaagde 2] door het vervaardigen en openbaar maken van de opnamen van de gesprekken tussen [gedaagde 2] en [eiser] jegens laatstgenoemde onrechtmatig hebben gehandeld, staan twee maatschappelijke belangen tegenover elkaar. Aan de ene kant staat het mede door artikel 8 van het Verdrag voor de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) beschermde belang dat media geen onnodige inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van een individuele persoon maken door diens reputatie te beschadigen. Aan de andere kant staat het belang, verankerd in de onder meer in artikel 10 EVRM omschreven uitingsvrijheid, dat moet worden voorkomen dat als gevolg van onbekendheid bij het publiek misstanden die de samenleving raken, niet aan het licht komen en – mede als gevolg daarvan – blijven voortbestaan. Welk van deze twee belangen in het concrete geval de doorslag moet geven, hangt van de in onderling verband te beschouwen omstandigheden af.

4.2.

Voorop staat dat [eiser] zich als publiek figuur meer moet laten welgevallen dan een niet-publiek figuur. Verder kan de schending van iemands reputatie pas als een inbreuk op zijn persoonlijke levenssfeer in de zin van artikel 8 EVRM worden aangemerkt, als de inbreuk zo ernstig is dat deze het genot van het recht op respect voor het privéleven belemmert. Hierbij dient tevens te worden gekeken naar de mate waarin de schending van de persoonlijke levenssfeer aan de eigen acties van betrokkene zijn toe te schrijven. Ten slotte moet aandacht worden besteed aan de wijze waarop de informatie is verkregen. In deze zaak betreft dit in het bijzonder het gebruik van verborgen opnameapparatuur zonder toestemming en medeweten van [eiser] . Daarbij dient onderscheid te worden gemaakt tussen enerzijds het vervaardigen van de opnamen en anderzijds het openbaar maken daarvan.

4.3.

Als gevolg van de gebeurtenissen in december 2013 was het privéleven van [eiser] in ieder geval voor een deel onderwerp van het publieke debat geworden. Deze gebeurtenissen waren geculmineerd in een spoedberaad van de gemeenteraad van Maastricht met [eiser] op 19 december 2013. Uit de verklaring die na dit beraad werd afgelegd, kan worden afgeleid dat de raad het als schadelijk voor zijn ambt en gezag aangemerkte gedrag van [eiser] in de voorafgaande weken afkeurde en dat het [eiser] duidelijk moet zijn geweest dat herhaling mogelijk tot consequenties voor zijn positie zou leiden. Daarmee was de vraag of hij in herhaling zou vervallen (wat als een misstand kan worden beschouwd), in het kader van zijn functioneren als burgemeester van Maastricht een onderwerp van publiek belang geworden. Tevens konden de media zich als gevolg van deze gebeurtenissen gerechtigd voelen zijn gedrag kritisch te volgen en daarover te rapporteren.

4.4.

Niet elk handelen van [eiser] kon in het kader van de verklaring van de gemeenteraad als een ongewenste herhaling van zijn eerdere gedrag – en dus als onderwerp van publiek debat – worden beschouwd. Zo bracht deze verklaring niet mee dat [eiser] , zoals hij ter zitting van 7 april 2016 terecht heeft aangevoerd, in het openbaar geen – ook jongere – mannen meer mocht ontmoeten. De grens lag waar hij bij die ontmoetingen door gedrag of uitlatingen de gemeente Maastricht en haar instituties, waaronder in het bijzonder het ambt van burgemeester, in diskrediet zou brengen.

4.5.

Verder stond het degene die het gedrag van [eiser] aan zijn afspraken met de raad wilde toetsen, niet vrij daarbij elk denkbaar middel te benutten. Weliswaar is het niet ongeoorloofd van verborgen opnameapparatuur gebruik te maken, maar dat gebruik moet noodzakelijk en proportioneel zijn om een mogelijke misstand aan de orde te stellen. Deze afweging moet in dit geval gemaakt worden ten aanzien van het vervaardigen van opnamen van de tussen hen gevoerde gesprekken door middel van de verborgen opnameapparatuur. [eiser] hoefde er immers geen rekening mee te houden dat de inhoud van zijn gesprekken met [gedaagde 2] aan de openbaarheid zou worden prijsgegeven.

4.6.

[gedaagde 2] en PowNed voeren aan dat zij uitsluitend met behulp van de door hen gebruikte opnameapparatuur konden vaststellen of [eiser] zich aan de door de raad in december 2013 gestelde normen zou houden. Hoewel de raad dat in zijn verklaring niet met zoveel woorden zegt, is, mede gelet op de stellingen van partijen, aannemelijk dat een overschrijding van die normen zou kunnen bestaan in het in het openbaar zoenen en in het doen van uitlatingen die de gemeente Maastricht in diskrediet zouden brengen. [gedaagde 2] en PowNed besloten tot het uitvoeren van hun plannen, nadat [eiser] zich met behulp van zijn twitteraccount als burgemeester van Maastricht als volger van [gedaagde 2] had aangemeld en vervolgens nader met hem contact had gelegd. Anders dan [eiser] meent, moet deze aanmelding als een initiatief van hemzelf, en niet als dat van [gedaagde 2] , worden beschouwd.

4.7.

PowNed en [gedaagde 2] kunnen in hun standpunt worden gevolgd, voor zover dat het maken van de opnamen betreft. In geval [eiser] in zijn ontmoeting(en) met [gedaagde 2] de door de raad gestelde grenzen zou overschrijden, zou het bewijs daarvan moeilijk en in ieder geval minder geloofwaardig zijn te leveren, als dit – uitsluitend – door middel van een getuigenverklaring van [gedaagde 2] zou moeten geschieden dan wanneer zij daarvoor opnamen van de gesprekken, ondersteund door de beelden van hun ontmoetingen, zouden kunnen gebruiken. Verder is aannemelijk dat [eiser] , als hij had geweten dat zijn gesprek werd opgenomen, op zijn hoede zou zijn geweest. In zoverre hebben PowNed en [gedaagde 2] jegens [eiser] dan ook niet onrechtmatig gehandeld.

4.8.

Dat is anders ten aanzien van het uitzenden van de opnamen op 3 december 2014. De ontmoetingen tussen [eiser] en [gedaagde 2] hebben geen (ernstige) misstand aan het licht gebracht. Het feit dat [gedaagde 2] en [eiser] elkaar hadden ontmoet, was bovendien reeds bij het publiek bekend, doordat [gedaagde 2] hierover op 1 december 2014 uitgebreid had geblogd. [eiser] heeft die ontmoetingen niet bestreden. Verder heeft PowNed [eiser] niet om commentaar gevraagd alvorens de opnamen uit te zenden. Door de met de verborgen apparatuur gemaakte opnamen openbaar te maken heeft PowNed dan ook niet aan de proportionaliteitseis voldaan.

4.9.

Bovendien heeft PowNed in haar uitzending van het tweede filmpje aan de in het restaurant opgenomen beelden geluiden toegevoegd die later in de avond tijdens een gesprek op een terras bij het stadhuis waren vastgelegd. Door zo te handelen heeft PowNed bij de kijker de indruk gewekt dat [eiser] de – intieme – uitlatingen die in het gesprek voorkwamen, in het restaurant had gedaan. Zij heeft zich daarmee aan misleiding schuldig gemaakt, temeer daar de setting van het gesprek relevant was.

4.10.

Na afweging van de hiervoor omschreven belangen luidt de conclusie dan ook dat PowNed, door het zonder toestemming van [eiser] uitzenden van de heimelijk gemaakte opnamen en het ten dele manipuleren van geluiden en beelden hierbij, jegens [eiser] onrechtmatig heeft gehandeld. PowNed heeft haar besluit de opnamen uit te zenden op geen enkele manier afgewogen tegen het feit dat [gedaagde 2] al over de gesprekken had geblogd. Verder heeft PowNed nagelaten [eiser] vooraf met de inhoud van de uitzending te confronteren. De beperking van de uitingsvrijheid die dit oordeel meebrengt, is dan ook proportioneel en in een democratische samenleving noodzakelijk.

4.11.

Niet gebleken is dat [gedaagde 2] voor het uitzenden van de beelden of het hiervoor omschreven manipuleren van het geluid bij het beeld door PowNed enige verantwoordelijkheid draagt. [gedaagde 2] heeft ten aanzien daarvan dan ook niet onrechtmatig gehandeld.

De vorderingen

4.12.

Gelet op wat hiervoor is overwogen, zal van de onder 3.1. omschreven vorderingen die onder A tegen [gedaagde 2] worden afgewezen en tegen PowNed worden toegewezen, voor zover de vordering het uitzenden van de opnamen betreft. [eiser] heeft gemotiveerd gesteld en PowNed heeft niet, althans onvoldoende bestreden dat [eiser] als gevolg daarvan materiële en immateriële schade heeft geleden. Dat brengt mee dat ook de vordering onder B tegen PowNed zal worden toegewezen.

4.13.

[eiser] heeft er belang bij dat de opnamen van ontmoetingen tussen hem en [gedaagde 2] niet opnieuw worden uitgezonden en niet opnieuw voor anderen toegankelijk zullen zijn. Zijn onder C geformuleerde vordering de reeds gestaakte openbaarmaking van de opnamen gestaakt te houden en de reeds verwijderde publicaties van die opnamen ook van de door PowNed beheerde website en sociale mediakanalen verwijderd te houden zal daarom worden toegewezen. Tevens zal daarbij een dwangsom van € 5.000,00 per dag met een maximum van € 50.000,00 worden opgelegd voor het geval PowNed zich hieraan niet houdt. Aangezien niet is vastgesteld dat [gedaagde 2] onrechtmatig heeft gehandeld door het publiceren van zijn blogs en hij niet voor de uitzendingen van PowNed verantwoordelijk is, zal de vordering van [eiser] tot verwijdering van beelden en correspondentie jegens [gedaagde 2] worden afgewezen.

4.14.

Wat de onder D geformuleerde vorderingen betreft, heeft [eiser] bij die tegen PowNed geen belang meer, nu PowNed deze al heeft uitgevoerd. Ten aanzien van de vordering tegen [gedaagde 2] geldt dat niet is vastgesteld dat hij jegens [eiser] onrechtmatig heeft gehandeld. De vordering onder D zal dan ook in haar geheel worden afgewezen.

4.15.

Ten aanzien van zijn vordering onder E heeft [eiser] niet gesteld welke rechtsgrond daaraan ten grondslag ligt. Bovendien is [eiser] reeds op grond van het – inmiddels onherroepelijk geworden – provisionele vonnis door PowNed van de door hem gevorderde opnamen voorzien. Bij toewijzing van dit deel van de vordering heeft hij dan ook geen belang. Mede gezien hetgeen hiervoor al is overwogen, zal dit deel van zijn vordering dan ook worden afgewezen.

4.16.

Aangezien PowNed ten aanzien van de tegen haar ingestelde vorderingen op hoofdpunten in het ongelijk is gesteld, zal zij in de proceskosten worden veroordeeld. De rechtbank begroot deze kosten aan de zijde van [eiser] op

salaris advocaat € 904,00 (twee punten × tarief € 452,00).

griffierrecht
€ 285,00

totaal € 1.189,20

De nakosten worden begroot en zijn toewijsbaar op de wijze als in het dictum vermeld.

4.17.

[eiser] zal in de zaak tegen [gedaagde 2] in de proceskosten worden veroordeeld, aangezien zijn vorderingen zijn afgewezen. De rechtbank begroot deze kosten aan de zijde van [gedaagde 2] op

salaris advocaat € 904,00 (twee punten × tarief € 452,00).

griffierrecht
€ 78,00

totaal € 982,00

De nakosten worden begroot en zijn toewijsbaar op de wijze als in het dictum vermeld.

5.De beslissing

De rechtbank

5.1.

verklaart voor recht dat PowNed jegens [eiser] onrechtmatig heeft gehandeld door de openbaarmaking van de door haar heimelijk gemaakte opnamen van gesprekken tussen [eiser] en [gedaagde 2] , als gevolg waarvan [eiser] schade heeft geleden en nog lijdt;

5.2.

bepaalt dat de door [eiser] geleden en nog te lijden schade nader bij staat dient te worden opgemaakt en dat PowNed de alsdan vastgestelde schade aan [eiser] dient te vergoeden op een door hem aan te duiden wijze;

5.3.

beveelt PowNed de door haar gestaakte openbaarmaking van de audiovisuele opnamen van de PowNews-uitzending van 3 december 2014, zoals in de dagvaarding omschreven, vanaf de betekening van dit vonnis gestaakt te (doen) houden en alle reeds verwijderde publicaties van deze opnamen op door haar beheerde en/of inhoudelijk gecontroleerde website en andere (sociale) mediakanalen verwijderd te (doen) houden, op verbeurte van een dwangsom van € 5.000,00 per dag of gedeelte daarvan, indien PowNed geheel of gedeeltelijk in gebreke blijft aan dit bevel te voldoen, met een maximum van € 50.000,00;

5.4.

veroordeelt PowNed in de proceskosten aan de zijde van [eiser] , tot op heden begroot op € 1.189,20, een en ander voor zover van toepassing inclusief btw, te vermeerderen met nasalaris, begroot op € 131,00, te verhogen met € 68,00 onder de voorwaarde dat betekening van het vonnis heeft plaatsgevonden en PowNed niet binnen 14 dagen vrijwillig aan het vonnis heeft voldaan;

5.5.

veroordeelt [eiser] in de proceskosten aan de zijde van [gedaagde 2] , tot op heden begroot op € 982,00, een en ander voor zover van toepassing inclusief btw, te vermeerderen met nasalaris, begroot op € 131,00, te verhogen met € 68,00 onder de voorwaarde dat betekening van het vonnis heeft plaatsgevonden en gedaagde niet binnen 14 dagen na aanschrijving vrijwillig aan het vonnis heeft voldaan;

5.6.

verklaart dit vonnis wat de beslissingen onder 5.2. tot en met 5.5. betreft uitvoerbaar bij voorraad;

5.7.

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. G.H. Marcus, mr. W.F. Korthals Altes en mr. B.T. Beuving, rechters, bijgestaan door mr. A. Vogelzang, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 31 augustus 2016.^[1]